(1)

In artikel 3, punt b), van Richtlijn 2010/40/EU is de verlening van EU-wijde realtimeverkeersinformatiediensten voor de ontwikkeling en het gebruik van specificaties en normen als prioritaire actie aangeduid.

(2)

Overeenkomstig artikel 6, lid 1, van Richtlijn 2010/40/EU moet de Commissie de specificaties vaststellen die noodzakelijk zijn om te zorgen voor compatibiliteit, interoperabiliteit en continuïteit bij de invoering en het operationele gebruik van intelligente vervoerssystemen (hierna “ITS” genoemd) voor de verlening van EU-wijde realtimeverkeersinformatiediensten. De Commissie heeft die specificaties vastgesteld bij Gedelegeerde Verordening (EU) 2015/962 van de Commissie (2) met het oog een verbetering van de toegankelijkheid, de uitwisseling, het hergebruik en de actualisering van de weg- en verkeersgegevens die noodzakelijk zijn voor de levering van kwalitatief hoogstaande en continue realtimeverkeersinformatiediensten in de hele Unie.

(3)

Gegevens blijven de contextuele basis voor het genereren van realtimeverkeersinformatie. De steeds snellere uitrol van ITS in de hele Unie vergt een permanente ondersteuning in de vorm van een bredere en naadloze toegang tot bestaande en nieuwe types gegevens die relevant zijn voor de verlening van realtimeverkeersinformatiediensten, met een grotere geografische dekking. Daarom moeten de vereisten inzake gegevensverstrekking worden geactualiseerd om een doeltreffend hergebruik in informatiediensten aan eindgebruikers te blijven waarborgen. Deze geactualiseerde eisen kunnen een invloed hebben op de hele gegevensketen, van het verzamelen, formatteren en aggregeren van gegevens tot de distributie en opname in verkeersinformatiediensten.

(4)

In artikel 5 van Richtlijn 2010/40/EU is bepaald dat specificaties die zijn vastgesteld overeenkomstig artikel 6 van deze richtlijn moeten worden toegepast op de ITS-toepassingen en -diensten, zonder afbreuk te doen aan het recht van de lidstaten om zelf te beslissen over de invoering van deze toepassingen en diensten op hun grondgebied.

(5)

Deze specificaties moeten van toepassing zijn op de levering van alle realtimeverkeersinformatiediensten, onverminderd bijzondere specificaties die zijn vastgesteld in andere handelingen uit hoofde van Richtlijn 2010/40/EU, met name Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 885/2013 van de Commissie (3) en Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 886/2013 van de Commissie (4).

(6)

Er bestaat al een markt voor de verlening van realtimeverkeersinformatiediensten in de Unie en het is in het belang van zowel de gebruikers en klanten als de aanbieders van die diensten dat de juiste randvoorwaarden worden gecreëerd om deze markt in stand te houden en op innovatieve wijze verder te ontwikkelen. Wat betreft de verlening van realtimeverkeersinformatiediensten, zijn in Richtlijn (EU) 2019/1024 van het Europees Parlement en de Raad (5) minimumregels vastgesteld voor het hergebruik van overheidsinformatie in de hele Unie. Met betrekking tot het hergebruik van gegevens die in het bezit zijn van de wegbeheerders en publieke wegbeheerders, zijn de bij deze verordening vastgestelde voorschriften, met name die betreffende de actualisering van de gegevens, van toepassing onverminderd de voorschriften van de Richtlijn (EU) 2019/1024. Met betrekking tot het hergebruik van gegevens die in het bezit zijn van particuliere gegevenshouders, is in de bij deze verordening vastgestelde regels niet bepaald dat gegevens kosteloos moeten worden gedeeld. Het hergebruik van gegevens die in het bezit zijn van particuliere gegevenshouders kan worden geregeld via een licentieovereenkomst.

(7)

Richtlijn 2007/2/EG van het Europees Parlement en de Raad (6) schept een Europese infrastructuur voor ruimtelijke gegevens om de uitwisseling van en de publieke toegang tot ruimtelijke informatie (met inbegrip van het ruimtelijke gegevensthema “vervoersnetwerken”) in de hele Unie mogelijk te maken, teneinde het milieubeleid van de Unie en de beleidsmaatregelen of activiteiten die van invloed kunnen zijn op het milieu, te ondersteunen. De specificaties die in deze verordening zijn vastgesteld, moeten verenigbaar zijn met de specificaties die zijn vastgesteld in Richtlijn 2007/2/EG en de uitvoeringshandelingen daarvan, met name Verordening (EU) nr. 1089/2010 van de Commissie (7). De uitbreiding van de toepassing van deze specificaties tot alle types infrastructuurgegevens zou ook een verdere harmonisatie op dit gebied kunnen bevorderen.

(8)

In Verordening (EU) nr. 1315/2013 van het Europees Parlement en de Raad (8) is de wegeninfrastructuur omschreven die deel uitmaakt van het kernnetwerk en het uitgebreide trans-Europese vervoersnetwerk. Recurrente externe kosten van het verkeer en andere problemen met verkeersbeheer, zoals congestie, luchtvervuiling of geluidshinder, blijven niet beperkt tot het trans-Europese wegennet of tot snelwegen. In de praktijk situeert de recurrente verkeerscongestie zich grotendeels in stedelijke gebieden. EU-wijde realtimeverkeersinformatiediensten moeten bovendien vervoer van deur tot deur mogelijk maken en mogen niet beperkt blijven tot het uitgebreide trans-Europese wegennet en andere snelwegen. Daarom moeten de lidstaten deze specificaties toepassen op het hele wegennet, met uitzondering van wegen die geen eigendom zijn van een openbare wegen- of vervoersautoriteit. Die ontheffing mag niet gelden voor wegen die eigendom zijn van een openbare wegen- of vervoersautoriteit maar die via een beheersconcessie aan een particuliere entiteit zijn toegewezen.

(9)

Specifieke types gegevens die van cruciaal belang zijn voor de verdere ontwikkeling van betrouwbare verkeersinformatiediensten en om de verkeersveiligheid te verhogen, zoals verkeersregelingen, beperkingen en weg- of rijstrookversperringen, moeten door wegenautoriteiten of wegbeheerders beschikbaar worden gesteld. Gezien het belang van die gegevens moet de beschikbaarstelling daarvan als een eerste mijlpaal worden aangemerkt, waarna andere types gegevens op langere termijn toegankelijk worden gemaakt.

(10)

Om de nodige ontwikkelingen op het gebied van toegankelijkheid en standaardisering van gegevens mogelijk te maken, moet een gefaseerde uitvoering worden overwogen. Deze fasering moet zorgen voor een haalbare en geleidelijke toename van de geografische dekking en de toegankelijkheid van gegevens. Daartoe moeten de lidstaten de hoofdwegen op hun grondgebied selecteren. Om dit hoofdwegennet te definiëren, kunnen de lidstaten teruggrijpen naar het netwerk dat is afgebakend op grond van artikel 1 van Richtlijn 2008/96/EG van het Europees Parlement en de Raad (9).

(11)

Gezien de diversiteit van de gegevensbronnen, variërend van infrastructuurgebaseerde sensoren tot voertuigen die als sensor dienst doen, is het van belang dat de specificaties afgestemd zijn op de relevante gegevenscategorieën en -soorten, met oog voor diversiteit van de bronnen en technologie die wordt gebruikt voor het creëren of actualiseren van de gegevens.

(12)

Wanneer de maatregelen waarin deze verordening voorziet de verwerking van persoonsgegevens met zich meebrengen, moet die verwerking gebeuren overeenkomstig het recht van de Unie inzake de bescherming van persoonsgegevens, en met name Verordening (EU) 2016/679 van het Europees Parlement en de Raad (10) en, voor zover van toepassing, Richtlijn 2002/58/EG van het Europees Parlement en de Raad (11). Richtlijn 2002/58/EG is deels ook van toepassing op de verwerking van niet-persoonsgebonden gegevens.

(13)

Om geharmoniseerde en naadloze realtimeverkeersinformatiediensten te kunnen verlenen, moeten de lidstaten gebruikmaken van bestaande technische oplossingen en normen die door de Europese en internationale normalisatie-instellingen zijn opgesteld, zoals DATEX II (CEN/TS 16157 en latere versies) en de ISO-normen. Voor gegevenstypes waarvoor geen gestandaardiseerd formaat beschikbaar is, moeten de lidstaten en de belanghebbenden worden aangemoedigd om samen te werken om afspraken te maken over de definitie en het formaat van de gegevens en metagegevens.

(14)

In de Unie bestaan al een aantal methoden voor dynamische plaatsbepaling, die worden toegepast in de lidstaten. Het gebruik van verschillende methoden voor dynamische plaatsbepaling moet toegestaan blijven. De lidstaten en belanghebbenden moeten echter worden aangemoedigd om samen te werken om afspraken te maken over de toegestane methoden voor plaatsbepaling, desgevallend via de Europese normalisatie-instellingen.

(15)

De toegankelijkheid en regelmatige actualisering van gegevens door wegenautoriteiten en wegenexploitanten zijn van essentieel belang om de opstelling van actuele en nauwkeurige digitale kaarten mogelijk te maken, die een belangrijke rol spelen in betrouwbare ITS-toepassingen. De producenten van digitale kaarten moeten worden aangemoedigd om updates van relevante gegevens tijdig te integreren in hun bestaande kaartdiensten en kaartactualiseringsdiensten. Om een en ander af te stemmen op het overheidsbeleid op het gebied van bijvoorbeeld verkeersveiligheid, moeten dienstverleners en producenten van digitale kaarten samenwerken met overheidsinstanties om onjuistheden in hun gegevens te corrigeren.

(16)

De toegankelijkheid van nauwkeurige en actuele gegevens is van vitaal belang voor het verlenen van realtimeverkeersinformatiediensten in de hele Unie. De relevante gegevens worden verzameld en opgeslagen door wegenautoriteiten, wegenexploitanten, houders van in voertuigen gegenereerde gegevens, belanghebbenden op het gebied van opladen en tanken, tolexploitanten en aanbieders van realtimeverkeersinformatiediensten. Om de uitwisseling en het hergebruik van deze gegevens te vergemakkelijken met het oog op de verlening van de diensten in kwestie, moeten wegenautoriteiten, wegenexploitanten, houders van in voertuigen gegenereerde gegevens, belanghebbenden op het gebied van opladen en tanken, tolexploitanten en verleners van realtimeverkeersinformatiediensten de gegevens, de overeenkomstige metagegevens en de informatie over de kwaliteit van de vindbare en toegankelijke gegevens via een nationaal of gemeenschappelijk toegangspunt ter beschikking stellen van andere wegenautoriteiten, wegenexploitanten, houders van in voertuigen gegenereerde gegevens, belanghebbenden op het gebied van opladen en tanken, tolexploitanten en verleners van realtimeverkeersinformatiediensten en producenten van digitale kaarten. Het toegangspunt kan de vorm aannemen van een databank, een register, een internetportaal of een vergelijkbare vorm, afhankelijk van het gegevenstype. Nationale of gemeenschappelijke toegangspunten kunnen ook verwijzen naar gegevens op andere toegankelijke locaties, zonder de gegevens zelf te hosten. De lidstaten moeten de bestaande openbare en particuliere toegangspunten samenvoegen tot één toegangspunt dat de toegang mogelijk maakt tot alle soorten relevante beschikbare gegevens die binnen het toepassingsgebied van deze specificaties vallen. De lidstaten mogen de bij Gedelegeerde Verordening (EU) 2015/962 ingestelde toegangspunten blijven gebruiken; zij moeten vrij kunnen beslissen of zij de toegangspunten die in het kader van andere krachtens Richtlijn 2010/40/EU vastgestelde gedelegeerde handelingen zijn ingesteld gebruiken als nationale toegangspunten voor de gegevens die binnen het toepassingsgebied van deze verordening vallen.

(17)

Om de wegenautoriteiten, wegenexploitanten, belanghebbenden op het gebied van opladen en tanken, tolexploitanten, dienstverleners en producenten van digitale kaarten de gelegenheid te bieden om de relevante gegevens met succes en op kostenefficiënte wijze te zoeken en te gebruiken, moeten de inhoud en structuur van deze gegevens correct worden beschreven met passende metagegevens.

(18)

Realtimeverkeersinformatiediensten moeten nauwkeurig zijn om eindgebruikers de best mogelijke informatie te verstrekken in termen van betrouwbaarheid en tijdigheid. Om enerzijds de verkeersveiligheid te verhogen en anderzijds de verkeerscongestie terug te dringen, moeten deze diensten ook de prioriteiten van de wegenautoriteiten weerspiegelen, zoals bijvoorbeeld weergegeven in digitaal toegankelijke verkeerscirculatieplannen.

(19)

Deze specificaties mogen geen enkele belanghebbende verplichten om gegevens te verzamelen die hij nu nog niet verzamelt of om gegevens te digitaliseren die niet reeds in een digitaal machineleesbaar formaat beschikbaar zijn. De specifieke vereisten met betrekking tot de actualisering van gegevens moeten alleen van toepassing zijn op gegevens die daadwerkelijk worden verzameld en in een digitaal machineleesbaar formaat beschikbaar zijn. Tegelijkertijd moeten de lidstaten worden aangemoedigd te zoeken naar kosteneffectieve manieren om tegemoet te komen aan hun behoefte om in digitaal formaat te beschikken over de bestaande infrastructuurgegevens en gegevens inzake verkeersregelingen en -beperkingen.

(20)

Deze specificaties mogen wegenautoriteiten en wegbeheerders niet verplichten om verkeerscirculatieplannen en tijdelijke verkeersbeheersmaatregelen vast te stellen of uit te voeren. Zij mogen de dienstverleners niet verplichten om hun gegevens te delen met andere dienstverleners. Dienstverleners moeten de vrijheid hebben om onderling commerciële overeenkomsten te sluiten voor het hergebruik van relevante gegevens.

(21)

De lidstaten en de ITS-belanghebbenden moeten worden aangemoedigd om samen te werken teneinde overeenstemming te bereiken over gemeenschappelijke definities van gegevenskwaliteit, met het oog op het gebruik van gemeenschappelijke indicatoren voor de gegevenskwaliteit in de hele waardeketen van verkeersgegevens, zoals de volledigheid, nauwkeurigheid en actualiteit van de gegevens, de methode waarmee ze zijn verkregen en de gebruikte methode voor plaatsbepaling, alsmede de toegepaste kwaliteitscontroles. Zij moeten ook worden aangemoedigd om inspanningen te blijven leveren om bijbehorende methoden voor kwaliteitsmeting en monitoring van de verschillende soorten gegevens vast te stellen. De lidstaten moeten worden aangemoedigd om hun kennis, ervaring en beste praktijken op dit gebied met elkaar te delen in het kader van lopende en toekomstige coördinatieprojecten.

(22)

Het wordt erkend dat wegenautoriteiten en wegbeheerders het verkeersbeheer, de verkeersveiligheid en het infrastructuurbeheer en -onderhoud op kosteneffectieve wijze kunnen verbeteren door gebruik te maken van gegevens en realtimeverkeersinformatiediensten die gegenereerd zijn door particuliere dienstverleners en houders van in voertuigen gegenereerde gegevens. Bij het ontvangen van deze gegevens of diensten voor bovengenoemde taken moeten de overheidsinstanties gemeenschappelijke FRAND-voorwaarden hanteren om de toegangsbelemmeringen te verlagen en transparantie te verschaffen over de voorwaarden voor hergebruik. De lidstaten en de relevante belanghebbenden worden aangemoedigd de gemeenschappelijke FRAND-voorwaarden te bepalen die van toepassing zijn op het hergebruik van de relevante gegevenssoorten voor de uitvoering van deze overheidstaken.

(23)

Particuliere dienstverleners kunnen gebruikmaken van gegevens die door wegenautoriteiten en wegenexploitanten zijn verzameld als input voor hun eigen realtimeverkeersinformatiediensten. De specifieke voorwaarden voor het hergebruik van die gegevens moeten aan de betrokken partijen worden overgelaten, zonder afbreuk te doen aan de bepalingen van Richtlijn (EU) 2019/1024 (12). Bepaalde soorten gegevens die door wegenautoriteiten en wegbeheerders worden verstrekt, zoals verkeerscirculatieplannen, verkeersregelingen en -beperkingen en tijdelijke verkeersbeheersmaatregelen, moeten door particuliere dienstverleners worden hergebruikt om ervoor te zorgen dat weggebruikers via realtimeverkeersinformatiediensten toegang hebben tot de relevante informatie.

(24)

Om ervoor te zorgen dat deze specificaties correct worden uitgevoerd, moeten de lidstaten beoordelen of de voorschriften inzake toegankelijkheid, uitwisseling, hergebruik en actualisering van de gegevens worden nageleefd door de wegenautoriteiten, wegenexploitanten, producenten van digitale kaarten, tolexploitanten, belanghebbenden op het gebied van laden en tanken, houders van in voertuigen gegenereerde gegevens en dienstverleners. Daartoe moeten de bevoegde autoriteiten zich vrij kunnen baseren op empirisch onderbouwde conformiteitsverklaringen die zijn ingediend door wegenautoriteiten, wegenexploitanten, producenten van digitale kaarten, tolexploitanten, belanghebbenden op het gebied van laden en tanken, houders van in voertuigen gegenereerde gegevens en dienstverleners. De lidstaten moeten samenwerken om hun aanpak inzake de conformiteitsbeoordeling in de lopende en toekomstige coördinatieprojecten, die bijdragen tot de uitvoering van de specificaties van deze verordening, te harmoniseren.

(25)

Deze specificaties beperken de vrijheid van meningsuiting van radio-omroepen niet voor zover zij hen niet verplichten een specifiek standpunt in te nemen met betrekking tot de informatie die moet worden verspreid; ze laten de lidstaten ook voldoende speelruimte om rekening te houden met hun nationale grondwettelijke tradities met betrekking tot de vrijheid van meningsuiting van radio-omroepen.

(26)

Rekening houdend met de omvang van de vereiste wijzigingen, moet Gedelegeerde Verordening (EU) 2015/962 worden ingetrokken,