IL-KUMMISSJONI EWROPEA

Brussell, 29.7.2022

COM(2022) 383 final

RAPPORT TAL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW U LILL-KUNSILL

Rapport ta' rieżami dwar l-implimentazzjoni tal-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza

Rapport ta’ rieżami dwar l-implimentazzjoni tal-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza

Lulju 2022

Werrej

Introduzzjoni    

I.    BĦALISSA GĦADDEJJA IMPLIMENTAZZJONI RRF-IMPLIMENTAZZJONI: NOĦORĠU AKTAR B’SAĦĦITNA MINN PANDEMIJA GLOBALI    

I.a.    Momentum ta’ investiment u riforma għall-ekonomija Ewropea    

I.b.    L-għoti ta’ appoġġ finanzjarju immedjat    

II.    IL-PROGRESS LI SAR S’ISSA: KONTRIBUT GĦALL-OBJETTIVI TAS-SITT PILASTRI U GĦALL-UGWALJANZA BEJN IN-NISA U L-IRĠIEL    

II.a.    Sitt pilastri għal irkupru li jibqa’ validu fil-futur: Rieżami tal-istadji importanti u l-miri milħuqa    

II. b.    Il-kontribut tal-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza għall-indirizzar tal-inugwaljanzi bejn il-ġeneri    

III.    IT-TRIQ ‘IL QUDDIEM: STRUMENT FLESSIBBLI MFASSAL GĦALL-ISFIDI EMERĠENTI    

III.a.    It-tisħiħ tal-pjanijiet nazzjonali għall-irkupru u r-reżiljenza biex jiġu indirizzati sfidi ġodda    

III.b.    Nimxu ‘l quddiem: gwida għall-Istati Membri dwar l-aġġornament tal-pjanijiet    

Konklużjoni    

Introduzzjoni

Ir-Regolament (UE) 2021/241 stabbilixxa l-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza (RRF) fid-19 ta’ Frar 2021 biex jippromwovi l-koeżjoni billi jittaffew il-konsegwenzi soċjali u ekonomiċi tal-pandemija tal-COVID-19 u billi l-Unjoni titħejja aħjar għall-isfidi futuri, b’mod partikolari billi jiġu appoġġati t-tranżizzjonijiet ekoloġiċi u diġitali. Tmintax-il xahar wara, l-implimentazzjoni tal-Faċilità tinsab fit-triq it-tajba, u miexja malajr skont l-iskeda ta’ żmien tar-riformi u l-investimenti stabbiliti mill-Istati Membri. Sal-lum, diġà ġew żborżati EUR 100 biljun f’fondi tal-RRF: EUR 56.6 biljun fi prefinanzjament u EUR 43 biljun fuq pagamenti, u l-implimentazzjoni tal-Pjanijiet għall-Irkupru u r-Reżiljenza qed jipproduċu riżultati tanġibbli fil-prattika, kemm għall-investimenti kif ukoll għar-riformi, fis-sitt pilastri koperti mill-Faċilità.

Wara l-pubblikazzjoni tal-ewwel rapport annwali 1 dwar l-implimentazzjoni tal-Faċilità fl-1 ta’ Marzu 2022, u f’konformità mal-Artikolu 16 tar-Regolament, dan ir-rapport ta’ rieżami jipprovdi aġġornament dwar l-implimentazzjoni tal-Faċilità, b’valutazzjoni kwantitattiva tal-kontribuzzjoni tal-pjanijiet għall-irkupru u r-reżiljenza għall-miri klimatiċi u diġitali, kif ukoll għal kull wieħed mis-sitt pilastri. Ir-rapport jiddeskrivi wkoll kif il-pjanijiet għall-irkupru u r-reżiljenza jindirizzaw l-inugwaljanzi bejn in-nisa u l-irġiel. Dan jindirizza r-rapport dwar l-implimentazzjoni tal-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza tal-Parlament Ewropew 2 , jinkludi informazzjoni dwar l-implimentazzjoni tal-pjanijiet għall-irkupru u r-reżiljenza sat-30 ta’ Ġunju 2022 u huwa bbażat fuq data ppubblikata fit-Tabella ta’ Valutazzjoni għall-Irkupru u r-Reżiljenza. Aktar informazzjoni hija promossa wkoll permezz tal-kampanja NextGenEU mnedija mill-Kummissjoni f’Mejju 2022 3 . 

L-Artikolu 16 tar-Regolament dwar l-RRF jipprevedi li r-rapport tar-rieżami jenħtieġ li jinkludi wkoll osservazzjonijiet u gwida lill-Istati Membri qabel l-aġġornament tal-pjanijiet għall-irkupru u r-reżiljenza tagħhom relatati mal-aġġornament tal-2022 tal-kontribuzzjoni finanzjarja massima. Madankollu, bi tweġiba għall-iżviluppi ġeopolitiċi u ekonomiċi kkawżati mill-invażjoni tal-Ukrajna mir-Russja, il-Kummissjoni antiċipat l-osservazzjonijiet u l-gwida tagħha, li kienu parti mill-gwida tal-Kummissjoni dwar il-Pjanijiet għall-Irkupru u r-Reżiljenza fil-kuntest ta’ REPowerEU 4 ppubblikata f’Mejju 2022.

I.    BĦALISSA GĦADDEJJA IMPLIMENTAZZJONI RRF-IMPLIMENTAZZJONI: NOĦORĠU AKTAR B’SAĦĦITNA MINN PANDEMIJA GLOBALI

I.a.    Momentum ta’ investiment u riforma għall-ekonomija Ewropea 

Għaddew aktar minn sentejn minn meta ġiet żvelata l-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza bħala t-tweġiba tal-Ewropa għal kriżi bla preċedent. L-ekonomija Ewropea għaddejja minn trasformazzjoni fundamentali f’kuntest globali mfixkel minħabba inċertezzi kbar. Għal dik ir-raġuni, l-għan ewlieni tal-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza huwa li tippromwovi l-koeżjoni ekonomika, soċjali u territorjali tal-Unjoni billi tiffinanzja riformi u investimenti li jkollhom impatt fit-tul u tipprovdi appoġġ komprensiv għat-tranżizzjonijiet ekoloġiċi u diġitali. B’dan il-mod, il-loġika bbażata fuq il-prestazzjoni tal-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza għandha l-għan li tiżgura momentum ta’ riforma effettiv f’kull Stat Membru sal-2026. L-istimi 5 juru li, jekk jintużaw tajjeb, il-fondi min-NextGenerationEU huma mistennija li jagħtu spinta lill-PDG tal-UE b’madwar 1.5 %, filwaqt li jappoġġaw il-ħolqien ta’ impjiegi ġodda. L-introduzzjoni tal-Qafas Finanzjarju Pluriennali u n-NextGenerationEU flimkien mat-triljuni ta’ euro li diġà ntefqu mill-gvernijiet fuq miżuri nazzjonali għamlu lill-UE aktar reżiljenti u mgħammra aħjar biex tiffaċċja l-isfidi ppreżentati mill-pandemija u kriżijiet futuri oħra. Previżjonijiet reċenti jirrikonoxxu l-potenzjal ta’ tkabbir robust tal-ekonomija tal-UE minkejja t-taqlib kontinwu u n-nuqqas ta’ fjuwil fis-swieq globali kkawżati mill-gwerra fl-Ukrajna. Madankollu, il-projezzjonijiet tat-tkabbir huma mdawra b’inċertezza eċċezzjonali u soġġetti għal riskji negattivi qawwija. Meta wieħed iħares’ il quddiem, fid-dawl taż-żieda reċenti fl-inflazzjoni u ż-żieda fir-rati tal-imgħax, il-ħtieġa għal appoġġ mill-RRF hija akuta aktar minn qatt qabel u l-RRF tista’ tipprovdi appoġġ essenzjali lill-Istati Membri li qed jiffaċċjaw ċirkostanzi diffiċli.

Il-Pjanijiet għall-Irkupru u r-Reżiljenza (RRPs) ta’ 25 Stat Membru ġew approvati mill-Kummissjoni u mill-Kunsill. Ir-riformi u l-investimenti inklużi fl-RRPs jikkontribwixxu biex jiġu indirizzati b’mod effettiv l-isfidi kollha jew subsett sinifikanti minnhom identifikati fir-rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-pajjiż rilevanti indirizzati lill-Istati Membri fil-kuntest tas-Semestru Ewropew (immarkati fil-Figura 1).

Figura 1. Ishma tas-CSRs koperti mill-RRPs tal-25, skont l-oqsma ta’ politika (kif definiti f’CeSar)

Sors: Il-Kummissjoni Ewropea

L-implimentazzjoni tal-Faċilità gradwalment laħqet ritmu tajjeb, bis-saħħa tal-impenn kontinwu tal-Istati Membri. Għaddejja ħidma dwar l-arranġamenti operazzjonali bejn ħafna Stati Membri u l-Kummissjoni. Il-firma ta’ dawn hija prerekwiżit għall-preżentazzjoni tat-talba għall-ħlas. Sal-lum, ġew konklużi 13 arranġament operazzjonali, 6 li wasslu għall-preżentazzjoni ta’ 11-il talba għal pagament 7 u l-iżborż lil 6 Stati Membru 8 . Il-kontinwazzjoni tal-impenn muri mill-Istati Membri biex jissodisfaw l-istadji importanti u l-miri tagħhom b’mod f’waqtu hija indispensabbli għas-suċċess tal-Faċilità fit-tul. Is-suċċess tal-RRF jiddependi wkoll fuq l-involviment mill-qrib tas-sħab soċjali, l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili, l-awtoritajiet lokali u reġjonali, l-NGOs u partijiet ikkonċernati oħra, li kkontribwew għat-tfassil tal-pjanijiet u issa qed jaqdu rwol ewlieni fl-implimentazzjoni tagħhom. Barra minn hekk, l-Istati Membri jistgħu jiddependu wkoll fuq l-Istrument ta’ Appoġġ Tekniku tal-Kummissjoni Ewropea biex jimplimentaw il-pjanijiet tagħhom. 

Il-progress lejn il-miri diġitali u klimatiċi stabbiliti fir-Regolament

Il-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza tippreżenta spettru rikk ta’ riformi u investimenti li se jappoġġaw l-objettivi ambjentali u diġitali madwar l-UE. Il-pjanijiet nazzjonali kollha għall-Irkupru u r-Reżiljenza jappoġġaw bil-qawwa t-tranżizzjoni ekoloġika. Kull Pjan għall-Irkupru u r-Reżiljenza jeħtieġ li jinkludi minimu ta’ 37 % tal-fondi allokati għall-azzjoni klimatika. Minbarra l-mira klimatika ta’ 37 %, kull miżura individwali trid tikkonforma mal- “prinċipju la tagħmilx ħsara sinifikanti” fir-rigward tas-sett usa’ ta’ objettivi ambjentali. Filwaqt li l-pjanijiet kollha jaqbżu l-valur referenzjarju ta’ 37 % (40 % tal-allokazzjoni tal-pjanijiet huma ddedikati għall-objettivi klimatiċi), għadd ta’ Stati Membri użaw aktar minn nofs l-allokazzjoni tagħhom lejn l-objettivi klimatiċi. Barra minn hekk, il-Faċilità se tikkontribwixxi għat-trasformazzjoni diġitali tal-UE. Jappoġġa r-riformi u l-investimenti fl-infrastruttura diġitali, fil-ħiliet, fit-teknoloġiji diġitali u fir-R&I biex jappoġġa l-eċċellenza teknoloġika tal-Ewropa kif ukoll id-diġitalizzazzjoni tan-negozju u tas-servizzi pubbliċi. L-Istati Membri ngħataw mandat mir-Regolament biex jiddedikaw aktar minn 20 % tal-allokazzjoni tagħhom għall-miżuri ta’ trasformazzjoni diġitali, iżda l-biċċa l-kbira tal-Istati Membri marru lil hinn minn dan — 26 % tal-allokazzjoni totali tal-pjanijiet huma ddedikati għall-objettivi diġitali. Pereżempju, il-Ġermanja u l-Awstrija se jinvestu madwar 53 % u l-Lussemburgu, il-Litwanja u l-Irlanda 32 % rispettivament tal-allokazzjoni totali massima tagħhom lejn għanijiet diġitali.

Abbażi tal-informazzjoni miġbura fir-rapportar biannwali, l-istadji importanti u l-miri qed jiġu implimentati fil-ħin. Fl-aħħar ta’ April 2022, l-Istati Membri rrappurtaw dwar l-implimentazzjoni tal-pjanijiet tagħhom bħala parti mit-tieni ċiklu ta’ rappurtar biannwali. Id-data ppreżentata tenfasizza l-progress kostanti li sar fl-implimentazzjoni tal-pjanijiet, peress li l-Istati Membri jinsabu fit-triq it-tajba fl-implimentazzjoni tal-RRPs tagħhom.

Hemm progress ibbilanċjat fl-implimentazzjoni kemm tar-riformi kif ukoll tal-investimenti fl-RRPs kollha bi stadji importanti u miri milħuqa. 

L-Istati Membri wettqu wkoll għadd sinifikanti ta’ investimenti. Xi eżempji jidhru fil-kaxxa ta’ hawn taħt.

Fl-aħħar nett, ta’ min jenfasizza li fl-ewwel fażi tal-implimentazzjoni tal-RRPs, l-Istati Membri ssodisfaw għadd ta’ stadji importanti biex jappoġġaw l-użu tal-investimenti fil-livell nazzjonali, filwaqt li jiżguraw sistemi ta’ kontroll adegwati. Pereżempju, l-Italja introduċiet proċeduri amministrattivi ġodda biex tissimplifika u tistandardizza s-sett ta’ obbligi għan-negozji li jaċċessaw il-fondi tal-RRF, u żviluppat sistema ta’ repożitorju għall-monitoraġġ tal-implimentazzjoni tal-RRF fir-reġjuni kollha. Bl-istess mod, Franza tejbet is-sistema ta’ kontroll u awditjar billi stabbiliet ir-rwoli u r-responsabbiltajiet tal-korp ta’ koordinazzjoni u tal-ministeri rilevanti, introduċiet proċeduri għall-ġbir u l-ħżin tad-data tal-RRF u billi ddefinixxiet l-istrateġija tal-awditjar qabel it-talbiet għall-pagament.

I.b.    L-għoti ta’ appoġġ finanzjarju immedjat

L-implimentazzjoni kostanti tal-Pjanijiet għall-Irkupru u r-Reżiljenza diġà wasslet għall-iżborż ta’ madwar 20 % tal-fondi tal-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza allokati. Aktar minn EUR 56.6 biljun fi prefinanzjament tħallsu lil 21-il Stat Membru, filwaqt li EUR 43 biljun tħallsu meta ġew issodisfati l-istadji importanti u l-miri. Peress li l-ewwel talba għal pagament ippreżentata minn Spanja fil-11 ta’ Novembru 2021, il-Kummissjoni rċeviet 10 talba għal pagament oħra 9 u fl-2022 huma mistennija li jiġu ppreżentati aktar minn 30 talba għal pagament. Mit-30 ta’ Ġunju 10 , 6 pajjiż irċevew l-ewwel pagamenti (il-Kroazja, Franza, il-Greċja, l-Italja, il-Portugall, u Spanja) u l-iżborż reċenti lill-Kroazja ġab l-ammont totali tal-RRF żborżat mill-Kummissjoni għal punt ta’ referenza simboliku ta’ 100 biljun, sena biss wara s-sottomissjoni uffiċjali tal-ewwel pjanijiet. Il-pass mgħaġġel tal-iżborżi s’issa juri l-effettività tal-istrument finanzjarju tal-RRF u l-impenn għoli tal-Istati Membri biex jimplimentaw ir-riformi u l-investimenti relatati. 

II.    IL-PROGRESS LI SAR S’ISSA: KONTRIBUT GĦALL-OBJETTIVI TAS-SITT PILASTRI U GĦALL-UGWALJANZA BEJN IN-NISA U L-IRĠIEL 

II.a.    Sitt pilastri għal irkupru li jibqa’ validu fil-futur: Rieżami tal-istadji importanti u l-miri milħuqa

L-Artikolu 29(3) tar-Regolament jistieden lill-Kummissjoni tirrapporta dwar il-kontribuzzjoni ta’ kull Pjan għall-Irkupru u r-Reżiljenza għas-sitt pilastri tal-Faċilità stabbiliti fl-Artikolu 3(a) sa (f). Is-sitt pilastri huma:

·it-tranżizzjoni ekoloġika;

·trasformazzjoni diġitali;

·tkabbir smart, sostenibbli u inklużiv, inklużi l-koeżjoni ekonomika, l-impjiegi, il-produttività, il-kompetittività, ir-riċerka, l-iżvilupp u l-innovazzjoni, u suq intern li jiffunzjona tajjeb b’intrapriżi żgħar u ta’ daqs medju (SMEs) b’saħħithom;

·il-koeżjoni soċjali u territorjali;

·is-saħħa, u r-reżiljenza ekonomika, soċjali u istituzzjonali, bil-għan, fost oħrajn, li tiżdied it-tħejjija għall-kriżijiet u l-kapaċità ta’ rispons għall-kriżijiet;

·il-politiki għall-ġenerazzjoni li jmiss, it-tfal u ż-żgħażagħ, bħall-edukazzjoni u l-ħiliet.

Is-sitt pilastri ta’ politika jirriflettu oqsma ta’ politika prijoritarji ta’ rilevanza Ewropea u l-kamp ta’ applikazzjoni ġenerali tal-RRF. Biex ikun konsistenti man-natura multidimensjonali tal-miżuri individwali, fejn miżura ta’ spiss tkun marbuta ma’ diversi pilastri, ir-rappurtar huwa bbażat fuq l-assenjazzjoni ta’ kull miżura (jew submiżura) għal żewġ pilastri ta’ politika (jiġifieri pilastru primarju u sekondarju) 12 . Il-figura ta’ hawn taħt tipprovdi ħarsa ġenerali lejn in-nefqa stmata għal kull pilastru tal-politika abbażi ta’ 25 pjan adottati mill-Kunsill. It-tranżizzjoni ekoloġika, it-tkabbir intelliġenti, sostenibbli u inklużiv, kif ukoll il-koeżjoni soċjali u territorjali huma fil-quċċata tal-prijoritajiet tal-infiq (b’rata ta’ kontribuzzjoni ta’ bejn 40 u 50 %) għall-Istati Membri eżaminati. 29 % tan-nefqa tal-miżuri tikkontribwixxi għat-trasformazzjoni diġitali, u 16 % għall-politiki relatati mas-saħħa, mar-reżiljenza ekonomika, soċjali u istituzzjonali li jirriflettu wkoll ir-reazzjonijiet għall-pandemija tal-COVID. L-aħħar iżda mhux l-inqas, aktar minn 12 % tan-nefqa jikkontribwixxu għall-politiki għall-ġenerazzjoni li jmiss, inklużi l-edukazzjoni u l-ħiliet.

Figura 2. Sehem tan-nefqa stmata tal-RRPs għal kull pilastru tal-politika

Sors: It-Tabella ta’ Valutazzjoni għall-Irkupru u r-Reżiljenza. Nota: Kull miżura tikkontribwixxi għal żewġ oqsma ta’ politika tas-sitt pilastri (primarji u sekondarji), għalhekk il-kontribuzzjoni totali għall-pilastri kollha murija f’din it-tabella tammonta għal 200 % tal-kost stmat tal-RRPs approvati. Il-perċentwali kkalkulati għall-kontribuzzjoni għall-pilastri tat-tranżizzjoni ekoloġika u tat-trasformazzjoni diġitali huma differenti mill-perċentwali kkalkulati għall-kontribuzzjoni għall-objettivi klimatiċi u diġitali; dawn tal-aħħar huma kkalkulati skont metodoloġija differenti (dettaljata fl-Annessi VI u VII tar-Regolament RRF).

Aktar minn kwart tan-nefqa totali fil-pjanijiet adottati huwa stmat li jikkontribwixxi għan-nefqa soċjali, inkluż fuq it-tfal u ż-żgħażagħ (Figura 3). Minħabba l-importanza tal-infiq soċjali wara l-pandemija tal-COVID, ir-Regolament dwar l-RRF ta s-setgħa lill-Kummissjoni biex tadotta att delegat li jistabbilixxi metodoloġija għar-rappurtar dwar in-nefqa soċjali, inkluż fuq it-tfal u ż-żgħażagħ, taħt il-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza (l-Artikolu 29 (4) (b)) 13 . Il-metodoloġija adottata mill-Kummissjoni tikklassifika n-nefqa kollha ffinanzjata mill-Faċilità relatata mar-riformi u l-investimenti fid-disgħa qasam ta’ politika wiesa’, li mbagħad jiġu aggregati f’erba’ kategoriji soċjali: (1) l-impjiegi u l-ħiliet, 2) l-edukazzjoni u l-indukrar tat-tfal, 3) is-saħħa u l-kura fit-tul, u 4) il-politiki soċjali. Allokazzjoni totali ta’ EUR 135 biljun tikkontribwixxi għall-infiq soċjali, li jirrappreżenta madwar 30 % tan-nefqa totali stmata. Madwar terz ta’ dan l-ammont huwa ddedikat għall-infiq fuq l-edukazzjoni u l-indukrar tat-tfal, terz ieħor fuq is-saħħa u l-kura fit-tul, filwaqt li l-bqija huwa maqsum bejn l-infiq fuq l-impjiegi u l-ħiliet, u l-politiki soċjali.

Figura 3. Sehem tan-nefqa soċjali tal-RRF skont il-kategoriji soċjali ewlenin

Nota: Din il-figura turi r-ripartizzjoni tal-infiq soċjali stmat fl-RRPs kollha approvati. Il-kategoriji soċjali huma definiti u applikati abbażi tal-metodoloġija adottata mill-Kummissjoni f’konsultazzjoni mal-Parlament Ewropew u l-Istati Membri  fir-Regolament Delegat 2021/2105 .

S’issa, il-pagamenti bi stadji importanti u miri milħuqa relatati ma’ miżuri fir-reżiljenza tas-saħħa, ekonomika, soċjali u istituzzjonali, u tkabbir intelliġenti u sostenibbli u inklużiv huma l-akbar fid-daqs (bejn wieħed u ieħor EUR 10 biljun kull wieħed). Madwar EUR 8 biljun tħallsu għat-twettiq tal-istadji importanti u l-miri relatati mat-tranżizzjoni ekoloġika u l-koeżjoni soċjali u territorjali. L-EUR 6 biljun li jifdal tan-nefqa stmata huma maqsuma bejn it-trasformazzjoni diġitali u l-politiki għall-ġenerazzjoni li jmiss, it-tfal u ż-żgħażagħ (Figura 4).

Figura 4. Pagament skont il-pilastru (f’biljuni ta’ EUR) - prefinanzjament eskluż

Nota: Din il-graff hija bbażata fuq metodoloġija żviluppata mill-Kummissjoni biex timmonitorja l-progress tal-infiq bejn il-pilastri. Skont din il-metodoloġija, kull pagament jitqassam bejn is-sitt pilastri abbażi tal-kategoriji tal-pilastri assenjati għall-miżuri assoċjati mas-sett ta’ stadji importanti u miri tat-talba għal pagament.

Pilastru 1: Tranżizzjoni ekoloġika

L-RRF se tgħin biex jintlaħqu l-miri tal-UE biex jitnaqqsu l-emissjonijiet netti ta’ gassijiet serra b’mill-inqas 55 % sal-2030 u biex tintlaħaq in-newtralità klimatika sal-2050. Flimkien mal-kontribut għat-twettiq tal-ambizzjoni klimatika u għall-objettivi tar-REPowerEU bħall-promozzjoni tal-mobbiltà sostenibbli, iż-żieda fl-effiċjenza enerġetika u użu ogħla ta’ sorsi ta’ enerġija rinnovabbli, il-miżuri appoġġati mill-RRF se jiżguraw ukoll progress lejn objettivi ambjentali oħra bħat-tnaqqis tat-tniġġis tal-arja, il-promozzjoni tal-ekonomija ċirkolari jew ir-restawr u l-protezzjoni tal-bijodiversità, eċċ. Total ta’ EUR 249 biljun tal-allokazzjoni totali tal-Istati Membri ġie ddedikat għal miżuri li jikkontribwixxu għall-pilastru tat-tranżizzjoni ekoloġika, li jista’ jinqasam fi 11-il qasam ta’ politika (ara l-figura 5).

Figura 5. Tqassim tan-nefqa li tappoġġa t-tranżizzjoni ekoloġika għal kull qasam ta’ politika

Sors: It-Tabella ta’ Valutazzjoni għall-Irkupru u r-Reżiljenza.  
Il-perċentwal huwa relatat mas-sehem globali ttikkettat taħt dan il-pilastru ta’ politika tal-25 pjanijiet adottati mit-30 ta’ Ġunju 2022

Fost dawk li ġew issodisfati s’issa, 89-il stadju importanti u mira jikkontribwixxu għall-pilastru 1 14 . Ftit eżempji huma ppreżentati hawn taħt.

Ir-Regolament dwar l-RRF jirrikjedi li mill-inqas 37 % tal-allokazzjoni totali f’kull RRP għandhom jappoġġaw l-objettivi klimatiċi. Ir-riformi u l-investimenti proposti mill-Istati Membri qabżu l-mira ta’ 37 % (ara wkoll il-figura 6 hawn taħt). In-nefqa totali stmata fuq il-klima fil-pjanijiet adottati tammonta għal EUR 198 biljun, madwar 40 % tal-allokazzjoni totali tal-pjanijiet kif ikkalkulata skont il-metodoloġija tat-tikkettar klimatiku 15 . 

Figura 6. Kontribuzzjoni għall-objettivi klimatiċi bħala sehem tal-allokazzjoni tal-RRP

Sors: It-Tabella ta’ Valutazzjoni għall-Irkupru u r-Reżiljenza.

Pilastru 2: Trasformazzjoni diġitali

Il-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza tipprovdi kontribut sinifikanti għat-trasformazzjoni diġitali fl-Unjoni. Il-pjanijiet jinkludu firxa ta’ miżuri, inkluż l-użu ta’ infrastrutturi diġitali tal-ġenerazzjoni li jmiss u teknoloġiji avvanzati, l-iżvilupp tal-ħiliet diġitali għall-popolazzjoni u l-forza tax-xogħol, u appoġġ għad-diġitalizzazzjoni tal-intrapriżi kif ukoll tas-servizzi pubbliċi. Total ta’ EUR 141 biljun se jikkontribwixxi għall-pilastru tat-trasformazzjoni diġitali, u se jitqassam bejn l-oqsma ta’ politika diġitali kif muri fil-Grafika 7.

Figura 7. Tqassim tan-nefqa li tappoġġa t-trasformazzjoni diġitali għal kull qasam ta’ politika

Sors: It-Tabella ta’ Valutazzjoni għall-Irkupru u r-Reżiljenza.  
Il-perċentwal huwa relatat mas-sehem globali mmarkat taħt dan il-pilastru ta’ politika tal-25 pjanijiet adottati mit-30 ta’ Ġunju 2022.

Sal-lum, intlaħqu l-istadji importanti u l-miri tal-44 li jikkontribwixxu għall-pilastru diġitali. Xi eżempji minn talbiet għal pagament li ġew ivvalutati b’mod pożittiv huma ppreżentati hawn taħt.

Ir-Regolament dwar l-RRF jirrikjedi li mill-inqas 20 % tal-allokazzjoni totali f’kull RRP tappoġġa l-objettivi diġitali. Ir-riformi u l-investimenti proposti mill-Istati Membri qabżu l-mira diġitali ta’ 20 %; in-nefqa diġitali stmata totali fil-pjanijiet adottati tammonta għal EUR 127 biljun, 26 % tal-allokazzjoni totali tal-pjanijiet kif ikkalkulata skont il-metodoloġija tat-tikkettar diġitali 16 .

Figura 8. Kontribuzzjoni għall-objettivi diġitali bħala sehem tal-allokazzjoni tal-RRP

Sors: It-Tabella ta’ Valutazzjoni għall-Irkupru u r-Reżiljenza.

Pilastru 3: Tkabbir intelliġenti, sostenibbli u inklużiv, inklużi l-koeżjoni ekonomika, l-impjiegi, il-produttività, il-kompetittività, ir-riċerka, l-iżvilupp u l-innovazzjoni, u suq intern li jiffunzjona tajjeb b’SMEs b’saħħithom

Fil-pjanijiet tagħhom, l-Istati Membri inkludew ħafna riformi u investimenti li jikkontribwixxu għall-promozzjoni ta’ tkabbir intelliġenti, sostenibbli u inklużiv u biex jagħmlu l-ekonomiji tagħhom kif ukoll l-ekonomija tal-Unjoni kollha kemm hi aktar reżiljenti. B’mod partikolari, meta titqies l-importanza tal-intrapriżi żgħar, medji u kbar (SMEs) għall-ekonomiji tagħna u għall-proċess ta’ rkupru, l-Istati Membri ressqu għadd sinifikanti ta’ miżuri li jappoġġaw direttament u indirettament lill-SMEs 17 . B’kollox, il-25 pjan adottati mill-Kunsill mit-30 ta’ Ġunju, jikkontribwixxu għall-pilastru 3 b’madwar 235 biljun promozzjoni ta’ tkabbir intelliġenti, sostenibbli u inklużiv f’firxa ta’ oqsma ta’ politika differenti (ara l-Figura 9).

Figura 9. Tqassim tan-nefqa li tappoġġa tkabbir intelliġenti, sostenibbli u inklużiv għal kull qasam ta’ politika

Sors: It-Tabella ta’ Valutazzjoni għall-Irkupru u r-Reżiljenza.  
Il-perċentwal huwa relatat mas-sehem globali ttikkettat taħt dan il-pilastru ta’ politika tal-25 pjanijiet adottati mit-30 ta’ Ġunju 2022

B’mod partikolari, minn 228 stadju importanti u mira milħuqa, 115 jikkontribwixxu għall-pilastru 3, u juru li qed isir progress importanti lejn ir-restawr u l-promozzjoni tat-tkabbir sostenibbli. Ftit eżempji ta’ miżuri bi stadji importanti u miri ssodisfati huma rrapportati fil-kaxxa ta’ hawn taħt.

Barra minn hekk, l-Istati Membri jinsabu fit-triq it-tajba fl-implimentazzjoni tagħhom tar-riformi u l-investimenti biex jappoġġaw lill-SMEs fl-irkupru tagħhom u biex itejbu l-aċċess tagħhom għall-finanzjament, inkluż permezz tal-fondi tal-RRF. Pereżempju, il-Kroazja qed timplimenta riforma tal-ambjent tan-negozju u regolatorju biex issaħħaħ il-kompetittività tal-ekonomija li tagħti attenzjoni partikolari lill-effetti ekonomiċi tar-regolamentazzjoni fuq l-SMEs. Il-Greċja se tirriforma l-ambjent tan-negozju tagħha billi tnaqqas il-piż amministrattiv u regolatorju fuq in-negozji, inklużi l-SMEs. B’mod aktar speċifiku, ir-riforma se tnaqqas il-kumplessità, il-kost u t-tul ta’ diversi proċessi bħal pereżempju l-ksib ta’ kreditu, il-kisba ta’ konnessjoni tal-elettriku, ir-reġistrazzjoni tal-proprjetà, u l-kisba ta’ permess għall-bini. Hija prevista wkoll riforma tal-qafas tal-akkwist pubbliku taħt il-pjan Grieg, fost l-oħrajn, biex jittejjeb l-aċċess tal-SMEs għall-kuntratti pubbliċi. Ir-riforma tal-akkwist pubbliku tal-Italja se tissimplifika r-regoli u l-proċessi tal-akkwist pubbliku, iżżid iċ-ċertezza legali għan-negozji, tħaffef l-għoti ta’ kuntratti pubbliċi u tnaqqas il-ħlasijiet tard mill-amministrazzjonijiet pubbliċi, li se jkunu ta’ benefiċċju wkoll għall-SMEs.

Pilastru 4: Il-koeżjoni soċjali u territorjali

L-Istati Membri inkludew għadd sinifikanti ta’ miżuri biex jappoġġaw il-koeżjoni soċjali u territorjali, speċjalment billi jikkontribwixxu għall-implimentazzjoni tal-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali. B’mod aktar preċiż, l-25 RRPs adottati mill-Kunsill s’issa, se jappoġġaw il-pilastru 4 b’madwar EUR 222 biljun. It-tqassim tan-nefqa fi ħdan il-pilastru jidher fil-figura 10. 

Figura 10. Tqassim tan-nefqa li tappoġġa l-koeżjoni soċjali u territorjali għal kull qasam ta’ politika

Sors: It-Tabella ta’ Valutazzjoni għall-Irkupru u r-Reżiljenza.

Il-perċentwal huwa relatat mas-sehem globali mmarkat taħt dan il-pilastru ta’ politika tal-25 pjanijiet adottati mit-30 ta’ Ġunju 2022. Il-metodoloġija għar-rappurtar tan-nefqa soċjali, kif definita fir-Regolament Delegat (UE) 2021/2105, hija allinjata u integrata bis-sħiħ fil-metodoloġija għar-rappurtar tan-nefqa taħt is-sitt pilastri. Taħt dan il-pilastru, l-oqsma ta’ politika mmarkati b’asterisk (*) jintużaw għar-rappurtar tan-nefqa soċjali, inklużi t-tfal u ż-żgħażagħ, taħt il-Faċilità. 

Meta wieħed iħares lejn it-talbiet għal pagament ivvalutati b’mod pożittiv mit-30 ta’ Ġunju 2022, 82 tal-istadji importanti u l-miri ssodisfati jappoġġaw il-pilastru 4. Ta’ min jenfasizza li 28 mill-istadji importanti u l-miri milħuqa jappoġġaw l-impjiegi fis-sens wiesa’, 18 li juru impenn qawwi mill-Istati Membri għall-ħolqien ta’ impjiegi ta’ kwalità għolja mill-istadji inizjali tal-implimentazzjoni tal-RRPs.

Pilastru 5: Is-saħħa, u r-reżiljenza ekonomika, soċjali u istituzzjonali, bil-għan li, fost l-oħrajn, tiżdied it-tħejjija għall-kriżijiet u l-kapaċità ta’ rispons għall-kriżijiet

Il-miżuri li jippromwovu s-saħħa, u r-reżiljenza ekonomika, soċjali u istituzzjonali jidhru b’mod prominenti fil-pjanijiet għall-irkupru u r-reżiljenza, li għandhom l-għan li jsaħħu s-sistemi tas-saħħa u r-reżiljenza u t-tħejjija tal-istituzzjonijiet. Ir-riformi u l-investimenti jikkontribwixxu biex jintlaħqu l-għanijiet tal-pilastru 5 b’madwar EUR 87 biljun (ara t-tqassim fl-Illustrazzjoni 10), u diġà ntlaħqu 98-il stadju importanti u mira, li jservu bħala eżempju ċar li l-Istati Membri ddedikaw sforzi sinifikanti biex iżidu r-reżiljenza tagħhom u jagħmlu progress lejn l-awtonomija strateġika miftuħa tal-Unjoni.

Figura 11. Tqassim tan-nefqa li tappoġġa s-saħħa, u r-reżiljenza ekonomika, soċjali u istituzzjonali

Sors: It-Tabella ta’ Valutazzjoni għall-Irkupru u r-Reżiljenza. Il-perċentwal huwa relatat mas-sehem globali mmarkat taħt dan il-pilastru ta’ politika tal-25 pjanijiet adottati mit-30 ta’ Ġunju 2022. Il-metodoloġija għar-rappurtar tan-nefqa soċjali, kif definita fir-Regolament Delegat (UE) 2021/2105, hija allinjata u integrata bis-sħiħ fil-metodoloġija għar-rappurtar tan-nefqa taħt is-sitt pilastri. Taħt dan il-pilastru, l-oqsma ta’ politika mmarkati b’asterisk (*) jintużaw għall-metodoloġija tan-nefqa soċjali.

Ftit eżempji ta’ miżuri bi stadji importanti u miri milħuqa huma ppreżentati hawn taħt.

It-tisħiħ tal-istituzzjonijiet u t-titjib tat-tħejjija għall-kriżijiet u l-kapaċità ta’ rispons jinvolvu wkoll il-promozzjoni tal-awtonomija strateġika miftuħa tal-Unjoni. Għadd ta’ Stati Membri se jinvestu fit-tisħiħ tal-oqfsa taċ-ċibersigurtà tagħhom f’dan ir-rigward. Spanja se ssaħħaħ il-kapaċità taċ-ċibersigurtà taċ-ċittadini, tal-SMEs u tal-professjonisti u għandha l-għan li ttejjeb l-ekosistema ġenerali tas-settur, filwaqt li r-Rumanija se tiżgura ċ-ċibersigurtà tal-entitajiet pubbliċi u privati li għandhom infrastruttura ta’ valur kritiku. Is-Slovakkja se tibni u ttejjeb is-sorsi rinovabbli tal-ġenerazzjoni tal-elettriku u se żżid il-flessibbiltà tas-sistemi tal-elettriku għal integrazzjoni akbar ta’ sorsi rinovabbli tal-enerġija, li se tikkontribwixxi biex iżżid l-indipendenza enerġetika tagħha. Xi Stati Membri se jinvestu wkoll fi proġetti industrijali meqjusa bħala ta’ importanza strateġika, pereżempju, is-setturi tal-ajrunawtika u tal-ispazju fil-każ ta’ Franza.

Pilastru 6: Politiki għall-ġenerazzjoni li jmiss

Il-miżuri taħt il-politiki għall-ġenerazzjoni li jmiss, it-tfal u ż-żgħażagħ, jiffokaw primarjament fuq l-edukazzjoni, it-taħriġ, l-edukazzjoni u l-kura bikrija tat-tfal, kif ukoll, miżuri li jappoġġaw l-impjieg taż-żgħażagħ. Madwar tliet kwarti tan-nefqa totali relatata mas-sitt pilastru EUR 56 biljun jikkontribwixxu għall-edukazzjoni ġenerali, vokazzjonali u għolja. Il-25 % li jifdal huma maqsuma kważi b’mod ugwali bejn l-edukazzjoni u l-kura bikrija tat-tfal, u l-appoġġ għall-impjieg taż-żgħażagħ.

Figura 12. Analiżi tan-nefqa li tappoġġa l-politiki għall-ġenerazzjoni li jmiss għal kull qasam ta’ politika

Sors: It-Tabella ta’ Valutazzjoni għall-Irkupru u r-Reżiljenza. Il-perċentwal huwa relatat mas-sehem globali mmarkat taħt dan il-pilastru ta’ politika tal-25 pjanijiet adottati mit-30 ta’ Ġunju 2022. Il-metodoloġija għar-rappurtar tan-nefqa soċjali, kif definita fir-Regolament Delegat (UE) 2021/2105, hija allinjata u integrata bis-sħiħ fil-metodoloġija għar-rappurtar tan-nefqa taħt is-sitt pilastri. Taħt dan il-pilastru, l-oqsma ta’ politika mmarkati b’asterisk (*) jintużaw għall-metodoloġija tan-nefqa soċjali.

Mill-istadji importanti u l-miri relatati mal-pilastru 6, 18 intlaħqu. Dawn l-istadji importanti u l-miri huma assoċjati ma’ miżuri dwar il-politiki attivi tas-suq tax-xogħol, li jappoġġaw it-trasformazzjoni diġitali fl-edukazzjoni, l-appoġġ għat-tagħlim, ir-reklutaġġ ta’ sussidji għall-apprendistati, kif ukoll l-appoġġ għall-edukazzjoni għolja taż-żgħażagħ.

II. b.    Il-kontribut tal-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza għall-indirizzar tal-inugwaljanzi bejn il-ġeneri

L-impatt tal-kriżi tal-COVID-19 fuq l-ugwaljanza bejn il-ġeneri

Il-kriżi tal-COVID-19kixfet u aggravat l-isfidi tal-inugwaljanza bejn il-ġeneri fl-UE. L-impatt tal-paternità fuq l-impjieg u s-sigħat maħduma ġie aggravat matul il-kriżi, bir-rata ta’ impjieg tan-nisa bi tfal żgħar fl-UE li kienet 11.8 pp inqas minn dik tan-nisa mingħajr tfal fl-2020. 19 Ir-responsabbiltajiet ta’ kura mhux imħallsa jżommu madwar 7.7 miljun mara fl-UE milli jipparteċipaw fis-suq tax-xogħol, meta mqabbla ma’ 450 000 raġel biss 20 . Wara dawn l-iżviluppi hemm differenzi li ilhom jeżistu fir-rappreżentanza tan-nisa u l-irġiel fis-setturi u l-okkupazzjonijiet affettwati mill-kriżi, bħar-rappreżentanza żejda tan-nisa f’setturi milquta ħażin mil-lockdowns, id-differenzi bejn il-ġeneri fl-użu tat-telexogħol, u l-implikazzjonijiet ta’ żidiet f’daqqa fix-xogħol ta’ kura mhux imħallas.

L-impatt fiżiku u psikosoċjali tal-pandemija żied ukoll l-inugwaljanzi u kellu impatt b’mod partikolari fuq in-nisa, it-tfal u 21 l-gruppi żvantaġġati. Fatturi importanti li għandhom jiġu nnutati huma l-vjolenza domestika intensifikata u l-impatt ogħla tal-pandemija fuq is-saħħa mentali fuq in-nisa u l-gruppi żvantaġġati. 22  

Kunsiderazzjonijiet dwar l-ugwaljanza bejn il-ġeneri taħt is-Semestru Ewropew

Kull sena, skont is-Semestru Ewropew, il-Kummissjoni tipproponi lill-Kunsill għadd ta’ rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-pajjiż (CSRs) biex tissaħħaħ il-koordinazzjoni fost l-Istati Membri dwar il-politika ekonomika, fiskali, tal-impjiegi u dik soċjali. Din hija parti mill-qafas ta’ governanza ekonomika tal-Unjoni Ewropea. Wara l-proklamazzjoni tal-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali, is-Semestru Ewropew jipprovdi wkoll qafas għall-koordinazzjoni u l-monitoraġġ tal-isforzi tal-Istati Membri fit-twettiq tal-prinċipji u d-drittijiet stabbiliti mill-Pilastru dwar l-opportunitajiet indaqs u l-aċċess għas-suq tax-xogħol, kundizzjonijiet tax-xogħol ġusti, u l-protezzjoni u l-inklużjoni soċjali. Il-prinċipju 2 jindirizza speċifikament l-ugwaljanza bejn is-sessi, u l-prinċipju 3 opportunitajiet indaqs.

Subsett sinifikanti ta’ sfidi identifikati fir-rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-pajjiż tal-2019 relatati mal-ugwaljanza bejn il-ġeneri huma indirizzati mill-Istati Membri fil-Pjanijiet għall-Irkupru u r-Reżiljenza li ġew approvati s’issa. Fl-2019, is-CSRs rilevanti għall-ugwaljanza bejn is-sessi nħarġu għal disa’ pajjiżi (l-Awstrija, Ċipru, ir-Repubblika Ċeka, l-Estonja, il-Ġermanja, l-Irlanda, l-Italja, il-Polonja u s-Slovakkja). Huma koprew il-ħtieġa li tiżdied il-parteċipazzjoni tan-nisa fis-suq tax-xogħol u li jiġu pprovduti edukazzjoni u kura bikrija tat-tfal kif ukoll kura fit-tul bħala prerekwiżit biex tiżdied tali parteċipazzjoni, il-ħtieġa li jitnaqqsu d-diżinċentivi fiskali biex wieħed jaħdem aktar sigħat u l-ħtieġa li titnaqqas id-differenza bejn il-pagi tal-irġiel u n-nisa.

Fl-isfond tal-pandemija tal-COVID-19, is-CSRs maħruġa fl-2019 baqgħu validi fl-2020 u ġew ikkumplimentati minn rakkomandazzjonijiet li jindirizzaw l-isfidi addizzjonali ppreżentati mill-kriżi. Peress li l-kamp ta’ applikazzjoni tematiku tar-rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-pajjiż inbidel b’mod sinifikanti fis-Semestru Ewropew tal-2020, ma nħarġet l-ebda CSR b’referenzi espliċiti għall-ugwaljanza bejn il-ġeneri, iżda 22-il Stat Membru rċevew CSRs li jirreferu għal gruppi żvantaġġati b’mod ġenerali. Il-premessi ta’ ħafna CSRs indirizzaw ukoll kunsiderazzjonijiet ta’ ugwaljanza, filwaqt li enfasizzaw l-importanza tagħhom f’varjetà ta’ oqsma ta’ politika. Filwaqt li ma ġew proposti l-ebda CSRs mhux fiskali fl-2021, fl-2022 ġew proposti CSRs rilevanti għall-ugwaljanza bejn is-sessi għal tliet pajjiżi (l-Awstrija, il-Ġermanja, il-Polonja), b’enfasi fuq il-parteċipazzjoni tan-nisa fis-suq tax-xogħol u l-għoti ta’ kura tat-tfal.

L-RRF u l-ugwaljanza bejn is-sessi

Il-kunsiderazzjonijiet tal-ugwaljanza jidhru b’mod prominenti fl-RRF, għalkemm ma jikkostitwixxux kriterju formali għall-valutazzjoni mill-Kummissjoni tal-pjanijiet nazzjonali. Ir-Regolament dwar l-RRF jirrikjedi li l-Istati Membri jispjegaw kif il-pjanijiet rispettivi tagħhom jikkontribwixxu għall-ugwaljanza bejn il-ġeneri u l-opportunitajiet indaqs għal kulħadd, f’konformità mal-prinċipji 2 u 3 tal-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali u mal-Għan ta’ Żvilupp Sostenibbli (SDG) 5 (tinkiseb l-ugwaljanza bejn il-ġeneri u tingħata s-setgħa lin-nisa u l-bniet kollha) u, fejn rilevanti, mal-istrateġija nazzjonali dwar l-ugwaljanza bejn il-ġeneri 23 . Ir-Regolament jirrikjedi wkoll li l-Istati Membri jiddeskrivu l-koerenza u l-komplementarjetà tal-miżuri tagħhom ma’ politiki oħra kif ukoll mal-finanzjament minn sorsi oħra tal-UE, inkluż mill-Fond Soċjali Ewropew + (FSE +).

L-objettivi ġenerali tar-Regolament jispeċifikaw li l-Faċilità għandha tagħti attenzjoni speċjali lin-nisa fil-mitigazzjoni tal-impatt tal-kriżi (ara b’mod partikolari l-Artikolu 4 l-Artikolu 18(4)(o)). Barra minn hekk, il-kamp ta’ applikazzjoni tal-Faċilità jinkludi l-pilastru 4 (ara l-Artikolu 3(d)), li jiffoka fuq il-koeżjoni soċjali u territorjali, fejn il-kunċett ta’ “soċjali” jinkludi t-titjib tal-ugwaljanza bejn is-sessi u l-opportunitajiet indaqs. Il-kunsiderazzjonijiet tal-ugwaljanza huma indirizzati wkoll permezz tal-għan li jitnaqqsu l-vulnerabbiltajiet soċjali, li huwa parti minn wieħed mill-kriterji ta’ valutazzjoni tal-pjanijiet.

Fl-aħħar nett, l-Artikolu 17(3) tar-Regolament jirrikjedi li l-pjanijiet jindirizzaw l-isfidi kollha jew subsett sinifikanti minnhom identifikati fis-CSRs rilevanti, inklużi dawk indirizzati lill-Istati Membri fl-2019 u fl-2020 li kienu direttament jew indirettament marbuta mal-objettiv tat-titjib tal-ugwaljanza bejn il-ġeneri. Matul it-tħejjija tal-pjanijiet, il-Kummissjoni appellat b’mod konsistenti lill-Istati Membri biex jirriflettu kunsiderazzjonijiet ta’ ugwaljanza fil-pjanijiet nazzjonali tagħhom. F’konformità mal-approċċ doppju tal-Istrateġija dwar l-Ugwaljanza bejn il-Ġeneri, 24 il-Kummissjoni ħeġġet lill-Istati Membri jinkludu miżuri mmirati biex jippromwovu l-ugwaljanza kif ukoll biex jintegraw kunsiderazzjonijiet ta’ ugwaljanza fil-pjanijiet kollha.

Rappurtar dwar l-ugwaljanza bejn il-ġeneri fl-implimentazzjoni tal-Pjanijiet għall-Irkupru u r-Reżiljenza

Il-Kummissjoni ppromwoviet l-iżvilupp ta’ għodod ta’ rapportar fil-livell tal-UE u tal-Istati Membri biex timmonitorja l-implimentazzjoni tal-RRF u tiżgura li tikkontribwixxi biex l-UE u l-irkupru jsiru aktar inklużivi, inkluż billi tiżgura li diversi data rrappurtata tiġi diżaggregata skont il-ġeneru. Għal dan il-għan, il-Kummissjoni adottat żewġ atti delegati a) dwar it-tabella ta’ valutazzjoni tal-irkupru u r-reżiljenza u indikaturi komuni u b) ir-rappurtar ex-post dwar in-nefqa soċjali. It-tnejn li huma daħlu fis-seħħ fit-2 ta’ Diċembru 2021.

Dawn l-atti delegati fihom diversi dispożizzjonijiet biex jiġi segwit l-impatt fuq il-ġeneri tal-RRF:

·Ir-Regolament Delegat (UE) 2021/2106 25  jistabbilixxi 14-il indikatur komuni li magħhom l-Istati Membri jirrapportaw dwar il-progress lejn l-objettivi tal-Faċilità u erbgħa minn dawn l-indikaturi komuni jeħtieġu diżaggregazzjoni tad-data skont il-ġeneru.

·Sabiex tittraċċa l-kontribuzzjoni tal-RRF għall-ugwaljanza bejn il-ġeneri, il-Kummissjoni, f’konsultazzjoni mal-Istati Membri, fl-għodod ta’ valutazzjoni tagħha assenjat marka għal miżuri b’enfasi fuq l-ugwaljanza bejn il-ġeneri, f’konformità mal-metodoloġija stabbilita fir-Regolament Delegat (UE) 2021/2105. 26  

Huwa importanti li, minħabba restrizzjonijiet metodoloġiċi, in-natura ex ante tal-valutazzjoni u n-natura bbażata fuq il-prestazzjoni tal-RRF, l-impatt reali u n-nefqa fuq l-ugwaljanza bejn il-ġeneri ma jistgħux jiġu derivati direttament mill-pjanijiet infushom.

Miżuri li jiffukaw fuq l-ugwaljanza bejn is-sessi fil-pjanijiet nazzjonali 

Abbażi tal-attribuzzjoni mill-Kummissjoni tal-bnadar tal-ugwaljanza bejn is-sessi għall-miżuri rispettivi tal-pjanijiet, f’konsultazzjoni mal-Istati Membri, 129 miżura fil-25 pjan adottati mit-30 ta’ Ġunju 2022 huma meqjusa li għandhom fokus fuq l-ugwaljanza bejn is-sessi. Ara t-tqassim għal kull Stat Membru fil-figura 13. 27  

Figura 13. Sehem (f’%) ta’ miżuri li jiffukaw fuq l-ugwaljanza bejn il-ġeneri fl-RRPs adottati

Sors: Tabella ta’ Valutazzjoni tal-Irkupru u r-Reżiljenza

Filwaqt li miżuri speċifiċi jikkontribwixxu l-aktar għall-pilastri 4 (Koeżjoni soċjali u territorjali), 5 (Saħħa, u reżiljenza ekonomika, soċjali u istituzzjonali), u 6 (Politiki għall-ġenerazzjoni li jmiss) tal-RRF, l-ugwaljanza bejn il-ġeneri hija appoġġata wkoll permezz ta’ miżuri li jikkontribwixxu għall-pilastri 1 (Tranżizzjoni ekoloġika), 2 (Trasformazzjoni diġitali) u 3 (Tkabbir intelliġenti, sostenibbli u inklużiv).

Pereżempju, xi miżuri li jappoġġaw it-tranżizzjoni ekoloġika taħt il-pilastru 1 jikkontribwixxu għall-objettivi tal-ugwaljanza bejn il-ġeneri (eż. il-Belġju, ir-Repubblika Ċeka, il-Finlandja, is-Slovakkja u Spanja), billi jippromwovu t-taħriġ fil-ħiliet ekoloġiċi fost in-nisa jew joħolqu u jirrinnovaw faċilitajiet għall-indukrar tat-tfal b’effiċjenza enerġetika ogħla.

F’miżuri li jappoġġaw it-tranżizzjoni diġitali taħt il-pilastru 2, diversi Stati Membri (eż. Ċipru, l-Estonja, il-Finlandja, il-Latvja, il-Portugall, Spanja u l-Iżvezja) inkludew azzjonijiet biex itejbu l-ħiliet diġitali tal-bniet u tan-nisa kif ukoll rappreżentanza ugwali fi STEM u fl-ICT (eż. il-Portugall, l-Italja).

Taħt il-Pilastru 3 dwar it-tkabbir intelliġenti, sostenibbli u inklużiv, xi Stati Membri integraw il-kunsiderazzjonijiet tal-ugwaljanza bejn is-sessi billi inkludew miżuri biex itejbu l-aċċess għall-finanzi għall-intraprendituri nisa u biex jappoġġaw negozji ġodda li huma proprjetà tan-nisa. Bl-istess mod, hemm miżuri li jgħinu lin-nisa jtejbu l-ħiliet intraprenditorjali tagħhom. Diversi Stati Membri introduċew ukoll obbligi jew miri speċifiċi ta’ rappurtar ibbażati fuq is-sessi (eż. Ċipru, Franza, l-Italja, il-Portugall, is-Slovenja u Spanja).

Il-miżuri taħt il-Pilastru 4 jinkludu riformi biex titnaqqas id-diskrepanza fil-pensjonijiet bejn is-sessi (eż. l-Awstrija), jitjieb il-bilanċ bejn ix-xogħol u l-ħajja privata u l-kundizzjonijiet tax-xogħol (eż. il-Kroazja u s-Slovenja), u biex tissaħħaħ l-integrazzjoni tal-ugwaljanza bejn is-sessi fil-politiki attivi tas-suq tax-xogħol (eż. Spanja), kif ukoll investimenti biex tiġi inċentivata l-parteċipazzjoni tan-nisa fis-suq tax-xogħol (eż. l-Italja), u biex jittejjeb il-litteriżmu finanzjarju tan-nisa (eż. Ċipru).

Ħafna miżuri biex jissaħħu s-sistemi tas-saħħa u tal-kura fit-tul taħt il-pilastru 5 għandhom l-għan li jtejbu l-kwalità u l-għoti ta’ kura formali u informali kemm fil-livell nazzjonali kif ukoll f’dak reġjonali jew lokali, filwaqt li jnaqqsu r-responsabbiltajiet tal-kura li spiss jittieħdu min-nisa fl-unitajiet domestiċi (eż. l-Awstrija, ir-Repubblika Ċeka, l-Estonja, l-Italja, il-Litwanja, is-Slovenja, Spanja, l-Iżvezja). Barra minn hekk, xi miżuri se jikkontribwixxu speċifikament għall-appoġġ tan-nisa tqal soċjalment żvantaġġati u għat-titjib tal-kundizzjonijiet tax-xogħol għall-professjonijiet okkupati b’mod predominanti min-nisa, bħall-infermerija (eż. l-Awstrija u l-Iżvezja).

Fl-aħħar nett, il-miżuri taħt il-pilastru 6 jinkludu riformi u investimenti biex jiżdied l-aċċess għall-edukazzjoni u l-kura bikrija tat-tfal (eż. l-Awstrija, il-Belġju, Ċipru, ir-Repubblika Ċeka, il-Ġermanja, il-Greċja, l-Italja, il-Polonja, is-Slovakkja u Spanja), li jikkostitwixxi għajnuna u kundizzjoni importanti għall-appoġġ tal-parteċipazzjoni tan-nisa fis-suq tax-xogħol.

Sal-lum, 13-il miżura b’enfasi fuq l-ugwaljanza bejn il-ġeneri jinkludu stadji importanti u miri milħuqa, ara ftit eżempji hawn taħt.

III.    IT-TRIQ ‘IL QUDDIEM: STRUMENT FLESSIBBLI MFASSAL GĦALL-ISFIDI EMERĠENTI 

III.a.    It-tisħiħ tal-pjanijiet nazzjonali għall-irkupru u r-reżiljenza biex jiġu indirizzati sfidi ġodda 

Il-finanzjament taħt termini ta’ finanzjament favorevoli ħafna huwa disponibbli għall-Istati Membri taħt l-RRF biex jappoġġaw riformi u investimenti addizzjonali. Huwa importanti li wieħed iżomm f’moħħu li l-Istati Membri għandhom il-possibbiltà li jsaħħu l-pjanijiet tagħhom billi jżidu riformi u investimenti ġodda li għandhom jiġu ffinanzjati permezz ta’ self. Ir-Regolament RRF jistabbilixxi l-ammont massimu ta’ self għal EUR 360 biljun fi prezzijiet tal-2018. S’issa, ġew impenjati madwar EUR 165 biljun ta’ appoġġ fil-forma ta’ self, kif muri fl-Illustrazzjoni 13 hawn taħt. Għalhekk, l-ammont ta’ self mill-RRF li jibqa’ disponibbli għal talba mill-Istati Membri huwa ta’ madwar EUR 225 biljun meta kkonvertit fi prezzijiet attwali. Is-self mill-RRF jista’ jiġi kkombinat ma’ finanzjament privat biex jingrana l-impatt tiegħu. Sabiex it-talbiet għal self jiġu pproċessati malajr u biex jiġi żgurat proċess ġust u trasparenti, il-Kummissjoni ssuġġeriet, bħala parti mir-Regolament emendatorju propost dwar ir-REPowerEU, li l-Istati Membri jesprimu l-intenzjoni tagħhom dwar l-użu possibbli ta’ self mill-RRF 30 jum wara d-dħul fis-seħħ tar-Regolament il-ġdid.

Figura 14. Ħarsa ġenerali lejn is-self impenjat (f’biljuni ta’ EUR)

Sors: Il-Kummissjoni Ewropea

L-RRF bħala għodda li tappoġġa l-kisba tal-objettivi tal-pjan REPowerEU 

Fid-dawl tal-invażjoni tal-Ukrajna mir-Russja u l-avvenimenti ġeopolitiċi reċenti, l-Istati Membri qed jiffaċċjaw sfidi bla preċedent. Sar aktar importanti minn qatt qabel li tingħata spinta lir-reżiljenza tal-Istati Membri u li jsir investiment f’oqsma strateġikament importanti b’mod konġunt u koordinat madwar l-Unjoni, b’konformità mal-prinċipji tal-ġustizzja u s-solidarjetà. L-enfasi mxiet saħansitra aktar fuq l-aċċellerazzjoni tat-tranżizzjoni ekoloġika u diġitali kif ukoll biex nimxu ‘l quddiem bir-riformi u l-investimenti biex jiżdiedu t-tħejjija għall-kriżijiet u l-kapaċità ta’ rispons għall-kriżijiet. Għadd kbir ta’ Pjanijiet għall-Irkupru u r-Reżiljenza diġà jkopri miżura biex jiġu indirizzati dawn l-isfidi, u t-tħaffif tal-implimentazzjoni ta’ dawn il-miżuri eżistenti huwa ċertament prijorità.

Il-Kummissjoni pproponiet pjan REPowerEU, li juża l-RRF bħala waħda mill-għodod ewlenin ta’ twassil. Il-pjan REPowerEU għandu l-għan li jwieġeb għall-urġenza doppja biex jittrasforma s-sistema tal-enerġija tal-Ewropa: l-eliminazzjoni gradwali tad-dipendenza tal-UE fuq il-fjuwils fossili Russi, li jintużaw bħala arma ekonomika u politika u jiswew lill-kontribwenti Ewropej kważi EUR 100 biljun fis-sena, li jżidu r-reżiljenza tagħna u jgħaddu malajr it-tranżizzjoni nadifa. Filwaqt li jibni fuq il-pakkett “Lesti għall-Mira ta’ 55 %” u jlesti l-azzjonijiet dwar is-sigurtà tal-provvista u l-ħżin tal-enerġija, il-Pjan REPowerEU jippreżenta sett addizzjonali ta’ azzjonijiet biex: 1) jiffrankaw l-enerġija u jagħtu spinta lill-effiċjenza enerġetika, 2) jiddiversifikaw il-provvisti tal-enerġija, 3) jaċċelleraw it-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa, u 4) jikkombinaw b’mod intelliġenti l-investimenti u r-riformi. Il-proposta tal-Kummissjoni għandha l-għan li tiżgura li l-Istati Membri jipproponu kapitolu REPowerEU fi kwalunkwe Pjan ta’ Rkupru u Reżiljenza modifikat. Tali kapitlu jenħtieġ li jkun iffukat fuq miżuri li jikkontribwixxu għall-objettivi tar-REPowerEU li jappoġġjaw l-iffrankar tal-enerġija, jiddiversifikaw il-provvisti tal-enerġija u jaċċelleraw l-introduzzjoni tal-enerġija rinnovabbli biex jissostitwixxu l-fjuwils fossili fid-djar, l-industrija, it-trasport u l-ġenerazzjoni tal-enerġija. Tali kapitolu jenħtieġ li jappoġġa dawn l-objettivi permezz ta’ rikwalifikazzjoni aċċellerata tal-forza tax-xogħol lejn ħiliet ekoloġiċi, kif ukoll appoġġ għall-ktajjen tal-valur f’materjali u teknoloġiji ewlenin marbuta mat-tranżizzjoni ekoloġika.

Ġew proposti riżorsi addizzjonali biex l-RRF twieġeb għal dawn l-isfidi ġeopolitiċi bla preċedent. Iż-żieda fid-diversifikazzjoni u s-sigurtà tal-provvista tal-enerġija tal-Unjoni u t-tnaqqis tad-dipendenza tal-UE fuq il-fjuwils fossili huma vitali għal irkupru b’suċċess u sostenibbli. L-Istati Membri għandhom il-possibbiltà li jagħmlu użu mill-pakkett ta’ self li jifdal taħt l-RRF u jużaw self biex jappoġġaw miżuri f’konformità mal-objettivi ta’ REPowerEU. Il-Kummissjoni pproponiet ukoll li żżid il-fondi disponibbli tal-RRF b’EUR 20 biljun mill-bejgħ ta’ kwoti tas-Sistema tal-UE għan-Negozjar ta’ Emissjonijiet li bħalissa huma miżmuma fir-Riżerva tal-Istabbiltà tas-Suq biex tgħin lill-Istati Membri jindirizzaw dawn l-isfidi. Fl-aħħar nett, il-proposta tipprovdi lill-Istati Membri bil-possibbiltà, fuq talba tagħhom, li jittrasferixxu lejn l-RRF parti mill-allokazzjoni tagħhom taħt programmi ta’ ġestjoni kondiviża. B’mod partikolari, sehem akbar tal-allokazzjoni tagħhom għall-2021–2027 taħt il-fondi tar-Regolament dwar Dispożizzjonijiet Komuni (żieda minn 5 % għal massimu ta’ 12.5 %) u sa 12.5 % tal-allokazzjoni nazzjonali tagħhom taħt il-Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali jistgħu jiġu allokati lill-RRPs, fid-dawl tal-allinjament għoli bejn l-RRF u l-objettivi ta’ dawk il-programmi.  

Il-pjanijiet għall-Irkupru u r-Reżiljenza jinsabu f’pożizzjoni tajba biex jimplimentaw dawn il-prijoritajiet urġenti. Il-pjanijiet għall-Irkupru u r-Reżiljenza tal-Istati Membri se jservu bħala qafas strateġiku għar-riformi u l-investimenti biex tiġi żgurata azzjoni Ewropea konġunta għal sistemi tal-enerġija aktar reżiljenti, siguri u sostenibbli f’konformità mal-objettivi tal-pjan REPowerEU. Il-pjanijiet modifikati se jkollhom jindirizzaw ir-rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-pajjiż tal-2022, u b’mod partikolari dawk fil-qasam tal-enerġija. 

III.b.    Nimxu ‘l quddiem: gwida għall-Istati Membri dwar l-aġġornament tal-pjanijiet 

In-nota ta’ gwida l-ġdida dwar l-RRPs fil-kuntest tar-REPowerEU tipprovdi l-informazzjoni u l-istruzzjonijiet meħtieġa għall-Istati Membri biex jimmodifikaw il-pjanijiet tagħhom fir-rigward tal-allokazzjoni aġġornata, filwaqt li jżidu wkoll riformi u investimenti biex jindirizzaw l-objettivi tar-REPowerEU.

Il-gwida l-ġdida hija ffukata fuq il-proċess biex jiġu modifikati l-pjanijiet eżistenti filwaqt li l-gwida ta’ Jannar 2021 28 tibqa’ valida għat-tħejjija tal-RRPs b’mod ġenerali. B’mod speċifiku, in-nota ta’ gwida l-ġdida tistabbilixxi l-mod kif il-kapitolu REPowerEU għandu jkun strutturat u x’għandu jkun fih:

Il-Kummissjoni għamlitha ċara wkoll fil-Gwida li ż-żieda tal-Kapitoli REPowerEU fl-RRPs ma għandhiex iddewwem l-implimentazzjoni tal-RRPs. Huwa importanti li l-Istati Membri jkomplu jiffukaw fuq l-implimentazzjoni tal-RRPs eżistenti, biex jippermettu progress bi stadji importanti u miri, filwaqt li titqies ir-rilevanza tagħhom biex jirkupraw aktar malajr mill-impatt ekonomiku tal-pandemija u jsiru aktar reżiljenti.

Il-modifika tal-RRPs għandha għalhekk tkun ġustifikata sew u limitata għal firxa speċifika ta’ sitwazzjonijiet sabiex ikunu jistgħu jiġu adottati u mobilizzati malajr l-investimenti u r-riformi addizzjonali. L-ambizzjoni tal-RRPs ma għandhiex titnaqqas, inkluż b’mod partikolari dwar ir-riformi li jindirizzaw ir-rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-pajjiż.

Konklużjoni

L-RRF ġiet stabbilita fi Frar 2021 biex tippromwovi l-koeżjoni ekonomika, soċjali u territorjali tal-Unjoni u tipprovdi appoġġ finanzjarju sinifikanti lill-Istati Membri fil-kuntest tal-kriżi tal-COVID-19, billi żżid l-implimentazzjoni tar-riformi u l-investimenti sostenibbli. Tmintax-il xahar wara, sar progress kbir: l-implimentazzjoni tal-aġenda ambizzjuża ta’ riforma u investiment imressqa mill-Istati Membri tinsab fit-triq it-tajba, filwaqt li ssostni l-aċċellerazzjoni tat-tranżizzjonijiet ekoloġiċi u diġitali tal-Ewropa.

Barra minn hekk, il-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza saret il-pedament tal-istrateġija tal-Unjoni Ewropea orjentata lejn il-futur, hekk kif il-Pjanijiet nazzjonali għall-Irkupru u r-Reżiljenza jistabbilixxu l-aġenda ta’ investiment u ta’ riforma biex tingħata spinta lil tkabbir inklużiv u sostenibbli għas-snin li ġejjin. F’dan ir-rigward, l-RRF se tgħin lill-Istati Membri jindirizzaw l-inugwaljanzi bejn in-nisa u l-irġiel permezz ta’ miżuri li jiffukaw speċifikament fuq l-ugwaljanza bejn il-ġeneri u billi tappoġġa l-integrazzjoni tal-ugwaljanza fis-sitt pilastri ta’ politika.

In-natura unika tal-Faċilità, bħala strument immexxi mid-domanda u bbażat fuq il-prestazzjoni, uriet ukoll b’mod pożittiv l-effettività tagħha f’din il-fażi bikrija. Huwa jappoġġa l-implimentazzjoni ta’ taħlita ta’ riformi u investimenti li jsaħħu lil xulxin, li huma mfassla flimkien mal-Istati Membri, u mfassla apposta għall-ħtiġijiet tagħhom, u jipprovdu l-inċentivi adegwati biex tiġi żgurata l-implimentazzjoni tagħhom fuq terminu medju.

Mill-ħolqien tal-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza, avvenimenti ġeopolitiċi u ekonomiċi bla preċedent kellhom impatt drastiku fuq is-soċjetà u l-ekonomija tal-Unjoni, li issa qed iħabbtu wiċċhom ma’ kriżi ġdida li tirriżulta mill-impatt tal-invażjoni tal-Ukrajna mir-Russja. Il-miżuri inklużi fil-Pjanijiet eżistenti għall-Irkupru u r-Reżiljenza biex jitwettqu t-tranżizzjonijiet ekoloġiċi u diġitali jibqgħu essenzjali u jeħtieġ li jiġu implimentati bis-sħiħ. Barra minn hekk, għadd kbir ta’ miżuri inklużi fil-Pjanijiet għall-Irkupru u r-Reżiljenza tal-Istati Membri diġà huma mistennija li jikkontribwixxu għall-isfidi l-ġodda. Fl-istess ħin, l-iżviluppi ġeopolitiċi u ekonomiċi reċenti jirrikjedu sens saħansitra akbar ta’ urġenza u livell ogħla ta’ ambizzjoni biex tittejjeb b’mod sinifikanti r-reżiljenza tal-provvista tal-enerġija tal-Unjoni, titnaqqas id-dipendenza fuq l-importazzjonijiet tal-enerġija, u jiġu appoġġati tranżizzjonijiet ġusti. Dan jeħtieġ taħlita ta’ investimenti u riformi addizzjonali, kemm fil-livell tal-UE kif ukoll f’dak nazzjonali.

F’dan il-kuntest, minħabba l-ewwel suċċessi tanġibbli tal-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza, il-Kummissjoni pproponiet li din issir l-għodda ewlenija ta’ twassil ta’ REPowerEU. 29 Il-kapaċità ta’ self disponibbli tal-RRF, kif ukoll is-sorsi ta’ finanzjament addizzjonali proposti, jistgħu jikkontribwixxu għat-tisħiħ tal-awtonomija strateġika miftuħa tal-Ewropa, inaqqsu d-dipendenza tal-Unjoni fuq il-fjuwils fossili, u jappoġġaw l-enerġija rinnovabbli u jnaqqsu l-konsum tal-enerġija b’mod ġenerali. B’kapitolu REPowerEU biex tissaħħaħ l-ambizzjoni tagħhom, il-pjanijiet għall-irkupru u r-reżiljenza jinsabu f’pożizzjoni tajba biex iservu bħala qafas strateġiku ewlieni tal-Ewropa għar-riformi u l-investimenti biex tiġi żgurata azzjoni Ewropea konġunta għal sistemi tal-enerġija aktar reżiljenti, siguri u sostenibbli.

(1)

 COM(2022)75 finali

(2)

 Disponibbli fuq https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/A-9-2022-0171_MT.html

(3)

 F’konformità mal-Artikolu 34(3) tar-Regolament dwar l-RRF, ara https://europa.eu/next-generation-eu/index_mt

(4)

 In-nota ta’ gwida hija disponibbli fuq https://ec.europa.eu/info/sites/default/files/c_2022_3300_1_en_0.pdf

(5)

Ara Pfeiffer P., Varga J. u f’’t Veld J. (2021), “Quantifying Spillovers of NGEU investment”, European Economy Discussion Papers, No. 144 u Afman et al. (2021), “An overview of the economics of the Recovery and Resilience Facility”, Quarterly Report on the Euro Area (QREA), Vol. 20, Nru. 3 pp. 7-16. Iż-żewġ studji jenfasizzaw ukoll is-sensittività tar-riżultati għas-suppożizzjonijiet ewlenin.

(6)

Arranġamenti operazzjonali ffirmati mal-Kroazja, Ċipru, l-Estonja, Franza, il-Greċja, l-Italja, il-Latvja, il-Litwanja, il-Portugall, ir-Rumanija, is-Slovakkja, is-Slovenja u Spanja. 12-il arranġament operazzjonali addizzjonali huma mistennija li jiġu ffirmati sa tmiem l-2022.

(7)

Talbiet għal pagament ippreżentati mill-Kroazja, Franza, il-Greċja, l-Italja, il-Portugall, ir-Rumanija, is-Slovakkja u tnejn minn Spanja u l-Italja.

(8)

Pagamenti żborżati lill-Kroazja, lil Franza, lill-Greċja, lill-Italja, lill-Portugall u lil Spanja.

(9)

 Spanja għat-tieni darba fit-30/04, Franza fis-26/11/2021, il-Greċja, l-Italja, il-Portugall, il-Kroazja, is-Slovakkja fid-29/04 u r-Rumanija fil-31/05.

(10)

 L-ewwel talba għal pagament tas-Slovakkja u t-tieni talba għal pagament ta’ Spanja ġew approvati mill-Kummissjoni fil-21/07/2022. Iż-żewġ pagamenti jġibu s-somma globali mħallsa għal EUR 112,4 biljun.

(11)

  https://ec.europa.eu/info/business-economy-euro/recovery-coronavirus/recovery-and-resilience-facility_mt

(12)

Il-miżuri huma assenjati lill-pilastri primarji u sekondarji abbażi tar-rilevanza tagħhom. Il-qasam ta’ politika predominanti tal-miżura (eż. ekoloġiku, diġitali, eċċ.) jiddetermina l-assenjazzjoni primarja tagħha. L-assenjazzjoni sekondarja hija bbażata fuq it-tieni qasam ta’ politika l-aktar rilevanti tal-miżura.

(13)

Regolament Delegat 2021/2105

(14)

Stadju importanti u mira jistgħu jikkontribwixxu għal aktar minn pilastru wieħed.

(15)

L-RRPs kellhom jispeċifikaw u jiġġustifikaw sa liema punt kull miżura tikkontribwixxi bis-sħiħ (100 %), parzjalment (40 %) jew ma għandha l-ebda impatt (0 %) għall-objettivi klimatiċi, bl-użu tal-Anness VI tar-Regolament dwar l-RRF. Il-kombinazzjoni tal-koeffiċjenti mal-istimi tal-kostijiet ta’ kull miżura tippermetti l-kalkolu sa liema punt il-pjanijiet jikkontribwixxu għall-mira klimatika.

(16)

L-RRPs kellhom jispeċifikaw u jiġġustifikaw sa liema punt kull miżura tikkontribwixxi bis-sħiħ (100 %), parzjalment (40 %) jew ma għandha l-ebda impatt (0 %) għall-objettivi diġitali, bl-użu tal-Anness VII tar-Regolament dwar l-RRF. Il-kombinazzjoni tal-koeffiċjenti mal-istimi tal-kostijiet ta’ kull miżura tippermetti l-kalkolu sa liema punt il-pjanijiet jikkontribwixxu għall-mira diġitali.

(17)

Aktar informazzjoni u eżempji konkreti ta’ miżuri li jipprovdu appoġġ lill-SMEs jistgħu jinstabu fl-analiżi tematika tal- “appoġġ għall-SMEs” ippubblikata fit-Tabella ta’ Valutazzjoni għall-Irkupru u r-Reżiljenza: https://ec.europa.eu/economy_finance/recovery-and-resilience-scoreboard/assets/thematic_analysis/3_SME.pdf  

(18)

Dawn l-istadji importanti huma marbuta ma’ miżuri li jikkontribwixxu għall-kategorija soċjali tal- “Impjiegi”, kif definit mir-Regolament Delegat 2021/2105.

(19)

Rapport Konġunt dwar l-Impjiegi 2022, ara https://ec.europa.eu/info/sites/default/files/economy-finance/2022_european_semester_proposal_for_a_joint_employment_report_0.pdf.

(20)

EIGE, Inugwaljanzi bejn il-ġeneri fil-kura u l-konsegwenzi għas-suq tax-xogħol, 2021.

(21)

Bħall-persuni b’diżabbiltà, l-anzjani u l-persuni bi sfond razzjali jew etniku minoritarju

(22)

EIGE, ara htps://eige.europa.eu/publications/gender-equality-index-2021-health.

(23)

L-Artikolu 18(4)(o) tar-Regolament (UE) 2021/241 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-12 ta’ Frar 2021 li jistabbilixxi l-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza.

(24)

L-Istrateġija ssegwi approċċ doppju tal-integrazzjoni tal-ugwaljanza bejn is-sessi flimkien ma’ azzjonijiet immirati.

(25)

Ir-Regolament Delegat (UE) 2021/2106 li jistabbilixxi l-indikaturi komuni u l-elementi dettaljati tat-tabella ta’ valutazzjoni tal-irkupru u r-reżiljenza.

(26)

 Ir-Regolament Delegat (UE) 2021/2105 tat-28 ta’ Settembru 2021 li jissupplimenta r-Regolament (UE) 2021/241 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jistabbilixxi l-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza billi jiddefinixxi metodoloġija għar-rapportar tan-nefqa soċjali. Ta’ min jinnota li l-Kummissjoni applikat din il-metodoloġija mhux biss għal miżuri ta’ natura soċjali, iżda wkoll għall-miżuri l-oħra kollha inklużi fl-RRPs adottati b’enfasi fuq l-ugwaljanza bejn il-ġeneri, sabiex din tinqabad aħjar fil-pjanijiet kollha. Dan il-fokus ma kellux għalfejn ikun il-fokus ewlieni tal-miżuri kkonċernati. Dan jimplika li miżuri li ma jkunux immarkati jista’ jkollhom ukoll impatt fuq l-ugwaljanza bejn is-sessi. Barra minn hekk, minħabba l-limitazzjonijiet metodoloġiċi, in-natura ex ante tal-valutazzjoni u n-natura bbażata fuq il-prestazzjoni tal-RRF, l-impatt reali u n-nefqa fuq l-ugwaljanza bejn il-ġeneri ma jistgħux jiġu derivati direttament mill-bnadar.

(27)

Iċ-ċifri huma illustrattivi, maħsuba biex jintużaw għal analiżi kwalitattiva, u ma jikkostitwixxux valutazzjoni komparattiva tal-RRPs tal-Istati Membri. L-għadd u l-istruttura tal-miżuri f’kull pjan nazzjonali jvarjaw ħafna, kif ukoll l-approċċ li jirrifletti l-impenji għall-ugwaljanza bejn is-sessi. Analiżi aktar dettaljata tista’ tinstab fid-Dokumenti ta’ Ħidma tal-Persunal adottati mill-Kummissjoni Ewropea għal kull pjan approvat.

(28)

Id-dokument ta’ Ħidma tal-Persunal tal-Kummissjoni, (2021) 12 finali

(29)

Proposta għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jemenda r-Regolament (UE) 2021/241 fir-rigward tal-kapitoli REPowerEU fil-pjanijiet għall-irkupru u r-reżiljenza u li jemenda r-Regolament 2021/1060, 2021/2115, 2003/87/KE u d-Deċiżjoni 2015/1814. It-test sħiħ huwa disponibbli fuq https://ec.europa.eu/info/files/proposal-regulation-european-parliament-and-council-amending-regulation-eu-2021-241-regards-repowereu-chapters-recovery-and-resilience-plans-and-amending-regulation-2021-1060-2021-2115-2003-87-ec-2015-1814_en