Il‑kuntest ġuridiku

Il‑fatti li wasslu għall‑kawża

Fuq l‑impriżi kkonċernati u l‑konċentrazzjoni inkwistjoni

Fuq l‑assenza ta’ notifika

Fuq it‑talba għal riferiment lill‑Kummissjoni

Fuq id‑deċiżjonijiet kontenzjużi

Il‑proċedura quddiem il‑Qorti Ġenerali

Is‑sentenza appellata

Il‑proċedura quddiem il‑Qorti tal‑Ġustizzja u t‑talbiet tal‑partijiet fl‑appell

Fuq it‑tgħaqqid tal‑kawżi

Fuq it‑talbiet għal intervent

Fuq it‑talbiet għal proċedura mħaffa

Fuq it‑talbiet tal‑partijiet fl‑appelli

Fuq l‑appelli

L‑argumenti tal‑partijiet

Il‑kunsiderazzjonijiet tal‑Qorti tal‑Ġustizzja

Fuq l-interpretazzjoni letterali

Fuq l-interpretazzjoni storika

– Fuq l-ammissibbiltà tal-elementi ppreżentati minn Grail

– Fuq il-mertu

Fuq l-interpretazzjoni kuntestwali

– Fuq l-elementi tal-kuntest meħuda inkunsiderazzjoni mill-Qorti Ġenerali

– Fuq l-elementi l-oħra ta’ kuntest possibbilment rilevanti

– Konklużjoni fuq l-interpretazzjoni kuntestwali

Fuq l-interpretazzjoni teleoloġika

Fuq ir‑rikors quddiem il‑Qorti Ġenerali

Fuq l‑ispejjeż

1

Permezz tal-appelli rispettivi tagħhom, Illumina Inc. (Kawża C‑611/22 P) u Grail LLC (Kawża C‑625/22 P) jitolbu l-annullament tas-sentenza tal-Qorti Ġenerali tal-Unjoni Ewropea tat‑13 ta’ Lulju 2022, Illumina vs Il‑Kummissjoni (T‑227/21, iktar ’il quddiem is-“sentenza appellata”, EU:T:2022:447), li permezz tagħha din ċaħdet ir-rikors ta’ Illumina intiż għall-annullament, l-ewwel nett, tad-Deċiżjoni tal-Kummissjoni Ewropea C(2021) 2847 final tad‑19 ta’ April 2021 li tilqa’ t-talba tal-Autorité de la concurrence française (l-Awtorità Franċiża tal-Kompetizzjoni) li teżamina l-konċentrazzjoni relatat mal-akkwist minn Illumina, Inc. tal-kontroll esklużiv ta’ Grail, Inc. (Il-Każ COMP/M.10188 – Illumina/Grail) (iktar ’il quddiem id-“deċiżjoni kontenzjuża”), it-tieni nett, tad-Deċiżjonijiet tal-Kummissjoni C(2021) 2848 final, C(2021) 2849 final, C(2021) 2851 final u C(2021) 2855 final tad‑19 ta’ April 2021, li jilqgħu t-talbiet tal-Awtoritajiet tal-Kompetizzjoni tal-Greċja, tal-Belġju, tan-Norveġja, tal-Islanda u tal-Pajjiżi l-Baxxi li jingħaqdu ma’ din it-talba għal riferiment (iktar ’il quddiem, indikati flimkien mad-deċiżjoni kontenzjuża, id-“deċiżjonijiet kontenzjużi”), u, it-tielet nett, tal-ittra tal-Kummissjoni tal‑11 ta’ Marzu 2021 li tinforma lil Illumina u lil Grail bl-imsemmija talba għal riferiment (iktar ’il quddiem l-“ittra ta’ informazzjoni”).

2

Il-premessi 5 sa 8, 11, 14 sa 16, 24 u 25 tar-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 139/2004 tal‑20 ta’ Jannar 2004 dwar il-kontroll ta’ konċentrazzjonijiet bejn impriżi (ir-Regolament tal-KE dwar l-Għaqdiet) (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 8, Vol. 3, p. 40), jipprovdu:

[...]

[...]

[...]

3

L-Artikolu 1 tar-Regolament Nru 139/2004, intitolat “Ambitu”, jipprovdi:

“1.   Mingħajr preġudizzju għall-Artikolu 4(5) u l-Artikolu 22, dan ir-Regolament għandu japplika għall-konċentrazzjonijiet kollha li għandhom dimensjoni Komunitarja, kif definiti f’dan l-Artikolu.

2.   Konċentrazzjoni jkollha dimensjoni Komunitarja meta:

sakemm kull waħda mill-impriżi konċernati ma tilħaqx aktar minn żewġ terzi tal-valur tal-bejgħ totali tagħha mill-Komunità fl-istess Stat Membru.

3.   Konċentrazzjoni li ma tilħaqx il-livelli stabbiliti fil-paragrafu 2 għandha dimensjoni Komunitarja meta:

sakemm kull waħda mill-impriżi konċernati ma tilħaqx aktar minn żewġ terzi tal-valur tal-bejgħ totali tagħha mill-Komunità fl-istess Stat Membru.

4.   Skond il-bazi ta’ data statistikali li tista’ tkun provduta regolarment mill-Istati Membri, l-Kummissjoni għandha tibgħat rapport lill-Kunsill dwar kif qed jaħdmu l-limiti u l-kriterji stabbiliti fil-paragrafi 2 u 3 sa’ l‑1 ta’ Lulju 2009. Il-Kummissjoni tista’ tippreżenta wkoll proposti skond il-paragrafu 5.

5.   Wara li jirċievi r-rapport msemi fil-paragrafu 4 u fuq proposta mill-Kummissjoni, l-Kunsill jista’ jirrevedi l-limiti u l-kriterji msemmija fil-paragrafu 3. Il-Kunsill għandu jagħmel dan b’maġġoranza kwalifikata.”

4

Skont l-Artikolu 3(1) ta’ dan ir-regolament:

“Għandu jitqies li hemm konċentrazzjoni meta jkun hemm bidla fil-kontroll fuq bażi dewwiema, liema bidla tkun ir-riżultat ta’:

5

L-Artikolu 4 tal-imsemmi regolament, intitolat “Notifika minn qabel ta’ konċentrazzjonijiet u riferenza qabel in-notifika fuq talba tal-partijiet li jagħmlu n-notifika”, jipprovdi:

“1.   Konċentrazzjoni b’dimensjoni Komunitarja definiti f’dan ir-Regolament għandhom ikunu notifikati lill-Kummissjoni qabel ma jiġu implimentati u wara l-konklużjoni tal-ftehim, id-dikjarazzjoni ta’ l-offerta pubblika, jew l-akkwist ta’ interess li għandu kontroll.

[...]

2.   Konċentrazzjoni magħmula minn għaqda fis-sens tal-Artikolu 3(1)(a) jew magħmula permezz tal-akkwist ta’ kontroll konġunt fis-sens tal-Artikolu 3(1)(b) għandha tkun notifikata mill-partijiet kollha li huma involuti fl-għaqda jew mill-partijiet kollha li akkwistaw kontroll konġunt, skont il-każ. Fil-każijiet l-oħra kollha, n-notifika għandha tingħata mill-persuna jew mill-impriża li takkwista l-kontroll ta’ l-impriża jew ta’ aktar minn impriża waħda, jew ta’ parti minn impriża jew ta’ parti minn aktar minn impriża waħda.

[...]

4.   Qabel ma ssir in-notifika ta’ konċentrazzjoni fis-sens tal-paragrafu 1, il-persuni jew impriżi msemmija fil-paragrafu 2 jistgħu jinformaw lill-Kummissjoni, permezz ta’ sottomissjoni bl-argumenti u bir-raġunijiet tagħhom, illi l-konċentrazzjoni jista’ jkollha effett sinifikattiv fuq il-kompetizzjoni f’suq fi Stat Membru, liema suq għandha l-karatteristiċi kollha ta’ suq distint u għalhekk għandha tkun eżaminata, jew kollha kemm hi jew parti minnha, minn dak l-Istat Membru.

Il-Kummissjoni għandha tibgħat din is-sottomissjoni lill-Istati Membri mingħajr dewmien. L-Istat Membru msemmi fis-sottomissjoni għandu, fi żmien 15-il jum utli minn meta jirċievi s-sottomissjoni, jiddikjara jekk jaqbilx jew le dwar it-talba li l-każ ikun riferut lilu. Jekk l-Istat Membru ma jieħux deċiżjoni fil-perjodu stipulat, huwa jitqies bħal li kieku jaqbel mat-talba.

Sakemm l-Istat Membru ma jaqbilx, il-Kummissjoni, fejn jidhrilha li fil-fatt jeżisti suq distint, u li l-kompetizzjoni f’dak is-suq tista’ tkun milquta mill-konċentrazzjoni, tista’ tiddeċiedi li tirreferi l-każ kollu jew parti minnu lill-awtoritajiet kompetenti ta’ dak l-Istat Membru bil-għan li tkun applikata l-liġi nazzjonali dwar il-kompetizzjoni ta’ dak l-Istat.

Id-deċiżjoni dwar jekk il-każ għandux ikun riferut jew le fis-sens tat-tielet subparagrafu għandha tittieħed fi żmien 25 jum utli, liema perjodu jibda mid-data ta’ meta tkun riċevuta s-sottomissjoni mill-Kummissjoni. Il-Kummissjoni għandha tinforma lill-Istati Membri l-oħra u l-persuni jew impriżi konċernati dwar id-deċiżjoni tagħha. Jekk il-Kummissjoni ma tieħux deċiżjoni f’dan il-perjodu, hija titqies bħallikieku adottat deċiżjoni biex tirreferi l-każ skond is-sottomissjoni magħmula mill-persuni jew mill-impriżi konċernati.

Jekk il-Kummissjoni tiddeċiedi, jew titqies bħallikieku iddeċidiet, skond it-tielet u r-raba’ subparagrafu, li tirreferi l-każ kollu, ma għandhiex issir notifika skont il-paragrafu 1 iżda għandha tapplika l-liġi nazzjonali dwar il-kompetizzjoni. L-Artikolu 9(6) sa (9) għandu japplika mutatis mutandis.

5.   Fil-każ ta’ konċentrazzjoni kif definit fl-Artikolu 3 li ma għandhiex dimensjoni Komunitarja fis-sens ta’ l-Artikolu 1 u li tista’ tkun eżaminata taħt il-liġi tal-kompetizzjoni nazzjonali ta’ mill-anqas tlett Stati Membri, il-persuni jew l-impriżi imsemmija fil-paragrafu 2 jistgħu, qabel ma ssir notifika lill-awtoritajiet kompetenti, jinfurmaw lill-Kummissjoni permezz ta’ sottomissjoni bir-raġunijiet u bl-argumenti tagħhom li l-konċentrazzjoni għandha tkun eżaminata mill-Kummissjoni.

Il-Kummissjoni għandha tibgħat din is-sottomissjoni lill-Istati Membri mingħajr dewmien.

Kull Stat Membru li taħt il-liġi tal-kompetizzjoni nazzjonali tiegħu huwa kompetenti biex jeżamina l-konċentrazzjoni jista’, fi żmien 15-il jum utli minn meta jirċievi s-sottomissjoni, jiddikjara li ma jaqbilx mat-talba li l-każ ikun riferut.

F’każ li anki Stat Membru wieħed jiddikjara li ma jaqbilx skont it-tielet subparagrafu fi żmien 15-il jum utli, il-każ ma għandux ikun riferut. Il-Kummissjoni għandha tinforma, mingħajr dewmien, lill-Istati Membri kollha u l-persuni jew impriżi konċernati dwar xi dikjarazzjoni ta’ nuqqas ta’ qbil.

F’każ l-ebda Stat Membru ma jiddikjara li ma jaqbilx fis-sens tat-tielet subparagrafu fi żmien 15-il jum utli, l-konċentrazzjoni għandha titqies bħala konċentrazzjoni b’dimensjoni Komunitarja u għandha tkun notifikata lill-Kummissjoni skont il-paragrafi 1 u 2. F’dawn il-każijiet l-ebda Stat Membru ma’ għandu japplika l-liġi tal-kompetizzjoni nazzjonali tiegħu fir-rigward tal-konċentrazzjoni.

[...]”

6

L-Artikolu 9 tar-Regolament Nru 139/2004, intitolat “Referenza lill-awtoritajiet kompetenti ta’ l-Istati Membri”, huwa fformulat kif ġej:

“1.   Il-Kummissjoni tista’, fiċ-ċirkostanzi li ġejjin, tirreferi konċentrazzjoni notifikata lill-awtoritajiet kompetenti ta’ l-Istat Membru konċernat permezz ta’ deċiżjoni notifikata mingħajr dewmien lill-impriżi konċernati u l-awtoritajiet kompetenti ta’ l-Istati Membri l-oħra.

2.   Fi żmien ta’ 15-il jum utli mid-data ta’ meta tkun riċevuta kopja tan-notifika, Stat Membru jista’, b’inizjattiva tiegħu jew wara stedina mill-Kummissjoni, jinforma lill-Kummissjoni (u li imbagħad għandha tinforma lill-impriżi konċernati), li:

3.   Jekk il-Kummissjoni, wara li tkun ikkunsidrat is-suq għall-prodotti u s-servizzi konċernati kif ukoll is-suq ta’ referenza ġeografika fis-sens tal-paragrafu 7, tqis li jeżistu suq distint u wkoll theddida għal dan is-suq, tista’ jew:

Madankollu, jekk il-Kummissjoni tqis li ma jeżistix suq distint jew li ma teżistix theddida, hija għandha tadotta deċiżjoni fejn tindika dan. Din id-deċiżjoni għandha tkun indirizzata lill-Istati Membri. F’dan il-każ il-Kummissjoni għandha tieħu ħsieb tal-każ hija stess skond dan ir-Regolament.

F’każijiet fejn l-Istat Membru jinforma lill-Kummissjoni skond il-paragrafu 2(b) li konċentrazzjoni tolqot il-kompetizzjoni f’suq distint fit-territorju tiegħu liema suq mhux parti sostanzjali mis-suq komuni, l-Kummissjoni għandha tirreferi l-każ kollu jew il-parti li għandha x’taqsam mas-suq distint konċernat, jekk jidhrilha li dan is-suq distint jintlaqat mill-konċentrazzjoni.

[...]”

7

L-Artikolu 22 ta’ dan ir-regolament, intitolat “Referenza lill-Kummissjoni”, huwa fformulat kif ġej:

“1.   Stat Membru, jew aktar minn Stat Membru wieħed, jista’ jitlob jew jistgħu jitolbu lill-Kummissjoni biex teżamina xi konċentrazzjoni kif definita fl-Artikolu 3 li ma għandhiex dimensjoni Komunitarja fis-sens ta’ l-Artikolu 1 iżda taffettwa l-kummerċ bejn l-Istati Membri u thedded li tolqot b’mod sinifikanti l-kompetizzjoni fit-territorju ta’ l-Istat Membru jew l-Istati Membri li għamel jew li għamlu t-talba.

Talba bħal din għandha ssir mhux aktar tard minn 15-il jum utli mill-jum li fih l-konċentrazzjoni kienet notifikata, jew f’każ li notifika mhix meħtieġa, mill-jum li fih il-konċentrazzjoni kienet mgħarrfa lill-Istat Membru konċernat.

2.   Il-Kummissjoni għandha, mingħajr dewmien, tinforma lill-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri u lill-impriżi konċernati dwar kull talba li tirċievi skont il-paragrafu 1.

Kull Stat Membru ieħor għandu jkollu d-dritt li jingħaqad mat-talba oriġinali fi żmien 15-il jum utli minn meta l-Kummissjoni tinfurmah dwar it-talba.

It-termini perentorji nazzjonali kollha relatati mal-konċentrazzjoni għandhom ikunu sospiżi sakemm, skond il-proċedura stabbilita f’dan l‑Artikolu, ikun deċiż fejn ħa tkun eżaminata l-konċentrazzjoni. Is‑sospensjoni tat-termini perentorji nazzjonali tieqaf malli l-Istat Membru jinforma lill-Kummissjoni u lill-impriżi konċernati li ma jixtieqx jingħaqad mat-talba.

3.   Il-Kummissjoni tista’, mhux aktar tard minn għaxart ijiem utli minn tmiem il-perjodu stabbilit fil-paragrafu 2, tiddeċiedi li teżamina l-konċentrazzjoni meta jidhrilha li din tolqot il-kummerċ bejn Stati Membru u thedded li tolqot b’mod sinifikanti l-kompetizzjoni fit-territorju ta’ l-Istat Membru jew l-Istati Membri li għamel jew għamlu t-talba. Jekk il-Kummissjoni ma tieħux deċiżjoni f’dan il-perjodu, hija għandha titqies bħallikieku adottat deċiżjoni biex teżamina l-konċentrazzjoni skond it-talba.

Il-Kummissjoni għandha tinforma lill-Istati Membri kollha u lill-impriżi konċernati dwar id-deċiżjoni tagħha. Hija tista’ titlob is-sottomissjoni ta’ notifika skond l-Artikou 4.

L-Istat Membru jew Stati Membri li għamel jew għamlu t-talba ma għandhomx jibqgħu japplikaw l-liġi nazzjonali tagħhom dwar il-kompetizzjoni fir-rigward tal-konċentrazzjoni.

4.   L-Artikolu 2, l-Artikolu 4(2) sa (3), l-Artikolli 5, 6, u 8 sa 21 għandhom japplikaw meta l-Kummissjoni teżamina konċentrazzjoni skond il-paragrafu 3. L-Artikolu 7 għandu japplika sakemm il-konċentrazzjoni ma kinetx implimentata sal-ġurnata li fiha l-Kummissjoni tinforma lill-impriżi konċernati li saret talba.

Meta ma tkunx meħtieġa notifika skond l-Artikolu 4, il-perjodu stabbilit fl-Artikolu 10(1) li fih jistgħu jinbdew proċeduri għandu jibda fil-jum utli ta’ wara dak li fih il-Kummissjoni tinforma lill-impriżi konċernati li hi iddeċidiet li teżamina l-konċentrazzjoni skond il-paragrafu 3.

5.   Il-Kummissjoni tista’ tinforma lil Stat Membru jew lil diversi Stati Membri li hija tqis konċentrazzjoni bħala li tissodisfa l-kriterji stabbiliti fil-paragrafu 1. F’dawn il-każijiet il-Kummissjoni tista’ tistieden lil dak l-Istat Membru jew lil dawk l-Istati Membri biex jagħmel jew jagħmlu talba skond il-paragrafu 1.”

8

Il-Ftehim dwar iż-Żona Ekonomika Ewropea tat‑2 ta’ Mejju 1992 (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 11, Vol. 52, p. 3, iktar ’il quddiem il-“Ftehim ŻEE”), jinkludi Protokoll 24 dwar il-kooperazzjoni fil-qasam tal-kontroll ta’ konċentrazzjonijiet. It-tieni subparagrafu tal-Artikolu 6(3) ta’ dan il-protokoll jipprovdi li Stat wieħed jew iktar tal-Assoċjazzjoni Ewropea għall-Kummerċ Ħieles (EFTA) jistgħu jingħaqdu ma’ talba indirizzata lill-Kummissjoni minn Stat Membru skont l-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004 meta l-konċentrazzjoni taffettwa l-kummerċ bejn Stat Membru wieħed jew iktar u Stat tal-EFTA wieħed jew iktar u thedded li tostakola b’mod sinjifikattiv il-kompetizzjoni fit-territorju tal-Istat jew Stati tal-EFTA li jingħaqdu mat-talba.

9

Il-fatti li wasslu għall-kawża ġew esposti fil-punti 6 sa 35 tas-sentenza appellata u jistgħu, għall-finijiet ta’ din il-proċedura, jinġabru fil-qosor kif ġej.

10

Illumina hija kumpannija stabbilita fl-Istati Uniti li toffri soluzzjonijiet fil-qasam tal-analiżi ġenetika u ġenomika permezz ta’ sekwenzjar u permezz ta’ ċipep.

11

Fl‑20 ta’ Settembru 2020, Illumina kkonkludiet ftehim u pjan ta’ fużjoni intiż sabiex tikseb kontroll esklużiv ta’ Grail (li qabel kienet Grail Inc.), li hija wkoll kumpannija stabbilita fl-Istati Uniti u li tiżviluppa testijiet tad-demm għall-iscreening bikri tal-kanċer, u li tagħha hija diġà kellha sehem ta’ 14.5 % tal-kapital (iktar ’il quddiem il-“konċentrazzjoni inkwistjoni”).

12

Fil‑21 ta’ Settembru 2020, Illumina u Grail ippubblikaw stqarrija għall-istampa fejn ħabbru din il-konċentrazzjoni.

13

Billi d-dħul mill-bejgħ ta’ Illumina u ta’ Grail ma kienx jaqbeż il-livelli rilevanti, b’mod partikolari fid-dawl tal-fatt li Grail ma kienet tiġġenera l-ebda dħul la fl-Unjoni Ewropea u lanqas fi kwalunkwe post ieħor fid-dinja, il-konċentrazzjoni inkwistjoni ma kellhiex dimensjoni Ewropea, fis-sens tal-Artikolu 1 tar-Regolament Nru 139/2004, u għalhekk ma ġietx innotifikata lill-Kummissjoni skont l-Artikolu 4(1) ta’ dan ir-regolament.

14

Il-konċentrazzjoni inkwistjoni lanqas ma ġiet innotifikata fl-Istati Membri tal-Unjoni jew fi Stati oħra li huma partijiet għall-Ftehim ŻEE, peress li ma kinitx taqa’ taħt il-kamp ta’ applikazzjoni tal-leġiżlazzjoni nazzjonali tagħhom dwar il-kontroll tal-konċentrazzjonijiet.

15

Fis‑7 ta’ Diċembru 2020, il-Kummissjoni rċeviet ilment dwar il-konċentrazzjoni inkwistjoni.

16

Fid‑19 ta’ Frar 2021, il-Kummissjoni bagħtet ittra lill-Istati Membri u lill-Istati l-oħra partijiet għall-Ftehim ŻEE, skont l-Artikolu 22(5) tar-Regolament Nru 139/2004, fejn informathom bil-konċentrazzjoni inkwistjoni, filwaqt li spjegatilhom ir-raġunijiet li għalihom hija kienet tqis li din il-konċentrazzjoni kienet tidher li tissodisfa l-kriterji stabbiliti fl-Artikolu 22(1) ta’ dan ir-regolament u stednithom jippreżentawlha talba għal riferiment skont din id-dispożizzjoni tal-aħħar sabiex teżamina l-imsemmija konċentrazzjoni (iktar ’il quddiem l-“ittra ta’ stedina”).

17

Fl‑4 ta’ Marzu 2021, il-Kummissjoni informat lil Illumina u lil Grail bl-ittra ta’ stedina lill-Istati Membri u lill-Istati l-oħra partijiet għall-Ftehim ŻEE u li dawn kellhom il-possibbiltà li jibagħtulha talba għal riferiment skont l-Artikolu 22(1) tar-Regolament Nru 139/2004.

18

Fid‑9 ta’ Marzu 2021, l-awtorità nazzjonali tal-kompetizzjoni Franċiża talbet lill-Kummissjoni, abbażi ta’ din id-dispożizzjoni, teżamina l-konċentrazzjoni inkwistjoni (iktar ’il quddiem it-“talba għal riferiment”).

19

Fl‑10 ta’ Marzu 2021, il-Kummissjoni, konformement mal-Artikolu 22(2) tar-Regolament Nru 139/2004, informat lill-awtoritajiet nazzjonali tal-kompetizzjoni tal-Istati Membri l-oħra u tal-Istati l-oħra partijiet għall-Ftehim ŻEE kif ukoll lill-Awtorità ta’ Sorveljanza tal-EFTA bit-talba għal riferiment. Fil‑11 ta’ Marzu 2021, il-Kummissjoni bagħtet lil Illumina u lil Grail l-ittra ta’ informazzjoni, li permezz tagħha informathom dwar din it-talba filwaqt li fakkrithom li, skont l-Artikolu 7 u t-tieni sentenza tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 22(4) ta’ dan ir-regolament, huma ma setgħux jimplimentaw il-konċentrazzjoni inkwistjoni qabel ma din tkun ċaħdet l-imsemmija talba jew qabel ma tkun iddikjarat din il-konċentrazzjoni kompatibbli mas-suq intern.

20

Fis‑16 u d‑29 ta’ Marzu 2021, Illumina u Grail ippreżentaw lill-Kummissjoni osservazzjonijiet li jikkontestaw it-talba għal riferiment. Fit‑2, fis‑7 u fit‑12 ta’ April 2021, Illumina wieġbet għat-talbiet ta’ informazzjoni li l-Kummissjoni kienet bagħtitilha fis‑26 ta’ Marzu u fit‑8 ta’ April 2021.

21

Permezz ta’ ittri tal‑24, tas‑26 u tal‑31 ta’ Marzu 2021, l-awtoritajiet nazzjonali tal-kompetizzjoni Islandiża, Norveġiża, Belġjana, Olandiża u Griega talbu li jingħaqdu mat-talba għal riferiment, abbażi tal-Artikolu 22(2) tar-Regolament Nru 139/2004 u, fir-rigward tal-awtoritajiet nazzjonali tal-kompetizzjoni Islandiża u Norveġiża, abbażi tal-Artikolu 6(3) tal-Protokoll 24 tal-Ftehim ŻEE (iktar ’il quddiem it-“talbiet għal tgħaqqid”).

22

Fil‑31 ta’ Marzu 2021, il-Kummissjoni ppubblikat il-Gwida dwar l-applikazzjoni tal-mekkaniżmu ta’ referenza stabbilit fl-Artikolu 22 tar-Regolament dwar l-Għaqdiet għal ċerti kategoriji ta’ każijiet (ĠU 2021, C 113, p. 1).

23

Permezz tad-deċiżjonijiet kontenzjużi, il-Kummissjoni aċċettat it-talba għal riferiment u t-talbiet għal tgħaqqid.

24

Il-Kummissjoni kkunsidrat, l-ewwel nett, li t-talba għal riferiment kienet ġiet ippreżentata fit-terminu ta’ ħmistax-il jum ta’ xogħol previst fit-tieni subparagrafu tal-Artikolu 22(1) tar-Regolament Nru 139/2004, dekorribbli mid-data li fiha hija kienet, permezz tal-ittra ta’ stedina, informat b’mod partikolari lir-Repubblika Franċiża bil-konċentrazzjoni inkwistjoni.

25

It-tieni nett, il-Kummissjoni qieset ukoll li t-talbiet għal tgħaqqid kienu tressqu mill-awtoritajiet nazzjonali tal-kompetizzjoni Islandiża, Norveġiża, Belġjana, Olandiża u Griega fit-terminu ta’ ħmistax-il jum ta’ xogħol, previst fit-tieni subparagrafu tal-Artikolu 22(2) ta’ dan ir-regolament, dekorribbli mid-data li fiha hija kienet, permezz tal-ittra tagħha tal‑10 ta’ Marzu 2021, informat lil dawn l-awtoritajiet bit-talba għal riferiment.

26

It-tielet nett, il-Kummissjoni qieset li l-konċentrazzjoni inkwistjoni kienet tissodisfa l-kriterji stabbiliti fl-Artikolu 22(1) tar-Regolament Nru 139/2004 b’tali mod li l-Istati Membri setgħu jitolbuha teżamina din il-konċentrazzjoni, minkejja li din ma kinitx ta’ dimensjoni Ewropea.

27

Hija qieset, f’dan ir-rigward, li l-Istati Membri setgħu jitolbuha teżamina kull konċentrazzjoni “li għaliha ma kellhomx kompetenza”, sakemm il-kundizzjonijiet stabbiliti fl-Artikolu 22 ta’ dan ir-regolament ikunu ssodisfatti.

28

Permezz ta’ rikors ippreżentat fir-Reġistru tal-Qorti Ġenerali fit‑28 ta’ April 2021, Illumina ressqet ir-rikors bin-numru Kawża Nru T‑227/21.

29

Permezz ta’ digriet tat‑2 ta’ Lulju 2021, il-President tat-Tielet Awla Estiża tal-Qorti Ġenerali aċċetta lil Grail sabiex tintervjeni insostenn tat-talbiet ta’ Illumina.

30

Permezz ta’ deċiżjonijiet tat‑12 u tat‑22 ta’ Lulju kif ukoll tas‑6 ta’ Awwissu 2021 u b’digriet tal‑25 ta’ Awwissu 2021, il-President tat-Tielet Awla Estiża tal-Qorti Ġenerali awtorizza rispettivament lir-Renju tal-Pajjiżi l-Baxxi, lir-Repubblika Franċiża, lir-Repubblika Ellenika u lill-Awtorità ta’ Sorveljanza tal-EFTA sabiex jintervjenu fil-proċedura insostenn tat-talbiet tal-Kummissjoni.

31

Permezz ta’ att ippreżentat fir-Reġistru tal-Qorti Ġenerali fit‑18 ta’ Awwissu 2021, Illumina informat lill-Qorti Ġenerali li hija kienet akkwistat, fl-istess jum, l-ishma kollha ta’ Grail, iżda li hija kienet stabbilixxiet separazzjoni tal-assi b’mod li tiggarantixxi li ma teżerċitax kontroll fuq din il-kumpannija.

32

Fis‑7 ta’ Ottubru 2021, il-Kummissjoni talbet lill-Qorti Ġenerali sabiex, fid-dawl ta’ dan l-akkwist, hija tirtira lil Grail il-kwalità ta’ intervenjenti.

33

Is-sottomissjonijiet orali tal-partijiet u t-tweġibiet tagħhom għall-mistoqsijiet tal-Qorti Ġenerali nstemgħu fis-seduta tas‑16 ta’ Diċembru 2021.

34

Fis-sentenza appellata, wara li ċaħdet it-talba tal-Kummissjoni intiża sabiex Grail titneħħielha l-kwalità ta’ intervenjenti (punti 53 sa 59) u wara li qieset li r-rikors kellu jiġi ddikjarat, minn naħa, inammissibbli sa fejn kien dirett kontra l-ittra ta’ informazzjoni u, min-naħa l-oħra, ammissibbli sa fejn kien intiż għall-annullament tad-deċiżjonijiet kontenzjużi (punti 60 sa 82), il-Qorti Ġenerali eżaminat it-tliet motivi invokati minn Illumina insostenn tar-rikors tagħha. L-ewwel wieħed minn dawn il-motivi kien ibbażat fuq in-nuqqas ta’ kompetenza tal-Kummissjoni sabiex teżamina konċentrazzjoni li ma taqax fil-kamp ta’ applikazzjoni tal-leġiżlazzjoni nazzjonali fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet tal-Istat Membru li talabha twettaq dan l-eżami. It-tieni motiv kien ibbażat fuq in-natura tardiva tat-talba għal riferiment, li ma ġietx ippreżentata fit-terminu stabbilit fit-tieni subparagrafu tal-Artikolu 22(1) tar-Regolament Nru 139/2004, u fuq il-ksur tal-prinċipji ta’ ċertezza legali u ta’ amministrazzjoni tajba, fid-dawl tad-dewmien min-naħa tal-Kummissjoni sabiex tibgħat l-ittra ta’ stedina. It-tielet motiv kien ibbażat fuq ksur tal-prinċipji ta’ protezzjoni tal-aspettattivi leġittimi u ta’ ċertezza legali, minħabba li, fid-data li fiha Illumina u Grail kienu ftiehmu dwar il-konċentrazzjoni inkwistjoni, il-prassi deċiżjonali tal-Kummissjoni kienet tikkonsisti fir-rifjut li jiġu eżaminati l-konċentrazzjonijiet li ma jaqgħux fil-kamp ta’ applikazzjoni ta’ leġiżlazzjoni nazzjonali fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet.

35

Peress li qieset li ebda wieħed minn dawn il-motivi ma kien fondat, il-Qorti Ġenerali ċaħdet dan ir-rikors kollu kemm hu.

36

Fl-ewwel lok, fir-rigward tal-motiv ibbażat fuq in-nuqqas ta’ kompetenza tal-Kummissjoni, il-Qorti Ġenerali ddeċidiet, wara interpretazzjoni letterali, storika, kuntestwali u teleoloġika tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 22(1) tar-Regolament Nru 139/2004, li l-Istati Membri setgħu, taħt il-kundizzjonijiet stabbiliti minn din id-dispożizzjoni, jitolbu r-riferiment ta’ konċentrazzjoni li ma hijiex ta’ dimensjoni Ewropea, indipendentement mill-eżistenza jew mill-portata tal-leġiżlazzjoni nazzjonali tagħhom fil-qasam tal-kontroll ex ante tal-konċentrazzjonijiet. Minn dan hija ddeduċiet li l-Kummissjoni setgħet ġustament, permezz tad-deċiżjonijiet kontenzjużi, tilqa’ t-talba għal riferiment u t-talbiet għal tgħaqqid (sentenza appellata, punti 183 u 184).

37

F’dan ir-rigward, il-Qorti Ġenerali qieset li l-argumenti ta’ Illumina u ta’ Grail ma kinux tali li jqiegħdu f’dubju din l-interpretazzjoni.

38

L-ewwel nett, il-Qorti Ġenerali ċaħdet l-affermazzjoni ta’ Illumina li Stat Membru, li adotta leġiżlazzjoni nazzjonali fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet li ma humiex ta’ dimensjoni Ewropea, ma għandux il-possibbiltà li jirreferi tali konċentrazzjonijiet lill-Kummissjoni meta dawn ma jkunux jaqgħu taħt din il-leġiżlazzjoni. Il-Qorti Ġenerali qieset b’mod partikolari li, konformement mal-prinċipju tal-għoti tal-kompetenzi previst fl-Artikolu 4(1) TUE, moqri flimkien mal-Artikolu 5 TUE, konċentrazzjoni li, fl-assenza ta’ qbiż tal-livelli tad-dħul mill-bejgħ previsti mill-Artikolu 1 tar-Regolament Nru 139/2004, ma taqax fil-kamp ta’ applikazzjoni ta’ dan ir-regolament taqa’, b’mod awtomatiku, taħt il-kompetenza tal-Istati Membri. Għaldaqstant, mill-perspettiva tad-dritt tal-Unjoni, dawn tal-aħħar jistgħu dejjem iressqu talba skont l-Artikolu 22 tal-imsemmi regolament (sentenza appellata, punti 153 sa 156).

39

It-tieni nett, il-Qorti Ġenerali qieset li l-interpretazzjoni tal-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004, kif mogħtija fid-deċiżjonijiet kontenzjużi, li skontha Stat Membru jista’ jitlob ir-riferiment ta’ konċentrazzjoni skont din id-dispożizzjoni indipendentement mill-eżistenza jew mill-portata tal-leġiżlazzjoni nazzjonali tiegħu fil-qasam tal-kontroll ex ante tal-konċentrazzjonijiet, tosserva l-prinċipju ta’ sussidjarjetà. B’mod partikolari, din l-interpretazzjoni tiżgura li din id-dispożizzjoni tikkostitwixxi “mekkaniżmu korrettiv effettiv” fid-dawl ta’ dan il-prinċipju, fis-sens tal-premessa 11 ta’ dan ir-regolament, billi tipproteġi l-interessi tal-Istati Membri. Barra minn hekk, din l-interpretazzjoni tiggarantixxi, konformement mal-premessa 14 tal-imsemmi regolament, li kawża tiġi ttrattata mill-awtorità l-iktar xierqa, fid-dawl tal-imsemmi prinċipju (sentenza appellata, punti 157 sa 166).

40

It-tielet nett, il-Qorti Ġenerali qieset li l-imsemmija interpretazzjoni tosserva l-prinċipju ta’ proporzjonalità u, kif indika l-leġiżlatur tal-Unjoni fil-premessa 6 tar-Regolament Nru 139/2004, ma tmurx lil hinn minn dak li huwa neċessarju sabiex jintlaħaq l-għan li jiġi żgurat li ma jkunx hemm distorsjoni tal-kompetizzjoni fis-suq intern. Il-Qorti Ġenerali indikat b’mod partikolari li l-interpretazzjoni tal-Artikolu 22 ta’ dan ir-regolament adottata fid-deċiżjonijiet kontenzjużi tippermetti lill-Kummissjoni teżamina konċentrazzjoni skont dan l-artikolu biss f’ċerti każijiet speċifiċi meta l-erba’ kriterji kumulattivi previsti fl-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 22(1) tal-imsemmi regolament ikunu ssodisfatti (sentenza appellata, punti 167 sa 172).

41

Ir-raba’ nett, il-Qorti Ġenerali qieset li l-interpretazzjoni tal-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004 irrakkomandata minn Illumina u minn Grail, li tissuġġetta l-applikazzjoni ta’ din id-dispożizzjoni għall-kamp ta’ applikazzjoni tal-leġiżlazzjonijiet nazzjonali fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet filwaqt li tipprevedi eċċezzjoni għall-Istati Membri li ma għandhomx tali leġiżlazzjoni, twassal għal inċertezza fir-rigward tal-konċentrazzjonijiet li jaqgħu taħt l-imsemmija dispożizzjoni. Min-naħa l-oħra, l-interpretazzjoni adottata fid-deċiżjonijiet kontenzjużi tagħmel l-applikazzjoni ta’ dan l-artikolu dipendenti biss fuq li jkunu ssodisfatti l-erba’ kriterji kumulattivi previsti fl-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 22(1) ta’ dan ir-regolament, li jiggarantixxu l-applikazzjoni uniformi ta’ dan l-Artikolu 22 fl-Unjoni, fl-osservanza tal-prinċipju ta’ ċertezza legali (sentenza appellata, punti 173 sa 178).

42

Il-ħames nett, il-Qorti Ġenerali qieset li n-natura eċċezzjonali tar-riferimenti skont l-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004, invokata minn Illumina, hija ppreżervata mill-interpretazzjoni adottata fid-deċiżjonijiet kontenzjużi, sa fejn il-kompetenza ta’ eżami tal-Kummissjoni tibqa’ tiddependi prinċipalment fuq il-qbiż tal-livelli tad-dħul mill-bejgħ stabbiliti fl-Artikolu 1 ta’ dan ir-regolament u sa fejn il-mekkaniżmu ta’ riferiment skont l-Artikolu 22 ta’ dan ir-regolament jikkostitwixxi biss kompetenza sussidjarja li tippermetti, f’ċerti każijiet speċifiċi u taħt kundizzjonijiet preċiżi ħafna, li konċentrazzjoni li taqa’ barra minn dawn il-livelli minkejja l-effetti transkonfinali tagħha tista’ wkoll tiġi eżaminata mill-Kummissjoni fuq talba ta’ Stat Membru jew ta’ diversi Stati Membri, u dan fid-dawl tal-funzjoni ta’ dan l-Artikolu 22 bħala “mekkaniżmu korrettiv” (sentenza appellata, punt 182).

43

Fit-tieni lok, fir-rigward tal-motiv ibbażat fuq in-natura tardiva tat-talba għal riferiment u fuq il-ksur tal-prinċipji ta’ ċertezza legali u ta’ amministrazzjoni tajba, il-Qorti Ġenerali qieset, minn naħa, li din it-talba kienet tressqet fit-terminu ta’ ħmistax-il jum wara li ntbagħtet l-ittra ta’ stedina, li kienet tikkostitwixxi l-“komunikazzjoni” fis-sens tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 22(1) tar-Regolament Nru 139/2004 (sentenza appellata, punt 214). Hija kkunsidrat, min-naħa l-oħra, li għalkemm din l-ittra kienet intbagħtet mill-Kummissjoni f’terminu mhux raġonevoli, dan il-fatt waħdu ma kienx biżżejjed sabiex jiġi stabbilit ksur tad-drittijiet tad-difiża (sentenza appellata, punti 239 u 242).

44

Fit-tielet u l-aħħar lok, fir-rigward tal-motiv ibbażat fuq il-ksur tal-prinċipji ta’ protezzjoni tal-aspettattivi leġittimi u ta’ ċertezza legali, il-Qorti Ġenerali ċaħditu għar-raġuni, b’mod partikolari, li Illumina ma kinitx uriet li kienu ngħatawlha assigurazzjonijiet preċiżi, inkundizzjonati u konkordanti mill-Kummissjoni dwar it-trattament tal-konċentrazzjonijiet li ma jaqgħux fil-kamp ta’ applikazzjoni ta’ leġiżlazzjoni nazzjonali fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet (sentenza appellata, punt 263).

45

Permezz ta’ atti ippreżentati fir-Reġistru tal-Qorti tal-Ġustizzja fit‑22 u fit‑30 ta’ Settembru 2022, Illumina u Grail ressqu dawn l-appelli.

46

Konformement mal-Artikolu 54(2) tar-Regoli tal-Proċedura tal-Qorti tal-Ġustizzja, il-President tal-Qorti tal-Ġustizzja ddeċieda, fil‑21 ta’ Diċembru 2022, li jgħaqqad dawn il-kawżi għall-finijiet tal-fażi orali tal-proċedura u tas-sentenza.

47

Permezz ta’ deċiżjoni tal-President tal-Qorti tal-Ġustizzja tal‑14 ta’ Frar 2023, ir-Repubblika tal-Estonja ġiet ammessa tintervjeni fil-Kawża C‑625/22 P insostenn tat-talbiet ta’ Grail.

48

Permezz ta’ digriet tal-President tal-Qorti tal-Ġustizzja tal‑10 ta’ Marzu 2023, Illumina vs Il-Kummissjoni (C‑611/22 P, EU:C:2023:205), Biocom California ġiet ammessa tintervjeni fil-Kawża C‑611/22 P insostenn tat-talbiet ta’ Illumina.

49

Permezz ta’ digriet tal-President tal-Qorti tal-Ġustizzja tal‑10 ta’ Marzu 2023, Grail vs Il-Kummissjoni (C‑625/22 P, EU:C:2023:227), it-talbiet għal intervent imressqa mill-association française des juristes d’entreprise (AFJE) (l-Assoċjazzjoni Franċiża tal-Avukati tal-Kumpanniji) u mill-Assoċjazzjoni Ewropea tal-Avukati tal-Kumpanniji (AEAK) ġew, min-naħa l-oħra, miċħuda.

50

Permezz ta’ atti separati ppreżentati fir-Reġistru tal-Qorti tal-Ġustizzja fit‑8 u fl‑20 ta’ Diċembru 2022, il-Kummissjoni talbet li dawn il-kawżi jiġu suġġetti għall-proċedura mħaffa prevista fl-Artikoli 133 sa 136 tar-Regoli tal-Proċedura, applikabbli għall-appelli skont l-Artikolu 190(1) ta’ dawn ir-regoli.

51

Insostenn tat-talbiet tagħha, il-Kummissjoni sostniet, essenzjalment, li d-deċiżjonijiet dwar il-konċentrazzjoni inkwistjoni, b’mod partikolari d-Deċiżjoni tal-Kummissjoni C(2022) 6454 final tas‑6 ta’ Settembru 2022 li tiddikjara konċentrazzjoni inkompatibbli mas-suq intern u mal-funzjonament tal-Ftehim dwar iż-Żona Ekonomika Ewropea, adottata skont l-Artikolu 8(3) tar-Regolament Nru 139/2004, id-deċiżjonijiet skont l-Artikolu 8(5)(a) u (ċ) ta’ dan ir-regolament u kull deċiżjoni futura li teżiġi x-xoljiment ta’ din il-konċentrazzjoni skont l-Artikolu 8(4) tal-imsemmi regolament u li timponi multi għal ksur tal-Artikolu 7(1) tal-istess regolament, huma jew jiġu bbażati fuq il-premessa li l-Kummissjoni hija kompetenti sabiex teżamina l-imsemmija konċentrazzjoni. Huwa għalhekk fl-interess kemm tal-Kummissjoni kif ukoll ta’ Illumina u ta’ Grail, u b’mod iktar ġenerali tal-amministrazzjoni tajba tal-ġustizzja, li l-kwistjoni tal-kompetenza tal-Kummissjoni, li għandha tiġi deċiża mill-Qorti tal-Ġustizzja, tiġi riżolta mill-iktar fis possibbli.

52

L-Artikolu 133(1) tar-Regoli tal-Proċedura jipprevedi li, fuq talba tar-rikorrent jew tal-konvenut, il-President tal-Qorti tal-Ġustizzja jista’, wara li jinstemgħu l-parti l-oħra, l-Imħallef Relatur u l-Avukat Ġenerali, jiddeċiedi li kawża tiġi suġġetta għal proċedura mħaffa meta n-natura ta’ din il-kawża teżiġi li tiġi ttrattata fi żmien qasir.

53

Fl‑10 ta’ Jannar 2023, il-President tal-Qorti tal-Ġustizzja ddeċieda, wara li nstemgħu l-partijiet l-oħra, l-Imħallef Relatur u l-Avukat Ġenerali, li ma jilqax it-talbiet tal-Kummissjoni.

54

Fil-fatt, fid-dawl tan-natura sensittiva u kumplessa tagħhom, kien diffiċli li għal dawn il-kawżi tiġi applikata proċedura mħaffa, peress li, b’mod partikolari, ma kienx jidher xieraq li l-fażi bil-miktub tal-proċedura quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja titqassar (ara, b’analoġija, is-sentenza tat‑18 ta’ Mejju 2021, Asociația Forumul Judecătorilor din Româniaet, (C‑83/19, C‑127/19, C‑195/19, C‑291/19, C‑355/19 u C‑397/19, EU:C:2021:393, punt 103 u l-ġurisprudenza ċċitata).

55

Daqstant ieħor ma kienx opportun li l-kawżi jiġu ttrattati skont il-proċedura mħaffa peress li, minbarra l-importanza sistemika u d-diffikultà tad-domandi magħmula, saru oġġezzjonijiet serji minn Illumina u minn Grail, li ma kellhomx, f’dak l-istadju, l-opportunità li jieħdu konjizzjoni tar-risposta tal-Kummissjoni u ma kellhomx a priori jiġu mċaħħda mill-possibbiltà li jippreżentaw replika.

56

F’dan ir-rigward, l-interess tal-istituzzjonijiet tal-Unjoni, ċertament leġittimu, li jiddeterminaw kemm jista’ jkun malajr il-portata tad-drittijiet u tal-prerogattivi li huma jisiltu mid-dritt tal-Unjoni ma huwiex f’kull każ ta’ natura li jistabbilixxi l-eżistenza ta’ ċirkustanza eċċezzjonali li tista’ tiġġustifika li kawża tiġi suġġetta għall-proċedura mħaffa (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal‑14 ta’ Lulju 2022, Il‑Kummissjoni vs Il‑Polonja (Protokoll Nru 36), (C‑207/21 P, EU:C:2022:560, punt 40 u l-ġurisprudenza ċċitata).

57

Madankollu, fid-dawl tal-importanza ta’ dawn il-kawżi, il-President tal-Qorti tal-Ġustizzja ddeċieda li dawn il-kawżi kellhom jiġu ttrattati bi prijorità, skont l-Artikolu 53(3) tar-Regoli tal-Proċedura (ara, f’dan is-sens, id-digriet tal-President tal-Qorti tal-Ġustizzja tat‑18 ta’ Ottubru 2017, Weiss et, C‑493/17, EU:C:2017:792, punti 13 u 14, kif ukoll is-sentenza tat‑8 ta’ Settembru 2020, Il-Kummissjoni u Il-Kunsill vs Carreras Sequeros et, C‑119/19 P u C‑126/19 P, EU:C:2020:676, punt 41).

58

Permezz tal-appelli rispettivi tagħhom, Illumina (Kawża C‑611/22 P) u Grail (Kawża C‑625/22 P) jitolbu li l-Qorti tal-Ġustizzja jogħġobha:

59

Il-Kummissjoni titlob li l-Qorti tal-Ġustizzja jogħġobha:

60

Ir-Repubblika Franċiża titlob li l-Qorti tal-Ġustizzja jogħġobha tiċħad l-appelli.

61

Ir-Renju tal-Pajjiżi l-Baxxi jitlob li l-Qorti tal-Ġustizzja jogħġobha:

62

L-Awtorità ta’ Sorveljanza tal-EFTA titlob li l-Qorti tal-Ġustizzja jogħġobha:

63

Biocom California, li intervjeniet insostenn ta’ Illumina (Kawża C‑611/22 P), titlob li l-Qorti tal-Ġustizzja jogħġobha:

64

Ir-Repubblika tal-Estonja, li intervjeniet insostenn ta’ Grail (Kawża C‑625/22 P), ma ppreżentatx nota ta’ intervent.

65

Insostenn tal-appell tagħha fil-Kawża C‑611/22 P, Illumina tqajjem tliet aggravji.

66

Permezz tal-ewwel aggravju tagħha, Illumina ssostni li l-Qorti Ġenerali wettqet żball ta’ liġi meta interpretat l-Artikolu 22(1) tar-Regolament Nru 139/2004 fis-sens li dan jippermetti lil Stat Membru, li għandu leġiżlazzjoni nazzjonali dwar il-kontroll tal-konċentrazzjonijiet, li jitlob lill-Kummissjoni teżamina konċentrazzjoni li ma tissodisfax il-kundizzjonijiet meħtieġa sabiex tiġi eżaminata abbażi ta’ din il-leġiżlazzjoni. Permezz tat-tieni aggravju tagħha, Illumina ssostni li l-Qorti Ġenerali wettqet żball ta’ liġi meta ċaħdet il-motiv ibbażat fuq in-natura tardiva tat-talba għal riferiment u fuq il-ksur tal-prinċipji ta’ ċertezza legali u ta’ amministrazzjoni tajba. It-tielet aggravju invokat minn Illumina huwa bbażat fuq żbalji ta’ liġi fl-evalwazzjoni, mill-Qorti Ġenerali, tal-argument tagħha bbażat fuq ksur tal-prinċipji ta’ aspettattivi leġittimi u ta’ ċertezza legali, fid-dawl tal-assigurazzjonijiet preċiżi, inkundizzjonati u konkordanti allegatament mogħtija mill-Viċi Presidenta Eżekuttiva tal-Kummissjoni.

67

Insostenn tal-appell tagħha fil-Kawża C‑625/22 P, Grail tqajjem ukoll tliet aggravji, ibbażati rispettivament fuq l-iżball ta’ liġi mwettaq fl-interpretazzjoni tal-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004, fuq l-iżball ta’ liġi dwar id-dewmien irraġonevoli tal-Kummissjoni u fuq l-iżball ta’ liġi fl-evalwazzjoni tal-motiv ibbażat fuq l-aspettattivi leġittimi u ċ-ċertezza legali, li jikkoinċidu fil-parti l-kbira ma’ dawk imressqa minn Illumina.

68

Qabelxejn, hemm lok li jiġu eżaminati flimkien l-ewwel aggravju tal-appelli, ibbażat fuq żbalji fl-interpretazzjoni tal-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004, u b’mod partikolari tal-paragrafu 1 tiegħu.

69

Illumina ssostni li l-interpretazzjoni tal-Qorti Ġenerali, li skontha l-Artikolu 22(1) tar-Regolament Nru 139/2004 jippermetti lil Stat Membru jitlob ir-riferiment lill-Kummissjoni ta’ konċentrazzjoni li l-leġiżlazzjoni nazzjonali tiegħu dwar il-kontroll tal-konċentrazzjonijiet ma tippermettilux li jikkontrolla, hija żbaljata.

70

Fl-ewwel lok, il-Qorti Ġenerali ma ħaditx inkunsiderazzjoni b’mod korrett il-prinċipji ta’ ċertezza legali, ta’ proporzjonalità u ta’ sussidjarjetà.

71

L-ewwel nett, Illumina ssostni li s-sistema stabbilita mir-Regolament Nru 139/2004 tikkonkretizza l-prinċipju ta’ ċertezza legali, billi tirrikorri għal livelli ta’ dħul mill-bejgħ oġġettivi sabiex tiddefinixxi l-konċentrazzjonijiet ta’ dimensjoni Ewropea li jaqgħu taħt il-kompetenza tal-Kummissjoni u għal termini stretti sabiex isir l-eżami tal-konċentrazzjonijiet. Issa, l-interpretazzjoni tal-Qorti Ġenerali, b’mod partikolari fil-punti 174 u 175 tas-sentenza appellata, twassal għal inċertezza legali evidenti, peress li tagħmel possibbli l-kontroll ta’ konċentrazzjonijiet li la jilħqu l-livelli tad-dħul mill-bejgħ sabiex ikollhom dimensjoni Ewropea u lanqas il-livelli ta’ kontroll iddefiniti fil-livell nazzjonali. Dan il-kontroll potenzjali addizzjonali, lil hinn mis-sistemi stabbiliti minn dan ir-regolament u mil-leġiżlazzjonijiet nazzjonali, iżid l-inċertezza li jiffaċċjaw il-partijiet f’konċentrazzjoni sabiex ikunu jafu jekk din tistax tkun suġġetta għal kontroll u, għaldaqstant, li tiġi pprojbita, mibdula jew imdewma.

72

L-interpretazzjoni tal-Qorti Ġenerali toħloq ukoll inċertezza legali sa fejn ir-regoli ta’ ġurisdizzjoni li hija tiddefinixxi huma bbażati esklużivament fuq il-kriterji kwalitattivi stabbiliti fl-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 22(1) tar-Regolament Nru 139/2004, bi ksur tal-approċċ adottat f’dispożizzjonijiet oħra ta’ dan ir-regolament u fil-leġiżlazzjonijiet nazzjonali dwar il-kontroll tal-konċentrazzjonijiet adottati mill-Istati Membri.

73

Din l-interpretazzjoni, li ma timponi ebda terminu fuq l-Istati Membri sabiex jitolbu r-riferiment ta’ konċentrazzjonijiet lill-Kummissjoni, toħloq, barra minn hekk, inċertezza ratione temporis u riskji ta’ dewmien fl-eżami ta’ dawn il-konċentrazzjonijiet.

74

Sussegwentement, fir-rigward tal-prinċipju ta’ proporzjonalità, l-evalwazzjonijiet tal-Qorti Ġenerali li jinsabu fil-punti 167 sa 172 tas-sentenza appellata huma wkoll ivvizzjati bi żbalji ta’ liġi. Illumina ssostni b’mod partikolari li l-interpretazzjoni tal-Qorti Ġenerali ġġiegħel lill-partijiet f’konċentrazzjonijiet li la jilħqu l-livelli tad-dħul mill-bejgħ stabbiliti fir-Regolament Nru 139/2004 u lanqas il-livelli ta’ kontroll iddefiniti fil-livell nazzjonali, jinnotifikaw dawn il-konċentrazzjonijiet, fl-interess taċ-ċertezza legali, lil kull wieħed mill-Istati Membri, li, min-naħa tagħhom, ikunu obbligati li jipproċessaw dawn in-notifiki.

75

Fl-aħħar nett, il-Qorti Ġenerali eżaminat b’mod żbaljat, fil-punti 160 sa 166 tas-sentenza appellata, il-prinċipju ta’ sussidjarjetà u s-setgħa tal-Kummissjoni, billi ppermettitilha tevita l-proċedura leġiżlattiva u temenda de facto l-livelli minimi ta’ kompetenza stabbiliti mir-Regolament Nru 139/2004. Il-Kummissjoni tipprova, bl-approvazzjoni tal-Qorti Ġenerali, timla l-allegati lakuni tal-leġiżlazzjonijiet fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet tal-Unjoni u tal-Istati Membri billi tippermetti l-kontroll tal-konċentrazzjonijiet li la jilħqu l-livelli tad-dħul mill-bejgħ sabiex ikollhom dimensjoni Ewropea u lanqas il-livelli ta’ kontroll iddefiniti fil-livell nazzjonali u b’hekk tevita r-rekwiżiti leġiżlattivi fundamentali sabiex id-dritt tal-Unjoni u r-regoli nazzjonali rilevanti jiġu emendati.

76

Fit-tieni lok, il-Qorti Ġenerali identifikat u eżaminat b’mod żbaljat l-għan tar-Regolament Nru 139/2004 u tal-Artikolu 22 tiegħu.

77

Skont Illumina, il-punti 140 u 142 tas-sentenza appellata jirriflettu interpretazzjoni żbaljata tal-premessi ta’ dan ir-regolament u jiżnaturaw l-approċċ interpretattiv li l-Qorti Ġenerali għandha ssegwi. L-ewwel nett, huwa żbaljat li jiġi affermat li l-konċentrazzjonijiet li għandhom effetti sinjifikattivi fuq l-istruttura tal-kompetizzjoni fl-Unjoni huma esklużivament eżaminati fil-livell tal-Unjoni. It-tieni nett, l-imsemmi regolament ma jipprevedix sistema globali sabiex jiġi żgurat li l-konċentrazzjonijiet kollha li jaffettwaw l-istruttura tal-kompetizzjoni fl-Unjoni jkunu kkontrollati. Minflok, il-lakuni li jista’ jkun hemm għandhom jiġu indirizzati biss permezz ta’ leġiżlazzjoni. It-tielet nett, l-affermazzjoni tal-Qorti Ġenerali fil-punt 142 tas-sentenza appellata, li r-Regolament Nru 139/2004 jinkludi mekkaniżmi sabiex jiġu rrimedjati l-lakuni inerenti fl-użu tal-livelli tad-dħul mill-bejgħ, tħalli barra l-fatt li dawn il-livelli kienu s-suġġett ta’ dibattiti twal tul l-abbozzar tar-Regolament Nru 4064/89, u sussegwentement tar-Regolament Nru 139/2004. Bl-użu ta’ livelli ta’ dħul mill-bejgħ oġġettivi, pjuttost milli kriterji ta’ evalwazzjoni kwalitattivi, il-leġiżlatur tal-Unjoni joffri ċertezza legali lill-partijiet f’konċentrazzjoni u lill-Istati Membri, li tirrifletti l-kompromess li waslu għalih dawn tal-aħħar u l-Kummissjoni.

78

Id-deskrizzjoni mill-Qorti Ġenerali tal-għan tar-Regolament Nru 139/2004 wasslitha sabiex tadotta interpretazzjoni eċċessivament wiesgħa tal-“mekkaniżmi korrettivi” previsti, b’mod partikolari, fl-Artikolu 22 ta’ dan ir-regolament, ta’ natura li tbiddel it-tqassim tal-kompetenzi bejn l-Istati Membri u l-Unjoni, favur din tal-aħħar. Barra minn hekk, fl-evalwazzjoni teleoloġika tagħha, il-Qorti Ġenerali injorat il-kwistjoni dwar kif, skont il-leġiżlatur tal-Unjoni, għandu jiġi interpretat l-Artikolu 22 tal-imsemmi regolament sabiex tiġi identifikata l-awtorità “l-iktar xierqa” sabiex tittratta l-każ, fis-sens tal-premessa 14 tal-istess regolament, meta la l-awtoritajiet nazzjonali tal-kompetizzjoni u lanqas l-awtoritajiet tal-Unjoni ma jkunu kompetenti sabiex jeżaminaw konċentrazzjoni.

79

Fit-tielet lok, Illumina, filwaqt li tibbaża ruħha b’mod partikolari fuq is-sentenza tat‑3 ta’ April 2003, Royal Philips Electronics vs Il-Kummissjoni (T‑119/02, EU:T:2003:101, punt 354), issostni li l-Qorti Ġenerali, fil-punt 182 tas-sentenza appellata, ma evalwatx korrettament in-natura derogatorja tal-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004 u lanqas ma osservat ir-regola li dispożizzjoni derogatorja għandha tkun is-suġġett ta’ interpretazzjoni stretta.

80

Fir-raba’ lok, il-Qorti Ġenerali ma applikatx b’mod korrett il-prinċipji ta’ interpretazzjoni letterali, storika, kuntestwali u teleoloġika fl-analiżi tagħha tal-Artikolu 22(1) tar-Regolament Nru 139/2004.

81

Grail issostni wkoll li l-Qorti Ġenerali wettqet żball ta’ interpretazzjoni meta qieset li l-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004 kien jagħti kompetenza lill-Kummissjoni sabiex teżamina konċentrazzjoni li ma għandhiex dimensjoni Ewropea mibgħuta lilha minn Stat Membru li huwa stess ma huwiex kompetenti, skont il-leġiżlazzjoni nazzjonali tiegħu fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet, sabiex jeżamina din il-konċentrazzjoni. Ebda wieħed mill-metodi ta’ interpretazzjoni, applikati b’mod korrett, ma jsostni din l-interpretazzjoni tal-Qorti Ġenerali.

82

Fl-ewwel lok, Grail issostni li l-interpretazzjoni letterali tal-Qorti Ġenerali tagħti b’mod żbaljat valur kbir lill-kelma “any” (kwalunkwe) li tippreċedi l-kelma “konċentrazzjoni” fil-verżjoni Ingliża tal-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004 (sentenza appellata, punti 91 u 94) u li hija tonqos milli tieħu inkunsiderazzjoni verżjonijiet lingwistiċi oħra ta’ dan ir-regolament.

83

Fit-tieni lok, l-interpretazzjoni storika tal-Qorti Ġenerali tinkludi diversi lakuni. Qabelxejn, din l-interpretazzjoni hija bbażata biss fuq tliet dokumenti, kollha redatti mill-Kummissjoni, u tinjora elementi oħra ta’ interpretazzjoni, fosthom ix-xogħlijiet preparatorji tar-Regolament Nru 4064/89, tar-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 1310/97 tat‑30 ta’ Ġunju 1997 li jemenda r-Regolament Nru 4064/89 (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 8, Vol. 1, p. 31), u tar-Regolament Nru 139/2004. Sussegwentement, id-dokumenti kollha li fuqhom ibbażat ruħha l-Qorti Ġenerali sabiex tinterpreta l-għan inizjali tal-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 4064/89 (sentenza appellata, punt 96) kienu ġew ippubblikati wara l-adozzjoni ta’ dan ir-regolament, minkejja li kellu jsir riferiment għal informazzjoni dwar l-intenzjoni tal-leġiżlatur fil-mument meta adotta l-imsemmi regolament. Barra minn hekk, diversi punti prinċipali tar-raġunament storiku segwit mill-Qorti Ġenerali ma humiex konklużivi sa fejn dawn ma jagħtux tweġiba għall-mistoqsija ċentrali dwar jekk, skont l-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004, il-Kummissjoni hijiex kompetenti sabiex teżamina konċentrazzjoni mibgħuta minn Stat Membru li għandu leġiżlazzjoni nazzjonali fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet, iżda li ma tidħolx fil-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din il-leġiżlazzjoni. Barra minn hekk, l-ebda wieħed mis-sorsi limitati ċċitati fis-sentenza appellata ma jikkorrobora l-interpretazzjoni storika adottata mill-Qorti Ġenerali, li hija bbażata fuq l-idea li din id-dispożizzjoni ssegwi għan differenti minn dak li tippermetti lill-Istati Membri li ma għandhomx leġiżlazzjoni nazzjonali fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet jirreferu konċentrazzjonijiet lill-Kummissjoni. Fl-aħħar nett, din l-interpretazzjoni tinkludi affermazzjonijiet manifestament żbaljati, b’mod partikolari fil-punti 107 sa 109 tas-sentenza appellata.

84

Grail tqis li analiżi korretta tax-xogħlijiet preparatorji tippermetti li jiġi konkluż li, fil-mument tal-adozzjoni tiegħu, l-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 4064/89 ma kienx japplika għall-Istati Membri li għandhom leġiżlazzjoni nazzjonali fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet, iżda għall-Istati Membri li ma għandhomx tali leġiżlazzjoni sabiex dawn ikunu jistgħu jitolbu lill-Kummissjoni teżamina u, jekk ikun il-każ, tipprojbixxi l-konċentrazzjonijiet li ma jilħqux il-livelli tad-dħul mill-bejgħ ta’ dan ir-regolament. L-emendi suċċessivi ta’ din id-dispożizzjoni, fl‑1997 u fl‑2004, żiedu biss ma’ dan l-għan dak li jitnaqqas ir-riskju ta’ eżami parallel tal-istess konċentrazzjoni mill-Istati Membri billi ppermettew lill-Istati Membri kompetenti sabiex jeżaminaw konċentrazzjoni li jirriferuha lill-Kummissjoni jekk huma jqisu li din tkun f’pożizzjoni aħjar sabiex taġixxi.

85

Għaldaqstant, ix-xogħlijiet preparatorji ma jsostnux il-konklużjonijiet li waslet għalihom il-Qorti Ġenerali fis-sentenza appellata, iżda jikkontradixxuhom.

86

Fit-tielet lok, l-interpretazzjoni kuntestwali tal-Qorti Ġenerali tinkludi wkoll lakuni sinjifikattivi. L-argumenti mressqa, b’mod partikolari, fil-punti 126 sa 130 u 132 tas-sentenza appellata huma ftit li xejn konklużivi. Barra minn hekk, il-Qorti Ġenerali żbaljat meta rrifjutat li tieħu inkunsiderazzjoni ċertu numru ta’ dokumenti, fosthom il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar ir-riferiment ta’ każijiet fil-qasam tal-konċentrazzjonijiet (ĠU 2005, C 56, p. 2), li madankollu huma rilevanti għall-interpretazzjoni kuntestwali.

87

Barra minn hekk, skont Grail, diversi dispożizzjonijiet tar-Regolament Nru 139/2004 fil-parti l-kbira tagħhom ġew injorati mill-Qorti Ġenerali u huma inkompatibbli mal-interpretazzjoni tagħha tal-Artikolu 22 ta’ dan ir-regolament. Hija tirreferi b’mod iktar partikolari għall-Artikolu 1(4) u (5), kif ukoll għat-tielet subparagrafu tal-Artikolu 22(2) u għat-tielet subparagrafu tal-paragrafu 3 tal-istess-artikolu tal-imsemmi regolament. Grail isostni wkoll li l-formulazzjoni tal-premessa 15 tal-istess regolament, li tuża l-espressjoni “wkoll kompetenti”, tikkontradixxi l-interpretazzjoni adottata mill-Kummissjoni u vvalidata mill-Qorti Ġenerali.

88

Fir-raba’ lok, l-interpretazzjoni teleoloġika tal-Qorti Ġenerali hija wkoll lakunarja. L-ewwel nett, l-indikazzjoni tal-Qorti Ġenerali li l-għan tar-Regolament Nru 139/2004 huwa li jippermetti l-kontroll tal-“operazzjonijiet kollha ta’ konċentrazzjoni” li jaffettwaw il‑kompetizzjoni fl-Unjoni, indipendentement mil-livelli tad-dħul mill-bejgħ (sentenza appellata, punti 140 sa 143), ma hijiex issostanzjata. It-tieni nett, l-affermazzjoni tal-Qorti Ġenerali li l-mekkaniżmi ta’ riferiment jikkostitwixxu “mekkaniżmu korrettiv effikaċi” sabiex jiġu rrimedjati l-lakuni inerenti għal-livelli tad-dħul mill-bejgħ ma hija bbażata fuq ebda preċedent u hija infondata (sentenza appellata, punt 142).

89

Ir-raġunament tal-Qorti Ġenerali adottat fir-rigward tal-interpretazzjoni teleoloġika jipproduċi, skont Grail, riżultati inkompatibbli mar-Regolament Nru 139/2004. L-ewwel nett, din l-interpretazzjoni tippermetti lill-Kummissjoni twettaq eżami ex post tal-konċentrazzjonijiet, kif hija ammettiet espliċitament fil-punt 21 tal-linji gwida tagħha dwar l-applikazzjoni tal-mekkaniżmu ta’ riferiment stabbilit fl-Artikolu 22 tar-Regolament dwar il-konċentrazzjonijiet għal ċerti kategoriji ta’ każijiet. B’hekk hija tmur kontra l-għan ta’ implimentazzjoni ta’ sistema ta’ eżami ex ante, li teżiġi li l-konċentrazzjonijiet jiġu eżaminati f’termini stretti, u tirrappreżenta “bidla kopernikana” fis-sistema ta’ kontroll tal-konċentrazzjonijiet tal-Unjoni. It-tieni nett, jekk ma tiġix irrettifikata, l-imsemmija interpretazzjoni jkollha konsegwenzi prattiċi sinjifikattivi fuq l-impriżi u l-awtoritajiet nazzjonali tal-kompetizzjoni, billi timmina l-prinċipji ta’ effikaċja u ta’ ċertezza legali li fuqhom huwa bbażat il-kontroll tal-konċentrazzjonijiet fl-Unjoni għal iktar minn 30 sena. It-tielet nett, l-istess interpretazzjoni tippermetti li jiġu evitati l-livelli tad-dħul mill-bejgħ previsti mir-Regolament Nru 139/2004 u għalhekk tippreġudika l-prevedibbiltà tas-sistema ta’ kontroll tal-konċentrazzjonijiet li dan ir-regolament jistabbilixxi, u dan ikollu konsegwenzi serji għaċ-ċertezza legali. Ir-raba’ nett, Grail tindika li jekk l-intenzjoni tal-leġiżlatur tal-Unjoni kienet li l-Kummissjoni tkun tista’ teżamina l-konċentrazzjonijiet kollha, li bl-ebda mod ma tirriżulta mix-xogħlijiet preparatorji tal-imsemmi regolament, allura wieħed ikun jista’ jistaqsi dwar ir-raġuni għall-eżistenza ta’ sistema bbażata fuq riferimenti inċerti min-naħa tal-Istati Membri pjuttost milli dwar dritt dirett tal-Kummissjoni li teżamina kull konċentrazzjoni potenzjalment problematika, indipendentement mil-livelli tad-dħul mill-bejgħ Ewropej u nazzjonali.

90

Biocom California, li tintervjeni insostenn ta’ Illumina fil-Kawża C‑611/22 P, tqis ukoll li l-interpretazzjoni tal-Qorti Ġenerali, li skontha talba skont l-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004 tista’ tiġi ppreżentata, u tiġi aċċettata, indipendentement mill-kamp ta’ applikazzjoni tal-leġiżlazzjonijiet nazzjonali fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet, ma hijiex konformi mal-prinċipji fundamentali ta’ ċertezza legali u ta’ proporzjonalità.

91

Il-Kummissjoni tikkontesta l-argumenti mressqa minn Illumina u Grail insostenn tal-ewwel aggravju tal-appelli tagħhom.

92

Fir-rigward tal-ewwel aggravju ta’ Illumina, il-Kummissjoni tindika, preliminarjament, li dan huwa bbażat fuq żewġ żbalji fundamentali fir-rigward tan-natura tar-Regolament Nru 139/2004. L-ewwel żball jirrigwarda l-fatt li Illumina tinvoka b’mod żbaljat is-sistema tal-“one-stop shop”, stabbilita minn dan ir-regolament, li tirreferi biss għall-konċentrazzjonijiet ta’ dimensjoni Ewropea, peress li huwa paċifiku li s-sentenza appellata ma tirrigwardax tali konċentrazzjoni. It-tieni żball fundamentali jinsab fil-fatt li Illumina tikkunsidra b’mod żbaljat li d-drittijiet mogħtija lill-Istati Membri skont l-imsemmi regolament jiddependu mil-leġiżlazzjoni nazzjonali fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet. Fil-fatt huwa possibbli li wieħed jibbaża ruħu fuq l-Artikolu 308 KE (li sar l-Artikolu 352 TFUE), li abbażi tiegħu r-Regolament Nru 139/2004 ġie adottat, “sabiex jinħolqu titoli ġodda li jkunu sovrapposti fuq it-titoli nazzjonali”. Illumina tonqos milli tieħu inkunsiderazzjoni l-eżistenza stess tal-Artikolu 22 ta’ dan ir-regolament, li jikkostitwixxi “eżempju ta’ dritt mogħti mid-dritt tal-Unjoni sovrappost fuq il-liġijiet nazzjonali” kif ukoll tad-dritt li, skont l-Artikolu 352 TFUE, huwa jagħti lill-Istati Membri sabiex jadixxu lill-Kummissjoni b’konċentrazzjoni, minkejja l-fatt li ma jkunux kompetenti sabiex jeżaminawha.

93

Skont il-Kummissjoni, l-ewwel aggravju ta’ Illumina huwa ineffettiv. Fil-fatt, Illumina bl-ebda mod ma tikkontesta l-punti 90 sa 94 tas-sentenza appellata, li permezz tagħhom il-Qorti Ġenerali kkunsidrat, wara interpretazzjoni letterali tal-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004, li l-formulazzjoni ċara ta’ din id-dispożizzjoni hija biżżejjed sabiex it-teżi tal-Kummissjoni tiġi sostnuta. Il-Kummissjoni tqis, f’dan ir-rigward, li sa fejn il-punt 95 tas-sentenza appellata għandu jiġi interpretat fis-sens li kien madankollu neċessarju li wieħed jibbaża ruħu fuq metodi oħra ta’ interpretazzjoni sabiex issir il-konklużjoni esposta fil-punt 183 ta’ din is-sentenza, il-Qorti Ġenerali wettqet żball ta’ liġi. Hija għalhekk tikkunsidra li hemm lok li l-Qorti tal-Ġustizzja tipproċedi b’sostituzzjoni tal-motivi tas-sentenza appellata fuq dan il-punt u tiddeċiedi li interpretazzjoni letterali tal-Artikolu 22(1) tar-Regolament Nru 139/2004 hija biżżejjed sabiex jiġi miċħud l-ewwel motiv tar-rikors fl-ewwel istanza. F’dawn iċ-ċirkustanzi, peress li l-argumenti mqajma fil-kuntest tal-ewwel aggravju ta’ Illumina huma kollha bbażati fuq metodi ta’ interpretazzjoni differenti mill-interpretazzjoni letterali, dan l-aggravju huwa ineffettiv u ma għandux jiġi eżaminat.

94

Sussidjarjament, il-Kummissjoni ssostni li dan l-ewwel aggravju huwa infondat. Anki jekk wieħed jassumi li l-metodi ta’ interpretazzjoni invokati fir-rikors tal-appell għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni, Illumina ma tispjegax f’dan ir-rikors kif l-allegazzjonijiet tagħha bbażati fuq dawn il-metodi l-oħra huma suffiċjenti sabiex jeskludu s-sens ċar tal-Artikolu 22(1) tar-Regolament Nru 139/2004.

95

Skont il-Kummissjoni, l-affermazzjoni ġenerali li s-sentenza appellata twassal għal inċertezza legali hija bbażata fuq żbalji fundamentali, peress li ma tiħux inkunsiderazzjoni l-fatt li din id-dispożizzjoni tagħti lill-Istati Membri dritt li jagħmlu riferiment, li huwa sovrappost fuq il-leġiżlazzjonijiet nazzjonali fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet. F’dak li jirrigwarda l-argument li l-kompetenza skont l-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004 ma hija ddelimitata minn ebda forma ta’ livelli ta’ dħul mill-bejgħ oġġettivi, il-Kummissjoni ssostni li dan huwa inammissibbli minħabba li dan huwa argument ġdid. Barra minn hekk, dan l-argument huwa żbaljat fid-dritt u fil-fatt, b’mod partikolari sa fejn bl-ebda mod ma huwa stabbilit li kull livell minimu ta’ kompetenza fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet għandu jkun ibbażat fuq id-dħul mill-bejgħ. Fir-rigward tal-kritika dwar l-assenza ta’ terminu li fih Stat Membru jista’ jagħti lok għal riferiment skont l-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004, din hija bbażata fuq qari ppreġudikat tal-punt 181 tas-sentenza appellata.

96

Fir-rigward tal-osservanza tal-prinċipju ta’ proporzjonalità, il-Kummissjoni ssostni li Illumina ma invokat quddiem il-Qorti Ġenerali ebda motiv li skontu, fiż-żmien tad-deċiżjoni kontenzjuża, il-konċentrazzjoni inkwistjoni ma kinitx konċentrazzjoni li tista’ tfixkel b’mod sinjifikattiv kompetizzjoni effettiva fis-suq intern. Għalhekk ma teżisti l-ebda bażi li fuqha Illumina, fir-rikors tal-appell, tista’ tikkontesta l-proporzjonalità tad-deċiżjoni kontenzjuża. Fi kwalunkwe każ, jekk wieħed jassumi li l-Qorti tal-Ġustizzja tqis neċessarju li teżamina r-rikors tal-appell dwar dan il-punt, il-Kummissjoni ssostni li l-allegazzjonijiet ta’ Illumina huma irrilevanti u mhux sostanzjati.

97

Fir-rigward tal-allegat ksur tal-prinċipju ta’ sussidjarjetà, il-Kummissjoni tqis li l-Qorti Ġenerali wettqet żball ta’ liġi meta ddeċidiet li kellha ġurisdizzjoni sabiex twieġeb għall-argumenti ta’ Illumina dwar l-applikazzjoni ta’ dan il-prinċipju. Hija ssostni, minn naħa, li Illumina ma invokatx l-inapplikabbiltà tal-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004 minħabba l-inkompatibbiltà tiegħu mal-prinċipju ta’ sussidjarjetà. Hija tqis, min-naħa l-oħra, li Illumina ma setgħetx tikkontesta l-kompatibbiltà tad-deċiżjoni kontenzjuża ma’ dan il-prinċipju, peress li dan ma jintervjenix fl-istħarriġ tal-legalità tal-atti adottati skont dan l-artikolu. Għalhekk, il-Kummissjoni ssostni prinċipalment li ma kienx hemm lok li l-Qorti Ġenerali teżamina l-argumenti bbażati fuq il-ksur tal-prinċipju ta’ sussidjarjetà u li l-Qorti tal-Ġustizzja għandha twettaq sostituzzjoni tal-motivi fuq dan il-punt billi tiċħad l-argumenti ta’ Illumina bħala irrilevanti.

98

Fi kwalunkwe każ, anki jekk jitqies li l-Qorti tal-Ġustizzja tqis neċessarju li teżamina dawn l-argumenti, il-Kummissjoni tenfasizza li dawn jikkontradixxu l-argumenti invokati fir-rikors quddiem il-Qorti Ġenerali, li huma infondati fir-rigward ta’ talba għal riferiment indirizzata minn Stat Membru u li jiksru n-natura stess tal-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004.

99

Fir-rigward tal-għan tar-Regolament Nru 139/2004 u tal-Artikolu 22 tiegħu, il-Kummissjoni tqis li Illumina tiżnatura l-portata tal-punti 140 u 142 tas-sentenza appellata u tinjora l-fatt li, mhux talli ma għandhiex għan differenti minn dak ta’ dan ir-regolament, iżda l-interpretazzjoni tal-Kummissjoni tippermetti “kontroll effettiv tal-konċentrazzjonijiet kollha skont l-effett tagħhom fuq l-istruttura tal-kompetizzjoni [fl-Unjoni]”, konformement mal-għan stabbilit fil-premessa 6 tal-imsemmi regolament.

100

Fir-rigward tan-natura derogatorja tal-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004, il-Kummissjoni tenfasizza li, anki jekk jitqies li l-argument ta’ Illumina ma huwiex ineffettiv, dan huwa infondat. B’mod partikolari, Illumina tiżbalja meta tipprova tassimila l-kawżi ineżami ma’ dik li wasslet għas-sentenza tat‑3 ta’ April 2003, Royal Philips Electronics vs Il-Kummissjoni (T‑119/02, EU:T:2003:101, punt 354).

101

Fir-rigward tal-argumenti speċifikament imressqa fl-ewwel aggravju ta’ Grail, il-Kummissjoni ssostni li dawn għandhom ukoll jiġu miċħuda.

102

Bħala introduzzjoni, il-Kummissjoni tenfasizza li l-evalwazzjoni tal-Qorti Ġenerali, fil-punt 142 tas-sentenza appellata, li skontha l-għan tar-Regolament Nru 139/2004 huwa li “jippermetti kontroll tal-konċentrazzjonijiet li jistgħu jfixklu b’mod sinjifikattiv kompetizzjoni effettiva fis-suq intern” huwa konformi mal-premessi 6 u 7 tar-Regolament Nru 4064/89, li jipprovdu li l-Artikoli 85 u 86 tat-Trattat KE (li saru l-Artikoli 81 u 82 KE, li huma stess saru l-Artikoli 101 u 102 TFUE) ma kinux suffiċjenti “sabiex jiġu kkunsidrati l-operazzjonijiet kollha li jirriskjaw li jkunu inkompatibbli mas-sistema ta’ kompetizzjoni mingħajr distorsjoni prevista mit-Trattat” u li, għalhekk, kien neċessarju li tinħoloq leġiżlazzjoni bbażata fuq l-Artikolu 235 tat-Trattat KE (li sar l-Artikolu 308 KE, li huwa stess sar l-Artikolu 352 TFUE), li “tippermetti kontroll effettiv fuq l-operazzjonijiet kollha tal-konċentrazzjonijiet skont l-effett tagħhom fuq l-istruttura tal-kompetizzjoni fil-Komunità”. Il-Kummissjoni tqis li Grail bl-ebda mod ma tindirizza l-implikazzjonijiet ta’ dan l-użu tal-Artikolu 352 TFUE. Issa, il-possibbiltà mogħtija mill-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004 lill-Istati Membri li jitolbu riferiment ta’ konċentrazzjoni hija eżempju tal-eżerċizzju ta’ dritt mogħti mid-dritt tal-Unjoni li huwa sovrappost fuq id-drittijiet nazzjonali.

103

Il-Kummissjoni ssostni li l-ewwel aggravju ta’ Grail huwa ineffettiv għal żewġ raġunijiet. L-ewwel nett, Grail ma tikkontestax b’mod ċert il-punti 183 u 184 tas-sentenza appellata, li permezz tagħhom il-Qorti Ġenerali ddeċidiet li l-Istati Membri jistgħu jitolbu r-riferiment ta’ konċentrazzjoni indipendentement mill-eżistenza jew mill-portata tal-leġiżlazzjoni nazzjonali tagħhom fil-qasam tal-kontroll ex ante tal-konċentrazzjonijiet u li, għaldaqstant, il-Kummissjoni, fid-deċiżjoni kontenzjuża, ma kinitx wettqet żball meta aċċettat it-talba għal riferiment imressqa quddiemha. Issa, huwa essenzjali li l-aggravji u l-argumenti ta’ liġi invokati għandhom jidentifikaw bi preċiżjoni l-punti tar-raġunijiet tad-deċiżjoni tal-Qorti Ġenerali li jkunu qegħdin jiġu kkontestati. Fid-dawl tal-assenza ta’ kontestazzjoni tal-punti 183 u 184 tas-sentenza appellata, l-argumenti diretti kontra l-istadji intermedjarji tal-motivazzjoni tal-Qorti Ġenerali huma ineffettivi. It-tieni nett, sa fejn Grail, bħal Illumina, ma tikkontestax b’mod ammissibbli l-interpretazzjoni letterali tal-Artikolu 22(1) tar-Regolament Nru 139/2004 adottata fis-sentenza appellata, l-ewwel aggravju ta’ Grail, li huwa bbażat kompletament fuq l-allegazzjoni li l-formulazzjoni ċara u preċiża ta’ din id-dispożizzjoni hija insuffiċjenti sabiex issostni l-interpretazzjoni tal-Kummissjoni, huwa nieqes mill-effett utli tiegħu.

104

Sussidjarjament, il-Kummissjoni tqis li l-ewwel aggravju ta’ Grail huwa infondat, sa fejn Grail ma tispjegax fl-appell tagħha kif il-metodi ta’ interpretazzjoni storika, kuntestwali u teleoloġika li hija tinvoka huma ta’ natura li jiġġustifikaw interpretazzjoni li tmur lil hinn mis-sens ċar tal-kliem tal-Artikolu 22(1) tar-Regolament Nru 139/2004.

105

Fir-rigward, l-ewwel nett, tal-interpretazzjoni storika, il-Kummissjoni tqis li l-kritika ta’ Grail li l-eżami tax-xogħlijiet preparatorji tar-Regolament Nru 139/2004 imwettaq mill-Qorti Ġenerali huwa lakunarju hija ineffettiva u, fi kwalunkwe każ, fil-parti l-kbira tagħha inammissibbli. Il-Kummissjoni tirrileva li Grail ma tikkontestax biss l-interpretazzjoni mill-Qorti Ġenerali tad-dokumenti, bħall-Green Papers, li kienu ġew sottomessi lilha, iżda tipproduċi wkoll diversi provi ġodda li ma ġewx ippreżentati lill-Qorti Ġenerali.

106

Il-Kummissjoni għalhekk tqis li l-ewwel aggravju ta’ Grail, sa fejn huwa bbażat fuq xogħlijiet preparatorji prodotti fil-kuntest tal-appell jew sussegwentement, huwa inammissibbli. Barra minn hekk, il-Kummissjoni, filwaqt li tibbaża ruħha fuq is-sentenza tat‑2 ta’ Ottubru 2019, Crédit mutuel Arkéa vs BĊE (C‑152/18 P u C‑153/18 P, EU:C:2019:810, punt 39), issostni li d-dokumenti interpretattivi, annessi mar-rikors tal-appell, li ġew ippreżentati quddiem il-Qorti Ġenerali, huma ammissibbli biss sa fejn dawn jinsabu wkoll fit-test stess ta’ dan ir-rikors jew huma, tal-inqas, spjegati b’mod suffiċjenti fih.

107

Skont il-Kummissjoni, l-argument li skontu l-Qorti Ġenerali kienet negliġenti fl-interpretazzjoni storika tagħha ma jistax jintlaqa’, ħlief jekk jiġi rikjest minnha li din titlob sistematikament lill-istituzzjonijiet jipprovdulha x-xogħlijiet preparatorji kollha ta’ kull att inkwistjoni quddiemha. Barra minn hekk, Grail evitat il-fatt li, fis-sentenza appellata, il-Qorti Ġenerali wieġbet għall-argumenti invokati fl-ewwel istanza, li permezz tagħhom Illumina interpretat ir-Regolament Nru 4064/89 billi rreferiet għal dokument sussegwenti għalih. Il-Kummissjoni tqis li, għall-kuntrarju ta’ dak li ġie affermat fir-rikors tal-appell ta’ Grail, l-interpretazzjoni storika esposta fis-sentenza appellata ma tiżvela ebda “dikjarazzjoni manifestament żbaljata”. Għaldaqstant, ma huwiex neċessarju li l-Qorti tal-Ġustizzja teżamina ulterjorment dan ir-rikors. Fi kwalunkwe każ, Grail, li tillimita ruħha għal riferiment ġenerali u lakoniku għad-dokumenti annessi mar-rikors tal-appell tagħha, ma wrietx kif eżami fid-dettall tax-xogħlijiet preparatorji juri li l-Qorti Ġenerali wettqet żball ta’ liġi fl-interpretazzjoni storika tagħha.

108

It-tieni nett, fir-rigward tal-interpretazzjoni kuntestwali, il-Kummissjoni hija tal-fehma li l-argumenti ta’ Grail ma humiex tali li jsostnu t-teżi tagħha. Għalhekk, din il-kumpannija ma rnexxilhiex turi għal liema raġunijiet preċiżi l-kunsiderazzjonijiet magħmula mill-Qorti Ġenerali fl-eżami tal-kuntest tal-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004 kienu, kif hija ssostni, inkonklużivi.

109

It-tielet nett, fir-rigward tal-interpretazzjoni teleoloġika ta’ din id-dispożizzjoni, il-Kummissjoni tenfasizza li l-għan tar-Regolament Nru 139/2004 huwa li jippermetti l-kontroll tal-konċentrazzjonijiet kollha li jaffettwaw il-kompetizzjoni fl-Unjoni indipendentement mil-livelli tad-dħul mill-bejgħ imsemmija fl-Artikolu 1 ta’ dan ir-regolament, peress li l-imsemmi regolament huwa bla ħsara għad-dritt tal-Istati Membri li jżommu leġiżlazzjonijiet nazzjonali fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet u li jiddeterminaw il-livelli li minnhom huma kompetenti sabiex jeżerċitaw il-kontroll tagħhom skont dawn is-sistemi. Il-fatt li l-Kummissjoni hija prinċipalment kompetenti biss għall-konċentrazzjonijiet ta’ dimensjoni Ewropea ma jaffettwax il-kompetenza tagħha li taċċetta r-riferiment ta’ konċentrazzjonijiet skont il-mekkaniżmi ta’ riferiment previsti mir-Regolament Nru 139/2004. L‑Artikolu 22 ta’ dan ir-regolament jipprovdi, kif indikat fil-premessa 11 tiegħu, “mekkaniżmu korrettiv effettiv fid-dawl tal-prinċipju ta’ sussidjarjetà” sa fejn jippermetti li jintlaħaq l-għan tal-imsemmi regolament, filwaqt li jillimita l-kompetenza prinċipali tal-Kummissjoni għall-konċentrazzjonijiet li jaqgħu taħt il-livelli ffissati mill-Artikolu 1 tal-istess regolament.

110

Ir-raba’ nett, il-Kummissjoni tqis li, għall-kuntrarju ta’ dak li ssostni Grail, is-sentenza appellata ma twassalx għal riżultati inkompatibbli mar-Regolament Nru 139/2004. L-argumenti ta’ Grail jikkostitwixxu, essenzjalment, “manifest interessat” fuq il-mod li bih hija tqis li sistema ta’ kontroll tal-konċentrazzjonijiet tal-Unjoni għandha tiffunzjona, li ma hijiex kwistjoni li taqa’ taħt il-ġurisdizzjoni tal-Qorti tal-Ġustizzja.

111

Ir-Repubblika Franċiża, ir-Renju tal-Pajjiżi l-Baxxi kif ukoll l-Awtorità ta’ Sorveljanza tal-EFTA jikkontestaw ukoll l-allegazzjonijiet ta’ Illumina u ta’ Grail. Dawn tal-aħħar jinjoraw b’mod partikolari l-prevalenza tal-interpretazzjoni letterali u jinjoraw il-formulazzjoni ċara u preċiża tal-ewwel parti tas-sentenza tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 22(1) tar-Regolament Nru 139/2004, li ma tagħmel ebda distinzjoni skont jekk l-Istat Membru għandux jew le leġiżlazzjoni nazzjonali fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet. Il-mekkaniżmi ta’ riferiment jaħdmu bħala “mekkaniżmi korrettivi” sabiex jippermettu kontroll effettiv tal-konċentrazzjonijiet kollha skont l-effett tagħhom fuq l-istruttura tal-kompetizzjoni fl-Unjoni.

112

Permezz tal-ewwel aggravju tagħhom, Illumina u Grail isostnu li l-Qorti Ġenerali wettqet diversi żbalji fl-interpretazzjoni tal-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004, u b’mod partikolari tal-paragrafu 1 tiegħu, li kien speċifikament imsemmi fl-ewwel motiv imqajjem fl-ewwel istanza, ibbażat fuq in-nuqqas ta’ kompetenza tal-Kummissjoni.

113

Fl-eżami ta’ dan il-motiv, il-Qorti Ġenerali ddeċidiet, fl-ewwel lok, li mill-interpretazzjonijiet letterali, storiċi, kuntestwali u teleoloġiċi tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 22(1) tar-Regolament Nru 139/2004 jirriżulta li l-Kummissjoni setgħet, kif hija qieset fid-deċiżjonijiet kontenzjużi, taċċetta r-riferiment ta’ konċentrazzjoni skont dan l-Artikolu 22 f’sitwazzjoni fejn l-Istat Membru li jitlob dan ir-riferiment ma jkunx awtorizzat, skont il-leġiżlazzjoni nazzjonali tiegħu fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet, jeżamina din il-konċentrazzjoni.

114

Fit-tieni lok, il-Qorti Ġenerali qieset li din l-evalwazzjoni ma tistax titqiegħed f’dubju mill-argumenti ta’ Illumina u ta’ Grail li kienu bbażati, rispettivament, fuq l-assenza ta’ possibbiltà li l-konċentrazzjonijiet jintbagħtu lill-Kummissjoni fil-każ fejn Stat Membru jkun iddefinixxa l-kundizzjonijiet li fihom huwa jikkontrolla konċentrazzjonijiet mingħajr dimensjoni Ewropea, fuq il-ksur tal-prinċipji ta’ sussidjarjetà, ta’ proporzjonalità u ta’ ċertezza legali u kif ukoll fuq in-natura eċċezzjonali tar-riferimenti skont l-Artikolu 22 ta’ dan ir-regolament.

115

F’dan il-kuntest, hija qieset, b’mod partikolari fil-punt 177 tas-sentenza appellata, li din id-dispożizzjoni tistabbilixxi “mekkaniżmu korrettiv” maħsub sabiex jippermetti kontroll effettiv tal-konċentrazzjonijiet kollha li jistgħu jostakolaw b’mod sinjifikattiv kompetizzjoni effettiva fis-suq intern u li ma jaqgħux, minħabba l-assenza ta’ qbiż tal-livelli tad-dħul mill-bejgħ, taħt il-leġiżlazzjonijiet fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet tal-Unjoni u tal-Istati Membri.

116

F’dan ir-rigward, skont ġurisprudenza stabbilita u kif il-Qorti Ġenerali fakkret fil-punt 88 tas-sentenza appellata, l-interpretazzjoni ta’ dispożizzjoni tad-dritt tal-Unjoni teħtieġ li jittieħdu inkunsiderazzjoni mhux biss il-kliem tagħha, iżda wkoll il-kuntest li fih tinsab kif ukoll l-għanijiet u l-iskop tal-att li tifforma parti minnu. L-oriġini ta’ dispożizzjoni tad-dritt tal-Unjoni tista’ wkoll tipprovdi elementi rilevanti għall-interpretazzjoni tagħha (sentenzi tal‑10 ta’ Diċembru 2018, Wightman et, C‑621/18, EU:C:2018:999, punt 47, kif ukoll tal‑25 ta’ Ġunju 2020, A et (Eoliċi f’Aalter u f’Nevele), C‑24/19, EU:C:2020:503, punt 37 u l-ġurisprudenza ċċitata).

117

Madankollu, Illumina u Grail iqisu li l-applikazzjoni mill-Qorti Ġenerali ta’ dawn il-metodi ta’ interpretazzjoni hija vvizzjata b’diversi żbalji u li applikazzjoni korretta tagħhom kellha twassal lill-Qorti Ġenerali sabiex tiddeċiedi li l-Kummissjoni, skont l-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 22(1) tar-Regolament Nru 139/2004, ma għandhiex kompetenza sabiex teżamina konċentrazzjoni meta din tal-aħħar tintbagħat lilha minn Stat Membru li għandu leġiżlazzjoni nazzjonali fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet u meta din il-konċentrazzjoni ma tkunx taqa’ fil-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din il-leġiżlazzjoni.

118

Qabelxejn, għandha tiġi miċħuda l-oġġezzjoni magħmula mill-Kummissjoni li l-ewwel aggravju tal-appelli huwa ineffettiv sa fejn l-appellanti rreferew għal ċerti kunsiderazzjonijiet ta’ natura ġenerali dwar is-sistema ta’ kontroll tal-konċentrazzjonijiet u naqsu milli jikkontestaw il-konstatazzjonijiet magħmula mill-Qorti Ġenerali f’ċerti partijiet tas-sentenza appellata. F’dan ir-rigward, il-Kummissjoni tqis li l-kliem tal-Artikolu 22(1) tar-Regolament Nru 139/2004 huwa biżżejjed sabiex jiġġustifika l-interpretazzjoni li waslet għaliha l-Qorti Ġenerali ta’ din id-dispożizzjoni.

119

Sabiex aggravju jiġi ddikjarat ineffettiv, għandu jiġi pprovat li, anki jekk jiġi ddikjarat fondat, dan ma jistax iwassal għall-annullament tas-sentenza appellata (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat‑13 ta’ Lulju 2023, Il-Kummissjoni vs CK Telecoms UK Investments, C‑376/20 P, EU:C:2023:561, punt 96 u l-ġurisprudenza ċċitata). Issa, jidher li, permezz tal-ewwel aggravju tal-appelli tagħhom, l-appellanti indikaw, bil-preċiżjoni meħtieġa, għal liema raġunijiet huma jilmentaw li l-Qorti Ġenerali interpretat b’mod żbaljat in-natura u l-portata tal-mekkaniżmu ta’ riferiment previst fl-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004, b’tali mod li l-Kummissjoni ma setgħetx teżamina l-konċentrazzjoni inkwistjoni. Jekk tali aggravju huwa fondat, dan jista’ jwassal għall-annullament tas-sentenza appellata, jew ukoll, jekk ikun il-każ, tad-deċiżjonijiet kontenzjużi.

120

Konsegwentement, hemm lok li tiġi evalwata l-fondatezza tal-interpretazzjoni li l-Qorti Ġenerali għamlet, billi jiġu segwiti, għal dan il-għan, id-diversi stadji tar-raġunament tagħha.

121

Fil-punt 89 tas-sentenza appellata, il-Qorti Ġenerali, filwaqt li fakkret il-kliem tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 22(1) tar-Regolament Nru 139/2004, osservat li din id-dispożizzjoni kienet tistabbilixxi erba’ kundizzjonijiet kumulattivi għall-awtorizzazzjoni tar-riferiment ta’ konċentrazzjoni lill-Kummissjoni. L-ewwel nett, it-talba indirizzata lill-Kummissjoni sabiex teżamina konċentrazzjoni għandha toriġina minn Stat Membru wieħed jew iktar. It-tieni nett, l-operazzjoni li hija s-suġġett ta’ din it-talba għandha tissodisfa d-definizzjoni tal-konċentrazzjoni li tinsab fl-Artikolu 3 ta’ dan ir-regolament mingħajr ma tilħaq il-livelli ta’ dimensjoni Ewropea stabbiliti fl-Artikolu 1 tal-imsemmi regolament. It-tielet nett, din il-konċentrazzjoni għandha taffettwa l-kummerċ bejn l-Istati Membri. Ir-raba’ nett, l-imsemmija konċentrazzjoni għandha thedded li taffettwa b’mod sinjifikattiv il-kompetizzjoni fit-territorju tal-Istat Membru jew tal-Istati Membri li jkunu għamlu l-imsemmija talba.

122

Minn dan il-Qorti Ġenerali ddeduċiet, fil-punt 90 tas-sentenza appellata, li “[g]ħaldaqstant, mill-formulazzjoni ta’ din id-dispożizzjoni ma jirriżultax li, sabiex ikun possibbli r-riferiment ta’ konċentrazzjoni minn Stat Membru lill-Kummissjoni, din il-konċentrazzjoni trid taqa’ taħt il-kamp ta’ applikazzjoni tal-leġiżlazzjoni ta’ kontroll tal-konċentrazzjonijiet tal-imsemmi Stat Membru, u lanqas li dan tal-aħħar irid ikollu sistema ta’ kontroll bħal din”. L-espressjoni “xi konċentrazzjoni”, kif użata fl-ewwel parti tas-sentenza tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 22(1) tar-Regolament Nru 139/2004, tindika, għall-kuntrarju, li konċentrazzjoni tista’ tkun is-suġġett ta’ riferiment indipendentement mill-eżistenza jew mill-portata ta’ leġiżlazzjoni nazzjonali fil-qasam tal-kontroll ex ante tal-konċentrazzjonijiet, sakemm il-kriterji kumulattivi mfakkra fil-punt 89 tas-sentenza appellata jkunu ssodisfatti.

123

Għaldaqstant, il-Qorti ġenerali qieset, fil-punt 94 tas-sentenza appellata, li “mingħajr ma tippermetti konklużjoni definittiva, l-interpretazzjoni letterali tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 22(1) tar-Regolament Nru 139/2004 tindika li Stat Membru għandu d-dritt li jirrinvija lill-Kummissjoni kwalunkwe konċentrazzjoni li tissodisfa l-kundizzjonijiet kumulattivi stabbiliti fih, u dan indipendentement mill-eżistenza jew mill-portata ta’ leġiżlazzjoni nazzjonali fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet”.

124

Għaldaqstant, kif jirriżulta mill-punt 95 tas-sentenza appellata, il-Qorti Ġenerali qieset li kien xieraq li tingħata interpretazzjoni storika, peress li din setgħet tiċċara x’kienet l-intenzjoni tal-leġiżlatur tal-Unjoni meta fformula l-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004, li għandha tittieħed inkunsiderazzjoni fil-kuntest tal-interpretazzjonijiet kuntestwali u teleoloġiċi ta’ din id-dispożizzjoni.

125

Dawn il-kunsiderazzjonijiet ma humiex ivvizzjati minn xi żball.

126

Ċertament, minn ġurisprudenza stabbilita jirriżulta li interpretazzjoni ta’ dispożizzjoni tad-dritt tal-Unjoni ma jistax ikollha r-riżultat li tneħħi kull effett utli mill-formulazzjoni ċara u preċiża ta’ din id-dispożizzjoni (sentenzi tal‑25 ta’ Jannar 2022, VYSOČINA WIND, C‑181/20, EU:C:2022:51, punt 39, u tat‑13 ta’ Ottubru 2022, Gmina Wieliszew, C‑698/20, EU:C:2022:787, punt 83).

127

Madankollu, il-qorti tal-Unjoni ma hijiex imċaħħda mill-possibbiltà li tuża f’ċerti sitwazzjonijiet il-metodi ta’ interpretazzjoni li hija tqis xierqa sabiex tiċċara l-portata eżatta ta’ dispożizzjoni tad-dritt tal-Unjoni apparentement ċara, filwaqt li għandu jiġi ppreċiżat li kull dispożizzjoni tad-dritt tal-Unjoni għandha titqiegħed fil-kuntest tagħha u għandha tiġi interpretata fid-dawl tad-dispożizzjonijiet kollha ta’ dan id-dritt, tal-għanijiet tiegħu, u tal-istat tal-evoluzzjoni tiegħu fid-data li fiha għandha ssir l-applikazzjoni tad-dispożizzjoni inkwistjoni (sentenzi tas‑6 ta’ Ottubru 1982, Cilfit et, 283/81, EU:C:1982:335, punt 20, kif ukoll tas‑6 ta’ Ottubru 2021, Consorzio Italian Management u Catania Multiservizi, C‑561/19, EU:C:2021:799, punt 46).

128

Fiċ-ċirkustanzi ta’ dan il-każ, fejn jidher li l-Qorti Ġenerali ġiet informata b’diversi elementi sabiex tiċċara l-portata tal-formulazzjoni allegatament ċara tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 22(1) tar-Regolament Nru 139/2004, hija ġustament qieset li ma setgħetx tillimita ruħha għal qari iżolat tal-formulazzjoni, li hija kemm konċiża kif ukoll ġenerali, ta’ din id-dispożizzjoni u tastjeni minn interpretazzjoni kuntestwali u teleoloġika, iċċarata mill-oriġini tal-imsemmija dispożizzjoni.

129

L-interpretazzjoni storika, esposta fil-punti 96 sa 117 tas-sentenza appellata, ġiet mifhuma, kif jirriżulta mill-kliem użat mill-Qorti Ġenerali, bħala li “tista’ tiċċara x’kienet l-intenzjoni tal-leġiżlatur tal-Unjoni meta fformula l-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004, li għandha tittieħed inkunsiderazzjoni fil-kuntest tal-interpretazzjonijiet teleoloġiċi u kuntestwali ta’ din id-dispożizzjoni” (sentenza appellata, punt 95). Għalhekk mill-istruttura ta’ din is-sentenza jirriżulta li din l-interpretazzjoni storika għandha importanza partikolari fir-raġunament tal-Qorti Ġenerali, peress li hija tikkostitwixxi l-punt ta’ sostenn tal-kunsiderazzjonijiet magħmula minnha fil-kuntest tal-interpretazzjonijiet teleoloġiċi u kuntestwali.

130

Essenzjalment, il-Qorti Ġenerali qieset li l-interpretazzjoni storika għandha t-tendenza li tindika li l-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 22(1) tar-Regolament Nru 139/2004 jippermetti lil Stat Membru, indipendentement mill-eżistenza jew mill-portata tal-leġiżlazzjoni nazzjonali tiegħu fil-qasam tal-kontroll ex ante tal-konċentrazzjonijiet, jirreferi lill-Kummissjoni konċentrazzjonijiet li ma jilħqux il-livelli tad-dħul mill-bejgħ stabbiliti mill-Artikolu 1 ta’ dan ir-regolament iżda jista’ jkollhom effetti transkonfinali sinjifikattivi.

131

Qabel ma tiġi eżaminata l-fondatezza tal-argumenti tal-appellanti kontra d-diversi partijiet tal-evalwazzjoni tal-Qorti Ġenerali, għandha tingħata deċiżjoni dwar l-ammissibbiltà tal-elementi ppreżentati minn Grail f’dan il-kuntest.

132

Fir-risposta tagħha fil-Kawża C‑625/22 P, il-Kummissjoni tqiegħed f’dubju l-ammissibbiltà tal-elementi mressqa minn Grail insostenn tal-ilmenti tagħha dwar l-interpretazzjoni storika. Il-Kummissjoni ssostni fil-fatt li, filwaqt li kienet iddedikat biss żewġ punti għal din l-interpretazzjoni fin-nota ta’ intervent tagħha fl-ewwel istanza, Grail tirreferi fir-rikors tal-appell tagħha għal diversi dokumenti redatti fil-kuntest tax-xogħlijiet preparatorji għall-adozzjoni tar-Regolament Nru 4064/89, tar-Regolament Nru 1310/97 u tar-Regolament Nru 139/2004 li hija annettiet ma’ dan ir-rikors. Hija tirrileva li dawn id-dokumenti, li l-maġġoranza tagħhom ma ġewx ippubblikati, ma ġewx ikkomunikati lill-Qorti Ġenerali u ma ġewx għalhekk diskussi quddiemha.

133

F’dan ir-rigward, huwa stabbilit sewwa li l-fatt li parti tiġi awtorizzata tqajjem motiv jew argumenti, għall-ewwel darba quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja, li hija ma tkunx qajmet quddiem il-Qorti Ġenerali, ikun ifisser li din il-parti tkun qiegħda tiġi awtorizzata tressaq quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja, li għandha kompetenza limitata fil-qasam tal-appell, tilwima iktar estiża minn dik imressqa quddiem il-Qorti Ġenerali. Fil-kuntest ta’ appell, il-kompetenza tal-Qorti tal-Ġustizzja hija għalhekk limitata għall-evalwazzjoni tas-soluzzjoni legali li tkun ingħatat lill-motivi u lill-argumenti li jkunu ġew iddibattuti quddiem l-ewwel qrati (sentenza tal‑21 ta’ Settembru 2010, L-Isvezja et vs API u Il-Kummissjoni, C‑514/07 P, C‑528/07 P u C‑532/07 P, EU:C:2010:541, punt 126 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata).

134

Madankollu, meta tkun inkwistjoni l-interpretazzjoni magħmula mill-Qorti Ġenerali ta’ dispożizzjoni tad-dritt tal-Unjoni, ix-xogħlijiet preparatorji, li huma marbuta direttament mal-portata tal-leġiżlazzjoni tal-Unjoni applikabbli, ma jistgħux jiġu analizzati bħala elementi purament fattwali li kellhom jiġu invokati fl-ewwel istanza. Fil-fatt, id-determinazzjoni tas-sens tal-imsemmija leġiżlazzjoni taqa’ taħt il-ġurisdizzjoni esklużiva tal-Qorti tal-Ġustizzja. Fl-ipoteżi fejn, bħal f’dawn il-kawżi, titqiegħed inkwistjoni l-interpretazzjoni ta’ dispożizzjoni tad-dritt sekondarju, il-qorti tal-Unjoni għandha tkun tista’ tikkunsidra, kemm ex officio kif ukoll minħabba elementi li ġew validament sottomessi għall-evalwazzjoni tagħha, id-dokumenti redatti fil-kuntest tax-xogħlijiet preparatorji li jistgħu jipprovdu indikazzjonijiet dwar l-intenzjoni tal-leġiżlatur tal-Unjoni.

135

Il-kunsiderazzjonijiet magħmula mill-Qorti Ġenerali fil-kuntest tal-interpretazzjoni storika jirrigwardaw, l-ewwel nett, il-fatt li ma kienx ġie eskluż oriġinarjament li l-mekkaniżmu ta’ riferiment ta’ konċentrazzjoni lill-Kummissjoni, inizjalment previst fl-Artikolu 22(3) tar-Regolament Nru 4064/89, għalkemm oriġinarjament maħsub għall-Istati Membri li għad ma għandhomx sistema ta’ kontroll tal-konċentrazzjonijiet, jista’ jintuża wkoll minn Stati Membri li għandhom tali sistema (sentenza appellata, punti 96 sa 99), it-tieni nett, il-fatt li l-għanijiet ta’ dan il-mekkaniżmu ġew “suċċessivament estiżi matul iż-żmien” sabiex tissaħħaħ l-applikazzjoni tad-dritt tal-Unjoni tal-kompetizzjoni għall-operazzjonijiet ta’ konċentrazzjoni bejn impriżi li għandhom effetti transkonfinali (sentenza appellata, punti 100 sa 104), it-tielet nett, is-segwitu li ngħata għall-proposta tal-Kummissjoni għal regolament tal-Kunsill dwar il-kontroll ta’ konċentrazzjonijiet bejn impriżi (ir-“Regolament tal-KE dwar l-Għaqdiet”) (ĠU 2003, C 20, p. 4, iktar ’il quddiem il-“proposta tal‑2003”) fil-kuntest tar-riformulazzjoni tar-Regolament Nru 4064/89 u tal-adozzjoni tar-Regolament Nru 139/2004 (sentenza appellata, punti 105 sa 114) u, ir-raba’ nett, in-nuqqas ta’ rilevanza tad-dokumenti ppubblikati mill-Kummissjoni wara l-adozzjoni ta’ dan ir-regolament tal-aħħar (sentenza appellata, punt 115).

136

Fl-ewwel lok, fir-rigward tal-evalwazzjoni tal-Qorti Ġenerali li ma kienx eskluż oriġinarjament li l-mekkaniżmu ta’ riferiment ta’ każ ta’ konċentrazzjoni lill-Kummissjoni, previst inizjalment fl-Artikolu 22(3) tar-Regolament Nru 4064/89, jista’ jintuża mhux biss mill-Istati Membri li ma għandhomx leġiżlazzjoni nazzjonali fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet, iżda wkoll minn dawk li għandhom tali leġiżlazzjoni, għandu jiġi kkonstatat li din l-evalwazzjoni hija bbażata fuq diversi dokumenti redatti mill-Kummissjoni, jiġifieri l-Green Paper tal-Kummissjoni tal‑31 ta’ Jannar 1996 dwar ir-reviżjoni tar-Regolament dwar l-Għaqdiet, COM(96) 19 final, il-Green Paper tal-Kummissjoni tal‑11 ta’ Diċembru 2001 dwar ir-reviżjoni tar-Regolament tal-Kunsill Nru 4064/89, COM(2001) 745 final, u l-proposta tal‑2003.

137

Ċertament, dokumenti redatti mill-Kummissjoni stess jistgħu jkunu ta’ natura li jipprovdu indikazzjonijiet preċiżi dwar l-intenzjoni tal-leġiżlatur waqt it-tfassil tar-regolamenti suċċessivi fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet u, għaldaqstant, għandhom ċertu valur interpretattiv fir-rigward tas-sens u tal-portata tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 22(1) tar-Regolament Nru 139/2004. F’dan il-każ, madankollu, id-dokumenti ċċitati fil-punt preċedenti ma fihomx element preċiż ta’ natura li jsolvi l-kwistjoni ta’ interpretazzjoni li hija fil-qalba tal-motiv ibbażat fuq in-nuqqas ta’ kompetenza tal-Kummissjoni sabiex tadotta d-deċiżjonijiet kontenzjużi.

138

F’dan ir-rigward, il-Qorti Ġenerali ġustament irrilevat, fil-punt 98 tas-sentenza appellata, li mill-punt 97 tal-Green Paper tal-Kummissjoni tal‑31 ta’ Jannar 1996 dwar ir-reviżjoni tar-Regolament dwar l-Għaqdiet, COM(96) 19 final, kien jirriżulta li l-mekkaniżmu ta’ riferiment kien ġeneralment ikkunsidrat bħala strument utli, b’mod partikolari għall-Istati Membri li ma kellhomx leġiżlazzjoni nazzjonali fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet, iżda li l-użu tiegħu ma kien fl-ebda każ irriżervat għalihom.

139

Madankollu, din il-konstatazzjoni ma tippermettix li tingħata risposta għad-domanda dwar jekk l-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004 jippermettix lill-Istati Membri li għandhom tali leġiżlazzjoni li jirreferu lill-Kummissjoni operazzjonijiet li ma jaqgħux taħt din il-leġiżlazzjoni u li għalhekk ma għandhomx ikunu s-suġġett ta’ notifika fil-livell nazzjonali.

140

L-istess japplika għar-riferiment magħmul, fil-punt 99 tas-sentenza appellata, għall-fatt li, diġà fid-data tal-adozzjoni tal-Green Paper tal-Kummissjoni tal‑11 ta’ Diċembru 2001 dwar ir-reviżjoni tar-Regolament tal-Kunsill Nru 4064/89, COM(2001) 745 final, kien biss il-Gran Dukat tal-Lussemburgu li ma kellux tali leġiżlazzjoni, li wassal lill-Kummissjoni sabiex tikkonstata, fil-punt 85 ta’ din il-Green Paper, li, “fil-prattika, [...] il-potenzjal tal-applikazzjoni tal-Artikolu 22(3) [tar-Regolament Nru 4064/89] fil-forma oriġinali tiegħu [kien] limitat ħafna” [traduzzjoni mhux uffiċjali]. Kif irrileva l-Avukat Ġenerali fil-punt 87 tal-konklużjonijiet, din is-silta mill-punt 85 tal-imsemmija Green Paper ċertament tagħti x’tifhem li l-adozzjoni mill-parti l-kbira tal-Istati Membri ta’ sistema nazzjonali ta’ kontroll tal-konċentrazzjonijiet kienet timplika li huma kellhom interess iktar limitat li jirreferu lill-Kummissjoni l-eżami ta’ operazzjoni ta’ konċentrazzjoni. Min-naħa l-oħra, tali silta ma tinkludi ebda indikazzjoni, lanqas impliċita, li l-Kummissjoni hija kompetenti sabiex teżamina operazzjonijiet li jintbagħtu lilha minn Stat Membru li jkun adotta tali sistema nazzjonali indipendentement mill-kwistjoni dwar jekk tali operazzjonijiet jaqgħux taħt l-imsemmija sistema.

141

Fit-tieni lok, fir-rigward tal-fatt li l-għanijiet ta’ dan il-mekkaniżmu kienu “suċċessivament estiżi matul iż-żmien” sabiex tissaħħaħ l-applikazzjoni tad-dritt tal-Unjoni tal-kompetizzjoni għall-operazzjonijiet ta’ konċentrazzjoni bejn impriżi li għandhom effetti transkonfinali, il-kunsiderazzjonijiet esposti f’dan ir-rigward fil-punti 100 sa 104 tas-sentenza appellata huma bbażati ċertament fuq konstatazzjonijiet korretti. Madankollu, dawn lanqas ma jsostnu l-approċċ issuġġerit mill-Kummissjoni f’dawn il-kawżi fir-rigward tal-portata tal-mekkaniżmu ta’ riferiment previst fl-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004.

142

B’mod partikolari, għalkemm, ċertament, kif iddeċidiet il-Qorti Ġenerali fil-punt 102 tas-sentenza appellata, dan il-mekkaniżmu kien maħsub sabiex l-Istati Membri jkunu jistgħu jitolbu lill-Kummissjoni teżamina konċentrazzjoni meta l-livelli previsti fl-Artikolu 1 ta’ dan ir-regolament ma jintlaħqux, din il-kjarifika madankollu ma hijiex konklużiva sabiex jiġi ddeterminat jekk l-Artikolu 22 tal-imsemmi regolament jippermettix lill-Istati Membri, li għandhom leġiżlazzjoni nazzjonali fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet, jirreferu operazzjonijiet li ma jaqgħux taħt din il-leġiżlazzjoni.

143

Fit-tielet lok, fir-rigward tar-riferiment magħmul, fil-punti 105 sa 114 tas-sentenza appellata, għas-segwitu li ngħata għall-proposta tal‑2003 fil-kuntest tar-riformulazzjoni tar-Regolament Nru 4064/89 u tal-adozzjoni tar-Regolament Nru 139/2004, dan lanqas ma jsostni l-interpretazzjoni sostnuta mill-Kummissjoni. Fil-fatt, għalkemm l-emendi tal-mekkaniżmu ta’ riferiment li jirriżultaw minn din il-proposta juru li l-Kummissjoni ppreferiet użu ikbar ta’ dan il-mekkaniżmu u xtaqet li l-għanijiet tiegħu jitwessgħu progressivament, huma ma jipprovdu ebda indikazzjoni dwar it-tip ta’ konċentrazzjonijiet li jistgħu jkunu s-suġġett ta’ riferiment.

144

Fir-raba’ lok, kif irrilevat il-Qorti Ġenerali fil-punt 115 tas-sentenza appellata, dokumenti tal-Kummissjoni ppubblikati wara l-adozzjoni tar-Regolament Nru 139/2004 ma setgħux jittieħdu inkunsiderazzjoni mil-leġiżlatur tal-Unjoni u għalhekk huma irrilevanti għall-interpretazzjoni storika tal-Artikolu 22 ta’ dan ir-regolament.

145

Minn dawn il-kunsiderazzjonijiet kollha jirriżulta li l-elementi msemmija fil-punti 96 sa 116 tas-sentenza appellata ma humiex ta’ natura li jsostnu l-evalwazzjoni tal-Qorti Ġenerali fir-rigward tal-oriġini tal-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004.

146

Eżami tax-xogħlijiet preparatorji tar-regolamenti suċċessivi dwar il-kontroll tal-konċentrazzjonijiet, b’mod partikolari d-dokumenti storiċi relatati mal-adozzjoni tar-Regolamenti Nri 4064/89 u 139/2004, għall-kuntrarju jikkontradixxi din l-evalwazzjoni sa fejn, kif irrileva l-Avukat Ġenerali b’mod partikolari fil-punti 102 u 105 tal-konklużjonijiet tiegħu, ebda wieħed minn dawn id-dokumenti ma juri r-rieda tal-leġiżlatur tal-Unjoni li jirrikorri għall-mekkaniżmi ta’ riferiment previsti rispettivament fl-Artikolu 22(3) tar-Regolament Nru 4064/89 u fl-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004 sabiex jirrimedja għall-allegati lakuni li jirriżultaw mir-riġidità tal-livelli previsti fl-Artikolu 1 ta’ kull wieħed minn dawn ir-regolamenti.

147

F’dan ir-rigward, kif irrilevat il-Qorti Ġenerali stess fil-punt 97 tas-sentenza appellata u kif il-partijiet kollha jaqblu li jirrikonoxxu, il-mekkaniżmu ta’ riferiment, stabbilit oriġinarjament fl-Artikolu 22(3) tar-Regolament Nru 4064/89, kien isegwi x-xewqa tar-Renju tal-Pajjiżi l-Baxxi, li dak iż-żmien ma kellux leġiżlazzjoni nazzjonali fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet, li l-Kummissjoni teżamina konċentrazzjonijiet li għandhom effetti negattivi fit-territorju tiegħu, bil-kundizzjoni li dawn il-konċentrazzjonijiet jaffettwaw ukoll il-kummerċ bejn Stati Membri, raġuni li għaliha dan il-mekkaniżmu ġie msejjaħ “klawżola Olandiża” (punt 133 tad-dokument ta’ ħidma tas-servizzi tal-Kummissjoni li jakkumpanja l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni lill-Kunsill – Rapport dwar il-funzjonament tar-Regolament Nru 139/2004 tat‑30 ta’ Ġunju 2009, SEC(2009) 808 final/2). Fi kliem ieħor, l-imsemmi mekkaniżmu kien qabelxejn impost għaliex ċerti Stati Membri ma kellhomx sistema ta’ kontroll preventiv (ex ante) tal-konċentrazzjonijiet.

148

B’hekk, mid-dokumenti u mix-xogħlijiet preparatorji, li wħud minnhom joriġinaw mill-Kunsill tal-Unjoni Ewropea, dwar il-verżjoni inizjali tar-Regolament Nru 4064/89 li għalihom jirreferu l-partijiet, jirriżulta li, kif irrileva l-Avukat Ġenerali b’mod partikolari fil-punt 101 tal-konklużjonijiet tiegħu, il-leġiżlatur tal-Unjoni ħa inkunsiderazzjoni l-fatt li, indipendentement mit-tip u mill-ammont tal-livelli magħżula, ċerti konċentrazzjonijiet li jistgħu jaffettwaw is-suq intern ma jaqgħux, fi kwalunkwe każ, taħt kontroll ex ante tal-Kummissjoni fil-kuntest ta’ dan ir-regolament. Ebda wieħed minn dawn id-dokumenti ma jipprevedi l-mekkaniżmu ta’ riferiment previst fl-Artikolu 22(3) tal-imsemmi regolament bħala “mekkaniżmu korrettiv” li jippermetti riferiment lill-Kummissjoni ta’ kull konċentrazzjoni li tissodisfa l-kundizzjonijiet tal-paragrafu 1 ta’ dan l-artikolu indipendentement mill-kwistjoni dwar jekk din tkunx taqa’ taħt is-sistema nazzjonali ta’ kontroll tal-konċentrazzjonijiet tal-Istat Membru li jagħmel talba għal tali riferiment.

149

Id-dokumenti storiċi li jirrigwardaw l-adozzjoni tar-Regolament Nru 1310/97 u dik tar-Regolament Nru 139/2004 lanqas ma jikkorroboraw il-konstatazzjonijiet tal-Qorti Ġenerali li jikkonċernaw ir-rieda tal-leġiżlatur tal-Unjoni li juża l-mekkaniżmu ta’ riferiment previst fl-Artikolu 22 ta’ dan ir-regolament tal-aħħar sabiex jirrimedja l-allegati lakuni li joħorġu mir-riġidità tal-livelli previsti fl-Artikolu 1 tal-imsemmi regolament.

150

Minn dawn il-kunsiderazzjonijiet kollha jirriżulta li, kuntrarjament għal dak li l-Qorti Ġenerali qieset fil-punt 116 tas-sentenza appellata, l-interpretazzjoni storika ma tippermettix li jiġi konkluż li l-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 22(1) tar-Regolament Nru 139/2004 jagħti lill-Kummissjoni l-kompetenza li teżamina konċentrazzjoni li ma tilħaqx il-livelli tad-dħul mill-bejgħ previsti fl-Artikolu 1 ta’ dan ir-regolament indipendentement mill-portata tal-leġiżlazzjoni tal-Istat Membru li jkun għamel talba għal riferiment fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet.

151

Insostenn tal-interpretazzjoni kuntestwali tagħha li Stat Membru jista’ jitlob ir-riferiment ta’ konċentrazzjoni skont l-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004 indipendentement mill-portata tal-leġiżlazzjoni nazzjonali tiegħu fil-qasam tal-kontroll ex ante tal-konċentrazzjonijiet, il-Qorti Ġenerali adottat, fil-punti 118 sa 138 tas-sentenza appellata, numru partikolari ta’ kunsiderazzjonijiet. Dawn jirrigwardaw, l-ewwel nett, il-bażi legali ta’ dan ir-regolament, it-tieni nett, il-fatt li l-Artikolu 1(1) tal-imsemmi regolament, li jiddefinixxi l-kamp ta’ applikazzjoni tiegħu, jagħmel riferiment espliċitu għall-Artikolu 22 tal-istess regolament, it-tielet nett, il-konstatazzjoni li l-kundizzjonijiet għall-applikazzjoni ta’ din id-dispożizzjoni tal-aħħar huma fundamentalment differenti minn dawk previsti fl-Artikolu 4(5) tar-Regolament Nru 139/2004 – dispożizzjoni li tippermetti wkoll, fuq talba tal-partijiet u qabel in-notifika tagħha, li konċentrazzjoni li ma għandhiex dimensjoni Ewropea tintbagħat minn Stat Membru lill-Kummissjoni – ir-raba’ nett, il-fatt li l-mekkaniżmu ta’ riferiment previst fl-Artikolu 22 ta’ dan ir-regolament huwa differenti minn dawk previsti fl-Artikolu 4(4) u fl-Artikolu 9 tal-imsemmi regolament – dispożizzjonijiet li jirregolaw ir-riferiment ta’ konċentrazzjoni b’dimensjoni Ewropea lill-awtoritajiet kompetenti ta’ Stat Membru – u, il-ħames nett, ir-rabta bejn l-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 22(1) tal-istess regolament u d-dispożizzjonijiet l-oħra ta’ dan l-artikolu.

152

Hemm lok, minn naħa, li jiġu eżaminati dawn id-diversi elementi speċifikament eżaminati mill-Qorti Ġenerali u, min-naħa l-oħra, li jiġi eżaminat jekk, kif isostnu l-appellanti, il-Qorti Ġenerali naqsitx milli tieħu inkunsiderazzjoni elementi oħra ta’ kuntest ta’ natura li jiċċaraw il-portata tal-mekkaniżmu ta’ riferiment previst fl-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004.

153

Fir-rigward, fl-ewwel lok, tal-fatt li r-Regolament Nru 139/2004 għandu bħala bażi legali mhux biss l-Artikolu 83 KE (li sar l-Artikolu 103 TFUE), iżda wkoll l-Artikolu 308 KE (li sar l-Artikolu 352 TFUE), il-Qorti Ġenerali qieset, essenzjalment, li r-riferiment magħmul għal dan l-artikolu tal-aħħar, li abbażi tiegħu l-Unjoni jista’ jkollha setgħat ta’ azzjoni addizzjonali neċessarji għat-twettiq tal-għanijiet tagħha, ma kien jipprovdi ebda indikazzjoni dwar is-sens u l-portata korretti tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 22(1) ta’ dan ir-regolament. B’hekk, il-Qorti Ġenerali ċaħdet it-teżi ta’ Illumina li l-bażijiet legali magħżula suċċessivament waqt l-adozzjoni tar-regolamenti dwar il-kontroll tal-konċentrazzjonijiet kienu jsostnu l-interpretazzjoni li hija pproponiet ta’ din id-dispożizzjoni.

154

Hija qieset b’mod partikolari, fil-punt 120 tas-sentenza appellata, li l-fatt li r-Regolament Nru 139/2004 kien ibbażat ukoll fuq l-Artikolu 308 KE juri biss li l-leġiżlatur tal-Unjoni kellu l-intenzjoni li jirrikorri għal bażi legali suffiċjentement wiesgħa għas-sistema ta’ kontroll tal-konċentrazzjonijiet tal-Unjoni, u dan huwa konformi mal-Protokoll (Nru 27) dwar is-suq intern u l-kompetizzjoni (ĠU 2016, C 202, p. 308), li jipprovdi li s-suq intern jinkludi sistema li tiżgura li l-kompetizzjoni ma tiġix distorta u, għal dan il-għan, l-Unjoni għandha, jekk meħtieġ, tieħu miżuri skont id-dispożizzjonijiet tat-Trattati, inkluż l-Artikolu 352 TFUE.

155

Din l-evalwazzjoni tal-Qorti Ġenerali ma hija vvizzjata b’ebda żball ta’ liġi. Mill-premessa 7 tar-Regolament Nru 4064/89 u mill-premessa 7 tar-Regolament Nru 139/2004 kif ukoll mix-xogħlijiet preparatorji tar-Regolament Nru 4064/89 jirriżulta fil-fatt li l-leġiżlatur tal-Unjoni kkunsidra li l-Artikolu 103 TFUE – li jippermetti l-adozzjoni ta’ leġiżlazzjoni intiża “għall-applikazzjoni tal-prinċipji stabbiliti fl-Artikoli 101 u 102 [TFUE]” – kien, meħud waħdu, insuffiċjenti sabiex jistabbilixxi sistema ta’ kontroll tal-konċentrazzjonijiet maħsuba sabiex tipprevjeni s-sempliċi ħolqien ta’ pożizzjonijiet dominanti kif ukoll sabiex taqbad konċentrazzjonijiet fis-suq ta’ prodotti agrikoli li, taħt l-Artikolu 38(3) TFUE u l-Anness I tat-Trattat FUE, jistgħu jkunu suġġetti għal sistema legali speċifika li tipprevedi eċċezzjonijiet għall-applikazzjoni sħiħa tar-regoli tal-kompetizzjoni tal-Unjoni.

156

Madankollu, għall-kuntrarju, ma ġiex stabbilit li l-Artikolu 352 TFUE jippermetti li tiġi stabbilita kompetenza tal-Kummissjoni li tikkontrolla konċentrazzjoni li ma għandhiex dimensjoni Ewropea, anki meta l-Istat Membru li jkun ressaq talba għal dan l-għan abbażi tal-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004 ikollu leġiżlazzjoni nazzjonali li timplika li huwa stess ma huwiex kompetenti sabiex jikkontrolla din il-konċentrazzjoni.

157

Fit-tieni lok, ir-riferiment li sar, fil-punti 121 sa 124 tas-sentenza appellata, għall-Artikolu 1 tar-Regolament Nru 139/2004 – li jiddefinixxi l-livelli li ’l fuq minnhom konċentrazzjoni titqies bħala li għandha “dimensjoni Komunitarja” u għaldaqstant għandha tkun suġġetta għas-sistema ta’ notifika mandatorja lill-Kummissjoni u li jagħmilha ċara li dawn il-livelli huma “[m]ingħajr preġudizzju għall-Artikolu 4(5) u l-Artikolu 22” – ma jistax jitqies li huwa determinanti.

158

Fil-fatt, minkejja li l-Qorti Ġenerali ddeduċiet korrettement minn dan l-Artikolu 1 li “l-kamp ta’ applikazzjoni tar-Regolament Nru 139/2004 u, konsegwentement, il-kompetenza tal-eżami mill-Kummissjoni fir-rigward tal-konċentrazzjonijiet jiddependu, prinċipalment, fuq il-qbiż tal-limiti tad-dħul mill-bejgħ li jiddefinixxu d-dimensjoni Ewropea u, sussidjarjament, fuq il-mekkaniżmi ta’ rinviju previsti mill-Artikolu 4(5) u l-Artikolu 22 ta’ dak ir-regolament, li jikkompletaw l-imsemmija limiti billi jawtorizzaw l-eżami, mill-Kummissjoni, ta’ ċerti konċentrazzjonijiet li ma għandhomx dimensjoni Ewropea” (sentenza appellata, punt 123), din il-kunsiderazzjoni ma tagħtix indikazzjoni preċiża fuq it-tip ta’ konċentrazzjonijiet li ma jilħqux il-livelli tal-imsemmi regolament li jistgħu jiġu kkontrollati mill-Kummissjoni skont l-Artikolu 22 tal-istess regolament.

159

F’dan il-każ, huwa stabbilit li l-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 22(1) tar-Regolament Nru 139/2004 jippermetti lill-Kummissjoni tikkontrolla ċerti konċentrazzjonijiet li ma jilħqux il-livelli stabbiliti fl-Artikolu 1 ta’ dan ir-regolament. Madankollu, din il-konstatazzjoni ma tippermettix li jiġi ddeterminat, kif jeżiġu dawn il-kawżi, liema huma preċiżament il-konċentrazzjonijiet li ma jilħqux il-livelli ddefiniti mill-imsemmi regolament li jistgħu jiġu kkontrollati mill-Kummissjoni skont l-Artikolu 22 tiegħu.

160

Fit-tielet lok, il-Qorti Ġenerali kienet ukoll korretta meta qieset, fil-punt 129 tas-sentenza appellata, li l-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004, li ma jeżiġix espressament la li l-awtorità nazzjonali tal-kompetizzjoni li titlob ir-riferiment tal-eżami tal-konċentrazzjoni lill-Kummissjoni tkun kompetenti sabiex teżamina l-konċentrazzjoni li hija s-suġġett tar-riferiment u lanqas li din il-konċentrazzjoni tiġi nnotifikata, ma jistax jiġi interpretat fid-dawl tal-mekkaniżmi ta’ riferiment previsti fl-Artikolu 4(4) u fl-Artikolu 9 ta’ dan ir-regolament. Dawn id-dispożizzjonijiet lanqas ma huma ta’ natura li jsostnu l-pożizzjoni difiża mill-Kummissjoni f’dawn il-kawżi.

161

Fir-raba’ lok, fir-rigward tar-rabta bejn l-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 22(1) tar-Regolament Nru 139/2004 u d-dispożizzjonijiet l-oħra ta’ dan l-artikolu, li ġiet eżaminata fil-punti 130 sa 137 tas-sentenza appellata, il-Qorti Ġenerali ħadet inkunsiderazzjoni seba’ elementi.

162

L-ewwel nett, il-Qorti Ġenerali qieset, fil-punt 130 tas-sentenza appellata, li mill-formulazzjoni tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 22(1) ta’ dan ir-regolament ma jistax jiġi dedott li dan l-artikolu japplika għall-Istati Membri li għandhom leġiżlazzjoni nazzjonali fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet biss meta l-konċentrazzjonijiet ikkonċernati jkunu jaqgħu taħt din il-leġiżlazzjoni.

163

Issa, kif l-Avukat Ġenerali rrileva fil-punt 124 tal-konklużjonijiet tiegħu, il-formulazzjoni tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 22(1) tar-Regolament Nru 139/2004, li tipprovdi li r-riferiment għandu jintalab mhux aktar tard minn 15‑il jum utli mill-jum li fih l-konċentrazzjoni kienet “notifikata”, jew f’każ li notifika ma tkunx meħtieġa, mill-jum li fih il-konċentrazzjoni kienet “mgħarrfa” lill-Istat Membru kkonċernat, ma tfissirx li l-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 22(1) ta’ dan ir-regolament jirregola is-sitwazzjonijiet li fihom il-konċentrazzjonijiet ma jiġux innotifikati, iżda sempliċement ikkomunikati lill-Istat Membru kkonċernat, jew għaliex dawn ma jaqgħux taħt il-kamp ta’ applikazzjoni tal-imsemmija leġiżlazzjoni, jew għaliex tali leġiżlazzjoni ma teżistix.

164

Fil-fatt, l-użu tal-kelma “mgħarrfa” f’din id-dispożizzjoni kien neċessarju preċiżament sabiex jippermetti lill-Istati Membri li ma għandhomx leġiżlazzjoni nazzjonali fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet li jitolbu lill-Kummissjoni tikkontrolla l-konċentrazzjonijiet li jista’ jkollhom effetti negattivi fit-territorju tagħhom, meta dawn il-konċentrazzjonijiet jaffettwaw ukoll il-kummerċ bejn Stati Membri.

165

Barra minn hekk, il-konklużjoni tal-Qorti Ġenerali mfakkra fil-punt 162 ta’ din is-sentenza tonqos milli tieħu inkunsiderazzjoni s-sitwazzjoni, li fiha t-tieni subparagrafu tal-Artikolu 22(1) tar-Regolament Nru 139/2004 ikun applikabbli, fejn Stat Membru jkollu leġiżlazzjoni nazzjonali fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet, iżda ma jissuġġettax il-konċentrazzjonijiet li jaqgħu fil-kamp ta’ din il-leġiżlazzjoni għal obbligu ta’ notifika, li kien preċiżament il-każ fir-rigward tar-Renju Unit tal-Gran Brittanja u l-Irlanda ta’ Fuq.

166

It-tieni nett, il-Qorti Ġenerali qieset, fil-punt 131 tas-sentenza appellata, li Illumina u Grail ma setgħux jibbażaw l-argument tagħhom fuq il-fatt li l-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 22(2) tar-Regolament Nru 139/2004 jipprovdi li “[l]-Kummissjoni għandha, mingħajr dewmien, tinforma lill-awtoritajiet kompetenti ta’ l-Istati Membri u lill-impriżi konċernati dwar kull talba [għal riferiment] li tirċievi skond il-paragrafu 1 [ta’ dan l-artikolu]”, billi r-riferiment għall-“awtoritajiet kompetenti” huwa maħsub biss sabiex jiġi żgurat li l-awtoritajiet nazzjonali tal-kompetizzjoni jiġu informati mill-Kummissjoni b’tali talba.

167

Din l-evalwazzjoni għandha tiġi approvata, sa fejn dan ir-riferiment ġenerali, meħud waħdu, ma jidhirx konklużiv sabiex jiġu ddeterminati s-sens u l-portata tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 22(1) tar-Regolament Nru 139/2004.

168

It-tielet nett, il-Qorti Ġenerali kkonstatat, fil-punt 132 tas-sentenza appellata, li t-tieni subparagrafu tal-Artikolu 22(2) tar-Regolament Nru 139/2004 – li jipprovdi li “[k]ull Stat Membru ieħor għandu jkollu d-dritt li jingħaqad mat-talba [għal riferiment] oriġinali” – kien konsistenti mal-paragrafu 1 tiegħu u jikkonferma li kull Stat Membru jista’ jippreżenta talba għal rinviju jew biex jingħaqad skont dan l-artikolu, indipendentement mill-portata tal-leġiżlazzjoni nazzjonali tiegħu fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet”. Issa, għandu jiġi kkonstatat li din l-evalwazzjoni ma ssib ebda sostenn fil-formulazzjoni tal-imsemmi artikolu.

169

Ir-raba’ nett, il-Qorti Ġenerali qieset, fil-punt 133 tas-sentenza appellata, li l-fatt li, skont it-tielet subparagrafu tal-Artikolu 22(2) tar-Regolament Nru 139/2004, “[i]t-termini perentorji nazzjonali kollha relatati mal-konċentrazzjoni għandhom ikunu sospiżi” ifisser biss li, jekk beda jiddekorri tali terminu nazzjonali, dan jiġi sospiż. Issa, din id-dispożizzjoni ma tagħti ebda indikazzjoni, la insostenn tar-rikorrenti u lanqas tal-Kummissjoni, fir-rigward tal-identifikazzjoni eżatta tal-konċentrazzjonijiet li jistgħu jkunu s-suġġett ta’ riferiment lill-Kummissjoni skont dan l-artikolu.

170

Il-ħames nett, fir-rigward tar-riferiment għat-tielet subparagrafu tal-Artikolu 22(3) tar-Regolament Nru 139/2004, li jipprevedi li “[l]-Istat Membru jew Stati Membri li għamel jew għamlu t-talba ma għandhomx jibqgħu japplikaw il-liġi nazzjonali tagħhom dwar il-kompetizzjoni fir-rigward tal-konċentrazzjoni”, il-Qorti Ġenerali ma wettqitx żball meta kkonstatat, fil-punt 134 tas-sentenza appellata, li din id-dispożizzjoni ma ssostnix l-argumenti tal-appellanti, peress li, billi għamlet riferiment għal-“liġi nazzjonali tal-kompetizzjoni”, din id-dispożizzjoni tirreferi mhux biss għal-leġiżlazzjoni nazzjonali fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet, iżda wkoll għad-dispożizzjonijiet nazzjonali dwar il-ftehimiet antikompetittivi u l-abbużi minn pożizzjoni dominanti. Madankollu, tali konstatazzjoni lanqas ma ssostni t-teżi difiża mill-Kummissjoni.

171

Is-sitt nett, il-Qorti Ġenerali eżaminat, fil-punti 135 u 136 tas-sentenza appellata, l-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 22(4) tar-Regolament Nru 139/2004 li skontu l-Artikolu 2, l-Artikolu 4(2) u (3) u l-Artikoli 5, 6 u 8 sa 21 ta’ dan ir-regolament għandhom japplikaw fejn il-Kummissjoni teżamina konċentrazzjoni li tkun ġiet mibgħuta lilha, u li skontu l-Artikolu 7 tal-imsemmi regolament għandu japplika “sakemm il-konċentrazzjoni ma kinitx implimentata sal-ġurnata li fiha l-Kummissjoni tinforma lill-impriżi konċernati li saret talba”. Mill-formulazzjoni ta’ dan l-Artikolu 7, il-Kummissjoni ddeduċiet li l-obbligu ta’ sospensjoni li huwa jipprevedi kien impost kemm fuq is-sitwazzjonijiet li fihom il-konċentrazzjoni li qed tintalab ir-riferiment tagħha ma tkunx taqa’ fil-kamp ta’ applikazzjoni ta’ leġiżlazzjoni nazzjonali fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet kif ukoll fuq dawk li fihom tali leġiżlazzjoni tkun applikabbli, iżda ma tkunx tipprevedi s-sospensjoni ta’ din il-konċentrazzjoni.

172

Issa, għalkemm il-Qorti Ġenerali, ġustament, irrilevat li l-obbligu ta’ sospensjoni previst fl-Artikolu 7 tar-Regolament Nru 139/2004 japplika għall-konċentrazzjonijiet kollha li r-riferiment tagħhom lill-Kummissjoni ġie mitlub, u dan sabiex tiġi ggarantita l-effettività tas-sistema ta’ kontroll stabbilita minn dan ir-regolament u sabiex jiġi evitat li d-distorsjonijiet tal-kompetizzjoni jseħħu qabel ma jiġi deċiż jekk il-Kummissjoni għandhiex teżamina l-każ, il-formulazzjoni tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 22(4) tal-imsemmi regolament ma ssostnix għaldaqstant l-interpretazzjoni sostnuta mill-Kummissjoni f’dawn il-kawżi.

173

Is-seba’ nett, il-Qorti Ġenerali rrilevat, fil-punt 137 tas-sentenza appellata, li, skont l-Artikolu 22(5) tar-Regolament Nru 139/2004, “[i]l-Kummissjoni tista’ tinforma lil Stat Membru jew lil diversi Stati Membri li hija tqis konċentrazzjoni bħala li tissodisfa l-kriterji stabbiliti fil-paragrafu 1 [ta’ dan l-artikolu]”. Peress li din il-formulazzjoni tagħmel riferiment biss għal dawn il-kriterji, il-Qorti Ġenerali kkunsidrat li din id-dispożizzjoni ma tirrikjedix li l-konċentrazzjoni li r-riferiment tagħha jkun ġie mitlub tkun taqa’ taħt il-kamp ta’ applikazzjoni tal-leġiżlazzjoni nazzjonali fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet.

174

Issa, din id-dispożizzjoni sempliċement tipprevedi li l-Kummissjoni tista’ tinforma lill-Istati Membri b’konċentrazzjoni u tistedinhom jippreżentaw talba abbażi tal-Artikolu 22(5) ta’ dan ir-regolament. Sa fejn din id-dispożizzjoni tirreferi għall-Artikolu 22(1) tal-imsemmi regolament u sa fejn ġie kkonstatat fil-punt 128 ta’ din is-sentenza li l-formulazzjoni ta’ din id-dispożizzjoni tal-aħħar la ssostni l-interpretazzjoni difiża mill-Kummissjoni u lanqas dik difiża minn Illumina u Grail, għandha ssir konstatazzjoni analoga fir-rigward ta’ dan l-Artikolu 22(5).

175

Minn dawn il-kunsiderazzjonijiet kollha jirriżulta li għalkemm l-elementi speċifikament eżaminati mill-Qorti Ġenerali fl-interpretazzjoni kuntestwali tagħha ma humiex neċessarjament ta’ sostenn għall-pożizzjoni difiża mill-appellanti, dawn lanqas ma huma konklużivi sabiex jiġi ddeterminat jekk il-Kummissjoni kinitx kompetenti sabiex tadotta d-deċiżjonijiet kontenzjużi.

176

Barra minn hekk, għandu jiġi eżaminat jekk, kif isostnu l-appellanti, il-Qorti Ġenerali injoratx elementi oħra tal-kuntest ta’ natura li jikkontradixxu l-interpretazzjoni tagħha.

177

Fl-ewwel lok, fir-rigward tal-Artikolu 4(5) tar-Regolament Nru 139/2004, li jipprevedi mekkaniżmu ta’ riferiment ieħor, li jippermetti lill-partijiet f’konċentrazzjoni, li ma tkunx ta’ dimensjoni Ewropea u li tista’ tiġi kkontrollata skont id-dritt nazzjonali tal-kompetizzjoni ta’ mill-inqas tliet Stati Membri, jitolbu li din il-konċentrazzjoni tiġi eżaminata mill-Kummissjoni, il-Qorti Ġenerali, ċertament, ġustament ikkonstatat, fil-punt 126 tas-sentenza appellata, li din id-dispożizzjoni u l-Artikolu 22 tal-istess regolament ivarjaw b’mod sinjifikattiv f’dak li jirrigwarda l-kundizzjonijiet ta’ applikazzjoni u l-għanijiet rispettivi tagħhom.

178

Madankollu, għandu jiġi rrilevat li, kuntrarjament għall-konċentrazzjonijiet li, inizjalment, ma jkollhomx dimensjoni Ewropea, iżda jistgħu jiksbu tali dimensjoni taħt il-kundizzjonijiet stabbiliti fil-ħames subparagrafu tal-Artikolu 4(5) tar-Regolament Nru 139/2004, il-konċentrazzjonijiet eżaminati mill-Kummissjoni abbażi tal-Artikolu 22 ta’ dan ir-regolament ma humiex meqjusa li għandhom dimensjoni Ewropea. B’koerenza ma’ din il-konstatazzjoni, huma biss l-Istat Membru jew l-Istati Membri li fformulaw talba skont l-Artikolu 22 tal-imsemmi regolament li huma, konformement mat-tielet subparagrafu tal-paragrafu 3 ta’ din id-dispożizzjoni, imċaħħda mill-possibbiltà li japplikaw id-dritt nazzjonali tal-kompetizzjoni tagħhom għall-konċentrazzjoni kkonċernata.

179

Fil-kuntest ta’ dan il-mekkaniżmu, fir-rigward ta’ talba li toriġina minn Stat Membru li għandu leġiżlazzjoni nazzjonali fil-qasam tal-kontroll ex ante tal-konċentrazzjonijiet, jew ta’ diversi fosthom, l-eżami tal-operazzjoni inkwistjoni mill-Kummissjoni jissostitwixxi għalhekk lil dak li, jekk ikun il-każ, kien isir f’dan l-Istat Membru jew f’dawn l-Istati Membri, b’din is-sostituzzjoni tkun bla ħsara għal eżami eventwali ta’ din l-operazzjoni fi Stati Membri oħra. Min-naħa l-oħra, fil-kuntest tal-mekkaniżmu ta’ riferiment previst fl-Artikolu 4(5) tar-Regolament Nru 139/2004, il-fatt li l-konċentrazzjoni inkwistjoni titqies li għandha dimensjoni Ewropea u li din għandha tiġi nnotifikata lill-Kummissjoni skont il-paragrafi 1 u 2 ta’ dan l-artikolu jimplika li ebda Stat Membru ma japplika d-dritt nazzjonali tiegħu tal-kompetizzjoni għal din il-konċentrazzjoni.

180

Issa, din id-differenza timmilita favur l-interpretazzjoni tal-Artikolu 22 ta’ dan ir-regolament difiża minn Illumina u Grail. Fil-fatt, fir-rigward ta’ talba għal riferiment li toriġina minn Stat Membru li għandu leġiżlazzjoni nazzjonali fil-qasam tal-kontroll ex ante tal-konċentrazzjonijiet, il-kompetenza li din id-dispożizzjoni tagħti lill-Kummissjoni sabiex teżamina l-operazzjoni inkwistjoni hija bbażata fuq il-possibbiltà li din tissostitwixxi awtorità nazzjonali waħda jew iktar minkejja l-fatt li din l-operazzjoni ma tkunx meqjusa li għandha dimensjoni Ewropea. Tali sostituzzjoni tippreżupponi madankollu li, meta l-Istat Membru applikant ikollu tali leġiżlazzjoni, il-kompetenza tal-awtorità inkarigata mill-kontroll ex ante tal-konċentrazzjonijiet fi ħdanu ma tkunx eskluża minn din il-leġiżlazzjoni, b’mod partikolari għaliex l-operazzjoni inkwistjoni tkun taħt il-livelli ta’ kontroll li hija tiddefinixxi.

181

Fit-tieni lok, fir-rigward tad-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004, il-Qorti Ġenerali kkonstatat, fil-punt 138 tas-sentenza appellata, li dawn ma jinkludu l-ebda element rilevanti li jista’ jikkontribwixxi sabiex jiġi ċċarat iktar il-kontenut tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 22(1) ta’ dan ir-regolament.

182

Madankollu, din il-kunsiderazzjoni tinjora waħda mill-kundizzjonijiet ta’ applikazzjoni msemmija f’din id-dispożizzjoni tal-aħħar, li tipprovdi li l-konċentrazzjoni inkwistjoni għandha thedded li taffettwa b’mod sinjifikattiv il-kompetizzjoni “fit-territorju tal-Istat Membru jew tal-Istati Membri” li jitolbu r-riferiment ta’ din il-konċentrazzjoni. Din il-kundizzjoni tindika, fil-fatt, li l-mekkaniżmu ta’ riferiment imsemmi fl-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004 huwa maħsub sabiex jippermetti l-kontroll tal-konċentrazzjonijiet li jistgħu joħolqu distorsjoni tal-kompetizzjoni fi Stat Membru li jew ma għandux leġiżlazzjoni nazzjonali fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet, jew iqis li dan il-kontroll għandu jitwettaq mill-Kummissjoni fid-dawl tan-neċessità, imsemmija b’mod ċar fl-emenda tar-Regolament Nru 4064/89 permezz tar-Regolament Nru 1310/97, u sussegwentement imsaħħa bl-adozzjoni tar-Regolament Nru 139/2004, li l-prinċipju ta’ “one-stop shop” jiġi estiż sabiex jippermetti l-eżami mill-Kummissjoni ta’ konċentrazzjoni nnotifikata jew notifikabbli f’diversi Stati Membri, sabiex jiġu evitati diversi notifiki fil-livell nazzjonali.

183

Fit-tielet lok, fir-rigward tad-dispożizzjonijiet l-oħra tar-Regolament Nru 139/2004, il-Qorti Ġenerali naqset, b’mod żbaljat, milli tieħu inkunsiderazzjoni l-fatt li r-Regolament Nru 139/2004 jipprevedi, bħar-Regolament Nru 4064/89, proċedura ssemplifikata bl-għan li jiġu rriveduti l-livelli li jiddefinixxu l-kamp ta’ applikazzjoni ta’ dawn ir-regolamenti. B’hekk, l-Artikolu 1(4) u (5) tar-Regolament Nru 139/2004 jippermetti lill-Kunsill, fuq proposta tal-Kummissjoni, jirrevedi l-livelli u l-kriterji li, skont dan l-artikolu, jiddefinixxu l-kamp ta’ applikazzjoni ta’ dan ir-regolament fuq “il-bażi ta’ data statistikali li tista’ tkun provduta regolarment mill-Istati Membri” u wara rapport magħmul lill-Kunsill qabel l‑1 ta’ Lulju 2009.

184

Għaldaqstant, il-leġiżlatur tal-Unjoni ppreveda espressament, fir-Regolament Nru 139/2004, possibbiltà ta’ aġġustament rapidu tal-kamp ta’ applikazzjoni ta’ dan ir-regolament, fil-każ li, minħabba l-iżviluppi fis-suq, il-kriterji ta’ kompetenza użati ma jibqgħux adatti sabiex jinqabdu konċentrazzjonijiet li għandhom effetti potenzjalment dannużi.

185

Minn dawn il-kunsiderazzjonijiet kollha jirriżulta li l-Qorti Ġenerali għalhekk żbaljat meta qieset, fil-punt 139 tas-sentenza appellata, li mill-interpretazzjoni kuntestwali jirriżulta li talba għal riferiment skont l-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004 setgħet titressaq indipendentement mill-eżistenza jew mill-portata ta’ leġiżlazzjoni nazzjonali fil-qasam tal-kontroll ex ante tal-konċentrazzjonijiet.

186

Kemm Illumina kif ukoll Grail jikkritikaw l-argumenti tal-Qorti Ġenerali dwar l-għan tar-Regolament Nru 139/2004 u tal-Artikolu 22 tiegħu. B’hekk, il-Qorti Ġenerali żbaljat meta qieset li dan ir-regolament jipprevedi “mekkaniżmi korrettivi” sabiex jiġu rrimedjati l-lakuni fil-kontroll, li huma inerenti għal sistema li tuża livelli ta’ dħul mill-bejgħ, sabiex tagħti kompetenza lill-Kummissjoni, u adottat interpretazzjoni eċċessivament wiesgħa ta’ dawn il-mekkaniżmi. Fir-realtà, l-imsemmi regolament kien maħsub sabiex jiggarantixxi livell għoli ta’ prevedibbiltà u ta’ ċertezza legali kif ukoll sabiex jiżgura, kif tiddikjara l-premessa 14 tal-istess regolament, li l-każijiet ta’ konċentrazzjoni jiġu ttrattati mill-awtorità l-iktar adatta.

187

F’dan ir-rigward, għandu jiġi rrilevat li, fil-punti 140 sa 151 tas-sentenza appellata, il-Qorti Ġenerali tat interpretazzjoni teleoloġika tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 22(1) tar-Regolament Nru 139/2004, billi rreferiet essenzjalment għat-test tal-premessi ta’ dan ir-regolament.

188

B’mod partikolari, il-Qorti Ġenerali qieset, fil-punti 140 sa 144 tas-sentenza appellata, li l-premessi 5, 6, 8, 24 u 25 tal-imsemmi regolament jindikaw li l-għan tiegħu huwa “li jippermetti l-kontroll effettiv tal-konċentrazzjonijiet kollha li għandhom effetti sinjifikattivi fuq l-istruttura tal-kompetizzjoni fl-Unjoni”. Il-Qorti Ġenerali qieset, f’dan ir-rigward, li mill-premessa 11 tar-Regolament Nru 139/2004 jirriżulta li l-proċeduri ta’ riferiment joħolqu “mekkaniżmu korrettiv”, u dan jindika li dawn joħolqu “kompetenza sussidjarja tal-Kummissjoni li tagħtiha l-flessibbiltà neċessarja sabiex tilħaq l-għan ta’ dak ir-regolament”.

189

Barra minn hekk, il-Qorti Ġenerali qieset, fil-punti 145 sa 147 tas-sentenza appellata, li l-premessi 15 u 16 tar-Regolament Nru 139/2004 jikkorroboraw il-konstatazzjoni li l-kundizzjonijiet għall-applikazzjoni tal-mekkaniżmu ta’ riferiment previst fl-Artikolu 22 ta’ dan ir-regolament huma fundamentalment distinti minn dawk tal-mekkaniżmi l-oħra ta’ riferiment, u b’mod partikolari dak previst fl-Artikolu 4(5) tal-imsemmi regolament, li jeżiġi espliċitament li l-konċentrazzjoni mibgħuta lill-Kummissjoni “tista’ tkun eżaminata taħt il-liġi tal-kompetizzjoni nazzjonali ta’ mill-anqas tlett Stati Membri”.

190

Abbażi ta’ dawn il-kunsiderazzjonijiet, il-Qorti Ġenerali qieset, fil-punt 148 tas-sentenza appellata, li l-interpretazzjoni teleoloġika tikkonferma li talba skont l-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004 tista’ tiġi ppreżentata indipendentement mill-eżistenza jew mill-portata ta’ leġiżlazzjoni nazzjonali fil-qasam tal-kontroll ex ante tal-konċentrazzjonijiet.

191

Din il-konklużjoni hija żbaljata għal diversi raġunijiet.

192

Fl-ewwel lok, il-Qorti Ġenerali żbaljat meta ddeċidiet li dan l-artikolu kellu, kif jirriżulta mill-premessa 11 ta’ dan ir-regolament, jitqies bħala “mekkaniżmu korrettiv” maħsub sabiex jirrimedja l-lakuni tas-sistema ta’ kontroll tal-konċentrazzjonijiet, billi jippermetti kontroll ta’ operazzjonijiet li la jilħqu l-livelli tal-Unjoni u lanqas il-livelli nazzjonali. Kif jirriżulta mill-espożizzjoni tal-motivi tar-Regolament Nru 139/2004 u kif irrileva l-Avukat Ġenerali fil-punt 179 tal-konklużjonijiet tiegħu, din il-premessa 11 tirreferi għal mekkaniżmu li għandu funzjoni korrettiva f’termini ta’ tqassim tal-kompetenzi bejn il-Kummissjoni u l-awtoritajiet nazzjonali tal-kompetizzjoni, filwaqt li jirrispetta l-ħtieġa ta’ ċertezza legali għall-impriżi kkonċernati u l-prinċipju ta’ “one-stop shop”.

193

Fuq dan il-punt, għandu jiġi rrilevat li l-imsemmija premessa 11 ma tidhirx fir-Regolament Nru 4064/89, iżda ddaħħlet fl-espożizzjoni tal-motivi tar-Regolament Nru 139/2004 biss sabiex tindirizza t-tħassib li nħoloq mill-possibbiltà, irrikonoxxuta sa mis-sena 1997, ta’ notifiki multipliċi. Għaldaqstant, din ma tippermettix li jiġi dedott li l-mekkaniżmu ta’ riferiment imsemmi fl-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004 huwa maħsub sabiex jimla lakuna fis-sistema ta’ kontroll tal-konċentrazzjonijiet, li hija bbażata fuq prinċipju ta’ tqassim preċiż tal-kompetenzi tal-Kummissjoni u tal-awtoritajiet nazzjonali tal-kompetizzjoni, billi jippermetti lill-Kummissjoni teżamina konċentrazzjonijiet li jaqgħu taħt il-livelli ddefiniti kemm fil-livell tal-Unjoni kif ukoll fil-livell nazzjonali.

194

Barra minn hekk, il-fatt li ċerti premessi ta’ dan ir-regolament, b’mod partikolari l-premessi 6 u 24 tiegħu, jirreferu għal kontroll effettiv tal-“konċentrazzjonijiet kollha” lanqas ma jsaħħaħ il-pożizzjoni difiża mill-Kummissjoni, sa fejn din il-formulazzjoni tirrigwarda biss il-konċentrazzjonijiet b’dimensjoni Ewropea (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal‑4 ta’ Marzu 2020, Marine Harvest vs Il-Kummissjoni, C‑10/18 P, EU:C:2020:149, punt 108 u l-ġurisprudenza ċċitata), li ma humiex inkwistjoni f’dawn il-kawżi.

195

F’dan ir-rigward, għandu jiġi enfasizzat li r-riferiment magħmul f’dawn il-premessi għall-konċentrazzjonijiet “kollha”, li kien diġà jinsab fil-premessi 6 u 7 tar-Regolament Nru 4064/89, jirrigwarda x-xewqa tal-leġiżlatur tal-Unjoni li jippreċiża li r-Regolament Nru 139/2004 jikkostitwixxi l-uniku strument proċedurali applikabbli għall-eżami minn qabel u ċċentralizzat tal-konċentrazzjonijiet, li, kif tiddikjara l-premessa 6 tiegħu, għandu jippermetti kontroll effettiv tal-konċentrazzjonijiet kollha skont l-effett tagħhom fuq l-istruttura tal-kompetizzjoni. Skont is-sistema ta’ “one stop shop” stabbilita permezz ta’ dan ir-regolament, dan tal-aħħar jikkostitwixxi fil-fatt strument proċedurali speċifiku maħsub sabiex japplika b’mod esklużiv għall-konċentrazzjonijiet ta’ impriżi li, kif jirriżulta mill-premessa 8 tal-imsemmi regolament, jimplikaw bidliet strutturali sinjifikattivi li l-effett tagħhom fuq is-suq imur lil hinn mill-fruntieri nazzjonali ta’ Stat Membru (sentenza tas‑16 ta’ Marzu 2023, Towercast, C‑449/21, EU:C:2023:207, punti 36 u 37 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata).

196

Fit-tieni lok, il-Qorti Ġenerali żbaljat meta qieset, fil-punti 147 u 148 tas-sentenza appellata, li l-premessi 15 u 16 tar-Regolament Nru 139/2004 jikkorroboraw l-interpretazzjoni li talba skont l-Artikolu 22 ta’ dan ir-regolament tista’ titressaq indipendentement mill-portata ta’ leġiżlazzjoni nazzjonali fil-qasam tal-kontroll ex ante tal-konċentrazzjonijiet.

197

Il-premessa 15 tal-imsemmi regolament, li tirrigwarda l-mekkaniżmi ta’ riferiment kollha, tindika fil-fatt li l-Kummissjoni tikseb is-setgħa li teżamina u li tittratta operazzjoni ta’ konċentrazzjoni “f’isem” Stat Membru wieħed jew iktar li jkunu għamlu talba. Il-formulazzjoni ta’ din il-premessa hija diffiċilment rikonċiljabbli mal-interpretazzjoni, difiża mill-Kummissjoni u adottata mill-Qorti Ġenerali, li dan l-artikolu jagħti kompetenza lill-Kummissjoni sabiex tikkontrolla ċerti konċentrazzjonijiet li jaffettwaw il-kompetizzjoni fis-“suq intern” fis-sens ġenerali, mingħajr ma titqies il-kundizzjoni mfakkra fil-punt 182 ta’ din is-sentenza li l-konċentrazzjoni li r-riferiment tagħha huwa mitlub għandha thedded li taffettwa b’mod sinjifikattiv il-kompetizzjoni “fit-territorju tal-Istat Membru jew tal-Istati Membri” li jifformulaw din it-talba.

198

Barra minn hekk, għandu jiġi enfasizzat li l-imsemmija premessa 15 tirreferi għal “Stati Membri oħra li huma wkoll kompetenti sabiex jeżaminaw il-konċentrazzjoni”. Issa, tali riferiment għandu sens biss jekk il-kompetenza ta’ Stat Membru sabiex jikkontrolla konċentrazzjoni hija kundizzjoni preliminari sabiex dan l-Istat Membru jkun jista’ jitlob ir-riferiment ta’ din il-konċentrazzjoni lill-Kummissjoni jew sabiex dan ikun jista’ jingħaqad ma’ tali talba.

199

Fit-tielet lok, kemm l-interpretazzjoni storika kif ukoll dik kuntestwali tar-Regolament Nru 139/2004 juru li huma biss żewġ għanijiet li huma mfittxija mill-mekkaniżmu ta’ riferiment previst issa mill-Artikolu 22 ta’ dan ir-regolment. L-ewwel għan li xpruna l-introduzzjoni tal-mekkaniżmu ta’ riferiment fir-Regolament Nru 4064/89, magħruf dak iż-żmien bħala l-“klawżola Olandiża”, kien li jippermetti l-kontroll tal-konċentrazzjonijiet li jistgħu jwasslu għal distorsjoni tal-kompetizzjoni fil-livell lokali, meta l-Istat Membru inkwistjoni ma jkollux leġiżlazzjoni nazzjonali fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet. It-tieni għan, introdott meta r-Regolament Nru 4064/89 ġie emendat bir-Regolament Nru 1310/97, imbagħad imsaħħaħ bl-adozzjoni tar-Regolament Nru 139/2004 huwa, kif ġie rrilevat fil-punti 192 u 193 ta’ din is-sentenza, dak ta’ twessiegħ tal-prinċipju ta’ “one-stop shop” sabiex jippermetti l-eżami mill-Kummissjoni ta’ konċentrazzjoni nnotifikata jew li tista’ tiġi nnotifikata f’diversi Stati Membri, sabiex jiġu evitati notifiki multipliċi fil-livell nazzjonali u b’hekk tissaħħaħ iċ-ċertezza legali għall-impriżi.

200

Min-naħa l-oħra, ma ġiex stabbilit li dan il-mekkaniżmu kien maħsub sabiex jirrimedja l-lakuni fis-sistema ta’ kontroll inerenti għal sistema bbażata prinċipalment fuq livelli ta’ dħul mill-bejgħ, li, mid-definizzjoni tagħha stess, ma tistax tkopri l-operazzjonijiet kollha ta’ konċentrazzjoni potenzjalment problematiċi.

201

Minn dawn il-kunsiderazzjonijiet jirriżulta li l-Qorti Ġenerali, b’mod żbaljat, iddeduċiet mill-premessi tar-Regolament Nru 139/2004 li l-Artikolu 22 tiegħu kien jikkostitwixxi “mekkaniżmu korrettiv” li huwa intiż għal kontroll effettiv tal-konċentrazzjonijiet kollha li għandhom effetti sinjifikattivi fuq l-istruttura tal-kompetizzjoni fl-Unjoni.

202

Din l-interpretazzjoni hija barra minn hekk inkompatibbli ma’ numru partikolari ta’ għanijiet li r-Regolament Nru 139/2004, ikkunsidrat fl-intier tiegħu, huwa intiż li jilħaq.

203

Interpretati minn perspettiva sistematika, jista’ jiġi dedott mill-premessi tar-Regolament Nru 139/2004 li jekk dan huwa intiż li jistabbilixxi “strument legali speċifiku li jippermetti li jsir kontroll effettiv tal-konċentrazzjonijiet kollha skond l-effett tagħhom fuq l-istruttura tal-kompetizzjoni” (premessa 6), dan jipprevedi wkoll li jistabbilixxi sistema effikaċi u prevedibbli ta’ kontroll, li tieħu inkunsiderazzjoni l-ħtieġa ta’ ċertezza legali u bbażata fuq il-prinċipju ta’ “one-stop shop” (premessi 8 u 11). Din is-sistema hija bbażata, fl-istess ħin, fuq tqassim ċar tal-kompiti mogħtija lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri rispettivament u fuq definizzjoni preċiża tal-kundizzjonijiet ta’ notifika u ta’ sospensjoni li huma imposti fuq il-partijiet f’operazzjoni ta’ konċentrazzjoni (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat‑18 ta’ Diċembru 2007, Cementbouw Handel & Industrie vs Il-Kummissjoni, C‑202/06 P, EU:C:2007:814, punti 35 sa 37 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata).

204

Għal dan il-għan, bħar-Regolament inizjali ta’ kontroll tal-konċentrazzjonijiet Nru 4064/89, ir-Regolament Nru 139/2004 jinkludi dispożizzjonijiet bl-għan li jillimitaw, għal raġunijiet ta’ ċertezza legali u fl-interess tal-impriżi kkonċernati, id-dewmien tal-proċeduri ta’ verifika ta’ konċentrazzjonijiet li huma r-responsabbiltà tal-Kummissjoni. F’dan ir-rigward, il-leġiżlatur tal-Unjoni xtaq jiżgura kontroll tal-operazzjonijiet ta’ konċentrazzjoni f’termini kompatibbli kemm mal-ħtiġijiet ta’ amministrazzjoni tajba kif ukoll mal-ħtiġijiet tad-dinja kummerċjali (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat‑22 ta’ Ġunju 2004, Il-Portugall vs Il-Kummissjoni, C‑42/01, EU:C:2004:379, punti 51 u 53 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata).

205

Issa, l-interpretazzjoni tal-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004 irrakkomandata mill-Kummissjoni, kif ikkonfermata mill-Qorti Ġenerali, tista’ tikser il-bilanċ bejn id-diversi għanijiet imfittxija minn dan ir-regolament.

206

B’mod partikolari, din l-interpretazzjoni tikkomprometti l-effikaċja, il-prevedibbiltà u ċ-ċertezza legali li għandhom jiġu ggarantiti lill-partijiet f’konċentrazzjoni.

207

Fil-fatt, għalkemm ir-Regolament Nru 139/2004 huwa intiż effettivament sabiex jistabbilixxi sistema ta’ kontroll tal-konċentrazzjonijiet ta’ impriżi potenzjalment dannużi għall-kompetizzjoni, fl-istess ħin huwa intiż sabiex jistabbilixxi, minn naħa, tqassim ċar tal-kompetenzi bejn il-Kummissjoni u l-awtoritajiet nazzjonali tal-kompetizzjoni u, min-naħa l-oħra, sistema effikaċi u prevedibbli ta’ kontroll minn qabel għall-impriżi kkonċernati. Huwa billi jittieħdu inkunsiderazzjoni dawn l-għanijiet kollha u l-ibbilanċjar tagħhom li għandhom jiġu kkunsidrati d-dispożizzjonijiet kollha ta’ dan ir-regolament u, b’mod partikolari, il-mekkaniżmu ta’ riferiment previst fl-Artikolu 22 tiegħu.

208

F’dan il-kuntest, għandu jitfakkar li, fl-istruttura tas-sistemi ta’ kontroll minn qabel ta’ konċentrazzjonijiet ta’ impriżi previsti suċċessivament fil-livell tal-Unjoni, il-livelli ffissati sabiex jiġi ddefinit jekk operazzjoni għandhiex tiġi nnotifikata jew le għandhom importanza sinjifikattiva. L-impriżi potenzjalment suġġetti għal obbligi ta’ notifika u ta’ sospensjoni għandhom fil-fatt ikunu jistgħu faċilment jiddeterminaw jekk il-proġett ta’ operazzjoni tagħhom għandux ikun is-suġġett ta’ eżami minn qabel u, fil-każ affermattiv, minn liema awtorità u f’liema data tista’ tkun mistennija deċiżjoni ta’ din l-awtorità dwar din l-operazzjoni.

209

Id-determinazzjoni tal-kompetenza tal-awtoritajiet nazzjonali tal-kompetizzjoni b’riferiment għal kriterji marbuta mad-dħul mill-bejgħ hija garanzija importanti ta’ prevedibbiltà u ta’ ċertezza legali għall-impriżi kkonċernati li għandhom ikunu jistgħu jidentifikaw faċilment u rapidament lil liema awtorità huma għandhom jindirizzaw u f’liema terminu u taħt liema forma, b’mod partikolari f’dak li jirrigwarda l-lingwa u l-kontenut tal-informazzjoni mitluba, huma għandhom jadixxu lil din l-awtorità meta jimpenjaw ruħhom f’operazzjoni ta’ konċentrazzjoni.

210

Issa, kif jenfasizza, essenzjalment, l-Avukat Ġenerali fil-punti 206 sa 213 tal-konklużjonijiet tiegħu, minn naħa, notifika informali ta’ konċentrazzjoni lil kull waħda mill-awtoritajiet nazzjonali tal-kompetizzjoni fl-Istati Membri u fl-Istati l-oħra partijiet għall-Ftehim ŻEE, kif ġie ssuġġerit mill-Kummissjoni, hija inkompatibbli mal-għan ta’ effikaċja mfittex mir-Regolament Nru 139/2004. Min-naħa l-oħra, li kieku l-interpretazzjoni tal-Artikolu 22 ta’ dan ir-regolament prevista mill-Kummissjoni kellha tiġi kkonfermata, ir-rekwiżiti proċedurali li għalihom ikunu suġġetti l-impriżi jkunu partikolarment diffiċli sabiex jiġu ddefiniti, u dan ma jkunx konformi mal-għan tal-imsemmi regolament li tittieħed inkunsiderazzjoni l-ħtieġa ta’ ċertezza legali tal-impriżi.

211

Fir-raba’ lok, in-neċessità li jiġi permess kontroll effettiv tal-operazzjonijiet kollha li għandhom effetti sinjifikattivi fuq l-istruttura tal-kompetizzjoni fl-Unjoni ma tistax, fi kwalunkwe każ, twassal sabiex tiġi estiża l-portata tar-Regolament Nru 139/2004.

212

F’dan ir-rigward, għandu jiġi enfasizzat li, sa mill-adozzjoni tar-Regolament Nru 4064/89, li warajh ġie r-Regolament Nru 139/2004, l-Unjoni għandha regoli speċifiċi applikabbli għall-konċentrazzjonijiet li jistgħu jfixklu b’mod sinjifikattiv kompetizzjoni effettiva fis-suq intern jew f’parti sostanzjali minnu.

213

Dawn ir-regolamenti, ibbażati fuq l-Artikoli 103 u 352 TFUE (li qabel kienu, l-Artikoli 83 u 308 KE), jorganizzaw speċifikament kontroll minn qabel, ibbażat fuq sistema ta’ notifika obbligatorja, tal-operazzjonijiet kollha ta’ konċentrazzjoni li jaqbżu l-livelli previsti. L-imsemmija regolamenti jagħmlu għalhekk parti minn grupp leġiżlattiv intiż li jimplimenta l-Artikoli 101 u 102 TFUE kif ukoll li jistabbilixxi sistema ta’ kontroll li tiggarantixxi li l-kompetizzjoni ma tkunx distorta fis-suq intern tal-Unjoni (sentenza tas‑7 ta’ Settembru 2017, Austria Asphalt,C‑248/16, EU:C:2017:643, punt 31).

214

Madankollu, kif il-Qorti tal-Ġustizzja qieset, l-Artikolu 21(1) tar-Regolament Nru 139/2004 ma jipprekludix li operazzjoni ta’ konċentrazzjoni ta’ impriżi, nieqsa minn dimensjoni Ewropea fis-sens tal-Artikolu 1 ta’ dan ir-regolament u li tkun tinsab taħt il-livelli ta’ kontroll ex ante obbligatorju previsti mid-dritt nazzjonali, tkun analizzata minn awtorità nazzjonali tal-kompetizzjoni ta’ Stat Membru bħala li tikkostitwixxi, pereżempju, abbuż minn pożizzjoni dominanti pprojbit mill-Artikolu 102 TFUE fid-dawl tal-istruttura tal-kompetizzjoni fis-suq ta’ dimensjoni nazzjonali. Ir-Regolament Nru 139/2004 ma jistax jipprekludi li operazzjoni ta’ konċentrazzjoni ta’ dimensjoni mhux Ewropea, bħall-konċentrazzjoni inkwistjoni, tista’, bis-saħħa tal-effett dirett tal-Artikolu 102 TFUE, tkun suġġetta għal kontroll mill-awtoritajiet nazzjonali tal-kompetizzjoni u mill-qrati nazzjonali bl-applikazzjoni tar-regoli proċedurali tagħhom stess (sentenza tas‑16 ta’ Marzu 2023, Towercast, C‑449/21, EU:C:2023:207, punti 50 u 53).

215

Fil-ħames u fl-aħħar lok, kif irrileva, essenzjalment, l-Avukat Ġenerali fil-punti 216 u 218 tal-konklużjonijiet tiegħu, jidher li l-interpretazzjoni wiesgħa tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 22(1) tar-Regolament Nru 139/2004 adottata mill-Qorti Ġenerali, li potenzjalment twassal għal estensjoni tal-kamp ta’ applikazzjoni ta’ dan ir-regolament u tal-kompetenza ta’ kontroll tal-Kummissjoni fuq l-operazzjonijiet ta’ konċentrazzjoni, tmur kontra l-prinċipju ta’ bilanċ istituzzjonali, karatteristika tal-istruttura istituzzjonali tal-Unjoni, li tirriżulta mill-Artikolu 13(2) TUE, li jeħtieġ li kull waħda mill-istituzzjonijiet teżerċita l-kompetenzi tagħha filwaqt li tosserva dawk tal-oħrajn (sentenza tad‑9 ta’ April 2024, Il-Kummissjoni vs Il-Kunsill (Firma ta’ ftehimiet internazzjonali), C‑551/21, EU:C:2024:281, punt 62 u l-ġurisprudenza ċċitata).

216

Kif ġie rrilevat fil-punt 183 ta’ din is-sentenza, proċedura leġiżlattiva speċifika ġiet prevista bl-għan li jiġu rriveduti l-livelli li jiddefinixxu l-kamp ta’ applikazzjoni tal-imsemmi regolament. Għaldaqstant, anki jekk jitqies li l-effikaċja tal-livelli minimi ta’ kompetenza bbażati fuq id-dħul mill-bejgħ previsti mir-Regolament Nru 139/2004 għandha tirriżulta insuffiċjenti sabiex tikkontrolla ċerti tranżazzjonijiet li jista’ jkollhom effett sinjifikattiv fuq il-kompetizzjoni, huwa biss il-leġiżlatur tal-Unjoni li għandu jirrevedi dawn it-tranżazzjonijiet jew li għandu jipprevedi mekkaniżmu ta’ salvagwardja li jippermetti lill-Kummissjoni tikkontrolla tali operazzjoni.

217

Barra minn hekk, anki jekk jitqies li l-iżviluppi osservati f’ċerti swieq, li jinvolvu b’mod partikolari impriżi innovattivi li għandhom jew jista’ jkollhom rwol kompetittiv importanti minkejja l-fatt li jiġġeneraw ftit jew xejn dħul mill-bejgħ fil-mument tal-konċentrazzjoni, jiġġustifikaw li jitwessa’ l-kamp ta’ applikazzjoni tal-operazzjonijiet li jistħoqqilhom eżami minn qabel, l-Istati Membri jistgħu jnaqqsu l-livelli minimi ta’ kompetenza tagħhom ibbażati fuq id-dħul mill-bejgħ previsti mil-leġiżlazzjoni nazzjonali.

218

Minn dawn il-kunsiderazzjonijiet kollha jirriżulta li l-Qorti Ġenerali wettqet żball ta’ liġi fl-interpretazzjoni tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 22(1) tar-Regolament Nru 139/2004 meta qieset li l-Istati Membri setgħu, taħt il-kundizzjonijiet stabbiliti fih, iressqu talba skont din id-dispożizzjoni indipendentement mill-portata tal-leġiżlazzjoni nazzjonali tagħhom fil-qasam tal-kontroll ex ante tal-konċentrazzjonijiet. Għaldaqstant, il-Qorti Ġenerali żbaljat meta ddeċidiet li l-Kummissjoni kienet korretta meta aċċettat, permezz tad-deċiżjonijiet kontenzjużi, it-talba għal riferiment u t-talbiet sabiex jingħaqdu skont l-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004.

219

Fid-dawl tal-fondatezza tal-ewwel aggravju tal-appelli, hemm lok li s-sentenza appellata tiġi annullata, mingħajr ma hemm bżonn li jiġu eżaminati l-aggravji l-oħra tal-appelli.

220

Konformement mat-tieni sentenza tal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 61 tal-Istatut tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea, il-Qorti tal-Ġustizzja tista’, fil-każ li tannulla d-deċiżjoni tal-Qorti Ġenerali, taqta’ l-kawża b’mod definittiv hija stess meta din tkun fi stat li tiġi deċiża.

221

Dan huwa l-każ f’din il-kawża, peress li l-motivi tar-rikors intiżi għall-annullament tad-deċiżjonijiet kontenzjużi u l-ittra ta’ informazzjoni li kienu s-suġġett ta’ dibattitu kontradittorju quddiem il-Qorti Ġenerali u l-eżami tagħhom ma jeħtieġu li tiġi adottata ebda miżura addizzjonali ta’ organizzazzjoni tal-proċedura jew ta’ istruttorja tal-proċess.

222

F’dan ir-rigward, huwa biżżejjed li jiġi rrilevat li, għar-raġunijiet imsemmija fil-punti 121 sa 218 ta’ din is-sentenza, id-deċiżjonijiet kontenzjużi għandhom jiġu annullati sa fejn il-Kummissjoni ma setgħetx tibbaża ruħha fuq l-Artikolu 22 tar-Regolament Nru 139/2004 sabiex tieħu konjizzjoni tal-konċentrazzjoni inkwistjoni. Fil-fatt, il-Kummissjoni interpretat b’mod żbaljat ir-Regolament Nru 139/2004 billi qieset, f’dawn id-deċiżjonijiet, li tista’ taċċetta talba għal riferiment skont l-Artikolu 22 ta’ dan ir-regolament f’sitwazzjoni fejn l-Istati Membri li jressqu din it-talba ma jkollhomx is-setgħa, skont il-leġiżlazzjoni nazzjonali tagħhom fil-qasam tal-kontroll tal-konċentrazzjonijiet, li jeżaminaw il-konċentrazzjoni li tkun is-suġġett tal-imsemmija talba.

223

Fir-rigward tat-talbiet għall-annullament tat-talba għal riferiment u tal-ittra ta’ informazzjoni, dawn għandhom, min-naħa l-oħra, jiġu miċħuda.

224

Fir-rigward, fl-ewwel lok, tal-ittra ta’ informazzjoni, din, li ma tistabbilixxix il-pożizzjoni definittiva tal-Kummissjoni fuq l-eżami tal-konċentrazzjoni inkwistjoni u li ma tissuġġettahiex b’mod definittiv għall-obbligu ta’ sospensjoni previst fl-Artikolu 7 tar-Regolament Nru 139/2004, għandha titqies li hija att intermedjarju u preparatorju tad-deċiżjonijiet kontenzjużi li ma jistgħux jiġu kkontestati.

225

Fit-tieni lok, fir-rigward tat-talba għal riferiment, din għandha wkoll, fl-assenza ta’ kap ta’ talbiet li jipprevediha fir-rikors fl-ewwel istanza, tiġi ddikjarata inammissibbli.

226

Skont l-Artikolu 184(2) tar-Regoli tal-Proċedura, fejn l-appell huwa fondat u l-Qorti tal-Ġustizzja taqta’ l-kawża definittivament hija stess, il-Qorti tal-Ġustizzja għandha tiddeċiedi dwar l-ispejjeż.

227

Skont l-Artikolu 138(1) ta’ dawn ir-regoli, li huwa applikabbli għall-proċedura tal-appell bis-saħħa tal-Artikolu 184(1) tal-imsemmija regoli, il-parti li titlef għandha tiġi kkundannata għall-ispejjeż, jekk dawn ikunu ntalbu.

228

Peress li l-Kummissjoni tilfet fir-rigward tal-parti essenzjali tat-talbiet tiegħu, hija għandha tiġi kkundannata tbati, minbarra l-ispejjeż tagħha stess, dawk sostnuti minn Illumina u Grail, marbuta, skont it-talbiet ta’ dawn tal-aħħar, kemm mal-proċedura tal-ewwel istanza kif ukoll ma’ dik tal-appell. Hemm ukoll lok li l-Kummissjoni tiġi kkundannata tbati l-ispejjeż sostnuti minn Biocom California fil-kuntest tal-intervent tagħha fil-Kawża C‑611/22 P, skont it-talbiet ta’ din tal-aħħar.

229

Skont l-Artikolu 140(1) tar-Regoli tal-Proċedura, li huwa applikabbli għall-proċedura ta’ appell skont l-Artikolu 184(1) ta’ dawn ir-regoli, l-Istati Membri u l-istituzzjonijiet tal-Unjoni li intervjenew fil-kawża għandhom ibatu l-ispejjeż tagħhom stess. Skont din id-dispożizzjoni, hemm lok li jiġi deċiż li r-Repubblika tal-Estonja, ir-Repubblika Ellenika, ir-Repubblika Franċiża u r-Renju tal-Pajjiżi l-Baxxi għandhom ibatu l-ispejjeż rispettivi tagħhom.

230

Skont l-Artikolu 140(2) tar-Regoli tal-Proċedura, applikabbli wkoll għall-proċedura ta’ appell skont l-Artikolu 184(1) ta’ dawn ir-regoli, l-Awtorità ta’ Sorveljanza tal-EFTA għandha tbati l-ispejjeż tagħha stess meta hija tkun intervjeniet fil-kawża.

231

Konsegwentement, bħala intervenjenti fil-kuntest ta’ dan l-appell, l-Awtorità ta’ Sorveljanza tal-EFTA għandha tbati l-ispejjeż tagħha stess.

Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (Awla Manja) taqta’ u tiddeċiedi: