Meetmiddelen en metrologische controlemethoden — algemene regels

 

SAMENVATTING VAN:

Richtlijn 2009/34/EG inzake meetmiddelen en metrologische controlemethoden

WAT IS HET DOEL VAN DE RICHTLIJN?

• Deze richtlijn bevat de algemene regels van de Europese Unie (EU) (voorheen Europese Gemeenschap (EG)) voor modelgoedkeuring, eerste ijk en metrologische controlemethoden voor meetmiddelen.
• Andere richtlijnen gaan in detail in op deze technische voorschriften: Richtlijnen 2014/32/EU betreffende meetinstrumenten (zie de samenvatting) en 2014/31/EU betreffende niet-automatische weegwerktuigen (zie de samenvatting).

KERNPUNTEN

Voordat meetinstrumenten in gebruik worden genomen, moeten EU-lidstaten ervoor zorgen dat ze aan de technische voorschriften voldoen. Dit wordt bereikt door het verlenen van EG-modelgoedkeuring en EG-ijk, die in de hele EU worden erkend. Deze richtlijn is van toepassing op:

• meetapparatuur, bestaande uit meetinstrumenten, onderdelen van meetinstrumenten, aanvullende apparatuur en meetmiddelen;
• meeteenheden;
• harmonisatie van meetmethoden en metrologische controlemethoden;
• de middelen om harmonisatiemethoden toe te passen;
• meetmethoden, metrologische controle en het merken van hoeveelheden voorverpakte producten.

EG-modelgoedkeuring

• Een aanvraag voor een EG-modelgoedkeuring mag slechts door de fabrikant of zijn in de EU gevestigde gemachtigde worden ingediend en slechts in één lidstaat.
• Lidstaten moeten ervoor zorgen dat ze op de hoogte worden gehouden van elke wijziging van een goedgekeurd model waarvoor een aanvullende goedkeuring is vereist. Wanneer er zich wijzigingen voordoen, moeten ze andere lidstaten daarvan op de hoogte stellen.
• Een nieuwe EG-modelgoedkeuring kan nodig zijn wanneer een model wordt gewijzigd en indien relevante richtlijnen nieuwe voorschriften met zich meebrengen.
• Na goedkeuring geeft de lidstaat een certificaat af en zet de fabrikant het officiële goedkeuringsteken op de betreffende meetmiddelen.
• Certificaten zijn tien jaar geldig en kunnen daarna telkens met tien jaar worden verlengd.

Aanvragen moeten zijn voorzien van de volgende informatie:

• beoogd gebruik;
• metrologische kenmerken;
• constructie en werking;
• regel- en justeerinrichtingen;
• de plaatsen bestemd voor ijkmerken (waar ze op het meetmiddel worden aangebracht);
• samenstellingstekeningen en detailtekeningen van belangrijke onderdelen;
• schema’s of foto’s ter illustratie van de werkingsprincipes.

Het onderzoek bestaat uit bestudering van de documenten en onderzoek van de metrologische eigenschappen van het model, dat zich uitstrekt tot de gehele werking van het meetmiddel onder normale gebruiksomstandigheden.

De lidstaat die de EG-modelgoedkeuring heeft verleend, kan deze intrekken indien zij ten onrechte is verleend of indien er later een gebrek in het apparaat wordt geconstateerd. De lidstaat moet de andere lidstaten en de Europese Commissie onmiddellijk op de hoogte stellen en trachten eventuele geschillen, zo nodig in overleg met de Commissie, op te lossen.

Bij nieuwe technieken die niet onder een bijzondere richtlijn vallen, kan er een beperkte EG-modelgoedkeuring voor maximaal twee jaar (verlengbaar met maximaal drie jaar) worden verleend met bepaalde beperkingen, waaronder een beperking van het aantal meetmiddelen waarop de goedkeuring betrekking heeft en beperkingen inzake het gebruik en de aangewende techniek.

Eerste ijk

De eerste EG-ijk is de controle van een nieuw of vernieuwd* meetmiddel om de overeenstemming ervan met het goedgekeurde EG-model en/of met de gerelateerde bijzondere richtlijnen te waarborgen, en wordt gecertificeerd met het merk van eerste EG-ijk.

Tot dit onderzoek behoort een beoordeling van:

• de metrologische eigenschappen,
• de maximaal toelaatbare fouten,
• de betrouwbaarheid van de constructie.

Wanneer een meetmiddel de eerste EG-ijk heeft doorstaan overeenkomstig deze richtlijn en de gerelateerde, meer gedetailleerde richtlijnen, mag de fabrikant het EG-ijkmerk aanbrengen.

Controle op in gebruik zijnde instrumenten

Met Richtlijn 2011/17/EU werden een aantal bijzondere, productspecifieke richtlijnen ingetrokken waarin eisen waren vastgesteld voor het toezicht op in gebruik zijnde meetmiddelen, omdat ze vanuit technisch oogpunt verouderd waren, achterliepen op de huidige stand van de meettechnologie, of betrekking hadden op instrumenten die niet aan technologische ontwikkelingen onderhevig waren.

• Richtlijnen 71/317/EEG en 71/347/EEG per 1 december 2015,
• Richtlijn 71/349/EEG per 1 juli 2011.
• Richtlijnen 74/148/EEG, 75/33/EEG, 76/765/EEG, 76/766/EEG en 86/217/EEG per 1 december 2015.

Aanpassing aan de stand van de techniek

Verordening (EU) 2019/1243 strekt tot wijziging van Richtlijn 2009/34/EG, waarbij de Commissie de bevoegdheid krijgt om gedelegeerde handelingen aan te nemen overeenkomstig artikel 290 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, om de bijlagen in overeenstemming te brengen met de stand van de techniek.

Richtlijn 2009/34/EG strekt tot herschikking en intrekking van Richtlijn 71/316/EEG en de achtereenvolgende wijzigingen daarvan.

VANAF WANNEER TREDEN DE REGELS IN WERKING?

De richtlijn moest op 18 mei 2009 in nationale wetgeving zijn omgezet. De regels zijn van toepassing sinds 18 mei 2009.

ACHTERGROND

Zie voor meer informatie:

• Wettelijke metrologie (Europese Commissie).

KERNBEGRIPPEN

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Richtlijn 2009/34/EG van het Europees Parlement en de Raad van 23 april 2009 betreffende voor meetmiddelen en metrologische controlemethoden geldende algemene bepalingen (PB L 106, 28.4.2009, blz. 7-24).

Achtereenvolgende wijzigingen aan Richtlijn 2009/34/EG werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Richtlijn 2014/31/EU van het Europees Parlement en de Raad van 26 februari 2014 betreffende de harmonisatie van de wetgevingen van de lidstaten inzake het op de markt aanbieden van niet-automatische weegwerktuigen (herschikking) (PB L 96 van 29.3.2014, blz. 107-148).

Richtlijn 2014/32/EU van het Europees Parlement en de Raad van 26 februari 2014 betreffende de harmonisatie van de wetgevingen van de lidstaten inzake het op de markt aanbieden van meetmiddelen (herschikking) (PB L 96 van 29.3.2014, blz. 149-250).

Zie de geconsolideerde versie.

Richtlijn 2011/17/EU van het Europees Parlement en de Raad van 9 maart 2011 houdende intrekking van de Richtlijnen 71/317/EEG, 71/347/EEG, 71/349/EEG, 74/148/EEG, 75/33/EEG, 76/765/EEG, 76/766/EEG en 86/217/EEG van de Raad inzake metrologie (PB L 71, 18.3.2011, blz. 1-3).

Laatste bijwerking 31.05.2024