32001D0114

Beschikking van de Commissie

van 15 november 2000

betreffende het plan tot modernisering, rationalisering en herstructurering van de kolenindustrie in het Verenigd Koninkrijk, voor de periode van 17 april 2000 tot en met 23 juli 2002

(kennisgeving geschied onder nummer C(2000) 3709)

(Slechts de tekst in de Engelse taal is authentiek)

(Voor de EER relevante tekst)

(2001/114/EGKS)

DE COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN,

Gelet op het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal,

Gezien Beschikking nr. 3632/93/EGKS van de Commissie van 28 december 1993 tot vaststelling van een communautaire regeling voor de steunmaatregelen van de lidstaten ten behoeve van de kolenindustrie(1), inzonderheid op artikel 2, lid 1, en artikel 8,

Overwegende hetgeen volgt:

I

(1) In een brief van 26 juli 2000 heeft het Verenigd Koninkrijk een plan tot modernisering, rationalisering en herstructurering van de kolenindustrie aangemeld, alsmede een plan voor bepaalde steunmaatregelen met als titel "UK Coal Operating Aid Scheme", voor de periode van 17 april 2000 tot 23 juli 2002 (hierna "het herstructureringsplan" genoemd).

(2) Overeenkomstig artikel 8, lid 3, van Beschikking nr. 3632/93/EGKS, brengt de Commissie een advies uit inzake de overeenstemming van deze plannen met de algemene en specifieke doelstellingen van de beschikking, waarbij zij zich overigens van een oordeel over de effectiviteit van de voorgenomen maatregelen onthoudt.

II

(3) Dankzij de sinds 1994 doorgevoerde herstructurering van de kolenindustrie in het Verenigd Koninkrijk heeft men ten aanzien van een verlaging van de productiekosten voor het winnen van steenkool een werkelijke vooruitgang kunnen boeken. Zo zijn voor de ondergrondse mijnen de productiekosten tegen constante prijzen van 1999 gedaald van 49 GBP per ton in 1992 naar minder dan 32 GBP per ton in 1999, hetgeen neerkomt op een vermindering met 35 % voor de hele periode. Bij de mijnen met dagbouw die in 1999 15 miljoen ton steenkool produceerden bij een totale productie van 36 miljoen ton, zijn de productiekosten tegen constante prijzen eveneens in een orde van grootte van 35 % gedaald waardoor deze in 1999 op een niveau van 26 GBP per ton kwamen te liggen.

(4) Ondanks het feit dat men zich deze inspanningen heeft getroost, zouden verschillende factoren er de oorzaak van kunnen zijn dat er op zeer korte termijn onvermijdelijk mijnen moeten worden gesloten, zoals de plotselinge daling van de steenkolenprijzen op de wereldmarkt in 1999 en de opheffing van het moratorium dat de Britse autoriteiten hadden afgekondigd op de bouw van gasgestookte centrales. Door de sluiting van nieuwe contracten voor de levering van steenkool met de elektrische centrales aan het eind van het jaar 2000, die in de plaats zullen komen van de bestaande contracten, zouden de steenkoolproducenten overigens in de problemen kunnen komen. De ontwikkeling van de elektriciteitsprijs zou deze er in de toekomst toe kunnen dwingen om akkoord te gaan met het leveren van steenkool tegen minder gunstige prijzen. Ten slotte heeft de hoge koers van het pond sterling er eveneens toe bijgedragen dat de prijs van de steenkool die in het Verenigd Koninkrijk wordt ingevoerd aantrekkelijker is geworden, terwijl de uitvoer van de in het land gewonnen steenkool aan concurrentiekracht heeft ingeboet.

(5) De steenkolenwinning in het Verenigd Koninkrijk bevindt zich derhalve in een ernstige crisissituatie welke evenwel slechts van tijdelijke aard zou zijn. De Britse autoriteiten zijn immers enerzijds van mening dat de prijzen voor steenkool op de wereldmarkt reeds aan een gevoelige stijging zijn begonnen en dat anderzijds de onzekerheden welke veroorzaakt worden door het feit dat er enerzijds nieuwe contracten voor de levering van steenkool met elektriciteitscentrales zijn gesloten en anderzijds het moratorium op de bouw van gasgestookte centrales is opgeheven, geleidelijk aan zouden moeten verdwijnen.

Hoewel deze problemen van tijdelijke aard zijn, dreigen zij er de oorzaak van te worden dat op zeer korte termijn een aantal productie-eenheden zal verdwijnen en dat deze eenheden, hoewel zij op langere termijn economisch leefbaar zijn, niet in staat zullen zijn om aan de huidige problemen het hoofd te bieden zonder dat er passende herstructureringsmaatregelen ten uitvoer worden gelegd.

III

(6) Het bij de Commissie aangemelde herstructureringsplan heeft de toekenning op het oog van steun welke verdeeld wordt in drie tranches, en beperkt zal zijn tot de periode van 17 april 2000 tot 23 juli 2002, d.w.z. tot het moment waarop het EGKS-Verdrag afloopt. De steun zal derhalve alleen kunnen worden gebruikt om exploitatieverliezen te dekken voor steenkool die binnen de genoemde periode zal worden gewonnen. Het totale bedrag dat door het Verenigd Koninkrijk zal kunnen worden verleend, zal voor de gehele periode niet meer dan 110 miljoen GBP bedragen.

(7) Het doel van het herstructureringsplan dat door het Verenigd Koninkrijk wordt overwogen is dat de productie-eenheden die kunnen aantonen dat zij in staat zijn geweest om in de loop van de jaren die voorafgingen aan het moment waarop er steun gevraagd werd, hun economische leefbaarheid door een verlaging van hun productiekosten te verbeteren, deze productiekosten tussen nu en 2002 nog eens in aanzienlijke mate terug kunnen schroeven. Het plan dat zij aan de Britse autoriteiten moeten voorleggen zal overigens gegevens moeten bevatten over de verwachte exploitatie tot ten minste halverwege het jaar 2004. De steun welke thans door de Britse autoriteiten wordt voorgesteld, is bestemd om gedurende deze herstructureringsperiode tijdelijk productie-eenheden overeind te houden die op lange termijn economische en financiële vooruitzichten bieden. Met de toegekende steun zullen deze productie-eenheden dus hun economische leefbaarheid kunnen vergroten, zodat zij op langere termijn de concurrentie kunnen aangaan met ingevoerde steenkool. Uitgesloten van die steun zijn dus productie-eenheden waarvan de exploitatie economisch niet valt te rechtvaardigen en die, zelfs wanneer de bij overweging 4 hierboven genoemde problemen minder acuut zullen zijn geworden, nog steeds met een tekort blijven worstelen.

(8) Gelet op het voorafgaande zal in het kader van het herstructureringsplan alleen steun voor de bedrijfsvoering welke met name voldoet aan de voorwaarden als bepaald in artikel 3 van Beschikking nr. 3632/93/EGKS kunnen worden toegekend.

Het Verenigd Koninkrijk wil immers uitsluitend steun verlenen aan productie-eenheden die qua prijs kunnen concurreren met de steenkool op de wereldmarkt wanneer de steunregeling welke in Beschikking nr. 3632/93/EGKS is vastgelegd, op 23 juli 2002 ten einde loopt. Na die datum zullen de productie-eenheden die steun zullen hebben ontvangen dus in staat moeten zijn om hun activiteiten voort te zetten zonder enige financiële ondersteuning door de overheid. Om dat concurrentieniveau te kunnen bereiken is men in het Verenigd Koninkrijk van mening dat de productiekosten normaal gesproken tussen 25 en 28,75 GBP per ton zouden moeten liggen.

(9) De mate waarin de productiekosten moeten worden verlaagd indien men voor steun in aanmerking wil komen zal afhankelijk zijn van het huidige niveau van deze kosten, meer in het bijzonder van het verschil tussen de huidige productiekosten en de doelstelling welke ligt op 25 tot 28,75 GBP per ton. Anders gezegd, de verlaging van de productiekosten zal des te omvangrijker moeten zijn naarmate het verschil dat de desbetreffende productie-eenheid afhoudt van een situatie waarbij sprake is van een volledige concurrentie op de wereldmarkt voor steenkool, groter is.

(10) Het bedrag van de steun is beperkt tot het verschil tussen de kosten voor de productie van steenkool en de ontvangsten uit de verkoop daarvan, waarbij deze evenwel niet meer mag bedragen dan 75 miljoen GBP per onderneming gedurende de periode van 17 april 2000 tot 23 juli 2002. In het door het Verenigd Koninkrijk aangemelde herstructureringsplan worden overigens de berekeningsmethoden aangegeven die zullen moeten worden toegepast, met name om de financiële interventies van de staat te beperken tot de soorten steenkool waarvoor steun kan worden gegeven. De steun zal immers voorbehouden zijn voor de verkoop van steenkool die uitsluitend bestemd is voor de productie van elektriciteit alsmede voor industriële doeleinden.

(11) De subsidies zullen bestemd kunnen zijn voor leveringen van steenkool op grond van bestaande of nieuwe contracten. Er zal een onafhankelijke uit deskundigen bestaande groep worden gevormd die gaat onderzoeken welke na 1 januari 2000 gesloten contracten voor steun door de overheid in aanmerking komen. Deze zal met name de opdracht hebben om de prijs vast te stellen welke de koper zou hebben betaald indien hij steenkool zou hebben ingevoerd in plaats van zich in het kader van het desbetreffende contract te bevoorraden met steenkool die in het Verenigd Koninkrijk is gewonnen ("import parity price"). Bij het vervullen van hun taak zullen de deskundigen rekening houden met de kwaliteit van de steenkool, de kosten voor het vervoer ervan, de marktvoorwaarden op het moment waarop het contract gesloten is en elk ander element dat zij noodzakelijk achten om ervoor te zorgen dat de referentieprijs welke door hen zal worden vastgesteld ("import parity price") kan worden vergeleken met de prijs die in het contract is aangegeven.

Overeenkomstig het door het Verenigd Koninkrijk aangemelde herstructureringsplan zal het bedrag van de steun, in het geval dat de door de groep van deskundigen vastgestelde referentieprijs voor ingevoerde steenkool hoger ligt dan de prijs welke in het leveringscontract is aangegeven, beperkt worden tot het verschil tussen de productiekosten en de door de deskundigen berekende referentieprijs.

IV

(12) Overeenkomstig artikel 3 van Beschikking nr. 3632/93/EGKS leggen de lidstaten die voornemens zijn aan kolenmijnondernemingen steun voor de bedrijfsvoering te verlenen, de Commissie vooraf een plan voor de modernisering, rationalisering en herstructurering voor dat gericht is op de verbetering van de economische rentabiliteit van deze ondernemingen door verlaging van de productiekosten.

Het door het Verenigd Koninkrijk voorgestelde herstructureringsplan beantwoordt aan deze voorwaarde. Overeenkomstig de overwegingen 7 tot en met 9 hierboven is de steun bedoeld voor productie-eenheden die in beginsel leefbaar zouden moeten zijn, doch die vanwege omstandigheden welke niets met hun beheer en hun exploitatievoorwaarden te maken hebben, tijdelijk niet kunnen concurreren met ingevoerde steenkool. Geëist wordt dat de productie-eenheden die voor dit soort steun in aanmerking willen komen bepaalde inspanningen doen om tussen nu en juli 2002 hun productiekosten te verlagen tot een niveau waarop zij in staat zijn om hun activiteiten zonder verdere hulp van de overheid voort te zetten.

De doelstellingen van het herstructureringsplan dat bij de Commissie is aangemeld - een kolenindustrie die in alle opzichten weet te concurreren met de ingevoerde steenkool - gaan trouwens verder dan de voorwaarden die in Beschikking nr. 3632/93/EGKS zijn opgenomen, waarin slechts sprake is van een plan dat gericht moet zijn op een "verbetering" van de economische rentabiliteit, indien een onderneming in aanmerking wenst te komen voor steun voor de bedrijfsvoering(2).

(13) Overeenkomstig artikel 2, lid 1, eerste streepje, van Beschikking nr. 3632/93/EGKS moet de steun aan de bedrijfsvoering bijdragen tot de verwezenlijking van een verdere vooruitgang in de richting van economische rentabiliteit, zodat degressie van de steunmaatregelen kan worden verwezenlijkt.

De doelstelling van het door het Verenigd Koninkrijk aangemelde herstructureringsplan, dat een tijdelijk iets dient te blijven is dat, voordat de steunregeling welke in Beschikking nr. 3632/93/EGKS is vastgelegd afloopt, er een kolenindustrie op poten wordt gezet die in alle opzichten kan concurreren met de ingevoerde steenkool, dus leefbaar is zonder staatssteun; aan de in artikel 2, lid 1, eerste streepje gestelde voorwaarde is dan dus voldaan.

(14) De tenuitvoerlegging door het Verenigd Koninkrijk van een nieuw steunplan is bovendien geenszins in tegenspraak met de doelstelling van de degressie van de steunmaatregelen welke aan de grondslag ligt van de regeling als bedoeld in Beschikking nr. 3632/93/EGKS. De voorwaarde om de steunmaatregelen degressief te maken, dient immers te worden onderzocht in het licht van de beslissende criteria op grond waarvan de steun voor de bedrijfsvoering wordt toegestaan - en welke door het Verenigd Koninkrijk voorgestelde herstructureringsplan worden vervuld - namelijk de verbetering van de economische rentabiliteit van de steenkolenindustrie door een verlaging van de productiekosten. Beschikking nr. 3632/93/EGKS kan trouwens niet zo worden geïnterpreteerd dat deze in het nadeel zou werken van de staten die alles in het werk hebben gesteld om de herstructurering van een steenkolenindustrie zonder staatssteun te verwezenlijken, doch te maken krijgen met een conjunctuur die ze niet hadden kunnen voorzien en die - tijdelijk - hun industrie in gevaar brengt.

(15) In het herstructureringsplan zijn de criteria die in het kader van het onderzoek naar de staatssteun in aanmerking zullen worden genomen, zeer nauwkeurig vastgelegd. Deze criteria, de definitie ervan, doch ook de procedures voor het onderzoek en de controle achteraf van de toegekende steun, bevestigen de conclusies die uit het onderzoek naar de doelstellingen van dit plan zijn getrokken, namelijk dat de door het Verenigd Koninkrijk overwogen steun beantwoord aan alle regelingen die in Beschikking nr. 3632/93/EGKS voor het verlenen van steun voor de bedrijfsvoering zijn opgelegd. De informatie die van de ondernemingen vereist is, is overigens in overeenstemming met het bepaalde in Beschikking nr. 341/94/EGKS van de Commissie van 8 februari 1994 houdende toepassing van Beschikking nr. 3632/93/EGKS(3).

(16) Overeenkomstig artikel 3, lid 1, van Beschikking nr. 3632/93/EGKS is de steun voor bedrijfsvoering bestemd om het verschil te dekken tussen de productiekosten en de verkoopprijs zoals die uit de vrije wil van de contracterende partijen volgens de op de wereldmarkt geldende voorwaarden tot stand is gekomen.

In artikel 3, lid 1, derde streepje, is bepaald dat het bedrag van de steun voor bedrijfsvoering per ton er niet toe mag leiden dat de prijzen voor communautaire kolen lager komen te liggen dan de prijzen voor kolen van soortgelijke kwaliteit uit derde landen.

Het systeem dat wordt voorgesteld in het door het Verenigd Koninkrijk aangemelde herstructureringsplan, waarbij aan een groep deskundigen gevraagd zal worden om de contracten voor de levering van steenkool, en meer in het bijzonder de prijs welke in het kader van deze contracten is overeengekomen te bestuderen, vormt een maatregel die ertoe zou moeten bijdragen dat de bovengenoemde bepalingen (zie punt 11 hierboven) worden geëerbiedigd. De inzet van deze groep deskundigen sluit evenwel niet uit dat het Verenigd Koninkrijk zich toch geroepen kan voelen om andere maatregelen te nemen waardoor gegarandeerd wordt dat de steun die op grond van deze bepalingen wordt toegekend volledig met de geldende regelingen in overeenstemming is.

In het herstructureringsplan is aangegeven dat de werkzaamheden van deze groep in een openhartige sfeer dienen plaats te vinden en doorzichtig moeten zijn, en wel op zodanige wijze dat de vertrouwelijkheid van de commerciële gegevens van de partijen die geen aanvraag om steun in het kader van het huidige herstructureringsplan hebben ingediend, gewaarborgd is. De aanbevelingen die door de groep zullen worden geformuleerd, zullen openbaar worden gemaakt. De Commissie is van oordeel dat hantering van deze beginselen die aan de werkzaamheden van de groep deskundigen ten grondslag liggen van fundamenteel belang is, met name om risico's op concurrentievervalsing te vermijden tussen zowel producenten als gebruikers van steenkool.

Het Verenigd Koninkrijk zal er daarom op toezien dat alle betrokken partijen de gelegenheid krijgen om commentaar te leveren op of opmerkingen te maken over de werkzaamheden van de groep. Er zal rekening worden gehouden met alle opmerkingen die men aan de groep zal doen toekomen.

(17) Overeenkomstig artikel 2, lid 2, van Beschikking nr. 3632/93/EGKS zal de steun moeten worden opgenomen in de nationale, regionale of lokale overheidsbegrotingen van het Verenigd Koninkrijk of zal deze in het kader van volstrekt gelijkwaardige mechanismen moeten worden verleend.

(18) De Commissie herinnert aan één van de fundamentele doelstellingen van de in Beschikking nr. 3632/93/EGKS bedoelde regeling, namelijk dat als gevolg van de staatssteun aan de steenkolenindustrie geen concurrentievervalsing mag ontstaan en geen discriminatie tussen de producenten, de kopers of de verbruikers van steenkool in de Gemeenschap mag worden veroorzaakt.

V

(19) Overeenkomstig artikel 9 van Beschikking nr. 3632/93/EGKS geeft het Verenigd Koninkrijk kennis van de financiële steunmaatregelen welke het voornemens is ten behoeve van de kolenindustrie in de loop van een bepaald jaar te nemen. Alle gegevens betreffende deze steunmaatregelen, de redenen waarom zij genomen zijn, de draagwijdte ervan, alsmede hun samenhang met het op 26 juli 2000 aan de Commissie aangemelde herstructureringsplan, zullen op overzichtelijke wijze worden aangemeld. De meegedeelde inlichtingen zullen met name voldoen aan alle voorschriften zoals deze zijn opgenomen in Beschikking nr. 341/94/EGKS, en met name in formulier B van bijlage 3 bij die beschikking.

De goedkeuring van de steunmaatregelen door de Commissie, zoals bepaald in artikel 9 van Beschikking nr. 3632/93/EGKS, houdt dus in dat de steenkoolondernemingen op een bepaald moment een verzoek indienen om steun bij de bevoegde Britse autoriteiten, zodat alle maatregelen welke men voor een bepaalde periode van plan is te nemen gegroepeerd bij de Commissie kunnen worden aangemeld.

(20) Overeenkomstig artikel 9, lid 5, van die beschikking dient een betaling die op de goedkeuring door de Commissie vooruitloopt in geval van een afwijzende beschikking door de begunstigde onderneming volledig te worden terugbetaald en zal deze onder alle omstandigheden beschouwd worden als een onwettig voorschot dat door de begunstigde tegen de marktkoers zal moeten worden gerestitueerd.

(21) Het Verenigd Koninkrijk zal trouwens uiterlijk op 30 september van elk jaar kennis geven van het steunbedrag dat in de loop van het vorige steenkolenboekjaar daadwerkelijk is uitbetaald en zal overgaan tot het eventueel wijzigen van de bedragen die aanvankelijk werden aangemeld,

HEEFT DE VOLGENDE BESCHIKKING GEGEVEN:

Artikel 1

Zowel het plan tot modernisering, rationalisering en herstructurering als het steunplan met als titel "UK Coal Operating Aid Scheme", welke op 26 juli 2000 bij de Commissie zijn aangemeld, zijn in overeenstemming met de doelstellingen en criteria als bepaald in Beschikking nr. 3632/93/EGKS.

Artikel 2

Het Verenigd Koninkrijk geeft de Commissie overeenkomstig het bepaalde in artikel 9 van Beschikking nr. 3632/93/EGKS kennis van alle financiële steunmaatregelen welke zij voornemens is in een bepaald jaar ten behoeve van de kolenindustrie te nemen.

Artikel 3

Deze beschikking is gericht tot het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland.

Gedaan te Brussel, 15 november 2000.

Voor de Commissie

Loyola De Palacio

Vice-voorzitter

(1) PB L 329 van 30.12.1993, blz. 12.

(2) Zie met betrekking hiertoe ook het arrest van het Gerecht van eerste aanleg, in de zaak T-110/98, RJB Mining tegen de Commissie, deel II, blz. 2585, meer in het bijzonder rechtsoverweging 103.

(3) PB L 49 van 19.2.1994, blz. 1.