—

għal Airport Shuttle Express scarl, G. Panarisi, Società Cooperativa Autonoleggio Piccola arl, G. Vivani u Federnoleggio, minn P. Troianiello, avukat,

—

għall-Comune di Grottaferrata, minn M. Giustiniani u N. Moravia, avukati,

—

għall-Kummissjoni Ewropea, minn J. Hottiaux u F. Moro, bħala aġenti,

1

It-talbiet għal deċiżjoni preliminari jirrigwardaw l-interpretazzjoni tal-Artikoli 3 TUE sa 6 TUE, 49 TFUE, 101 TFUE u 102 TFUE kif ukoll tar-Regolament tal-Kunsill (KEE) Nru 2454/1992, tat-23 ta’ Lulju 1992, li jistabbilixxi l-kundizzjonijiet li taħthom trasportaturi mhux residenti jistgħu joperaw servizzi nazzjonali tat-trasport tal-passiġġieri bit-triq fi Stat Membru (ĠU L 251, p. 1), u tar-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 12/98, tal-11 ta’ Diċembru 1997, li jistabbilixxi l-kundizzjonijiet li taħthom trasportaturi mhux residenti jistgħu joperaw servizzi nazzjonali tat-trasport tal-passiġġieri bit-triq fi Stat Membru (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 7, Vol. 3, p. 50).

2

Dawn it-talbiet tressqu fil-kuntest ta’ żewġ kawżi bejn, minn naħa, Airport Shuttle Express scarl (iktar ’il quddiem “Airport Shuttle Express”) u G. Panarisi, kif ukoll, min-naħa l-oħra, Società Cooperativa Autonoleggio Piccola arl (iktar ’il quddiem “Autonoleggio Piccola”) u G. Vivani u l-Comune di Grottaferrata dwar is-sospensjoni tal-awtorizzazzjonijiet għall-eżerċizzju tal-attività ta’ kiri ta’ karozzi b’xufier (“noleggio con conducente”, iktar ’il quddiem il-“kiri b’xufier”). Federnoleggio, assoċjazzjoni ta’ kumpanniji ta’ kiri ta’ karozzi u ta’ karozzi tal-linja b’xufier interveniet fiż-żewġ kawżi insostenn tar-rikorrenti fil-kawżi prinċipali.

3

Ir-Regolament Nru 2454/92 ġie annullat mis-sentenza tal-1 ta’ Ġunju 1994, Il‑Parlament vs Il‑Kunsill (C-392/95, Ġabra p. I-2067).

4

Skont l-Artikolu 1 tar-Regolament Nru 12/98:

“Kull trasportatur li jopera servizzi tal-ġarr tal-passiġġieri fit-toroq b’kiri jew kumpens, u li jkollu l-liċenzja tal-Komunità [...], għandu jitħalla, taħt il-kondizzjonijiet stabbiliti f’dan ir-Regolament u bla diskriminazzjoni minħabba n-nazzjonalita jew il-post fejn ikun stabbilit it-trasportatur, jopera temporanjament servizzi nazzjonali tal-passiġieri fit-toroq b’kiri jew b’kumpens fi Stat Membru ieħor [...], mingħajr ma jiġi obbligat li jkollu uffiċċju reġistrat jew stabbiliment ieħor f’dak l-Istat.

[...]”

5

Skont l-Artikolu 2(4) tar-Regolament Nru 12/98, għandu jitqies, għall-finijiet ta’ dan tal-aħħar, li t-terminu “vetturi” ifisser “inġenji tas-sewqan bil-mutur li, minħabba t-tip ta’ kostruzzjoni u t-tagħmir tagħhom, ikunu tajbin biex iġorru aktar minn disa’ persuni - inkluż is-sewwieq - u jkunu intiżi għal dak l-iskop”.

6

Hekk kif jirriżulta mill-Artikolu 2(2)(d) tad-Direttiva 2006/123/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, tat-12 ta’ Diċembru 2006, dwar is-servizzi fis-suq intern (ĠU L 376, p. 36), din ma tapplikax għas-servizzi fil-qasam tat-trasport li jaqgħu taħt il-kamp ta’ applikazzjoni tat-Titolu VI tat-Tielet Parti tat-Trattat FUE.

7

L-Artikolu 3 tal-Liġi Nru 21, tal-15 ta’ Jannar 1992, li tikkostitwixxi l-liġi qafas għat-trasport ta’ persuni permezz ta’ servizzi pubbliċi ta’ trasport bil-karozza ta’ natura mhux regolari (GURI Nru 18, tat-23 ta’ Jannar 1992), kif emendata bid-Digriet Liġi Nru 207, tat-30 ta’ Diċembru 2008 (GURI Nru 304, tal-31 ta’ Diċembru 2008), li sar liġi, wara emenda, permezz tal-Liġi Nru 14, tas-27 ta’ Frar 2009 (suppliment ordinarju tal-GURI Nru 49, tat-28 ta’ Frar 2009, iktar ’il quddiem il-“Liġi Nru 21/1992”), jipprovdi li:

“1.   Is-servizz ta’ kiri [...] b’xufier huwa intiż għal utent speċifiku li jressaq talba għal dan il-għan mal-garaxx għal servizz speċifiku għal dak li jirrigwarda t-tul jew it-traġitt.

2.   Il-vetturi kkonċernati għandhom jiġu pparkjati fil-garaxx […]

3.   Is-sede tat-trasportatur u l-garaxx għandhom ikunu jinsabu esklużivament fit-territorju tal-komun li jkun ta l-awtorizzazzjoni.”

8

Skont l-Artikolu 7 tal-Liġi Nru 21/1992:

“1.   Id-detenturi ta’ liċenzji għall-eżerċizzju ta’ servizzi ta’ taxi jew ta’ awtorizzazzjonijiet għall-provvista ta’ servizzi ta’ kiri b’xufier, sabiex jeżerċitaw liberament l-attività tagħhom, jistgħu

[...]

[...]

2.   Fil-każijiet previsti fil-paragrafu 1, il-liċenzja jew l-awtorizzazzjoni tista’ tiġi ċeduta lill-organi previsti fih u l-liċenzja jew l-awtorizzazzjoni mogħtija preċedentement tista’ terġa tinkiseb fil-każ ta’ tluq, ta’ dekadenza jew ta’ esklużjoni tal-imsemmija organi.

[...]”

9

L-Artikolu 8 ta’ din il-liġi jipprovdi li:

“1.   Il-liċenzja għall-finijiet tal-eżerċizzju tas-servizz ta’ taxi u l-awtorizzazzjoni għall-finijiet tal-eżerċizzju tas-servizz ta’ kiri […] b’xufier għandhom jingħataw mill-awtoritajiet komunali, permezz ta’ sejħa għal offerti, lill-persuni li huma proprjetarji ta’ vettura […] jew li jkollhom vettura b’leasing; dawn il-persuni jistgħu joperaw l-imsemmija servizzi waħedhom jew permezz ta’ assoċjazzjoni.

2.   Il-liċenzja jew l-awtorizzazzjoni għandha tkopri vettura waħda […]. L-istess persuna jista’ [...] jkollha diversi awtorizzazzjonijiet għall-finijiet tal-eżerċizzju tas-servizz ta’ kiri b’xufier [...]

3.   Sabiex persuna tikseb u żżomm l-awtorizzazzjoni għall-provvista tas-servizz ta’ kiri b’xufier, huwa obbligatorju li hija jkollha, b’titolu legali validu, sede, garaxx […] li jkunu jinsabu fit-territorju tal-komun li jkun ta l-awtorizzazzjoni.”

10

L-Artikolu 11(2) u (4) tal-Liġi Nru 21/1992 jipprovdi li:

“2.   Il-ġbir tal-utent jew il-bidu tas-servizz għandhom iseħħu fit-territorju tal-komun li jkun ħareġ il-liċenzja, lejn kull destinazzjoni, bil-kunsens minn qabel tax-xufier għad-destinazzjonijiet barra mil-limiti tal-komun jew tal-agglomerazzjoni, bla ħsara għal dak previst fl-Artikolu 4(5).

[...]

4.   Il-prenotazzjonijiet għat-trasport b’xufier għandhom isiru mal-garaxxijiet ikkonċernati. Il-bidu u t-tmiem ta’ kull servizz ta’ kiri b’xufier għandhom iseħħu fil-garaxx li jinsab fil-komun li jkun ta l-awtorizzazzjoni, b’ritorn fl-istess garaxx, filwaqt li l-ġbir u l-wasla fid-destinazzjoni tal-utent jistgħu jseħħu wkoll fit-territorju ta’ komuni oħra.”

11

Mill-proċess għad-dispożizzjoni tal-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li l-Artikolu 14a(2) tal-Liġi Nru 11, tal-4 ta’ Frar 2005, miżjud permezz tal-Liġi Nru 88 tas-7 ta’ Lulju 2009 dwar il-miżuri meħuda għall-implementazzjoni tal-obbligi Komunitarji li jirriżultaw mill-isħubija tal-Italja fil-Komunitajiet Ewropej – liġi Komunitarja 2008 (suppliment ordinarju tal-GURI Nru 49, tal-14 ta’ Lulju 2009) jipprovdi li “ir-regoli jew il-prattiki li jirriżultaw mid-dritt intern Taljan li għandhom effetti diskriminatorji fir-rigward tal-kundizzjonijiet u tat-trattament li japplikaw għaċ-ċittadini Komunitarji li għandhom id-domiċilju tagħhom fit-territorju nazzjonali ma japplikawx għaċ-ċittadini Taljani”.

12

L-Artikolu 5 tal-Liġi Reġjonali tal-Lazio Nru 58, tas-26 ta’ Ottubru 1993, li tistabbilixxi d-dispożizzjonijiet li jirrigwardaw l-eżerċizzju tal-attività ta’ trasport pubbliku mhux regolari u r-regoli dwar ir-rwol tas-sewwieqa fis-servizzi pubbliċi ta’ trasport mhux regolari, imsemmija fl-Artikolu 6 tal-Liġi Nru 21/1992 (Bollettino ufficiale della Regione Lazio Nru 31, tal-10 ta’ Novembru 1993), kif emendata mill-Artikolu 58 tal-Liġi Reġjonali tal-Lazio Nru 27, tat-28 ta’ Diċembru 2006 (suppliment ordinarju Nru 5 tal-Bollettino ufficiale della Regione Lazio Nru 36, tat-30 ta’ Diċembru 2006, iktar ’il quddiem il-“Liġi Reġjonali Nru 58/1993”), jipprovdi li:

“Is-servizz ta’ kiri b’xufier huwa intiż għal utent speċifiku li jressaq talba għal dan il-għan mas-sede tat-trasportatur għal servizz iddeterminat għal dak li jirrigwarda t-tul tiegħu jew it-traġitt tiegħu. Il-ġbir tal-utent jew il-bidu tas-servizz għandhom iseħħu fit-territorju tal-komun li jkun ta l-awtorizzazzjoni. Is-servizz jista’ jiġi pprovdut lejn kull destinazzjoni. Il-vetturi għandhom jiġu pparkjati fil-garaxxijiet.”

13

L-Artikolu 10 tal-Liġi Reġjonali Nru 58/1993, intitolat “Obbligi tad-detenturi ta’ liċenzja għall-użu ta’ servizzi ta’ taxis u ta’ awtorizzazzjonijiet għall-provvista ta’ servizzi ta’ kiri b’xufier”, jipprovdi fil-paragrafu 2 tiegħu li:

“Bla ħsara għal dak previst [...], il-ġbir tal-utent u l-bidu tas-servizz għandhom iseħħu esklużivament fit-territorju tal-komun li jkun ħareġ l-liċenzja jew li jkun ta l-awtorizzazzjoni u jistgħu jiġu pprovduti lejn kull destinazzjoni, bil-kunsens minn qabel tax-xufier għad-destinazzjonijiet barra mit-territorju komunali.”

14

L-Artikolu 17 tal-Liġi Reġjonali Nru 58/1993 jistabbilixxi l-kundizzjonijiet meħtieġa għar-reġistrazzjoni fir-reġistru provinċjali tas-sewwieqa. Il-paragrafu 1(a) ta’ dan l-artikolu jipprovdi li, sabiex tirreġistra lilha nfisha, huwa neċessarju li l-persuna “tkun ċittadina Taljana jew ċittadina ta’ pajjiż tal-Komunità Ekonomika Ewropea”.

15

Permezz ta’ atti tal-1 ta’ Frar 2011, il-Comune di Grottaferrata ddeċieda li jissospendi, għal 30 jum mill-14 ta’ Marzu 2011, l-awtorizzazzjonijiet li jirrigwardaw l-eżerċizzju tal-attività ta’ kiri b’xufier, mogħtija mill-istess komun lil G. Panarisi u G. Vivani. Ir-raġuni għal dan kienet il-ksur ikkonstatat tal-Artikoli 3 u 11(4) tal-Liġi Nru 21/1992 kif ukoll tal-Artikoli 5 u 10 tal-Liġi Reġjonali Nru 58/1993, sa fejn dawn id-dispożizzjonijiet jipprevedu l-użu esklużiv u obbligatorju ta’ garaxx li jinsab fit-territorju tal-komun li jkun ta l-awtorizzazzjoni għas-servizz inkwistjoni kif ukoll il-bidu u t-tmiem tas-servizz fl-imsemmi garaxx. Fil-fatt, minn verifiki rriżulta li l-vetturi allokati għas-servizz kopert minn dawn l-awtorizzazzjonijiet ma kinux jużaw il-garaxxijiet li jinsabu fit-territorju tal-Comune di Grottaferrata, iżda garaxxijiet li jinsabu fit-territorju tal-komun ta’ Ruma fejn jinsabu s-sedi ta’ Airport Shuttle Express u ta’ Autonoleggio Piccola, li lilhom kienu ġew ċeduti l-imsemmija awtorizzazzjonijiet minn G. Panarisi u G. Vivani rispettivament.

16

Airport Shuttle Express u G. Panarisi kif ukoll Autonoleggio Piccola u G. Vivani ppreżentaw żewġ rikorsi quddiem il-qorti tar-rinviju intiżi għall-annullament tal-miżuri ta’ sospensjoni msemmija iktar ’il fuq, fejn huma jikkontestaw il-legalità tagħhom abbażi, b’mod partikolari, tal-leġiżlazzjoni tal-Unjoni fil-qasam tat-trasport, tas-suq intern u tal-kompetizzjoni.

17

Il-qorti tar-rinviju tosserva li t-trasport mhux regolari b’xufier ma huwiex is-suġġett ta’ leġiżlazzjoni speċifika fid-dritt tal-Unjoni. Madankollu, f’dan il-każ għandu jsir riferiment għal-leġiżlazzjoni tal-Unjoni dwar it-trasport ta’ persuni. F’dan ir-rigward, id-dritt tal-Unjoni fil-qasam tal-libertà ta’ stabbiliment u tal-kompetizzjoni libera huwa kompletament applikabbli fis-settur tat-trasport. Din il-qorti tinvoka b’mod partikolari l-liberalizzazzjoni tat-trasport fis-suq uniku msemmija fir-Regolament Nru 2454/92 kif ukoll dik li twettqet, fis-settur tat-trasport bil-karozza tal-linja, mir-Regolament Nru 12/98. Hija tirreferi wkoll għall-Artikolu 92 TFUE. Għal dak li jirrigwarda l-kompetizzjoni libera, hija tiċċita l-Artikoli 101 TFUE u 102 TFUE, moqrija flimkien mal-Artikoli 3 TUE u 4(3) TUE kif ukoll mal-Artikoli 3 TFUE sa 6 TFUE.

18

Skont il-qorti tar-rinviju, il-leġiżlazzjonijiet Taljani nazzjonali u reġjonali rilevanti jidhru li jmorru kontra l-Artikolu 49 TFUE. Din il-qorti tqis barra minn hekk li dawn il-leġiżlazzjonijiet jidhru li fihom miżuri li jostakolaw kompetizzjoni reali bejn operaturi fil-qasam tas-suq tat-trasport.

19

F’dawn iċ-ċirkustanzi, it-Tribunale amministrativo regionale per il Lazio ddeċieda li jissospendi l-proċedimenti quddiemu u li jagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domandi preliminari segwenti, li huma fformulati f’termini identiċi fil-Kawżi C‑162/12 u C‑163/12:

20

Permezz ta’ digriet tal-President tal-Qorti tal-Ġustizzja tat-2 ta’ Mejju 2012, il-Kawżi C‑162/12 u C‑163/12 ingħaqdu flimkien għall-finijiet tal-proċedura bil-miktub u orali, kif ukoll tas-sentenza.

21

Permezz ta’ att ippreżentat fir-Reġistru tal-Qorti tal-Ġustizzja fil-31 ta’ Ottubru 2013, ikkompletat b’addendum ippreżentat fil-21 ta’ Novembru 2013, Airport Shuttle Express, G. Panarisi, Autonoleggio Piccola u G. Vivani kif ukoll Federnoleggio talbu l-ftuħ mill-ġdid tal-proċedura orali. Skont dawn tal-aħħar, fid-dawl tal-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali, tali ftuħ mill-ġdid huwa neċessarju sabiex, minn naħa, jimtlew ċerti lakuni fattwali dwar l-ammissibbiltà tat-talbiet għal deċiżjoni preliminari u, min-naħa l-oħra, sabiex jista’ jkun hemm dibattitu dwar l-effett eventwali fuq din il-kwistjoni tal-proċedura għall-għoti, mill-komuni Taljani, ta’ awtorizzazzjonijiet għall-eżerċizzju tal-attività ta’ kiri b’xufier.

22

Sussidjarjament, l-imsemmija persuni kkonċernati jitolbu lill-Qorti tal-Ġustizzja sabiex jogħġobha tressaq talba għal kjarifiki lill-qorti tar-rinviju skont l-Artikolu 101 tar-Regoli tal-Proċedura tal-Qorti tal-Ġustizzja.

23

Skont l-Artikolu 83 tar-Regoli tal-Proċedura, il-Qorti tal-Ġustizzja tista’, wara li jinstema’ l-Avukat Ġenerali, tordna l-ftuħ mill-ġdid tal-fażi orali tal-proċedura, b’mod partikolari meta tqis li ma għandhiex informazzjoni biżżejjed jew meta waħda mill-partijiet tippreżenta, wara l-għeluq ta’ din il-fażi, fatt ġdid ta’ natura li jeżerċita influwenza deċiżiva fuq id-deċiżjoni tal-Qorti tal-Ġustizzja, jew inkella meta l-kawża jkollha tiġi deċiża fuq il-bażi ta’ argument li ma kienx indirizzat mill-partijiet jew mill-partijiet interessati msemmija fl-Artikolu 23 tal-Istatut tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea.

24

Madankollu għandu jitfakkar li, skont it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 252 TFUE, l-Avukat Ġenerali għandu d-dmir li jippreżenta fil-pubbliku, b’imparzjalita u b’indipendenza sħiħa, konklużjonijiet motivati dwar il-kawżi li, skont l-Istatut tal-Qorti tal-Ġustizzja, jeżiġu l-intervent tiegħu. Fl-eżerċizzju ta’ din il-funzjoni, huwa jista’, meta jkun il-każ, janalizza talba għal deċiżjoni preliminari billi jqiegħda f’kuntest usa’ minn dak strettament iddefinit mill-qorti tar-rinviju jew mill-partijiet fil-kawża prinċipali. Peress li l-Qorti tal-Ġustizzja la hija marbuta mill-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali u lanqas mill-motivazzjoni li fuqha dawn huma bbażati, ma huwiex indispensabbli li tinfetaħ mill-ġdid il-proċedura orali, skont l-Artikolu 83 tar-Regoli tal-Proċedura, kull darba li l-Avukat Ġenerali jqajjem punt ta’ liġi li ma kienx is-suġġett ta’ skambju bejn il-partijiet (ara, b’mod partikolari, is-sentenzi tat-22 ta’ Mejju 2008, Feinchemie Schwebda u Bayer CropScience, C-361/06, Ġabra p. I-3865, punt 34; tal-11 ta’ April 2013, Novartis Pharma, C‑535/11, punt 31, kif ukoll tat-12 ta’ Diċembru 2013, Carratù, C‑361/12, punt 19).

25

F’dawn iċ-ċirkustanzi, hemm lok li tiġi miċħuda t-talba intiża għall-ftuħ mill-ġdid tal-proċedura orali.

26

Għal dak li jirrigwarda l-possibbiltà, prevista fl-Artikolu 101 tar-Regoli tal-Proċedura, li titressaq talba għal kjarifiki lill-qorti tar-rinviju, minn ġurisprudenza stabbilita jirriżulta, issa rifless fl-Artikolu 94(b) u (c) tal-imsemmija regoli, li, billi d-deċiżjoni tar-rinviju sservi ta’ bażi għall-proċedura ta’ rinviju għal deċiżjoni preliminari quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja, huwa indispensabbli li l-imħallef nazzjonali jispjega, fid-deċiżjoni tar-rinviju stess, il-kuntest fattwali u leġiżlattiv tal-kawża prinċipali u jagħti spjegazzjonijiet minimi fuq ir-raġunijiet tal-għażla tad-dispożizzjonijiet Komunitarji li tagħhom huwa jitlob l-interpretazzjoni kif ukoll dwar ir-rabta li huwa jistabbilixxi bejn dawn id-dispożizzjonijiet u l-leġiżlazzjoni nazzjonali applikabbli għall-kawża quddiemu (ara f’dan is-sens, b’mod partikolari, id-digriet tat-28 ta’ Ġunju 2000, Laguillaumie, C-116/00, Ġabra p. I-4979, punti 23 u 24; sentenzi tad-19 ta’ April 2007, Asemfo, C-295/05, Ġabra p. I-2999, punt 33, kif ukoll tal-21 ta’ Frar 2013, Mora IPR, C‑79/12, punt 37).

27

F’dawn iċ-ċirkustanzi, il-Qorti tal-Ġustizzja tqis li, fil-kuntest ta’ dawn il-kawżi, ma hemmx lok li tressaq talba għal kjarifiki lill-qorti tar-rinviju.

28

Permezz tad-domandi tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk diversi dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni għandhomx jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu leġiżlazzjonijiet nazzjonali u reġjonali dwar il-kundizzjonijiet għall-awtorizzazzjoni u għall-eżerċizzju tal-attività ta’ kiri b’xufier.

29

Fid-dawl tal-formulazzjoni tad-domandi magħmula, għandu jitfakkar qabel kollox li, fil-kuntest tal-Artikolu 267 TFUE, il-Qorti tal-Ġustizzja ma għandhiex il-ġurisdizzjoni tiddeċiedi dwar l-interpretazzjoni ta’ liġijiet jew regolamenti nazzjonali jew dwar il-konformità ta’ tali liġijiet jew regolamenti mad-dritt tal-Unjoni (ara, b’mod partikolari, is-sentenzi tat-18 ta’ Novembru 1999, Teckal, C-107/98, Ġabra p. I-8121, punt 33, kif ukoll tat-23 ta’ Marzu 2006, Enirisorse, C-237/04, Ġabra p. I-2843, punt 24 u l‑ġurisprudenza ċċitata).

30

Madankollu, jirriżulta minn ġurisprudenza stabbilita li, fil-preżenza ta’ domandi fformulati b’mod inadegwat jew li jmorru lil hinn mill-kuntest tal-funzjonijiet mogħtija lill-Qorti tal-Ġustizzja mill-Artikolu 267 TFUE, din għandha tislet, mill-elementi kollha mogħtija mill-qorti nazzjonali u b’mod partikolari mill-motivazzjoni tad-deċiżjoni tar-rinviju, l-elementi tad-dritt tal-Unjoni li jeħtieġu interpretazzjoni fid-dawl tas-suġġett tal-kawża (ara, b’mod partikolari, is-sentenza tal-11 ta’ Marzu 2010, Attanasio Group, C-384/08, Ġabra p. I-2055, punt 18 u l-ġurisprudenza ċċitata). Minn din il-perspettiva, hija l-Qorti tal-Ġustizzja li, skont il-każ, għandha tifformula mill-ġdid id-domandi li jkunu sarulha (ara, b’mod partikolari, is-sentenzi Attanasio Group, iċċitata iktar ’il fuq, punt 19; tal-14 ta’ Ottubru 2010, Fuß, C-243/09, Ġabra p. I-9849, punt 39 u l-ġurisprudenza ċċitata, kif ukoll tal-4 ta’ Ottubru 2012, Byankov, C‑249/11, punt 57 u l-ġurisprudenza ċċitata).

31

B’applikazzjoni ta’ din il-ġurisprudenza, jista’ jiġi ammess li, anki jekk, minħabba l-formulazzjoni tagħhom, id-domandi magħmula jidhru li jfittxu applikazzjoni diretta tad-dritt tal-Unjoni għall-kawżi prinċipali, il-qorti tar-rinviju tixtieq, fir-realtà, interpretazzjoni ta’ dan id-dritt fid-dawl tal-punti ta’ fatt u ta’ liġi applikabbli għall-kawżi prinċipali.

32

Sussegwentement għandu jiġi osservat li, hekk kif osserva l-Avukat Ġenerali fil-punt 20 tal-konklużjonijiet tagħha, ir-Regolament Nru 12/98 imsemmi fid-domandi magħmula ma japplikax għall-attività kkonċernata fil-kawża prinċipali, peress li, skont l-Artikolu 2(4) tiegħu, dan ir-regolament japplika biss għal karozzi li, minħabba t-tip ta’ kostruzzjoni u t-tagħmir tagħhom, ikunu tajbin biex iġorru iktar minn disa’ persuni, inkluż is-sewwieq, u jkunu intiżi għal dak l-iskop. Barra minn hekk, mill-punt 3 ta’ din is-sentenza jirriżulta li r-Regolament Nru 2454/92 ġie annullat mill-Qorti tal-Ġustizzja.

33

Barra minn hekk, id-domandi magħmula jsemmu, minbarra l-Artikoli 49 TFUE kif ukoll 101 TFUE u 102 TFUE, l-Artikoli “3 TUE [sa] 6 [TUE]”. Għal dak li jirrigwarda r-regoli tal-kompetizzjoni fl-Artikoli 101 TFUE u 102 TFUE, minkejja l-impreċiżjoni fuq dan il-punt fit-talbiet għal deċiżjoni preliminari, jista’ jiġi dedott (ara b’analoġija, b’mod partikolari, is-sentenza Byankov, iċċitata iktar ’il fuq, punt 58 u l-ġurisprudenza ċċitata) li, fir-realtà, dawn ifittxu eventwalment l-interpretazzjoni, fid-dawl tal-fatti fil-kawżi prinċipali, ta’ dawn id-dispożizzjonijiet moqrija flimkien, rispettivament, mal-Artikoli 4(3) TUE u 106 TFUE.

34

Barra minn hekk, hekk kif osservat ġustament il-Kummissjoni Ewropea, id-domandi magħmula jirreferu għal obbligi li jirriżultaw mil-leġiżlazzjonijiet inkwistjoni fil-kawżi prinċipali li jmorru lil hinn minn dawk li l-ksur allegat tagħhom wassal għall-kawżi prinċipali. Fil-fatt, hekk kif jirriżulta mill-punt 15 ta’ din is-sentenza, il-kawżi prinċipali jirrigwardaw biss il-ksur tal-obbligi li jintuża esklużivament garaxx li jkun jinsab fit-territorju tal-komun li jkun ta l-awtorizzazzjoni għall-eżerċizzju tal-attività ta’ kiri b’xufier kif ukoll li kull servizz ta’ trasport jibda u jintemm fl-imsemmi garaxx.

35

Issa, hekk kif inhuma fformulati, id-domandi magħmula jidhru li jirrigwardaw, l-ewwel nett, l-obbligu skont liema s-sede tat-trasportatur għandha tkun tinsab esklużivament fit-territorju tal-komun li jkun ta l-awtorizzazzjoni, it-tieni nett, ir-rekwiżit li l-prenotazzjonijiet għat-trasport b’xufier isiru mal-garaxx użat għall-finijiet tal-imsemmija attività u, it-tielet nett, l-obbligu li l-ġbir tal-utent isir esklużivament fit-territorju tal-komun li jkun ta dik l-istess awtorizzazzjoni. Għal dak li jirrigwarda dawn it-tliet obbligi, id-domandi magħmula huma għalhekk ipotetiċi.

36

F’dawn iċ-ċirkustanzi, id-domandi magħmula għandhom jinftehmu b’mod li huma intiżi, essenzjalment, sabiex jiġi magħruf jekk l-Artikolu 49 TFUE jew ir-regoli tal-Unjoni fil-qasam tal-kompetizzjoni għandhomx jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu leġiżlazzjonijiet nazzjonali u reġjonali, bħal dawk inkwistjoni fil-kawżi prinċipali, billi dawn jimponu l-obbligi skont liema l-garaxx użat għall-finijiet tal-attività ta’ kiri b’xufier għandu jkun jinsab esklużivament fit-territorju tal-komun li jkun ta l-awtorizzazzjoni għall-eżerċizzju ta’ din l-attività, il-vetturi użati għall-finijiet tal-imsemmija attività għandhom jiġu pparkjati ġewwa dan il-garaxx u l-bidu u t-tmiem ta’ kull servizz għandhom iseħħu fl-imsemmi garaxx.

37

F’dan ir-rigward, għal dak li jirrigwarda, l-ewwel nett, ir-regoli tal-Unjoni fil-qasam tal-kompetizzjoni, għalkemm huwa minnu li, minnhom infushom, l-Artikoli 101 TFUE u 102 TFUE jikkonċernaw biss l-aġir tal-impriżi u ma jirrigwardawx miżuri leġiżlattivi jew regolamentari tal-Istati Membri, dawn l-artikoli, madankollu, moqrija flimkien mal-Artikolu 4(3) TFUE, li jistabbilixxi dmir ta’ kooperazzjoni, jimponu fuq l-Istati Membri li ma jadottawx jew li jżommu fis-seħħ miżuri, anki ta’ natura leġiżlattiva jew regolamentari, li jkunu jistgħu jeliminaw l-effettività tar-regoli tal-kompetizzjoni applikabbli għall-impriżi (ara s-sentenzi tas-16 ta’ Novembru 1977, GB-Inno-BM, 13/77, Ġabra p. 2115, punt 31; tad-9 ta’ Settembru 2003, CIF, C-198/01, Ġabra p. I-8055, punt 45 u l-ġurisprudenza ċċitata, kif ukoll tat-22 ta’ Diċembru 2010, Yellow Cab Verkehrsbetrieb, C-338/09, Ġabra p. I-13927, punt 25).

38

Madankollu, minn ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li l-ħtieġa li tingħata interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni li tkun utli għall-qorti nazzjonali teżiġi li dik il-qorti tiddefinixxi l-kuntest fattwali u leġiżlattiv tad-domandi magħmula minnha jew li, għall-inqas, tispjega s-sitwazzjonijiet fattwali li fuqhom ikunu bbażati dawn id-domandi. Dawn ir-rekwiżiti japplikaw b’mod partikolari fil-qasam tal-kompetizzjoni, li huwa kkaratterizzat minn sitwazzjonijiet ta’ fatt u ta’ dritt kumplessi (ara, b’mod partikolari, is-sentenzi Attanasio Group, iċċitata iktar ’il fuq, punt 32 u l-ġurisprudenza ċċitata, kif ukoll tal-10 ta’ Mejju 2012, Duomo Gpa et, C‑357/10 sa C‑359/10, punt 22).

39

Issa, f’dan il-każ, id-deċiżjonijiet tar-rinviju ma jipprovdux lill-Qorti tal-Ġustizzja bil-punti ta’ fatt u ta’ liġi li jippermettulha tiddetermina l-kundizzjonijiet li fihom leġiżlazzjonijiet bħal dawk inkwistjoni fil-kawżi prinċipali jkunu jistgħu jaqgħu taħt l-Artikoli 101 TFUE u 102 TFUE, moqrija flimkien, rispettivament, mal-Artikoli 4(3) TUE u 106 TFUE. B’mod partikolari, l-imsemmija deċiżjonijiet ma jipprovdu ebda spjegazzjoni fir-rigward tar-rabta li huma jistabbilixxu bejn l-imsemmija artikoli u l-kawżi prinċipali jew is-suġġett tagħhom.

40

F’dawn iċ-ċirkustanzi, id-domandi magħmula għandhom jiġu ddikjarati inammissibbli sa fejn jikkonċernaw interpretazzjoni tal-imsemmija dispożizzjonijiet (ara b’analoġija, b’mod partikolari, is-sentenza Duomo Gpa et, iċċitata iktar ’il fuq, punt 24).

41

Għal dak li jikkonċerna l-interpretazzjoni tal-Artikolu 49 TFUE, huwa minnu li l-elementi kollha fil-kawżi prinċipali huma limitati għat-territorju ta’ Stat Membru wieħed biss. F’dawn iċ-ċirkustanzi, għandu jiġi vverifikat jekk il-Qorti tal-Ġustizzja għandhiex ġurisdizzjoni f’dawn il-kawżi sabiex tiddeċiedi dwar din id-dispożizzjoni (ara b’analoġija, is-sentenzi tal-31 ta’ Jannar 2008, Centro Europa 7, C-380/05, Ġabra p. I-349, punt 64; tat-22 ta’ Diċembru 2010, Omalet, C-245/09, Ġabra p. I-13771, punti 9 u 10, kif ukoll Duomo Gpa et, iċċitata iktar ’il fuq, punt 25).

42

Fil-fatt, leġiżlazzjonijiet bħal dawk inkwistjoni fil-kawżi prinċipali, li, skont il-formulazzjoni tagħhom, japplikaw mingħajr distinzjoni għall-operaturi stabbiliti fit-territorju tar-Repubblika Taljana u għall-operaturi stabbiliti fi Stati Membri oħra, jistgħu, bħala regola ġenerali, jaqgħu taħt id-dispożizzjonijiet dwar il-libertajiet fundamentali ggarantiti mit-Trattat FUE biss sa fejn dawn ikunu japplikaw għal sitwazzjonijiet li jkollhom rabta mal-kummerċ bejn l-Istati Membri (ara f’dan is-sens, b’mod partikolari, is-sentenzi tas-7 ta’ Mejju 1997, Pistre et, C-321/94 sa C-324/94, Ġabra p. I-2343, punt 45; tal-5 ta’ Diċembru 2000, Guimont, C-448/98, Ġabra p. I-10663, punt 21, kif ukoll Duomo Gpa et, iċċitata iktar ’il fuq, punt 26 u l-ġurisprudenza ċċitata).

43

Għal dak li jirrigwarda b’mod iktar partikolari l-Artikolu 49 TFUE, mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li din id-dispożizzjoni ma tistax tiġi applikata għal attivitajiet li ma jkollhom ebda fattur ta’ konnessjoni ma’ xi waħda mis-sitwazzjonijiet koperti mid-dritt tal-Unjoni u li l-elementi rilevanti kollha tagħhom huma limitati għat-territorju ta’ Stat Membru wieħed biss (ara f’dan is-sens, b’mod partikolari, is-sentenzi tat-8 ta’ Diċembru 1987, Gauchard, 20/87, Ġabra p. 4879, punt 12; tal-20 ta’ April 1988, Bekaert, 204/87, Ġabra p. 2029, punt 12; tal-1 ta’ April 2008, Il-Gvern tal-Komunità Franċiża u Il-Gvern tal-Vallonja, C-212/06, Ġabra p. I-1683, punt 33, kif ukoll tal-21 ta’ Ġunju 2012, Susisalo et, C‑84/11, punt 18 u l-ġurisprudenza ċċitata).

44

Ċertament, mill-ġurisprudenza wara s-sentenza Guimont, iċċitata iktar ’il fuq, jirriżulta li, anki f’sitwazzjoni purament interna, risposta għal domandi li jirrigwardaw il-libertajiet fundamentali tad-dritt tal-Unjoni tista’ madankollu tkun utli għall-qorti tar-rinviju, b’mod partikolari fil-każ fejn id-dritt nazzjonali jimponilha li tiżgura li ċittadin nazzjonali jibbenefika mill-istess drittijiet bħal dawk li jgawdi ċittadin ta’ Stat Membru ieħor skont id-dritt tal-Unjoni fl-istess sitwazzjoni (ara, b’mod partikolari, is-sentenzi tal-1 ta’ Lulju 2010, Sbarigia, C-393/08, Ġabra p. I-6337, punt 23, kif ukoll Susisalo et, iċċitata iktar ’il fuq, punt 20 u l-ġurisprudenza ċċitata).

45

F’dan il-każ, l-ipoteżi li għaliha jsir riferiment fil-ġurisprudenza msemmija fil-punt preċedenti tikkonċerna, fil-kuntest tal-kawżi prinċipali, id-drittijiet li minnhom jkun jista’ jibbenefika, skont id-dritt tal-Unjoni, ċittadin ta’ Stat Membru li ma huwiex ir-Repubblika Taljana li kieku jkun fl-istess sitwazzjoni tar-rikorrenti fil-kawżi prinċipali.

46

Issa, mill-proċess għad-dispożizzjoni tal-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li r-rikorrenti fil-kawżi prinċipali huma diġà stabbiliti fl-Italja u huma awtorizzati jeżerċitaw l-attività ta’ kiri b’xufier mill-Comune di Grottaferrata. L-awtorizzazzjonijiet tagħhom ġew sospiżi temporanjament minħabba n-nuqqas ta’ osservanza ta’ ċerti kundizzjonijiet relatati magħhom. L-imsemmija rikorrenti ma għandhomx l-intenzjoni jistabbilixxu ruħhom x’imkien ieħor, kemm jekk ikun fl-Italja jew fi Stat Membru ieħor. Permezz tar-rikors tagħhom, huma ma jikkontestawx is-sistema ġenerali li tirregola din l-attività jew il-mod ta’ kif jingħataw l-awtorizzazzjonijiet. Huma jixtiequ biss li jitneħħew ċerti kundizzjonijiet imposti mill-awtorizzazzjonijiet li huma għandhom diġà.

47

Għaldaqstant, ċittadin ta’ Stat Membru li ma huwiex ir-Repubblika Taljana li jinsab fl-istess sitwazzjoni bħal dik li fiha jinsabu r-rikorrenti fil-kawżi prinċipali jeżerċita diġà, ipotetikament, attività ekonomika b’mod stabbli u kontinwu minn stabbiliment li jinsab fit-territorju Taljan.

48

Il-kawżi prinċipali huma għaldaqstant analogi għal dik li tat lok għas-sentenza Sbarigia, iċċitata iktar ’il fuq, li kienet tikkonċerna deċiżjoni li tingħata eżenzjoni eventwali lil spiżerija partikolari għal dak li jirrigwarda s-sigħat tal-ftuħ u fejn, konsegwentement, ma kienx ċar kif tali deċiżjoni seta’ jkollha xi effett fuq operaturi ekonomiċi li joriġinaw minn Stati Membri oħra (ara s-sentenza tal-5 ta’ Diċembru 2013, Venturini et, C‑159/12 sa C‑161/12, punt 27).

49

F’dawn iċ-ċirkustanzi, jidher li l-interpretazzjoni tal-Artikolu 49 TFUE dwar il-libertà ta’ stabbiliment ma hijiex rilevanti fil-kuntest tal-kawżi pendenti quddiem il-qorti tar-rinviju.

50

Fid-dawl ta’ dak kollu li ntqal, il-Qorti tal-Ġustizzja ma għandhiex ġurisdizzjoni f’dan il-każ sabiex tinterpreta l-Artikolu 49 TFUE fid-dawl tal-fatti fil-kawża prinċipali.

51

Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet kollha preċedenti, il-Qorti tal-Ġustizzja ma għandhiex ġurisdizzjoni sabiex tirrispondi għal dawn it-talbiet għal deċiżjoni preliminari mressqa mit-Tribunale amministrativo regionale per il Lazio, sa fejn dawn jirrigwardaw l-interpretazzjoni tal-Artikolu 49 TFUE. Sa fejn l-imsemmija talbiet jirrigwardaw l-interpretazzjoni ta’ dispożizzjonijiet oħra tad-dritt tal-Unjoni, dawn għandhom jiġu ddikjarati inammissibbli.

52

Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawżi prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (It-Tielet Awla) taqta’ u tiddeċiedi:

Il-Qorti tal-Ġustizzja ma għandhiex ġurisdizzjoni sabiex tirrispondi għat-talbiet għal deċiżjoni preliminari mressqa mit-Tribunale amministrativo regionale per il Lazio (l-Italja), permezz ta’ deċiżjonijiet tad-19 ta’ Ottubru 2011 u tal-1 ta’ Diċembru 2011 fil-Kawżi magħquda C‑162/12 u C‑163/12, sa fejn dawn jirrigwardaw l-interpretazzjoni tal-Artikolu 49 TFUE. Sa fejn l-imsemmija talbiet jirrigwardaw l-interpretazzjoni ta’ dispożizzjonijiet oħra tad-dritt tal-Unjoni, dawn huma inammissibbli.