De besluiten betreffen het ondertekenen en de toepassing van de vrijhandelsovereenkomst tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie (EU) en de EU-lidstaten.
De opzet van de overeenkomst is om verder te gaan dan een traditionele vrijhandelsovereenkomst en een stevige basis te bieden voor het behoud van vriendschap en samenwerking in de toekomst. De overeenkomst is een weerspiegeling van het feit dat het VK het systeem van de EU van gemeenschappelijke regels, toezicht en handhavingsmechanismen verlaat, en niet langer de voordelen van de interne markt van de EU zal genieten.
De verklaringen betreffen politieke beslissingen die de twee partijen zijn overeengekomen over een aantal specifieke punten en beleidsterreinen.

KERNPUNTEN

De overeenkomst is verdeeld in zeven delen, die worden gevolgd door drie protocollen en meer dan 600 bladzijden aan bijlagen.

Deel 1: Algemene en institutionele regels

Dit deel bevat de doelen van de overeenkomst en regels voor aanvullende overeenkomsten tussen de partijen, en legt de institutionele structuur vast, waaronder de comités en werkgroepen van de Partnerschapsraad die moeten zorgen dat de overeenkomst goed functioneert.

Deel 2: Handel, vervoer, visserij en andere regelingen

Dit deel is onderverdeeld in verschillende rubrieken:

1. Handel — deze rubriek betreft een aantal terreinen, waaronder:

handel in goederen — bevat een overeenkomst over nultarieven of contingenten voor verhandelde goederen, wederzijdse erkenning van programma’s voor betrouwbare handelaren, en oorsprongsregels;
diensten en investeringen — bevat een overeenkomst voor gelijke behandeling van dienstverleners en investeerders uit de EU in het VK en omgekeerd;
digitale handel — bevat de opheffing van ongerechtvaardigde belemmeringen voor digitale handel, waaronder een verbod op eisen ten aanzien van gegevenslokalisatie maar waarbij de regels voor gegevensbescherming wel van kracht blijven;
energie — bevat waarborgen voor een verzekerde energievoorziening, samenwerking bij offshore-energie in de Noordzee, afdwingbare toezeggingen in het kader van de Overeenkomst van Parijs en non-regressie ten aanzien van klimaatverandering en koolstofbeprijzing;
een gelijk speelveld voor open en eerlijke concurrentie en duurzame ontwikkeling.

2. Luchtvaart — punten uit de overeenkomst:

onbeperkt punt-naar-punt-verkeer tussen luchthavens van de EU en het VK;
samenwerking bij veiligheid van de luchtvaart, beveiliging en luchtverkeersbeheer;
regels voor grondafhandeling en tijdvakken (non-discriminatie en toegang), en passagiersrechten.

3. Wegvervoer — punten uit de overeenkomst:

onbeperkte punt-naar-punt-toegang voor wegvervoerders die ladingen vervoeren tussen de EU en het VK, en volledige doorvoerrechten op elkaars grondgebied;
regels over arbeidsvoorwaarden, verkeersveiligheid, eerlijke concurrentie, en een gelijk speelveld met betrekking tot het milieu, sociale zaken en concurrentie.

4. Coördinatie van de sociale zekerheid en visa voor korte bezoeken — punten uit de overeenkomst:

coördinatie van bepaalde socialezekerheidsuitkeringen (oudedags- en nabestaandenpensioen, vervroegd pensioen, gezondheidszorg, zwangerschap en ouderschap, arbeidsongevallen) die het gemakkelijker maakt om in het buitenland te werken zonder rechten te verliezen;
non-discriminatiebepaling waarborgt de gelijke behandeling van EU-burgers voor visa voor korte bezoeken.

5. Visserij — punten uit de overeenkomst:

nieuwe regelingen waarborgen het duurzaam beheer van gedeelde visvoorraden in EU- en VK-wateren, met eerbiediging van de rechten en verplichtingen van beide partijen als onafhankelijke kuststaten;
een overgangsperiode van vijf en een half jaar waarin de wederzijdse toegangsrechten tot elkaars wateren onveranderd blijven, met een geleidelijke overdracht van EU-contingenten aan het VK.

Deel 3: Samenwerking inzake rechtshandhaving en justitie in strafzaken

De overeenkomst is een waarborg dat de partijen op een aantal manieren zullen samenwerken, waaronder:

voortzetting van de samenwerking tussen het VK, Europol en Eurojust;
regelingen voor nauwe samenwerking tussen nationale politie en judiciële autoriteiten van het VK en de EU-lidstaten, inclusief wat betreft overlevering;
mechanismen voor snelle uitwisseling van persoonsgegevens van passagiers (PNR, Passenger Name Record), van DNA, vingerafdrukken en voertuigregistratiegegevens (Prüm), en van informatie uit het strafregister;
samenwerking bij witwassen van geld en terrorismefinanciering.

Deel 4: Thematische samenwerking

De overeenkomst is een waarborg voor samenwerking op bepaalde andere terreinen, waaronder:

grensoverschrijdende bedreigingen van de gezondheidsveiligheid;
het delen van gerubriceerde informatie en beste praktijken op het terrein van cyberveiligheid, inclusief de gelegenheid voor het VK om deel te nemen in het Agentschap van de Europese Unie voor cyberbeveiliging (Enisa, European Union Agency for Cybersecurity).

Deel 5: Deelname aan programma’s van de EU, goed financieel beheer en financiële bepalingen

Het VK zal (afhankelijk van zijn financiële bijdrage) deelnemen aan vijf EU-programma’s waaraan derde landen mogen deelnemen:

Horizon Europa (onderzoek en innovatie);
programma voor onderzoek en opleiding van Euratom;
ITER (testfaciliteit fusie);
Copernicus (systeem voor observatie van de aarde);
toegang tot diensten van de EU voor ruimtebewaking en -monitoring (SST, space surveillance and tracking).

Deel 6: Geschillenbeslechting en horizontale regels

Als de partijen bij onenigheid geen oplossing kunnen vinden, kan een onafhankelijk scheidsgerecht worden ingesteld om de zaak met een bindende uitspraak tot een oplossing te brengen. Dit mechanisme voor geschillenbeslechting bestrijkt de meeste gebieden van de overeenkomst, waaronder ook het gelijke speelveld en de visserij.
Het mechanisme gaat vergezeld van mechanismen voor handhaving en vrijwaring, waaronder de mogelijkheid om verplichtingen ten aanzien van markttoegang op te schorten, bijvoorbeeld door de herinvoering van tarieven en/of contingenten in het getroffen gebied.
Beide partijen krijgen ook de mogelijkheid om kruiselingse vergeldingsmaatregelen* te nemen als de andere een uitspraak van een onafhankelijk scheidsgerecht niet naleeft.
Indien een aanzienlijke schending plaatsvindt van de verplichtingen die beschouwd worden als “essentiële onderdelen” (bestrijding van klimaatsverandering, respect voor democratische waarden en fundamentele rechten, of non-proliferatie), kan dat leiden tot de opschorting of beëindiging van de gehele of een deel van de overeenkomst.

Deel 7: Slotbepalingen

De overeenkomst geldt niet voor Gibraltar en evenmin voor Britse overzeese gebieden.
De overeenkomst en aanvullende overeenkomsten worden om de vijf jaar geëvalueerd.

Bijlagen en protocollen

De overeenkomst kent een groot aantal bijlagen, over onderwerpen als:

procedureregels voor de Partnerschapsraad en comités;
oorsprongsregels;
motorvoertuigen, uitrusting en onderdelen;
medische producten;
regels voor geautoriseerde marktdeelnemers;
richtsnoeren voor de erkenning van beroepskwalificaties.

Tot de overeenkomst behoren drie protocollen:

Protocol betreffende de administratieve samenwerking en de bestrijding van fraude op het gebied van de belasting over de toegevoegde waarde en betreffende de wederzijdse bijstand bij de invordering van schuldvorderingen in verband met belastingen en rechten. Dit protocol bevat de regels en procedures voor samenwerking op dit terrein;
Protocol betreffende wederzijdse administratieve bijstand in douanezaken. Dit protocol is bedoeld om de twee partijen in staat te stellen elkaar bijstand te verlenen ten behoeve van de correcte toepassing van douanewetgeving, met name door het voorkomen, onderzoeken en bestrijden van met die wetgeving strijdige handelingen;
Protocol betreffende de coördinatie van de sociale zekerheid. Dit protocol bevat de regels voor coördinatie van:
- prestaties bij ziekte;
- moederschaps- en vaderschapsuitkeringen;
- uitkeringen bij invaliditeit;
- uitkeringen bij ouderdom.

Verklaringen

De verklaringen beslaan een breed scala aan onderwerpen, waaronder:

samenwerking op het gebied van financiële regelgeving;
tegengaan van schadelijke belastingregels;
monetair beleid en subsidiecontrole;
vervoerders van goederen over de weg;
asiel en terugkeer;
verschillende aspecten van samenwerking bij rechtshandhaving en justitie in strafzaken;
uitwisseling en bescherming van gerubriceerde informatie;
deelname van het VK aan EU-programma’s en toegang tot diensten van de programma’s;
een ontwerpprotocol voor de programma’s en activiteiten waaraan het VK zal deelnemen.

VANAF WANNEER ZIJN DE BESLUITEN EN DE OVEREENKOMST VAN TOEPASSING?

Besluit (EU) 2020/2252 en Besluit (Euratom) 2020/2253 zijn van toepassing sinds 29 december 2020.
In vervolg op de goedkeuring door het Europees Parlement op 27 april 2021 en het besluit van de Raad van 29 april 2021 is de handels- en samenwerkingsovereenkomst EU-VK op 1 mei 2021 in werking getreden.

ACHTERGROND

De handels- en samenwerkingsovereenkomst vloeit voort uit het terugtrekkingsakkoord dat het VK en de EU sloten en dat op 1 februari 2020 in werking trad. Het terugtrekkingsakkoord bestreek onderwerpen zoals:

rechten van de burgers — zowel EU-burgers die in het VK wonen als omgekeerd;
zaken in verband met de scheiding — stappen om een ordelijke terugtrekking van het VK te waarborgen;
een overgangsperiode van 1 februari tot en met 31 december 2020, bedoeld om ruimte te scheppen voor de onderhandelingen over een handels- en samenwerkingsovereenkomst; gedurende deze periode werd het VK in de meeste opzichten als een lidstaat behandeld;
de financiële afwikkeling, als waarborg dat het VK zijn financiële verplichtingen als lidstaat nakwam.

KERNBEGRIPPEN

Kruiselingse vergeldingsmaatregel: vergelding door middel van bijvoorbeeld tarieven in een bepaalde sector, bijvoorbeeld landbouw, of op een bepaald terrein van handel, als antwoord op oneerlijke acties of schendingen van overeenkomsten waardoor de handel in een andere sector wordt geschonden.

BELANGRIJKSTE DOCUMENTEN

Handels- en samenwerkingsovereenkomst tussen de Europese Unie en de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie, enerzijds, en het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland, anderzijds (PB L 149 van 30.4.2021, blz. 10-2539)

Overeenkomst tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland inzake beveiligingsprocedures voor de uitwisseling en bescherming van gerubriceerde gegevens (PB L 149 van 30.4.2021, blz. 2540-2548)

Besluit (EU) 2020/2252 van de Raad van 29 december 2020 betreffende de ondertekening, namens de Unie, en betreffende de voorlopige toepassing van de Handels- en samenwerkingsovereenkomst tussen de Europese Unie en de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie, enerzijds, en het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland, anderzijds, en van de Overeenkomst tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland inzake beveiligingsprocedures voor de uitwisseling en bescherming van gerubriceerde gegevens (PB L 444 van 31.12.2020, blz. 2-10)

Besluit (Euratom) 2020/2253 van de Raad van 29 december 2020 tot goedkeuring van de sluiting, door de Europese Commissie, van de Overeenkomst tussen de regering van het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland en de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie voor samenwerking op het gebied van het veilige en vreedzame gebruik van kernenergie, en tot goedkeuring van de sluiting, door de Europese Commissie, namens de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie, van de Handels- en samenwerkingsovereenkomst tussen de Europese Unie en de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie, enerzijds, en het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland, anderzijds (PB L 444 van 31.12.2020, blz. 11-13)

Besluit (EU) 2021/689 van de Raad van 29 april 2021 betreffende de sluiting, namens de Unie, van de Handels- en samenwerkingsovereenkomst tussen de Europese Unie en de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie, enerzijds, en het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland, anderzijds, en van de Overeenkomst tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland inzake beveiligingsprocedures voor de uitwisseling en bescherming van gerubriceerde gegevens (PB L 149 van 30.4.2021, blz. 2-9)

Kennisgeving betreffende de inwerkingtreding van de Handels- en samenwerkingsovereenkomst tussen de Europese Unie en de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie, enerzijds, en het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland, anderzijds, en van de Overeenkomst tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland inzake beveiligingsprocedures voor de uitwisseling en bescherming van gerubriceerde gegevens (PB L 149 van 30.4.2021, blz. 2560)

GERELATEERD DOCUMENT

Akkoord inzake de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland uit de Europese Unie en de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie (PB C 384I van 12.11.2019, blz. 1-177)

Laatste bijwerking 27.05.2021

Top

All