1.

Bid-deċiżjonijiet tal-25 ta’ Jannar 2016 (C‑52/16) u tat‑8 ta’ Frar 2016 (C‑113/16) li waslu fil-Qorti tal-Ġustizzja fid-29 ta’ Jannar u fis-26 ta’ Frar 2016 rispettivament, is-Szombathelyi Közigazgatási és Munkaügyi Bíróság (qorti amministrattiva u industrijali ta’ Szombathely, l-Ungerija) ressqet lill-Qorti tal-Ġustizzja żewġ talbiet għal deċiżjoni preliminari dwar l-interpretazzjoni tal‑Artikoli 49 u 63 TFUE kif ukoll tal-Artikoli 17 u 47 tal-Karta tad‑Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea (iktar ’il quddiem, il‑“Karta”).

2.

Dawn it-talbiet tressqu fil-kuntest ta’ kawżi bejn, minn naħa, “SEGRO” Kft. (iktar ’il quddiem, “SEGRO”) u l-Vas Megyei Kormányhivatal Sárvári Járási Földhivatala (servizzi amministrattivi tad-dipartiment ta’ Vas – uffiċċju tal-artijiet tad-distrett ta’ Sárvár, l-Ungerija), u min-naħa l-oħra Günter Horváth u l-Vas Megyei Kormányhivatal (servizzi amministrattivi tad-dipartiment ta’ Vas), fir-rigward ta’ deċiżjonijiet dwar tħassir mir-Reġistru tal-Artijiet ta’ drittijiet ta’ użufrutt fuq art agrikola li kellhom SEGRO u G. Horváth.

3.

Dawn id-deċiżjonijiet ta’ tħassir kienu bbażati fuq leġiżlazzjoni nazzjonali li tipprovdi għat-terminazzjoni tad-drittijiet ta’ użufrutt u tad‑drittijiet ta’ użu fuq art produttiva sakemm ma tinġabx il-prova li dawn id-drittijiet kienu kkostitwiti bejn membri mill-qrib tal-istess familja.

4.

Għar-raġunijiet li ser nesponi iktar ’il quddiem, jiena nqis li din il‑leġiżlazzjoni u d-deċiżjonijiet ta’ tħassir meħuda abbażi tagħha jmorru kontra l-moviment liberu tal-kapital. Fil-fatt, ir-rekwiżit li tali drittijiet għandhom ikunu kkostitwiti bejn membri mill-qrib tal-istess familja għandu effetti indirettament diskriminatorji għad-detriment taċ‑ċittadini tal-Istati Membri l-oħra u ma jista’ jkun iġġustifikat minn ebda wieħed mill-għanijiet imressqa mill-Gvern Ungeriż.

5.

Barra minn hekk, għal dak li jirrigwarda l-Artikoli 17 u 47 tal‑Karta, li l-ksur tagħhom tqajjem mill-qorti tar-rinviju fil-Kawża C‑52/16 SEGRO ( 2 ), jiena nipproponi lill-Qorti tal-Ġustizzja tinterpreta l‑Artikolu 51(1) u (2) tal-Karta fis-sens li, meta leġiżlazzjoni nazzjonali hija eżaminata fir-rigward tal-libertajiet ta’ moviment, il-ksur ta’ dritt fundamentali mogħti mill-Karta ma jistax ikun invokat indipendentement mill-kwistjoni tal-ksur ta’ dawn il-libertajiet.

6.

L-adeżjoni tal-Ungerija mal-Unjoni Ewropea kienet prevista permezz ta’ Trattat ta’ Adeżjoni ( 3 ) (iktar ’il quddiem it-“Trattat ta’ Adeżjoni tal-2003”) li miegħu kien anness att li jistabbilixxi l-kundizzjonijiet ta’ din l-adeżjoni ( 4 ) (iktar ’il quddiem “l-Att ta’ Adeżjoni tal-2003”) skont l-Artikolu 1(2) ta’ dan it-trattat. L-imsemmi trattat daħal fis-seħħ fl-1 ta’ Mejju 2004 b’applikazzjoni tal-Artikolu 2(2) tiegħu.

7.

Il-Kapitolu 3 tal-Anness X tal-Att ta’ Adeżjoni tal-2003 huwa intitolat “Moviment liberu tal-kapital”. Il-paragrafu 2 ta’ dan il‑Kapitolu 3 jipprovdi:

“Minkejja l-obbligi fit-Trattati li fuqhom hija stabbilita l-Unjoni Ewropea, l-Ungerija tista’ żżomm fis-seħħ għal seba’ snin mid-data ta’ l‑adeżjoni il-projbizzjonijiet stipulati fil-liġi tagħha eżistenti fil-waqt ta’ l-iffirmar ta’ dan l-Att dwar l-akkwist ta’ art agrikola minn persuni naturali li la huma residenti fl-Ungerija jew l-anqas huma ċittadini Ungeriżi u minn persuni legali. Fir-rigward ta’ l-akkwist ta’ art agrikola, ċittadini ta’ xi Stat Membru jew persuni legali ffurmati skond il-liġijiet ta’ Stat Membru ieħor fl-ebda każ ma għandhom jiġu trattati b’mod anqas favorevoli minn kif kienu trattati fid-data ta’ l-iffirmar tat-Trattat ta’ l-Adeżjoni [tal-2003].

Ċittadini ta’ Stat Membru ieħor li jkunu jridu jistabbilixxu ruħhom bħala bdiewa li jaħdmu għal rashom u li jkunu ilhom residenti skond il-liġi u attivi fil-biedja fl-Ungerija għal mill-anqas tliet snin sħaħ, ma għandhomx ikunu soġġetti għad-disposizzjonijiet tas-sub-paragrafu ta’ qabel jew għal xi regoli u proċeduri li mhumiex soġġetti għalihom ċittadini Ungeriżi. […]

Jekk ikun hemm evidenza biżżejjed li, meta jiskadi l-perijodu transitorju, ser ikun hemm taqlib serju jew xi theddida ta’ taqlib serju fis-suq ta’ l-art agrikola ta’ l-Ungerija, il-Kummissjoni, fuq talba ta’ l-Ungerija, għandha tiddeċiedi dwar l-estensjoni tal-perijodu transitorju sa massimu ta’ tliet snin”.

8.

B’deċiżjoni tal-20 ta’ Diċembru 2010, il-Kummissjoni estendiet sat-30 ta’ April 2014 il-perijodu tranżitorju previst għall-akkwist ta’ art agrikola fl-Ungerija msemmi fl-Anness X, Kapitolu 3, punt 2 tal-Att ta’ Adeżjoni tal-2003 ( 5 ).

9.

It-termőföldről szóló 1994. évi LV. törvény (Liġi Nru LV tal-1994 dwar l-art produttiva) (iktar ’il quddiem il-“Liġi tal-1994 dwar l-art produttiva”), kienet emendata, b’effett mill-1 ta’ Jannar 2013, fis-sens li l-kostituzzjoni, permezz ta’ kuntratt, ta’ drittijiet ta’ użufrutt fuq art produttiva ma kinitx għadha permessa ħlief bejn membri mill-qrib tal‑istess familja.

10.

F’din l-okkażjoni, żdied Artikolu 91(1) ġdid f’din il-liġi, li huwa fformulat kif ġej:

“Kull dritt ta’ użufrutt eżistenti fid-data tal-1 ta’ Jannar 2013 u kkostitwit, għal żmien indeterminat jew għal żmien determinat li jiskadi wara t-30 ta’ Diċembru 2032, permezz ta’ kuntratt konkluż bejn persuni li ma humiex membri mill-qrib tal-istess familja, jispiċċa ipso jure fl‑1 ta’ Jannar 2033”.

11.

Il-mező- és erdőgazdasági földek forgalmáról szóló 2013. évi CXXII. törvény (Liġi Nru CXXII tal-2013, dwar il-bejgħ ta’ art agrikola u forestali) (iktar ’il quddiem il-“Liġi tal-2013 dwar l-art produttiva”), kienet adottata fil-21 ta’ Ġunju 2013 u daħlet fis-seħħ fil-15 ta’ Diċembru 2013. L-Artikolu 5(13) tagħha jinkludi d-definizzjoni li ġejja:

“‘Membru mill-qrib tal-istess familja’: il-konjuġi, l-axxendenti f’linja diretta, it-tfal adottivi, it-tfal proprji u t-tfal tal-konjuġi, il-ġenituri adottivi, il-ġenituri tal-konjuġi u l-aħwa”.

12.

L-Artikolu 37(1) tal-Liġi tal-2013 dwar l-art produttiva jipprovdi n-nullità tad-drittijiet ta’ użufrutt stabbiliti b’kuntratt fuq art produttiva ħlief jekk dan il-kuntratt ikun konkluż bejn membri mill-qrib tal-istess familja.

13.

Il-mező- és erdőgazdasági földek forgalmáról szóló 2013. évi CXXII. törvénnyel összefüggő egyes rendelkezésekről és átmeneti szabályokról szóló 2013. évi CCXII. törvény (Liġi Nru CCXII tal-2013, dwar ċerti dispożizzjonijiet u miżuri tranżitorji fir-rigward tal-Liġi tal-2013 dwar l-art produttiva) (iktar ’il quddiem il-“Liġi tal-2013 dwar il-miżuri tranżitorji”), kienet adottata fit-12 ta’ Diċembru 2013 u daħlet fis-seħħ fil‑15 ta’ Diċembru 2013.

14.

L-Artikolu 108(1) ta’ din il-liġi, li ħassar l-Artikolu 91(1) tal-Liġi tal-1994 dwar l-art produttiva, jistabbilixxi:

“Kull dritt ta’ użufrutt jew ta’ użu eżistenti fid-data tat-30 ta’ April 2014 u kkostitwit, għal żmien indeterminat jew għal żmien determinat li jiskadi wara t-30 ta’ April 2014, permezz ta’ kuntratt konkluż bejn persuni li ma humiex membri mill-qrib tal-istess familja, jispiċċa ipso jure fl‑1 ta’ Mejju 2014”.

15.

L-Artikolu 94 tal-ingatlan-nyilvántartásról szóló 1997. évi CXLI. törvény (Liġi Nru CXLI tal-1997, dwar ir-Reġistru tal‑Artijiet) (iktar ’il quddiem il-“Liġi dwar ir-Reġistru tal-Artijiet”) jipprovdi:

“1.   Fid-dawl tat-tħassir mir-Reġistru tal-Artijiet tad-drittijiet ta’ użufrutt u tad-drittijiet ta’ użu milquta mit-terminazzjoni skont l‑Artikolu 108(1) tal-[Liġi tal-2013 dwar il-miżuri tranżitorji] (iktar ’il quddiem flimkien, f’dan l-artikolu, id-drittijiet ta’ użufrutt), il-persuna fiżika li għandha drittijiet ta’ użufrutt għandha, wara intimazzjoni mibgħuta mhux iktar tard mill-31 ta’ Ottubru 2014 mill-awtorità responsabbli mill-amministrazzjoni tar-Reġistru, fil-15-il jum segwenti għall-intimazzjoni, tiddikjara, fuq il-formola stabbilita għal dan l-għan mill-Ministru, ir-relazzjoni ta’ membru mill-qrib tal-istess familja li torbtu jekk ikun il-każ mal-persuna msemmija bħala proprjetarja tal-immobbli fid-dokument li kien il-bażi tar-reġistrazzjoni. F’każ ta’ nuqqas ta’ dikjarazzjoni fit-termini stabbiliti, it-talba għal reġistrazzjoni ma tkunx milqugħa wara l-31 ta’ Diċembru 2014.

[…]

3.   Jekk id-dikjarazzjoni ma turix relazzjoni ta’ membru mill-qrib tal‑istess familja jew jekk ebda dikjarazzjoni ma ssir fit-termini stabbiliti, l-awtorità responsabbli mill-amministrazzjoni tar-Reġistru tal-Artijiet għandha tħassar ex officio d-drittijiet ta’ użufrutt mill-imsemmi reġistru, fis-sitt xhur ta’ wara l-iskadenza tat-terminu li fih kellha ssir id-dikjarazzjoni u mhux iktar tard mill-31 ta’ Lulju 2015.

[…]

5.   L-amministrazzjoni tal-affarijiet tal-artijiet għandha tipproċedi ex officio, mhux iktar tard mill-31 ta’ Diċembru 2014, bit-tħassir mir-Reġistru tal‑Artijiet tad-drittijiet ta’ użufrutt li kienu ġew irreġistrati favur persuni ġuridiċi jew entitajiet li ma għandhomx personalità ġuridika iżda jistgħu jakkwistaw drittijiet li jistgħu jiġu rreġistrati fir-Reġistru, u li tneħħew b’applikazzjoni tal-Artikolu 108(1) tal-[Liġi tal-2013 dwar il-miżuri tranżitorji]”.

16.

SEGRO hija kumpannija kummerċjali li għandha s-sede tagħha fl-Ungerija u l-azzjonarji tagħha huma persuni fiżiċi ċittadini ta’ Stati Membri oħra li jirrisjedu fil-Ġermanja.

17.

Qabel it-30 ta’ April 2014, SEGRO akkwistat drittijiet ta’ użufrutt fuq żewġ artijiet agrikoli fl-Ungerija. Dawn id-drittijiet kienu s-suġġett ta’ reġistrazzjoni fir-Reġistru tal-Artijiet. F’dan ir-rigward, il-Gvern Ungeriż ippreċiża li d-drittijiet inkwistjoni fil-kawżi prinċipali kienu kkostitwiti qabel l-1 ta’ Mejju 2004.

18.

Permezz ta’ żewġ deċiżjonijiet datati 10 u 11 ta’ Settembru 2014 rispettivament, l-uffiċċju tal-artijiet tad-distrett ta’ Sárvár tas-servizzi amministrattivi tad-dipartiment ta’ Vas ipproċeda bit-tħassir ta’ dawn id‑drittijiet ta’ użufrutt mir-Reġistru tal-Artijiet, billi invokat l‑Artikolu 108(1) tal-Liġi tal-2013 dwar il-miżuri tranżitorji u l‑Artikolu 94(5) tal-Liġi dwar ir-Reġistru tal-Artijiet.

19.

Fir-rikors tagħha ppreżentat quddiem il-qorti tar-rinviju, SEGRO sostniet b’mod partikolari li d-dispożizzjonijiet nazzjonali fuq imsemmija jmorru kontra l-Liġi fundamentali Ungeriża u d-dritt tal‑Unjoni.

20.

Il-qorti tar-rinviju bdiet proċedura quddiem l-Alkotmánybíróság (qorti kostituzzjonali, l-Ungerija) sabiex jiġi kkonstatat li dawn id‑dispożizzjonijiet kienu jmorru kontra l-Liġi fundamentali Ungeriża. Permezz tas-sentenza Nru 25, tal-21 ta’ Lulju 2015, l-Alkotmánybíróság ikkonstatat l-eżistenza ta’ kontradizzjoni mal-Liġi fundamentali Ungeriża u stiednet lil-leġiżlatur jemenda l-leġiżlazzjoni kkonċernata sa mhux iktar tard mill-1 ta’ Diċembru 2015. Skont il-qorti tar-rinviju, dan it-terminu skada mingħajr ma ttieħdet miżura għal dan il-għan.

21.

Mill-ġdid adita bil-kawża prinċipali, il-qorti tar-rinviju kkunsidrat, qabel xejn, li d-dispożizzjonijiet nazzjonali inkwistjoni jistgħu jiddiswadu ċ-ċittadini ta’ Stati Membri oħra milli jeżerċitaw id‑drittijiet tagħhom tal-libertà ta’ stabbiliment (Artikolu 49 TFUE) u tal‑moviment liberu tal-kapital (Artikolu 63 TFUE) billi jakkwistaw drittijiet ta’ użufrutt fuq proprjetajiet fl-Ungerija, minħabba r-riskju ta’ tneħħija prematura u mingħajr kumpens ġust ta’ tali drittijiet. Imbagħad, dawn id-dispożizzjonijiet jinkludu wkoll preġudizzju mhux proporzjonat għad-dritt ta’ proprjetà tal-persuni kkonċernati, żgurat mill‑Artikolu 17 tal-Karta. Fl-aħħar nett, il-preżunzjoni legali impliċita, li l-kuntratti privati kollha li stabbilixxew drittijiet ta’ użufrutt u ta’ użu fuq art produttiva kienu ġew konklużi sabiex jevitaw ir-restrizzjonijiet relattivi għall-akkwist tal-proprjetà, tippreġudika d-dritt għal proċess imparzjali protett mill-Artikolu 47 tal-Karta.

22.

Huwa f’dawn iċ-ċirkustanzi li s-Szombathelyi Közigazgatási és Munkaügyi Bíróság (qorti amministrattiva u industrijali ta’ Szombathely) iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u tressaq lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domandi preliminari li ġejjin:

23.

G. Horváth huwa ċittadin Awstrijak residenti fl-Awstrija li akkwista, qabel it-30 ta’ April 2014, drittijiet ta’ użufrutt, intiżi li jiġu tterminati mal-mewt tiegħu, fuq żewġ artijiet agrikoli fl-Ungerija. Dawn id-drittijiet kienu s-suġġett ta’ reġistrazzjonijiet fir-Reġistru tal-Artijiet. F’dan ir-rigward il-Gvern Ungeriż ippreċiża li d-drittijiet inkwistjoni fil‑kawżi prinċipali kienu ġew ikkostitwiti qabel l-1 ta’ Mejju 2004.

24.

B’deċiżjoni datata 12 ta’ Ottubru 2015, is-servizzi amministrattivi tad-dipartiment ta’ Vas ipproċedew għat-tħassir ta’ dawn id-drittijiet mir-Reġistru tal-Artijiet, billi invokat l-Artikolu 5(13) tal-Liġi tal-2013 dwar l-art produttiva, l‑Artikolu 108(1) tal-Liġi tal-2013 dwar il-miżuri tranżitorji u l‑Artikolu 94(1) u (3) tal-Liġi dwar ir-Reġistru tal-Artijiet.

25.

G. Horváth appella minn din id-deċiżjoni quddiem il-qorti tar‑rinviju.

26.

Il-qorti tar-rinviju tistaqsi jekk ir-rekwiżit ta’ relazzjoni ta’ membru tal-familja mill-qrib bejn il-partijiet tal-kuntratt li jistabbilixxi dritt ta’ użufrutt jikkostitwixxix diskriminazzjoni moħbija fil-konfront ta’ ċittadini tal-Istati Membri l-oħra, ladarba l-art agrikola tappartjeni fil-parti l-kbira lil ċittadini Ungeriżi. Barra minn hekk dan l-effett diskriminatorju huwa iktar evidenti għaliex preċedentement kien ipprojbit li persuni fiżiċi u ġuridiċi barranin jakkwistaw il-proprjetà ta’ tali art, b’tali mod li l‑proporzjon ta’ ċittadini tal-Istati Membri l-oħra detenturi ta’ drittijiet ta’ użufrutt jew ta’ drittijiet ta’ użu jkun ferm ogħla minn dak ta’ ċittadini Ungeriżi.

27.

Huwa f’dawn iċ-ċirkustanzi li s-Szombathelyi Közigazgatási és Munkaügyi Bíróság (qorti amministrattiva u industrijali ta’ Szombathely) iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u tressaq lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domandi preliminari li ġejjin:

28.

Il-talbiet għal deċiżjoni preliminari kienu rreġistrati fir-Reġistru tal-Qorti tal-Ġustizzja fid-29 ta’ Jannar 2016 (C‑52/16) u fis‑26 ta’ Frar 2016 (C‑113/16).

29.

Ġew ippreżentati osservazzjonijiet bil-miktub mill-Gvern Ungeriż, mill-Gvern Taljan, mill-Gvern Awstrijak u mill-Gvern Portugiż kif ukoll mill-Kummissjoni Ewropea.

30.

Il-Gvern Ungeriż u l-Kummissjoni dehru fis-seduta tas‑7 ta’ Marzu 2017 sabiex jissottomettu l-osservazzjonijiet orali tagħhom.

31.

Bid-domandi tagħha, il-qorti tar-rinviju, tistaqsi essenzjalment, jekk l-Artikoli 49 u 63 TFUE kif ukoll l-Artikoli 17 u 47 tal-Karta għandhomx jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu leġiżlazzjoni nazzjonali li tipprovdi t-terminazzjoni ta’ drittijiet ta’ użufrutt u ta’ drittijiet ta’ użu fuq art produttiva sakemm ma tinġabx il-prova li dawn id-drittijiet ġew ikkostitwiti bejn membri mill-qrib tal-istess familja.

32.

Il-partijiet kollha li ssottomettew osservazzjonijiet quddiem il‑Qorti tal-Ġustizzja, bl-eċċezzjoni tal-Gvern Ungeriż, jikkunsidraw li hemm lok li r-risposta għal din id-domanda tkun fl-affermattiv.

33.

Għar-raġunijiet kollha esposti iktar ’il quddiem, jiena nipproponi lill-Qorti tal-Ġustizzja tirrispondi għal dawn id-domandi fis-sens li l‑Artikolu 63 TFUE, li jiżgura l-moviment liberu tal-kapital, jipprekludi tali leġiżlazzjoni.

34.

Il-Gvern Ungeriż esprima dubji dwar l-ammissibbiltà tat-talbiet għal deċiżjoni preliminari.

35.

Fl-ewwel lok, dan il-gvern jenfasizza li d-drittijiet ta’ użufrutt inkwistjoni fil-kawża prinċipali kienu kkostitwiti qabel id-dħul fis-seħħ tat-Trattat ta’ Adeżjoni tal-2003 u li l-kostituzzjoni tagħhom kienet, barra minn hekk, kuntrarja għal-leġiżlazzjoni nazzjonali applikabbli f’dak iż‑żmien. Għalhekk, ma huwiex possibbli li tiġi evalwata, fir-rigward tad‑dritt tal-Unjoni, it-tneħħija mil-leġiżlatur nazzjonali ta’ dawn id‑drittijiet ikkostitwiti illegalment qabel id-dħul fis-seħħ ta’ dan it‑trattat.

36.

Infakkar li, għal dak li jirrigwarda l-applikazzjoni tad-dritt tal‑Unjoni fi Stat Membru ġdid, il-Qorti tal-Ġustizzja għandha ġurisdizzjoni tinterpreta dan id-dritt sa mid-data tal-adeżjoni ta’ dak l-Istat mal‑Unjoni ( 6 ).

37.

Fil-kawżi prinċipali, huwa paċifiku li d-drittijiet ta’ użufrutt inkwistjoni tħassru mir-Reġistru tal-Artijiet permezz ta’ deċiżjonijiet amministrattivi adottati wara l-1 ta’ Mejju 2004 ( 7 ), data tad-dħul fis-seħħ tat-Trattat ta’ Adeżjoni tal-2003 ( 8 ), u dan abbażi ta’ dispożizzjonijiet leġiżlattivi adottati wara d-dħul fis-seħħ ta’ dan it-trattat ( 9 ).

38.

Konsegwentement jidhirli li ma huwiex ikkontestat li l-Qorti tal‑Ġustizzja għandha ġurisdizzjoni sabiex tinterpreta d-dritt tal-Unjoni għal dak li jirrigwarda kemm id-deċiżjonijiet ta’ tħassir kif ukoll id‑dispożizzjonijiet leġiżlattivi inkwistjoni fil-kawżi prinċipali, u dan jekk jiġi preżunt li dawn id-drittijiet kienu ġew ikkostitwiti qabel l-1 ta’ Mejju 2004.

39.

Nippreċiża li ser neżamina l-argument tal-Gvern Ungeriż ibbażat fuq l-illegalità ab initio tad-drittijiet ta’ użufrutt iktar ’il quddiem fl‑espożizzjoni tiegħi ( 10 ).

40.

Fit-tieni lok, il-Gvern Ungeriż jargumenta li d-domandi preliminari jsemmu erronjament l-Artikolu 108(1) tal-Liġi tal-2013 dwar il-miżuri tranżitorji. Skont dan il-gvern, id-drittijiet ta’ użufrutt inkwistjoni spiċċaw ex lege fid-data tal-1 ta’ Mejju 2004 b’applikazzjoni tad‑dispożizzjoni ċċitata iktar ’il fuq, b’tali mod li hija biss l‑applikazzjoni tal-Artikolu 94 tal-Liġi dwar ir-Reġistru tal-Artijiet li hija inkwistjoni fil-kawżi prinċipali.

41.

F’dan ir-rigward għandu jitfakkar li, skont ġurisprudenza stabbilita, hija biss il-qorti nazzjonali, li tkun adita bil-kawża u li għandha r-responsabbiltà li tagħti d-deċiżjoni ġudizzjarja, li għandha tevalwa, fid-dawl taċ-ċirkustanzi partikolari tal-kawża, kemm il-ħtieġa ta’ deċiżjoni preliminari sabiex tkun tista’ tagħti s‑sentenza kif ukoll ir-rilevanza tad-domandi li tagħmel lill-Qorti tal‑Ġustizzja. Konsegwentement, sakemm id-domandi magħmula jkunu jirrigwardaw l-interpretazzjoni jew il-validità ta’ regola tad-dritt tal‑Unjoni, il-Qorti tal-Ġustizzja hija, bħala prinċipju, marbuta tagħti deċiżjoni ( 11 ).

42.

Minn dan isegwi li d-domandi li jirrigwardaw id-dritt tal-Unjoni jibbenefikaw minn preżunzjoni ta’ rilevanza. Il-Qorti tal-Ġustizzja tista’ tirrifjuta li tagħti deċiżjoni dwar domanda preliminari magħmula minn qorti nazzjonali biss jekk ikun jidher b’mod manifest li l-interpretazzjoni jew l-evalwazzjoni tal-validità ta’ regola tal-Unjoni mitluba ma għandha ebda relazzjoni mar-realtà jew mas-suġġett tal-kawża prinċipali, meta l‑problema tkun ta’ natura ipotetika jew inkella meta l-Qorti tal-Ġustizzja ma jkollhiex il-punti ta’ fatt u ta’ liġi neċessarji sabiex tirrispondi b’mod utli għad-domandi li jkunu sarulha ( 12 ).

43.

Id-domandi magħmula fil-kuntest ta’ dawn il-kawżi ma jaqgħu fl‑ebda każ identifikat minn din il-ġurisprudenza. Fil-fatt, ma huwiex ikkontestat li l-Artikolu 108(1) tal-Liġi tal-2013 dwar il-miżuri tranżitorji għandu importanza determinanti fil-kawżi prinċipali peress li jipprovdi t-tmiem tad-drittijiet ta’ użufrutt stabbiliti bejn persuni li ma humiex membri mill‑qrib tal-istess familja.

44.

Fit-tielet lok, il-Gvern Ungeriż jiddikjara li l-qorti tar-rinviju kkontestat is-sentenza Nru 25, tal-21 ta’ Lulju 2015 tal-Alkotmánybíróság (qorti kostituzzjonali) meta d-deċiżjonijiet ta’ din il-qorti huma vinkolanti fir-rigward tagħha.

45.

Infakkar li, kif iddeċidiet ripetutament il-Qorti tal-Ġustizzja, il‑qrati nazzjonali għandhom il-fakultà l-iktar wiesgħa li jadixxu lill-Qorti tal-Ġustizzja bi kwistjoni ta’ interpretazzjoni ta’ dispożizzjonijiet rilevanti tad-dritt tal-Unjoni, b’din il-fakultà ssir obbligu għall-qrati tal‑aħħar istanza, bla ħsara għall-eċċezzjonijiet irrikonoxxuti mill‑ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja. Regola ta’ dritt nazzjonali ma tistax ixxekkel lil qorti nazzjonali, skont il-każ, milli tagħmel użu mill‑imsemmija fakultà jew milli tikkonforma ma’ dan l-obbligu. Kemm din il-fakultà kif ukoll dan l-obbligu huma, fil-fatt, inerenti għas-sistema ta’ kooperazzjoni bejn il-qrati nazzjonali u l-Qorti tal-Ġustizzja, stabbilita bl-Artikolu 267 TFUE, u inerenti għall-funzjonijiet ta’ qorti responsabbli mill-applikazzjoni tad-dritt tal-Unjoni fdati minn din id-dispożizzjoni lill-qrati nazzjonali ( 13 ).

46.

Għalhekk, ir-regola ta’ dritt nazzjonali invokata mill-Gvern Ungeriż ma tistax tostakola l-fakultà tal-qorti tar-rinviju li tersaq quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja fi stadju preliminari sabiex tagħmlilha domanda dwar l-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni, bħal dawk li huma s-suġġett ta’ dawn il-kawżi.

47.

Mill-kunsiderazzjonijiet preċedenti niddeduċi li t-talbiet għal deċiżjoni preliminari huma ammissibbli.

48.

Fid-dawl tal-osservazzjonijiet sottomessi lill-Qorti tal-Ġustizzja, hemm lok li jiġi ddeterminat jekk il-miżuri nazzjonali inkwistjoni fil‑kawżi prinċipali jaqgħux taħt id-dispożizzjonijiet tat-Trattat FUE dwar il-moviment liberu tal-kapital jew ta’ dawk dwar il-libertà ta’ stabbiliment. L-għan ta’ dawn il-miżuri huwa li jirregolaw il‑kostituzzjoni u ż-żamma ta’ drittijiet ta’ użufrutt u ta’ drittijiet ta’ użu fuq art agrikola.

49.

Jiena nikkunsidra li l-imsemmija miżuri ma jaqgħux taħt il-libertà ta’ stabbiliment stabbilita fl-Artikolu 49 TFUE iżda taħt il-moviment liberu tal-kapital żgurat mill-Artikolu 63 TFUE, u dan għar-raġunijiet li ġejjin.

50.

Sa fejn naf jien, il-Qorti tal-Ġustizzja dejjem iddeċidiet, b’eċċezzjoni remota ( 14 ), li miżuri nazzjonali li jirregolaw l-investimenti immobbli jaqgħu taħt il-moviment liberu tal-kapital ( 15 ).

51.

Skont din il-ġurisprudenza, minn naħa, id-dritt ta’ akkwist, ta’ użu u ta’ trasferiment ta’ proprjetà immobbli fuq it-territorju ta’ Stat Membru ieħor joħloq, meta jiġi eżerċitat, moviment tal-kapital ( 16 ).

52.

Min-naħa l-oħra, il-moviment tal-kapital jinkludi t-tranżazzjonijiet li permezz tagħhom persuni mhux residenti jwettqu investimenti immobbli fit-territorju ta’ Stat Membru, kif barra minn hekk jirriżulta min-nomenklatura tal-moviment tal-kapital li tinsab fl-Anness I tad-Direttiva tal-Kunsill 88/361/KEE, tal-24 ta’ Ġunju 1988, għall‑implimentazzjoni tal-Artikolu 67 tat-Trattat [KE, artikolu mħassar mit-Trattat ta’ Amsterdam] ( 17 ), liema nomenklatura għad għandha l-istess valur indikattiv sabiex tingħata definizzjoni lill-kunċett ta’ moviment tal‑kapital stabbilit fl-Artikolu 63 TFUE ( 18 ).

53.

F’dan ir-rigward, min-noti ta’ spjega li jinsabu fl-Anness I tad‑Direttiva 88/361 jirriżulta espressament li l-kategorija ta’ investimenti immobbli “tinkludi wkoll drittijiet ta’ użufrutt, sollievi u drittijiet tal-bini” (korsiv miżjud minni).

54.

Barra minn hekk, fl-opinjoni tiegħi din il-ġurisprudenza ma tistabbilixxi ebda distinzjoni skont id-destinazzjoni privata jew professjonali tal-artijiet suġġett tal-investimenti inkwistjoni. B’mod partikolari, il-Qorti tal-Ġustizzja semmiet espressament il-moviment tal‑kapital iġġenerat mid-dritt ta’ użu ta’ proprjetà immobbli fi Stat Membru ieħor, li fl-opinjoni tiegħi jinkludi l-possibbiltà li din il-proprjetà tintuża fil-kuntest ta’ attività li barra minn hekk taqa’ taħt il-libertà ta’ stabbiliment ( 19 ).

55.

Fi kliem ieħor, il-miżuri nazzjonali li jaffettwaw l-investimenti immobbli jaqgħu fil-moviment liberu tal-kapital anki meta dawn l‑investimenti jkunu intiżi sabiex jippermettu l-eżerċizzju tad-dritt ta’ stabbiliment fl-Istat Membru kkonċernat, kemm bħala persuna fiżika ( 20 ) jew bl-intervent ta’ kumpannija maħluqa f’dan l-Istat Membru ( 21 ).

56.

Din l-interpretazzjoni hija kkonfermata fin-noti ta’ spjega li jinsabu fl-Anness I tad-Direttiva 88/361, li jipprovdu li l-kunċett ta’ investimenti immobbli jinkludi “[x]iri ta’ bini u art u l-kostruzzjoni ta’ bini minn persuni privati għall-qligħ jew għall-użu personali” (korsiv miżjud minni).

57.

Għalhekk, l-eventwali użu tal-art agrikola inkwistjoni fil-kawżi prinċipali, kemm minn SEGRO jew G. Horváth, ma jistax ipoġġi l-miżuri nazzjonali inkwistjoni fil-kamp ta’ applikazzjoni tal-libertà ta’ stabbiliment.

58.

Din l-interpretazzjoni hija kkonfermata wkoll mill-kontenut tal‑Anness X tal-Att ta’ Adeżjoni tal-2003, li jipprovdi ċerti miżuri tranżitorji dwar l-adeżjoni tal-Ungerija mal-Unjoni, b’applikazzjoni tal-Artikolu 24 ta’ dan l-att.

59.

Nippreċiża li dawn il-miżuri tranżitorji, li ma humiex l-oġġett tad‑domandi magħmula mill-qorti tar-rinviju, ma humiex applikabbli fiċ‑ċirkustanzi tal-kawżi prinċipali, kif sostniet il-Kummissjoni, peress li d-deċiżjonijiet amministrattivi inkwistjoni fil-kawżi prinċipali kienu ġew adottati wara t-30 ta’ April 2014, data tal-iskadenza tal-perijodu tranżitorju previst, wara estensjoni, għall-akkwist ta’ art agrikola fl‑Ungerija stabbilita fl-Anness X, Kapitolu 3(2) tal-Att ta’ Adeżjoni tal‑2003 ( 22 ).

60.

Madankollu, il-formulazzjoni ta’ dawn il-miżuri jagħtu kjarifika utli tal-kamp ta’ applikazzjoni tal-moviment liberu tal-kapital. Fil-fatt, il-Kapitolu 3(2) ta’ dan l-Anness kien jippermetti lill-Ungerija żżomm fis‑seħħ, taħt ċerti kundizzjonijiet u għal perijodu tranżitorju ta’ seba’ snin mid-data ta’ adeżjoni (estiż mill-Kummissjoni sat-30 ta’ April 2014 ( 23 )), il-projbizzjonijiet li jirrigwardaw l-akkwist ta’ art agrikola minn persuni fiżiċi li ma humiex residenti fl-Ungerija jew li ma għandhomx nazzjonalità Ungeriża, minn naħa, u minn persuni ġuridiċi, min-naħa l-oħra.

61.

Issa, l-imsemmi Kapitolu 3 huwa intitolat “Il-Moviment liberu tal‑kapital”. B’hekk l-awturi tal-Att ta’ Adeżjoni tal-2003 ikkunsidraw espressament li l-akkwist ta’ art agrikola minn persuni fiżiċi jew ġuridiċi jaqa’ taħt il-moviment liberu tal-kapital.

62.

Mill-kunsiderazzjonijiet preċedenti jirriżulta li hemm lok li tiġi eżaminata l-portata tal-miżuri nazzjonali inkwistjoni fil-kawża prinċipali fid-dawl tal-moviment liberu tal-kapital stabbilit mill-Artikolu 63 TFUE.

63.

Madankollu nippreċiża, sussidjarjament, li l-argumenti li ġejjin huma trasponibbli għal-libertà ta’ stabbiliment għal dak li jirrigwarda kemm l-eżistenza ta’ restrizzjoni kif ukoll l-assenza ta’ ġustifikazzjoni.

64.

Issa hemm lok li jiġi ddeterminat jekk il-miżuri nazzjonali inkwistjoni fil-kawżi prinċipali jinkludux restrizzjoni għall-moviment liberu tal-kapital.

65.

Preliminarjament, il-Gvern Ungeriż iddikjara li l‑Artikolu 345 TFUE jagħti libertà kbira lill-Istati Membri għal dak li jirrigwarda l-kontenut u l-kundizzjonijiet tal-akkwist ta’ ċerti drittijiet relattivi għall-proprjetà, bħad-dritt ta’ użufrutt, taħt l-uniku limitu li ma jirrendux impossibbli l-akkwist u ma jiddiskriminawx.

66.

Infakkar li minkejja li l-Artikolu 345 TFUE jesprimi l-prinċipju ta’ newtralità tat-Trattati fir-rigward tas-sistema ta’ proprjetà fl-Istati Membri, madankollu din in-newtralità ma timplikax li l-miżuri nazzjonali li jirregolaw l-akkwist tal-proprjetà immobbli jevitaw ir-regoli fundamentali tad-dritt tal-Unjoni, b’mod partikolari dawk ta’ nondiskriminazzjoni, ta’ libertà ta’ stabbiliment u tal-moviment liberu tal-kapital ( 24 ).

67.

Għalhekk, il-fatt li l-miżuri inkwistjoni fil-kawża prinċipali jistgħu jaqgħu taħt l-Artikolu 345 TFUE ma huwiex ta’ natura li jeskludi l‑applikabbiltà tar-regoli tat-Trattat FUE dwar il-moviment liberu tal‑kapital.

68.

L-Artikolu 63 TFUE jipprovdi li r-restrizzjonijiet kollha tal‑moviment ta’ kapital bejn l-Istati Membri huma pprojbiti. B’mod partikolari taħt din il-projbizzjoni taqa’ kull miżura nazzjonali li tistabbilixxi diskriminazzjoni skont l-oriġini tal-kapital ( 25 ).

69.

Nenfasizza li l-konstatazzjoni tal-eżistenza ta’ diskriminazzjoni, li tirrappreżenta preġudizzju iktar serju għall-obbligi li jirriżultaw mid-dritt tal-Unjoni minn dak li jirriżulta minn sempliċi restrizzjoni mhux diskriminatorja, jista’ jkollha ċertu implikazzjonijiet fl-istadju tal‑ġustifikazzjoni ( 26 ).

70.

Issa, fl-opinjoni tiegħi, il-miżuri nazzjonali inkwistjoni fil-kawżi prinċipali jistabbilixxu diskriminazzjoni indiretta skont l-oriġini tal‑kapital, kif ġustament sostnew il-Gvern Awstrijak, il-Gvern Portugiż u anki l-Kummissjoni.

71.

F’dan ir-rigward infakkar li l-eżistenza ta’ diskriminazzjoni indiretta għandha tkun ikkonstatata meta kundizzjoni imposta minn leġiżlazzjoni nazzjonali, minkejja li ma tagħmilx distinzjoni formali skont l-oriġini, hija ssodisfatta b’mod ferm iktar faċli miċ-ċittadini tal‑Istat Membru kkonċernat milli minn dawk tal-Istati Membri l-oħra ( 27 ).

72.

Huwa minnu li, miżura nazzjonali bħall-Artikolu 108(1) tal‑Liġi tal-2013 dwar il-miżuri tranżitorji, li tipprovdi t-terminazzjoni ipso jure ta’ drittijiet ta’ użufrutt u ta’ drittijiet ta’ użu sakemm ma tinġabx il-prova li l-kuntratt li jistabbilixxi tali dritt kien konkluż bejn membri mill‑qrib tal-istess familja, ma tagħmilx distinzjoni manifesta skont l‑oriġini tal-kapital.

73.

Madankollu, tali leġiżlazzjoni tistabbilixxi diskriminazzjoni moħbija skont l-oriġini tal-kapital sa fejn il-probabbiltà li tkun membru tal-familja mill‑qrib ta’ persuna li tkun ikkonċediet tali dritt fuq artijiet Ungeriżi tkun ferm ogħla fir-rigward ta’ ċittadin Ungeriż milli f’dak ta’ ċittadin ta’ Stat Membru ieħor. Fi kliem ieħor, il-kundizzjoni imposta mill‑Artikolu 108(1) tal-Liġi tal-2013 dwar il-miżuri tranżitorji tkun issodisfatta iktar faċilment, fis-sens tal-ġurisprudenza ċċitata iktar ’il fuq, mill-grupp ta’ ċittadini Ungeriżi milli minn dak ta’ ċittadini ta’ Stati Membri oħra.

74.

Dan l-effett diskriminatorju huwa, barra minn hekk, imsaħħaħ mir-restrizzjonijiet għall-akkwist tal-proprjetà ta’ art agrikola li kienu jeżistu qabel id-dħul fis-seħħ tal-miżuri nazzjonali inkwistjoni f’dawn il‑kawżi. Fil-fatt mill-ispjegazzjonijiet ipprovduti mill-qorti tar-rinviju jirriżulta li, fil-verżjoni inizjali tagħha, il-Liġi tal-1994 dwar l-art produttiva kienet teskludi l-possibbiltà li persuni barranin jakkwistaw il‑proprjetà ta’ art produttiva, b’dawn il-persuni jibqgħu madankollu liberi li jakkwistaw dritt ta’ użufrutt jew dritt ta’ użu fuq tali art. Barra minn hekk, u dejjem skont din il-qorti, l-akkwist minn persuni barranin tad-dritt ta’ proprjetà fuq art produttiva kien, qabel id-dħul fis-seħħ tal‑Liġi tal-1994 dwar l-art produttiva, issuġġettat għall-awtorizzazzjoni tal-Ministeru tal-Finanzi.

75.

Dawn ir-restrizzjonijiet saħħew b’żewġ modi l-effett diskriminatorju tal-Artikolu 108(1) tal-Liġi tal-2013 dwar il-miżuri tranżitorji.

76.

Minn naħa, dawn ir-restrizzjonijiet ikabbru l-probabbiltà li l‑proprjetarji attwali ta’ art agrikola li tinsab fl-Ungerija jkunu ta’ nazzjonalità Ungeriża. Issa, il-probabbiltà li tkun membru tal‑familja mill-qrib ta’ proprjetarju Ungeriż hija ferm ogħla għal ċittadin Ungeriż milli għal ċittadin ta’ Stat Membru ieħor. Għalhekk, dawn ir‑restrizzjonijiet, flimkien mar-rekwiżit li tkun membru tal-familja mill‑qrib, jaħdmu għad-detriment ta’ ċittadini tal-Istati Membri l-oħra.

77.

Min-naħa l-oħra, dawn ir-restrizzjonijiet inkoraġġixxew liċ‑ċittadini ta’ Stati Membri oħra li xtaqu jinvestu f’art agrikola li tinsab fl‑Ungerija sabiex jakkwistaw drittijiet ta’ użufrutt jew drittijiet ta’ użu fuq tali art. Konsegwentement, it-terminazzjoni ta’ dawn id-drittijiet, prevista fl-Artikolu 108(1) tal-Liġi tal-2013 dwar il-miżuri tranżitorji, tirriskja li taffettwa proporzjonalment iktar ċittadini ta’ Stati Membri oħra milli ċittadini Ungeriżi.

78.

F’dan ir-rigward, il-Gvern Ungeriż argumenta li, minn iktar minn 100000 persuna affettwata mit-tneħħija tad-drittijiet ta’ użufrutt u ta’ użu prevista fl-Artikolu 108(1) tal-Liġi tal-2013 dwar il-miżuri tranżitorji, in-numru ta’ ċittadini barranin, u dan jinkludi ta’ pajjiżi terzi, huwa biss ta’ 5058.

79.

Dan l-argument, li jiffoka biss fuq il-kompożizzjoni tal-grupp ta’ persuni affettwati minn din il-miżura, ma huwiex rilevanti għall-finijiet tal‑evalwazzjoni tal-eżistenza ta’ diskriminazzjoni indiretta abbażi tal‑oriġini. Fil-fatt, l-eżistenza ta’ tali diskriminazzjoni għandha tkun ikkonstata abbażi ta’ paragun bejn:

80.

B’hekk, l-eżistenza ta’ diskriminazzjoni indiretta abbażi tal‑oriġini għandha tkun ikkonstata jekk huwa probabbli li l-proporzjon – u mhux in-numru assolut ( 28 ) – ta’ persuni affettwati mill-miżura inkwistjoni huwa ogħla fost iċ-ċittadini ta’ Stati Membri oħra milli fost iċ-ċittadini Ungeriżi. Abbażi tal-argumenti magħmula fil-punti 70 sa 77 ta’ dawn il-konklużjonijiet, jiena nikkunsidra li dan huwa proprju l-każ fiċ-ċirkustanzi tal-kawżi prinċipali.

81.

Mistoqsi dwar dan waqt is-seduta għat-trattazzjoni, il-Gvern Ungeriż ma pproduċa ebda statistika jew element ieħor li jista’ jikkontesta din il‑konstatazzjoni.

82.

Il-Gvern Ungeriż ibbaża argument ukoll fuq il-possibbiltà, f’każ ta’ terminazzjoni ta’ drittijiet ta’ użufrutt jew ta’ użu, li d-detentur ta’ dawn id-drittijiet jitlob kumpens finanzjarju min-naħa tal-kontroparti tiegħu. Dan il-gvern jippreċiża li, b’applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet rilevanti tal-Kodiċi Ċivili Ungeriż, dan il-kumpens jogħla, fil-prinċipju, sal-ammont tal-arrikkiment miksub mingħajr korrispettiv mill‑proprjetarju. Skont l-imsemmi gvern, il-possibbiltà ta’ tali kumpens finanzjarju kien ikkonfermat mis-sentenza Nru 25, tal-21 ta’ Lulju 2015 tal-Alkotmánybíróság (qorti kostituzzjonali).

83.

F’dan ir-rigward, nirrileva, li d-domandi magħmula mill-qorti tar‑rinviju fil-Kawża C‑113/16 jeskludu l-possibbiltà ta’ tali kumpens finanzjarju, għall-kuntrarju tad-domandi magħmul fil-Kawża C‑52/16.

84.

B’dan ippreċiżat, il-possibbiltà eventwali li d-detentur ta’ tali drittijiet jitlob kumpens finanzjarju ma tistax, kif sostniet il‑Kummissjoni, tneħħi d-diskriminazzjoni indiretta li l-eżistenza tagħha ġiet ikkonstata preċedentement.

85.

Fil-fatt, minkejja din il-possibbiltà, il-miżuri nazzjonali inkwistjoni fil-kawżi prinċipali jipprovdu t-terminazzjoni ta’ drittijiet ta’ użufrutt u ta’ użu kkostitwiti minn persuni privati, u dan kontra l-volontà tagħhom. Issa, jistgħu jeżistu diversi raġunijiet li għalihom il-kontraenti privati ma jixtiqux it-terminazzjoni ta’ tali drittijiet, bħall-volontà tad‑detentur li jżomm it-tgawdija ta’ din l-art għal raġunijiet tiegħu, il‑perspettiva tad-dħul futur għaż-żewġ partijiet jew anki l-impossibbiltà li l-proprjetarju jħallas kumpens finanzjarju f’każ ta’ terminazzjoni. Fi kliem ieħor, it-terminazzjoni ta’ tali drittijiet tista’ twassal, għall‑kontraenti privati li stabbilixxewhom, għal inkonvenjenzi li l‑perspettiva ta’ dħul finanzjarju eventwali ma tistax tneħħi kompletament.

86.

Għalhekk, sa fejn it-terminazzjoni ta’ dawn id-drittijiet, kontra l‑volontà tal-kontraenti privati li stabbilixxewhom, taffettwa proporzjon ikbar ta’ ċittadini ta’ Stati Membri oħra, għandu jiġi dedott li din it‑terminazzjoni hija diskriminatorja, u dan minkejja l-eventwali possibbiltà għad-detentur ta’ tali drittijiet li jitlob kumpens finanzjarju mingħand il-kontroparti tiegħu.

87.

Mill-kunsiderazzjonijiet preċedenti jirriżulta li l-miżuri nazzjonali inkwistjoni fil-kawżi prinċipali, li jipprovdu t-terminazzjoni ipso jure ta’ drittijiet ta’ użufrutt u ta’ drittijiet ta’ użu sakemm ma tinġabx il-prova li l‑kuntratt li jistabbilixxi tali dritt kien konkluż bejn membri tal-familja mill-qrib, jinkludu restrizzjoni diskriminatorja tal-moviment liberu tal‑kapital żgurat mill-Artikolu 63 TFUE.

88.

Essenzjalment, il-Gvern Ungeriż ressaq tliet motivi ta’ ġustifikazzjoni bbażati rispettivament fuq il-ksur tal-leġiżlazzjoni nazzjonali fil-qasam tal-kontroll tal-kambju, fuq il-ġlieda kontra l‑prattiki abbużivi u fuq għan ta’ interess ġenerali marbut mal-użu tal-art agrikola.

89.

Għar-raġunijiet esposti iktar ’il quddiem, jiena nikkunsidra li ebda wieħed minn dawn il-motivi ma jista’ jiġġustifika l-leġiżlazzjoni nazzjonali inkwistjoni f’dawn il-kawżi.

90.

Skont l-Artikolu 65(1)(b) TFUE, l-Artikolu 63 TFUE ma għandux jippreġudika d-dritt li għandhom l-Istati Membri li jieħdu l-miżuri kollha indispensabbli sabiex jevitaw ksur tal-liġijiet u regolamenti tagħhom, b’mod partikolari fil-qasam fiskali jew fil-qasam tal-kontroll prudenzjali ta’ stabbilimenti finanzjarji.

91.

Il-Gvern Ungeriż iddikjara li minkejja r-reġistrazzjoni tagħhom fir-Reġistru tal-Artijiet, l-akkwist tad-drittijiet ta’ użufrutt previsti mill‑miżuri inkwistjoni fil-kawża prinċipali kien illegali “ab initio”. Fil‑fatt, qabel l-1 ta’ Jannar 2002, l-akkwist minn persuni mhux residenti ta’ drittijiet ta’ użufrutt u ta’ użu fuq art produttiva kien suġġett, skont il‑leġiżlazzjoni nazzjonali fil-qasam tal-kontroll tal-kambju, għall-għoti ta’ awtorizzazzjoni mill-Bank Nazzjonali tal-Ungerija. Issa dan tal-aħħar indika li ebda awtorizzazzjoni ta’ kambju ma kienet mitluba fid-dawl tal-akkwist ta’ tali drittijiet. Għalhekk, l-Istat Ungeriż adotta l‑Artikolu 108(1) tal-Liġi tal-2013 dwar il-miżuri tranżitorji fid-dawl li jirrimedja din l-irregolarità li taffettwa d-drittijiet ta’ użufrutt u ta’ użu kollha akkwistati minn persuni mhux residenti.

92.

Minn ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li sanzjoni li taffettwa l-eżerċizzju tal-libertajiet ta’ moviment żgurati mit-Trattat FUE għandha tkun konformi mal-prinċipju ta’ proporzjonalità ( 29 ).

93.

F’dan il-każ, jiena nikkunsidra li t-terminazzjoni tad-drittijiet ta’ użufrutt u ta’ użu prevista mill-miżuri nazzjonali inkwistjoni fil-kawżi prinċipali hija sproporzjonata fid-dawl tal-għan li jiġi ssanzjonat il-ksur tal-leġiżlazzjoni nazzjonali fil-qasam tal-kontroll tal-kambju.

94.

L-ewwel nett, is-sanzjoni prevista ma jidhirlix li hija adegwata sabiex jitwettaq l-għan li hija għandha, jiġifieri r-regolarizzazzjoni ta’ tranżazzjonijiet magħmula bi ksur tas-sistema ta’ kontroll tal-kambju. Fil-fatt, din is-sanzjoni – it-terminazzjoni – tolqot kull dritt li ma kienx ikkostitwit bejn membri mill-qrib tal-istess familja, kriterju li ma għandu l-ebda relazzjoni mal-eventwali ksur tas-sistema ta’ kontroll tal-kambju.

95.

It-tieni nett, din is-sanzjoni jidhirli li hija sproporzjonata fid-dawl tal-portata tagħha. Fil-fatt, fl-opinjoni tiegħi, il-ksur ta’ leġiżlazzjoni li tistabbilixxi kontroll amministrattiv fil-qasam tax-xiri jew tal-bejgħ f’muniti barranin ma jistax ikun issanzjonat bit-terminazzjoni ta’ drittijiet stabbiliti bi ftehim bejn persuni privati u li barra minn hekk, il-validità tagħhom fir-rigward ta’ regoli sostantivi ma hijiex ikkontestata. F’dan ir‑rigward, jidhirli li huwa iktar xieraq li l-ksur ta’ tali kontroll amministrattiv jiġi marbut ma’ sanzjonijiet amministrattivi, b’mod partikolari ta’ natura pekunjarja.

96.

It-tielet nett, din is-sanzjoni jidhirli li hija sproporzjonata wkoll fir‑rigward tal-kamp ta’ applikazzjoni ġġeneralizzat tagħha, peress li ma tippermettix lil persuni li d-drittijiet tagħhom huma tterminati jġibu prova li huma osservaw il-leġiżlazzjoni nazzjonali fil-qasam tal-kontroll tal-kambju.

97.

Ir-raba’ nett, jiena tal-opinjoni li din is-sanzjoni hija sproporzjonata fir-rigward tar-rekwiżiti tal-aspettattivi leġittimi u taċ‑ċertezza legali. Fil-fatt, jidhirli li tmur kontra dawn ir-rekwiżiti li tiġi imposta t-terminazzjoni ta’ drittijiet kontenzjużi iktar minn tnax-il sena wara l-kostituzzjoni tagħhom u l-ksur allegat tal-leġiżlazzjoni nazzjonali fil-qasam tal-kontroll tal-kambju ( 30 ).

98.

Dan ir-raġunament huwa kkonfermat fis-sentenza Burtscher ( 31 ), li kienet tirrigwarda każ komparabbli għal dak f’din il-kawża, jiġifieri l‑annullament retroattiv ta’ tranżazzjoni immobbli minħabba l-ksur ta’ leġiżlazzjoni amministrattiva li tistabbilixxi obbligu ta’ dikjarazzjoni minn qabel. Il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li sanzjoni ta’ nullità tat‑tranżazzjoni immobbli, imposta minħabba l-preżentazzjoni tardiva ta’ din id-dikjarazzjoni, kienet sproporzjonata għal raġunijiet in parti analogi għal dawk imqajma iktar ’il fuq:

99.

Mill-kunsiderazzjonijiet preċedenti jirriżulta li t-terminazzjoni ta’ drittijiet ta’ użufrutt u ta’ użu inkwistjoni fil-kawżi prinċipali ma tistax tkun iġġustifikata mill-eventwali ksur tal-leġiżlazzjoni nazzjonali fil‑qasam tal-kontroll tal-kambju.

100.

Il-Gvern Ungeriż argumenta wkoll li t-terminazzjoni tad-drittijiet ta’ użufrutt u ta’ użu prevista mill-miżuri nazzjonali inkwistjoni hija ġġustifikata mill-volontà tal-ġlieda kontra l-prattiki abbużivi. Skont dan l-argument, il-kuntratti inkwistjoni servew sabiex jevitaw il-projbizzjoni ta’ akkwist tal-proprjetà ta’ art produttiva imposta fuq il-persuni fiżiċi barranin u fuq il-persuni ġuridiċi. F’dan ir-rigward, dan il-gvern jippreċiża li ż-żamma ta’ dritt ta’ proprjetà nieqes mis-sustanza tiegħu minħabba l-konċessjoni ta’ dritt ta’ użufrutt ma jissodisfa ebda razzjonalità ekonomika.

101.

F’dan ir-rigward, minn ġurisprudenza stabbilita jirriżulta li l‑ġlieda kontra l-prattiki abbużi tirrappreżenta motiv leġittimu li jista’ jiġġustifika restrizzjoni tal-libertajiet ta’ moviment mogħtija mit‑Trattat FUE. Skont din il-ġurisprudenza żviluppata prinċipalment fil-qasam fiskali, miżura nazzjonali li tirrestrinġi l-libertajiet ta’ moviment tista’ tiġi ġġustifikata meta hija tkun intiża speċifikament għal skemi purament artifiċjali li għandhom l-għan li jaħarbu l-leġiżlazzjoni tal-Istat Membru kkonċernat ( 32 ).

102.

Madankollu, ladarba dan l-għan ikopri biss il-ġlieda kontra l-iskemi purament artifiċjali, ma jistax jiġi invokat sabiex jiġġustifika miżura nazzjonali bbażata fuq preżunzjoni ġenerali ta’ prattika abbużiva ( 33 ). Fil-fatt, sabiex tkun konformi mal-prinċipju ta’ proporzjonalità, miżura li jkollha dan l‑għan għandha tippermetti lill-qorti nazzjonali li tagħmel eżami każ b’każ, waqt li jiġu kkunsidrati l-partikolaritajiet ta’ kull każ, abbażi ta’ elementi oġġettivi, sabiex jiġi evalwat l-aġir abbużiv tal-persuni kkonċernati ( 34 ).

103.

Fil-kuntest tal-kawżi prinċipali, it-terminazzjoni tad-drittijiet ta’ użufrutt u ta’ użu fuq art agrikola ma hijiex adegwata għall-ġlieda kontra l-prattiki abbużivi. Fil-fatt, ma jistax jiġi eskluż li prattika abbużiva, li tikkonsisti fl-evitar tal-projbizzjoni ta’ bejgħ ta’ art agrikola lil ċittadini barranin, ġiet imfassla bejn membri mill-qrib tal-istess familja.

104.

Barra minn hekk, dawn il-miżuri jmorru lil hinn, minn dak li huwa neċessarju sabiex jintlaħaq dan l-għan peress li huma bbażati fuq preżunzjoni ta’ prattika abbużiva applikabbli għad-drittijiet kollha li ma humiex ikkostitwiti bejn persuni li huma membri mill-qrib tal-istess familja, u dan irrispettivament mill-eżistenza pprovata ta’ skema purament artifiċjali.

105.

Mill-kunsiderazzjonijiet preċedenti jirriżulta li dawn il-miżuri ma jistgħux ikunu ġġustifikati mill-għan tal-ġlieda kontra l-prattiki abbużivi.

106.

Sabiex jiġġustifika t-terminazzjoni ta’ drittijiet ta’ użufrutt u ta’ użu fuq l-art agrikola, bl-eċċezzjoni ta’ dawk ikkostitwiti bejn membri mill-qrib tal-istess familja, il-Gvern Ungeriż allega wkoll li l‑leġiżlazzjoni inkwistjoni fil-kawża prinċipali kienet tfittex għan ta’ interess ġenerali, jiġifieri dak li tiżgura li l-art produttiva tkun il-proprjetà tal-persuni fiżiċi li jaħdmuha. Huwa b’mod partikolari għal dan il-għan li kien ipprojbit l-akkwist tal-proprjetà ta’ art agrikola għall-finijiet ta’ investiment jew ta’ spekulazzjoni immobbli, jiġifieri sabiex jinkiseb valur ogħla li jirriżulta miż-żieda tal-prezzijiet tal-art.

107.

Skont dan il-gvern, din il-leġiżlazzjoni hija intiża wkoll sabiex tippermetti l-użu ta’ art produttiva minn impriżi ġodda, sabiex tiffaċilita l-ħolqien ta’ proprjetajiet ta’ kobor li jippermetti produzzjoni agrikola sostenibbli u kompetittiva kif ukoll sabiex tevita t-taqsim ta’ art agrikola.

108.

Kif sostna ġustament il-Gvern Ungeriż, tali għanijiet diġà kienu rrikonoxxuti bħala li huma ta’ interess ġuridiku mill-Qorti tal-Ġustizzja, u b’mod partikolari dawk li jiġi żgurat li l-art tappartjeni lil dawk li jaħdmuha, li tiġi miġġielda l-ispekulazzjoni tal-art, li jiġi żgurat tqassim tal-proprjetà immobbli li jippermetti l-iżvilupp ta’ ażjendi sostenibbli jew anki li jiġi mħeġġeġ użu raġonevoli tal-art disponibbli permezz tal-ġlieda kontra l‑pressjoni fuq l-art ( 35 ).

109.

Madankollu, u skont ġurisprudenza stabbilita, miżura li tirrestrinġi l-libertajiet ta’ moviment ma tistax tkun aċċettata ħlief taħt il-kundizzjoni li jkollha għan ta’ interess ġenerali, li tkun applikata b’mod nondiskriminatorju u li tosserva l-prinċipju ta’ proporzjonalità, jiġifieri għandha tkun tali li tiggarantixxi li l-għan li jrid jintlaħaq jiġi milħuq u ma teċċedix dak li hu neċessarju għal sabiex dan l-għan jintlaħaq ( 36 ).

110.

Fid-dawl ta’ din il-ġurisprudenza jiena nikkunsidra li l-għan ta’ interess ġenerali li jrid jintlaħaq invokat mill-Gvern Ungeriż ma jippermettix li l-miżuri inkwistjoni fil-kawżi prinċipali jiġu ġġustifikati tal-inqas għal żewġ raġunijiet, u possibbilment għal tlieta.

111.

Fl-ewwel lok, dawn il-miżuri, li jippermettu ż-żamma tad-drittijiet ta’ użufrutt u ta’ użu stabbiliti biss bejn membri mill-qrib tal-istess familja, ma humiex xierqa sabiex jintlaħqu l-għanijiet sostnuti mill-Gvern Ungeriż.

112.

Fil-fatt, u kif ġustament spjegaw il-Gvern Awstrijak u l-Gvern Portugiż kif ukoll il-Kummissjoni, xejn ma jippermetti li jiġi eskluż li membri tal-familja mill-qrib tal-proprjetarju akkwistaw tali drittijiet fuq art agrikola għall-finijiet ta’ spekulazzjoni immobbli. Għall-kuntrarju, huwa prevedibbli wkoll li persuni li ma humiex membri tal-familja mill‑qrib tal-proprjetarju akkwistaw tali drittijiet sabiex jeżerċitaw attività agrikola.

113.

Fi kliem ieħor, il-kriterju magħżul mill-Gvern Ungeriż, jiġifieri l‑fatt li huma qraba mill-qrib tal-proprjetarju, ma huwiex xieraq sabiex jintlaħqu l-għanijiet allegati.

114.

Fit-tieni lok, il-miżuri inkwistjoni fil-kawżi prinċipali lanqas ma huma neċessarji sabiex jintlaħqu l-għanijiet allegati mill-Gvern Ungeriż. Fil-fatt, kriterji oħra jippermettu li jintlaħqu dawn l-għanijiet filwaqt li jkunu iktar rispettużi għal-libertajiet ta’ moviment. Dan ikun il-każ ta’ rekwiżit ta’ użu effettiv tal-art agrikola jew mid-detenturi tad-drittijiet ta’ użufrutt jew ta’ użu fuq din l-art jekk dawn huma persuni fiżiċi, jew mill-azzjonarji tagħhom jekk dawn huma persuni ġuridiċi.

115.

Fit-tielet lok, il-miżuri inkwistjoni fil-kawżi prinċipali għandhom natura diskriminatorja, kif ikkonstatajt fil-punti 70 sa 86 ta’ dawn il‑konklużjonijiet.

116.

Din in-natura diskriminatorja tkun suffiċjenti, skont il‑ġurisprudenza ċċitata fil-punt 109 ta’ dawn il-konklużjonijiet, sabiex teskludi l-ġustifikazzjoni bbażata fuq l-għan ta’ interess ġenerali marbut mal-użu tal-art agrikola allegat mill-Gvern Ungeriż.

117.

Madankollu, f’dan ir-rigward irrid nirrileva l-eżistenza ta’ ċerta inkonsistenza fil-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja. Fil-fatt, il-Qorti tal-Ġustizzja diġà aċċettat li teżamina jekk għan ta’ interess ġenerali jistax jiġġustifika miżuri li tagħhom hija kienet preċedentement ikkonstatat in-natura diskriminatorja ( 37 ).

118.

Minkejja li naħseb li huwa mixtieq, għall-finijiet ta’ ċertezza legali, li l-Qorti tal-Ġustizzja tiċċara l-ġurisprudenza tagħha f’dan ir‑rigward, fi kwalunkwe każ mill-kunsiderazzjonijiet preċedenti jirriżulta li l-miżuri nazzjonali inkwistjoni fil-kawża prinċipali ma jistgħux ikunu ġġustifikati mill-għan ta’ interess ġenerali marbut mal-użu ta’ art agrikola allegat mill-Gvern Ungeriż.

119.

Il-qorti tar-rinviju staqsiet ukoll lill-Qorti tal-Ġustizzja dwar il‑kompatibbiltà tal-miżuri nazzjonali inkwistjoni fil-kawża prinċipali mal-Artikoli 17 u 47 tal-Karta.

120.

Nikkunsidra li ma huwiex neċessarju li tingħata risposta għal dan l-aspett tad-domandi magħmula, ladarba dawn il-miżuri jmorru kontra d‑dritt tal-Unjoni peress li jinkludu restrizzjoni mhux iġġustifikata għal‑libertà ta’ moviment tal-kapital, u dan irrispettivament mill‑interpretazzjoni tad-dispożizzjonijiet iċċitati iktar ’il fuq tal-Karta.

121.

Barra minn hekk, jiena nqis li fil-kuntest ta’ dawn il-kawżi, il-ksur allegat tal-Artikoli 17 u 47 tal-Karta ma jistax ikun eżaminat indipendentement mill-kwistjoni tal-ksur tal-libertajiet ta’ moviment.

122.

Fil-fatt, dan l-aspett tad-domandi magħmula jqajjem il-problema delikata tal-applikabbiltà tal-Karta għall-finijiet tal-evalwazzjoni ta’ miżuri nazzjonali bħal dawk inkwistjoni fil-kawżi prinċipali, li ma jimplementawx dispożizzjonijiet ta’ dritt derivat tal-Unjoni, iżda joħolqu ostakolu mhux iġġustifikat għal-libertajiet ta’ moviment żgurati mit-Trattat FUE.

123.

Għandu jitfakkar li l-kamp ta’ applikazzjoni tal-Karta, fir-rigward tal-azzjoni tal-Istati Membri, huwa ddefinit fl-Artikolu 51(1) tagħha, li jistabbilixxi li d-dispożizzjonijiet tal-Karta japplikaw għall-Istati Membri biss meta dawn ikunu qegħdin jimplementaw id-dritt tal-Unjoni ( 38 ).

124.

F’dan ir-rigward, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li, fid-dawl tal‑ispjegazzjonijiet rilevanti għall-Artikolu 51 tal-Karta, li għandhom debitament jittieħdu inkunsiderazzjoni skont l-Artikolu 52(7) tagħha, il‑kunċett ta’ implementazzjoni previst f’dan l-Artikolu 51 jikkonferma l-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja relatata mal-punt sa liema l‑azzjoni tal-Istati Membri għandha tkun konformi mar-rekwiżiti li jirriżultaw mid-drittijiet fundamentali żgurati mill-ordinament ġuridiku tal-Unjoni ( 39 ).

125.

Fis-sentenza Åkerberg Fransson ( 40 ), il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li d-drittijiet fundamentali żgurati mill-Karta għandhom jiġu rrispettati meta leġiżlazzjoni nazzjonali taqa’ taħt il-kamp ta’ applikazzjoni tad-dritt tal-Unjoni. Infakkar li din il-kawża ma kinitx tirrigwarda ksur tal‑libertajiet ta’ moviment, iżda leġiżlazzjoni nazzjonali li timplementa l-leġiżlazzjoni tal-Unjoni fil-qasam tal-VAT kif ukoll l‑Artikolu 325 TFUE ( 41 ).

126.

Għal dak li jirrigwarda l-libertajiet ta’ moviment, il-Qorti tal‑Ġustizzja ppreċiżat fis-sentenza Pfleger et ( 42 ) li l-użu minn Stat Membru ta’ eċċezzjonijiet previsti mid-dritt tal-Unjoni biex jiġġustifika ostakolu għal libertà fundamentali żgurata mit-Trattat għandu jiġi kkunsidrat bħala implementazzjoni tad-dritt tal-Unjoni, fis-sens tal‑Artikolu 51(1) tal-Karta.

127.

F’dan ir-rigward, u sabiex inkun iktar preċiż, minn ġurisprudenza stabbilita jirriżulta li, meta leġiżlazzjoni nazzjonali tkun eżaminata mill-Qorti tal-Ġustizzja fir-rigward tal-libertajiet ta’ movement, id‑drittijiet fundamentali li l-protezzjoni tagħhom hija żgurata mid-dritt tal-Unjoni huma invokabbli f’żewġ każijiet, li t-tnejn li huma jirrigwardaw l-eżistenza ta’ ġustifikazzjoni ( 43 ).

128.

L-ewwel każ jirrigwarda l-invokazzjoni minn Stat Membru ta’ motiv ta’ ġustifikazzjoni direttament ibbażat fuq il-protezzjoni ta’ dritt fundamentali. Din hija l-ipoteżi “Schmidberger” ( 44 ), li fiha d-drittijiet fundamentali huma msejħa jservu bħala tarka sabiex jiddefendu l-leġiżlazzjoni kkonċernata.

129.

It-tieni jirrigwarda r-rifjut ta’ motiv ta’ ġustifikazzjoni invokat minn Stat Membru minħabba preġudizzju għal dritt fundamentali. Din hija l-ipoteżi “ERT” ( 45 ), li fiha d-drittijiet fundamentali jipprovokaw it-telf ta’ tarka għad-difiża tal-leġiżlazzjoni kkonċernata.

130.

Mill-banda l-oħra, sa fejn naf jien, il-Qorti tal-Ġustizzja qatt ma kkunsidrat li l-ksur allegat ta’ dritt fundamentali seta’ jkun eżaminat indipendentement mill-ksur tal-libertajiet ta’ moviment. Fi kliem ieħor, meta l-uniku punt ta’ rabta mad-dritt tal-Unjoni jkun jinsab fl-eżistenza ta’ restrizzjoni għall-moviment liberu, il-protezzjoni tad-drittijiet fundamentali tista’ jew isservi bħala ġustifikazzjoni (ipoteżi “Schmidberger”), jew tipprovoka t-telf ta’ ġustifikazzjoni (ipoteżi “ERT”), iżda ma tistax tirrappreżenta motiv indipendenti ta’ kuntrarjetà għad-dritt tal-Unjoni.

131.

Issa, dawn il-kawżi jaqgħu preċiżament taħt dan l-aħħar eżempju. Fil-fatt, l-uniku punt ta’ rabta mad-dritt tal-Unjoni jinsab fl-eżistenza ta’ restrizzjoni tal-moviment liberu tal-kapital ( 46 ). Il-Gvern Ungeriż ma invokax l-Artikoli 17 u 47 tal-Karta sabiex jiġġustifika l-miżuri nazzjonali inkwistjoni (ipoteżi “Schmidberger”) u l-interpretazzjoni tagħhom ma hijiex neċessarja sabiex jiġu miċħuda l-motivi ta’ ġustifikazzjoni mressqa minn dan il-gvern (ipoteżi “ERT”) ( 47 ). Fir-realtà, il-qorti tar-rinviju tfittex li tkun taf jekk dawn il-miżuri jiksrux l‑Artikoli 17 u 47 tal-Karta indipendentement mill-ksur tal-moviment liberu tal-kapital ( 48 ).

132.

F’dawn iċ-ċirkustanzi, u fid-dawl tal-ġurisprudenza ċċitata, jiena għandi l-inklinazzjoni li nikkunsidra li dan il-ksur allegat tal-Artikoli 17 u 47 tal-Karta ma jistax ikun ikkunsidrat mill-Qorti tal-Ġustizzja.

133.

Irrid nenfasizza b’mod ċar il-portata ta’ din il-pożizzjoni li tikkonsisti fl-esklużjoni tal-applikabbiltà tal-Karta fiċ-ċirkustanzi partikolari ta’ dawn il-kawżi. B’mod evidenti din il-pożizzjoni ma tirrigwardax l-atti tal-istituzzjonijiet tal-Unjoni (ipoteżi “Kadi” ( 49 )) u lanqas l-atti tal-Istati Membri li jimplementaw leġiżlazzjonijiet tal‑Unjoni (ipoteżi “Åkerberg Fransson” ( 50 )).

134.

Hija lanqas ma tirrigwarda l-miżuri nazzjonali li huma ġġustifikati fid-dawl tal-libertajiet ta’ moviment iżda li jippreġudikaw dritt fundamentali żgurat mill-Karta (ipoteżi “ERT” ( 51 )). Fil-fatt, f’din l-aħħar ipoteżi, id-drittijiet fundamentali jiġu applikati mhux b’mod indipendenti iżda tabilħaqq fil-kuntest tal-ġustifikazzjoni għal restrizzjoni tal-libertajiet ta’ moviment.

135.

Fir-realtà, il-pożizzjoni li jiena nsostni, u li tikkonsisti fl‑esklużjoni tal-possibbiltà li ksur allegat tal-Karta jiġi eżaminat indipendentement mill-kwistjoni tal-ksur tal-libertajiet ta’ moviment, tirrigwarda ż-żewġ każijiet segwenti. Minn naħa, il-Karta ma tistax tkun applikata b’mod awtonomu meta l-miżuri nazzjonali jinkludu restrizzjoni li ma hijiex, fi kwalunkwe każ, iġġustifikata fid-dawl tal-libertajiet ta’ moviment (il-każ f’dawn il-kawżi). Min-naħa l-oħra, il-Karta ma tistax tkun applikata b’mod awtonomu meta tali miżuri ma jinkludu ebda restrizzjoni għal-libertajiet ta’ moviment (każ “Keck u Mithouard” ( 52 )).

136.

Fl-ewwel każ, li huwa dak f’dawn il-kawżi, huwa evidenti li l‑esklużjoni tal-possibbiltà li tiġi applikata l-Karta b’mod awtonomu, fil‑prattika, ma tagħmel ebda differenza għaliex il-miżuri nazzjonali inkwistjoni huma, fi kwalunkwe każ, kuntrarji għad-dritt tal-Unjoni.

137.

Konsegwentement, il-portata prattika reali tal-pożizzjoni legali li jiena qed nsostni hija limitata għal leġiżlazzjonijiet nazzjonali tat-tip “Keck u Mithouard”. Fil-fatt, f’dan il-każ, l-aċċettazzjoni li ksur tal-Karta jista’ jkun eżaminat indipendentement mill-ksur tal-libertajiet ta’ moviment timplika li l-leġiżlazzjonijiet nazzjonali kollha, anki dawk li ma jirrestrinġux dawn il-libertajiet, jistgħu jiġu pprojbiti fid-dawl tal-Karta meta dawn jiġu kkontestati f’sitwazzjoni fattwali li taqa’ fil-kamp ta’ applikazzjoni tal-imsemmija libertajiet, jiġifieri f’kull sitwazzjoni transkonfinali. Sabiex nieħdu eżempju konkret, dan ikun ifisser b’mod partikolari li leġiżlazzjoni li tipprojbixxi x-xogħol bil-lejl ġo forn, li l‑Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li ma kinitx tirrestrinġi l-moviment liberu tal‑merkanzija ( 53 ), tista’ madankollu tkun eżaminata fid-dawl tad‑dispożizzjonijiet tal-Karta (b’mod partikolari l-Artikoli 15 u 16 tagħha).

138.

Jidhirli li huwa diffiċli li tali interpretazzjoni tkun irrikonċiljata mal-Artikolu 6(1) TUE u l-Artikolu 51(2) tal-Karta, li jipprovdu li d‑dispożizzjonijiet tal-Karta bl-ebda mod ma jestendu l-kompetenzi tal‑Unjoni kif stabbiliti fit-Trattati.

139.

Fl-opinjoni tiegħi, din l-interpretazzjoni għandha tkun miċħuda billi tiġi eskluża l-possibbiltà li ksur allegat tal-Karta jkun eżaminat indipendentement mill-kwistjoni tal-ksur tal-libertajiet ta’ moviment. Dan huwa preċiżament l-approċċ li kien adottat fis-sentenza Pelckmans Turnhout ( 54 ), li fiha l-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li l-Karta ma tistax tkun applikata b’mod awtonomu meta l-leġiżlazzjoni nazzjonali inkwistjoni ma tirrestrinġix il-libertajiet ta’ moviment.

140.

Mill-banda l-oħra, jidhirli li s-sentenza Pfleger et ( 55 ), li kienet tirrigwarda leġiżlazzjoni nazzjonali li tinkludi restrizzjoni mhux iġġustifikata għal‑libertà li jiġu pprovduti servizzi, tħalli dubju dwar il-possibbiltà li l‑Karta tiġi applikata b’mod awtonomu.

141.

Fil-fatt, fil-punti 35 u 36 ta’ din is-sentenza, il-Qorti tal-Ġustizzja fakkret b’mod korrett li l-Karta hija invokabbli fil-kuntest tal‑evalwazzjoni tal-motivi ta’ ġustifikazzjoni. Madankollu, fil-punti 57 sa 60 tal-imsemmija sentenza, il-Qorti tal-Ġustizzja aċċettat li teżamina l-eżistenza ta’ ksur tal-Artikoli 15 sa 17 tal-Karta indipendentement mill‑kwistjoni tal-ksur tal-libertà li jiġu pprovduti servizzi (ikkonstatat fil-punti 39 sa 56 tal-istess sentenza) ( 56 ). Fil-fehma tiegħi, dan l-approċċ iħalli dubju, li għandu jitqajjem, fir-rigward tal-possibbiltà li jiġi eżaminat ksur allegat tal-Karta indipendentement mill-kwistjoni tal-ksur tal-libertajiet ta’ moviment.

142.

Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, jiena nipproponi lill‑Qorti tal-Ġustizzja tirrispondi għal dan l-aspett tad-domandi magħmula fis-sens li, meta l-Qorti tal-Ġustizzja teżamina leġiżlazzjoni nazzjonali fir-rigward tal-libertajiet ta’ moviment, il-ksur allegat ta’ dritt fundamentali żgurat mill-Karta ma jistax ikun eżaminat indipendentement mill-kwistjoni tal-ksur ta’ dawn il-libertajiet.

143.

Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, jiena nipproponi lill‑Qorti tal-Ġustizzja tirrispondi kif ġej għad-domandi preliminari tas‑Szombathelyi Közigazgatási és Munkaügyi Bíróság (qorti amministrattiva u industrijali ta’ Szombathely, l-Ungerija):

L-Artikolu 63 TFUE għandu jkun interpretat fis-sens li jipprekludi leġiżlazzjoni nazzjonali bħal dik inkwistjoni fil-kawżi prinċipali, li tipprovdi t-terminazzjoni tad-drittijiet ta’ użufrutt u tad-drittijiet ta’ użu fuq art produttiva sakemm ma tinġabx il-prova li dawn id-drittijiet kienu kkostitwiti bejn membri mill-qrib tal-istess familja, u dan minkejja l‑possibbiltà tad-detentur tal-istess drittijiet li jikseb kumpens finanzjarju min-naħa tal-kontraenti tiegħu.

L-Artikolu 51(1) u (2) tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea għandu jkun interpretat fis-sens li meta l-Qorti tal-Ġustizzja teżamina leġiżlazzjoni nazzjonali fid-dawl tal-libertajiet ta’ moviment, il‑ksur allegat ta’ dritt fundamentali żgurat mill-imsemmija Karta ma jistax ikun eżaminat indipendentement mill-kwistjoni tal-ksur ta’ dawn il-libertajiet.