Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 62021CJ0229

    Sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja (Il-Ħames Awla) tas-16 ta’ Ġunju 2022.
    Port de Bruxelles u Région de Bruxelles-Capitale vs Infrabel SA.
    Talba għal deċiżjoni preliminari, imressqa mill-Cour d'appel de Bruxelles.
    Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Netwerk trans-Ewropew tat-trasport – Regolament (UE) Nru 1315/2013 – Artikolu 15(1) – Infrastruttura tat-trasport permezz ta’ passaġġi fuq l-ilma intern – Portijiet interni – Obbligu ta’ Stat Membru li jiżgura l-konnessjoni bejn il-portijiet interni u l-infrastruttura ta’ trasport bit-triq u ta’ trasport ferrovjarju – Tneħħija tal-konnessjoni ma wieħed minn dawn iż-żewġ tipi ta’ infrastruttura ta’ trasport – Kundizzjonijiet.
    Kawża C-229/21.

    ECLI identifier: ECLI:EU:C:2022:471

     SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Il-Ħames Awla)

    16 ta’ Ġunju 2022 ( *1 )

    “Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Netwerk trans-Ewropew tat-trasport – Regolament (UE) Nru 1315/2013 – Artikolu 15(1) – Infrastruttura tat-trasport permezz ta’ passaġġi fuq l-ilma intern – Portijiet interni – Obbligu ta’ Stat Membru li jiżgura l-konnessjoni bejn il-portijiet interni u l-infrastruttura ta’ trasport bit-triq u ta’ trasport ferrovjarju – Tneħħija tal-konnessjoni ma wieħed minn dawn iż-żewġ tipi ta’ infrastruttura ta’ trasport – Kundizzjonijiet”

    Fil-Kawża C‑229/21,

    li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari taħt l-Artikolu 267 TFUE, imressqa mill-cour d’appel de Bruxelles (il-Belġju), permezz ta’ deċiżjoni tat‑23 ta’ Marzu 2021, li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fid‑9 ta’ April 2021, fil-proċedura

    Port de Bruxelles SA,

    Région de Bruxelles-Capitale

    vs

    Infrabel SA,

    fil-preżenza ta’:

    FIF-FSI (Fonds d’Infrastructure Ferroviaire) SA,

    État belge,

    Région de Bruxelles-Capitale,

    Port de Bruxelles SA,

    Lineas SA,

    IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Il-Ħames Awla),

    komposta minn E. Regan, President tal-Awla, I. Jarukaitis, M. Ilešič, D. Gratsias (Relatur) u Z. Csehi, Imħallfin,

    Avukat Ġenerali: J. Richard de la Tour,

    Reġistratur: C. Di Bella, Amministratur,

    wara li rat il-proċedura bil-miktub u wara s-seduta tad‑19 ta’ Jannar 2022,

    wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:

    għal Port de Bruxelles SA, minn L. Depré u B. De Beys, avocats,

    għar-Région de Brussell-Capitale, minn B. Cambier u T. Cambier, avocats,

    għal Infrabel SA, minn M. Baetens-Spetschinsky u P.‑M. Louis, avocats,

    għall-Gvern Belġjan, minn S. Baeyens, P. Cottin, u C. Pochet, bħala aġenti, assistiti minn T. Eyskens, P. J. Geysens u A. Vandeburie, avocats,

    għall-Kummissjoni Ewropea, minn S. L. Kalėda, C. Vrignon u G. Wilms, bħala aġenti,

    wara li semgħet il-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali, ippreżentati fis-seduta tal‑31 ta’ Marzu 2022,

    tagħti l-preżenti

    Sentenza

    1

    It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-Artikolu 15(1) tar-Regolament (UE) Nru 1315/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal‑11 ta’ Diċembru 2013 dwar linji gwida tal-Unjoni għall-iżvilupp tan-netwerk trans-Ewropew tat-trasport u li jħassar id-Deċiżjoni Nru 661/2010/UE (ĠU 2013, L 348, p. 1).

    2

    Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ żewġ kawżi bejn, tal-ewwel, Port de Bruxelles SA u Infrabel SA, l-amministratur tal-infrastruttura ferrovjarja fil-Belġju, u tat-tieni, ir-Région de Bruxelles–Capitale (il-Belġju) u Infrabel, dwar talba mressqa minn Port de Bruxelles SA intiża sabiex jiġi ordnat lil Infrabel iżżomm fi stat perfett ta’ funzjonament l-uniku mezz ta’ aċċess ferrovjarju tal-port ta’ Brussell (il-Belġju) man-netwerk ferrovjarju Belġjan.

    Il‑kuntest ġuridiku

    3

    Il-premessi 7, 8 u 31 tar-Regolament Nru 1315/2013 jiddikjaraw:

    “(7)

    Fil-parti l-kbira tiegħu, in-netwerk trans-Ewropew tat-trasport jikkonsisti f’infrastruttura eżistenti. Sabiex jintlaħqu b’mod sħiħ l-objettivi tal-politika l-ġdida għan-netwerk trans-Ewropew tat-trasport, għandhom jiġu stabbiliti rekwiżiti uniformi dwar l-infrastruttura f’Regolament sabiex l-infrastruttura tan-netwerk trans-Ewropew tat-trasport tikkonforma magħhom.

    (8)

    In-netwerk trans-Ewropew tat-trasport għandu jiġi żviluppat permezz tal-ħolqien ta’ infrastruttura ġdida tat-trasport, permezz tar-riabilitazzjoni u t-titjib tal-infrastruttura eżistenti u permezz ta’ miżuri li jippromwovu l-użu effiċjenti tiegħu mil-lat ta’ riżorsi. F’każijiet speċifiċi, minħabba n-nuqqas ta’ manutenzjoni regolari fl-imgħoddi, hija neċessarja r-riabilitazzjoni tal-infrastruttura ferrovjarja. Ir-riabilitazzjoni hija proċess li jwassal għall-kisba tal-parametri tal-kostruzzjoni oriġinali ta’ faċilitajiet infrastrutturali ferrovjarji eżistenti kkumbinat mat-titjib fit-tul tal-kwalità tagħha meta mqabbla mal-istat attwali tiegħu f’konformità mal-applikazzjoni tar-rekwiżiti u d-dispożizzjonijiet ta’ dan ir-Regolament.

    […]

    (31)

    In-netwerk trans-Ewropew tat-trasport, minħabba l-iskala kbira tiegħu, għandu jipprovdi l-bażi għall-mobilizzazzjoni fuq skala kbira ta’ teknoloġiji ġodda u innovazzjoni, li, pereżempju, jistgħu jgħinu fit-titjib tal-effiċjenza ġenerali tas-settur Ewropew tat-trasport u jnaqqsu l-marka tal-karbonju tiegħu. Dan ser jikkontribwixxi għall-objettivi tal-Istrateġija Ewropa 2020 u għall-mira tal-White Paper [tal-Kummissjoni Ewropea tal‑1 ta’ Lulju 2011, intitolat “Pjan direzzjonali għal Żona Unika Ewropea tat-Trasport – Lejn sistema tat-trasport kompetittiva u li tuża r-riżorsi b’mod effiċjenti” (COM(2011) 144 final)] ta’ tnaqqis ta’ 60 % fl-emissjonijiet tal-gassijiet serra sal‑2050 (fuq bażi tal-livelli tal‑1990) u fl-istess ħin jikkontribwixxi biex jintlaħaq l-objettiv taż-żieda tas-sigurtà tal-karburanti għall-Unjoni. […]”

    4

    L-Artikolu 1 ta’ dan ir-regolament, intitolat “Suġġett”, jipprevedi fil-paragrafi 1 sa 3 tiegħu:

    “1.   Dan ir-Regolament jistabbilixxi linji gwida għall-iżvilupp ta’ netwerk trans-Ewropew tat-trasport magħmul minn struttura b’żewġ livelli, li tikkonsisti min-netwerk komprensiv u min-netwerk ewlieni, fejn dan tal-aħħar jiġi stabbilit fuq il-bażi tan-netwerk komprensiv.

    2.   Dan ir-Regolament jidentifika proġetti ta’ interess komuni u jispeċifika r-rekwiżiti li għandhom ikunu kkonformati għall-ġestjoni tal-infrastruttura tan-netwerk trans-Ewropew tat-trasport.

    3.   Dan ir-Regolament jistabbilixxi l-prijoritajiet għall-iżvilupp tan-netwerk trans-Ewropew tat-trasport.”

    5

    L-Artikolu 2 tal-imsemmi regolament, intitolat “Kamp ta’ applikazzjoni”, jipprovdi:

    “1.   Dan ir-Regolament japplika għan-netwerk trans-Ewropew tat-trasport kif jidher fil-mapep li jinsabu fl-Anness I. […]

    2.   L-infrastruttura tan-netwerk trans-Ewropew tat-trasport, tikkonsisti mill-infrastruttura għat-trasport bil-ferrovija, għat-trasport f’passaġġi fuq l-ilma interni, għat-trasport bit-triq, għat-trasport marittimu, għat-trasport bl-ajru u għat-trasport multimodali, kif stabbilit fit-taqsimiet rilevanti tal-Kapitolu II.”

    6

    L-Artikolu 3 tal-istess regolament, intitolat “Definizzjonijiet”, huwa fformulat kif ġej:

    “Għall-fini ta’ dan ir-Regolament, japplikaw id-definizzjonijiet li ġejjin:

    (a)

    ‘proġett ta’ interess komuni’ tfisser kwalunkwe proġett imwettaq skont ir-rekwiżiti ta’ dan ir-Regolament u f’konformità mad-dispożizzjonijiet tiegħu;

    […]

    (n)

    ‘trasport multimodali’ tfisser it-trasport ta’ passiġġieri jew merkanzija, jew tat-tnejn li huma, bl-użu ta’ żewġ mezzi ta’ trasport jew aktar;

    […]

    (p)

    ‘nodu urban’ tfisser żona urbana fejn l-infrastruttura tat-trasport tan-netwerk trans-Ewropew tat-trasport, bħal portijiet li jinkludu terminals tal-passsiġġieri, ajruporti, stazzjonijiet ferrovjarji, pjattaformi loġistiċi u terminals tal-merkanzija li jinsabu f’żoni urbani, u madwarhom hija konnessa ma’ partijiet oħrajn ta’ dik l-infrastruttura u mal-infrastruttura għat-traffiku reġjonali u lokali;

    […]

    (s)

    ‘terminal tal-merkanzija’ tfisser struttura mgħammra għat-trasbord bejn tal-anqas żewġ mezzi ta’ trasport jew bejn żewġ sistemi ferrovjarji differenti, u għall-ħżin temporanju tal-merkanzija bħal portijiet, portijiet interni, ajruporti u terminals stradali-ferrovjarji;

    […]”

    7

    L-Artikolu 4 tar-Regolament Nru 1315/2003, intitolat “Objettivi tan-netwerk trans-Ewropew tat-trasport”, jipprevedi:

    “In-netwerk trans-Ewropew tat-trasport għandu jsaħħaħ il-koeżjoni soċjali, ekonomika u territorjali tal-Unjoni u jikkontribwixxi għall-ħolqien ta’ żona unika ta’ trasport Ewropew li tkun effiċjenti u sostenibbli, li żżid il-benefiċċji għall-utenti tagħha u tappoġġa t-tkabbir inklussiv. Huwa għandu juri valur miżjud Ewropew billi jikkontribbwixxi għall-objettivi mniżżla fl-erba’ kategoriji li ġejjin:

    […]

    (b) effiċjenza permezz ta’:

    […]

    (iii)

    l-aħjar integrazzjoni u interkonnessjoni tal-mezzi kollha tat-trasport;

    […]

    (v)

    użu effiċjenti ta’ infrastruttura ġdida u eżistenti;

    […]

    (c) sostenibbiltà permezz ta’:

    […]

    (ii)

    kontribut għall-objettivi ta’ emissjonijiet baxxi ta’ gassijiet serra, trasport nadif u b’emissjonijiet baxxi ta’ karbonju, sigurtà tal-karburant, tnaqqis ta’ kostijiet esterni u protezzjoni ambjentali;

    (iii)

    promozzjoni ta’ trasport b’karbonju baxx bil-għan li jintlaħaq it-tnaqqis sinifikanti tal-emissjonijiet CO2 sal‑2050, f’konformità mal-miri rilevanti tal-Unjoni ta’ tnaqqis ta’ CO2;

    […]”

    8

    L-Artikolu 5 ta’ dan ir-Regolament, intitolat “Netwerk b’użu effiċjenti ta’ riżorsi”, jipprovdi, fil-paragrafu 1 tiegħu:

    “In-netwerk trans-Ewropew tat-trasport għandu jkun ippjanat, żviluppat u operat b’użu effiċjenti mil-lat ta’ riżorsi, permezz ta’:

    (a)

    l-iżvilupp, it-titjib u l-manutenzjoni tal-infrastruttura tat-trasport eżistenti;

    (b)

    it-titjib tal-integrazzjoni u l-interkonnessjoni tal-infrastruttura;

    […]”

    9

    L-Artikolu 6 tal-imsemmi regolament, intitolat “Struttura tan-netwerk trans-Ewropew tat-trasport fuq żewġ livelli”, huwa redatt b’dan il-kliem:

    “1.   L-iżvilupp gradwali tan-netwerk trans-Ewropew tat-trasport għandu jintlaħaq, b’mod partikolari, bl-implimentazzjoni ta’ struttura fuq żewġ livelli għal dak in-netwerk b’approċċ metodoloġiku koerenti u trasparenti, li jinkludi netwerk komprensiv u netwerk ewlieni.

    2.   In-netwerk komprensiv għandu jikkonsisti mill-infrastrutturi kollha eżistenti u ppjanati tat-trasport tan-netwerk trans-Ewropew tat-trasport kif ukoll miżuri li jippromwovu l-użu effiċjenti u soċjalment u ambjentalment sostenibbli ta’ infrastrutturi bħal dawn. Għandu jiġi identifikat u żviluppat f’konformità mal-Kapitolu II.

    3.   In-netwerk ewlieni għandu jikkonsisti f’dawk il-partijiet tan-netwerk komprensiv li huma tal-ogħla importanza strateġika għall-ilħuq tal-għanijiet għall-iżvilupp tan-netwerk trans-Ewropewt tat-trasport. Għandu jiġi identifikat u żviluppat f’konformità mal-Kapitolu III.”

    10

    Il-Kapitolu II tar-Regolament Nru 1315/2013, intitolat “In-netwerk komprensiv”, jinkludi l-Artikoli 9 sa 37. L-Artikolu 9 ta’ dan ir-regolament, intitolat “Dispożizzjonijiet ġenerali”, jiddikjara, fil-paragrafu 1 tiegħu:

    “In-netwerk komprensiv għandu:

    […]

    (c)

    jissodisfa r-rekwiżiti għall-infrastrutturi tat-trasport stabbiliti f’dan il-Kapitolu;

    […]”

    11

    L-Artikolu 10 ta’ dan ir-regolament, intitolat “Prijoritajiet ġenerali”, jipprevdi, fil-paragrafu 1 tiegħu:

    “Fl-iżvilupp tan-netwerk komprensiv, għandha tingħata prijorità ġenerali lil miżuri li huma meħtieġa biex:

    […]

    (b)

    tiġi żgurata l-aħjar integrazzjoni tal-mezzi ta’ trasport u interoperabbiltà fil-mezzi ta’ trasport;

    […]”

    12

    L-Artikolu 12 tal-istess regolament, intitolat “Rekwiżiti għall-infrastruttura tat-trasport”, jipprovdi, fil-paragrafu 1 tiegħu:

    “It-terminals tat-trasport tal-merkanzija għandhom ikunu konnessi mal-infrastruttura tat-toroq jew, fejn possibbli, mal-infrastruttura tal-passaġġ fuq l-ilma intern tan-netwerk komprensiv.”

    13

    L-Artikolu 13 tar-Regolament Nru 1315/2013, intitolat “Prijoritajiet għall-iżvilupp tal-infrastruttura ferrovjarja”, huwa fformulat kif ġej:

    “Fil-promozzjoni ta’ proġetti ta’ interess komuni relatati mal-infrastruttura ferrovjarja u b’żieda mal-prijoritajiet ġenerali stabbiliti fl-Artikolu 10, għandha tingħata prijorità lill-aspetti li ġejjin:

    […]

    (f)

    fejn adatt, il-konnessjoni tal-infrastruttura tat-trasport ferrovjarju mal-infrastruttura ta’ port ta’ passaġġ fuq l-ilma intern.”

    14

    L-Artikolu 14 ta’ dan ir-regolament, intitolat “Komponenti tal-infrastruttura”, jipprevedi fil-paragrafu 1 tiegħu:

    “L-infrastruttura tal-passaġġi fuq l-ilma interni għandha tinkludi b’mod partikolari:

    […]

    (e)

    portijiet interni inkluża l-infrastruttura meħtieġa għall-operazzjonijiet tat-trasport fiż-żona tal-port;

    […]”

    15

    L-Artikolu 15 ta’ dan ir-regolament, intitolat “Rekwiżiti għall-infrastruttura tat-trasport”, jipprovdi, fil-paragrafu 1 tiegħu:

    “L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-portijiet interni jkunu konnessi mal-infrastruttura tat-toroq jew dik ferrovjarja.”

    16

    L-Artikolu 16 tal-istess regolament, intitolat “Prijoritajiet għall-iżvilupp tal-infrastruttura tal-passaġġi fuq l-ilma interni”, huwa fformulat kif ġej:

    “Fil-promozzjoni ta’ proġetti ta’ interess komuni relatati mal-infrastrutturi tal-passaġġi fuq l-ilma interni u b’żieda mal-prijoritajiet ġenerali stabbiliti fl-Artikolu 10, għandha tingħata prijorità lill-dawn li ġejjin:

    […]

    (d)

    il-konnessjoni tal-infrastruttura tal-portijiet interni mal-infrastruttura tat-trasport ferrovjarju tal-merkanzija u dik tat-trasport bit-triq.

    […]”

    17

    Skont l-Artikolu 19 tar-Regolament Nru 1315/2013, intitolat “Prijoritajiet għall-iżvilupp tal-infrastruttura tat-trasport bit-triq”:

    “Fil-promozzjoni ta’ proġetti ta’ interess komuni relatati mal-infrastruttura tat-toroq u b’żieda mal-prijoritajiet ġenerali stabbiliti fl-Artikolu 10, għandha tingħata prijorità lil dawn li ġejjin:

    […]

    (e) il-mitigazzjoni tal-konġestjoni fit-toroq eżistenti.”

    18

    L-Artikolu 28 ta’ dan ir-regolament, intitolat “Rekwiżiti għall-infrastruttura tat-trasport”, jipprovdi, fil-paragrafu 1 tiegħu:

    “L-Istati Membri għandhom jiżguraw, b’mod ġust u mhux diskriminatorju, li:

    (a)

    il-mezzi tat-trasport ikunu konnessi fi kwalunkwe post minn dawn li ġejjin: terminals tal-merkanzija, stazzjonijiet tal-passiġġieri, portijiet interni, ajruporti u portijiet marittimi li permezz tagħhom ikun possibbli t-trasport multimodali tal-passiġġieri u tal-merkanzija;

    […]”

    19

    L-Artikolu 30 tal-imsemmi regolament, intitolat “Nodi urbani”, jipprevedi:

    “Meta jkunu qegħdin jiżviluppaw in-netwerk komprensiv fin-nodi urbani, l-Istati Membri għandhom, fejn fattibbli, ikollhom l-għan li jiżguraw:

    (a)

    għat-trasport tal-passiġġieri: interkonnessjoni bejn l-infrastruttura ferrovjarja, tat-toroq, tal-ajru u, kif xieraq, tal-passaġġi fuq l-ilma interni u dik marittima tan-netwerk komprensiv;

    (b)

    għat-trasport tal-merkanzija: interkonnessjoni bejn l-infrastruttura ferrovjarja, tat-toroq, u kif xieraq, tal-passaġġi fuq l-ilma interni, u dik marittima u tal-ajru tan-netwerk komprensiv;

    […]”

    20

    L-Artikolu 38 tar-Regolament Nru 1315/2013, intitolat “Identifikazzjoni tan-netwerk ewlieni”, jiddikjara, fil-paragrafu 1;

    “In-netwerk ewlieni, kif jidher fuq il-mapep li jinsabu fl-Anness I, għandu jikkonsisti minn dawk il-partijiet tan-netwerk komprensiv li huma tal-ogħla importanza mil-lat strateġiku sabiex jintlaħqu l-objettivi tal-politika tan-netwerk trans-Ewropew tat-trasport, u għandu jirrifletti d-domanda tat-traffiku li qed tevolvi u l-ħtieġa għal trasport multimodali. […]”

    21

    Mill-Annessi I u II ta’ dan ir-regolament jirriżulta li l-infrastruttura portwali tal-port ta’ Brussell tintegra ruħha fin-netwerk ewlieni fis-sens tal-Artikolu 6(1) u (3) tiegħu.

    Il‑kawża prinċipali u d‑domanda preliminari

    22

    Port de Bruxelles SA hija inkarigata mill-ġestjoni, mill-operat u mill-iżvilupp tal-kanal, tal-port ta’ Brussell, tal-avanport, tal-installazzjonijiet portwali u tad-dipendenzi tagħhom fir-Reġjun ta’ Bruxelles-Capitale.

    23

    Infrabel topera n-netwerk ferrovjarju Belġjan u hija l-proprjetarja tal-linji tal-ferrovija kif ukoll tal-assi neċessarji jew utli għal dan l-operat.

    24

    FIF-FSI SA (iktar ’il quddiem “FIF”) hija inkarigata mill-ġestjoni u mill-valorizzazzjoni tal-artijiet u minn attivitajiet kummerċjali oħra fil-qasam tal-iżvilupp, tax-xiri u tal-bejgħ, tal-ġestjoni kif ukoll tal-finanzjament tal-proprjetà immobbli. Il-kapital kollu tagħha huwa indirettament miżmum mill-Istat Belġjan.

    25

    Żewġ digrieti rjali tal‑14 ta’ Ġunju 2004 (Moniteur belge tal‑14 ta’ Ġunju 2004, p. 51971) u tat‑30 ta’ Diċembru 2004 (Moniteur belge tat‑30 ta’ Diċembru 2004, p. 87338) jimponu fuq Infrabel tipproċedi, sa mhux iktar tard mill‑31 ta’ Diċembru 2020, għad-dekummissjonar tal-installazzjonijiet ferrovjarji li jinsabu fis-sit imsejjaħ “Schaerbeek-Formation” fi Brussell (il-Belġju) u r-ripristinament tiegħu sabiex dan is-sit jiġi ttrasferit lil FIF liberu minn kull okkupazzjoni. Din tal-aħħar għandha d-dritt titlob kumpens finanzjarju fil-każ ta’ nuqqas ta’ twettiq ta’ dawn ix-xogħlijiet minn Infrabel fit-termini previsti. Fost l-installazzjonijiet li għandhom jiġu żmantellati hemm dawk li jikkostitwixxu l-unika konnessjoni ferrovjarja tal-installazzjonijiet portwali tal-port ta’ Brussell man-netwerk ferrovjarju Belġjan (iktar ’il quddiem is- “servizz ferrovjarja inkwistjoni”).

    26

    Fit‑12 ta’ Ottubru 2018, Port de Bruxelles SA ħarrket lil Infrabel quddiem it-tribunal de première instance francophone de Bruxelles (il-Qorti tal-Ewwel Istanza ta’ Brussell bil-lingwa Franċiża, il-Belġju), sabiex din tal-aħħar tiġi pprojbita “milli twettaq kull att kuntrarju għad-dispożizzjonijiet tar-Regolament Nru 1315/2013 […], inkluż li tipproċedi għad-dekummissjonar tal-bini u tal-installazzjonijiet imsemmija minn [dan ir-regolament] u b’mod partikolari s-servizz ferrovjarju [inkwistjoni]”.

    27

    Fit‑30 ta’ Ottubru 2018, Infrabel ħarrket lil FIF f’intervent forzat. L-Istat Belġjan intervjena volontarjament għall-proċedura fit‑13 ta’ Novembru 2018, sabiex is-sentenza li għandha tingħata tiġi invokata kontrih. Ir-Région de Bruxelles-Capitale u Lineas SA intervjenew ukoll fil-proċedura insostenn tat-talbiet ta’ Port de Bruxelles SA.

    28

    Fl‑14 ta’ Marzu 2019, Port de Bruxelles SA talbet lit-tribunal de première instance francophone de Bruxelles (il-Qorti tal-Ewwel Istanza ta’ Brussell bil-lingwa Franċiża), bħala miżura provviżorja, tipprojbixxi lil Infrabel, fl-istennija ta’ deċiżjoni definittiva fuq il-mertu tal-kawża, milli tipproċedi b’mod partikolari bit-twaqqif mis-servizz kif ukoll bid-dekummissjonar tas-servizz ferrovjarju inkwistjoni, u biex tordnaha żżommu fi stat perfett ta’ funzjonament. Min-naħa tagħha, Infrabel talbet b’mod partikolari lit-tribunal de première instance francophone de Bruxelles (il-Qorti tal-Ewwel Istanza ta’ Brussell bil-lingwa Franċiża), fil-każ li din tal-aħħar tilqa’ t-talba għal miżuri provviżorji u fejn Infrabel tiġi prekluża milli teżegwixxi x-xogħlijiet previsti mid-digriet irjali tat‑30 ta’ Diċembru 2004, tipprojbixxi lil FIF milli titlobha kumpens sakemm tingħata deċiżjoni fuq il-mertu.

    29

    Fil‑5 ta’ Novembru 2019, matul il-proċedura, FIF u Infrabel ikkonkludew ftehim li permezz tiegħu huma, b’mod partikolari, ipposponew għat‑30 ta’ Ġunju 2021 id-data li fiha d-dekummissjonar tas-servizz ferrovjarju inkwistjoni kellu jiġi konkluż.

    30

    Permezz ta’ sentenza tal‑20 ta’ Diċembru 2019, it-tribunal de première instance francophone de Bruxelles (il-Qorti tal-Ewwel Istanza ta’ Brussell bil-lingwa Franċiża) iddikjara l-azzjoni ta’ Port de Bruxelles SA inammissibbli, ħlief sa fejn din tal-aħħar tinvoka l-eżistenza ta’ servitù insostenn ta’ din l-azzjoni. Barra minn hekk, hija ċaħdet it-talba għal miżuri provviżorji ta’ Port de Bruxelles SA, għar-raġuni li l-impenn meħud minn Infrabel fil-ftehim konkluż ma’ FIF fil‑5 ta’ Novembru 2019 kien biżżejjed sabiex jirregola provviżorjament is-sitwazzjoni tal-partijiet.

    31

    Port de Bruxelles SA u r-Région de Bruxelles-Capitale kull waħda appellaw minn din is-sentenza quddiem il-qorti tar-rinviju, il-cour d’appel de Bruxelles (il-Qorti tal-Appell ta’ Brussell, il-Belġju), li, wara li kkonstatat li la Port de Bruxelles SA u lanqas ir-Reġjun ta’ Bruxelles-Capitale ma kienu ressqu appell kontra l-Istat Belġjan u FIF konformement mar-regoli proċedurali nazzjonali, iddeċidiet li dawn l-aħħar żewġ partijiet kellhom jiġu esklużi. Barra minn hekk mid-dispożittiv tat-talba għal deċiżjoni preliminari jirriżulta li l-qorti tar-rinviju għaqqdet iż-żewġ proċeduri pendenti quddiemha.

    32

    Il-Qorti tar-rinviju tistaqsi dwar id-dritt, għal Port de Bruxelles SA, li tinvoka, quddiem il-qrati Belġjani, dritt suġġettiv li jirriżulta mill-Artikolu 15 tar-Regolament Nru 1315/2013. Hija tesponi li, skont l-interpretazzjoni ta’ din id-dispożizzjoni ssuġġerita minn Port de Bruxelles SA, din timponi fuq l-Istati Membri, minn naħa, obbligu pożittiv, marbut mal-implimentazzjoni ta’ sistema fejn l-infrastruttura ta’ trasport tkun interkonnessa u li fil-kuntest tagħha l-Istati Membri jkollhom setgħa diskrezzjonali, kif ukoll, min-naħa l-oħra, obbligu negattiv, li jipprojbixxilhom milli jaġixxu b’mod li jmur kontra l-għanijiet ta’ dan ir-regolament, b’mod partikolari billi jippreġudikaw l-integrità tal-infrastruttura ta’ trasport fis-seħħ.

    33

    Infrabel issostni li dan l-Artikolu 15 ma jistax jiġi interpretat fis-sens issuġġerit minn Port de Bruxelles SA. Fil-fatt, skont il-kliem tal-imsemmija dispożizzjoni, b’mod partikolari fil-verżjoni tagħha bil-lingwa Franċiża, il-portijiet interni għandhom jiġu konnessi jew ma’ infrastruttura ta’ trasport bit-triq jew ma’ infrastruttura ta’ trasport ferrovjarju peress li din il-verżjoni lingwistika tuża l-konġuzzjoni “ou” (jew).

    34

    F’dan ir-rigward, il-qorti tar-rinviju tirrileva li l-verżjoni bil-lingwa Olandiża tal-Artikolu 15(1) tar-Regolament Nru 1315/2013 ma tużax il-konġunzjoni “jew”, iżda “u”. Minn dan hija tiddeduċi li l-interpretazzjoni litterali ta’ din id-dispożizzjoni ma hijiex biżżejjed sabiex jiġi ddeterminat is-sens eżatt tagħha.

    35

    Skont din il-qorti, l-imsemmija dispożizzjoni tista’ tingħata żewġ interpretazzjonijiet kunfliġġenti. Fil-fatt, mill-Artikolu 3(n) u mill-Artikolu 28(1) ta’ dan ir-regolament jista’ jiġi dedott li l-konnessjoni ta’ infrastruttura ta’ trasport permezz ta’ passaġġi fuq l-ilma interni, bħal port intern, ma’ tip wieħed ta’ infrastruttura oħra ta’ trasport hija biżżejjed sabiex l-obbligu jiġi ssodisfatt u li, f’dan il-każ, Port de Bruxelles SA għandha tkun issodisfatta bil-konnessjoni tal-infrastruttura portwali tagħha mal-infrastruttura ta’ trasport bit-triq.

    36

    Madankollu, tista’ tiġi sostnuta interpretazzjoni differenti tal-Artikolu 15 tal-imsemmi regolament. Fil-fatt, mill-impenji tal-Kummissjoni li jinsabu fil-White paper tagħha, imsemmija b’mod partikolari fil-premessa 31 tal-istess regolament, kif ukoll mir-Regolament Nru 1315/2013 innifsu, jirriżulta li l-għanijiet ta’ dan tal-aħħar huma ta’ żewġ tipi, jiġifieri li tissaħħaħ il-kompetittività tat-trasport u li jitnaqqsu b’minn tal-inqas 60 %, sal‑2050, l-emissjonijiet ta’ gassijiet serra ġġenerati mit-trasport meta mqabbla mal-livelli tal‑1990. Barra minn hekk, interpretazzjoni tal-Artikolu 15 tal-imsemmi regolament, fis-sens li jipprojbixxi d-dekummissjonar ta’ konnessjoni ferrovjarja f’ċirkustanzi bħal dawk tal-każ ineżami tista’ tkun tistrieħ, b’mod partikolari, fuq l-Artikoli 5, 10 u 16 ta’ dan l-istess regolament, kif ukoll fuq il-linji gwida esposti fil-premessi 7 u 8 tiegħu.

    37

    F’dawn iċ-ċirkustanzi, il-cour d’appell de Bruxelles (il-Qorti tal-Appell ta’ Brussell) iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel lill-Qorti tal‑Ġustizzja d-domanda preliminari li ġejja:

    “Meta port intern – li jifforma parti min-network ċentrali [netwerk ewlieni] – ikun diġà konness mal-infrastruttura tat-toroq u man-network ferrovjarju, l-Artikolu 15 tar-Regolament [Nru 1315/2013], moqri waħdu jew flimkien ma’ dispożizzjonijiet oħra tar-regolament, jimponi l-obbligu ta’ żamma u ta’ manteniment ta’ dawn iż-żewġ rotot jew l-obbligu li ma titneħħiex waħda minnhom, anki jekk minħabba sempliċi nuqqas ta’ manteniment?”

    Il‑proċedura quddiem il‑Qorti tal‑Ġustizzja

    38

    Il-qorti tar-rinviju talbet, fuq il-bażi tal-Artikolu 105(1) tar-Regoli tal-Proċedura tal-Qorti tal-Ġustizzja, li din il-kawża tiġi suġġetta għal proċedura mħaffa. Insostenn ta’ din it-talba, hija ssostni li, sabiex tiġi żgurata l-effettività ta’ din is-sentenza, hija pprojbixxiet lil Infrabel milli tiżmantella s-servizz ferrovjarju inkwistjoni sakemm il-kawża tinqata’ mill-ġdid, wara li tkun irċeviet ir-rispota tal-Qorti tal-Ġustizzja għad-domanda magħmula. Issa, din l-istess kumpannija hija bħala prinċipju marbuta, mill‑1 ta’ Lulju 2021, tħallas kumpens lil FIF preċiżament minħabba d-dewmien fid-dekummissjonar ta’ dan is-servizz.

    39

    L-Artikolu 105(1) tar-Regoli tal-Proċedura jipprevedi li, fuq talba tal-qorti tar-rinviju jew, f’każijiet eċċezzjonali, ex officio, il-President tal-Qorti tal-Ġustizzja jista’, wara li jinstemgħu l-Imħallef Relatur u l-Avukat Ġenerali, jiddeċiedi li jissuġġetta rinviju għal deċiżjoni preliminari għal proċedura mħaffa meta n-natura tal-kawża tirrikjedi li tiġi ttrattata f’qasir żmien.

    40

    Għandu jitfakkar li tali proċedura mħaffa tikkostitwixxi strument proċedurali intiż li jissodisfa sitwazzjoni ta’ urġenza straordinarja (sentenza tat‑22 ta’ Marzu 2022, Prokurator Generalny et (Awla Dixxiplinari tal-Qorti Suprema – Ħatra), C‑508/19, EU:C:2022:201, punt 37).

    41

    F’dan il-każ, fl‑4 ta’ Mejju 2021, il-President tal-Qorti tal-Ġustizzja ddeċieda, wara li nstemgħu l-Imħallef Relatur u l-Avukat Ġenerali, li ma kienx hemm lok li tintlaqa’ t-talba msemmija fil-punt 38 ta’ din is-sentenza.

    42

    Fil-fatt, skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, sempliċi interessi ekonomiċi, ikunu kemm ikunu importanti u leġittimi, ma humiex ta’ natura li jiġġustifikaw, waħedhom, l-użu ta’ proċedura mħaffa (sentenza tal‑11 ta’ Novembru 2021, Energieversorgungscenter Dresden-Wilschdorf, C‑938/19, EU:C:2021:908, punt 45 u l-ġurisprudenza ċċitata).

    43

    Barra minn hekk, anki fil-każ li din il-kawża tkun suġġetta għall-proċedura mħaffa, ir-risposta tal-Qorti tal-Ġustizzja għad-domanda magħmula ma tistax, fi kwalunkwe każ, issir qabel it‑30 ta’ Ġunju 2021.

    44

    Permezz ta’ deċiżjoni tal-istess jum, il-President tal-Qorti tal-Ġustizzja madankollu ddeċieda li l-informazzjoni trażmessa mill-qorti tar-rinviju kienet tiġġustifika trattament prijoritarju tal-kawża taħt l-Artikolu 53(3) tar-Regoli tal-Proċedura.

    Fuq l‑ammissibbiltà tat‑talba għal deċiżjoni preliminari

    45

    Fl-osservazzjonijiet bil-miktub tagħha, Infrabel issostni, essenzjalment, li Port de Bruxelles SA ma tistax, fi kwalunkwe każ, tinvoka favuriha, fil-kuntest tal-kawża prinċipali, l-Artikolu 15(1) tar-Regolament Nru 1315/2013, peress li din id-dispożizzjoni tirrikonoxxi lill-Istati Membri marġni ta’ diskrezzjoni għall-implimentazzjoni tagħha. Fil-fatt, l-eżistenza ta’ tali marġni ta’ diskrezzjoni tipprekludi li, fin-nuqqas ta’ miżuri ta’ implimentazzjoni adottati mill-Istat Membru kkonċernat, individwu jkun jista’ jinvoka direttament id-drittijiet li jirriżultaw mill-imsemmija dispożizzjoni.

    46

    Sa fejn dan l-argument għandu jinftiehem fis-sens li, permezz tiegħu, Infrabel tqiegħed inkwistjoni r-rilevanza tad-domanda preliminari għall-finijiet tas-soluzzjoni tal-kawża prinċipali u, għaldaqstant, l-ammissibbiltà tat-talba għal deċiżjoni preliminari, dan ma jistax jintlaqa’.

    47

    Fil-fatt, minn naħa, għandu jitfakkar li, bis-saħħa tat-tieni paragrafu tal-Artikolu 288 TFUE, ir-Regolament huwa vinkolanti fl-elementi kollha tiegħu u li huwa direttament applikabbli f’kull Stat Membru. B’hekk, minħabba s-sempliċi natura tagħhom u funzjoni tagħhom fis-sistema ta’ sorsi tad-dritt tal-Unjoni, id-dispożizzjonijiet tar-regolamenti għandhom, bħala regola ġenerali, effett immedjat fl-ordinamenti ġuridiċi nazzjonali mingħajr ma jkun neċessarju li l-awtoritajiet nazzjonali jadottaw miżuri ta’ applikazzjoni (sentenza tat‑22 ta’ Jannar 2020, Ursa Major Services, C‑814/18, EU:C:2020:27, punt 33).

    48

    Min-naħa l-oħra, il-kwistjoni dwar jekk l-Artikolu 15(1) tar-Regolament Nru 1315/2013 jipprekludix, bħala prinċipju, it-tneħħija tal-konnessjoni ferrovjarja ta’ port intern f’ċirkustanzi bħal dawk tal-kawża prinċipali, jew jekk jirrikonoxxix lill-Istati Membri marġni ta’ diskrezzjoni f’dan il-qasam tikkostitwixxi, preċiżament, is-suġġett tad-domanda preliminari, b’tali mod li n-natura ammissibbli tat-talba għal deċiżjoni preliminari ma tistax titqiegħed inkwistjoni għar-raġuni invokata minn Infrabel.

    Fuq id‑domanda preliminari

    49

    Permezz tad-domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk l-Artikolu 15(1) tar-Regolament Nru 1315/2013 għandux jiġi interpretat fis-sens li, meta port intern li jaqa’ taħt in-netwerk ewlieni, fis-sens tal-Artikolu 6(1) u (3) u tal-Artikolu 38 ta’ dan ir-regolament, ikollu konnessjonijiet kemm ma’ infrastrutturi ta’ trasport bit-triq kif ukoll ma’ infrastrutturi ta’ trasport ferrovjarju, jipprekludi t-tneħħija ta’ wieħed minn dawn iż-żewġ tipi ta’ konnessjonijiet.

    50

    F’dan ir-rigward, għandu jiġi kkonstatat, preliminarjament, li għalkemm l-Artikolu 15(1) tal-imsemmi regolament jipprevedi li l-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-portijiet interni jkunu konnessi mal-infrastruttura tat-toroq jew ferrovjarja u għalhekk jikkonċerna l-portijiet interni, id-domanda preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni ta’ din id-dispożizzjoni f’ċirkustanzi fejn tali port, bħall-port ta’ Brussell, jaqa’ taħt in-netwerk ċentrali, fis-sens ta’ dan l-istess regolament.

    51

    Issa, dan l-Artikolu 15 jinsab fil-Kapitolu II tar-Regolament Nru 1315/2013 dwar, skont it-titolu tiegħu, in-netwerk komprensiv, li jissemma fl-Artikolu 6(2) ta’ dan ir-regolament. Kif jirriżulta mill-Artikolu 6(3) u mill-Artikolu 38(1) tal-imsemmi regolament, in-netwerk ewlieni jikkonsisti mill-partijiet tan-netwerk komprensiv li huma tal-ogħla importanza strateġika sabiex jintlaħqu l-għanijiet għall-iżvilupp tan-netwerk trans-Ewropewt tat-trasport.

    52

    Għalkemm jirriżulta inkontestabbilment minn dawn l-aħħar dispożizzjonijiet li l-Artikolu 15(1) tar-Regolament Nru 1315/2003 japplika fil-każ ta’ port intern li jaqa’ taħt in-netwerk ewlieni, xorta jibqa’ l-fatt li huwa applikabbli b’mod iktar ġenerali għal kull port intern tan-netwerk komprensiv, irrispettivament minn jekk jaqax b’mod partikolari taħt in-netwerk ewlieni.

    53

    Konsegwentement, hemm lok li tiġi eżaminata d-domanda magħmula sa fejn din tirrigwarda port intern li jaqa’ taħt in-netwerk komprensiv, fis-sens tal-Artikolu 6(1) u (2) tar-Regolament Nru 1315/2013, u li diġà għandu konnessjonijiet kemm ma’ infrastruttura tat-trasport bit-triq kif ukoll ma’ infrastruttura tat-trasport ferrovjarju.

    54

    Konformement mal-ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, sabiex tiġi interpretata dispożizzjoni tad-dritt tal-Unjoni, ma għandhomx jittieħdu inkunsiderazzjoni biss il-kliem ta’ din id-dispożizzjoni iżda wkoll il-kuntest tagħha u l-għanijiet li għandhom jintlaħqu mil-leġiżlazzjoni li minnha tagħmel parti (sentenza tat‑28 ta’ Jannar 2020, Il-Kummissjoni vs L-Italja (Direttiva dwar il-ġlieda kontra l-ħlas tardiv), C‑122/18, EU:C:2020:41, punt 39 u l-ġurisprudenza ċċitata).

    55

    Fl-ewwel lok, fir-rigward tal-kliem tal-Artikolu 15(1) tar-Regolament Nru 1315/2013, għandu jiġi kkonstatat li, kif enfasizzaw ġustament rispettivament il-qorti tar-rinviju u l-Gvern Belġjan, il-verżjonijiet bil-lingwa Olandiża u Bulgara ta’ din id-dispożizzjoni jużaw, bejn it-termini “infrastruttura tat-toroq” u t-terminu “ferrovjarji”, il-konġunzjoni “u”, li jagħti x’jifhem li l-Istati Membri huma obbligati jiżguraw li l-portijiet iżommu l-konnessjonijiet eżistenti jagħtuhom aċċess għal infrastruttura kemm tat-toroq kif ukoll ferrovjarja. Min-naħa l-oħra, b’mod partikolari bil-lingwa Ġermaniża, Griega, Ingliża, Franċiża, Irlandiża, Taljana, Litwana, Ungeriża u Slovena, tintuża l-konġunzjoni “jew”.

    56

    F’dan il-kuntest, għandu jitfakkar li, skont il-ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, il-verżjonijiet lingwistiċi differenti ta’ dispożizzjoni tad-dritt tal-Unjoni huma awtorevoli ugwalment u ma tistax tingħata natura prijoritarja lil waħda minn fosthom fil-konfront tal-verżjonijiet lingwistiċi l-oħra peress li d-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni għandhom jiġu interpretati u applikati b’mod uniformi fid-dawl tal-verżjonijiet stabbiliti fil-lingwi kollha tal-Unjoni (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tas‑6 ta’ Ottubru 2021, Consorzio Italian Management u Catania Multiservizi, C‑561/19, EU:C:2021:799, punti 4243 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata).

    57

    B’hekk, fil-każ ta’ diskrepanza bejn il-verżjonijiet lingwistiċi differenti ta’ test tal-Unjoni Ewropea, id-dispożizzjoni inkwistjoni għandha tiġi interpretata skont il-kuntest u l-għan tal-leġiżlazzjoni li minnha tagħmel parti (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat‑28 ta’ April 2022, Yieh United Steel vs Il‑Kummissjoni, C‑79/20 P, EU:C:2022:305, punt 99 u l-ġurisprudenza ċċitata).

    58

    Issa, f’dan il-każ, għandu jiġi kkonstatat li s-sempliċi formulazzjoni tal-Artikolu 15(1) tar-Regolament Nru 1315/2013 ma tippermettix li jiġi ddeterminat jekk, fil-każ ta’ port intern li jaqa’ taħt in-netwerk komprensiv li diġà għandu konnessjonijiet kemm ma’ infrastruttura ta’ trasport bit-triq kif ukoll ma’ infrastruttura ta’ trasport ferrovjarju, huwiex permess lill-Istat Membru kkonċernat ineħħi waħda minn dawn iż-żewġ konnessjonijiet sabiex iżomm biss l-oħra, ġaladarba l-obbligu għall-Istat Membru kkonċernat, previst minn din id-dispożizzjoni, li jiżgura li l-port intern inkwistjoni jkun koness “mal-infrastruttura tat-toroq jew dik ferrovjarja”, jista’ jinftiehem ukoll fis-sens li dan l-Istat Membru għandu jagħti attenzjoni partikolari għal konnessjoni jew oħra minn dawn it-tnejn skont il-ħtiġijiet tiegħu b’mod partikolari fil-qasam tal-manutenzjoni.

    59

    Fit-tieni lok, fir-rigward tal-kuntest li fih jidħol l-Artikolu 15(1) tar-Regolament Nru 1315/2013, għandu jiġi rrilevat li, kif jipprevedi l-Artikolu 1(1) tiegħu, dan ir-regolament għandu l-għan li jistabbilixxi “linji gwida għall-iżvilupp ta’ netwerk trans-Ewropew tat-trasport magħmul minn struttura b’żewġ livelli, li tikkonsisti min-netwerk komprensiv u min-netwerk ewlieni, fejn dan tal-aħħar jiġi stabbilit fuq il-bażi tan-netwerk komprensiv.”

    60

    Mill-Artikolu 10(1)(b) tal-istess regolament, li jagħmel parti mill-Kapitolu II dwar in-netwerk komprensiv, jirriżulta li, waqt l-iżvilupp tan-netwerk komprensiv, il-prijorità ġenerali tingħata b’mod partikolari lill-miżuri neċessarji bil-għan, b’mod partikolari, li tiġi żgurata integrazzjoni ottimali tal-mezzi ta’ trasport u l-interoperabbiltà bejniethom.

    61

    Id-dispożizzjonijiet tal-Kapitolu II tar-Regolament Nru 1315/2013, bl-eċċezzjoni tal-Artikoli 9 u 10 tiegħu, huma miġbura f’seba’ taqsimiet, fosthom it-Taqsima 1, dwar l-infrastruttura tat-trasport ferrovjarju, it-Taqsima 2, dwar l-infrastruttura tat-trasport bil-passaġġi fuq l-ilma interni, li tinkludi l-Artikolu 15, ikkonċernat mid-domanda preliminari, it-Taqsima 3, dwar l-infrastruttura tat-trasport bit-triq, it-Taqsima 6, dwar l-infrastruttura għat-trasport multimodali u, fl-aħħar nett, it-Taqsima 7, li tiġbor dispożizzjonijiet komuni.

    62

    Fir-rigward tal-infrastruttura tat-trasport ferrovjarju, l-Artikolu 12(1) tar-Regolament Nru 1315/2013 jipprevedi li t-terminals tat-trasport tal-merkanzija għandhom ikunu konnessi mal-infrastruttura tat-toroq jew, fejn possibbli, mal-infrastruttura tal-passaġġi fuq l-ilma interni tan-netwerk komprensiv.

    63

    Barra minn hekk, mill-Artikolu 13(f) ta’ dan ir-regolament jirriżulta li, fil-kuntest tal-promozzjoni ta’ proġetti ta’ interess komuni marbuta mal-infrastruttura ferrovjarja għandha tingħata prijorità, jekk ikun il-każ, għall-konnessjoni tal-infrastruttura tat-trasport ferrovjarju mal-infrastruttura portwali tal-passaġġi fuq l-ilma interni.

    64

    Bl-istess mod, fir-rigward tal-infrastruttura tat-trasport bil-passaġġi fuq l-ilma interni, l-Artikolu 16 (d) tal-imsemmi regolament jipprevedi li, fil-kuntest tal-promozzjoni ta’ proġetti ta’ interessi komuni marbuta mal-infrastruttura tal-passaġġi fuq l-ilma interni, il-prijorità tingħata b’mod partikolari għall-konnessjoni tal-infrastruttura portwali interna mal-infrastruttura tat-trasport ferrovjarju ta’ merkanzija u ta’ trasport bit-triq.

    65

    Fir-rigward tal-infrastruttura tat-trasport bit-triq, l-Artikolu 19(e) tal-istess regolament jipprovdi li, fil-kuntest tal-promozzjoni ta’ proġetti ta’ interess komuni marbuta ma’ din l-infrastruttura, il-prijorità tingħata b’mod partikolari għall-mitigazzjoni tal-konġestjoni tan-netwerk tat-toroq attwali.

    66

    Fir-rigward tal-infrastruttura għat-trasport multimodali, fis-sens tal-Artikolu 3(n) tar-Regolament Nru 1315/2013, l-Artikolu 28(1)(a) tiegħu jipprevedi li l-Istati Membri għandhom jiżguraw, b’mod ġust u nondiskriminatorju, li l-modi ta’ trasport ikunu konnessi ma’ mill-inqas komponent wieħed fost it-terminals tal-merkanzija, l-istazzjonijiet tal-passiġġieri, il-portijiet interni, l-ajruporti u l-portijiet marittimi, sabiex jippermettu t-trasport multimodali ta’ passiġġieri u ta’ merkanzija.

    67

    Għandu jissemma wkoll, skont id-dispożizzjonijiet komuni, l-Artikolu 30 tar-Regolament Nru 1315/2013, dwar in-nodi urbani, iddefiniti fl-Artikolu 3(p) tiegħu.

    68

    Mill-imsemmi Artikolu 30(a) u (b) jirriżulta li, fil-kuntest tal-iżvilupp tan-netwerk komprensiv fin-nodi urbani, l-Istati Membri għandhom jiżguraw, sa fejn ikun possibbli, l-interkonnessjoni bejn, b’mod partikolari, l-infrastruttura ferrovjarja, tat-toroq u, jekk ikun il-każ, ta’ navigazzjoni interna, kemm għat-trasport tal-passiġġieri kif ukoll għat-trasport tal-merkanzija.

    69

    Għalhekk mid-dispożizzjonijiet imsemmija fil-punti 59 sa 68 ta’ din is-sentenza jista’ jiġi dedott li, għalkemm ir-Regolament Nru 1315/2013 ma jimponix fuq l-Istati Membri obbligu ta’ riżultat intiż li jiżgura, fil-każijiet kollha, il-konnessjoni tal-portijiet interni li jaqgħu taħt in-netwerk komprensiv kemm mal-infrastruttura tat-trasport bit-triq kif ukoll mal-infrastruttura tat-trasport ferrovjarju, dan ir-regolament jirrakkomanda l-istabbiliment, sa fejn ikun possibbli, ta’ diversi konnessjonijiet ta’ tali portijiet ma’ tipi oħra ta’ infrastruttura ta’ trasport.

    70

    Barra minn hekk, għandu jiġi kkonstatat li kemm il-premessi 7 u 8 tal-imsemmi regolament kif ukoll l-Artikolu 4(b)(v), l-Artikolu 5(1)(a) u l-Artikolu 6(2) ta’ dan l-istess regolament jagħmlu distinzjoni bejn l-infrastruttura “eżistenti” u l-infrastruttura “ġdida” jew “ippjanata”. Din id-distinzjoni timmilita favur riflessjoni tagħha fid-definizzjoni tal-portata tal-obbligi tal-Istati Membri.

    71

    L-analiżi tal-kuntest li fih jidħol l-Artikolu 15(1) tar-Regolament Nru 1315/2013 twassal, għalhekk, biex jiġi kkunsidrat li din id-dispożizzjoni għandha tiġi interpretata fis-sens li, bħala prinċipju, hija tipprekludi t-tneħħija, fejn jirrigwarda port intern li diġà għandu konnessjonijiet kemm ma’ infrastruttura tat-trasport bit-triq kif ukoll għal infrastruttura tat-trasport ferrovjarju, tal-konnessjoni tagħha ma’ wieħed minn dawn iż-żewġ tipi ta’ infrastruttura.

    72

    Fit-tielet lok, għandu jiġi kkonstatat li t-teħid inkunsiderazzjoni tal-għanijiet tan-netwerk Ewropew ta’ trażmissjoni, kif jirriżultaw mill-Artikolu 4 tar-Regolament Nru 1315/2013 isostni tali interpretazzjoni tal-Artikolu 15(1) ta’ dan ir-regolament.

    73

    Fil-fatt, l-ewwel, l-Artikolu 4(b)(iii) tal-imsemmi regolament jipprevedi li n-netwerk trans-Ewropew tat-trasport jikkontribwixxi għall-għan ta’ effikaċja permezz tal-integrazzjoni u l-interkonnessjoni ottimali tal-mezzi kollha ta’ trasport.

    74

    Fl-istess sens, l-Artikolu 5(1) tal-istess regolament jipprovdi, fil-punti (a) u (b) rispettivament ta’ dan il-paragrafu, li n-netwerk trans-Ewropew huwa ppjanat, żviluppat u operat b’mod ekonomiku fejn jidħlu riżorsi permezz, minn naħa, tal-iżvilupp, it-titjib u l-manutenzjoni tal-infrastruttura tat-trasport eżistenti kif ukoll, min-naħa l-oħra, ottimizzazzjoni tal-integrazzjoni u tal-interkonnessjoni tal-infrastruttura.

    75

    It-tieni, fir-rigward b’mod partikolari tal-konnessjoni ta’ port intern mal-infrastruttura tat-trasport ferrovjarju, għandu jittieħed inkunsiderazzjoni l-għan ta’ sostenibbiltà, iddikjarat fl-Artikolu 4(c) tar-Regolament Nru 1315/2013, moqri fid-dawl tal-premessa 31 ta’ dan ir-regolament. Minn dan jirriżulta li n-netwerk trans-Ewropew tat-trasport huwa intiż li jikkontribwixxi għat-twettiq ta’ dan l-għan, b’mod partikolari, permezz tat-tnaqqis tal-emissjonijiet ta’ gassijiet serra, billi jagħti l-preferenza lil sistemi ta’ trasport b’emissjonijiet baxxi ta’ karbonju.

    76

    Issa, kif osserva l-Avukat Ġenerali fil-punti 63 u 64 tal-konklużjonijiet tiegħu, it-trasport ferrovjarju jaqa’ taħt tali sistemi ta’ trasport, li hija r-raġuni għalfejn il-White Paper tal-Kummissjoni, imsemmija fil-premessa 31 tal-imsemmi regolament, tinkoraġġixxi l-użu tagħha.

    77

    It-tielet, iż-żamma tal-konnessjoni għall-infrastruttura tat-trasport ferrovjarju li minnha jibbenefika port intern, billi jiġi ffavorit l-użu ta’ trasport ferrovjarju minflok bit-triq, tikkontribwixxi wkoll għall-għan ta’ tnaqqis tal-konġestjoni tan-netwerk tat-toroq, li jikkostitwixxi waħda mill-prijoritajiet tal-iżvilupp tan-netwerk trans-Ewropew tat-trasport, kif jirriżulta mill-Artikolu 19(e) tar-Regolament Nru 1315/2013.

    78

    Għaldaqstant, fid-dawl tal-għanijiet li għandhom jintlaħqu mir-Regolament Nru 1315/2013, b’mod partikolari fil-qasam ambjentali, tas-sigurtà tat-traffiku u tal-ippjanar tat-territorju, ċirkustanzi eċċezzjonali jistgħu, a priori, jiġġustifikaw it-tneħħija tal-konnessjoni ta’ port intern mal-infrastruttura ta’ trasport jew bit-triq jew ferrovjarju, mingħajr ma l-Artikolu 15(1) tar-Regolament Nru 1315/2013 jipprekludi dan.

    79

    F’dan ir-rigward, għandu jiġi ppreċiżat li s-sostituzzjoni ta’ tali konnessjoni eżistenti b’konnessjoni ġdida mal-istess tip ta’ infrastruttura, li tibda topera fl-istess ħin li titneħħa l-konnessjoni li hija tissostitwixxi, ma tistax titqies bħala tneħħija tal-konnessjoni tal-port intern ikkonċernat mal-imsemmija infrastruttura.

    80

    Fir-rigward tar-raġunijiet li jistgħu jiġġustifikaw, eċċezzjonalment, it-tneħħija, mingħajr sostituzzjoni, tal-konnessjoni ta’ port intern mal-infrastruttura tat-trasport bit-triq jew ferrovjarju, huwa biżżejjed, f’dan il-każ, li jiġi rrilevat, fid-dawl tal-argumenti esposti fl-osservazzjonijiet bil-miktub sottomessi lill-Qorti tal-Ġustizzja, li r-riskju li din ir-rotta jkollha għas-sigurtà tat-trasport meta dan ir-riskju jirriżulta minn nuqqas ta’ manutenzjoni tal-infrastruttura ta’ trasport inkwistjoni mill-awtoritajiet responsabbli tal-Istat Membru kkonċernat ma jistax jikkostitwixxi tali raġuni.

    81

    Bl-istess mod, kif irrileva, essenzjalment, l-Avukat Ġenerali fil-punt 71 tal-konklużjonijiet tiegħu, raġunijiet marbuta mal-valur tal-artijiet okkupati minn konnessjoni ta’ port intern mal-infrastruttura tat-trasport bit-triq jew ferrovjarju u mal-użu possibbli ta’ dawn l-artijiet b’mod ekonomikament iktar vantaġġuż ma jistgħux jiġġustifikaw it-tneħħija ta’ din il-konnessjoni.

    82

    Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet kollha preċedenti, ir-risposta għad-domanda magħmula għandha tkun li l-Artikolu 15(1) tar-Regolament Nru 1315/2013 għandu jiġi interpretat fis-sens li, meta port intern li jaqa’ taħt in-netwerk komprensiv, fis-sens tal-Artikolu 6(1) u (2) ta’ dan ir-regolament, ikollu konnessjonijiet kemm ma’ infrastruttura tat-trasport bit-triq kif ukoll ma’ infrastruttura tat-trasport ferrovjarju, huwa jipprekludi, ħlief f’ċirkustanzi eċċezzjonali, it-tneħħija ta’ wieħed minn dawn iż-żewġ tipi ta’ konnessjonijiet. In-nuqqas ta’ manutenzjoni tal-konnessjoni inkwistjoni, li tirriżulta mill-ksur ta’ din id-dispożizzjoni, jew l-iżvilupp ekonomiku tal-artijiet okkupati minn din l-infrastruttura ma jikkostitwixxux tali ċirkustanzi.

    Fuq l‑ispejjeż

    83

    Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in‑natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija dik il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, minbarra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

     

    Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (Il-Ħames Awla) taqta’ u tiddeċiedi:

     

    L-Artikolu 15(1) tar-Regolament Nru 1315/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal‑11 ta’ Diċembru 2013 dwar linji gwida tal-Unjoni għall-iżvilupp tan-netwerk trans-Ewropew tat-trasport u li jħassar id-Deċiżjoni Nru 661/2010/UE, għandu jiġi interpretat fis-sens li, meta port intern li jaqa’ taħt in-netwerk komprensiv, fis-sens tal-Artikolu 6(1) u (2) ta’ dan ir-regolament, ikollu konnessjonijiet kemm ma’ infrastruttura tat-trasport bit-triq kif ukoll ma’ infrastruttura tat-trasport ferrovjarju, huwa jipprekludi, ħlief f’ċirkustanzi eċċezzjonali, it-tneħħija ta’ wieħed minn dawn iż-żewġ tipi ta’ konnessjonijiet. In-nuqqas ta’ manutenzjoni tal-konnessjoni inkwistjoni, li tirriżulta mill-ksur ta’ din id-dispożizzjoni, jew l-iżvilupp ekonomiku tal-artijiet okkupati minn din l-infrastruttura ma jikkostitwixxux tali ċirkustanzi.

     

    Firem


    ( *1 ) Lingwa tal-kawża: il-Franċiż.

    Top