Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 62023CJ0302

Sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja (L-Għaxar Awla) tas-17 ta’ Ottubru 2024.
Marek Jarocki vs C. J.
Talba għal deċiżjoni preliminari, imressqa mis-Sąd Rejonowy Katowice – Wschód w Katowicach.
Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Suq intern – Identifikazzjoni elettronika u servizzi fiduċjarji għat-tranżazzjonijiet elettroniċi – Regolament (UE) Nru 910/2014 – Artikolu 25 – Firem elettroniċi – Effett legali u saħħa probatorja fil-kuntest ta’ proċedura ġudizzjarja – Leġiżlazzjoni nazzjonali li tippermetti l-preżentata, b’mezzi elettroniċi, ta’ atti proċedurali ffirmati elettronikament quddiem qrati – Ħtieġa għal dawn il-qrati li jkollhom sistema informatika xierqa.
Kawża C-302/23.

ECLI identifier: ECLI:EU:C:2024:905

 SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (L‑Għaxar Awla)

17 ta’ Ottubru 2024 ( *1 )

“Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Suq intern – Identifikazzjoni elettronika u servizzi fiduċjarji għat-tranżazzjonijiet elettroniċi – Regolament (UE) Nru 910/2014 – Artikolu 25 – Firem elettroniċi – Effett legali u saħħa probatorja fil-kuntest ta’ proċedura ġudizzjarja – Leġiżlazzjoni nazzjonali li tippermetti l-preżentata, b’mezzi elettroniċi, ta’ atti proċedurali ffirmati elettronikament quddiem qrati – Ħtieġa għal dawn il-qrati li jkollhom sistema informatika xierqa”

Fil-Kawża C‑302/23,

li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari skont l-Artikolu 267 TFUE, imressqa mis‑Sąd Rejonowy Katowice – Wschód w Katowicach (il-Qorti Distrettwali ta’ Katowice-Lvant f’Katowice, il-Polonja), permezz ta’ deċiżjoni tat‑28 ta’ April 2023, li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fl‑10 ta’ Mejju 2023, fil-proċedura

Marek Jarocki

vs

C. J.,

IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (L‑Għaxar Awla),

komposta minn D Gratsias, President tal-Awla, I. Jarukaitis (Relatur), President tar-Raba’ Awla, u Z. Csehi, Imħallfin,

Avukat Ġenerali: T. Ćapeta,

Reġistratur: A. Calot Escobar,

wara li rat il-proċedura bil-miktub,

wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:

għal M. Jarocki, minnu nnifsu,

għall-Gvern Pollakk, minn B. Majczyna, bħala aġent,

għall-Gvern Ċek, minn J. Očková, M. Smolek u J. Vláčil, bħala aġenti,

għall-Gvern Franċiż, minn R. Bénard, B. Fodda u E. Timmermans, bħala aġenti,

għall-Gvern Taljan, minn G. Palmieri, bħala aġent, assistita minn M. La Greca u L. Reali, avvocati dello Stato,

għall-Kummissjoni Ewropea, minn L. Armati, O. Gariazzo u U. Małecka, bħala aġenti,

wara li rat id-deċiżjoni meħuda, wara li nstemgħet l-Avukata Ġenerali, li taqta’ l-kawża mingħajr konklużjonijiet,

tagħti l-preżenti

Sentenza

1

It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-Artikolu 2(1) u (3) kif ukoll tal-Artikolu 25(1) u (2) tar-Regolament (UE) Nru 910/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat‑23 ta’ Lulju 2014 dwar l-identifikazzjoni elettronika u s-servizzi fiduċjarji għal transazzjonijiet elettroniċi fis-suq intern u li jħassar id-Direttiva 1999/93/KE (ĠU 2014, L 257, p. 73).

2

Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ tilwima bejn Marek Jarocki u C. J. dwar talba sabiex tiġi annessa ordni għall-infurzar sabiex titkompla l-eżekuzzjoni forzata ta’ proprjetà immobbli li tappartjeni b’mod konġunt lil C. J. u lill-konjuġi tiegħu.

Il‑kuntest ġuridiku

Id‑dritt tal-Unjoni

3

Il-premessi 2, 12, 13, 18, 21, 22 u 49 tar-Regolament Nru 910/2014 huma fformulati kif ġej:

“(2)

Dan ir-Regolament ifittex li jsaħħaħ il-fiduċja fit-transazzjonijiet elettroniċi fis-suq intern billi jipprovdi sisien komuni għal interazzjoni elettronika sigura bejn iċ-ċittadini, in-negozjiu l-awtoritajiet pubbliċi, u b’hekk iżid leffettività tas-servizzi pubbliċi u privati online, in-negozju elettroniku u l-kummerċ elettroniku fl-Unjoni Ewropea.

[…]

(12)

Wieħed mill-objettivi ta’ dan ir-Regolament huwa li jneħħi l-ostakli eżistenti għall-użu transkonfinali ta’ mezzi ta’ identifikazzjoni elettronika użati fl-Istati Membri biex jawtentikaw, tal-inqas is-servizzi pubbliċi. Dan ir-Regolament ma għandux l-għan li jintervjeni fir-rigward tas-sistemi ta’ ġestjoni tal-identità elettronika u l-infrastrutturi relatati stabbiliti fl-Istati Membri. L-għan ta’ dan ir-Regolament huwa li jiġi żgurat li għall-aċċess għas-servizzi online transkonfinali offruti mill-Istati Membri, ikun possibbli li jintlaħaq l-ogħla livell ta’ sigurtà fl-identifikazzjoni u l-awtentikazzjoni elettroniċi.

(13)

L-Istati Membri għandhom jibqgħu ħielsa li jużaw jew li jintroduċu mezzi għall-finijiet ta’ identifikazzjoni elettronika, għall-aċċess għas-servizzi online. Dawn għandhom ikunu jistgħu jiddeċiedu wkoll jekk jinvolvux lis-settur privat fil-forniment ta’ dawk il-mezzi. L-Istati Membri ma għandhomx ikunu obbligati jinnotifikaw l-iskemi ta’ identifikazzjoni elettronika tagħhom lill-Kummissjoni. L-għażla li jinnotifikaw lill-Kummissjoni bl-iskemi ta’ identifikazzjoni elettronika użati fil-livell nazzjonali kollha jew xi wħud minnhom jew inkella ebda waħda minnhom biex jagħtu aċċess tal-anqas għal servizzi pubbliċi online jew għal servizzi speċifiċi hija f’idejn l-Istati Membri.

[…]

(18)

Dan ir-Regolament għandu jipprevedi r-responsabbiltà tal-Istat Membru li jinnotifika, il-parti li toħroġ il-mezzi ta’ identifikazzjoni elettronika u l-parti li tħaddem il-proċedura ta’ awtentikazzjoni f’każ li jonqsu milli jikkonformaw mal-obbligi rilevanti skont dan ir-Regolament. Madankollu, dan ir-Regolament għandu jiġi applikat f’konformità mar-regoli nazzjonali dwar ir-responsabbiltà. Għaldaqstant, ma jaffettwax dawk ir-regoli nazzjonali fuq, pereżempju, dwar id-definizzjoni tal-ħsarat jew dwar ir-regoli proċedurali rilevanti applikabbli, inkluż l-oneru tal-provi.

[…]

(21)

[…] Dan ir-Regolament lanqas ma għandu jkopri aspetti relatati mal-konklużjoni u l-validità tal-kuntratti jew obbligi legali oħra fejn ikun hemm rekwiżiti rigward il-forma stipulata mil-liġi nazzjonali jew tal-Unjoni. Barra minn dan, lanqas ma għandu jaffettwa r-rekwiżiti tal-formoli nazzjonali li jappartjenu għar-reġistri pubbliċi, b’mod partikolari r-reġistri kummerċjali u tal-artijiet.

(22)

Sabiex jikkontribwixxu għall-użu transkonfinali ġenerali tagħhom, għandu jkun possibbli li s-servizzi fiduċjarji jintużaw bħala evidenza fi proċeduri legali fl-Istati Membri kollha. Huwa f’idejn il-liġi nazzjonali li tiddefinixxi leffett legali ta’ servizzi fiduċjarji, ħlief jekk ikun previst mod ieħor f’dan ir-Regolament.

[…]

(49)

Dan ir-Regolament għandu jistabbilixxi l-prinċipju li firma elettronika ma għandhiex tiġi miċħuda l-effett legali minħabba li hija f’forma elettronika jew minħabba li ma tissodisfax ir-rekwiżiti kollha ta’ firma elettronika kwalifikata. Madankollu, hija l-liġi nazzjonali li trid tiddefinixxi l-effett legali tal-firem elettroniċi, bl-eċċezzjoni tar-rekwiżiti previsti f’dan ir-Regolament skont liema, firma elettronika kwalifikata għandu jkollha effett legali ekwivalenti għal firma bl-idejn.”

4

L-Artikolu 2 ta’ dan ir-regolament, intitolat “Kamp ta’ applikazzjoni”, jipprovdi:

“1.   Dan ir-Regolament japplika għal skemi ta’ identifikazzjoni elettronika li ġew notifikati minn Stat Membru, u għal fornituri ta’ servizzi fiduċjarji stabbiliti fl-Unjoni.

[…]

3.   Dan ir-Regolament ma jaffettwax il-liġi nazzjonali jew id-dritt tal-Unjoni marbuta mal-konklużjoni u l-validità ta’ kuntratti jew obbligi legali jew proċedurali oħra.”

5

L-Artikolu 3 ta’ dan ir-regolament, intitolat “Definizzjonijiet”, jipprovdi:

“Għall-finijiet ta’ dan ir-Regolament, japplikaw id-definizzjonijiet li ġejjin:

[…]

10.   ‘firma elettronika’ tfisser data f’forma elettronika li tinhemeż ma’ data elettronika oħra jew tiġi assoċjata b’mod loġiku magħha u li tintuża mill-firmatarju biex jiffirma;

[…]

12.   ‘firma elettronika kwalifikata’ tfisser firma elettronika avvanzata li tkun maħluqa minn apparat għall-ħolqien tal-firem elettroniċi kwalifikati, u li tkun ibbażata fuq ċertifikat kwalifikat għall-firem elettroniċi;

[…]”

6

L-Artikolu 9 tar-Regolament Nru 910/2014, intitolat “Notifika” jipprovdi dan li ġej fil-paragrafu 1(a) tiegħu:

“L-Istati Membri notifikanti għandhom jinnotifikaw lill-Kummissjoni l-informazzjoni li ġejja u mingħajr dewmien bla bżonn, kwalunkwe bidla sussegwenti li ssirilha:

a)

deskrizzjoni tal-iskema ta’ identifikazzjoni elettronika, inklużi l-livelli ta’ assigurazzjoni tagħha u l-emittent jew emittenti tal-mezzi ta’ identifikazzjoni elettronika skont l-iskema”.

7

L-Artikolu 25 ta’ dan ir-regolament, intitolat “Effetti legali ta’ firem elettroniċi”, jipprovdi li:

“1.   Firma elettronika ma għandhiex tiġi miċħuda effett legali u ammissibbilità bħala evidenza fi proċedimenti legali għas-sempliċi raġuni li tkun f’forma elettronika jew li ma tissodisfax ir-rekwiżiti għall-firem elettroniċi kwalifikati.

2.   Firma elettronika kwalifikata għandu jkollha l-effett legali ekwivalenti għal firma bil-miktub.

[…]”

Id‑dritt Pollakk

Il‑Kodiċi ta’ Proċedura Ċivili

8

L-Artikolu 125(21) u (21a), tal-ustawa – Kodeks postępowania cywilnego (il-Liġi dwar il-Kodiċi ta’ Proċedura Ċivili), tas‑17 ta’ Novembru 1964 (Dz. U. Nru 43, pożizzjoni 296), fil-verżjoni tiegħu applikabbli għall-kawża prinċipali (iktar ’il quddiem il-“Kodiċi tal-Proċedura Ċivili”), jipprovdi:

“21.   Meta dispożizzjoni speċifika tipprevedi dan jew meta tkun saret l-għażla li jiġu ppreżentati l-atti proċedurali permezz ta’ sistema informatika, l-atti proċedurali f’din il-kawża għandhom jiġu ppreżentati biss permezz ta’ din is-sistema informatika. L-atti proċedurali li ma jkunux ġew ippreżentati permezz ta’ sistema informatika ma jipproduċux l-effetti legali li l-liġi torbot mal-preżentata ta’ att quddiem qorti, u l-qorti tinforma lill-persuna li twettaq il-preżentata b’dan.

21a.   L-għażla li jiġu ppreżentati atti proċedurali permezz ta’ sistema informatika u li titkompla l-preżentata ta’ dawn l-atti permezz ta’ din is-sistema hija ammissibbli jekk dan ikun teknikament possibbli għall-qorti.”

9

Il-punt 6 tal-Artikolu 126(1) ta’ dan il-kodiċi jipprevedi:

“Kull att proċedurali għandu jinkludi:

[…]

6)

il-firma tal-parti u tar-rappreżentant legali tagħha jew tal-mandatarju tagħha.”

10

L-Artikolu 126(5) ta’ dan il-kodiċi jipprovdi:

“Att proċedurali ppreżentat permezz ta’ sistema informatika għandu jinkludi firma elettronika kkwalifikata, firma ta’ fiduċja jew firma personali.”

Il‑Liġi dwar il‑Kompjuterizzazzjoni tal‑Attivitajiet tal‑Entitajiet Inkarigati b’Missjoni ta’ Servizz Pubbliku

11

L-Artikolu 3 tal-ustawa r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (il‑Liġi dwar il‑Kompjuterizzazzjoni tal‑Attivitajiet tal‑Entitajiet Inkarigati b’Missjoni ta’ Servizz pubbliku), tas‑17 ta’ Frar 2005, fil-verżjoni tagħha applikabbli għall-kawża prinċipali (Dz. U. tal-2023, pożizzjoni 57), jipprovdi, fil-punti 13 u 14a tiegħu:

“Għall-finijiet ta’ din il-liġi, japplikaw id-definizzjonijiet li ġejjin:

13)

‘pjattaforma elettronika tas-servizzi tal-amministrazzjoni pubblika’: sistema informatika li fiha l-istituzzjonijiet pubbliċi jagħmlu disponibbli servizzi permezz ta’ punt ta’ aċċess uniku għall-internet;

[…]

14a)

‘firma ta’ fiduċja’: firma elettronika, li l-awtentiċità u l-integrità tagħha huma żgurati permezz tas-siġill elettroniku tal-Ministru għall-Informatika […]”.

Il‑kawża prinċipali u d‑domanda preliminari

12

Fit‑28 ta’ Novembru 2022, ir-rikorrent fil-kawża prinċipali ressaq quddiem is-Sąd Rejonowy Katowice – Wschód w Katowicach (il-Qorti Distrettwali ta’ Katowice-Lvant f’Katowice, il-Polonja), li hija l-qorti tar-rinviju, talba sabiex tiġi annessa ordni għall-infurzar sabiex titkompla l-eżekuzzjoni forzata ta’ proprjetà immobbli li tappartjeni b’mod konġunt lid-debitur tiegħu u lill-konjuġi ta’ dan tal-aħħar. Din it-talba, li kienet tinkludi talba għal għajnuna legali, intbagħtet permezz ta’ posta elettronika fl-indirizz elettroniku tal-qorti. Din kienet iffirmata elettronikament permezz ta’ firma ta’ fiduċja, fis-sens tal-punt 14a tal-Artikolu 3 tal-Liġi dwar il-Kompjuterizzazzjoni tal-Attivitajiet tal-Entitajiet Inkarigati b’Missjoni ta’ Servizz Pubbliku.

13

Peress li l-uffiċjal ġudizzjarju inkarigat milli jeżamina t-talba kien stieden lir-rikorrent fil-kawża prinċipali jirregolarizza d-difetti formali li jivvizzjawha, b’mod partikolari billi jippreżenta formola uffiċjali li tinkludi l-firma bl-idejn tiegħu, u sabiex jikkompletaha permezz ta’ informazzjoni varja, fil‑21 ta’ Jannar 2023, huwa bagħat fl-istess indirizz elettroniku tal-qorti dikjarazzjoni li tinkludi l-informazzjoni mitluba, mill-ġdid iffirmata permezz ta’ firma ta’ fiduċja.

14

Permezz ta’ digriet tat‑8 ta’ Frar 2023, l-uffiċjal ġudizzjarju bagħat lura t-talba għal għajnuna legali minħabba l-assenza ta’ regolarizzazzjoni tad-difetti formali li kienu jaffettwawha u, b’mod partikolari, minħabba l-assenza ta’ firma bl-idejn ta’ din it-talba.

15

Fl‑4 ta’ Marzu 2023, ir-rikorrent fil-kawża prinċipali bagħat b’mezzi elettroniċi lill-qorti tar-rinviju talba għall-esklużjoni ta’ dan l-uffiċjal ġudizzjarju mit-trattament tal-kawża u għall-ftuħ ta’ proċedura dixxiplinari kontrih, billi argumenta li kienu jeżistu dubji serji dwar l-imparzjalità tiegħu, peress li, bi ksur tad-dritt tal-Unjoni, huwa rrifjuta li jaċċetta att iffirmat elettronikament.

16

Il-qorti tar-rinviju tesponi li l-parti l-kbira tal-qrati Pollakki ma għandhomx sistema informatika li tippermetti l-preżentata ta’ atti proċedurali b’mezzi elettroniċi u li dawn konsegwentement jirrifjutaw il-produzzjoni ta’ atti ffirmati elettronikament. Huma biss l-atti li jkollhom firma bl-idejn li huma għalhekk aċċettati, tal-inqas fi proċedura ċivili rregolata mid-dritt ordinarju.

17

Mill-perspettiva tagħha, l-effett legali tal-firma elettronika huwa, bħala prinċipju, iddeterminat mid-dritt nazzjonali, ħlief f’dak li jirrigwarda l-firem elettroniċi kkwalifikati, li għalihom ir-Regolament Nru 910/2014 jipprevedi li l-effett tagħhom huwa ekwivalenti għal dak ta’ firma bl-idejn. Barra minn hekk, l-intenzjoni tal-leġiżlatur tal-Unjoni ma kinitx li jiġi impost fuq l-Istati Membri l-adozzjoni ta’ soluzzjonijiet speċifiċi fir-rigward tal-użu tal-firem elettroniċi fil-proċeduri ġudizzjarji.

18

Huwa għalhekk li l-qorti tar-rinviju tqis li, sa fejn hija ma jkollhiex sistema informatika li tippermetti, konformement mal-leġiżlazzjoni nazzjonali, li jiġu ppreżentati atti proċedurali ffirmati elettronikament, hija ma hijiex obbligata li taċċetta att li jkollu firma elettronika mibgħut permezz tal-posta elettronika fl-indirizz elettroniku tal-qorti.

19

Il-qorti tar-rinviju madankollu tistaqsi jekk għandux jittieħed inkunsiderazzjoni l-għan, stabbilit fil-premessa 2 tar-Regolament Nru 910/2014, li jikkonsisti fil-ħolqien ta’ fiduċja ikbar fit-tranżazzjonijiet elettroniċi fi ħdan is-suq intern bejn iċ-ċittadini, l-impriżi u l-awtoritajiet pubbliċi. Fil-fehma tagħha, l-Artikolu 25(1) tar-Regolament Nru 910/2014 jista’ jiġi interpretat fid-dawl ta’ dan l-għan fis-sens li mill-prinċipju ta’ nondiskriminazzjoni jirriżulta l-obbligu, għall-Istati Membri, li jaċċettaw att proċedurali ffirmat elettronikament. Tali interpretazzjoni twassal għal unifikazzjoni tal-modalitajiet ta’ preżentata tal-atti proċedurali quddiem il-qrati tal-Istati Membri.

20

Hija tistaqsi, f’dan ir-rigward, jekk id-dispożizzjonijiet tar-Regolament Nru 910/2014 dwar il-firma elettronika japplikawx biss għall-Istati Membri li nnotifikaw lill-Kummissjoni skema ta’ identifikazzjoni elettronika, konformement mal-Artikolu 9(1) ta’ dan ir-regolament, li, fil-fehma tagħha, ma kienx sar mir-Repubblika tal-Polonja.

21

Huwa f’dawn iċ-ċirkustanzi li s-Sąd Rejonowy Katowice - Wschód w Katowicach (il-Qorti Distrettwali ta’ Katowice-Lvant f’Katowice) iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domanda preliminari li ġejja:

“L-Artikolu 2(1) u (3), moqri flimkien mal-Artikolu 25(1) u (2) kif ukoll mal-premessi 12, 13, 18, 21, 22 u 49 tar-[Regolament Nru 910/2014,] għandu jiġi interpretat fis-sens li qorti ta’ Stat Membru hija marbuta taċċetta att proċedurali ppreżentat quddiem din il-qorti u ffirmat permezz ta’ firma elettronika prevista fil-punt 10 tal-Artikolu 3 tal-imsemmi regolament meta d-dritt nazzjonali tal-Istat Membru ma jipprevedix il-possibbiltà li jiġu ppreżentati atti proċedurali quddiem il-qorti bl-użu ta’ firma elettronika għajr permezz ta’ sistema informatika?”

Fuq id‑domanda preliminari

22

Permezz tad-domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk l-Artikolu 2(1) u (3) kif ukoll l-Artikolu 25(1) u (2) tar-Regolament Nru 910/2014 għandhomx jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu leġiżlazzjoni nazzjonali li tipprovdi li att proċedurali jista’ jiġi ppreżentat quddiem qorti, b’mezzi elettroniċi, u ffirmat elettronikament biss meta din il-qorti jkollha sistema informatika xierqa u meta l-preżentata ssir permezz ta’ din is-sistema.

23

Preliminarjament, għandu jiġi kkonstatat, fl-ewwel lok, li l-qorti tar-rinviju tistaqsi dwar l-applikabbiltà ratione materiae tar-Regolament Nru 910/2014 għall-kawża prinċipali għar-raġuni li dan ir-regolament japplika biss għall-iskemi ta’ identifikazzjoni elettronika li jkunu ġew innotifikati mill-Istati Membri lill-Kummissjoni. Issa, il-mezz ta’ identifikazzjoni elettronika użat mir-rikorrent fil-kawża prinċipali għall-preżentata tal-atti proċedurali tiegħu b’mezzi elettroniċi ma jaqax taħt skema ta’ identifikazzjoni elettronika nnotifikata mir-Repubblika tal-Polonja, li barra minn hekk, skont il-qorti tar-rinviju, ma nnotifikat ebda skema bħal din.

24

F’dan ir-rigward, għandu jiġi rrilevat li l-Kummissjoni tindika li dan l-Istat Membru wettaq in-notifika ta’ skema ta’ identifikazzjoni elettronika konformement mal-Artikolu 9 tar-Regolament Nru 910/2014.

25

Fi kwalunkwe każ, anki jekk ebda skema ta’ identifikazzjoni elettronika ma ġiet innotifikata mir-Repubblika tal-Polonja lill-Kummissjoni jew li l-iskema ta’ identifikazzjoni elettronika li ġiet innotifikata ma hijiex dik li bis-saħħa tagħha ikun inħareġ lir-rikorrent fil-kawża prinċipali l-mezz ta’ identifikazzjoni elettronika li huwa jkun uża sabiex jawtentika ruħu meta bagħat permezz ta’ mezzi elettroniċi atti proċedurali lill-qorti tar-rinviju, għandu jiġi osservat li l-fatt li skema tkun ġiet innotifikata jew le huwa irrilevanti sabiex jiġi stabbilit jekk id-dispożizzjonijiet tar-Regolament Nru 910/2014 dwar il-firma elettronika humiex applikabbli f’sitwazzjoni bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali.

26

Fil-fatt, hekk kif jippreċiża l-Artikolu 2(1) tar-Regolament Nru 910/2014, dan għandu kamp ta’ applikazzjoni doppju. Minn naħa, dan japplika għall-iskemi ta’ identifikazzjoni elettronika li jkunu ġew innotifikati minn Stat Membru u, min-naħa l-oħra, għal kull min jipprovdi servizzi fiduċjarji stabbiliti fl-Unjoni.

27

L-identifikazzjoni elettronika għall-finijiet tal-awtentifikazzjoni transkonfinali tas-servizzi online hija rregolata mill-Kapitolu II ta’ dan ir-regolament, li jinkludi l-Artikoli 6 sa 12 tiegħu, filwaqt li s-servizzi fiduċjarji huma rregolati mill-Kapitolu III ta’ dan ir-regolament, kompost mill-Artikoli 13 sa 45 ta’ dan tal-aħħar.

28

In-notifika lill-Kummissjoni tal-iskemi ta’ identifikazzjoni elettronika hija prevista fl-Artikolu 9 tar-Regolament Nru 910/2014. Din in-notifika, li tibqa’ fakultattiva, kif tenfasizza l-premessa 13 ta’ dan ir-regolament, tikkostitwixxi kundizzjoni minn qabel għar-rikonoxximent reċiproku tal-mezzi ta’ identifikazzjoni elettronika, f’perspettiva ta’ użu transkonfinali tagħhom.

29

Min-naħa l-oħra, din ma tikkundizzjonax l-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet tat-Taqsima 4 tal-Kapitolu III tal-istess regolament, dwar il-firem elettroniċi, li fosthom hemm l-Artikolu 25 tar-Regolament Nru 910/2014, li l-qorti tar-rinviju titlob l-interpretazzjoni tiegħu.

30

Minn dan jirriżulta li l-fatt li Stat Membru ma jkunx innotifika skema ta’ identifikazzjoni elettronika, konformement mal-Artikolu 9 tar-Regolament Nru 910/2014, ma jaffettwax l-applikabbiltà, f’dan l-Istat Membru, tad-dispożizzjonijiet ta’ dan ir-regolament dwar il-firem elettroniċi.

31

Fit-tieni lok, għandu jiġi rrilevat li mid-deċiżjoni tar-rinviju jirriżulta li l-“firma ta’ fiduċja” użata mir-rikorrent fil-kawża prinċipali ma hijiex “firma elettronika kkwalifikata” li tissodisfa d-definizzjoni tal-punt 12 tal-Artikolu 3 tar-Regolament Nru 910/2014, iżda firma elettronika sempliċi, kif iddefinita fil-punt 10 tal-Artikolu 3 ta’ dan ir-regolament. Minn dan jirriżulta li l-Artikolu 25(2) tal-imsemmi regolament, li jirrigwarda l-effett legali ta’ firma elettronika kkwalifikata, ma huwiex rilevanti sabiex tingħata risposta għad-domanda magħmula.

32

Sussegwentement għal dawn il-preċiżazzjonijiet preliminari, hemm lok li jiġi rrilevat li, skont l-Artikolu 25(1) tar-Regolament Nru 910/2014, l-effett legali u l-ammissibbiltà ta’ firma elettronika bħala evidenza fi proċeduri legali ma jistgħux jiġu rrifjutati “għas-sempliċi raġuni” li din il-firma tkun tidher f’forma elettronika jew li ma tissodisfax ir-rekwiżiti tal-firma elettronika kkwalifikata.

33

Il-Qorti tal-Ġustizzja diġà ddeċidiet li din id-dispożizzjoni ma tipprojbixxix lill-qrati nazzjonali milli jinvalidaw il-firem elettroniċi, iżda tistabbilixxi prinċipju ġenerali li jipprojbixxi lil dawn il-qrati milli jirrifjutaw l-effett legali u s-saħħa probatorja tal-firem elettroniċi fi proċeduri ġudizzjarji għas-sempliċi raġuni li dawn il-firem ikunu jidhru f’forma elettronika jew li ma jissodisfawx ir-rekwiżiti stabbiliti minn dan ir-regolament sabiex firma elettronika tkun tista’ titqies bħala “firma elettronika kkwalifikata” (sentenzi tal‑20 ta’ Ottubru 2022, Ekofrukt,C‑362/21, EU:C:2022:815, punt 35, u tad‑29 ta’ Frar 2024, V.B.Trade,C‑466/22, EU:C:2024:185, punt 34).

34

Il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet ukoll li, għalkemm ir-Regolament Nru 910/2014 huwa intiż sabiex jiggarantixxi, hekk kif jirriżulta mill-Artikolu 2(3) tiegħu, moqri fid-dawl tal-premessa 49 tiegħu, li firma elettronika ma tiġix imċaħħda mill-effett legali tagħha għas-sempliċi raġuni li din tkun tidher f’forma bħal din, dan ma jostakolax il-libertà tal-Istati Membri li jipprevedu rekwiżiti ta’ natura formali (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal‑20 ta’ Ottubru 2022, Ekofrukt,C‑362/21, EU:C:2022:815, punt 39).

35

Minn dan isegwi li l-formalitajiet proċedurali, bħal dawk li jistabbilixxu, fid-dritt nazzjonali, il-modalitajiet tal-preżentata tal-atti proċedurali quddiem qrati, ma humiex affettwati mir-Regolament Nru 910/2014.

36

F’dan il-każ, mill-kuntest ġuridiku nazzjonali pprovdut mill-qorti tar-rinviju jirriżulta li l-leġiżlazzjoni nazzjonali inkwistjoni fil-kawża prinċipali tipprojbixxi l-preżentata, b’mezzi elettroniċi, ta’ att proċedurali li jkollu firma elettronika quddiem qorti mhux minħabba li firma bl-idejn biss tista’ titqies bħala firma, fis-sens tal-punt 6 tal-Artikolu 126(1) tal-Kodiċi tal-Proċedura Ċivili, iżda minħabba li, skont l-Artikolu 125(21a) ta’ dan il-kodiċi, din il-preżentata ta’ atti proċedurali b’mezzi elettroniċi quddiem qorti tista’ ssir biss permezz ta’ sistema informatika xierqa, li din il-qorti għandu jkollha.

37

Barra minn hekk, minn din il-leġiżlazzjoni jirriżulta li, meta l-qorti jkollha tali sistema, il-preżentata, permezz tagħha, ta’ atti proċedurali ffirmati elettronikament tipproduċi l-istess effetti legali bħal dawk li l-leġiżlazzjoni Pollakka tattribwixxi abitwalment lill-preżentata ta’ att proċedurali quddiem qorti.

38

F’sitwazzjoni bħal dik fil-kawża prinċipali, fejn att proċedurali jiġi ppreżentat lill-qorti b’mezzi elettroniċi, minkejja li din ma jkollhiex sistema informatika xierqa li permezz tagħha għandha ssir il-preżentata ta’ atti, dan l-att għalhekk ma jiġix irrifjutat “għas-sempliċi raġuni” li l-firma tal-imsemmi att tkun f’forma elettronika jew li ma tissodisfax ir-rekwiżiti tal-firma elettronika kkwalifikata.

39

Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti kollha, hemm lok li d-domanda magħmula tiġi risposta li l-Artikolu 2(1) u (3) kif ukoll l-Artikolu 25(1) tar-Regolament Nru 910/2014 għandhom jiġu interpretati fis-sens li ma jipprekludux leġiżlazzjoni nazzjonali li tipprovdi li att proċedurali jista’ jiġi ppreżentat quddiem qorti, b’mezzi elettroniċi, u ffirmat elettronikament biss meta din il-qorti jkollha sistema informatika xierqa u meta l-preżentata ssir permezz ta’ din is-sistema.

Fuq l-ispejjeż

40

Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija dik il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

 

Għal dawn il-motivi, Il‑Qorti tal-Ġustizzja (L‑Għaxar Awla) taqta’ u tiddeċiedi:

 

L-Artikolu 2(1) u (3) kif ukoll l-Artikolu 25(1) tar-Regolament (UE) Nru 910/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat‑23 ta’ Lulju 2014 dwar l-identifikazzjoni elettronika u s-servizzi fiduċjarji għal transazzjonijiet elettroniċi fis-suq intern u li jħassar id-Direttiva 1999/93/KE,

 

għandhom jiġu interpretati fis-sens li:

 

ma jipprekludux leġiżlazzjoni nazzjonali li tipprovdi li att proċedurali jista’ jiġi ppreżentat quddiem qorti, b’mezzi elettroniċi, u ffirmat elettronikament biss meta din il-qorti jkollha sistema informatika xierqa u meta l-preżentata ssir permezz ta’ din is-sistema.

 

Firem


( *1 ) Lingwa tal-kawża: il-Pollakk.

Top