EUR-Lex Der Zugang zum EU-Recht
Dieses Dokument ist ein Auszug aus dem EUR-Lex-Portal.
Dokument 62020CC0671
Opinion of Advocate General Collins delivered on 15 December 2022.#Criminal proceedings against YP and Others.#Requests for a preliminary ruling from the Sąd Okręgowy w Warszawie.#References for a preliminary ruling – Second subparagraph of Article 19(1) TEU – Rule of law – Effective legal protection in the fields covered by Union law – Independence of judges – Primacy of EU law – Article 4(3) TEU – Duty of sincere cooperation – Lifting of a judge’s immunity from prosecution and his or her suspension from duties ordered by the Izba Dyscyplinarna (Disciplinary Chamber) of the Sąd Najwyższy (Supreme Court, Poland) – Lack of independence and impartiality on the part of that chamber – Alteration of the composition of the court formation called on to adjudicate on a case which up to that time had been entrusted to that judge – Prohibitions on national courts calling into question the legitimacy of a court, on undermining its functioning or on assessing the legality or effectiveness of the appointment of judges or of their judicial powers, subject to disciplinary penalties – Obligation on the courts concerned and the bodies which have power to designate and modify the composition of court formations to disapply the measures lifting immunity and suspending the judge concerned – Obligation on the same courts and bodies to disapply the national provisions providing for those prohibitions.#Joined Cases C-615/20 and C-671/20.
Konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali A. M. Collins, ippreżentati l-15 ta’ Diċembru 2022.
Proċeduri kriminali kontra YP et.
Talbiet għal deċiżjoni preliminari, imressqa mis-Sąd Okręgowy w Warszawie.
Rinviju għal deċiżjoni preliminari – It-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE – Stat tad-dritt – Protezzjoni ġudizzjarja effettiva fl-oqsma koperti mid-dritt tal-Unjoni – Indipendenza tal-qrati – Supremazija tad-dritt tal-Unjoni – Artikolu 4(3) TUE – Obbligu ta’ kooperazzjoni leali – Tneħħija tal-immunità minn proċeduri kriminali u sospensjoni tal-funzjonijiet ta’ mħallef ordnati mill-Izba Dyscyplinarna (l-Awla Dixxiplinari) tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema, il-Polonja) – Nuqqas ta’ indipendenza u ta’ imparzjalità ta’ din l-awla – Bidla fil-kompożizzjoni tal-kulleġġ ġudikanti mitlub jieħu konjizzjoni ta’ kawża li sa dak iż-żmien kienet fdata lil dak l-imħallef – Projbizzjonijiet għall-qrati nazzjonali li jikkontestaw il-leġittimità ta’ qorti, li jikkompromettu l-funzjonament tagħha jew li jevalwaw il-legalità jew l-effettività tal-ħatra tal-imħallfin jew tas-setgħat ġudizzjarji tagħhom taħt piena ta’ sanzjonijiet dixxiplinari – Obbligu għall-qrati kkonċernati u għall-korpi kompetenti fil-qasam tad-determinazzjoni u tat-tibdil tal-kompożizzjoni tal-kulleġġi ġudikanti li jeskludu l-applikazzjoni tal-miżuri ta’ tneħħija tal-immunità u ta’ sospensjoni tal-imħallef ikkonċernat – Obbligu għal dawn l-istess qrati u korpi li ma japplikawx id-dispożizzjonijiet nazzjonali li jipprevedu l-imsemmija projbizzjonijiet.
Kawżi magħquda C-615/20 u C-671/20.
Konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali A. M. Collins, ippreżentati l-15 ta’ Diċembru 2022.
Proċeduri kriminali kontra YP et.
Talbiet għal deċiżjoni preliminari, imressqa mis-Sąd Okręgowy w Warszawie.
Rinviju għal deċiżjoni preliminari – It-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE – Stat tad-dritt – Protezzjoni ġudizzjarja effettiva fl-oqsma koperti mid-dritt tal-Unjoni – Indipendenza tal-qrati – Supremazija tad-dritt tal-Unjoni – Artikolu 4(3) TUE – Obbligu ta’ kooperazzjoni leali – Tneħħija tal-immunità minn proċeduri kriminali u sospensjoni tal-funzjonijiet ta’ mħallef ordnati mill-Izba Dyscyplinarna (l-Awla Dixxiplinari) tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema, il-Polonja) – Nuqqas ta’ indipendenza u ta’ imparzjalità ta’ din l-awla – Bidla fil-kompożizzjoni tal-kulleġġ ġudikanti mitlub jieħu konjizzjoni ta’ kawża li sa dak iż-żmien kienet fdata lil dak l-imħallef – Projbizzjonijiet għall-qrati nazzjonali li jikkontestaw il-leġittimità ta’ qorti, li jikkompromettu l-funzjonament tagħha jew li jevalwaw il-legalità jew l-effettività tal-ħatra tal-imħallfin jew tas-setgħat ġudizzjarji tagħhom taħt piena ta’ sanzjonijiet dixxiplinari – Obbligu għall-qrati kkonċernati u għall-korpi kompetenti fil-qasam tad-determinazzjoni u tat-tibdil tal-kompożizzjoni tal-kulleġġi ġudikanti li jeskludu l-applikazzjoni tal-miżuri ta’ tneħħija tal-immunità u ta’ sospensjoni tal-imħallef ikkonċernat – Obbligu għal dawn l-istess qrati u korpi li ma japplikawx id-dispożizzjonijiet nazzjonali li jipprevedu l-imsemmija projbizzjonijiet.
Kawżi magħquda C-615/20 u C-671/20.
ECLI-Identifikator: ECLI:EU:C:2022:986
KONKLUŻJONIJIET TAL-AVUKAT ĠENERALI
COLLINS
ippreżentati fil‑15 ta’ Diċembru 2022 ( 1 )
Kawżi magħquda C‑615/20 u C‑671/20
Prokuratura Okręgowa w Warszawie,
vs
Y.P. et (C‑615/20),
M.M. (C‑671/20),
(talba għal deċiżjoni preliminari mressqa mis-Sąd Okręgowy w Warszawie (il-Qorti Reġjonali ta’ Varsavja (il-Polonja))
“Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Stat tad-dritt – Protezzjoni ġudizzjarja effettiva fl-oqsma koperti mid-dritt tal-Unjoni – It-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE – Artikolu 47 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea – Indipendenza tal-imħallfin – Awtorizzazzjoni sabiex jinbdew proċeduri kriminali kontra mħallef u sospensjoni tal-funzjonijiet tal-Izba Dyscyplinarna (l-Awla Dixxiplinari) tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema, il-Polonja) – Qrati nazzjonali pprojbiti milli jeżaminaw il-leġittimità ta’ qrati u tribunali jew jevalwaw il-legalità tal-ħatra ta’ mħallfin u ta’ setgħat ġudizzjarji derivanti minn tali ħatra – Supremazija tad-dritt tal-Unjoni – Dmir ta’ kooperazzjoni leali – Prinċipji ta’ ċertezza legali u l-awtorità ta’ res judicata”
Werrej
I. Introduzzjoni |
|
II. Il‑kuntest ġuridiku – Id‑dritt Pollakk |
|
A. Il‑Kostituzzjoni |
|
B. Il-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema |
|
C. Il-Liġi Emendata dwar l-Organizzazzjoni tal-Qrati Ordinarji |
|
D. Il‑Liġi dwar il‑KRS |
|
E. Il‑Kodiċi ta’ Proċedura Kriminali |
|
III. Il‑fatti li wasslu għall‑kawżi prinċipali u d‑domandi magħmula għal deċiżjoni preliminari |
|
A. Kawża C‑615/20 |
|
B. Kawża C‑671/20 |
|
IV. Il‑proċedura quddiem il‑Qorti tal-Ġustizzja |
|
V. Evalwazzjoni |
|
A. Ammissibbiltà |
|
B. Fuq il‑mertu |
|
1. Osservazzjonijiet preliminari |
|
2. L‑ewwel, it‑tieni u t‑tielet domanda fil‑Kawża C‑615/20 |
|
3. It‑tieni domanda fil‑Kawża C‑671/20 |
|
4. Ir‑raba’ domanda fil‑Kawża C‑615/20 u l‑ewwel, it‑tielet u r‑raba’ domanda fil‑Kawża C‑671/20 |
|
VI. Konklużjoni |
I. Introduzzjoni
1. |
Dawn it-talbiet għal deċiżjonijiet preliminari għal darb’oħra jqajmu kwistjonijiet dwar il-kompatibbiltà mad-dritt tal-Unjoni ta’ ċerti aspetti tar-riforma reċenti tas-sistema ġudizzjarja Pollakka. Jikkonċernaw awtorizzazzjonijiet mogħtija mill-Izba Dyscyplinarna (l-Awla Dixxiplinari) tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema, il-Polonja) ( 2 ) għall-prosekuzzjoni u għas-sospensjoni ta’ mħallef mill-kariga, sabiex b’hekk huwa ma jitħalliex jiddeċiedi ċerti kawżi kriminali li kienu assenjati lilu. Għal dan il-fini, il-qorti tar-rinviju ( 3 ) titlob lill-Qorti tal-Ġustizzja tinterpreta l-Artikolu 2 u t-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE, l-Artikolu 47 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea ( 4 ), u l-prinċipji ta’ supremazija tad-dritt tal-Unjoni, ta’ kooperazzjoni leali ( 5 ) u ta’ ċertezza legali. Jekk il-Qorti tal-Ġustizzja tiddeċiedi li, skont id-dritt tal-Unjoni, l-Awla Dixxiplinari ma setgħetx legalment tagħti dawk l-awtorizzazzjonijiet, il-qorti tar-rinviju titlob sabiex jiġu aċċertati l-konsegwenzi li dik il-konklużjoni għandha għall-kompożizzjoni tal-qorti adita bil-proċeduri kriminali. |
II. Il‑kuntest ġuridiku – Id‑dritt Pollakk
A. Il‑Kostituzzjoni
2. |
Skont l-Artikolu 45(1) tal-Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (il-Kostituzzjoni tar-Repubblika tal-Polonja; iktar ’il quddiem il-“Kostituzzjoni Pollakka”): “Kulħadd huwa intitolat għal smigħ ġust u pubbliku, mingħajr dewmien żejjed, minn qorti indipendenti u imparzjali b’kompetenza.” |
3. |
L-Artikolu 144(2) u (3) tal-Kostituzzjoni tar-Repubblika tal-Polonja jipprovdi: “2. Sabiex ikunu validi, atti uffiċjali tal-President tar-Repubblika għandu jkollhom il-kontrofirma tal-President tal-Kunsill tal-Ministri, li b’hekk huwa jerfa’ r-responsabbiltà quddiem is-Sejm [(l-Awla Inferjuri tal-Parlament Pollakk)]. 3. Id-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 2 iktar ’il fuq ma għandhomx japplikaw fil-każijiet li ġejjin: […] (17) il-ħatra ta’ mħallfin; […]” |
4. |
L-Artikolu 179 tal-Kostituzzjoni tar-Repubblika tal-Polonja huwa fformulat kif ġej: “L-Imħallfin għandhom jinħatru għal żmien indeterminat mill-President tar-Repubblika fuq proposta [tal-Krajowa Rada Sądownictwa (il-Kunsill Nazzjonali tal-Ġudikatura, il-Polonja; iktar ’il quddiem il-“KRS”)].” |
5. |
Skont l-Artikolu 180(1) tal-Kostituzzjoni tar-Repubblika tal-Polonja, imħallfin ma jistgħux jitneħħew. |
6. |
L-Artikolu 181 tal-Kostituzzjoni tar-Repubblika tal-Polonja jgħid: “Imħallef jista’ jinżamm responsabbli kriminalment jew titneħħielu l-libertà biss bil-kunsens minn qabel ta’ qorti stabbilita bil-liġi. Mħallef ma jistax jiġi ddetenut jew arrestat, ħlief fil-każ meta jinqabad jikkommetti offiża jekk id-detenzjoni tiegħu tkun essenzjali sabiex jiġi żgurat il-kors xieraq ta’ proċeduri. Il-president tal-qorti li jkollha kompetenza territorjali għandu jiġi informat minnufih bid-detenzjoni u jkun jista’ jordna l-ħelsien immedjat tal-persuna ddetenuta.” |
7. |
L-Artikolu 187 tal-Kostituzzjoni tar-Repubblika tal-Polonja jipprovdi: “1. Il-[KRS] għandu jkun kompost kif ġej:
[…] 3. It-terminu tal-kariga ta’ dawk magħżula bħala membri tal-[KRS] għandu jkun ta’ erba’ snin. 4. L-istruttura organizzattiva, il-kamp ta’ applikazzjoni tal-attività u tal-proċeduri għax-xogħol tal-[KRS], kif ukoll il-mod tal-għażla tal-membri tiegħu, għandhom ikunu speċifikati bi statut.” |
8. |
L-Artikolu 190(1) tal-Kostituzzjoni tar-Repubblika tal-Polonja jgħid: “Id-deċiżjonijiet tat-[Trybunał Konstytucyjny (il-Qorti Kostituzzjonali, il-Polonja)] huma vinkolanti erga omnes u finali.” |
B. Il-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema
9. |
L-Artikolu 27(1) tal-ustawa o Sądzie Najwyższym (il-Liġi dwar il-Qorti Suprema) tat‑8 ta’ Diċembru 2017 (Dz. U. tal‑2018, punt 5) li ġiet emendata mill-ustawa o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw (il-Liġi li Temenda l-Liġi Relatata mal-Organizzazzjoni tal-Qrati Ordinarji, il-Liġi dwar il-Qorti Suprema u Ċerti Liġijiet Oħra) tal‑20 ta’ Diċembru 2019 (Dz. U. tal‑2020, punt 190, iktar ’il quddiem il-“Liġi li Temenda”) (iktar ’il quddiem “il-Liġi Emendata tal-Qorti Suprema”) jipprovdi: “Il-kawżi li ġejjin huma ta’ kompetenza tal-Awla Dixxiplinari: […]
[…]” |
C. Il-Liġi Emendata dwar l-Organizzazzjoni tal-Qrati Ordinarji
10. |
L-Artikolu 41b tal-ustawa – Prawo o ustroju sądów powszechnych (il-Liġi Dwar l-Organizzazzjoni tal-Qrati Ordinarji) tas-27 ta’ Lulju 2001 (Dz. U. tal‑2001, Nru 98, punt 1070) jipprovdi: “1. L-awtorità kompetenti sabiex teżamina lment jew talba dwar l-attività ta’ qorti għandu jkun il-president tal-qorti. […] 3. L-awtorità kompetenti sabiex teżamina lment dwar l-attività tal-president ta’ sąd rejonowy (qorti distrettwali), tal-president ta’ sąd okręgowy (qorti reġjonali) jew tal-president ta’ sąd apelacyjny (qorti ta’ appell) għandu jkun il-president tas-sąd okręgowy (il-qorti reġjonali), il-president tas-sąd apelacyjny (il-qorti tal-appell) u l-[KRS] rispettivament.” |
11. |
L-Artikolu 42a ta’ din il-liġi, kif emendata mil-Liġi li Temenda (iktar ’il quddiem il-“Liġi Emendata dwar l-Organizzazzjoni tal-Qrati Ordinarji”) huwa fformulat kif ġej: “1. Fil-kuntest tal-attivitajiet tal-qrati jew tal-organi tal-qrati, ma jkunx permissibbli jkun hemm dubju dwar il-leġittimità tat-tribunali u tal-qrati, tal-organi kostituzzjonali tal-Istat jew tal-organi responsabbli għar-reviżjoni u għall-protezzjoni tal-liġi. 2. Qorti ordinarja jew awtorità oħra ma tistax tistabbilixxi jew tevalwa l-legalità tal-ħatra ta’ mħallef jew tas-setgħa ta’ eżerċizzju ta’ funzjonijiet ġudizzjarji li joriġina minn dik il-ħatra.” |
12. |
Skont l-Artikolu 47a(1) ta’ din il-liġi, kawżi għandhom jiġu assenjati lil mħallfin u lil imħallfin apprendisti b’mod aleatorju. Skont l-Artikolu 47b(1) ta’ din il-liġi, tista’ ssir bidla fil-kompożizzjoni ta’ qorti biss meta jkun impossibbli li dik il-qorti teżamina l-kawża fil-kompożizzjoni attwali tagħha jew jekk ikun hemm ostakolu permanenti għall-eżami minn dik il-qorti fil-kompożizzjoni attwali tagħha. F’każ bħal dan, għandhom japplikaw id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 47a sabiex il-kawża tiġi assenjata mill-ġdid. L-Artikolu 47b(3) ta’ din il-liġi jgħid li d-deċiżjoni sabiex tinbidel il-kompożizzjoni ta’ qorti għandha tittieħed mill-president ta’ dik il-qorti jew minn imħallef awtorizzat minnu. |
13. |
L-Artikolu 80 tal-Liġi Emendata dwar l-Organizzazzjoni tal-Qrati Ordinarji jipprovdi: “1. Imħallfin jistgħu jiġu arrestati jew ikunu s-suġġett għal proċeduri kriminali biss bl-awtorizzazzjoni tal-qorti dixxiplinari li jkollha kompetenza. Din id-dispożizzjoni ma tikkonċernax arrest in flagrante delicto, jekk dak l-arrest ikun essenzjali sabiex tkun żgurata t-tmexxija sewwa tal-proċeduri. Sakemm tiġi adottata deċiżjoni li tawtorizza l-bidu ta’ proċeduri kriminali kontra mħallef, ikunu jistgħu jitwettqu biss miżuri urġenti. […] 2c. Il-qorti dixxiplinari għandha tadotta deċiżjoni li tawtorizza l-bidu ta’ proċeduri kriminali kontra mħallef jekk is-suspetti kontrih jkunu ssustanzjati biżżejjed. Id-deċiżjoni għandha tistabbilixxi l-awtorizzazzjoni sabiex jinbdew proċeduri kriminali kontra l-imħallef u għandha tagħti r-raġunijiet li fuqhom tkun ibbażata. 2d. Il-qorti dixxiplinari għandha teżamina r-rikors għal awtorizzazzjoni sabiex jinbdew proċeduri kriminali kontra mħallef fi żmien erbatax-il jum minn meta jaslilha.” |
14. |
Bl-Artikolu 107(1) ta’ din il-liġi: “Imħallef għandu jkun responsabbli, fil-livell dixxiplinari, għal ksur ta’ obbligi professjonali (nuqqasijiet dixxiplinari), inklużi każijiet ta’: […]
[…]” |
15. |
Kif stabbilit fl-Artikolu 110(2a) tal-Liġi Emendata dwar l-Organizzazzjoni tal-Qrati Ordinarji: “Il-qorti dixxiplinari li fit-territorju tiegħu l-imħallef li jkun qiegħed jaffaċċja l-proċeduri jwettaq jew wettaq il-funzjonijiet tiegħu għandha tkun kompetenti ratione territoriae sabiex tisma’ u tiddetermina l-kawżi msemmija fl-Artikolu 37(5) u fil-punt 3 tal-Artikolu 75(2). Fil-kawżi msemmija fl-Artikolu 80 u fl-Artikolu 106zd, il-qorti li jkollha kompetenza għandha tkun, fl-ewwel istanza, is-Sąd Najwyższy [(il-Qorti Suprema)] ippresjeduta minn imħallef wieħed tal-Awla Dixxiplinari u, fit-tieni istanza, is-Sąd Najwyższy [(il-Qorti Suprema)] ippresjeduta minn kulleġġ ġudikanti ta’ tliet imħallfin tal-Awla Dixxiplinari.” |
16. |
L-Artikolu 129 ta’ din il-liġi jipprovdi: “1. Il-qorti dixxiplinari tista’ tissospendi mħallef li kontra tiegħu jkunu nbdew proċeduri dixxiplinari jew proċeduri ta’ inkapaċità mill-funzjonijiet tiegħu u tista’ wkoll tagħmel hekk jekk tadotta riżoluzzjoni li tippermetti li l-imħallef jinżamm kriminalment responsabbli. 2. Jekk il-qorti dixxiplinari tadotta riżoluzzjoni li tippermetti li mħallef jinżamm kriminalment responsabbli għal reat deliberat prosegwibbli b’akkuża pubblika, hija għandha tissospendi lill-imħallef mill-funzjonijiet tiegħu awtomatikament. 3. Il-qorti dixxiplinari, meta tissospendi mħallef mill-funzjonijiet tiegħu, għandha tnaqqas l-ammont tar-remunerazzjoni tiegħu b’bejn 25 % u 50 % sakemm iddum dik is-sospensjoni; dan ma jikkonċernax persuni b’rabta ma’ min ikunu nbdew proċeduri ta’ inkapaċità. 3a. Jekk il-qorti dixxiplinari tadotta riżoluzzjoni li tippermetti mħallef irtirat jinżamm kriminalment responsabbli għal reat deliberat prosegwibbli b’akkuża pubblika, hija għandha tnaqqas l-ammont tar-remunerazzjoni tiegħu b’bejn 25% u 50% sakemm idumu għaddejja l-proċeduri dixxiplinari. 4. Jekk il-proċeduri dixxiplinari ma jintlaqgħux jew jintemmu f’liberazzjoni, għandu jitħallas kumpens sħiħ fir-rigward tal-komponenti kollha tar-remunerazzjoni jew tal-emolumenti.” |
D. Il‑Liġi dwar il‑KRS
17. |
Skont l-Artikolu 9a tal-ustawa o Krajowej Radzie Sądownictwa (il-Liġi dwar il-Kunsill Nazzjonali tal-Ġudikatura) tat‑12 ta’ Mejju 2011 (Dz. U. tal‑2011, Nru 126, punt 714), kif emendata mill-ustawa o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw (il-Liġi li Temenda l-Liġi dwar il-Kunsill Nazzjonali tal-Ġudikatura u Ċerti Liġijiet Oħra) tat‑8 ta’ Diċembru 2017 (Dz. U. tal‑2018, punt 3) (iktar ’il quddiem il-“Liġi dwar il-KRS”): “1. Is-Sejm [(l-Awla Inferjuri tal-Parlament Pollakk] għandha teleġġi minn fost l-imħallfin tas-Sąd Najwyższy [(il-Qorti Suprema)], tal-qrati ordinarji, tal-qrati amministrattivi u tal-qrati militari, ħmistax-il membru tal-[KRS] għal terminu kollettiv ta’ erba’ snin. 2. Għall-elezzjoni msemmija fil-paragrafu 1, l-Awla Inferjuri għandha, kemm jista’ jkun, tqis il-ħtieġa għal rappreżentanza fil-[KRS] ta’ diversi tipi u livelli tal-qrati. 3. It-terminu kollettiv tal-membri ġodda tal-[KRS] eletti minn fost l-imħallfin għandu jibda mill-jum wara li jkunu ġew eletti. Membri li jkunu ser jitilqu mill-[KRS] għandhom jeżerċitaw il-kariga tagħhom sal-jum li fih jibda t-terminu kollettiv tal-membri l-ġodda tal-[KRS].” |
18. |
Bis-saħħa tad-dispożizzjoni tranżitorja li tinsab fl-Artikolu 6 tal-il-Liġi li Temenda l-Liġi dwar il-Kunsill Nazzjonali tal-Ġudikatura u Ċerti Liġijiet Oħra, li daħlet fis-seħħ fis‑17 ta’ Jannar 2018: “It-teminu tal-kariga tal-membri tal-[KRS] msemmi fl-Artikolu 187(1)(2) tal-Kostituzzjoni tar-Repubblika tal-Polonja, eletti skont id-dispożizzjonijiet fis-seħħ bħalissa, għandu jissokta sal-jum li jiġi qabel it-terminu tal-membri l-ġodda tal-[KRS], iżda mingħajr ma jaqbeż disgħin jum mid-data tad-dħul fis-seħħ ta’ din il-liġi, jekk dan it-terminu ma jkunx diġà skada.” |
E. Il‑Kodiċi ta’ Proċedura Kriminali
19. |
L-Artikolu 439(1) tal-ustawa – Kodeks postępowania karnego (il-Liġi dwar il-Kodiċi ta’ Proċedura Kriminali) tas‑6 ta’ Ġunju 1997 (Dz. U. tal‑1997, punt 555) (iktar ’il quddiem il-“Kodiċi ta’ Proċedura Kriminali”) jipprovdi: “Irrispettivament mil-limiti tal-appell u l-aggravji tal-appell ippreżentati u mill-impatt tal-ksur fuq il-kontenut tad-deċiżjoni, il-qorti ta’ appell għandha twarrab id-deċiżjoni appellata jekk:
[…]” |
20. |
Skont l-Artikolu 523(1) tal-Kodiċi ta’ Proċedura Kriminali, appell dwar punt ta’ dritt jista’ jinġieb biss abbażi tal-ksur imsemmi fl-Artikolu 439 tagħha jew ta’ vjolazzjoni oħra flagranti tad-dritt jekk tali vjolazzjoni seta’ kellha effett sinjifikattiv fuq il-kontenut tad-deċiżjoni. |
III. Il‑fatti li wasslu għall‑kawżi prinċipali u d‑domandi magħmula għal deċiżjoni preliminari
A. Kawża C‑615/20
21. |
Il-Prokuratura Okręgowa w Warszawie (il-Prosekutur Reġjonali ta’ Varsavja, il-Polonja) (iktar ’il quddiem il-“Prosekutur Pubbliku Reġjonali’) akkuża lil Y.P. u tlettax individwi oħra b’għadd ta’ offiżi skont il-Kodiċi Kriminali li kkawżaw ħsara lil mitejn u disgħa u għoxrin vittma. Il-kawża ( 6 ) tinsab għaddejja kontra ħdax-il konvenut. Il-proċess tal-kawża huwa magħmul minn mija u sebgħa u disgħin volum u diversi tużżani volumi ta’ annessi. Il-kawża tmexxiet għal iktar minn mitt jum, li matulhom taw xhieda l-konvenuti, il-vittmi u iktar minn mija u ħamsin persuna. Baqa’ biss ftit xhieda u tliet esperti x’jinstemgħu. L-imħallef I. T. ippresjeda l-kawża u ħa sehem fis-smigħ. |
22. |
Fl‑14 ta’ Frar 2020, il-Wydział Spraw Wewnętrznych Prokuratury Krajowej (l-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku Nazzjonali, Diviżjoni tal-Affarijiet Interni, il-Polonja) (iktar ’il quddiem l-“UPPN”) talab awtorizzazzjoni mingħand l-Awla Dixxiplinari ( 7 ) sabiex jixli lill-Imħallef I.T. talli naqas pubblikament fit-twettiq tal-funzjonijiet tiegħu u talli aġixxa ultra vires billi ħalla li rappreżentanti tal-media jirreġistraw seduta tas-Sąd Okręgowy w Warszawie (il-Qorti Reġjonali f’Varsavja, il-Polonja), il-qari fil-qorti tad-digriet mogħti f’dik il-kawża u r-raġunijiet mogħtija verbalment hemmhekk. Skont l-UPPN, l-Imħallef I.T. svela informazzjoni lil persuni mhux awtorizzati dwar investigazzjoni preliminari li kien mexxa l-Prosekutur Pubbliku Reġjonali. Minħabba li l-Imħallef I.T. kien kiseb dik l-informazzjoni fil-kors tal-funzjonijiet tiegħu, l-UPPN kien tal-fehma li l-azzjonijiet tal-imħallef kienu għamlu ħsara lill-interess pubbliku. |
23. |
Filwaqt li aġixxiet bħala qorti tal-ewwel istanza, fid‑9 ta’ Ġunju 2020, l-Awla Dixxiplinari ċaħdet it-talba tal-UPPN għal awtorizzazzjoni għall-prosekuzzjoni tal-Imħallef I.T. L-UPPN appella minn dik id-deċiżjoni. Fit‑18 ta’ Novembru 2020, l-Awla Dixxiplinari, din id-darba billi taġixxi bħala qorti tat-tieni istanza, neħħiet l-immunità tal-Imħallef I.T. minn prosekuzzjoni, issospendietu mill-kariga u naqqset ir-remunerazzjoni tiegħu b’25 % sakemm tintemm is-sospensjoni tiegħu ( 8 ). Is-sospensjoni għandha tissokta sakemm ikunu konklużi l-proċeduri kriminali kontrih. |
24. |
Minħabba s-sospensjoni tiegħu mill-eżerċizzju tal-funzjonijiet tiegħu, l-Imħallef I.T. ma jista’ jisma’ ebda waħda mill-kawżi li kienu assenjati lilu, inkluża l-Kawża VIII K 105/17. Skont il-prinċipju ta’ kompożizzjoni kostanti ta’ kulleġġi ġudikanti ta’ qrati sanċit fil-Kodiċi ta’ Proċedura Kriminali, huwa biss il-kulleġġ ġudikanti tal-qorti ( 9 ) li tkun mexxiet il-kawża kollha li huwa kompetenti jagħti sentenza. Il-proċeduri fil-Kawża VIII K 105/17 għandhom, għalhekk, jerġgħu jibdew mill-ġdid. B’mod partikolari, l-imħallef maħtur sabiex jieħu post l-Imħallef I.T. għandu jisma’ mill-ġdid ix-xhieda kollha miġjuba fil-kawża s’issa. Skont il-qorti tar-rinviju din is-sitwazzjoni hija kuntrarja għall-Artikolu 47 tal-Karta, b’mod partikolari għad-dritt għal rimedju effettiv u għad-dritt ta’ kull persuna għal smigħ ġust u pubbliku fi żmien raġonevoli minn qorti indipendenti u imparzjali stabbilita minn qabel bil-liġi ( 10 ). |
25. |
Id-digriet tar-rinviju jgħid li, fis-sentenza tal‑5 ta’ Diċembru 2019 ( 11 ) u fid-digrieti tagħha tal‑15 ta’ Jannar 2020 ( 12 ), is-Sąd Najwyższy (Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych) (il-Qorti Suprema (Awla Industrijali u Assigurazzjoni Soċjali), il-Polonja) ( 13 ), li ddeċidiet dwar il-proċeduri li minnhom oriġinat is-sentenza A. K., iddeċidiet li, fil-kompożizzjoni attwali tiegħu, il-KRS ma huwiex indipendenti mil-leġiżlatur u mill-eżekuttiv, u li l-Awla Dixxiplinari – li l-membri tagħha kienu nħatru fuq proposta tal-KRS fil-kompożizzjoni attwali tiegħu – ma hijiex “qorti” skont it-tifsira tal-Artikolu 47 tal-Karta, tal-Artikolu 6 tal-Konvenzjoni Ewropea għall-Protezzjoni tad-Drittijiet tal-Bniedem u tal-Libertajiet Fundamentali (iktar ’il quddiem il-“KEDB”) u tal-Artikolu 45(1) tal-Kostituzzjoni tar-Repubblika tal-Polonja. Permezz ta’ riżoluzzjoni konġunta tat‑23 ta’ Jannar 2020, l-Awli Ċivili, Kriminali u Industrijali u tal-Assigurazzjoni Soċjali tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema) flimkien ikkonfermaw il-pożizzjoni tal-Awla Industrijali u tal-Assigurazzjoni Soċjali, billi ddeċidew li kulleġġ ġudikanti tal-Awla Dixxiplinari li fiha tpoġġi persuna maħtura fuq proposta tal-KRS fil-kompożizzjoni attwali tiegħu huwa difettuż. L-awli konġunti ddikjaraw ukoll li, minħabba l-karatteristiċi strutturali tagħha, l-Awla Dixxiplinari ma hijiex “qorti” għall-finijiet tad-dispożizzjonijiet imsemmija iktar ’l fuq, u li d-deċiżjonijiet tagħha ma humiex “deċiżjonijiet ġudizzjarji”. B’deċiżjoni tat‑23 ta’ Settembru 2020 ( 14 ), l-Awla Dixxiplinari ddeċidiet li s-Sentenza A. K. “ma tistax titqies bħala vinkolanti fis-sistema legali Pollakka” peress li l-Awla Industrijali u tal-Assigurazzjoni Soċjali kienet operat b’“kulleġġi ġudikanti illegali”, fil-kawża prinċipali li tat lok għat-talba għal deċiżjoni preliminari. |
26. |
Il-qorti tar-rinviju, li fiha jpoġġi l-Imħallef I.T. tagħmel parti mis-sistema ġudizzjarja Pollakka u tiddeċiedi kawżi “fl-oqsma koperti mid-dritt tal-Unjoni” skont it-tifsira tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE ( 15 ). Id-deċiżjoni tal-Awla Dixxiplinari li tneħħi l-immunità tal-Imħallef I.T. minn prosekuzzjoni kriminali u li tissospendieh milli jwettaq il-funzjonijiet tiegħu, bil-konsegwenza li l-Kawża VIII K 105/17 jkollha tinstema’ mill-bidu minn kulleġġ ġudikanti differenti, iġġiegħel lill-qorti tar-rinviju tiddubita jekk l-Awla Dixxiplinari tikkostitwixxix qorti indipendenti u imparzjali stabbilita minn qabel bil-liġi. |
27. |
Fil-fehma tal-qorti tar-rinviju, regoli li jistipulaw kif imħallfin jiġu ddixxiplinati ( 16 ) u mkeċċija ( 17 ) huma suġġetti għar-rekwiżit ta’ protezzjoni ġudizzjarja effettiva skont it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE. Il-qorti tar-rinviju għandha dubji dwar jekk regoli nazzjonali li jawtorizzaw il-prosekuzzjoni kriminali ta’ mħallfin jew id-detenzjoni tagħhom humiex ugwalment suġġetti għar-rekwiżit ta’ protezzjoni ġudizzjarja effettiva. Hija tal-fehma li l-bidu ta’ proċeduri kriminali kontra mħallef għandu jkun suġġett għall-istess rekwiżiti bħal bidu ta’ proċeduri dixxiplinari għar-raġunijiet li ġejjin. L-ewwel, awtorizzazzjoni għal prosekuzzjoni għandha tingħata biss jekk, fil-fehma tal-qorti dixxiplinari, ikun hemm suspett suffiċjentement iġġustifikat li tkun twettqet offiża. It-tieni, ladarba tkun ingħatat tali awtorizzazzjoni, il-qorti dixxiplinari tista’ ( 18 ) tissospendi lill-imħallef inkwistjoni, sabiex b’hekk huwa ma jitħalliex jiddeċiedi kawżi sakemm dawk il-proċeduri kriminali jintemmu. It-tielet, għat-tul ta’ dik is-sospensjoni, il-qorti dixxiplinari hija obbligata tnaqqas ir-remunerazzjoni tal-imħallef b’bejn 25 % u 50 %. Ir-raba’, l-għoti ta’ awtorizzazzjoni għal prosekuzzjoni ta’ mħallef ma tindika ebda limitu ta’ żmien sabiex tiġi ppreżentata akkuża f’dik il-kawża. Bħala konsegwenza ta’ dik l-awtorizzazzjoni, imħallef għandu jkun sospiż u r-remunerazzjoni tiegħu titnaqqas għal żmien indefinit. Evalwazzjoni ta’ dawk iċ-ċirkustanzi tista’ tiġġustifika konklużjoni li l-proċedura sabiex titneħħa l-immunità ta’ mħallef minn prosekuzzjoni u/jew minn detenzjoni jkollha konsegwenzi simili għal miżuri adottati skont is-sistema dixxiplinari għal imħallfin. Dik il-proċedura għandha, għalhekk, tkun ugwalment suġġetta għar-rekwiżit ta’ protezzjoni ġudizzjarja effettiva skont it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE. |
28. |
Skont il-qorti tar-rinviju, il-prosekuturi pubbliċi kollha fil-Polonja jirrapportaw lill-Ministru għall-Ġustizzja li, bil-liġi, jokkupa l-kariga ta’ Prokurator Generalny (Prosekutur Ġenerali). Filwaqt li prosekutur pubbliku huwa viżibbilment indipendenti fit-twettiq tal-funzjonijiet tiegħu, huwa obbligat jesegwixxi d-digrieti, linji gwida u istruzzjonijiet tal- prosekutur pubbliku li lilu jirrapporta, li jista’ jkun il-Ministru għall-Ġustizzja, inkluż fi proċeduri quddiem l-Awla Dixxiplinari. |
29. |
It-talba għal-deċiżjoni preliminari tindika li, skont il-Kostituzzjoni tar-Repubblika tal-Polonja, il-Ministru għall-Ġustizzja huwa membru tal-KRS. Kważi l-ħmistax-il membru minn ħamsa u għoxrin tal-KRS, li s-Sejm kien għażel minn fost l-imħallfin, kellhom rabtiet mill-qrib mal-Ministru għall-Ġustizzja fiż-żmien tal-għażla u huma jżommu dawk ir-rabtiet. Il-KRS, kif hekk kompost, sussegwentement ħa sehem fin-nomina tal-membri kollha tal-Awla Dixxiplinari, li jinkludu kemm dawk li kienu prosekuturi pubbliċi, kif ukoll avukati li pubblikament kienu jappoġġjaw l-azzjonijiet tal-Ministru għall-Ġustizzja. |
30. |
Skont ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, il-kunċett ta’ “indipendenza”, li huwa inerenti fil-kompitu ta’ aġġudikazzjoni, jeżiġi li korp jaġixxi bħala terz b’rabta ma’ partijiet fi proċeduri quddiemha ( 19 ). Minħabba l-kompożizzjoni tal-Awla Dixxiplinari, il-kompożizzjoni attwali tal-KRS, in-natura ġerarkika tas-sistema ta’ prosekuzzjoni pubblika u d-dispożizzjonijiet li jirregolaw l-awtorizzazzjoni għal prosekuzzjoni jew għal detenzjoni ta’ mħallef, il-qorti tar-rinviju għandha dubji serji dwar jekk l-Awla Dixxiplinari taġixxix bħala terz b’rabta mal-prosekutur pubbliku. |
31. |
Barra minn dan, fid-dawl tad-digriet tat‑8 ta’ April 2020, il-qorti tar-rinviju għandha wkoll riżervi dwar jekk l-Awla Dixxiplinari għandhiex tisma’ rikorsi għal awtorizzazzjoni għal prosekuzzjoni jew għal detenzjoni ta’ mħallfin. Hija tqis li l-kunċett ta’ “kawżi dixxiplinari dwar mħallfin” msemmi fl-ewwel inċiż tal-punt 1 tad-dispożittiv ta’ dak id-digriet għandu jinkludi wkoll każijiet li jawtorizzaw il-prosekuzzjoni u d-detenzjoni ta’ mħallfin. Fi kwalunkwe każ, peress li l-kompożizzjoni tal-Awla Dixxiplinari tibqa’ ma tinbidilx, il-kawżi kollha pendenti quddiem dan il-korp jinstemgħu minn kulleġġ ġudikanti li ma jissodisfax ir-rekwiżiti ta’ indipendenza skont it-tieni inċiż tal-punt 1 tad-dispożittiv tad-digriet tat‑8 ta’ April 2020. |
32. |
Fid-dawl ta’ dak li ntqal iktar ’il fuq, il-qorti tar-rinviju tqis li l-awtorizzazzjoni tal-Awla Dixxiplinari ma hijiex “deċiżjoni ġudizzjarja” peress li din l-awla la tissodisfa r-rekwiżiti għal protezzjoni ġudizzjarja effettiva għall-finijiet tad-dritt tal-Unjoni u lanqas ma tiżgura “kemm l-istabbiltà tad-dritt u tar-relazzjonijiet legali kif ukoll l-amministrazzjoni tajba tal-ġustizzja” ( 20 ). Għaldaqstant, hija ma tqisx lilha nnifisha marbuta bid-digrieti tal-Awla Dixxiplinari. Peress li l-validità tal-awtorizzazzjoni tal-Awla Dixxiplinari għandha impatt dirett dwar jekk il-qorti tar-rinviju hijiex minnha nnifisha qorti indipendenti u imparzjali stabbilita minn qabel bil-liġi, hija titlob il-gwida tal-Qorti tal-Ġustizzja. F’dan il-kuntest, il-qorti tar-rinviju titlob sabiex jiġi aċċertat jekk l-obbligu li deċiżjoni tal-Awla Dixxiplinari ma tiġix ittrattata bħala vinkolanti japplikax ugwalment għal korpi oħra tal-Istat ( 21 ) u, għaldaqstant, jekk imħallef li fir-rigward tiegħu tali prosekuzzjoni tkun ġiet awtorizzata ma jitħalliex inġustament ipoġġi f’qorti jiksirx id-dritt tal-Unjoni. |
33. |
F’dawn iċ-ċirkustanzi, is-Sąd Okręgowy w Warszawie (il-Qorti Reġjonali ta’ Varsavja) iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domandi preliminari li ġejjin:
|
B. Kawża C‑671/20
34. |
Il-fatti li minnhom toriġina din it-talba għal deċiżjoni preliminari jixbhu lil dawk tal-Kawża C‑615/20. |
35. |
Il-Prosekutur Pubbliku Reġjonali xela lil M.M. b’seba’ offiżi kriminali inkluż, inter alia, li naqas milli jirreġistra għal falliment, naqas milli jissodisfa talbiet ta’ kredituri, ikkommetta frodi bankarja u naqas milli jirreġistra d-dikjarazzjonijiet finanzjarji ta’ kumpannija. B’deċiżjoni tad‑9 ta’ Ġunju 2020, il-Prosekutur Pubbliku Reġjonali ordna l-ħolqien ta’ ipoteka mandatorja fuq proprjetà immobbli ta’ M.M. u martu, bħala sidien konġunti, bħala garanzija għal multi u tariffi potenzjali tal-qrati. M.M. appella minn dik id-deċiżjoni. |
36. |
Fid-dawl tar-riżoluzzjoni tal-Awla Dixxiplinari, il-President tas- Sąd Okręgowy w Warszawie (il-Qorti Reġjonali ta’ Varsavja) ordna ( 22 ) lill-President tal-awla li fiha kien ipoġġi l-Imħallef I.T. sabiex jibdel il-kulleġġ ġudikanti fil-kawżi kollha ( 23 ) li oriġinarjament kienu assenjati lil dan l-imħallef ( 24 ). Il-President ta’ dik l-awla assenja mill-ġdid il-kawżi li oriġinarjament kienu assenjati lill-Imħallef I.T. Wara dik l-assenjazzjoni mill-ġdid, il-qorti tar-rinviju għamlet għadd ta’ domandi lill-Qorti tal-Ġustizzja għal deċiżjoni preliminari. |
37. |
Il-qorti tar-rinviju tosserva li, skont is-sentenza Simpson ( 25 ), kull qorti għandha tivverifika motu proprio jekk hijiex qorti indipendenti u imparzjali stabbilita minn qabel bil-liġi. Hija għandha dubji dwar jekk hija tikkostitwixxix “qorti stabbilita minn qabel bil-liġi” minħabba li l-bidla fil-kompożizzjoni tagħha b’digriet tal-President tas-Sąd Okręgowy w Warszawie (il-Qorti Reġjonali ta’ Varsavja) wara s-sospensjoni tal-Imħallef I.T. kienet riżultat dirett tar-riżoluzzjoni tal-Awla Dixxiplinari. Minħabba “l-karatteristiċi strutturali” tagħha, din l-awla ma hijiex “qorti” skont id-dritt nazzjonali jew tal-Unjoni. Il-qorti tar-rinviju tqis li biss permezz ta’ eżami mill-ġdid effettiv tar-riżoluzzjoni tal-Awla Dixxiplinari hija tkun tista’ tevalwa jekk hijiex qorti stabbilita minn qabel bil-liġi u tkun tista’ tiddeċiedi fil-proċeduri quddiemha. Il-qorti tar-rinviju tqis li hija tista’ tikser id-dritt tal-partijiet għal qorti, bir-riżultat li d-deċiżjoni tagħha tiġi annullata f’appell ( 26 ) jekk kulleġġ ġudikanti li fiha jkun poġġa persuna mhux awtorizzata jkun ta sentenza, minħabba li l-qorti ma kinitx tkun komposta sewwa ( 27 ) jew minħabba ksur tad-dritt tal-Unjoni. |
38. |
Il-qorti tar-rinviju tqis li evalwazzjoni dwar jekk hijiex konformi mar-rekwiżit li hija tkun stabbilita minn qabel bil-liġi teżiġi eżami tal-effett vinkolanti tar-riżoluzzjoni tal-Awla Dixxiplinari. Kemm il-leġiżlazzjoni nazzjonali kif ukoll il-ġurisprudenza tat-Trybunał Konstytucyjny (il-Qorti Kostituzzjonali), li jgħidu li qrati nazzjonali ma jistgħux jeżaminaw mill-ġdid il-ħatra ta’ mħallef, inkluża l-legalità tal-funzjoni tal-President tar-Repubblika tal-Polonja ( 28 ) u tal-KRS fil-proċedura ta’ ħatra ( 29 ), jipprojbixxu li jsir dak l-eżami. Barra minn dan, tali eżami jitqies li jkun offiża dixxiplinari. Il-qorti tar-rinviju għandha dubji dwar jekk id-dritt tal-Unjoni jipprekludix tali leġiżlazzjoni nazzjonali u l-imsemmija ġurisprudenza tat-Trybunał Konstytucyjny (il-Qorti Kostituzzjonali). |
39. |
Il-qorti tar-rinviju hija wkoll inċerta dwar jekk hijiex marbuta bir-riżoluzzjoni tal-Awla Dixxiplinari u bi kwalunkwe konsegwenzi li din jista’ jkollha għall-kompożizzjoni tagħha, inkluża l-effettività legali tas-sospensjoni tal-Imħallef I.T. Il-Qorti tal-Ġustizzja enfasizzat ripetutament l-importanza, kemm fl-ordinament ġuridiku tal-Unjoni kif ukoll f’dak tal-Istati Membri tagħha, tal-“prinċipju ta’ awtorità ta’ res judicata”. Sabiex ikunu żgurati kemm l-istabbiltà tad-dritt u ta’ relazzjonijiet legali kif ukoll l-amministrazzjoni tajba tal-ġustizzja, huwa importanti li ma jistax ikun hemm dubji dwar deċiżjonijiet ġudizzjarji li jkunu saru definittivi. Id-dritt tal-Unjoni, għalhekk, ma jeżiġix li qorti nazzjonali tinjora regoli domestiċi ta’ proċedura li jagħtu l-awtorità ta’ res judicata lil sentenza, anki jekk dan ikun jippermetti li jkun hemm rimedju għal sitwazzjoni domestika li tkun inkompatibbli mad-dritt tal-Unjoni ( 30 ). |
40. |
Il-qorti tar-rinviju tqis li n-natura tal-Awla Dixxiplinari hija tali li r-riżoluzzjoni tagħha tat‑18 ta’ Novembru 2020 ma hijiex “deċiżjoni ġudizzjarja” minħabba li dan it-terminu japplika biss għal deċiżjonijiet ta’ korp li jissodisfa r-rekwiżiti għal protezzjoni ġudizzjarja effettiva skont id-dritt tal-Unjoni. Il-fatt li l-Awla Dixxiplinari tista’ tissospendi mħallef – fil-prattika għal perijodu indefinit – bl-ebda mod ma jiżgura l-istabbiltà tad-dritt u tar-relazzjonijiet legali u ċertament ma jikkontribwixxix għall-amministrazzjoni tajba tal-ġustizzja. Barra minn dan, il-qorti tar-rinviju tistaqsi jekk l-obbligu li jiġi rrifjutat li d-deċiżjonijiet tal-Awla Dixxiplinari jingħataw effett vinkolanti japplikax ukoll għal deċiżjonijiet ta’ uffiċjali oħra tal-Istat bħall-Ministru għall-Ġustizzja, il-prosekutur pubbliku, il-presidenti ta’ qrati u t-Trybunał Konstytucyjny (il-Qorti Kostituzzjonali). Għaldaqstant, hija tistaqsi jekk rifjut mhux iġġustifikat sabiex imħallef, li fir-rigward tiegħu tkun ġiet awtorizzata tali prosekuzzjoni, jitħalla ipoġġi f’formazzjoni ta’ qorti jiksirx id-dritt tal-Unjoni. |
41. |
F’dawn iċ-ċirkustanzi, is-Sąd Okręgowy w Warszawie (il-Qorti Reġjonali ta’ Varsavja) iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja id-domandi preliminari li ġejjin:
|
IV. Il‑proċedura quddiem il‑Qorti tal-Ġustizzja
42. |
B’deċiżjoni tal‑21 ta’ Jannar 2021, il-President tal-Qorti tal-Ġustizzja għaqqad il-Kawżi C‑615/20 u C‑671/20 għall-finijiet tal-proċedura bil-miktub u orali tas-sentenza. |
43. |
Il-qorti tar-rinviju talbet l-applikazzjoni tal-proċedura mħaffa fil-Kawżi C‑615/20 u C‑671/20, skont l-Artikolu 105(1) tar-Regoli tal-Proċedura. B’deċiżjonijiet tad‑9 ta’ Diċembru 2020 u tal‑21 ta’ Jannar 2021 rispettivament, il-President tal-Qorti tal-Ġustizzja ċaħad dawk it-talbiet. Madankollu l-kawżi ngħataw trattament prijoritarju skont l-Artikolu 53(3) tal-istess Regoli tal-Proċedura. |
44. |
Sottomissjonijiet bil-miktub ġew ippreżentati minn Y.P., mill-Prosekutur Pubbliku Reġjonali, mill-Gvern Belġjan, Daniż, tal-Pajjiżi l-Baxxi, Pollakk, Finlandiż u Svediż u mill-Kummissjoni Ewropea. Ħlief għal Y.P., il-partijiet kollha msemmija hawn għamlu sottomissjonijiet orali u wieġbu għal mistoqsijiet magħmula mill-Qorti tal-Ġustizzja fis-seduta tat‑28 ta’ Ġunju 2022. |
V. Evalwazzjoni
A. Ammissibbiltà
45. |
Il-Prosekutur Pubbliku Reġjonali u l-Gvern Pollakk jikkontendu li d-domandi preliminari magħmula huma inammissibbli. Fl-assenza ta’ kwalunkwe fattur ta’ konnessjoni bejn dawn il-kwistjonijiet fil-proċeduri quddiem il-qorti tar-rinviju u d-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni li tagħhom hija titlob interpretazzjoni, ma hijiex meħtieġa risposta għal dawk id-domandi sabiex dik il-qorti tkun tista’ taqta’ l-kawżi quddiemha ( 31 ). Il-Gvern Pollakk iżid li anki kieku l-Qorti tal-Ġustizzja kellha tawtorizza lill-qorti tar-rinviju ma tagħtix kas ir-riżoluzzjoni tal-Awla Dixxiplinari, ebda dispożizzjoni tad-dritt Pollakk ma tippermetti l-bdil ta’ mħallef assenjat għal kawża jew it-trasferiment ta’ dawk il-kawżi lil imħallef ieħor. |
46. |
Il-Kummissjoni u l-Gvern Svediż isostnu li t-talbiet għal deċiżjoni preliminari huma ammissibbli minħabba li r-risposta tal-Qorti tal-Ġustizzja hija meħtieġa sabiex il-kulleġġ ġudikanti tal-qorti tar-rinviju jkun jista’ jirriżolvi in limine litis jekk għandux kompetenza jiddeċiedi l-azzjonijiet kriminali fil-kawża prinċipali. |
47. |
Skont il-ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, domandi dwar l-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni magħmula minn qorti nazzjonali jgawdu minn preżunzjoni ta’ rilevanza. Il-Qorti tal-Ġustizzja tista’ tirrifjuta tiddeċiedi dwar tali domandi biss meta jkun jidher b’mod tassew manifest li l-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni mitluba ma jkollha ebda rabta mal-fatti attwali tal-kawża prinċipali jew l-għan tagħha, fejn il-problema tkun ta’ natura ipotetika, jew fejn il-Qorti tal-Ġustizzja ma jkollhiex quddiemha l-punti ta’ fatt jew ta’ liġi neċessarji sabiex tirrispondi b’mod utli għad-domandi li jkunu sarulha ( 32 ). |
48. |
Huwa tassew manifest kemm mit-test kif ukoll mill-istruttura tal-Artikolu 267 TFUE li qorti jew tribunal nazzjonali ma għandhomx is-setgħa jressqu kwistjoni quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja permezz ta’ rinviju għal deċiżjoni preliminari sakemm kawża tkun pendenti quddiemha, li fiha hija tintalab tagħti deċiżjoni li tkun tista’ tieħu inkunsiderazzjoni dik id-deċiżjoni preliminari. Rinviju għal deċiżjoni preliminari jkun iġġustifikat mill-ħtieġa li tilwima tiġi riżolta u mhux li jiffaċilita l-għoti ta’ opinjonijiet konsultattivi dwar kwistjonijiet ġenerali jew ipotetiċi ( 33 ). Il-Qorti tal-Ġustizzja saħqet ukoll li jista’ jkun meħtieġ li tingħata risposta għal domandi magħmula sabiex qrati ta’ rinviju jingħataw interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni li tgħinhom jirriżolvu kwistjonijiet proċedurali tad-dritt nazzjonali qabel ma jiddeċiedu dwar il-mertu ta’ tilwimiet pendenti quddiemhom ( 34 ). |
49. |
Id-domandi magħmula lill-Qorti tal-Ġustizzja f’dawn il-proċeduri jitolbu li jiġi stabbilit jekk, fid-dawl tal-karatteristiċi tal-Awla Dixxiplinari, b’mod partikolari l-mod tal-ħatra tal-membri tagħha, id-dritt tal-Unjoni jipprekludix dispożizzjonijiet ta’ dritt nazzjonali li bihom dik l-awla tkun tista’ tawtorizza l-prosekuzzjoni ta’ mħallef sabiex b’hekk tirriżulta s-sospensjoni tiegħu. Jekk dan huwa l-każ, x’konsegwenzi jkun hemm, bħala kwistjoni tad-dritt tal-Unjoni, għal-legalità tal-kulleġġ ġudikanti tal-qorti li tkun qiegħda tisma’ t-tilwima fil-kawża prinċipali? F’tali ċirkustanzi l-qorti tar-rinviju titlob sabiex jiġi aċċertat jekk hijiex konformi mar-rekwiżit li hija tkun stabbilita minn qabel bil-liġi. Peress li, skont is-sentenza Simpson ( 35 ), qorti tista’ tkun obbligata teżamina jekk, kif tkun komposta, hija tkunx tikkostitwixxi qorti indipendenti u imparzjali stabbilita minn qabel bil-liġi meta jinqala dubju serju dwar dan, tkun meħtieġa l-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni mitluba mill-qorti tar-rinviju sabiex hija tkun tista’ tirriżolvi kwistjoni proċedurali mqajma in limine litis qabel ma tiddeċiedi fuq il-proċeduri kriminali li bihom hija tkun adita ( 36 ). |
50. |
Is-sottomissjoni li tgħid li, jekk ir-riżoluzzjoni tal-Awla Dixxiplinari titqies kuntrarja għad-dritt tal-Unjoni, id-dritt Pollakk ma jippermettix il-bdil ta’ mħallef assenjat għal kawża jew it-trasferiment ta’ kawżi, tirrigwarda aspetti tal-mertu tas-suġġett tad-digriet tar-rinviju relatat mal-kamp ta’ applikazzjoni u mal-effett tad-dritt tal-Unjoni u mas-supremazija tiegħu. Argumenti dwar il-mertu ta’ kawża ma jipprovdux bażi sabiex jiġi iddikjarat li talba għal deċiżjoni preliminari tkun inammissibbli ( 37 ). |
51. |
Waqt is-seduta, il-Gvern Pollakk invoka s-sentenza Prokurator Generalny et (Awla Dixxiplinari tal-Qorti Suprema – Ħatra) ( 38 ) sabiex issostni l-argument tagħha li r-rinviji għal deċiżjoni preliminari huma inammissibbli. F’dik is-sentenza, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li talba għal deċiżjoni preliminari kienet inammissibbli minħabba li, inter alia, id-domandi magħmula dwar l-eżistenza ta’ relazzjoni ta’ servizz bejn imħallef u l-Awla Dixxiplinari kienu relatati ma’ tilwima oħra differenti mis-suġġett tal-proċeduri quddiem il-qorti tar-rinviju. Sabiex tiddetermina l-kamp ta’ applikazzjoni tad-domandi magħmula u tipprovdi risposta adatta, il-Qorti tal-Ġustizzja kien ikollha teżamina mill-ġdid kwistjonijiet li kienu jmorru lil hinn mill-kamp ta’ applikazzjoni tat-tilwima fil-proċeduri quddiem il-qorti tar-rinviju. Il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet ukoll li t-talba għal deċiżjoni preliminari f’dik il-kawża effettivament kellha l-għan li tiġi invalidata erga omnes il-ħatra ta’ mħallef tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema), minkejja li d-dritt nazzjonali ma kienx jawtorizza oppożizzjoni għall-ħatra ta’ mħallef b’azzjoni diretta sabiex tali ħatra tiġi annullata. Kif jirriżulta mill-punt 49 ta’ dawn il-konklużjonijiet, dan ma huwiex il-każ hawnhekk. |
52. |
Għalhekk nipproponi li l-Qorti tal-Ġustizzja tiċħad l-oġġezzjonijiet magħmula għall-ammissibbiltà tad-domandi preliminari tal-qorti tar-rinviju. |
B. Fuq il‑mertu
1. Osservazzjonijiet preliminari
53. |
Is-suġġett tar-rikors għal nuqqas ta’ twettiq ta’ obbligu ( 39 ) fil-Kawża C‑204/21, Il-Kummissjoni vs Il-Polonja (Indipendenza u ħajja privata tal-imħallfin) ( 40 ), jixbah parzjalment dawn il-proċeduri għal deċiżjoni preliminari. Filwaqt li l-proċeduri għal nuqqas ta’ twettiq ta’ obbligu u t-talbiet għal deċiżjoni preliminari huma proċeduri differenti b’effetti legali distinti ( 41 ), irrid nirreferi, fejn huwa opportun, għall-konklużjonijiet tiegħi f’dawk il-proċeduri għal nuqqas ta’ twettiq ta’ obbligu li għandhom jiġu ppreżentati fl-istess data bħal dawn il-konklużjonijiet. B’mod partikolari, il-punti 46 sa 60 tal-konklużjonijiet tiegħi fil-Kawża C‑204/21, Il-Kummissjoni vs Il-Polonja (Indipendenza u ħajja privata tal-imħallfin) jiddeskrivu dak li nqis huma propożizzjonijiet ta’ dritt stabbiliti sewwa rilevanti għar-riżoluzzjoni ta’ dawn il-proċeduri. |
2. L‑ewwel, it‑tieni u t‑tielet domanda fil‑Kawża C‑615/20
54. |
Permezz tal-ewwel, tat-tieni u tat-tielet domanda fil-Kawża C‑615/20, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk l-Artikolu 2 TUE, it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u l-Artikolu 47 tal-Karta japplikawx fil-kawżi li jawtorizzaw, inter alia, il-prosekuzzjoni, id-detenzjoni u s-sospensjoni ta’ mħallfin u ta’ mħallfin apprendisti u t-tnaqqis obbligatorju tar-remunerazzjoni tagħhom. Jekk huwa hekk, għandhom dawk id-dispożizzjonijiet jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu regoli nazzjonali li jagħtu kompetenza lill-Awla Dixxiplinari sabiex tiddeċiedi tali kawżi fl-ewwel u fit-tieni istanza, fid-dawl tal-fatt li ċerti karatteristiċi ta’ din l-awla, inkluż il-mod tal-ħatra tal-membri tagħha, jagħtu lok għal dubji dwar jekk hijiex “qorti” għall-finijiet tal-Artikolu 47 tal-Karta? |
55. |
L-eżami ta’ dawn id-domandi jeħtieġ, l-ewwel, evalwazzjoni tar-rilevanza tal-Artikolu 47 tal-Karta fil-kuntest tal-Kawża C‑615/20 u tal-Kawża C‑671/20. Hija ġurisprudenza stabbilita li persuna li tinvoka d-dritt għal rimedju effettiv skont l-Artikolu 47 tal-Karta f’kawża partikolari għandha tinvoka drittijiet jew libertajiet iggarantiti mid-dritt tal-Unjoni jew tkun is-suġġett ta’ proċeduri li jimplimentaw id-dritt tal-Unjoni skont it-tifsira tal-Artikolu 51(1) tal-Karta. Ma huwiex ċar mid-digrieti tar-rinviju fil-Kawżi C‑615/20 u C‑671/20 li Y.P. jew M.M. jinvokaw dritt li dispożizzjoni tad-dritt tal-Unjoni tagħtihom jew li huma s-suġġett ta’ proċeduri li jimplimentaw id-dritt tal-Unjoni. F’dawn iċ-ċirkustanzi, l-Artikolu 47 tal-Karta ma japplikax għall-kawżi prinċipali. Madankollu, peress li t-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE jeżiġi li l-Istati Membri kollha jipprovdu rimedji suffiċjenti sabiex jiżguraw protezzjoni ġudizzjarja effettiva fl-oqsma koperti mid-dritt tal-Unjoni ( 42 ), l-iktar skont it-tifsira tal-Artikolu 47 tal-Karta, kwalunkwe interpretazzjoni tal-ewwel dispożizzjoni għandha tieħu inkunsiderazzjoni t-tieni ( 43 ). |
56. |
It-tieni, ngħaddi sabiex inqis ir-rilevanza ta’ żewġ digrieti interlokutorji f’żewġ proċeduri għal nuqqas ta’ twettiq ta’ obbligu kontra r-Repubblika tal-Polonja. Fid-digriet tat‑8 ta’ April 2020, il-Qorti tal-Ġustizzja ordnat is-sospensjoni ta’ ċerti attivitajiet tal-Awla Dixxiplinari. Il-qorti tar-rinviju f’dak ir-rinviju għal deċiżjoni preliminari tesprimi riżervi dwar jekk, fid-dawl tad-digriet mogħti f’dik il-kawża, l-Awla Dixxiplinari setgħetx tisma’ kawżi b’talba għal awtorizzazzjoni għal prosekuzzjoni u sospensjoni ta’ mħallef. Hija rreferiet ukoll għal għadd ta’ domandi dwar ir-rilevanza tas-sospensjoni kif ordnata f’dawn il-proċeduri ( 44 ). |
57. |
Id-dispożittiv tad-digriet tat‑8 ta’ April 2020, jordna s-sospensjoni ta’ ċerti attivitajiet imwettqa mill-Awla Dixxiplinari skont dispożizzjonijiet speċifiċi ( 45 ) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema. Dawk id-dispożizzjonijiet taw il-bażi legali tal-kompetenza tal-Awla Dixxiplinari sabiex tiddeċiedi dwar proċeduri dixxiplinari kontra mħallfin. Dawn huma għalkollox differenti minn dawk tal-bażi legali tal-kompetenza tal-Awla Dixxiplinari sabiex ikunu awtorizzati l-prosekuzzjoni, id-detenzjoni u s-sospensjoni ta’ mħallfin u t-tnaqqis fir-remunerazzjoni tagħhom, li huma s-suġġett tal-proċeduri li minnhom joriġinaw dawn ir-rinviji għal deċiżjoni preliminari ( 46 ). Għalhekk inqis li d-digriet tat‑8 ta’ April 2020 bħala irrilevanti għall-kwistjonijiet li jinħolqu sabiex jiġu ddeterminati hawnhekk ( 47 ). |
58. |
Għall-kuntrarju, id-digriet tal-Viċi President tal-Qorti tal-Ġustizzja tal‑14 ta’ Lulju 2021 fil-Kawża C‑204/21 R, Il-Kummissjoni vs Il-Polonja ( 48 ), jidher li huwa rilevanti. Id-dispożittiv tiegħu jeżiġi li r-Repubblika tal-Polonja, inter alia, tissospendi l-applikazzjoni tal-Artikolu 27(1)(1a) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema u dispożizzjonijiet tal-Liġi Emendata dwar l-Organizzazzjoni tal-Qrati Ordinarji li jagħtu lill-Awla Dixxiplinari kompetenza tiddeċiedi dwar rikorsi għal awtorizzazzjoni sabiex jinbdew proċeduri kriminali kontra mħallfin jew imħallfin apprendisti ( 49 ). Dak id-digriet jeżiġi wkoll li r-Repubblika tal-Polonja tissospendi l-effetti ta’ kwalunkwe deċiżjoni li l-Awla Dixxiplinari tkun diġà adottat abbażi tad-dispożizzjonijiet imsemmija iktar ’il fuq u li żżomm milli tirreferi kawżi relatati magħhom lil qorti li ma tkunx indipendenti ( 50 ). |
59. |
Sabiex tkun żgurata l-implimentazzjoni effettiva tal-istess digriet tal‑14 ta’ Lulju 2021, fis‑27 ta’ Ottubru 2021 il-Viċi President tal-Qorti tal-Ġustizzja ordna li r-Repubblika tal-Polonja tħallas pagamenti ta’ penalità ta’ EUR 1,000,000 kuljum mid-data tan-notifika ta’ dak id-digriet sakemm dan l-Istat Membru jkun konformi mal-obbligi li jirriżultaw mid-digriet tal‑14 ta’ Lulju 2021, jew, jekk jonqos jagħmel hekk, sad-data tal-għoti tas-sentenza li ttemm il-proċeduri fil-Kawża C‑204/21, Il-Kummissjoni vs Il-Polonja (Indipendenza u ħajja privata tal-imħallfin) ( 51 ). |
60. |
Waqt is-seduta l-Kummissjoni kkonfermat ( 52 ) li r-Repubblika tal-Polonja ma kinitx għarrfitha dwar kwalunkwe miżura li dan l-Istat Membru kien adotta sabiex ikun konformi mad-digriet tal‑14 ta’ Lulju 2021. Il-Kummissjoni żiedet tgħid li, wara li kien ingħata dak id-digriet, l-Imħallef I.T. missu ngħata postu mill-ġdid mill‑14 ta’ Lulju 2021 sal-għoti tas-sentenza fil-Kawża C‑204/21, Il-Kummissjoni vs Il-Polonja (Indipendenza u ħajja privata tal-imħallfin). |
61. |
It-tielet, il-Gvern Pollakk sostna waqt is-seduta li l-Awla Dixxiplinari kienet tneħħiet permezz tal-ustawa o zmianie ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw (il-Liġi li Temenda l-Liġi dwar il-Qorti Suprema u Ċerti Liġijiet Oħra), tad‑9 ta’ Ġunju 2022 (Dz. U. tal‑2022, punt 1259) (iktar ’il quddiem il-“Liġi tad‑9 ta’ Ġunju 2022”). Minn dik id-data ’l hemm, imħallef seta’ jopponi riżoluzzjoni definittiva tal-Awla Dixxiplinari li tawtorizza l-prosekuzzjoni tiegħu quddiem l-Izba Odpowiedzialności Zawodowej (l-Awla ta’ Responsabbiltà Professjonali), li għadha kif ġiet maħluqa, tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema) (iktar ’il quddiem l-“Awla ta’ Responsabbiltà Professjonali’). |
62. |
Permezz tal-Artikolu 8 tal-Liġi tad‑9 ta’ Ġunju 2022, malli din daħlet fis-seħħ ( 53 ), l-Awla Dixxiplinari tneħħiet u twaqqfet l-Awla ta’ Responsabbiltà Professjonali. L-Awla ta’ Responsabbiltà Professjonali għandha tmexxi l-kawżi kollha li ma kinux intemmu quddiem l-Awla Dixxiplinari fil‑15 ta’ Lulju 2022. Bis-saħħa tal-Artikolu 18 tal-Liġi tad‑9 ta’ Ġunju 2022, imħallef jista’, fi żmien sitt xhur mid-dħul fis-seħħ tagħha, iressaq mozzjoni quddiem l-Awla ta’ Responsabbiltà Professjonali sabiex hija tibda mill-ġdid proċeduri fir-rigward ta’ riżoluzzjoni tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema) li kienet tawtorizza l-prosekuzzjoni tiegħu u li kienet adottata minn kulleġġ ġudikanti li fiha kien ipoġġi mħallef tal-Awla Dixxiplinari. |
63. |
Minkejja t-tneħħija tal-Awla Dixxiplinari, jidher li l-Imħallef I.T. ser jibqa’ sospiż milli jwettaq il-funzjonijiet tiegħu skont id-dritt nazzjonali għalkemm huwa jista’ jressaq ( 54 ) mozzjoni quddiem l-Awla ta’ Responsabbiltà Professjonali sabiex jopponi r-riżoluzzjoni tal-Awla Dixxiplinari. Id-domandi tal-qorti tar-rinviju, għalhekk, ikomplu jkunu rilevanti. Sabiex tiġi indirizzata l-legalità tas-sospensjoni tal-Imħallef I.T. jeħtieġ li jiġi eżaminat kemm jekk l-Awla Dixxiplinari hijiex konformi mar-rekwiżiti tal-Artikolu 2 TUE u mat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE, moqrija flimkien mal-Artikolu 47 tal-Karta, kif ukoll il-konsegwenzi għall-kompożizzjoni tal-qorti tar-rinviju ta’ kwalunkwe assenza ta’ konformità ma’ dawk id-dispożizzjonijiet. |
64. |
Bla ħsara għal verifika mill-qorti tar-rinviju, minn dak li ntqal iktar ’il fuq jidher li, minkejja li l-Awla Dixxiplinari kienet adottat ir-riżoluzzjoni tagħha fit-tieni istanza, fid-dritt Pollakk, l-Imħallef I.T. jista’ issa jopponi l-validità tagħha. Jidher ukoll li r-riżoluzzjoni tal-Awla Dixxiplinari ma għadx għanda l-awtorità ta’ res judicata. |
65. |
Ngħaddi għall-ewwel, għat-tieni u għat-tielet domanda fil-Kawża C‑615/20. Filwaqt li l-organizzazzjoni tal-ġustizzja fl-Istati Membri, inklużi r-regoli għal proċeduri kriminali kontra mħallfin, hija ta’ kompetenza tagħhom, l-eżerċizzju ta’ din il-kompetenza għandu jkun konformi mad-dritt tal-Unjoni. Meta Stat Membru jistabbilixxi regoli speċifiċi għal proċeduri kriminali kontra mħallfin ( 55 ), dawk ir-regoli għandhom – f’konformità mar-rekwiżit ta’ aċċess għal qorti indipendenti u imparzjali stabbilita minn qabel bil-liġi u sabiex jitneħħa kwalunkwe dubju raġonevoli f’moħħ il-partijiet fil-kawża dwar l-impermeabbiltà tal-imħallfin fir-rigward ta’ elementi esterni, b’mod partikolari kwalunkwe influwenza diretta jew indiretta li l-leġiżlatur jew l-eżekuttiv jista’ jkollu fuq id-deċiżjonijiet tagħhom – ikunu ġġustifikati b’rekwiżiti oġġettivi u verifikabbli relatati mal-amministrazzjoni tajba tal-ġustizzja. Tali regoli għandhom, bħal dawk dwar ir-responsabbiltà dixxiplinari ta’ mħallfin, jipprovdu l-garanziji meħtieġa sabiex ikun żgurat li proċeduri kriminali ma jintużawx bħala sistema ta’ kontroll politiku fuq l-attività ta’ mħallfin u jissalvagwardjaw b’mod sħiħ id-drittijiet minquxa fl-Artikoli 47 u 48 tal-Karta ( 56 ). |
66. |
Skont it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE, l-Istati Membri għandhom jiżguraw li qrati jew tribunali responsabbli sabiex jiddeċiedu dwar l-applikazzjoni jew l-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni, jissodisfaw ir-rekwiżiti ta’ protezzjoni ġudizzjarja effettiva ( 57 ). Min-natura tagħhom stess il-kawżi li jkunu ta’ kompetenza tal-Awla Dixxiplinari skont l-Artikolu 80, l-Artikolu 110(2a) u l-Artikolu 129 tal-Liġi Emendata dwar l-Organizzazzjoni tal-Qrati Ordinarji u skont l-Artikolu 27(1)(1a) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema ( 58 ) għandhom impatt immedjat, dirett u profond fuq l-istatus ta’ mħallfin u fuq it-twettiq tal-kariga tagħhom ( 59 ). Isegwi li miżuri adottati skont dawn id-dispożizzjonijiet tad-dritt Pollakk fir-rigward ta’ mħallfin ta’ qrati Pollakki responsabbli sabiex jiddeċiedu dwar l-applikazzjoni jew l-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni għandhom ikunu jistgħu jiġu eżaminati mill-ġdid minn korp li huwa stess ikun jissodisfa r-rekwiżiti ta’ protezzjoni ġudizzjarja effettiva skont it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE ( 60 ). Minħabba li l-Awla Dixxiplinari kellha kompetenza tapplika l-imsemmija dispożizzjonijiet tad-dritt Pollakk, hija għandha toffri l-garanziji kollha meħtieġa fir-rigward tal-indipendenza tagħha, tal-imparzjalità tagħha u tal-istabbiliment tagħha minn qabel bil-liġi sabiex ikun evitat kwalunkwe riskju li miżuri li tadotta f’dan ir-rigward ikunu jistgħu jintużaw bħala sistema ta’ kontroll politiku tal-kontenut ta’ deċiżjonijiet ġudizzjarji. Filwaqt li bbażat ruħha b’mod estensiv fuq il-fatturi li hija kienet saħqet dwarhom qabel fis-sentenza A. K. tagħha ( 61 ), il-Qorti tal-Ġustizzja fis-sentenza tagħha Sistema dixxiplinari tal-imħallfin iddeċidiet b’mod kategoriku, b’riferiment għall-osservazzjonijiet imsemmija fil-paragrafi 89 sa 110 tagħha, li l-Awla Dixxiplinari ma kinitx konformi mar-rekwiżiti ta’ indipendenza u ta’ imparzjalità skont it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE. Il-Qorti tal-Ġustizzja ibbażat ruħha, inter alia, fuq il-fatt li t-twaqqif tal-Awla Dixxiplinari ex nihilo b’kompetenza esklużiva li tisma’ ċerti kawżi dixxiplinari kkoinċida mal-adozzjoni ta’ leġiżlazzjoni nazzjonali li mminat il-kunċett li l-imħallfin tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema) ma setgħux jitneħħew u tal-indipendenza tagħhom. Is-sentenza osservat li, mqabbla ma’ awli oħra tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema), l-Awla Dixxiplinari kienet tgawdi minn livell relattivament għoli ta’ awtonomija organizzattiva, funzjonali u finanzjarja fil-Qorti Suprema. Ir-remunerazzjoni ta’ mħallfin tal-Awla Dixxiplinari eċċediet ukoll b’madwar 40 % dik ta’ mħallfin assenjati għall-awli l-oħra tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema) mingħajr ma nġiebet ebda ġustifikazzjoni oġġettiva għal tali trattament preferenzjali. |
67. |
Mat-twaqqif tagħha, l-Awla Dixxiplinari kien jeħtiġilha tkun magħmula esklużivament minn mħallfin ġodda maħtura mill-President tar-Repubblika fuq proposta mill-KRS ( 62 ). Il-KRS kien ġie rristrutturat b’mod komprensiv qabel ma saru dawk il-ħatriet ( 63 ). Skont il-Qorti tal-Ġustizzja tali bidliet setgħu joħolqu riskju, li ma kienx jeżisti fil-proċedura ta’ għażla kif kienet topera qabel, li l-leġiżlatur u l-eżekuttiv kien ser ikollhom influwenza ikbar fuq il-KRS u jimminaw l-indipendenza ta’ dan il-korp. Il-KRS bil-kompożizzjoni l-ġdida kien, barra minn dan, stabbilit billi tnaqqas it-terminu ta’ erba’ snin tal-kariga ta’ dawk il-membri tiegħu li sa dak iż-żmien kienu jikkostitwixxu dan il-korp. Il-Qorti tal-Ġustizzja kkonstatat ukoll li r-riforma leġiżlattiva tal-KRS kienet twettqet fl-istess waqt tal-ħruġ ta’ liġi ġdida dwar il-Qorti Suprema ( 64 ), li implimentat riforma mifruxa ħafna ta’ dik il-qorti ( 65 ). |
68. |
Skont il-Qorti tal-Ġustizzja, dawn il-fatturi kollha ħolqu dubji raġonevoli, fl-imħuħ tal-partijiet fil-kawża, dwar l-impermeabbiltà tal-Awla Dixxiplinari fir-rigward ta’ elementi esterni, b’mod partikolari l-influwenza diretta jew indiretta tal-leġiżlatur u tal-eżekuttiv Pollakki, u n-newtralità tagħha fir-rigward tal-interess irrappreżentat quddiemha. Dawk il-fatturi aktarx kienu jwasslu sabiex l-Awla Dixxiplinari ma titqiesx bħala indipendenti jew imparzjali, u b’hekk tkun ippreġudikata l-fiduċja li l-ġustizzja f’soċjetà demokratika rregolata mill-Istat tad-dritt għandha tispira f’tali korp ( 66 ). |
69. |
Evalwazzjoni ġenerali tal-proċedura għall-ħatra tal-imħallfin tal-Awla Dixxiplinari u tal-kundizzjonijiet li bihom hija kienet topera ma teskludix l-eżistenza ta’ dubji raġonevoli dwar il-possibbiltà li ssir pressjoni esterna fuq il-membri tagħha ( 67 ). Fid-data tar-redazzjoni ta’ dawn il-konklużjonijiet, jippersistu d-dubji leġittimi dwar l-indipendenza u l-imparzjalità tal-Awla Dixxiplinari deskritti fis-sentenza Sistema dixxiplinari tal-imħallfin u fis-sentenza A. K. Dawn id-dubji jtebbgħu mhux biss is-sistema dixxiplinari tal-imħallfin fil-Polonja iżda wkoll ir-regoli li jawtorizzaw il-prosekuzzjoni, id-detenzjoni u s-sospensjoni ta’ mħallfin jew ta’ mħallfin apprendisti u t-tnaqqis obbligatorju fir-remunerazzjoni tagħhom. |
70. |
Il-qorti tar-rinviju ddeskriviet ukoll ir-rabtiet bejn il-Ministru għall-Ġustizzja Pollakk u l-prosekutur pubbliku, il-Ministru għall-Ġustizzja Pollakk u l-KRS u l-KRS u l-Awla Dixxiplinari ( 68 ). Dwar dan hija għandha dubji dwar jekk l-Awla Dixxiplinari taġixxix bħala terz fir-rigward tal-partijiet fil-proċeduri quddiemha ( 69 ). |
71. |
Huwa stabbilit sewwa li l-indipendenza tal-qrati għandha żewġ aspetti. L-ewwel wieħed, ta’ natura esterna, jeżiġi li qorti teżerċita l-funzjonijiet tagħha b’mod awtonomu, mingħajr ma tkun suġġetta għal ebda kontroll ġerarkiku jew ma tkun subordinata għal ebda korp ieħor u mingħajr ma tieħu ordnijiet jew istruzzjonijiet minn imkien ikun xi jkun, u b’hekk tkun protetta kontra interventi esterni jew pressjoni li jistgħu jdgħajfu l-ġudizzju indipendenti tal-membri tagħha u jinfluwenzaw id-deċiżjonijiet tagħhom. It-tieni wieħed minn dawn iż-żewġ aspetti, deskritt bħala ta’ natura interna, huwa konness mal-imparzjalità. Għandu l-għan li jiżgura li qrati jżommu distanza ugwali mill-partijiet fi proċeduri ġudizzjarji u mill-interessi rispettivi tagħhom. Qrati għandhom ikunu oġġettivi u ma jkollhomx interess fl-eżitu tal-proċeduri quddiemhom ħlief l-applikazzjoni stretta tal-istat tad-dritt ( 70 ). |
72. |
Id-dubji tal-qorti tar-rinviju huma dwar it-tieni aspett ta’ dak li jikkostitwixxi qorti indipendenti u għandhom x’jaqsmu mal-perċezzjoni li, meta tiddeċiedi dwar l-awtorizzazzjonijiet għall-prosekuzzjoni u għas-sospensjoni tal-imħallfin, l-Awla Dixxiplinari la hija indipendenti u lanqas imparzjali. Bla ħsara għal verifika mill-qorti tar-rinviju, ir-rabtiet istituzzjonali diretti u indiretti li dik il-qorti tiddeskrivi bejn il-Ministru għall-Ġustizzja Pollakk, il-prosekutur pubbliku ( 71 ), il-KRS u l-Awla Dixxiplinari, kif imsemmija fil-qosor fil-punti 28 u 29 ta’ dawn il-konklużjonijiet ( 72 ), iżidu mar-riskju diġà konsiderevoli li l-Awla Dixxiplinari tista’ ma tkunx tidher bħala aġġudikatur għalkollox newtrali meta tiddeċiedi dwar dawn il-materji. Dawk ir-rabtiet x’aktarx li jkomplu jimminaw il-fiduċja li l-ġustizzja f’soċjetà demokratika rregolata mill-istat tad-dritt għandha tispira. |
73. |
Il-parir tiegħi, għalhekk, lill-Qorti tal-Ġustizzja huwa li l-Artikolu 2 TUE u t-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE, moqrija fid-dawl tal-Artikolu 47 tal-Karta, japplikaw f’kawżi fejn qorti jew tribunal jawtorizza, skont id-dritt nazzjonali, inter alia, il-prosekuzzjoni, id-detenzjoni u s-sospensjoni ta’ mħallfin jew ta’ mħallfin apprendisti u, bħala konsegwenza, it-tnaqqis fir-remunerazzjoni tagħhom. Dawk id-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni jipprekludu regoli nazzjonali li jagħtu kompetenza sabiex tiġi awtorizzata l-prosekuzzjoni, id-detenzjoni u s-sospensjoni ta’ mħallfin jew ta’ mħallfin apprendisti u t-tnaqqis, bħala konsegwenza, tar-remunerazzjoni tagħhom, lil qorti jew tribunal li ma jkunx konformi mar-rekwiżiti ta’ indipendenza, imparzjalità jew stabbiliment minn qabel bil-liġi. |
3. It‑tieni domanda fil‑Kawża C‑671/20
74. |
Il-qorti tar-rinviju titlob li jiġi aċċertat jekk id-dritt tal-Unjoni, b’mod partikolari l-Artikolu 2 TUE u t-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE, jipprekludix dispożizzjonijiet nazzjonali bħall-Artikolu 42a(1) u (2) u l-Artikolu 107(1)(3) tal-Liġi Emendata dwar l-Organizzazzjoni tal-Qrati Ordinarji li, fl-ewwel lok, jipprojbixxu qrati nazzjonali – meta jeżaminaw jekk, kif komposti, huma jkunux jikkostitwixxu qorti stabbilita minn qabel bil-liġi – milli jistħarrġu l-legalità u l-effett vinkolanti ta’ deċiżjonijiet tal-Awla Dixxiplinari li jawtorizzaw il-prosekuzzjoni, id-detenzjoni u s-sospensjoni ta’ mħallfin u, fit-tieni lok, jittrattax tali stħarriġ bħala offiża dixxiplinari. Il-qorti tar-rinviju tistaqsi wkoll jekk dawk id-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni jipprekludux il-ġurisprudenza tat-Trybunał Konstytucyjny (il-Qorti Kostituzzjonali), li tipprojbixxi stħarriġ ġudizzjarju tal-att ta’ ħatra ta’ mħallfin mill-President tar-Repubblika u tal-atti li l-KRS jadotta waqt li jkun għaddej il-proċess ta’ ħatra. |
75. |
Korollarju tad-dritt għal aċċess għal qorti indipendenti u imparzjali stabbilita minn qabel bil-liġi huwa li kulħadd għandu jkun jista’ jinvoka dak id-dritt ( 73 ). Meta tkun ikkontestata l-eżistenza ta’ qorti indipendenti u imparzjali għal raġuni li minnufih ma tkunx tidher li b’mod ċar tkun nieqsa minn mertu ( 74 ), kull qorti ( 75 ) hija obbligata teżamina jekk, kif komposta, tkunx tikkostitwixxi tali qorti. Dik il-kompetenza hija meħtieġa sabiex issostni l-fiduċja li qrati f’soċjetà demokratika għandhom jispiraw f’dawk suġġetti għad-deċiżjonijiet tagħhom. Tali eżami huwa, għalhekk, rekwiżit formali essenzjali, li l-konformità miegħu hija materja ta’ politika pubblika u għandha tkun ivverifikata meta titqajjem mill-partijiet jew mill-qorti motu proprio ( 76 ). L-Artikolu 2 TUE u t-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u r-rekwiżiti stabbiliti fis-sentenza Simpson għandhom karattru reċiproku. Japplikaw kull meta tkun meħtieġa kompetenza sabiex jiġu deċiżi kawżi “fl-oqsma koperti mid-dritt ta’ l-Unjoni” ( 77 ). |
76. |
Il-Gvern Pollakk iqis li la s-sentenza A. K. u lanqas kwalunkwe ġurisprudenza nazzjonali fis-sens li l-Awla Dixxiplinari ma hijiex qorti indipendenti u imparzjali stabbilita minn qabel bil-liġi ma jistgħu jikkontestaw l-att ta’ ħatra ta’ mħallfin ta’ din l-awla mill-President tar-Repubblika. |
77. |
Il-formulazzjoni tal-Artikolu 42a(1) u (2) tal-Liġi Emendata dwar l-Organizzazzjoni tal-Qrati Ordinarji msemmija fil-punt 11 ta’ dawn il-konklużjonijiet, milli jidher ma hijiex limitata sabiex iżżomm qorti milli jkollha tħassar, erga omnes, l-att ta’ ħatra ta’ mħallef mill-President tar-Repubblika. Minflok, b’mod ċar hija ma tħallix lill-qrati Pollakki kollha, kemm jekk motu proprio kif ukoll jekk mitluba minn parti, iqajmu jew jindirizzaw, fi kwalunkwe ċirkustanza u għall-ebda raġuni, jekk qorti tistax tkun konformi mad-dritt fundamentali għal rimedju effettiv quddiem qorti indipendenti u imparzjali stabbilita minn qabel bil-liġi jew jekk imħallef ikunx inħatar legalment jew ikunx jista’ jeżerċita funzjonijiet ġudizzjarji irrispettivament min-natura tal-illegalità allegata, l-att jew il-proċedura kkontestata jew ir-rimedju disponibbli. Fil-fehma tiegħi, il-formulazzjoni tad-dispożizzjonijiet tal-Liġi Emendata dwar l-Organizzazzjoni tal-Qrati Ordinarji hija tant wiesgħa li ma tħallix qorti nazzjonali teżamina kwistjonijiet dwar il-kompożizzjoni ta’ kwalunkwe qorti kif teżiġi l-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja ( 78 ). |
78. |
It-termini tal-Artikolu 107(1)(3) tal-Liġi Emendata dwar l-Organizzazzjoni tal-Qrati Ordinarji jidher li jsaħħu l-projbizzjonijiet tal-Artikolu 42a(1) u (2) tal-Liġi Emendata dwar l-Organizzazzjoni tal-Qrati Ordinarji. L-Artikolu 107(1)(3) tal-Liġi Emendata dwar l-Organizzazzjoni tal-Qrati Ordinarji jidher li jikkonċerna kull tentattiv sabiex tiġi kkontestata kwalunkwe aspett tal-proċedura li jwassal għall-ħatra ta’ mħallef ( 79 ), inkluż, pereżempju, il-ħarsien tar-rekwiżit li qorti tkun stabbilita minn qabel bil-liġi. Minħabba li l-Artikolu 42a(1) u (2) u l-Artikolu 107(1)(3) tal-Liġi Emendata dwar l-Organizzazzjoni tal-Qrati Ordinarji ma jħallux lil dawk il-qrati jivverifikaw jekk ikunux konformi mal-Artikolu 2 TUE u mat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE, moqrija fid-dawl tal-Artikolu 47 tal-Karta kif interpretat fis-sentenza Simpson, l-imsemmija dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni ma jippermettux tali dispożizzjonijiet tad-dritt nazzjonali. |
79. |
Fir-rigward tal-ġurisprudenza tat-Trybunał Konstytucyjny (il-Qorti Kostituzzjonali) ( 80 ), filwaqt li l-Qorti tal-Ġustizzja tirrikonoxxi ( 81 ) li l-fatt li deċiżjonijiet tal-President tar-Repubblika li jaħtar mħallfin għas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema) ma jistgħux jiġu mistħarrġa ġudizzjarjament skont id-dritt Pollakk per se ma jagħtix lok għal problemi ( 82 ), hija ddeċidiet f’għadd ta’ drabi li stħarriġ ġudizzjarju effettiv ta’ proposti tal-KRS għall-ħatra ta’ mħallfin – inkluż, mill-inqas, eżami dwar jekk kienx hemm eżerċizzju ultra vires jew mhux xieraq ta’ poter, żball fid-dritt jew żball ċar ta’ evalwazzjoni – huwa meħtieġ meta jinqalgħu dubji sistemiċi fl-imħuħ tal-partijiet fil-kawża dwar l-indipendenza u l-imparzjalità tal-imħallfin maħtura skont dik il-proċedura ( 83 ). Barra minn dan, fil-punti 104 sa 107 tas-sentenza Sistema dixxiplinari tal-imħallfin, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeskriviet għadd ta’ fatturi, inkluża l-funzjoni importanti li għandu l-KRS fil-ħatra tal-membri tal-Awla Dixxiplinari, bħala li jagħtu lok għal dubji raġonevoli fl-imħuħ tal-partijiet fil-kawża dwar l-indipendenza u l-imparzjalità ta’ dan il-korp. Huwa ċar minn dik il-ġurisprudenza ( 84 ) li proposti tal-KRS għall-ħatra ta’ mħallfin għandhom ikunu suġġetti għal stħarriġ ġudizzjarju, li fl-assenza tiegħu l-Awla Dixxiplinari ma tkunx meqjusa bħala qorti indipendenti u imparzjali stabbilita minn qabel bil-liġi u ma tkunx konformi mar-rekwiżiti, inter alia, tat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE ( 85 ). Dik il-ġurisprudenza torbot lill-qrati kollha Pollakki, inkluż it-Trybunał Konstytucyjny (il-Qorti Kostituzzjonali). Fis-sentenza tagħha Grossmania, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li fejn hija tikkonstata li Stat Membru jkun naqas milli jwettaq l-obbligi tiegħu taħt it-Trattati skont l-Artikolu 260(1) TFUE, ikun meħtieġ li jittieħdu l-miżuri neċessarji sabiex ikun hemm konformità ma’ dik is-sentenza, li għandha s-saħħa ta’ res judicata fir-rigward tal-kwistjonijiet ta’ fatt u ta’ dritt li hija tkun attwalment jew neċessarjament irriżolviet. Bis-saħħa tal-awtorità tas-sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, qorti nazzjonali li tkun qiegħda tikkunsidra l-kamp ta’ applikazzjoni ta’ dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni għandha tieħu inkunsiderazzjoni l-elementi ta’ dritt iddeterminati hemmhekk b’awtorità. Jekk l-awtoritajiet nazzjonali rilevanti jonqsu milli jimplimentaw sentenza ta’ qorti li tkun iddikjarat li jkun hemm nuqqas ta’ twettiq ta’ obbligi, qorti nazzjonali tkun jeħtiġilha tieħu l-miżuri kollha sabiex tiffaċilita l-applikazzjoni sħiħa tad-dritt tal-Unjoni skont il-kontenut ta’ dik is-sentenza ( 86 ). |
80. |
Skont l-Artikolu 267 TFUE, is-sentenza li l-Qorti tal-Ġustizzja għandha tagħti f’dawn il-kawżi tkun torbot lill-qorti tar-rinviju dwar l-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni sabiex tiġi riżolta t-tilwima quddiemha. Il-qorti tar-rinviju għandha, għalhekk, jekk ikun meħtieġ, tinjora deċiżjonijiet tat-Trybunał Konstytucyjny (il-Qorti Kostituzzjonali) jekk hija tqis li, fid-dawl tas-sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, dawk id-deċiżjonijiet huma inkonsistenti mad-dritt tal-Unjoni, jekk ikun meħtieġ billi tirrifjuta tapplika kwalunkwe regola nazzjonali ( 87 ) li tkun titlobha tkun konformi ma’ deċiżjonijiet tat-Trybunał Konstytucyjny (il-Qorti Kostituzzjonali) ( 88 ). |
81. |
Għalhekk il-parir tiegħi lill-Qorti tal-Ġustizzja huwa li l-Artikolu 2 TUE u t-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE, moqrija fid-dawl tal-Artikolu 47 tal-Karta, jipprekludu dispożizzjonijiet nazzjonali, bħall-Artikolu 42a(1) u (2) u l-punt 3 tal-Artikolu 107(1) tal-Liġi Emendata dwar l-Organizzazzjoni tal-Qrati Ordinarji, li, fl-ewwel lok, jipprojbixxu lil qrati nazzjonali – meta jeżaminaw jekk, kif komposti, huma jkunux jikkostitwixxux qorti stabbilita minn qabel bil-liġi – milli jistħarrġu l-legalità u l-effett vinkolanti ta’ deċiżjonijiet tal-Awla Dixxiplinari li jawtorizzaw il-prosekuzzjoni, id-detenzjoni u s-sospensjoni ta’ mħallfin u, fit-tieni lok, jittrattaw tali stħarriġ bħala offiża dixxiplinari. |
4. Ir‑raba’ domanda fil‑Kawża C‑615/20 u l‑ewwel, it‑tielet u r‑raba’ domanda fil‑Kawża C‑671/20
82. |
Ir-raba’ domanda li l-qorti tar-rinviju tistaqsi fil-Kawża C‑671/20 tafferma li t-Trybunał Konstytucyjny (il-Qorti Kostituzzjonali) ma tiggarantixxix protezzjoni ġudizzjarja effettiva mingħajr ma tgħid b’dettalji biżżejjed għaliex hija tqis li dan huwa l-każ, kif jitlob l-Artikolu 94 tar-Regoli tal-Proċedura. Isegwi li l-Qorti tal-Ġustizzja ma hijiex f’qagħda li tgħin lill-qorti tar-rinviju billi tagħmel evalwazzjoni dwar jekk it-Trybunał Konstytucyjny (il-Qorti Kostituzzjonali) hijiex konformi, inter alia, mat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE. Għaldaqstant, jiena tal-parir li l-Qorti tal-Ġustizzja, sa fejn ir-raba’ domanda fil-Kawża C-671/20 tistaqsiha tagħmel dik l-evalwazzjoni, tqis din id-domanda inammissibbli. |
83. |
Permezz tar-raba’ domanda tagħha fil-Kawża C‑615/20 u tal-ewwel u tat-tielet domanda tagħha fil-Kawża C‑671/20, il-qorti tar-rinviju titlob, essenzjalment, li jiġu aċċertati il-konsegwenzi ta’ konstatazzjoni li l-Awla Dixxiplinari ma kinitx konformi, inter alia, mat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE, moqri fid-dawl tal-Artikolu 47 tal-Karta, sabiex din l-awla tkun kompetenti tawtorizza l-prosekuzzjoni, id-detenzjoni, is-sospensjoni u t-tnaqqis fir-remunerazzjoni ta’ mħallfin u ta’ mħallfin apprendisti. Il-qorti tar-rinviju tistaqsi b’mod partikolari jekk it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u l-prinċipji ta’ supremazija tad-dritt tal-Unjoni, ta’ kooperazzjoni leali u ta’ ċertezza legali jipprekludux dispożizzjonijiet nazzjonali bħall-Artikolu 41b(1) u (3) tal-Liġi Emendata dwar l-Organizzazzjoni tal-Qrati Ordinarji, li jippermettu li kulleġġ ġudikanti ta’ qorti tinbidel abbażi ta’ deċiżjoni tal-Awla Dixxiplinari li tawtorizza l-prosekuzzjoni, id-detenzjoni, is-sospensjoni u t-tnaqqis fir-remunerazzjoni ta’ mħallef. Hija tistaqsi wkoll jekk l-Artikolu 2 TUE, it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u l-prinċipji ta’ supremazija tad-dritt tal-Unjoni, ta’ kooperazzjoni leali u ta’ ċertezza legali, jeżiġux li l-korpi kollha tal-Istat, inkluża l-qorti tar-rinviju, jinjoraw deċiżjonijiet tal-Awla Dixxiplinari sabiex iħallu mħallef, li tkun tħennietlu l-immunità tiegħu minn prosekuzzjoni u li kien sospiż, ipoġġi f’kulleġġ ġudikanti ta’ dik il-qorti ( 89 ). Fl-aħħar nett, hija tistaqsi jekk imħallef, li jkun ħa post l-imħallef f’dik il-qorti li jkun ġie sospiż, jistax jiddeċiedi kwistjoni dwar l-applikazzjoni jew l-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni ( 90 ). |
84. |
Il-punti 66 sa 69 ta’ dawn il-konklużjonijiet jispjegaw għaliex, fiż-żmien li fih hija adottat ir-riżoluzzjoni dwar l-Imħallef I.T., l-Awla Dixxiplinari ma kinitx qorti indipendenti u imparzjali stabbilita minn qabel bil-liġi u, għalhekk, ma kinitx konformi mat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE, moqri fid-dawl tal-Artikolu 47 tal-Karta ( 91 ). Il-ksur ta’ dawk id-dispożizzjonijiet huwa partikolarment gravi bħala evalwazzjoni ġenerali tal-proċedura għall-ħatra ta’ mħallfin tal-Awla Dixxiplinari, u l-kundizzjonijiet li bihom kienet topera dik l-awla ma jeskludux li jkun hemm dubji raġonevoli li setgħet saret pressjoni esterna fuq mħallfin maħtura hemmhekk. Fil-fehma tiegħi, dik l-inċertezza mminat l-integrità ta’ dik l-awla u l-atti kollha li hija adottat, inkluża r-riżoluzzjoni fir-rigward tal-Imħallef I.T. |
85. |
Il-prinċipju tas-supremazija tad-dritt tal-Unjoni jeżiġi li l-korpi kollha tal-Istati Membri jagħtu effett sħiħ lid-dispożizzjonijiet tal-Unjoni, u d-dritt tal-Istati Membri ma għandux jimmina l-effett mogħti lil dawk id-dispożizzjonijiet fit-territorji rispettivi tagħhom. Qorti nazzjonali li tisma’ kawża fil-kompetenza tagħha għandha l-obbligu ma tapplikax kwalunkwe dispożizzjoni ta’ dritt nazzjonali li tkun kuntrarja għal dispożizzjoni tad-dritt tal-Unjoni b’effett dirett, bħat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE ( 92 ). Barra minn dan, skont il-prinċipju ta’ kooperazzjoni leali fl-Artikolu 4(3) TUE, l-Istati Membri huma obbligati jħassru l-konsegwenzi illegali ta’ ksur tad-dritt tal-Unjoni ( 93 ). Bl-applikazzjoni tal-prinċipju ta’ supremazija tad-dritt tal-Unjoni, ir-riżoluzzjoni tal-Awla Dixxiplinari hija nulla u bla effett ( 94 ). |
86. |
It-tneħħija tal-Awla Dixxiplinari permezz tal-Liġi tad‑9 ta’ Ġunju 2022 ma għandhiex il-konsegwenza li r-riżoluzzjonijiet tagħha jitqiesu nulli u bla effett. Bħala materja ta’ dritt nazzjonali, is-sospensjoni tal-Imħallef I.T. u t-tnaqqis fir-remunerazzjoni tiegħu jibqgħu kif kienu. Sabiex jirrettifika dik is-sitwazzjoni, huwa għandu jressaq mozzjoni quddiem l-Awla ta’ Responsabbiltà Professjonali, li għadha kif ġiet stabbilita, sabiex jikkontesta r-riżoluzzjoni tal-Awla Dixxiplinari. Huwa obbligatorju għall-Gvern Pollakk ( 95 ) li jiżgura mhux biss li l-kompetenza tal-Awla Dixxiplinari tiġi eżerċitata bħala qorti indipendenti u imparzjali stabbilita minn qabel bil-liġi, iżda wkoll li jannulla l-effetti ta’ riżoluzzjonijiet li dik l-awla adottat ( 96 ) mingħajr dewmien ( 97 ). L-applikazzjoni immedjata u effettiva tad-dritt tal-Unjoni ma tistax tkun suġġetta għal rekwiżit li tinfetaħ kawża quddiem l-Awla ta’ Responsabbiltà Professjonali. Xort’oħra, l-effettività tad-dritt tal-Unjoni tiġi mminata b’żewġ modi. L-ewwel, ikun jiddependi mill-inizjattiva tal-partijiet jekk jiddaħħlux proċeduri ġodda quddiem dik l-awla. It-tieni, riżoluzzjonijiet tal-Awla Dixxiplinari għandhom jibqgħu fis-seħħ sakemm dawk il-proċeduri jkunu ġew riżolti. |
87. |
Kif jindikaw il-punti 62 u 64 ta’ dawn il-konklużjonijiet, ir-riżoluzzjoni tal-Awla Dixxiplinari ma tidhirx li għandha l-awtorità ta’ res judicata fid-dritt Pollakk. Isegwi li l-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja dwar l-awtorità ta’ res judicata ma tapplikax għaliha ( 98 ). Minn din il-ġurisprudenza ( 99 ) jirriżulta wkoll b’mod ċar li, peress li r-riżoluzzjoni tal-Awla Dixxiplinari kienet adottata minn korp li ma huwiex qorti indipendenti u imparzjali stabbilita minn qabel bil-liġi, il-prinċipju ta’ ċertezza legali jew ta’ finalità allegata ta’ sentenza ma huwiex, f’dan il-każ, ostaklu li ma jħallix lil-leġiżlatur jew lil qorti jittrattaw bħala nulli u bla effett il-konsegwenzi illegali ta’ tali ksur tad-dritt tal-Unjoni ( 100 ). |
88. |
Għalhekk, jiena tal-parir li l-korpi kollha tal-Istat, inkluża l-qorti tar-rinviju – li tinkludi lill-Imħallef I.T. ( 101 ) – kif ukoll korpi li għandhom setgħat jaħtru u jibdlu l-kompożizzjoni ta’ qrati nazzjonali ( 102 ), għandhom jinjoraw ir-riżoluzzjoni tal-Awla Dixxiplinari u jħallu lill-Imħallef I.T. ipoġġi fil-kulleġġ ġudikanti tal-qorti tar-rinviju ( 103 ). |
89. |
Dawn l-osservazzjonijiet huma bla ħsara għall-kundizzjoni importanti li kawża ma kinitx assenjata mill-ġdid lil kulleġġ ġudikanti ieħor li minnu nnifsu jikkostitwixxi qorti indipendenti u imparzjali stabbilita minn qabel bil-liġi. Filwaqt li l-effettività tad-dritt tal-Unjoni bla dubju għandha tibbenefika mit-tneħħija tal-effetti ħżiena ħafna tar-riżoluzzjoni tal-Awla Dixxiplinari, inkluż l-annullament ex nunc ta’ deċiżjonijiet sabiex kawżi tal-Imħallef I.T. jiġu assenjati mill-ġdid lil kulleġġ ġudikanti ieħor, dan il-metodu – li jeżiġi li l-kawżi kollha assenjati qabel lil dan l-imħallef jerġgħu jinfetħu mill-ġdid u/jew jinstemgħu mill-ġdid – ma jiħux inkunsiderazzjoni d-drittijiet tal-partijiet fil-kawża għal ċertezza legali ( 104 ) u għal proċess fi żmien raġonevoli skont l-Artikolu 47 tal-Karta. |
90. |
Isegwi li, fit-talba għal deċiżjoni preliminari fil-Kawża C‑615/20, l-Imħallef I.T. għandu jkompli jpoġġi fil-kulleġġ ġudikanti adit bil-kawża prinċipali. Ir-riżoluzzjoni tal-Awla Dixxiplinari tat‑18 ta’ Novembru 2020 li riedet tissospendih kienet adottata fl-istess jum tar-rinviju għal deċiżjoni preliminari fil-Kawża C‑615/20, li bħala konsegwenza tagħha kienu sospiżi l-proċeduri quddiem il-qorti tar-rinviju. Huwa ċar mill-proċess tal-Qorti tal-Ġustizzja li, minkejja s-sospensjoni tal-Imħallef I.T., il-proċeduri li minnhom oriġinat il-Kawża C‑615/20 ma kinux reġgħu ġew assenjati mill-ġdid ( 105 ). Il-kawża li tat lok għar-rinviju fil-Kawża C‑671/20 kienet assenjata mill-ġdid lil kulleġġ ġudikanti ieħor tal-qorti tar-rinviju. Ma hemm l-ebda suġġeriment fil-proċess quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja li dik il-formazzjoni ma hijiex qorti indipendenti u imparzjali stabbilita minn qabel bil-liġi. F’dak il-każ, dawk il-proċeduri jistgħu jibqgħu quddiem il-kulleġġ ġudikanti l-ġdid ( 106 ). |
91. |
Għaldaqstant, il-parir tiegħi lill-Qorti tal-Ġustizzja huwa li l-Artikolu 2 TUE u t-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u l-prinċipji ta’ supremazija tad-dritt tal-Unjoni, ta’ kooperazzjoni leali u ta’ ċertezza legali jeżiġu li l-korpi kollha tal-Istat, inkluża l-qorti tar-rinviju, jannullaw il-konsegwenzi illegali ta’ deċiżjonijiet tal-Awla Dixxiplinari, bħar-riżoluzzjoni tagħha tat‑18 ta’ Novembru 2020, u b’hekk tippermetti mħallef li kien sospiż ipoġġi f’dik il-qorti ħlief f’dawk il-kawżi li kienu assenjati mill-ġdid lil kulleġġ ġudikanti ieħor li jkun jikkostitwixxi qorti indipendenti u imparzjali stabbilita minn qabel bil-liġi. |
VI. Konklużjoni
92. |
Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet kollha preċedenti, nipproponi li l-Qorti tal-Ġustizzja tirrispondi għad-domandi magħmula mis-Sąd Okręgowy w Warszawie (il-Qorti Reġjonali ta’ Varsavja, il-Polonja) kif ġej: L-Artikolu 2 TUE u t-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE, moqrija fid-dawl tal-Artikolu 47 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea:
L-Artikolu 2 TUE u t-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE u l-prinċipji ta’ supremazija tad-dritt tal-Unjoni, ta’ kooperazzjoni leali u ta’ ċertezza legali jeżiġu li l-korpi kollha tal-Istat, inkluża l-qorti tar-rinviju, jannullaw il-konsegwenzi illegali ta’ deċiżjonijiet tal-Awla Dixxiplinari, bħar-riżoluzzjoni tagħha tat‑18 ta’ Novembru 2020, u b’hekk tippermetti mħallef li kien sospiż ipoġġi f’dik il-qorti ħlief f’dawk il-kawżi li kienu assenjati mill-ġdid lil kulleġġ ġudikanti ieħor li jkun jikkostitwixxi qorti indipendenti u imparzjali stabbilita minn qabel bil-liġi. |
( 1 ) Lingwa oriġinali: l-Ingliż.
( 2 ) Iktar ’il quddiem l-“Awla Dixxiplinari”.
( 3 ) Li hija l-istess fil-Kawża C‑615/20 u C‑671/20 iżda komposta minn kulleġġi ġudikanti differenti.
( 4 ) Iktar ’il quddiem il-“Karta”.
( 5 ) Imsemmija fl-Artikolu 4(3) TUE.
( 6 ) Kawża VIII K 105/17.
( 7 ) Skont il-leġiżlazzjoni fis-seħħ, l-Awla Dixxiplinari kienet kompetenti tisma’ rikorsi għal awtorizzazzjoni għal prosekuzzjoni jew għad-detenzjoni ta’ mħallef kemm fl-ewwel kif ukoll fit-tieni istanza.
( 8 ) Kawża II DO 74/20. Iktar ’il quddiem ir-“Riżoluzzjoni tal-Awla Dixxiplinari”.
( 9 ) Jiġifieri l-istess imħallfin jew imħallfin u ġurati.
( 10 ) B’riferiment, inter alia, għas-sentenza tad‑19 ta’ Novembru 2019, A. K. et (Indipendenza tal-Awla Dixxiplinari tal-Qorti Suprema) (C‑585/18, C‑624/18 u C‑625/18, EU:C:2019:982) (iktar ’il quddiem is-“sentenza A. K.”).
( 11 ) Kawża III PO 7/18.
( 12 ) Kawżi III PO 8/18 u III PO 9/18.
( 13 ) Iktar ’il quddiem l-“Awla Industrijali u tal-Assigurazzjoni Soċjali”.
( 14 ) II DO 52/20.
( 15 ) Ara s-sentenza tas‑26 ta’ Marzu 2020, Miasto Łowicz u Prokurator Generalny, (C‑558/18 u C‑563/18, EU:C:2020:234, punt 35 u l-ġurisprudenza ċċitata).
( 16 ) Digriet tal-Qorti tal-Ġustizzja tat‑8 ta’ April 2020, Il-Kummissjoni vs Il-Polonja (C‑791/19 R, EU:C:2020:277, punti 34 u 35 u l-ġurisprudenza ċċitata) (iktar ’il quddiem id-“digriet tat‑8 ta’ April 2020”).
( 17 ) Sentenza tal‑5 ta’ Novembru 2019, Il-Kummissjoni vs Il-Polonja (Indipendenza ta’ qrati ordinarji), C‑192/18 (EU:C:2019:924, punt 114 u l-ġurisprudenza ċċitata hemmhekk).
( 18 ) U għandha tagħmel hekk meta mħallef jiġi akkużat b’offiża mwettqa bi ħsieb, mixli b’akkuża pubblika.
( 19 ) Sentenza tal‑21 ta’ Jannar 2020, Banco de Santander (C‑274/14, EU:C:2020:17, punt 62 u l-ġurisprudenza ċċitata).
( 20 ) Ara s-sentenza tat‑2 ta’ April 2020, CRPNPAC u Vueling Airlines (C‑370/17 u C‑37/18, EU:C:2020:260, punti 88 u 89).
( 21 ) Bħall-Ministru għall-Ġustizzja, il-presidenti ta’ qrati, it-Trybunał Konstytucyjny (il-Qorti Kostituzzjonali) jew korpi dixxiplinari.
( 22 ) Il-bażi legali ta’ dak id-digriet, iddatat 24 ta’ Novembru 2020, kien l-Artikolu 47b(1) u (3) tal-Liġi Emendata dwar l-Organizzazzjoni tal-Qrati Ordinarji.
( 23 ) Ħlief għall-Kawża VIII K 105/17.
( 24 ) Ħlief għall-Kawża VIII K 105/17, li tat lok għat-talba għal deċiżjoni preliminari fil-Kawża C‑615/20.
( 25 ) Sentenza tas‑26 ta’ Marzu 2020, Eżami mill-ġdid Simpson vs Il-Kunsill u HG vs Il-Kummissjoni (C‑542/18 RX‑II u C‑543/18 RX‑II, EU:C:2020:232, punt 57 u l-ġurisprudenza ċċitata) (iktar ’il quddiem is-“sentenza Simpson”).
( 26 ) Mis-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema).
( 27 ) Ara l-Artikolu 439(1)(1) u (2), moqri flimkien mal-Artikolu 523(1) tal-Kodiċi ta’ Proċedura Kriminali.
( 28 ) Iktar ’il quddiem il-“President tar-Repubblika”.
( 29 ) Ara s-sentenza TK, 4 ta’ Marzu 2020 (Kawża P 22/19), u d-digriet TKz, 20 ta’ April 2020 (Kawża U 1/20).
( 30 ) Sentenza tat‑2 ta’ April 2020, CRPNPAC u Vueling Airlines (C‑370/17 u C‑37/18, EU:C:2020:260, punti 88 u 89 u l-ġurisprudenza ċċitata).
( 31 ) Sentenza tas‑26 ta’ Marzu 2020, Miasto Łowicz u Prokurator Generalny (C‑558/18 u C‑563/18, EU:C:2020:234, punt 48). Skont il-Gvern Pollakk, il-kawżi kriminali pendenti quddiem il-qorti tar-rinviju jikkonċernaw materji purament interni li għalihom ma japplikawx l-Artikolu 47 tal-Karta u l-Artikolu 19(1) TUE.
( 32 ) Sentenza tas‑6 ta’ Settembru 2016, Petruhhin (C‑182/15, EU:C:2016:630, punt 20).
( 33 ) Sentenzi tat‑8 ta’ Settembru 2010, Winner Wetten (C‑409/06, EU:C:2010:503, punt 38) u tas‑27 ta’ Frar 2014, Pohotovosť (C‑470/12, EU:C:2014:101, punti 28 u 29).
( 34 ) Sentenza tas‑16 ta’ Novembru 2021, Prokuratura Rejonowa w Mińsku Mazowieckim et (C‑748/19 sa C‑754/19, EU:C:2021:931, punt 48 u l-ġurisprudenza ċċitata).
( 35 ) Ara l-punt 57.
( 36 ) Ara, b’analoġija, is-sentenza tas‑16 ta’ Novembru 2021, Prokuratura Rejonowa w Mińsku Mazowieckim et (C‑748/19 sa C‑754/19, EU:C:2021:931, punt 49). Ara wkoll, is-sentenza tas‑6 ta’ Ottubru 2021, W.Ż. (Awla ta’ stħarriġ straordinarju u affarijiet pubbliċi tal-qorti suprema – Ħatra) (C‑487/19, EU:C:2021:798, punti 93 u 94).
( 37 ) Ara b’analoġija, is-sentenza tas‑16 ta’ Novembru 2021, Prokuratura Rejonowa w Mińsku Mazowieckim et (C‑748/19 sa C‑754/19, EU:C:2021:931, punt 54 u l-ġurisprudenza ċċitata).
( 38 ) Sentenza tat‑22 ta’ Marzu 2022 (C‑508/19, EU:C:2022:201, punti 60 sa 71).
( 39 ) Skont l-Artikolu 258 TFUE.
( 40 ) ĠU 2021, C 252, p. 9.
( 41 ) L-effetti differenti ta’ sentenzi tal-Qorti tal-Ġustizzja skont l-Artikoli 258 u 267 TFUE għandhom ikunu enfasizzati ħafna. Pereżempju, fis-sentenza tagħha tal‑10 ta’ Marzu 2022, Grossmania (C‑177/20, EU:C:2022:175) il-Qorti tal-Ġustizzja dan l-aħħar iddeskriviet l-effetti flimkien li jista’ jkollhom is-sentenzi tagħha skont iż-żewġ proċeduri.
( 42 ) Ma huwiex ikkontestat li l-qorti tar-rinviju, bħala qorti jew tribunal skont it-tifsira tad-dritt tal-Unjoni, taġixxi f’konformità mal-ordinament ġuridiku Pollakk “fl-oqsma koperti mid-dritt ta’ l-Unjoni” skont it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE, u, għalhekk, għandha tissodisfa r-rekwiżiti ta’ protezzjoni ġudizzjarja effettiva. Sentenza tas‑6 ta’ Ottubru 2021, W.Ż. (Awla ta’ stħarriġ straordinarju u affarijiet pubbliċi tal-qorti suprema – Ħatra) (C‑487/19, EU:C:2021:798, punt 106 u l-ġurisprudenza ċċitata).
( 43 ) Sentenza tat‑22 ta’ Frar 2022, RS (Effett tad-deċiżjonijiet ta’ qorti kostituzzjonali) (C‑430/21, EU:C:2022:99, punti 34 sa 37 u l-ġurisprudenza ċċitata).
( 44 ) Ara d-domandi 1(c) u d-domanda 3(f) fil-Kawża C‑615/20.
( 45 ) Jiġifieri l-punt 5 tal-Artikolu 3, l-Artikolu 27 u l-Artikolu 73(1) tagħha. Skont id-digriet tat‑8 ta’ April 2020, ir-Repubblika tal-Polonja kien jeħtiġilha wkoll ma tirreferix il-kawżi pendenti quddiem l-Awla Dixxiplinari lil qorti li ma kinitx tissodisfa r-rekwiżiti ta’ indipendenza ddefiniti, inter alia, fis-sentenza A. K.
( 46 ) Ara l-Artikolu 27(1)(1a) tal-Liġi Emendata dwar il-Qorti Suprema u l-Artikolu 80, l-Artikolu 110(2a) u l-Artikolu 129 tal-Liġi Emendata dwar l-Organizzazzjoni tal-Qrati Ordinarji.
( 47 ) Fi kwalunkwe każ, is-sospensjoni ntemmet bl-għoti tas-sentenza tal‑15 ta’ Lulju 2021, Il-Kummissjoni vs Il-Polonja (Sistema dixxiplinari tal-imħallfin) (C‑791/19, EU:C:2021:596) (iktar ’il quddiem is-“sentenza Sistema dixxiplinari tal-imħallfin”). Id-dikjarazzjoni li l-Gvern Pollakk ma kienx wettaq l-obbligi tiegħu taħt it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE meta naqas milli jiggarantixxi l-indipendenza u l-imparzjalità tal-Awla Dixxiplinari u, partikolarment, il-kriterji tal-Qorti tal-Ġustizzja li hija kienet ibbażat fuqhom meta waslet għal dik il-konstatazzjoni, huma ta’ rilevanza partikolari għal dawn il-proċeduri. Ara wkoll is-sentenza A. K.
( 48 ) Digriet tal-Viċi President tal-Qorti tal-Ġustizzja tal‑14 ta’ Lulju 2021, Il-Kummissjoni vs Il-Polonja (C‑204/21 R, EU:C:2021:593) (iktar ’il quddiem id-“digriet tal‑14 ta’ Lulju 2021”).
( 49 ) Minnufih u sal-għoti tas-sentenza li temmet il-proċeduri fil-Kawża C‑204/21, Il-Kummissjoni vs Il-Polonja (Indipendenza u ħajja privata tal-imħallfin).
( 50 ) Kif iddefinit fis-sentenza A. K. et.
( 51 ) Digriet tal-Viċi President tal-Qorti tal-Ġustizzja tas‑27 ta’ Ottubru 2021, Il-Kummissjoni vs Il-Polonja (C‑204/21 R, mhux ippubblikat, EU:C:2021:878).
( 52 ) Mingħajr ma kienet ikkontradetta mill-Gvern Pollakk.
( 53 ) Bla ħsara għal verifika mill-qorti tar-rinviju, dik il-liġi daħlet fis-seħħ fil‑15 ta’ Lulju 2022.
( 54 ) Sabiex, pereżempju, titneħħa s-sospensjoni tiegħu.
( 55 ) Kif il-Gvern Pollakk u l-Kummissjoni indikaw fl-osservazzjonijiet tagħhom, fl-assenza ta’ regoli tal-Unjoni dwar il-materja, huwa għall-Istati Membri li jiddeterminaw jekk ċerti azzjonijiet minn imħallef ikunux ta’ natura dixxiplinari jew kriminali. Id-dritt tal-Unjoni, għalhekk, bħala prinċipju, ma jipprekludix dispożizzjoni bħall-Artikolu 181 tal-Kostituzzjoni tar-Repubblika tal-Polonja, li tipprevedi t-tneħħija tal-immunità ta’ mħallef minn prosekuzzjoni kriminali jew minn detenzjoni minn qorti stabbilita bil-liġi. Ara t-tieni domanda fil-Kawża C‑615/20.
( 56 ) Sentenza tat‑18 ta’ Mejju 2021, Asociaţia Forumul Judecătorilor din Româniaet (C‑83/19, C‑127/19, C‑195/19, C‑291/19, C‑355/19 u C‑397/19, EU:C:2021:393, punti 210 sa 213). Ara d-domanda 2(a) fil-Kawża C‑615/20.
( 57 ) Ara, dwar dan, is-sentenza tat‑2 ta’ Marzu 2021, A.B. et (Ħatra tal-imħallfin fil-qorti suprema – Rikors), C‑824/18, EU:C:2021:153, punt 112 u l-ġurisprudenza ċċitata).
( 58 ) Kawżi relatati mal-awtorizzazzjoni sabiex jinbdew proċeduri kriminali kontra mħallfin jew mħallfin apprendisti jew sabiex jitqiegħdu f’detenzjoni provviżorja, kawżi fil-qasam tad-dritt industrijali u tad-dritt tas-sigurtà soċjali li jirrigwardaw imħallfin tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema) u kawżi relatati mal-irtirar obbligatorju ta’ dawn l-imħallfin.
( 59 ) Ara wkoll id-digriet tal‑14 ta’ Lulju 2021 (punt 81).
( 60 ) Ara, b’analoġija, is-sentenza Sistema dixxiplinari tal-imħallfin (punti 80 u 83).
( 61 ) Ara d-domandi 1(a) u 3(d) fil-Kawża C‑615/20.
( 62 ) B’hekk kienet eskluża kwalunkwe possibbiltà ta’ trasferiment għal dik l-awla ta’ mħallfin li kienu diġà jservu fis-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema) anki għalkemm, bħala prinċipju, tali trasferimenti kienu permessi.
( 63 ) Tlieta u għoxrin mill-ħamsa u għoxrin membru tal-KRS fil-kompożizzjoni ġdida tiegħu nħatru mill-eżekuttiv jew mil-leġiżlatur tal-Polonja jew kienu membri tiegħu. Qabel l-imħallfin kienu jagħżlu ħmistax-il membru tal-KRS minn fosthom.
( 64 ) L-ustawa o Sądzie Najwyższym (il-Liġi dwar il-Qorti Suprema) tat‑8 ta’ Diċembru 2017 (Dz. U. tal-2018, punt 5), fil-verżjoni kkonsolidata ppubblikata fid-Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej tal‑2019 (punt 825).
( 65 ) Li kienet tinkludi, b’mod partikolari, il-ħolqien ta’ żewġ awli f’dik il-qorti, waħda hija l-Awla Dixxiplinari, flimkien mal-introduzzjoni ta’ makkinarju sabiex titnaqqas l-età tal-irtirar ta’ mħallfin tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema) u l-applikazzjoni tiegħu għal mħallfin sedenti ta’ dik il-qorti. It-tmiem qabel żmienhom tat-termini tal-kariga ta’ ċerti membri tal-KRS u r-riorganizzazzjoni ta’ dan il-korp seħħew f’kuntest li fih kien mistenni li għadd ta’ postijiet kienu ser jsiru vakanti fis-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema), u b’mod partikolari fl-Awli Dixxiplinari tagħha.
( 66 ) Il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet ukoll li tali żvilupp naqqas il-protezzjoni tal-valur tal-istat tad-dritt. Sentenza Sistema dixxiplinari tal-imħallfin (punt 112).
( 67 ) Ara l-punt 212 tal-konklużjonijiet tiegħi fil-Kawża C‑204/21, Il-Kummissjoni vs Il-Polonja (Indipendenza u ħajja privata tal-imħallfin).
( 68 ) Ara l-punti 28 u 29 ta’ dawn il-konklużjonijiet. Ara wkoll id-domanda 3(e) fil-Kawża C‑615/20. Il-Qorti tal-Ġustizzja ddikjarat li l-funzjoni tal-KRS fil-proċess ta’ ħatra ta’ mħallfin tal-Awla Dixxiplinari hija deċiżiva u li l-indipendenza tagħha mill-awtoritajiet politiċi hija dubjuża, tali li tagħti lok għal dubji leġittimi dwar l-indipendenza u l-imparzjalità ta’ din l-awla. Sentenza Sistema dixxiplinari tal-imħallfin (punti 101 u 108).
( 69 ) Ara d-domanda 3(f) fil-Kawża C‑615/20.
( 70 ) Sentenza A. K. (punti 120 sa 122).
( 71 ) Ara l-punt 28 ta’ dawn il-konklużjonijiet. Tista’ tinstilet analoġija mas-sentenza tas‑27 ta’ Mejju 2019, OG u PI (Uffiċċju tal-prosekutur ta’ Lübeck u ta’ Zwickau) (C‑508/18, EU:C:2019:456, punti 73 sa 90) dwar ir-rabtiet bejn il-Ministru għall-Ġustizzja Ġermaniż u l-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku dwar ir-riskju li dan tal-ewwel jagħti istruzzjonijiet lil dan tal-aħħar f’kawżi speċifiċi.
( 72 ) Flimkien mal-fatturi l-oħra li l-Qorti tal-Ġustizzja għamlet riferiment għalihom fis-sentenza Sistema dixxiplinari tal-imħallfin.
( 73 ) Sentenza Simpson (punt 55).
( 74 ) Sentenza tal‑1 ta’ Lulju 2008, Chronopost vs UFEX et (C‑341/06 P u C‑342/06 P, EU:C:2008:375, punt 46).
( 75 ) Ara s-sentenza Simpson (punt 57) u s-sentenza tal‑24 ta’ Marzu 2022, Wagenknecht vs Il-Kummissjoni (C‑130/21 P, EU:C:2022:226, punt 15), fir-rigward tal-Qorti tal-Ġustizzja u tal-Qorti Ġenerali. Ara s-sentenza tas‑6 ta’ Ottubru 2021, W.Ż. (Awla ta’ stħarriġ straordinarju u affarijiet pubbliċi tal-qorti suprema – Ħatra) (C‑487/19, EU:C:2021:798, punti 126 sa 131), fir-rigward ta’ qrati u tribunali tal-Istati Membri.
( 76 ) Sentenza Simpson (punti 55 u 57) u s-sentenza tal‑1 ta’ Lulju 2008, Chronopost vs UFEX et (C‑341/06 P u C‑342/06 P, EU:C:2008:375, punt 46).
( 77 ) Sentenza tas-27 ta’ Frar 2018, Associação Sindical dos Juízes Portugueses (C‑64/16, EU:C:2018:117, punti 29, 36 u 37).
( 78 ) Sentenza Simpson (punt 55).
( 79 ) Ara s-sentenza tat‑2 ta’ Marzu 2021, A.B. et (Ħatra tal-imħallfin fil-qorti suprema – Rikors) (C‑824/18, EU:C:2021:153, punti 128 et seq. u l-ġurisprudenza ċċitata). Jista’ jingħad, pereżempju, li hija offiża dixxiplinari li tiġi eżaminata l-funzjoni tal-KRS fil-proċedura li twassal għall-ħatra ta’ mħallef.
( 80 ) Fis-sentenza tagħha tal‑4 ta’ Marzu 2020 (Kawża P 22/19) (Dz. U. tal‑2020, punt 413), it-Trybunał Konstytucyjny (il-Qorti Kostituzzjonali) ddeċidiet li dispożizzjonijiet tad-dritt nazzjonali li jippermettu mozzjoni sabiex imħallef jiġi eskluż minn kawża, minħabba l-ħatra difettuża tiegħu mill-President tar-Repubblika li jaġixxi fuq proposta tal-KRS, huma inkonsistenti mal-Artikolu 179 moqri flimkien mal-Artikolu 144(3)(17) tal-Kostituzzjoni tar-Repubblika.
( 81 ) Sentenza A. K. (punt 145).
( 82 ) Il-punt 129 tas-sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tat‑2 ta’ Marzu 2021, A.B. et (Ħatra tal-imħallfin fil-qorti suprema – Rikors) (C‑824/18, EU:C:2021:153) jgħid li “l-assenza eventwali tal-possibbiltà li tiġi eżerċitata azzjoni ġudizzjarja fil-kuntest ta’ proċess ta’ ħatra għal pożizzjonijiet ta’ mħallef ta’ qorti suprema nazzjonali tista’, f’ċerti każijiet, ma tirriżultax problematika fid-dawl tar-rekwiżiti li jirriżultaw mid-dritt tal-Unjoni, b’mod partikolari mit-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE”.
( 83 ) Sentenza tat‑2 ta’ Marzu 2021, A.B. et (Ħatra tal-imħallfin fil-qorti suprema – Rikors) (C‑824/18, EU:C:2021:153, punti 128 sa 136 u l-ġurisprudenza ċċitata).
( 84 ) Sentenzi A. K. Ara wkoll is-sentenza tat‑2 ta’ Marzu 2021, A.B. et (Ħatra tal-imħallfin fil-qorti suprema – Rikors) (C‑824/18, EU:C:2021:153) u s-sentenza Sistema dixxiplinari tal-imħallfin.
( 85 ) Is-sentenza Sistema dixxiplinari tal-imħallfin hija dwar il-kompetenza tal-Awla Dixxiplinari sabiex tiddeċiedi kawżi ta’ dixxiplina dwar mħallfin tas-Sąd Najwyższy (il-Qorti Suprema) u tal-qrati ordinarji. Kif il-punt 69 ta’ dawn il-konklużjonijiet u l-punt 212 tal-konklużjonijiet tiegħi fil-Kawża C‑204/21, Il-Kummissjoni vs Il-Polonja (Indipendenza u ħajja privata tal-imħallfin) jindikaw, il-motivazzjoni f’dik il-ġurisprudenza tapplika wkoll għall-kompetenza tal-Awla Dixxiplinari sabiex din tawtorizza l-prosekuzzjoni, id-detenzjoni u s-sospensjoni ta’ mħallfin u ta’ mħallfin apprendisti u t-tnaqqis fir-remunerazzjoni tagħhom.
( 86 ) Sentenza tal‑10 ta’ Marzu 2022, Grossmania (C‑177/20, EU:C:2022:175, punti 35, 36, 38 u l-ġurisprudenza ċċitata).
( 87 ) Ara l-Artikolu 190(1) tal-Kostituzzjoni tar-Repubblika tal-Polonja.
( 88 ) Ara b’analoġija, is-sentenza tat‑22 ta’ Frar 2022, RS (Effett tad-deċiżjonijiet ta’ qorti kostituzzjonali) (C‑430/21, EU:C:2022:99, punti 73 sa 75). Ara wkoll is-sentenzi tat‑2 ta’ Marzu 2021, A.B. et (Ħatra tal-imħallfin fil-qorti suprema – Rikors) (C‑824/18, EU:C:2021:153, punt 146) u tat‑18 ta’ Mejju 2021, Asociaţia Forumul Judecătorilor din Româniaet (C‑83/19, C‑127/19, C‑195/19, C‑291/19, C‑355/19 u C‑397/19, EU:C:2021:393, punt 250).
( 89 ) Ara d-domanda 4(a) u (b) fil-Kawża C‑615/20 u domanda 3(a) fil-Kawża C‑671/20.
( 90 ) Ara d-domanda 3(b) fil-Kawża C‑671/20. Y.P. iqis li awtorizzazzjoni għal prosekuzzjoni ta’ mħallef tista’ tingħata biss minn qorti indipendenti u imparzjali wara li jkun sar eżami trasparenti ta’ każ. Peress li l-Awla Dixxiplinari ma kinitx konformi ma ebda wieħed minn dawn ir-rekwiżiti, ir-riżoluzzjoni tagħha hija nulla u bla effett. Il-Gvern Pollakk iqis li s-sospensjoni tal-Imħallef I.T. hija valida u l-parteċipazzjoni tiegħu fil-proċeduri kriminali tkun, għalhekk, qiegħda tikser id-dritt tal-partijiet għal qorti indipendenti stabbilita minn qabel bil-liġi.
( 91 ) Irrispettivament min-natura tal-kompetenza li hija kienet intenzjonata teżerċita.
( 92 ) Peress li l-ġurisprudenza eżistenti tal-Qorti tal-Ġustizzja tipprovdi risposta ċara għad-domanda dwar jekk l-Awla Dixxiplinari hijiex konformi mat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 19(1) TUE – partikolarment fis-sentenza tagħha Sistema dixxiplinari tal-imħallfin – il-qorti nazzjonali jkollha tagħmel dak kollu meħtieġ fil-kompetenza tagħha sabiex tiżgura l-applikazzjoni ta’ dik l-interpretazzjoni. Ara dwar dan is-sentenza tal‑10 ta’ Marzu 2022, Grossmania (C‑177/20, EU:C:2022:175, punt 38 u l-ġurisprudenza ċċitata).
( 93 ) Sentenza tal‑10 ta’ Marzu 2022, Grossmania (C‑177/20, EU:C:2022:175, punt 63).
( 94 ) Ara, b’analoġija, is-sentenza tas‑6 ta’ Ottubru 2021, W.Ż. (Awla ta’ stħarriġ straordinarju u affarijiet pubbliċi tal-qorti suprema – Ħatra) (C‑487/19, EU:C:2021:798, punti 152 sa 155).
( 95 ) U kull ma joriġina minn dak l-Istat, inkluża l-qorti tar-rinviju.
( 96 ) Ara s-sentenza tad‑19 ta’ Novembru 1991, Francovich et (C‑6/90 u C‑9/90, EU:C:1991:428, punt 36).
( 97 ) Ara, b’analoġija, is-sentenza tad‑9 ta’ Marzu 1978, Simmenthal (106/77, EU:C:1978:49, punt 23), li tgħid, inter alia, li kwalunkwe dispożizzjoni ta’ sistema legali nazzjonali u kwalunkwe prassi leġiżlattiva, amministrattiva jew ġudizzjarja li jistgħu jidhru li jagħmlu ħsara lill-effettività tad-dritt tal-Unjoni billi ma jħallux li qorti nazzjonali b’kompetenza tapplika tali dritt ikollha s-setgħa tagħmel kull ma jkun meħtieġ fil-waqt tal-applikazzjoni tiegħu sabiex tħassar dispożizzjonijiet leġiżlattivi nazzjonali li jkunu jistgħu ma jħallux regoli tal-Unjoni jkollhom qawwa u effett sħiħ huma inkompatibbli ma’ dawk ir-rekwiżiti tad-dritt tal-Unjoni. Ara wkoll is-sentenza tat‑22 ta’ Ġunju 2010, Melki u Abdeli (C‑188/10 u C‑189/10, EU:C:2010:363, punti 43 u 44 u l-ġurisprudenza ċċitata).
( 98 ) Ara s-sentenza tat‑2 ta’ April 2020, CRPNPAC u Vueling Airlines (C‑370/17 u C‑37/18, EU:C:2020:260, punti 88 u 89) u s-sentenza tas‑17 ta’ Settembru 2020, Rosneft et vs Il-Kunsill (C‑732/18 P, mhux ippubblikata, EU:C:2020:727, punt 52 u l-ġurisprudenza ċċitata).
( 99 ) Ara, b’analoġija, is-sentenza tas‑6 ta’ Ottubru 2021, W.Ż. (Awla ta’ stħarriġ straordinarju u affarijiet pubbliċi tal-qorti suprema – Ħatra) (C‑487/19, EU:C:2021:798, punt 160).
( 100 ) Dan ma jfissirx li mħallfin li kienu suġġetti għal proċeduri quddiem l-Awla Dixxiplinari skont, pereżempju, l-Artikolu 80 tal-Liġi Emendata dwar l-Organizzazzjoni tal-Qrati Ordinarji, jistgħu ma jkunux suġġetti għal proċeduri ulterjuri skont din id-dispożizzjoni quddiem qorti indipendenti u imparzjali stabbilita minn qabel bil-liġi. Huma l-awtoritajiet rilevanti tal-Istat li għandhom jibdew (mill-ġdid) tali proċeduri kontra l-imħallfin inkwistjoni, fejn ikun xieraq.
( 101 ) Kieku kien impossibbli li jiġu stabbiliti kulleġġi ġudikanti tal-qorti tar-rinviju li jkunu jinkludu lill-Imħallef I.T., qrati ma jkunux jistgħu jivverifikaw jekk huma jkunux indipendenti u imparzjali u stabbiliti minn qabel bil-liġi, sabiex b’hekk tirrendi inoperabbli s-sentenza Simpson (punti 55 u 57).
( 102 ) Partikolarment president ta’ qorti. Ara l-Artikolu 41b(1) u (3) tal-Liġi Emendata dwar l-Organizzazzjoni tal-Qrati Ordinarji.
( 103 ) Dan huwa bla ħsara għall-possibbiltà għal imħallef li jressaq kawża għal danni. Id-dritt Pollakk jidher li jipprovdi għall-kumpens f’ċerti okkażjonijiet lil mħallfin sospiżi. Ara l-Artikolu 129 tal-Liġi Emendata dwar l-Organizzazzjoni tal-Qrati Ordinarji.
( 104 ) Meqjus iż-żmien konsiderevoli li jkun għadda mis-sospensjoni tal-Imħalle I.T.fit‑18 ta’ Novembru 2020, ħafna mill-kawżi inizjalment assenjati lilu jkunu setgħu ġew deċiżi.
( 105 ) Ara l-punt 4 tal-osservazzjonijiet tal-Prosekutur Pubbliku Reġjonali.
( 106 ) Jiena konxju li ż-żmien li jkun għadda bejn ir-riżoluzzjoni tal-Awla Dixxiplinari tat‑18 ta’ Novembru 2020 u t-talba għal deċiżjoni preliminari fil-Kawża C‑671/20 tad‑9 ta’ Diċembru 2020 – u, għalhekk, is-sospensjoni tal-kawża prinċipali – huwa qasir u li l-proċeduri ewlenin f’dik il-kawża setgħu ma mxewx ’il quddiem sadanittant. Dan il-ħsieb ma jbiddilx il-pożizzjoni tiegħi. Ċertezza legali u pożizzjoni ċara u astratta dwar tali materji li huma applikabbli għall-kawżi kollha għandhom jingħataw prijorità fuq talbiet għal espedjenza f’kawżi individwali.