ANNESS

GLOSSARJU

Rikonoxximent reċiproku awtomatiku ta’ kwalifika: id-dritt għad-detenturi ta’ kwalifika ta’ ċertu livell li tkun inħarġet minn Stat Membru wieħed li jiġu kkunsidrati għad-dħul fi programm ta’ edukazzjoni għolja fil-livell li jmiss fi kwalunkwe Stat Membru ieħor, mingħajr ma jkollhom bżonn jgħaddu minn ebda proċedura ta’ rikonoxximent separata. Dan ma għandux jippreġudika d-dritt ta’ istituzzjoni tal-edukazzjoni għolja jew l-awtoritajiet kompetenti milli jistabbilixxu kriterji ta’ evalwazzjoni u ammissjoni speċifiċi għal programm speċifiku. Ma jippreġudikax id-dritt li jiġi vverifikat jekk il-kwalifika hijiex awtentika u, fil-każ ta’ kwalifika ta’ edukazzjoni u taħriġ sekondarji għolja, jekk tagħtix verament aċċess għall-edukazzjoni għolja fl-Istat Membru li joħroġha jew, f’każijiet debitament ġustifikati, jekk il-kwalifika mogħtija tilħaqx ir-rekwiżiti għall-aċċess għal programm speċifiku ta’ edukazzjoni għolja fl-Istat Membru riċevitur.

Rikonoxximent reċiproku awtomatiku tal-eżiti ta’ perjodu ta’ apprendiment f’pajjiż barrani: fil-livell tal-edukazzjoni għolja, id-dritt li jiġu rikonoxxuti l-eżiti tal-apprendiment ta’ perjodu ta’ apprendiment: kif miftiehem minn qabel fi ftehim ta’ apprendiment u kkonfermat fit-Traskrizzjoni tar-Rekords, skont is-Sistema Ewropea għall-Akkumulazzjoni u t-Trasferiment ta’ Krediti (ECTS). B’mod konkret, dan ifisser li tiġi applikata r-regola stabbilita fil-Gwida tal-Utenti tal-ECTS tal-2015 li tiddikjara li: “[i]l-krediti kollha miksuba matul il-perjodu ta’ studju barra mill-pajjiż jew matul il-mobbiltà virtwali — kif miftiehem fil-Ftehim ta’ Apprendiment u kkonfermat mit-Traskrizzjoni tar-Rekords — għandhom jiġu ttrasferiti mingħajr dewmien u jgħoddu għal-lawrja tal-istudenti mingħajr ħidma jew valutazzjoni addizzjonali tal-istudent.”Fil-livell sekondarju għoli, id-dritt li jiġu rikonoxxuti fil-pajjiż ta’ oriġini l-eżiti tal-apprendiment minn perjodu ta’ tagħlim barra l-pajjiż fi Stat Membru wieħed, dment li l-eżiti tal-apprendiment jikkorrispondu b’mod ġenerali ma’ dawk fil-kurrikuli nazzjonali tal-pajjiż ta’ oriġini. Dan ma għandux jippreġudika d-dritt ta’ istituzzjoni edukattiva u ta’ taħriġ milli tistabbilixxi rekwiżiti speċifiċi qabel perjodu ta’ mobbiltà għall-apprendiment, jew milli tivverifika jekk dawk ir-rekwiżiti ġewx issodisfati mar-ritorn minn perjodu ta’ mobbiltà għall-apprendiment.

Katina ta’ blokok: mod li jippermetti r-reġistrazzjoni u l-kondiviżjoni ta’ informazzjoni minn komunità. Kull membru tal-komunità jżomm il-kopja tiegħu jew tagħha stess tal-informazzjoni. L-entrati huma permanenti, trasparenti u jistgħu jitfittxu. Kull aġġornament huwa “blokka” ġdida miżjuda mat-tarf ta’ “katina”.

Suppliment għaċ-Ċertifikat: dokument mehmuż ma’ ċertifikat ta’ edukazzjoni u taħriġ vokazzjonali jew ċertifikat professjonali maħruġ mill-awtoritajiet jew il-korpi kompetenti, sabiex jagħmilha iktar faċli għal terzi persuni — partikolarment f’pajjiż ieħor — biex jifhmu l-eżiti tal-apprendiment miksuba mid-detentur tal-kwalifika, kif ukoll in-natura, il-livell, il-kuntest, il-kontenut u l-istatus tal-edukazzjoni u t-taħriġ li tlestew u l-ħiliet miksuba.

Katalgu tal-Kors: deskritt fil-Gwida tal-Utenti tal-ECTS (2015) bħala “[i]l-Katalgu tal-Kors jinkludi informazzjoni dettaljata, faċli għall-utenti u aġġornata dwar l-ambjent tal-apprendiment tal-istituzzjoni (informazzjoni ġenerali dwar l-istituzzjoni, ir-riżorsi u s-servizzi tagħha, kif ukoll informazzjoni akkademika dwar il-programmi u l-komponenti edukattivi individwali tagħha) li jenħtieġ li tkun disponibbli għall-istudenti qabel ma jibdew l-istudji tagħhom u matulhom biex tgħinhom jagħmlu l-għażliet it-tajba u jużaw il-ħin tagħhom bl-aktar mod effiċjenti. Il-Katalgu tal-Kors jenħtieġ li jiġi ppubblikat fuq is-sit web tal-istituzzjoni, u jindika l-kors/titli tas-suġġett bil-lingwa nazzjonali (jew lingwa reġjonali, jekk ikun rilevanti) u bl-Ingliż, biex b’hekk il-partijiet interessati kollha jkunu jistgħu jaċċessawh b’mod faċli. L-istituzzjoni hija libera li tiddeċiedi l-format tal-Katalgu, kif ukoll is-sekwenzjar tal-informazzjoni. Għandu jkun ippubblikat kmieni biżżejjed biex studenti prospettivi jkunu jistgħu jagħmlu l-għażliet tagħhom”.

Awtorità kompetenti: individwu jew organizzazzjoni li jkollha s-setgħa jew il-poter, permezz ta’ awtorità investita jew delegata legalment, li twettaq funzjoni speċifika.

Evalwatur Kredenzjali: persuna li tevalwa l-kwalifiki jew tagħmel deċiżjonijiet dwar ir-rikonoxximent tagħhom.

Suppliment għad-Diploma: dokument mehmuż ma’ diploma ta’ edukazzjoni għolja maħruġ mill-awtoritajiet jew il-korpi kompetenti sabiex jagħmilha iktar faċli għal terzi persuni — partikolarment f’pajjiż ieħor — biex jifhmu l-eżiti tal-apprendiment miksuba mid-detentur tal-kwalifika kif ukoll in-natura, il-livell, il-kuntest, il-kontenut u l-istatus tal-edukazzjoni u t-taħriġ li tlestew u l-ħiliet miksuba.

Approċċ Ewropew għall-Assigurazzjoni tal-Kwalità tal-Programmi Konġunti: approvat mill-Ministri tal-Edukazzjoni taż-Żona Ewropea ta’ Edukazzjoni Għolja fl-2015, l-objettiv tiegħu huwa li jtejjeb l-assigurazzjoni tal-kwalità tal-programmi konġunti billi jistabbilixxi standards u jneħħi l-ostakli għar-rikonoxximent tagħhom.

Sistema Ewropea ta’ Krediti għall-Edukazzjoni u t-Taħriġ Vokazzjonali (ECVET): qafas tekniku għat-trasferiment, ir-rikonoxximent u, fejn xieraq, l-akkumulazzjoni tal-eżiti tal-apprendiment tal-individwi bil-għan li tinkiseb kwalifika. Is-Sistema Ewropea ta’ Krediti għall-Edukazzjoni u t-Taħriġ Vokazzjonali tiddependi fuq id-deskrizzjoni tal-kwalifiki f’termini ta’ unitajiet tal-eżiti tal-apprendiment, fuq il-proċessi ta’ trasferiment, rikonoxximent u akkumulazzjoni, u fuq serje ta’ dokumenti kumplimentari, bħal memoranda ta’ qbil u ftehimiet ta’ apprendiment.

Sistema Ewropea għall-Akkumulazzjoni u t-Trasferiment ta’ Krediti (ECTS): deskritta fil-Gwida tal-Utenti tal-ECTS (2015) bħala “[s]istema ffukata fuq min jitgħallem għall-akkumulazzjoni u t-trasferiment tal-krediti, ibbażata fuq il-prinċipju tat-trasparenza tal-proċessi ta’ apprendiment, tagħlim u valutazzjoni. L-objettiv tagħha huwa l-iffaċilitar tal-ippjanar, it-twettiq u l-evalwazzjoni ta’ programmi ta’ studju u l-mobbiltà tal-istudenti billi tirrikonoxxi l-kisbiet fl-apprendiment u l-kwalifiki u l-perjodi ta’ apprendiment”.

Qafas tal-Kwalifiki taż-Żona Ewropea ta’ Edukazzjoni Għolja (QF-EHEA): qafas globali għall-kwalifiki fi ħdan iż-Żona Ewropea ta’ Edukazzjoni Għolja ta’ 48 pajjiż. Dan jinkludi erba’ ċikli (ċiklu qasir, Baċellerat, Master, studji ta’ dottorat), inkluż, f’kuntesti nazzjonali, kwalifiki intermedji, deskritturi ġeneriċi għal kull ċiklu bbażat fuq l-eżiti tal-apprendiment u l-kompetenzi, u firxiet ta’ krediti fl-ewwel u t-tieni ċiklu.

Reġistru Ewropew għall-Assigurazzjoni tal-Kwalità fl-Edukazzjoni Għolja (EQAR): reġistru tal-aġenziji tal-assigurazzjoni tal-kwalità, li jelenka dawk li wrew il-konformità sostanzjali tagħhom ma’ sett komuni ta’ prinċipji għall-assigurazzjoni tal-kwalità fl-Ewropa. Dawn il-prinċipji jissemmew fil-komunikazzjoni dwar l-Istandards u l-Linji Gwida Ewropej għall-Assigurazzjoni tal-Kwalità fiż-Żona Ewropea ta’ Edukazzjoni Għolja (ESG).

Qafas ta’ Referenza Ewropew għall-Assigurazzjoni tal-Kwalità għall-Edukazzjoni u t-Taħriġ Vokazzjonali (EQAVET): komunità ta’ prattika li tlaqqa’ flimkien l-Istati Membri, l-imsieħba soċjali u l-Kummissjoni Ewropea biex jiżviluppaw u jtejbu l-assigurazzjoni tal-kwalità fl-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali.

Qafas Ewropew tal-Kwalifiki (QEK): għodda ta’ traduzzjoni li tgħin fil-komunikazzjoni u t-tqabbil bejn is-sistemi tal-kwalifiki fl-Ewropa. It-tmien livelli ta’ referenza Ewropej komuni tagħha huma deskritti f’termini ta’ eżiti tal-apprendiment: għarfien, ħiliet u responsabbiltà u awtonomija. Dan jippermetti lil kwalunkwe sistema nazzjonali tal-kwalifiki, oqfsa nazzjonali tal-kwalifiki u kwalifiki fl-Ewropa biex jirrelataw mal-livelli tal-Qafas tal-Kwalifiki Ewropew. L-istudenti, il-gradwati, il-fornituri u l-impjegaturi jistgħu jużaw dawn il-livelli biex jifhmu u jqabblu l-kwalifiki mogħtija f’pajjiżi differenti u minn sistemi ta’ edukazzjoni u taħriġ differenti.

Ftehim ta’ Apprendiment: fl-edukazzjoni għolja, iddefinit fil-Gwida tal-Utenti tal-ECTS (2015) bħala “[f]tehim formalizzat bejn it-tliet partijiet involuti fil-mobbiltà — l-istudent, l-istituzzjoni li tibgħat u l-istituzzjoni jew l-organizzazzjoni/intrapriża li tirċievi — biex tiġi ffaċilitata l-organizzazzjoni tal-mobbiltà tal-krediti u r-rikonoxximent tagħha. Il-ftehim għandu jiġi ffirmat mit-tliet partijiet qabel ma jibda l-perjodu ta’ mobbiltà u huwa maħsub biex jagħti lill-istudent jew studenta konferma li l-krediti miksuba b’suċċess minnu jew minnha matul il-perjodu ta’ mobbiltà ser jiġu rikonoxxuti”. Fl-edukazzjoni u t-taħriġ sekondarji għolja, ftehim tat-tliet partijiet involuti fil-mobbiltà - l-istudent/it-trainee, il-familja tiegħu/tagħha, l-istituzzjoni li qed tibgħat u l-istituzzjoni jew l-organizzazzjoni/l-intrapriża li tirċievi - biex jiffaċilita l-organizzazzjoni tal-perjodu ta’ apprendiment u r-rikonoxximent tiegħu. It-tliet partijiet li jiffirmaw il-Ftehim ta’ Tagħlim jimpenjaw ruħhom li jikkonformaw mal-arranġamenti miftiehma, u b’hekk jiżguraw li l-istudent/it-trainee jirċievu r-rikonoxximent għall-perjodu ta’ tagħlim jew l-eżiti tal-apprendiment mingħajr rekwiżiti ulterjuri.

Eżiti tal-apprendiment: dikjarazzjonijiet ta’ x’jaf, x’jifhem u x’inhuwa kapaċi jagħmel student mat-tlestija ta’ proċess tal-apprendiment, li huma ddefiniti f’termini ta’ għarfien, ħiliet u kompetenzi.

Qafas nazzjonali tal-kwalifiki: strument għall-klassifikazzjoni tal-kwalifiki skont sett ta’ kriterji għal livelli speċifikati ta’ apprendiment miksub, li għandu l-għan li jintegra u jikkoordina s-sottosistemi nazzjonali tal-kwalifiki u jtejjeb it-trasparenza, l-aċċess, il-progressjoni u l-kwalità tal-kwalifiki b’rabta mas-suq tax-xogħol u mas-soċjetà ċivili.

Istituzzjoni ta’ edukazzjoni għolja: kwalunkwe tip ta’ istituzzjoni ta’ edukazzjoni għolja li, f’konformità mal-liġi jew il-prattika nazzjonali, toffri lawrji rikonoxxuti jew kwalunkwe kwalifika rikonoxxuta oħra ta’ livell terzjarju, irrispettivament minn x’jissejjaħ tali stabbiliment, kif ukoll kwalunkwe tip ieħor ta’ istituzzjoni ta’ edukazzjoni għolja li hija rikonoxxuta mill-awtoritajiet nazzjonali bħala li tappartjeni lis-sistema ta’ edukazzjoni għolja tiegħu.

Kwalifika: tfisser eżitu formali ta’ proċess ta’ valutazzjoni u ta’ validazzjoni li jinkiseb meta awtorità jew korp kompetenti jiddetermina li individwu kiseb l-eżiti tal-apprendiment sal-istandards preskritti.

Rikonoxximent ta’ apprendiment preċedenti: ir-rikonoxximent tal-eżiti tal-apprendiment, kemm jekk minn edukazzjoni u taħriġ formali jew apprendiment mhux formali jew informali, miksuba qabel it-talba għall-validazzjoni (1).

Standards u Linji Gwida għall-Assigurazzjoni tal-Kwalità fiż-Żona Ewropea ta’ Edukazzjoni Għolja (ESG): sett ta’ standards u linji gwida ta’ assigurazzjoni ta’ kwalità interna u esterna fl-edukazzjoni għolja, żviluppati fi ħdan il-Proċess ta’ Bologna. Dawn jipprovdu gwida dwar l-oqsma li huma vitali għall-għoti b’suċċess u għal ambjenti ta’ apprendiment ta’ kwalità fl-edukazzjoni għolja. L-Istandards u Linji Gwida għall-Assigurazzjoni tal-Kwalità fiż-Żona Ewropea ta’ Edukazzjoni Għolja għandhom jitqiesu f’kuntest usa’ li jinkludi oqfsa ta’ kwalifiki, is-Sistema Ewropea għall-Akkumulazzjoni u t-Trasferiment ta’ Krediti u s-Suppliment tad-Diploma, li kollha jikkontribwixxu biex jippromwovu t-trasparenza u l-fiduċja reċiproka fiż-Żona Ewropea ta’ Edukazzjoni Għolja.

Traskrizzjoni tar-Rekords: iddefinita fil-Gwida tal-Utenti tal-ECTS (2015) bħala “[r]ekord aġġornat tal-progress tal-istudenti fl-istudji tagħhom: il-komponenti edukattivi li attendew, in-numru ta’ punti fi ħdan is-Sistema Ewropea għall-Akkumulazzjoni u t-Trasferiment ta’ Krediti li kisbu, u l-gradi li ngħataw. Huwa dokument vitali għar-reġistrazzjoni tal-progress u għar-rikonoxximent tal-kisbiet tal-apprendiment, inkluż għall-mobbiltà tal-istudenti. Il-biċċa l-kbira tal-istituzzjonijiet jipproduċu t-Traskrizzjoni tar-Rekords mill-bażijiet ta’ data istituzzjonali tagħhom”.

(1)  Rakkomandazzjoni tal-Kunsill tal-20 ta’ Diċembru 2012 dwar il-validazzjoni tat-tagħlim mhux formali u informali (ĠU C 398, 22.12.2012, p. 1).