52023AE0921

Language
- My EUR-Lex
- Sign in
- Register
- My recent searches (0)

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Search tips

Need more search options? Use the Advanced search

EUROPA
EUR-Lex home
EUR-Lex - 52023AE0921 - EN

Document 52023AE0921

Help

Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar “Proposta għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar miżuri biex jonqos il-kost tal-introduzzjoni tan-networks tal-komunikazzjoni elettronika tal-gigabits u li jħassar id-Direttiva 2014/61/UE (l-Att dwar l-Infrastruttura tal-Gigabits)” (COM(2023) 94 final — 2023/0046 (COD))

EESC 2023/00921

ĠU C 349, 29.9.2023, p. 116–120 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, GA, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

HTML

PDF

Official Journal

29.9.2023

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 349/116

(COM(2023) 94 final — 2023/0046 (COD))

(2023/C 349/18)

Relatur:

Maurizio MENSI

Konsultazzjoni	Kunsill tal-Unjoni Ewropea, 3.4.2023 Parlament Ewropew, 29.3.2023
Bażi legali	Artikoli 114 u 304 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea
Sezzjoni kompetenti	Sezzjoni għat-Trasport, Enerġija, Infrastruttura u Soċjetà tal-Informazzjoni
Adozzjoni fis-sezzjoni	26.6.2023
Adozzjoni fil-plenarja	12.7.2023
Sessjoni plenarja Nru	580
Riżultat tal-votazzjoni (favur/kontra/astensjonijiet)	173/1/1

1. Konklużjonijiet u rakkomandazzjonijiet

1.1.

Il-KESE jilqa’ l-proposta tal-Kummissjoni għal Regolament (l-Att dwar l-Infrastruttura tal-Gigabits) u japprova l-objettivi u l-kontenut tagħha.

1.2.

Sabiex jintlaħqu l-objettivi stabbiliti fl-Att dwar l-Infrastruttura tal-Gigabits, il-KESE jenfasizza l-importanza ta’ proċeduri rapidi, effettivi u semplifikati, flimkien ma’ termini, kundizzjonijiet u prezzijiet adatti, li jistgħu jiġu applikati kullimkien b’mod konsistenti, fl-UE kollha. F’dan ir-rigward, linji gwida tal-Kummissjoni huma partikolarment utli.

1.3.

1.4.

1.5.

Il-KESE jemmen li l-implimentazzjoni ta’ networks b’kapaċità għolja ħafna u konnettività tal-gigabits hija kruċjali għall-iżvilupp u l-koeżjoni soċjoekonomika, peress li hija fattur essenzjali għall-iżvilupp ekonomiku ugwali tal-SMEs u s-servizzi professjonali, tal-postijiet tax-xogħol diġitali u tal-forniment ta’ servizzi elettroniċi f’żoni remoti.

1.6.

Il-KESE jemmen li l-punti uniċi ta’ informazzjoni dwar informazzjoni minima dwar l-infrastruttura fiżika, li s-sidien tal-infrastruttura pubblika jeħtieġ li jipprovdu, għandhom jiġu integrati u konnessi ma’ bażijiet tad-data oħra li diġà huma disponibbli fil-livell nazzjonali, sabiex tiġi evitata d-duplikazzjoni u jiġu ffrankati l-ispejjeż.

1.7.

Il-KESE jemmen li s-semplifikazzjoni u d-diġitalizzazzjoni tal-proċess ta’ liċenzjar huma element importanti fl-introduzzjoni tan-networks tal-komunikazzjoni elettronika; madankollu, li jsir obbligatorju li tiġi prevista approvazzjoni taċita għad-drittijiet ta’ passaġġ jista’ ma jkunx konformi mal-prinċipju tal-proporzjonalità u jista’ jkun ta’ detriment għad-dritt għall-proprjetà, kif stabbilit fl-Artikoli 17 u 47 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea.

1.8.

Il-KESE jemmen li l-bini rapidu tal-infrastruttura, il-koordinazzjoni tax-xogħlijiet ċivili, il-ħolqien ta’ sinerġiji bejn id-diversi operaturi tan-network u l-użu konġunt tal-infrastruttura fiżika eżistenti jgħinu biex jiġi ffrankat l-investiment permezz tat-tnaqqis tal-piż ambjentali bl-evitar ta’ aktar xogħlijiet ta’ inġinerija u b’hekk jgħinu biex jintlaħqu l-objettivi ambjentali.

1.9.

Il-KESE jqis li l-proposta għandha tispeċifika miżuri u azzjonijiet verifikabbli li jiżguraw żvilupp ibbilanċjat u aċċess ugwali għan-networks b’kapaċità għolja ħafna, biex jiġi evitat li jitwessa’ d-distakk bejn il-pajjiżi u r-reġjuni b’veloċitajiet u kapaċitajiet ta’ żvilupp differenti, f’konformità mad-Dikjarazzjoni dwar id-Drittijiet u l-Prinċipji Diġitali, u sabiex kull persuna fl-UE jkollha aċċess għal konnettività ta’ kwalità għolja, b’aċċess għall-Internet disponibbli, inklużi l-persuni b’introjtu baxx.

2. Sfond

2.1.

L-implimentazzjoni ta’ networks b’kapaċità għolja ħafna, inklużi l-fibra ottika u l-5G, hija prijorità strateġika fil-livell tal-UE, bħala parti mill-isforzi biex jintlaħqu l-objettivi strateġiċi u l-miri diġitali tal-UE sal-2030. L-aċċess għal networks b’kapaċità għolja ħafna huwa essenzjali għal firxa wiesgħa ta’ applikazzjonijiet innovattivi, li għandhom il-potenzjal li jittrasformaw u jgħinu biex ħafna setturi tal-ekonomija tal-UE bħall-industrija tal-karozzi, il-kura tas-saħħa, it-trasport u l-utilitajiet jibqgħu validi fil-futur.

2.2.

Fost l-inizjattivi mnedija biex jitneħħew l-ostakli u tingħata spinta lill-introduzzjoni ta’ networks b’kapaċità għolja ħafna, fl-2014, il-Kummissjoni Ewropea introduċiet id-Direttiva dwar it-Tnaqqis tal-Ispiża tal-Broadband (1) biex tiffaċilita u tinċentiva l-introduzzjoni tan-network billi tnaqqas il-kostijiet tal-introduzzjoni permezz ta’ miżuri armonizzati fil-livell tal-UE. Madankollu, tmien snin wara d-dħul fis-seħħ tagħha, id-Direttiva dwar it-Tnaqqis tal-Ispiża tal-Broadband għadha ’l bogħod milli tilħaq l-objettivi tagħha. Il-ħtieġa li tiġi riveduta id-Direttiva dwar it-Tnaqqis tal-Ispiża tal-Broadband hija riflessa sew fir-rapport tal-Kummissjoni tal-2018 dwar l-implimentazzjoni ta’ din id-Direttiva, kif ukoll fil-kontributi tal-partijiet ikkonċernati ewlenin għall-konsultazzjoni pubblika dwar id-Direttiva, imnedija mill-Kummissjoni f’Diċembru 2020. Minn din il-konsultazzjoni ħareġ li 20 % biss ta’ dawk li wieġbu jqisu li d-Direttiva dwar it-Tnaqqis tal-Ispiża tal-Broadband hija effettiva biex tiffaċilita l-introduzzjoni ta’ networks tal-komunikazzjoni elettronika b’veloċità għolja bi spiża aktar baxxa, u 11 % biss qiesu li d-Direttiva naqqset il-ħin involut fl-għoti tal-permessi u l-kost tiegħu.

2.3.

Id-Direttiva dwar it-Tnaqqis tal-Ispiża tal-Broadband laħqet biss parzjalment l-objettivi tagħha li żżid il-kopertura tal-broadband. Fil-fatt, għalkemm il-perċentwal ta’ unitajiet domestiċi koperti minn veloċità tal-Internet ta’ 30 Mbps żdied minn 58,1 % fl-2013 għal 90 % fl-2022 skont l-Indiċi tal-Ekonomija u s-Soċjetà Diġitali (DESI), id-Direttiva ġiet implimentata b’mod mhux uniformi fi Stati Membri differenti, b’interpretazzjonijiet xi kultant diverġenti.

2.4.

Konxja mill-ħtieġa li tittejjeb l-effettività tad-Direttiva dwar it-Tnaqqis tal-Ispiża tal-Broadband, il-Kummissjoni bdiet proċess ta’ reviżjoni u pproponiet regolament (Att dwar l-Infrastruttura tal-Gigabits). L-Att dwar l-Infrastruttura tal-Gigabits għandu l-għan li jindirizza n-nuqqasijiet tal-Direttiva dwar it-Tnaqqis tal-Ispiża tal-Broadband u jikkontribwixxi għall-introduzzjoni kosteffiċjenti u f’waqtha ta’ networks b’kapaċità għolja ħafna, li huma meħtieġa biex jiġi żgurat li l-UE tilħaq l-objettivi u l-miri diġitali tagħha sal-2030.

2.5.

Il-proposta hija bbażata fuq ir-rakkomandazzjoni tas-Sett ta’ Għodod għall-Konnettività adottata f’Settembru 2020 biex twieġeb għall-ħtiġijiet dejjem jikbru tal-konnettività li rriżultaw mill-pandemija tal-COVID-19, bil-għan li jitnaqqsu l-kostijiet tal-introduzzjoni tan-networks tal-gigabits u tiġi żgurata l-introduzzjoni rapida tal-ispettru tar-radju għall-5G. Għal dan l-għan, f’Marzu 2021, l-Istati Membri identifikaw 39 prattika tajba (li 22 minnhom kienu jikkonċernaw it-tnaqqis tal-kostijiet tal-introduzzjoni) li għandhom jiġu inklużi fis-Sett ta’ Għodod għall-Konnettività.

2.6.

Skont il-Kummissjoni, l-Att dwar l-Infrastruttura tal-Gigabits tfassal biex itejjeb il-konnettività fl-UE, iħeġġeġ l-innovazzjoni, u jinċentiva l-investimenti. Se jgħin biex titħaffef l-introduzzjoni tal-infrastruttura fiżika użata għan-networks tal-gigabits permezz tat-tisħiħ tal-koordinazzjoni tax-xogħlijiet ċivili bejn l-operaturi tan-network, li tirrappreżenta sa 70 % tal-kostijiet tal-introduzzjoni tan-network. L-Att għandu wkoll l-għan li jissemplifika l-proċeduri amministrattivi għall-introduzzjoni ta’ networks ġodda, billi jtejjeb l-aċċess għall-infrastruttura fiżika u t-trasparenza dwar ix-xogħlijiet ċivili ppjanati, jiżgura kundizzjonijiet aktar ċari għall-aċċess għall-infrastruttura fiżika (inkluża l-infrastruttura fil-bini), u billi jħaffef u jiddiġitalizza l-proċeduri għall-għoti tal-permessi, li t-talbiet għalihom għandhom jirċievu tweġiba fi żmien 15-il jum, u għandhom jitqiesu approvati b’mod taċitu fi żmien erba’ xhur mill-wasla tagħhom.

3. Kummenti ġenerali

3.1.

Il-KESE jilqa’ l-objettiv tal-Kummissjoni li tadatta d-Direttiva dwar it-Tnaqqis tal-Ispiża tal-Broadband għall-iżviluppi teknoloġiċi, tas-suq u regolatorji reċenti u attwali u li trawwem introduzzjoni aktar effiċjenti u rapida ta’ networks aktar sostenibbli, u li tiżgura allinjament mal-Kodiċi Ewropew għall-Komunikazzjonijiet Elettroniċi (KEKE) (2), u tikkontribwixxi għall-ekoloġizzazzjoni tas-settur tat-teknoloġija tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni bħala parti mill-Patt Ekoloġiku Ewropew.

3.2.

Il-KESE japprezza d-deċiżjoni li jintuża regolament bħala l-istrument legali, aktar milli direttiva, minħabba r-riskji ta’ dewmien u inkonsistenzi fil-proċessi ta’ traspożizzjoni nazzjonali fil-każ ta’ direttiva. Regolament jiżgura l-uniformità u jillimita l-frammentazzjoni tal-liġijiet nazzjonali, li hija kruċjali biex jintlaħqu l-miri ambizzjużi ta’ konnettività tal-Kummissjoni sal-2030. Direttiva probabbilment ma tkunx applikabbli qabel l-iskadenza, u għalhekk ma tilħaqx l-objettiv tal-Kummissjoni li toħloq qafas legali favorevoli b’mod rapidu. Dewmien fis-semplifikazzjoni tal-proċess ta’ awtorizzazzjoni għat-tnedija jista’ jipperikola wkoll l-iżvilupp tas-suq uniku diġitali. L-aħħar żviluppi fis-settur diġitali għandhom il-potenzjal li jieħdu l-integrazzjoni tas-suq intern f’livell ġdid permezz tal-ħolqien ta’ atturi li joperaw bejn il-fruntieri, li se jistimula l-investimenti.

3.3.

L-użu limitat u inkonsistenti tad-Direttiva dwar it-Tnaqqis tal-Ispiża tal-Broadband, kif ukoll in-nuqqas ta’ gwida f’din il-materja, wasslu għal liġijiet nazzjonali frammentati u inċertezza regolatorja. Dan ħoloq ostakli għall-investiment u l-operat transfruntier, u ħoloq ostakli għall-kumpaniji li jfittxu li jilħqu ekonomiji ta’ skala fil-livell tal-UE u b’hekk jibbenefikaw mill-benefiċċji tas-suq uniku tal-UE. B’konsegwenza ta’ dan, hemm bżonn ta’ aktar armonizzazzjoni, sabiex jiġi promoss l-iżvilupp ta’ attivitajiet transfruntiera f’dan is-settur u tiġi evitata Ewropa b’żewġ veloċitajiet.

3.4.

Essenzjalment, il-miżuri fil-proposta għandhom l-għan li: itejbu l-koordinazzjoni bejn is-setturi; jissemplifikaw u jħaffu l-proċeduri għall-għoti tal-permessi; jagħmlu l-proċedura għall-aċċess għall-informazzjoni dwar l-infrastruttura eżistenti u x-xogħlijiet ċivili ppjanati, kif ukoll għas-sottomissjoni ta’ talbiet għal permessi, kompletament diġitali; jissemplifikaw l-użu mill-ġdid tal-infrastruttura pubblika u l-installazzjoni tal-infrastruttura tan-network għall-operaturi; iħejju għall-innovazzjoni sabiex il-binjiet ġodda kollha u l-binjiet li jiġu rinnovati bil-kbir jiġu mgħammra b’infrastruttura tal-fibra u lesta għall-fibra; u jikkontribwixxu għas-sostenibbiltà billi jnaqqsu l-impatt ambjentali tan-networks tal-komunikazzjonijiet elettroniċi permezz tal-promozzjoni tal-kondiviżjoni tal-infrastruttura u tal-użu ta’ teknoloġiji aktar effiċjenti, l-użu mill-ġdid ta’ infrastruttura eżistenti u koordinazzjoni aħjar tax-xogħlijiet ċivili.

3.5.

L-operaturi se jkunu jistgħu jissottomettu talbiet għal permessi u jaċċessaw l-informazzjoni kollha meħtieġa dwar l-infrastruttura eżistenti u x-xogħlijiet ċivili ppjanati b’mod diġitali. L-UE tqis li dan se jippermetti lill-operaturi jintroduċu networks bi spejjeż aktar baxxi; skont il-valutazzjoni tal-impatt, dan jirriżulta fi frankar ta’ EUR 4,5 biljun, bi tnaqqis fis-sussidji pubbliċi ta’ EUR 2,4 biljun.

3.6.

Id-definizzjonijiet fi ħdan il-proposta twessgħu wkoll meta mqabbla mal-Direttiva dwar it-Tnaqqis tal-Ispiża tal-Broadband. Il-proposta tapplika għall-operaturi tan-network li jagħtu aċċess biex jinkludu wkoll fornituri ta’ faċilitajiet assoċjati bħal pajpijiet, arbli u infrastruttura fiżika biex jinkludu infrastruttura li tkun proprjetà ta’ istituzzjonijiet pubbliċi bħall-awtoritajiet lokali, u jinkludu bini u daħliet għall-bini, u kwalunkwe assi oħra, inkluż għamara tat-toroq bħall-arbli tad-dawl, sinjali tat-toroq, dwal tat-traffiku, billboards, waqfiet tal-karozzi tal-linja u tat-tramm u stazzjonijiet tal-metro.

3.7.

Il-proposta tintroduċi miżuri ġodda biex tiżdied it-trasparenza tal-infrastruttura fiżika eżistenti. Pereżempju, hija tirrikjedi li s-sidien tal-infrastruttura pubblika jagħmlu disponibbli informazzjoni minima dwar l-infrastruttura fiżika permezz tal-hekk imsejħa punti uniċi ta’ informazzjoni. Barra minn hekk, hija tistabbilixxi regoli aktar stretti dwar il-koordinazzjoni tax-xogħlijiet ċivili ppjanati, kif diġà previst mid-Direttiva dwar it-Tnaqqis tal-Ispiża tal-Broadband, iżda fil-proposta hija estiża b’mod konsiderevoli f’termini ta’ kamp ta’ applikazzjoni u applikazzjoni. Pereżempju, l-informazzjoni dwar ix-xogħlijiet ċivili meħtieġa skont il-proposta trid tkun disponibbli f’format diġitali mill-fornitur tan-network permezz ta’ punti uniċi ta’ informazzjoni mill-inqas tliet xhur qabel l-ewwel talba għal permess. F’dan ir-rigward, peress li l-bażijiet tad-data li fihom din l-informazzjoni diġà huma disponibbli f’ħafna pajjiżi tal-UE, il-KESE jemmen li l-punt uniku ta’ informazzjoni għandu jiġi integrat u marbut ma’ bażijiet tad-data oħra, sabiex tiġi evitata d-duplikazzjoni u jiġu ffrankati l-ispejjeż.

3.8.

Il-proposta tinkludi wkoll miżuri li jikkonċernaw il-proċeduri tal-permessi, li jridu jiġu standardizzati fil-livell nazzjonali u jsiru kompletament aċċessibbli permezz tal-introduzzjoni ta’ approvazzjoni taċita, li titqies li sseħħ erba’ xhur wara li titressaq talba. Barra minn hekk, tikketta ta’ “lest għall-fibra” hija prevista sabiex jiġi vverifikat jekk bini jissodisfax ir-rekwiżiti għall-installazzjoni faċli ta’ network b’kapaċità għolja ħafna bħall-fibra ottika, li għandha tkun kundizzjoni għall-għoti ta’ permessi tal-bini għal binjiet ġodda. Madankollu, il-KESE jenfasizza li jkun importanti li n-network b’kapaċità għolja ħafna jinġieb f’dak il-bini, sabiex jiġi sfruttat il-potenzjal sħiħ tagħhom u jsir l-aħjar użu mill-investimenti li saru.

3.9.

Il-KESE jqis li huwa importanti li l-Istati Membri jkollhom l-għażla li jżommu jew jintroduċu miżuri konformi mal-liġi tal-UE li jmorru lil hinn mir-rekwiżiti minimi stabbiliti mill-Att dwar l-Infrastruttura tal-Gigabits, kif iddikjarat b’mod espliċitu fil-Premessa 11, li ġustament tiddikjara li dan ir-Regolament ma għandux jipprjeveni l-adozzjoni ta’ miżuri nazzjonali b’konformità mad-dritt tal-UE mmirati biex jippromovu l-użu konġunt tal-infrastruttura fiżika eżistenti jew biex jippermettu l-introduzzjoni aktar effiċjenti ta’ infrastruttura fiżika ġdida, li jikkomplementaw id-drittijiet u l-obbligi skont l-Att dwar l-Infrastruttura tal-Gigabits.

4. Kummenti speċifiċi

4.1.

Il-proposta hija konformi mal-Kodiċi Ewropew għall-Komunikazzjonijiet Elettroniċi li daħal fis-seħħ f’Diċembru 2020, li aġġorna l-qafas regolatorju tal-UE dwar il-komunikazzjonijiet elettroniċi, u tikkontribwixxi biex jintlaħqu l-miri tiegħu biex jiġi inċentivat l-investiment f’networks avvanzati ta’ konnettività. Il-Kodiċi jiffoka prinċipalment fuq it-titjib tal-kompetizzjoni, jinkludi rekwiżiti għan-negozji b’saħħa sinifikanti fis-suq u jikkonċerna mhux biss l-infrastruttura fiżika iżda wkoll in-networks tal-komunikazzjonijiet elettroniċi bħall-kejbils tal-fibra, min-naħa l-oħra, l-għan ewlieni tal-Att dwar l-Infrastruttura tal-Gigabits huwa li jitneħħew l-ostakli għall-introduzzjoni tan-network, billi jitqiesu l-iżviluppi teknoloġiċi, regolatorji u tas-suq attwali.

4.2.

Sabiex jintlaħqu l-objettivi stabbiliti fl-Att dwar l-Infrastruttura tal-Gigabits, il-KESE jilqa’ l-allinjament tat-test mad-definizzjonijiet tal-Kodiċi, u jenfasizza li d-disponibbiltà ta’ proċeduri rapidi, effettivi u semplifikati hija fundamentali, flimkien ma’ termini, kundizzjonijiet u prezzijiet adatti li jistgħu jiġu applikati kullimkien b’mod konsistenti madwar l-UE. Il-KESE jqis li f’dan ir-rigward linji gwida tal-Kummissjoni huma partikolarment utli.

4.3.

F’konformità mal-għan stabbilit mid-Deċennju Diġitali tal-UE 2030, li jiddikjara li, sal-2030, l-unitajiet domestiċi Ewropej kollha għandhom ikunu koperti minn networks mobbli b’gigabits u veloċi, u għall-kuntrarju tad-Direttiva dwar it-Tnaqqis tal-Ispiża tal-Broadband, il-proposta għal Regolament tippromovi l-introduzzjoni ta’ networks b’kapaċità għolja ħafna b’obbligi ta’ aċċess għas-sidien ta’ infrastruttura fiżika, irrispettivament mill-pożizzjoni tagħhom fis-suq. Il-KESE jappoġġja l-estensjoni tal-kamp ta’ applikazzjoni, li jippermetti lill-entitajiet kollha li jipprovdu l-infrastruttura jibbenefikaw mill-proċeduri rapidi tal-permessi li jirriżultaw mill-Att dwar l-Infrastruttura tal-Gigabits. Madankollu, huwa jenfasizza l-importanza li jiġi żgurat li l-qafas regolatorju jkun komprensiv biżżejjed biex jaqdi l-ħtiġijiet differenti tal-partijiet ikkonċernati kollha involuti fl-iskjerament tal-networks b’kapaċità għolja ħafna madwar l-UE.

4.4.

Il-KESE jirrikonoxxi li l-kondiviżjoni tal-infrastruttura eżistenti hija kruċjali biex jintlaħqu l-għanijiet tad-Deċennju Diġitali tal-UE 2030, u jenfasizza wkoll l-importanza li jiġu żgurati s-sigurtà u r-robustezza tan-networks u l-protezzjoni tagħhom. L-ilħuq tal-miri tal-konnettività tal-UE jirrikjedi strateġija komprensiva li tikkombina l-aħħar teknoloġiji ma’ ktajjen tal-provvista reżiljenti, awtonomi u siguri. Dan biex jiġu evitati interruzzjonijiet fis-servizz li jirriżultaw minn fallimenti jew attakki ċibernetiċi. Għal dan l-għan, l-Att dwar l-Infrastruttura tal-Gigabits għandu jħeġġeġ lill-fornituri tan-network biex jagħżlu komponenti teknoloġiċi li jiggarantixxu livell għoli ta’ sigurtà diġitali, inaqqsu r-riskju ta’ interruzzjonijiet tan-network u jindirizzaw b’mod adegwat din l-eventwalità. Ir-robustezza, ir-reżiljenza u ċ-ċibersigurtà tan-network huma kruċjali għall-effettività tal-objettivi segwiti mill-Att dwar l-Infrastruttura tal-Gigabits, f’konformità mal-qafas regolatorju attwali tal-UE u l-aspetti rilevanti, anke fil-perspettiva ta’ kwalunkwe azzjoni futura tal-UE dwar is-suġġett, li għandhom jiġu inklużi fil-mandat il-ġdid tal-Kummissjoni mill-2024.

4.5.

Il-KESE jenfasizza li, flimkien ma’ proċeduri rapidi, effettivi u semplifikati, termini, kundizzjonijiet u prezzijiet adatti huma elementi importanti tal-aċċess għall-infrastruttura. F’dan ir-rigward, peress li huwa meħtieġ li tiġi żgurata l-effiċjenza fis-sistema, pereżempju billi jiġu evitati prezzijiet eċċessivament għoljin li jkollhom l-effett li jiskoraġġixxu l-użu ta’ network b’kapaċità għolja ħafna, il-KESE jemmen li l-Kummissjoni għandha tadotta linji gwida speċifiċi.

4.6.

Il-KESE jemmen li s-semplifikazzjoni u d-diġitalizzazzjoni tal-proċess ta’ liċenzjar huma element importanti fl-introduzzjoni tan-networks tal-komunikazzjoni elettronika. Madankollu, il-KESE jqis li jekk isir obbligatorju li tiġi prevista approvazzjoni taċita għad-drittijiet ta’ passaġġ dan jista’ ma jkunx konformi mal-prinċipju tal-proporzjonalità u jista’ jkun ta’ detriment għad-dritt għall-proprjetà, kif stabbilit fl-Artikoli 17 u 47 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea.

4.7.

Il-KESE jemmen li l-bini rapidu tal-infrastruttura, il-koordinazzjoni tax-xogħlijiet ċivili, il-ħolqien ta’ sinerġiji bejn id-diversi operaturi tan-network u l-użu konġunt tal-infrastruttura fiżika eżistenti jgħinu biex jiġi ffrankat l-investiment permezz tat-tnaqqis tal-piż ambjentali billi jiġu evitati aktar xogħlijiet ta’ inġinerija u b’hekk jgħinu biex jintlaħqu l-objettivi ambjentali.

4.8.

Il-KESE jemmen li l-introduzzjoni ta’ networks b’veloċità għolja huwa kruċjali għall-iżvilupp u l-koeżjoni soċjoekonomika. F’dan ir-rigward, huwa jqis li l-proposta għandha tispeċifika miżuri u azzjonijiet verifikabbli li jiżguraw żvilupp bilanċjat u aċċess ugwali għan-network b’kapaċità għolja ħafna, biex jiġi evitat li jikber id-distakk bejn il-pajjiżi u r-reġjuni b’veloċitajiet u kapaċitajiet ta’ żvilupp differenti, f’konformità mad-Dikjarazzjoni dwar id-Drittijiet u l-Prinċipji Diġitali (3), li skontha l-atturi kollha tas-suq li jibbenefikaw mit-trasformazzjoni diġitali għandhom jassumu r-responsabbiltajiet soċjali tagħhom u jagħtu kontribut ġust u proporzjonat għall-ispejjeż tal-infrastruttura, tal-beni u tas-servizzi pubbliċi, u li kull persuna fl-UE jkollha aċċess għal konnettività ta’ kwalità għolja, b’aċċess għall-Internet disponibbli, inklużi l-persuni b’introjtu baxx (4).

Brussell, it-12 ta’ Lulju 2023.

Oliver RÖPKE

Il-President tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew

(1) Direttiva 2014/61/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-15 ta’ Mejju 2014 dwar miżuri biex tonqos l-ispiża għall-installazzjoni ta’ networks tal-komunikazzjoni elettronika b’veloċità għolja (ĠU L 155, 23.5.2014, p. 1).

(2) Direttiva (UE) 2018/1972 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-11 ta’ Diċembru 2018 li tistabbilixxi l-Kodiċi Ewropew għall-Komunikazzjonijiet Elettroniċi (riformulazzjoni) (ĠU L 321, 17.12.2018, p. 36).

(3) Dikjarazzjoni Ewropea dwar id-Drittijiet u l-Prinċipji Diġitali għad-Deċennju Diġitali (ĠU C 23, 23.01.2023, p. 1).

(4)

Top