52021AE5586

EUR-Lex

Access to European Union law

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

EUROPA
EUR-Lex home
EUR-Lex - 52021AE5586 - EN

Help

Search tips

Need more search options? Use the Advanced search

Document 52021AE5586

Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar il-“Proposta għal Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ir-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija (riformulata)” (COM(2021) 802 final — 2021/0426 (COD))

EESC 2021/05586

ĠU C 290, 29.7.2022, p. 114–119 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, GA, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

HTML

PDF

Official Journal

29.7.2022

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 290/114

Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar il-“Proposta għal Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ir-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija (riformulata)”

(COM(2021) 802 final — 2021/0426 (COD))

(2022/C 290/18)

Relatur:

Mordechaj Martin SALAMON

Konsultazzjoni	Parlament Ewropew, 14.2.2022 Kunsill, 9.2.2022
Bażi legali	L-Artikolu 194(2) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea
Sezzjoni kompetenti	Sezzjoni għat-Trasport, l-Enerġija, l-Infrastruttura u s-Soċjetà tal-Informazzjoni
Adottata fis-sezzjoni	10.3.2022
Adottata fil-plenarja	23.3.2022
Sessjoni plenarja Nru	568
Riżultat tal-votazzjoni (favur/kontra/astensjonijiet)	212/6/6

1. Konklużjonjiet u rakkomandazzjonijiet

1.1.

Il-KESE jilqa’ l-Proposta għal Direttiva dwar ir-Rendiment tal-Bini fl-Użu tal-Enerġija (EPBD) riformulata, peress li din tindirizza l-isfidi ewlenin identifikati f’Opinjonijiet preċedenti tal-KESE biex tipprovdi għodod sabiex jiġi indirizzat il-faqar enerġetiku u jiġi rrimedjat nuqqas strutturali ta’ investiment fit-tul fil-qasam tal-bini, biex b’hekk tissaħħaħ ir-rinnovazzjoni speċjalment tal-bini bl-agħar prestazzjoni u naqbdu t-triq it-tajba lejn tisħin u tkessiħ dekarbonizzati.

1.2.

Il-KESE jappoġġja bis-sħiħ dan l-approċċ tal-UE biex jinkiseb ambjent mibni effiċjenti fl-użu tal-enerġija, ta’ kwalità għolja u mingħajr l-użu ta’ fossili, peress li l-miżuri fil-livell tal-UE huma aktar effiċjenti biex titħaffef it-tranżizzjoni meħtieġa.

1.3.

Il-KESE jqis li ż-żidiet qawwija reċenti fil-prezzijiet għall-enerġija u l-prospettiva ta’ prezzijiet għoljin fuq perjodu ta’ żmien medju wrew li huwa saħansitra aktar importanti li tiġi stabbilita strateġija biex tittaffa u jiġi eliminat il-faqar enerġetiku. Iridu jiġu implimentati miżuri konkreti mmirati lejn it-titjib tal-effiċjenza fl-użu tal-enerġija tal-bini biex tiġi żgurata akkomodazzjoni deċenti, affordabbli u tajba għas-saħħa għal kulħadd. Dawn il-miżuri għandhom jinkludu t-tneħħija sikura tal-asbestos.

1.4.

1.5.

Il-KESE jitlob li tiġi stabbilita progressjoni aktar komprensiva tar-rekwiżiti għat-titjib mill-bidu nett, bi skeda ta’ żmien aktar ċara u aktar kompluta li twassal sal-2050, biex tħeġġeġ rinnovazzjonijiet li jħarsu ’l quddiem.

Peress li l-EBPD innifisha ma tipprovdix finanzjament ġdid u l-kompitu tal-finanzjament tar-rinnovazzjonijiet meħtieġa huwa diffiċli, il-KESE jqis li huwa kruċjali li l-qafas u l-għodod ipprovduti għall-aċċess għall-finanzi kemm pubbliċi kif ukoll bankarji fl-EBPD ikunu kapaċi jwettqu l-kompitu.

1.6.

Meta jitqies ir-rwol ċentrali tagħhom fit-titjib tal-effiċjenza fl-użu tal-enerġija tal-istokk tal-bini, il-KESE jilqa’ ż-żieda fir-rekwiżiti, fl-affidabbiltà u fl-użu taċ-Ċertifikati tar-Rendiment fl-Użu tal-Enerġija (EPCs).

1.7.

Il-KESE jilqa’ l-importanza akbar tal-Pjani Nazzjonali għar-Rinnovazzjoni tal-Bini u l-inklużjoni tar-rapportar tal-isforzi min-naħa tal-Istati Membri biex inaqqsu l-faqar enerġetiku.

1.8.

Il-KESE jappoġġja l-istabbiliment ta’ “Passaport ta’ rinnovazzjoni” tal-bini sal-2024, li jagħti lill-konsumaturi aċċess aktar faċli għall-informazzjoni u kostijiet aktar baxxi meta jippjanaw ir-rinnovazzjoni tal-bini tagħhom.

1.9.

Il-KESE jirrikonoxxi l-ħtieġa li jiġu inklużi rekwiżiti għar-rapportar dwar l-emissjonijiet tal-karbonju tul iċ-ċiklu tal-ħajja kollu (il-manifattura u l-kostruzzjoni, l-użu u t-tmiem tal-ħajja) tal-bini, peress li l-influwenza klimatika ewlenija minn djar ġodda tista’ tiġi mill-materjali u mill-isforz tal-kostruzzjoni. Il-KESE jenfasizza l-ħtieġa li jiġi żgurat li d-definizzjoni ta’ “bini b’emissjonijiet żero” tippermettilu jinteraġixxi bl-aħjar mod mas-sistemi tal-enerġija tal-madwar u jinkludi l-emissjonijiet tal-gassijiet serra inkorporati kollha. Il-valutazzjonijiet taċ-ċiklu tal-ħajja għandhom jinftiehmu bħala għodod ta’ gwida speċifiċi għall-proġett li jqabblu għażliet differenti ta’ materjali u tekniki.

1.10.

Il-KESE jappella għall-implimentazzjoni ta’ proċess komunitarju reali għat-taħriġ u t-titjib fis-snajja’ tal-bini.

2. Sfond

2.1.

Il-Kummissjoni pproponiet Direttiva dwar ir-Rendiment tal-Bini fl-Użu tal-Enerġija (riformulazzjoni) (EPBD) fil-kuntest tal-ambizzjoni tal-Patt Ekoloġiku Ewropew biex tinkiseb in-newtralità klimatika sal-2050. Fi ħdan l-istrateġija “Lesti għall-mira ta’ 55 %”, l-EPBD issegwi l-Istrateġija tal-Mewġa ta’ Rinnovazzjoni, li stabbiliet l-għan li minn tal-anqas tirdoppja r-rata annwali ta’ rinnovazzjoni tal-enerġija tal-bini sal-2030, u enfasizzat il-ħtieġa għall-miżuri regolatorji, ta’ finanzjament u ta’ abilitazzjoni meħtieġa.

2.2.

L-EPBD tipprova tipprovdi l-miżuri u l-għodod meħtieġa fi ħdan it-tliet oqsma ta’ prijorità tal-Istrateġija Mewġa ta’ Rinnovazzjoni, jiġifieri l-indirizzar tal-faqar enerġetiku u tal-bini bl-agħar prestazzjoni; il-bini pubbliku u l-infrastruttura soċjali li juru t-triq li għandna nsegwu; u d-dekarbonizzazzjoni tat-tisħin u t-tkessiħ.

2.3.

Qed tiġi proposta sensiela ta’ bidliet u żidiet fl-EPBD attwali, b’mod partikolari:

—	Mill-2030 ’il quddiem, il-bini l-ġdid kollu jrid ikun b’emissjonijiet żero; il-bini pubbliku l-ġdid diġà jrid ikun b’emissjonijiet żero sal-2027.

—

Rekwiżit ġdid huwa impost fuq l-Istati Membri biex jiżguraw li l-bini kollu li jkun proprjetà ta’ korpi pubbliċi u l-bini mhux residenzjali kollu jiġi aġġornat mill-inqas għall-klassi F tar-rendiment fl-użu tal-enerġija sal-2027 u mill-inqas għall-klassi E sal-2030. Il-bini residenzjali kollu jrid jiġi aġġornat ukoll mill-inqas għall-klassi F sal-2030 u mill-inqas għall-klassi E sal-2033. Minħabba l-kalibrazzjoni mill-ġdid tal-klassijiet tar-rendiment fl-użu tal-enerġija, ir-rekwiżiti se jwasslu għal aġġornament ta’ aktar minn 15 % tal-istokk tal-bini sal-2033.

—

L-obbligu li jkun hemm EPC huwa estiż għall-bini li jkun għaddej minn rinnovazzjoni kbira, għall-bini li għalih jiġġedded kuntratt ta’ kiri u għall-bini pubbliku kollu. Il-bini jew l-unitajiet tal-bini li jiġu offruti għall-bejgħ jew għall-kiri jrid ikollhom EPC, li jrid jiġi ddikjarat fir-reklamar kollu.

—

Il-Pjani Nazzjonali għar-Rinnovazzjoni tal-Bini se jiġu integrati bis-sħiħ fil-Pjani Nazzjonali għall-Enerġija u l-Klima biex jiġu żgurati l-komparabbiltà u t-traċċar tal-progress — inklużi pjani direzzjonali għat-tneħħija gradwali tal-fjuwils fossili fit-tisħin u t-tkessiħ sa mhux aktar tard mill-2040.

—	“Passaport ta’ rinnovazzjoni” tal-bini se jagħti aċċess għal informazzjoni u kostijiet aktar baxxi għall-konsumaturi biex jiffaċilitaw l-ippjanar tagħhom u rinnovazzjoni gradwali lejn livell ta’ emissjonijiet żero.

—	L-Istati Membri huma mistiedna jinkludu kunsiderazzjonijiet ta’ rinnovazzjoni fir-regoli ta’ finanzjament pubbliku u privat u jistabbilixxu strumenti adegwati, b’mod partikolari għall-unitajiet domestiċi bi dħul baxx.

—	Ġiet introdotta klawżola ta’ estinzjoni għall-inċentivi finanzjarji biex jintużaw il-fjuwils fossili fil-bini.

—	Trid tiġi stabbilita infrastruttura tal-iċċarġjar għall-vetturi elettriċi u tal-ispazju għall-parkeġġ tar-roti.

3. Kummenti ġenerali

3.1.

Il-KESE jilqa’ l-Proposta għal Direttiva dwar ir-Rendiment tal-Bini fl-Użu tal-Enerġija (EPBD) riformulata, peress li din tqis l-isfidi ewlenin identifikati f’Opinjonijiet preċedenti tal-KESE biex tipprovdi għodod sabiex jiġi indirizzat il-faqar enerġetiku, jiġi rrimedjat nuqqas strutturali ta’ investiment fit-tul fil-qasam tal-bini, biex b’hekk tissaħħaħ ir-rinnovazzjoni speċjalment tal-bini bl-agħar prestazzjoni u naqbdu t-triq it-tajba lejn tisħin u tkessiħ dekarbonizzati.

3.2.

Il-problema ta’ bini ftit jew moderatament iżolat li jiddependi fuq il-fjuwils fossili għat-tisħin u t-tkessiħ hija mifruxa mal-UE kollha. Fin-nuqqas ta’ politiki kkoordinati fil-livell tal-UE, hemm riskju li l-Istati Membri ma jiħdux azzjoni suffiċjenti minħabba tħassib dwar kundizzjonijiet mhux ekwivalenti ta’ kompetizzjoni.

3.3.

Għalhekk, il-KESE jappoġġja bis-sħiħ din il-proposta tal-Kummissjoni ta’ approċċ tal-UE biex jinkiseb ambjent mibni effiċjenti fl-użu tal-enerġija, ta’ kwalità għolja u mingħajr l-użu ta’ fossili. Il-miżuri fil-livell tal-UE huma aktar effiċjenti fl-aċċellerazzjoni tat-tranżizzjoni meħtieġa. Barra minn hekk, approċċ konġunt fil-livell tal-UE jgħin biex jinkisbu l-benefiċċji tas-suq intern, bħall-ekonomiji ta’ skala u l-kooperazzjoni teknoloġika bejn l-Istati Membri. Dan jikkontribwixxi wkoll għal aktar ċertezza għall-investituri u b’mod ġenerali jirfed ir-rwol ewlieni li l-Ewropa u l-kumpaniji Ewropej jista’ jkollhom bħala dawk li jistabbilixxu l-istandards globali u li jkunu fuq quddiem nett f’dan il-qasam.

3.4.

Il-KESE jqis li ż-żidiet qawwija reċenti fil-prezzijiet għall-enerġija u l-prospettiva ta’ prezzijiet għoljin mill-inqas fuq terminu medju wrew li huwa saħansitra aktar importanti li tiġi stabbilita strateġija biex jittaffa u jiġi eliminat il-faqar enerġetiku. Filwaqt li fl-2018, 6,8 % tan-nies madwar l-UE (30,3 miljun) ma setgħux ilaħħqu mal-kontijiet tal-utilitajiet, u għalhekk kienu f’riskju li jkollhom il-provvista tagħhom maqtugħa, l-iżviluppi reċenti aggravaw din il-problema. Fil-perjodu fit-tul għandhom jittieħdu miżuri konkreti mmirati lejn it-titjib tal-effiċjenza fl-użu tal-enerġija tal-bini biex tiġi żgurata akkomodazzjoni deċenti, affordabbli u tajba għas-saħħa għal kulħadd. Dan huwa aktar u aktar urġenti, peress li l-kostijiet għat-tisħin u t-tkessiħ ibbażati fuq il-fjuwils fossili se jiżdiedu permezz ta’ kostijiet dejjem ogħla tal-kwoti tal-ETS.

3.5.

Il-KESE jappoġġja bis-sħiħ l-istabbiliment ta’ Standards Minimi tar-Rendiment fl-Użu tal-Enerġija, speċifikament għall-bini residenzjali bl-agħar prestazzjoni. L-introduzzjoni tal-prinċipju fil-livell tal-UE huwa pass sinifikanti ’l quddiem. Madankollu, huwa f’idejn l-Istati Membri jekk il-bqija tal-massa tal-bini residenzjali għandhiex tkun koperta minn standards stabbiliti fil-livell nazzjonali.

3.6.

Filwaqt li l-KESE jappoġġja l-enfasi fuq l-eradikazzjoni tal-faqar enerġetiku permezz ta’ rinnovazzjoni prijoritizzata tal-parti bl-agħar prestazzjoni tal-istokk tal-bini residenzjali, dan ma għandux iwassal għal nuqqas ta’ titjib għall-bini residenzjali l-ieħor. Għalhekk, il-KESE jitlob li tiġi stabbilita progressjoni aktar komprensiva tar-rekwiżiti għat-titjib mill-bidu nett, bi skeda ta’ żmien aktar ċara u aktar kompluta li twassal sal-2050. Dan se jagħti wkoll lis-sidien tal-bini l-għarfien intwittiv dwar rekwiżiti futuri sabiex jippjanaw ir-rinnovazzjoni għal livell ottimali ta’ kostijiet.

3.7.

Peress li ċ-Ċertifikati tar-Rendiment fl-Użu tal-Enerġija (EPCs) qed isiru għodda ċentrali għall-atturi kollha, l-affidabbiltà u l-użu tagħhom għandhom jittejbu. Għalhekk, il-KESE jilqa’ d-domandi akbar biex ikun hemm titjib fil-kwalità lejn format diġitali, kontenut u metodi ta’ kalkolu ta’ kwalità tajba u dettaljati, affordabbiltà, u aċċess għall-EPCs u l-pubblikazzjoni tagħhom. EPC f’format stampat għandu dejjem ikun disponibbli għaċ-ċittadini li jeħtieġu wieħed.

3.8.

Il-KESE jilqa’ l-inklużjoni tal-isforzi ta’ kull Stat Membru biex jitnaqqas il-faqar enerġetiku fil-Pjani Nazzjonali għar-Rinnovazzjoni tal-Bini, fejn dawn se jirrapportaw dwar it-tnaqqis tan-numru ta’ persuni affettwati mill-faqar enerġetiku u s-sehem tal-popolazzjoni li tgħix f’abitazzjoni mhux adegwata (eż. ħitan jew soqfa li jnixxu) jew b’kundizzjonijiet inadegwati ta’ kumdità termali.

3.9.

Il-KESE jappoġġja l-istabbiliment ta’ “Passaport ta’ rinnovazzjoni” tal-bini sal-2024 iżda jiddubita l-effett tiegħu, peress li mhuwiex obbligatorju. Il-Passaport se jagħti aċċess aktar faċli lill-konsumaturi għall-informazzjoni u kostijiet aktar baxxi meta jippjanaw ir-rinnovazzjoni tal-bini tagħhom. Bħala żvilupp pożittiv, huwa jinkludi ukoll benefiċċji usa’ relatati mas-saħħa, il-kumdità u r-rispons tal-bini għat-tibdil fil-klima.

3.10.

Minħabba l-inabbiltà mifruxa li jiġu ssodisfati r-rekwiżiti ta’ finanzjament biex tinbeda r-rinnovazzjoni fost dawk li jinsabu f’sitwazzjoni ta’ faqar enerġetiku u wkoll għal ħafna sidien ta’ djar żgħar, il-KESE jqis li huwa kruċjali li l-qafas u l-għodod ipprovduti fl-EBPD għall-finanzjament ikunu kapaċi jwettqu l-kompitu. Dan irid jinkludi spjegazzjonijiet u gwida ċari fl-aspetti finanzjarji tar-rinnovazzjoni, inkluż l-użu tal-krediti fil-livell lokali. Il-KESE jiġbed l-attenzjoni wkoll għat-talba tiegħu f’(TEN/723) biex l-iskemi diversi jiġu unifikati sabiex isiru aktar ċari u aktar aċċessibbli għall-unitajiet domestiċi u l-awtoritajiet pubbliċi fil-mira tagħhom.

3.11.

Il-KESE jirrikonoxxi l-ħtieġa li fir-rekwiżiti tal-EPBD jiġu inklużi r-rekwiżiti għar-rapportar dwar l-emissjonijiet tal-karbonju tul iċ-ċiklu tal-ħajja kollu (il-manifattura u l-kostruzzjoni, l-użu u t-tmiem tal-ħajja) tal-bini. Meta jinbena bini ġdid b’użu baxx ta’ enerġija, l-influwenza klimatika ewlenija tista’ ma tiġix mill-użu tal-bini iżda mill-materjali u mill-isforz tal-kostruzzjoni. Il-valutazzjonijiet taċ-ċiklu tal-ħajja għandhom jinftiehmu bħala għodod ta’ gwida speċifiċi għall-proġett li jqabblu għażliet differenti ta’ materjali u tekniki.

3.12.

Il-KESE jenfasizza l-ħtieġa li jiġi żgurat li l-mod kif jiġi definit “bini b’emissjonijiet żero” jippermettilu jinteraġixxi bl-aħjar mod mas-sistemi tal-enerġija tal-madwar u jinkludi l-emissjonijiet integrati ta’ gassijiet serra mill-użu ta’ materjali tal-bini u s-sit tal-kostruzzjoni.

4. Kummenti speċifiċi

4.1.

Filwaqt li l-EBPD fiha innifsha ma tipprovdix finanzjament ġdid, din tistabbilixxi rekwiżiti għal-livelli ta’ finanzjament u l-koordinazzjoni tal-isforzi finanzjarji tal-Istati Membri biex jinħoloq qafas legali u finanzjarju mfassal apposta, inkluż appoġġ finanzjarju mmirat. Madankollu, il-KESE jistaqsi jekk il-finanzjament fir-realtà huwiex se jsir faċilment disponibbli għar-rinnovaturi prospettivi u jaħseb li mhuwiex ċar jekk l-isforz ta’ finanzjament totali f’kull Stat Membru hux se jkun biżżejjed biex ikunu jistgħu jintlaħqu l-miri tar-rinnovazzjoni.

4.2.

Illum, il-finanzjament u l-għotjiet ħafna drabi jistgħu jiġu żborżati biss ladarba titlesta r-rinnovazzjoni tal-enerġija, u b’hekk ikun diffiċli għal ħafna konsumaturi biex jibdew ix-xogħol. Għalhekk, il-KESE jirrakkomanda li t-test jiddikjara li l-iskemi ta’ finanzjament jeħtieġ li jipprovdu mill-inqas parti mill-ispejjeż inizjali li jiffaċċjaw il-konsumaturi.

4.3.

Il-KESE jtenni s-sejħa tiegħu (TEN/749) biex sehem sostanzjali mis-37 % tal-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza li huma delimitati għall-proġetti ekoloġiċi jiġi allokat għal proġetti tal-effiċjenza fl-użu tal-enerġija f’konformità mad-domanda reali u l-ħtieġa f’kull Stat Membru.

4.4.

Il-KESE jemmen li huwa ċentrali għas-suċċess tal-EPBD li l-Istati Membri ikunu meħtieġa jaġġustaw l-oqfsa regolatorji li mhumiex adatti għall-iskop tagħhom u jneħħu l-ostakli mhux ekonomiċi li, b’mod speċjali l-problema ta’ inċentivi kondiviżi, ixekklu r-rinnovazzjoni għal ħafna sidien u kerrejja tad-djar. Fl-istess ħin, il-KESE jqis li huwa meħtieġ li tiġi inkluża protezzjoni li tħares lill-kerrejja minn livelli ta’ kera sproporzjonati wara r-rinnovazzjoni, jew permezz ta’ appoġġ fil-kera jew limiti fuq iż-żidiet fil-kera.

4.5.

Il-KESE jqis li reviżjoni tal-Artikoli fid-Direttiva relatata maċ-Ċertifikati tar-Rendiment fl-Użu tal-Enerġija (EPCs) missha ilha li saret. L-esperjenza bl-EPCs madwar l-Ewropa tindika għadd ta’ aġġustamenti meħtieġa, li wħud minnhom jinsabu fil-proposta attwali.

4.6.

Il-KESE jirrikonoxxi bħala pass ’il quddiem li l-Istati Membri se jkollhom jiżguraw il-kwalità, l-affidabbiltà u l-affordabbiltà tal-EPCs, u jridu jwettqu kontrolli u jistabbilixxu sistema ta’ kontrolli li tiffunzjona tajjeb.

Il-KESE jqis bħala titjib siewi l-perjodu mnaqqas ta’ validità tal-EPC għal ħames snin għall-istokk tal-bini bl-aktar prestazzjoni baxxa, il-ħtieġa li l-esperti jkunu kkwalifikati jew iċċertifikati u indipendenti u r-rekwiżit espliċitu li tiġi inkluża żjara fuq il-post qabel ma jinħareġ l-EPC.

4.7.

Il-KESE jipproponi li l-EPC isir aktar utli għall-konsumaturi billi tiġi inkluża informazzjoni dwar

(a)	it-tul tal-ħajja li jifdal tas-sistema tat-tisħin, il-kost medju tax-xogħlijiet, u;

(b)	informazzjoni ta’ kuntatt tal-eqreb punt uniku ta’ servizz;

4.8.

Il-KESE jappoġġja l-proposta li jiġu ssemplifikati fil-livell tal-UE l-klassijiet tar-rendiment (A-F) fi ħdan l-EPC u l-istabbiliment ta’ mudelli komuni. Ir-rekwiżiti biex jiġu stabbiliti bażijiet tad-data aċċessibbli faċilment fil-livell nazzjonali għall-EPCs, għall-passaporti ta’ rinnovazzjoni tal-bini u għall-indikaturi tal-potenzjal ta’ intelliġenza, flimkien mat-trasferiment ta’ informazzjoni minn bażijiet tad-data nazzjonali għall-Osservatorju tal-Istokk Immobiljari, huma wkoll pożittivi.

4.9.

Il-KESE jinnota li hemm bżonn ta’ koerenza bejn il-Passaport ta’ Rinnovazzjoni tal-Bini u ċ-Ċertifikati tar-Rendiment fl-Użu tal-Enerġija biex jiġu evitati s-sensji u l-kostijiet addizzjonali mhux meħtieġa.

4.10.

Il-KESE jtenni s-sejħa tiegħu (TEN/723) għal aktar tisħiħ tal-Osservatorju tal-Faqar Enerġetiku u l-istabbiliment ta’ kooperazzjoni mill-qrib mal-Osservatorju tal-Istokk Immobiljari.

4.11.

Għaċ-ċittadini Ewropej, l-aċċess għall-pariri, l-informazzjoni, l-assistenza fl-ippjanar u l-gwida finanzjarja se jkunu kruċjali. Fil-preżent, huwa stmat li l-punti uniċi ta’ servizz jgħinu biss madwar 100 000 sid tad-djar fis-sena biex jirrinnovaw l-enerġija, filwaqt li l-potenzjal fl-2030 jista’ jkun ta’ madwar 2 000 000 sid fis-sena (1). Il-KESE jappella għal żvilupp u koordinazzjoni nazzjonali aħjar ta’ dawn il-punti uniċi ta’ servizz, il-finanzjament adegwat tagħhom, il-kondiviżjoni transfruntiera tal-aħjar prattiki u segwitu aktar mill-qrib min-naħa tal-Kummissjoni.

4.12.

Il-KESE jappoġġja t-twessigħ tal-konsultazzjoni pubblika dwar l-abbozz ta’ Pjan Nazzjonali ta’ Rinnovazzjoni tal-Bini u jipproponi li l-organizzazzjonijiet tal-konsumatur jissemmew b’mod speċifiku, minħabba li huma fl-aħjar pożizzjoni biex jipprovdu valutazzjoni u feedback dwar kemm il-programmi u l-istrumenti finanzjarji jilħqu tajjeb lill-konsumaturi.

4.13.

Il-KESE jinnota t-tisħiħ tal-Indikatur tal-Potenzjal ta’ Intelliġenza (Smart Readiness Indicator — SRI) billi jistabbilixxi d-definizzjonijiet, ir-rekwiżiti u l-kondiviżjoni meħtieġa tad-data iżda jesprimi dispjaċir li l-bini residenzjali għadu mhux qed jiġi inkluż u li l-livelli li għandhom jintlaħqu għadhom ma ġewx introdotti.

4.14.

Minħabba l-investimenti kbar, l-innovazzjonijiet mistennija u l-livelli ogħla ta’ attività fis-setturi rilevanti, il-ħtieġa għal ħaddiema b’ħiliet speċjalizzati, imġedda u mtejba se tikber b’mod konsiderevoli. Għalhekk, il-KESE jilqa’ r-rekwiżit għall-Istati Membri biex jippromovu u jiffinanzjaw l-edukazzjoni u t-taħriġ ħalli jiżguraw forza tax-xogħol b’ħiliet fis-settur tal-bini, u r-rekwiżit korrispondenti li tiġi rrapportata ħarsa ġenerali lejn il-kapaċitajiet fis-setturi tal-kostruzzjoni, tal-effiċjenza fl-użu tal-enerġija u tal-enerġija rinnovabbli fil-Pjan Nazzjonali ta’ Rinnovazzjoni tal-Bini. Il-KESE jitlob l-implimentazzjoni ta’ proċess komunitarju reali għat-taħriġ u t-titjib tal-kwalità fis-snajja’ tal-bini.

4.15.

Il-KESE jtenni t-talba tiegħu (CCMI/166) lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri biex jiżguraw li s-sustanzi perikolużi jitneħħew matul ir-rinnovazzjoni tal-bini, u jenfasizza l-ħtieġa għat-tneħħija sikura tal-asbestos.

4.16.

Fid-dawl tad-domanda aktar aċċellerata għal infrastruttura tal-iċċarġjar li diġà qed naraw illum, il-KESE jipproponi li jiżdied il-livell ta’ rekwiżiti, inkluża l-installazzjoni ta’ punti ta’ ċċarġjar intelliġenti f’bini mhux residenzjali aktar kmieni, possibbilment qabel l-2027.

4.17.

L-għoti ta’ informazzjoni, pariri u finanzjament għar-rinnovazzjoni x’aktarx li jseħħ lokalment u b’mod reġjonali. Barra minn hekk, l-EPBD tipprevedi li l-awtoritajiet lokali u reġjonali jkunu minn ta’ quddiem fit-titjib tal-bini tagħhom. Għalhekk, il-KESE jqis li huwa importanti li l-attenzjoni u l-isforz fil-livell tal-UE u dak nazzjonali jkunu inklużi fil-koordinazzjoni u fl-involviment tal-awtoritajiet lokali u reġjonali, u jeħtieġ li jesploraw ukoll il-potenzjal ta’ inizjattivi bħall-Patt tas-Sindki.

4.18.

Sabiex l-isforzi jmorru lil hinn mir-rapportar u mill-azzjoni li tixpruna l-impatt fuq il-klima qabel l-2030, il-KESE jħeġġeġ lill-Kummissjoni tistabbilixxi valuri massimi sew qabel l-2030 għall-emissjonijiet tas-CO2 għal kull metru kwadru fis-sena, aġġustati għaż-żoni klimatiċi.

4.19.

Il-KESE jappoġġja t-twessigħ tad-definizzjoni ta’ “enerġija minn sorsi rinnovabbli” biex tinkludi aktar sorsi tal-enerġija, speċjalment l-enerġija ambjentali li tintuża minn apparati elettriċi bħall-pompi tas-sħana, iżda jissuġġerixxi li l-bijomassa u l-bijogass jiġu definiti bħala parzjalment rinnovabbli minħabba li parti żgħira ħafna biss mill-bijomassa użata jew mill-bijogass prodott jistgħu jitqiesu bħala kompletament rinnovabbli. Għal użu limitat f’perjodu tranżitorju, fejn ma jeżistux alternattivi, din id-definizzjoni usa’ tista’ tinkludi wkoll l-enerġija likwida rinnovabbli (bijofjuwils u fjuwils rinnovabbli ta’ oriġini mhux bijoloġika). Jista’ jiġi introdott anness ġdid għad-Direttiva fejn jiġi ddeterminat l-impatt klimatiku ta’ forom differenti ta’ bijomassa, tal-produzzjoni tal-bijogass u tal-enerġija likwida.

4.20.

Minbarra l-emissjonijiet li jagħmlu ħsara lill-klima u minkejja t-trasportatur tal-enerġija, is-sustanzi klassiċi li jniġġsu l-arja ma għandhomx jiġu injorati, bħal materja partikolata/trab fin, in-NOx u oħrajn.

4.21.

Il-KESE jenfasizza l-ħtieġa li jiġu kkunsidrati bir-reqqa l-effetti prattiċi tal-użu tad-definizzjoni magħżula ta’ “bini b’emissjonijiet żero”, bħala bini b’rekwiżit ta’ enerġija baxxa u fejn l-enerġija kollha meħtieġa għandha tiġi prodotta fuq il-post jew fis-sistemi tat-tisħin jew tat-tkessiħ distrettwali konnessi. Id-definizzjoni

(a)	tirregola fil-prinċipju l-bini bħala “gżira” li ma għandhiex konnessjoni tajba mas-sistema tal-elettriku tal-madwar, peress li hija permessa biss b’mod espliċitu firxa limitata ta’ sorsi esterni tal-enerġija rinnovabbli;

(b)	ma tinkludix l-emissjonijiet inkorporati ta’ gassijiet serra mill-użu ta’ materjali tal-bini u l-emissjonijiet mis-sit tal-kostruzzjoni.

4.22.

Il-KESE jipproponi li l-elettriku prodott esternament minn sorsi tal-enerġija rinnovabbli ikun fuq l-istess livell tal-produzzjoni tal-elettriku fuq il-post għal bini b’emissjonijiet żero. Il-“klawżola ta’ ħruġ” fl-Anness III, fi tmiem il-paragrafu I, mhux se tipprovdi l-mezzi ġenerali biex ikun hemm bidla kosteffiċjenti fil-livell nazzjonali b’mod li jsir effiċjenti fl-użu tal-enerġija, u biex is-sistemi tal-enerġija jiġu pprovduti b’enerġija rinnovabbli. L-espansjoni tas-sistema tal-enerġija ġenerali b’unitajiet kbar hija ħafna orħos għal kull unità ta’ enerġija prodotta minn unitajiet żgħar fuq kull bini. Dan huwa partikolarment importanti għal perjodi li matulhom il-produzzjoni tal-bini stess ma tkunx qed issir (xemx/riħ). Barra minn hekk, il-flessibbiltà fir-rigward tas-sistema tal-elettriku se tnaqqas il-kostijiet kemm fi ħdan il-bini kif ukoll fis-sistema kollha kemm hi.

4.23.

Il-Kummissjoni tipproponi li twaqqaf l-għoti ta’ sussidji għall-installazzjonijiet tal-fjuwils fossili mill-2027 ’il quddiem. Il-KESE huwa sorpriż b’dan, minħabba li perjodu ta’ deprezzament raġonevoli ta’ 15-il sena jfisser li l-installazzjonijiet se jkunu ssussidjati u se jkunu jridu jitneħħew gradwalment sa mhux aktar tard mill-2040. Għalhekk, il-KESE jirrakkomanda bis-sħiħ li l-iskadenza titressaq ’il quddiem sa mhux aktar tard mill-2025.

Brussell, it-23 ta’ Marzu 2022.

Christa SCHWENG

Il-President tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew

(1) https://op.europa.eu/mt/publication-detail/-/publication/423a4cad-df95-11eb-895a-01aa75ed71a1/language-mt

Top

Choose the experimental features you want to try