IL-KUMMISSJONI EWROPEA

Brussell, 14.10.2020

COM(2020) 667 final

KOMUNIKAZZJONI TAL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW, LILL-KUNSILL, LILL-KUMITAT EKONOMIKU U SOĊJALI EWROPEW U LILL-KUMITAT TAR-REĠJUNI

Strateġija dwar is-Sustanzi Kimiċi għas-Sostenibbiltà








Lejn Ambjent Ħieles mit-Tossiċità

{SWD(2020) 225 final} - {SWD(2020) 247 final} - {SWD(2020) 248 final} - {SWD(2020) 249 final} - {SWD(2020) 250 final} - {SWD(2020) 251 final}

1.Sustanzi kimiċi sostenibbli għat-tranżizzjoni ekoloġika u diġitali

Il-Patt Ekoloġiku Ewropew 1 , li huwa l-istrateġija l-ġdida ta’ tkabbir tal-Unjoni Ewropea, fassal it-triq biex l-UE ssir ekonomija sostenibbli, newtrali għall-klima u ċirkolari sal-2050. Stabbilixxa wkoll l-għan li jiġu protetti aħjar is-saħħa tal-bniedem u tal-ambjent bħala parti minn approċċ ambizzjuż biex nindirizzaw it-tniġġis mis-sorsi kollha u nimxu lejn ambjent ħieles mit-tossiċità. Is-sustanzi kimiċi jinsabu kullimkien fil-ħajja tagħna ta’ kuljum u jaqdu rwol fundamentali fil-maġġoranza tal-attivitajiet tagħna, billi jiffurmaw parti minn virtwalment kull apparat li nużaw biex niżguraw il-benesseri tagħna, nipproteġu s-saħħa u s-sigurtà tagħna, u nilqgħu għal sfidi ġodda permezz tal-innovazzjoni. Is-sustanzi kimiċi huma wkoll l-elementi kostitwenti ta’ teknoloġiji, materjali u prodotti b’livell baxx ta’ emissjonijiet tal-karbonju, bi tniġġis żero u li huma effiċjenti fl-użu tal-enerġija u r-riżorsi. Iż-żieda fl-investiment u fil-kapaċità innovattiva tal-industrija tas-sustanzi kimiċi biex tipprovdi sustanzi kimiċi sikuri u sostenibbli se tkun vitali biex jiġu offruti soluzzjonijiet ġodda u jingħata appoġġ kemm lit-tranżizzjoni ekoloġika kif ukoll lil dik diġitali tal-ekonomija u tas-soċjetà tagħna.

Fl-istess ħin, is-sustanzi kimiċi b’karatteristiċi perikolużi jistgħu jikkawżaw ħsara lis-saħħa tal-bniedem u lill-ambjent. Filwaqt li mhux is-sustanzi kimiċi perikolużi kollha jqajmu l-istess tħassib, ċerti sustanzi kimiċi jikkawżaw il-kanċers, jaffettwaw is-sistemi immunitarji, respiratorji, endokrinali, riproduttivi u kardjovaskulari, inaqqsu r-reżiljenza tal-bniedem u l-kapaċità li jirreaġixxu għall-vaċċini 2 u jżidu l-vulnerabbiltà għall-mard 3 .

L-esponiment għal dawn is-sustanzi kimiċi ta’ ħsara huwa għalhekk ta’ theddida għas-saħħa tal-bniedem. Barra minn hekk, it-tniġġis kimiku huwa wieħed mill-muturi ewlenin li jpoġġu lid-dinja f’riskju 4 , u jħalli impatt fuq il-kriżijiet planetarji bħat-tibdil fil-klima, id-degradazzjoni tal-ekosistemi u t-telf tal-bijodiversità u jamplifikahom 5 . Sustanzi kimiċi u materjali ġodda jridu jkunu sikuri u sostenibbli b’mod inerenti, mill-produzzjoni sat-tmiem il-ħajja, filwaqt li jridu jiġu varati proċessi u teknoloġiji ta’ produzzjoni ġodda li jippermettu t-tranżizzjoni tal-industrija kimika lejn in-newtralità klimatika.

L-UE diġà għandha wieħed mill-aktar oqfsa regolatorji komprensivi u protettivi għas-sustanzi kimiċi, appoġġat mill-aktar bażi ta’ għarfien avvanzata globalment. Dan il-qafas regolatorju qed isir dejjem aktar il-mudell għall-istandards tas-sikurezza fid-dinja kollha 6 . Bla dubju, l-UE kellha suċċess fil-ħolqien ta’ suq intern li jiffunzjona b’mod effiċjenti għas-sustanzi kimiċi, fit-tnaqqis tar-riskji għall-bnedmin u għall-ambjent ikkawżati minn ċerti sustanzi kimiċi perikolużi, bħall-karċinoġeni 7 u l-metalli tqal 8 , u fil-forniment ta’ qafas leġiżlattiv prevedibbli li fih joperaw il-kumpaniji.

Madankollu, sabiex jiġu żviluppati u varati s-sustanzi kimiċi sostenibbli li jippermettu t-tranżizzjonijiet ekoloġiċi u diġitali u sabiex jiġu protetti s-saħħa tal-ambjent u tal-bniedem, b’mod partikolari dik ta’ gruppi vulnerabbli 15 , l-innovazzjoni għat-tranżizzjoni ekoloġika tal-industrija tas-sustanzi kimiċi u l-ktajjen tal-valur tagħha jridu jissaħħu u l-politika eżistenti tal-UE għas-sustanzi kimiċi trid tevolvi u tirrispondi b’mod aktar rapidu u effettiv għall-isfidi kkawżati mis-sustanzi kimiċi perikolużi. Dan jinkludi l-iżgurar li s-sustanzi kimiċi kollha jintużaw b’mod aktar sikur u sostenibbli, il-promozzjoni li s-sustanzi kimiċi li għandhom effett kroniku fuq is-saħħa tal-bniedem u l-ambjent – is-sustanzi ta’ tħassib 16 – jiġu minimizzati u sostitwiti kemm jista’ jkun, u l-eliminazzjoni gradwali tas-sustanzi l-aktar ta’ ħsara għall-użu mhux essenzjali tas-soċjetà, b’mod partikolari fil-prodotti għall-konsumatur.

Qafas regolatorju aktar koerenti, prevedibbli u b’saħħtu, flimkien ma’ inċentivi mhux regolatorji, se jixpruna l-innovazzjoni meħtieġa, jipprovdi protezzjoni miżjuda, filwaqt li jtejjeb il-kompetittività tal-industrija Ewropea tas-sustanzi kimiċi u l-ktajjen tal-valur tagħha. Sabiex jiġu żgurati kundizzjonijiet ekwi bejn l-atturi tal-UE u dawk mhux tal-UE, l-UE trid tiżgura l-infurzar sħiħ tar-regoli tagħha dwar is-sustanzi kimiċi kemm internament kif ukoll fil-fruntieri tagħha, u tippromwovihom bħala standard tad-deheb madwar id-dinja, f’konformità mal-impenji internazzjonali tagħna.

Il-pandemija tal-COVID-19 mhux biss żiedet mal-urġenza li tiġi protetta s-saħħa tal-bniedem u tal-pjaneta, iżda għamlitna wkoll konxji li l-ktajjen tal-manifattura u tal-provvista saru dejjem aktar kumplessi u globalizzati għal xi sustanzi kimiċi kritiċi, bħal dawk għall-produzzjoni tal-farmaċewtiċi. L-UE trid issaħħaħ l-awtonomija strateġika miftuħa tagħha bi ktajjen tal-valur reżiljenti u tiddiversifika l-forniment sostenibbli għal dawk is-sustanzi kimiċi li għandhom użi essenzjali għal saħħitna u biex tinkiseb ekonomija ċirkolari u newtrali għall-klima.

Din l-istrateġija tenfasizza l-oqsma fejn il-Kummissjoni trid tagħmel progress akbar, f’kooperazzjoni mill-qrib mal-partijiet ikkonċernati biex jiġu rfinati dawn l-objettivi bħala parti minn proċessi rigorużi ta’ valutazzjoni tal-impatt li jibni fuq l-evidenza abbundanti diġà miġbura dwar il-prestazzjoni tal-leġiżlazzjoni eżistenti 17 . Il-Kummissjoni se tistabbilixxi roundtable ta’ livell għoli mar-rappreżentanti mill-industrija inklużi l-SMEs, ix-xjenza u s-soċjetà ċivili biex twettaq l-objettivi tal-istrateġija fi djalogu mal-partijiet ikkonċernati. Id-diskussjonijiet tar-roundtable huma previsti li jiffokaw b’mod partikolari fuq kif il-leġislazzjoni dwar is-sustanzi kimiċi tista’ taħdem b’mod aktar effiċjenti u effettiv u kif tingħata spinta lill-iżvilupp u l-adozzjoni ta’ sustanzi kimiċi innovattivi sikuri u sostenibbli fis-setturi kollha.

2.Lejn ambjent ħieles mit-tossiċità: viżjoni fit-tul ġdida għall-politika tal-UE dwar is-sustanzi kimiċi

Kważi 20 sena mill-ewwel approċċ strateġiku għall-ġestjoni tas-sustanzi kimiċi fl-Ewropa 18 , wasal iż-żmien li titfassal viżjoni fit-tul ġdida għall-politika tal-UE dwar is-sustanzi kimiċi fl-UE. F’konformità mal-Patt Ekoloġiku Ewropew, l-istrateġija tistinka għal ambjent mingħajr tossiċità, fejn is-sustanzi kimiċi jiġu prodotti u jintużaw b’mod li jimmassimizza l-kontribut tagħhom għas-soċjetà inkluż il-kisba tat-tranżizzjoni ekoloġika u diġitali, filwaqt li tiġi evitata ħsara lill-pjaneta u lill-ġenerazzjonijiet attwali u futuri. Hija tħares lejn l-industrija tal-UE bħala attur kompetittiv globalment fil-produzzjoni u l-użu ta’ sustanzi kimiċi sikuri u sostenibbli. L-istrateġija tipproponi pjan direzzjonali u skeda taż-żmien ċari għat-trasformazzjoni tal-industrija bil-għan li jiġi attirat l-investiment fi prodotti u metodi ta’ produzzjoni sikuri u sostenibbli.

Figura: Il-ġerarkija ta’ mingħajr tossiċità — ġerarkija ġdida fil-ġestjoni tas-sustanzi kimiċi  

Din l-istrateġija tistabbilixxi triq lejn l-implimentazzjoni ta’ din il-viżjoni permezz ta’ azzjonijiet li jappoġġaw l-innovazzjoni għal sustanzi kimiċi sikuri u sostenibbli, issaħħaħ il-protezzjoni tas-saħħa tal-bniedem u tal-ambjent, tissimplifika u ssaħħaħ il-qafas legali dwar is-sustanzi kimiċi, tibni bażi ta’ għarfien komprensiva biex tappoġġa t-tfassil ta’ politika bbażata fuq l-evidenza u tagħti eżempju ta’ ġestjoni tajba tas-sustanzi kimiċi globalment.

2.1.L-innovazzjoni għal sustanzi kimiċi sikuri u sostenibbli tal-UE

It-tranżizzjoni lejn sustanzi kimiċi li huma sikuri u sostenibbli mid-disinn mhijiex biss urġenza iżda wkoll opportunità ekonomika kbira, kif ukoll komponent ewlieni tal-irkupru tal-UE mill-kriżi tal-COVID-19. Meta wieħed iqis ix-xejriet fil-produzzjoni globali tal-kimika, din hija opportunità għall-industrija tas-sustanzi kimiċi tal-UE biex terġa’ tikseb il-kompetittività tagħha billi tkompli tiżviluppa sustanzi kimiċi sikuri u sostenibbli u biex twassal soluzzjonijiet sostenibbli fis-setturi kollha, b’mod partikolari għall-materjali tal-kostruzzjoni, it-tessuti, il-mobbiltà b’livell baxx ta’ emissjonijiet tal-karbonju, il-batteriji, it-turbini eoliċi u s-sorsi ta’ enerġija rinnovabbli. Il-proposta tal-Kummissjoni dwar in-Next Generation EU, u l-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza tagħha, tipprevedi li l-Istati Membri tal-UE jinvestu fi proġetti li jiffaċilitaw it-tranżizzjoni ekoloġika u diġitali tal-industriji tal-UE, inkluż fis-settur tas-sustanzi kimiċi, u li jagħtu spinta lill-kompetittività tal-industrija sostenibbli tal-UE. It-tranżizzjoni lejn sustanzi kimiċi sostenibbli se tkun konxja tal-konsegwenzi soċjoekonomiċi inklużi l-impatti fuq l-impjiegi f’reġjuni, f’setturi u fuq ħaddiema speċifiċi.

2.1.1.Il-promozzjoni ta’ sustanzi kimiċi sikuri u sostenibbli mid-disinn

L-Ewropa għandha kumpaniji li huma minn ta’ quddiem nett, u l-kapaċità xjentifika u teknika li tmexxi t-tranżizzjoni lejn approċċ sikur u sostenibbli mid-disinn 19 għas-sustanzi kimiċi. Fil-biċċa l-kbira tagħhom, l-inizjattivi regolatorji u tas-suq diġà ġew stabbiliti, iżda s-sostituzzjoni tal-biċċa l-kbira tas-sustanzi ta’ ħsara għadha ma seħħitx bir-ritmu mistenni 20 u dawk li huma minn ta’ quddiem nett għadhom jiltaqgħu ma’ ostakli ekonomiċi u tekniċi 21 . Din it-tranżizzjoni teħtieġ politika aktar b’saħħitha u appoġġ finanzjarju, kif ukoll pariri u assistenza b’mod partikolari għall-SMEs, u tirrikjedi sforz kollettiv minn kulħadd: l-awtoritajiet, in-negozji, l-investituri u r-riċerkaturi.

L-għodod regolatorji 22 jridu jiġu sfruttati biex jixprunaw u jippremjaw il-produzzjoni u l-użu ta’ sustanzi kimiċi sikuri u sostenibbli. Huwa partikolarment importanti li l-industrija tiġi inċentivizzata biex tipprijoritizza l-innovazzjoni għas-sostituzzjoni, kemm jista’ jkun, tas-sustanzi ta’ tħassib 23 . Il-bidla lejn sustanzi kimiċi sikuri u sostenibbli mid-disinn, inkluż għal sustanzi kimiċi b’bażi bijoloġika sostenibbli 24 , u l-investiment fis-sejbien ta’ alternattivi għal sustanzi ta’ tħassib hija kruċjali għas-saħħa tal-bniedem u għall-ambjent, kif ukoll prekundizzjoni importanti biex tinkiseb ekonomija ċirkolari nadifa.

2.1.2.Il-kisba ta’ ċikli ta’ prodotti sikuri u ta’ materjali mhux tossiċi

F’ekonomija ċirkolari nadifa huwa essenzjali li tingħata spinta lill-produzzjoni u l-użu ta’ materja prima sekondarja u li jiġi żgurat li kemm il-materja prima primarja kif ukoll dik sekondarja jkunu dejjem sikuri. Il-pjan ta’ azzjoni dwar l-ekonomija ċirkolari 26 li ġie adottat dan l-aħħar wera li dan jirrikjedi taħlita ta’ azzjonijiet upstream, biex jiġi żgurat li l-prodotti jkunu sikuri u sostenibbli mid-disinn, u azzjonijiet downstream, li jżidu s-sikurezza tal-materjali u l-prodotti riċiklati u l-fiduċja fihom. Madankollu, il-ħolqien ta’ suq li jiffunzjona tajjeb għall-materja prima sekondarja, u t-tranżizzjoni lejn materjali u prodotti aktar sikuri qed inaqqas fir-ritmu minħabba għadd ta’ kwistjonijiet, b’mod partikolari n-nuqqas ta’ informazzjoni adegwata dwar il-kontenut kimiku tal-prodotti 27 . Għalhekk, il-konsumaturi, l-atturi fil-katina tal-valur kif ukoll l-operaturi tal-iskart ma jistgħux jagħmlu għażliet infurmati.

Biex nimxu lejn ċikli ta’ materjali mingħajr tossiċità u riċiklaġġ nadif u niżguraw li r-“Riċiklat fl-UE” jsir punt ta’ riferiment fid-dinja kollha, huwa neċessarju li jiġi żgurat li s-sustanzi ta’ tħassib fil-prodotti u fil-materjali riċiklati jiġu minimizzati. Bħala prinċipju, l-istess valur limitu għal sustanzi perikolużi għandu japplika għal materjal verġni u riċiklat. Madankollu, jista’ jkun hemm ċirkostanzi eċċezzjonali fejn tista’ tkun meħtieġa deroga għal dan il-prinċipju. Dan ikun bil-kundizzjoni li l-użu tal-materjal riċiklat ikun limitat għal applikazzjonijiet definiti b’mod ċar fejn ma jkun hemm l-ebda impatt negattiv fuq is-saħħa tal-konsumatur u l-ambjent, u fejn l-użu ta’ materjal riċiklat meta mqabbel ma’ materjal verġni jkun iġġustifikat abbażi ta’ analiżi ta’ każ b’każ.

L-azzjonijiet regolatorji jimxu id f’id ma’ żieda fl-investimenti f’teknoloġiji innovattivi biex tiġi indirizzata l-preżenza ta’ sustanzi ta’ legat fil-flussi tal-iskart, li min-naħa tagħhom jistgħu jippermettu r-riċiklaġġ ta’ aktar skart 28 . Dan huwa partikolarment importanti għal ċerti plastiks u tessuti. L-innovazzjonijiet u t-teknoloġiji sostenibbli se jkollhom jiġu żviluppati għal dan il-għan. Teknoloġiji bħar-riċiklaġġ kimiku jistgħu jkollhom rwol ukoll, iżda dan jgħodd biss jekk dawn jiżguraw prestazzjoni ambjentali u klimatika pożittiva b’mod ġenerali, minn perspettiva taċ-ċiklu tal-ħajja sħiħ.

2.1.3.L-ekoloġizzazzjoni u d-diġitalizzazzjoni tal-produzzjoni tas-sustanzi kimiċi

Il-produzzjoni tas-sustanzi kimiċi hija wieħed mis-setturi li jniġġsu l-aktar, li jużaw ħafna enerġija u riżorsi u hija integrata mill-qrib ma’ setturi u proċessi oħra li jużaw ħafna enerġija. Filwaqt li l-industrija Ewropea tal-kimika diġà investiet f’impjanti tal-manifattura mtejba, it-tranżizzjoni ekoloġika u diġitali għadha tirrikjedi investimenti sinifikanti għas-settur 31 . Proċessi u teknoloġiji industrijali ġodda u aktar nodfa jgħinu mhux biss biex titnaqqas l-impronta ambjentali tal-produzzjoni tas-sustanzi kimiċi iżda wkoll biex jitnaqqsu l-ispejjeż, titjieb it-tħejjija tas-suq u jinħolqu swieq ġodda għall-industrija Ewropea tas-sustanzi kimiċi sostenibbli.

L-effiċjenza enerġetika trid tiġi prijoritizzata skont l-ambizzjoni tal-Patt Ekoloġiku Ewropew, u l-karburanti bħall-idroġenu rinnovabbli u l-bijometan prodott b’mod sostenibbli jista’ jkollhom rwol deċiżiv għas-sostenibbiltà tas-sorsi tal-enerġija 32 . It-teknoloġiji diġitali – bħall-internet tal-oġġetti, il-big data, l-intelliġenza artifiċjali, is-sensuri intelliġenti u r-robotika – jista’ jkollhom ukoll rwol importanti fl-ekoloġizzazzjoni tal-proċessi tal-manifattura. Barra minn hekk, l-innovazzjonijiet kimiċi jġibu soluzzjonijiet sostenibbli fis-setturi kollha biex titnaqqas l-impronta ambjentali ġenerali tal-proċessi ta’ produzzjoni.

Lil hinn mir-rwol li għandha t-teknoloġija, l-innovazzjonijiet fil-mudelli tan-negozju jistgħu jkunu mutur importanti għat-tranżizzjoni ekoloġika tal-industrija li tipproduċi u tuża l-kimiċi. L-opportunitajiet għal bidla mill-produzzjoni u l-użu tradizzjonali tas-sustanzi kimiċi għal sustanzi kimiċi bħala servizz 33  għandhom jiġu esplorati u promossi. Innovazzjonijiet bħal dawn jistgħu jottimizzaw l-użu tal-għarfien espert u jiżguraw l-effiċjenza tar-riżorsi matul iċ-ċiklu tal-ħajja kollu, kif ukoll jinkoraġġixxu l-innovazzjoni bbażata fuq il-post u l-involviment tal-SMEs. Dawn l-iżviluppi se jkunu appoġġati mit-tassonomija tal-finanzi sostenibbli tal-UE 34 , biex jgħinu jiggwidaw il-fondi lejn il-manifattura u l-użu ta’ sustanzi kimiċi ambjentalment sostenibbli.

2.1.4.It-tisħiħ tal-awtonomija strateġika miftuħa tal-UE

Matul l-aħħar deċennji, il-manifattura u l-ktajjen tal-provvista saru dejjem aktar kumplessi u globalizzati għal xi sustanzi kimiċi kritiċi, eż. il-materja prima, is-sustanzi intermedji, l-ingredjenti farmaċewtiċi attivi. Il-pandemija tal-COVID-19 enfasizzat li l-għadd limitat ta’ fornituri għal xi sustanzi kimiċi użati f’applikazzjonijiet essenzjali tas-soċjetà jista’ joħloq riskji, pereżempju għad-disponibbiltà tal-mediċini u għall-kapaċità tal-UE li tirrispondi għall-kriżijiet tas-saħħa. Ir-reżiljenza tal-UE għal interruzzjonijiet fil-provvista mhijiex biss essenzjali biex tiggarantixxi d-disponibbiltà tas-sustanzi kimiċi użati fl-applikazzjonijiet tas-saħħa, iżda wkoll biex jintlaħqu l-għanijiet ġenerali tas-sostenibbiltà kif stabbiliti fil-Patt Ekoloġiku Ewropew, inkluż it-teknoloġiji għan-newtralità klimatika, bħall-batteriji, it-turbini eoliċi u l-fotovoltajċi, għaċ-ċirkolarità tal-materjal nadif u għall-ambizzjoni ta’ tniġġis żero.

Ekonomija u sistemi tal-kura tas-saħħa aktar reżiljenti jirrikjedu li l-kapaċità tal-produzzjoni kimika eżistenti fl-UE tirnexxi, sorsi ta’ provvista diversifikati biżżejjed u ġestjoni aħjar tar-riskju ta’ tfixkil fil-livelli kollha, riżervi strateġiċi u ħżin, kif ukoll mekkaniżmi li jiżguraw li l-ktajjen tal-provvista jkunu jistgħu jkomplu joperaw mingħajr ma jiġu affettwati f’każ ta’ kriżi.

2.2.Qafas legali tal-UE aktar b’saħħtu biex jindirizza tħassib urġenti dwar l-ambjent u s-saħħa

Għalkemm l-approċċ tal-UE għall-ġestjoni tas-sustanzi kimiċi kien effettiv fit-tnaqqis tal-esponiment tal-bniedem u tal-ambjent għal ċerti sustanzi problematiċi, it-tħassib attwali u emerġenti dwar is-saħħa u l-ambjent jitlob għat-tisħiħ tal-qafas legali biex jirreaġixxi b’mod rapidu għas-sejbiet xjentifiċi, u b’hekk isir aktar koerenti, sempliċi u prevedibbli għall-atturi kollha. B’mod partikolari, ir-Regolamenti REACH u CLP għandhom jissaħħu bħala l-pedamenti tal-UE għar-regolamentazzjoni tas-sustanzi kimiċi, u jkunu kkumplimentati b’approċċi koerenti għall-valutazzjoni u l-ġestjoni tas-sustanzi kimiċi fil-leġiżlazzjoni settorjali eżistenti, speċjalment dik li tirregola l-prodotti għall-konsumatur.

2.2.1.Il-protezzjoni tal-konsumaturi, il-gruppi vulnerabbli u l-ħaddiema mis-sustanzi kimiċi l-aktar ta’ ħsara

Il-konsumaturi huma esposti b’mod mifrux għas-sustanzi kimiċi preżenti fil-prodotti, mill-ġugarelli u l-oġġetti għall-kura tat-tfal sa materjali li jiġu f’kuntatt mal-ikel, il-kożmetiċi, l-għamara u t-tessuti, biex insemmu ftit, u miljuni ta’ ħaddiema fl-UE kollha jiġu f’kuntatt kuljum ma’ aġenti kimiċi li jistgħu jkunu ta’ ħsara għalihom 38 . Gruppi vulnerabbli tal-popolazzjoni – bħat-tfal, in-nisa tqal u l-anzjani – huma partikolarment sensittivi għal sustanzi kimiċi b’ċerti karatteristiċi perikolużi 39 .

Wieħed mill-akbar benefiċċji għas-saħħa tal-leġiżlazzjoni tal-UE dwar is-sustanzi kimiċi f’dawn l-aħħar deċennji kien it-tnaqqis fl-esponiment taċ-ċittadini għal sustanzi karċinoġeniċi. Dan kien possibbli b’mod partikolari bis-saħħa ta’ approċċ preventiv fil-leġiżlazzjoni kollha– l- “approċċ ġeneriku għall-ġestjoni tar-riskju” 40 - li jfisser li b’mod ġenerali s-sustanzi karċinoġeniċi ġew ipprojbiti mill-biċċa l-kbira tal-prodotti għall-konsumatur u għall-użi li jesponu l-gruppi vulnerabbli, filwaqt li ġew permessi eżenzjonijiet limitati skont kundizzjonijiet definiti b’mod ċar fil-liġi. Approċċ preventiv bħal dan huwa aktar sempliċi, ġeneralment aktar rapidu u jipprovdi sinjali ċari lill-atturi kollha – l-awtoritajiet tal-infurzar, l-industrija u l-utenti downstream – dwar it-tipi ta’ sustanzi kimiċi fejn l-innovazzjoni għandha tingħata prijorità mill-industrija 41 .

Madankollu, il-maġġoranza l-kbira tas-sustanzi kimiċi fl-UE bħalissa hija rregolata fuq bażi ta’ każ b’każ u għal kull użu speċifiku 42 . L-evidenza abbundanti u t-tħassib taċ-ċittadini jiġġustifikaw li għall-aktar sustanzi kimiċi ta’ ħsara l-approċċ ġeneriku għall-ġestjoni tar-riskju jsir l-għażla awtomatika, b’mod partikolari fir-rigward tal-użu tagħhom fi prodotti għall-konsumatur. Dan se jsir gradwalment. L-ewwel nett, il-Kummissjoni se testendi l-approċċ ġeneriku għall-ġestjoni tar-riskju biex tiżgura li l-prodotti għall-konsumatur ma jkunx fihom sustanzi kimiċi li jikkawżaw kanċers, mutazzjonijiet tal-ġeni, jaffettwaw is-sistema riproduttiva jew is-sistema endokrinali, jew ikunu persistenti u bijoakkumulattivi. It-tieni nett, il-Kummissjoni se tniedi minnufih valutazzjoni tal-impatt komprensiva biex tiddefinixxi l-modalitajiet u ż-żmien għall-estensjoni tal-istess approċċ ġeneriku, fir-rigward tal-prodotti għall-konsumatur, għal aktar sustanzi kimiċi, inklużi dawk li jaffettwaw is-sistemi immunitarji, newroloġiċi jew respiratorji u s-sustanzi kimiċi tossiċi għal organi speċifiċi.

L-estensjoni tal-approċċ ġeneriku se tiżgura li l-konsumaturi, l-grupp vulnerabbli u l-ambjent naturali jkunu mħarsa b’mod aktar konsistenti, filwaqt li xorta tippermetti l-użu ta’ dawn is-sustanzi kimiċi l-aktar ta’ ħsara fejn ikun ippruvat li huma essenzjali għas-soċjetà. Il-kriterji għall-użi essenzjali ta’ dawn is-sustanzi kimiċi se jkollhom jiġu definiti b’mod xieraq biex tiġi żgurata applikazzjoni koerenti fil-leġiżlazzjoni kollha tal-UE, u b’mod partikolari se jqisu l-ħtiġijiet għall-kisba tat-tranżizzjoni ekoloġika u diġitali.

L-esponiment tal-bnedmin u tal-ambjent għal sustanzi li jfixklu s-sistema endokrinali jirrikjedi attenzjoni speċifika. Dawn is-sustanzi huma dejjem aktar marbuta ma’ mard li jaġixxi permezz tas-sistema ormonali 45 . L-użu tagħhom qed jiżdied, u dan jirrappreżenta riskju serju għas-saħħa tal-bniedem u l-organiżmi selvaġġi kif ukoll joħloq spiża ekonomika għas-soċjetà. Billi l-ormoni jikkontrollaw l-iżvilupp u t-tkabbir tal-moħħ, l-esponiment għal sustanzi li jfixklu s-sistema endokrinali matul l-iżvilupp tal-fetu u l-pubertà jista’ jwassal għal effetti irriversibbli, bi wħud minnhom jiġu identifikati biss ħafna snin wara 46 . Għalkemm uħud mill-atti leġiżlattivi 47 huma kapaċi jidentifikaw is-sustanzi li jfixklu s-sistema endokrinali, is-sistema regolatorja tal-UE hija ġeneralment frammentata, limitata u jeħtieġ li tiġi kkonsolidata u ssimplifikata biex jiġi żgurat li s-sustanzi li jfixklu s-sistema endokrinali jiġu rikonoxxuti fil-ħin u li l-esponiment tal-bnedmin u tal-ambjent jiġi minimizzat. Dan jirrikjedi l-adozzjoni tal-approċċ ġeneriku preventiv għall-ġestjoni tar-riskju fil-leġiżlazzjoni kollha 48 , speċjalment biex jiġi evitat l-użu ta’ sustanzi li jfixklu s-sistema endokrinali fi prodotti għall-konsumatur.

2.2.2.Il-protezzjoni tan-nies u tal-ambjent mill-effetti kkombinati tas-sustanzi kimiċi

49 50 51 52 53 In-nies u organiżmi ħajjin oħra huma esposti kuljum għal taħlita wiesgħa ta’ sustanzi kimiċi li joriġinaw minn sorsi varji. F’dawn l-aħħar snin sar progress sinifikanti biex jingħalqu xi lakuni fl-għarfien dwar l-impatt tal-effett ikkombinat ta’ dawk is-sustanzi kimiċi. Madankollu, is-sikurezza tas-sustanzi kimiċi fl-UE normalment tiġi vvalutata permezz tal-evalwazzjoni ta’ sustanzi uniċi, jew f’xi każijiet ta’ taħlitiet miżjuda intenzjonalment għal użi partikolari, mingħajr ma jitqies l-esponiment ikkombinat għal diversi sustanzi kimiċi minn sorsi differenti u matul iż-żmien. Għan-nies, l-effetti kkombinati tas-sustanzi kimiċi jistgħu jintensifikaw f’ambjenti magħluqa. Uħud mill-atti leġiżlattivi jirrikjedu li jiġi vvalutat l-esponiment kumulattiv għall-istess sustanza kimika minn sorsi differenti. Ġeneralment hemm nuqqas ta’ rekwiżiti espliċiti biex jitqies l-impatt tat-taħlitiet mhux intenzjonati, li jeżisti bħalissa għall-protezzjoni tal-ħaddiema. Il-leġiżlazzjoni dwar il-pestiċidi u l-bijoċidi tirrikjedi li tqis l-effetti kumulattivi u sinerġistiċi. Għall-pestiċidi, sar progress biex tiġi żviluppata metodoloġija mmirata, u se titħaffef il-ħidma sabiex id-dispożizzjonijiet eżistenti jkunu jistgħu jiġu implimentati bis-sħiħ.

54 Sabiex jiġi indirizzat l-effett ikkombinat tat-taħlitiet ta’ sustanzi kimiċi, jeħtieġ li konsistentement, ikun hemm rekwiżiti legali fis-seħħ li jiżguraw li r-riskji mill-esponiment simultanju għal diversi sustanzi kimiċi jitqiesu effettivament u sistematikament fl-oqsma tal-politika relatati mas-sustanzi kimiċi kollha. Peress li bħalissa la huwa realistiku u lanqas huwa fattibbli ekonomikament li jiġi vvalutat u rregolat għadd kważi infinit ta’ kombinazzjonijiet possibbli ta’ sustanzi kimiċi, qed jibda jkun hemm kunsens xjentifiku li l-effett tat-taħlitiet tas-sustanzi kimiċi jrid jitqies u jiġi integrat b’mod ġenerali fil-valutazzjonijiet dwar ir-riskji tas-sustanzi kimiċi. Fl-istess ħin, il-metodoloġiji mmirati jistgħu jiġu żviluppati u esplorati iktar għal oqsma ta’ politika speċifiċi.

2.2.3.Lejn tniġġis kimiku żero fl-ambjent

Is-sustanzi kimiċi perikolużi u l-interazzjoni kumplessa tagħhom ma’ fatturi oħra ta’ stress ambjentali jista’ jkollhom impatti ambjentalifit-tul u fuq skala kbira fuq l-ambjent terrestri u tal-baħar. Jistgħu jikkontribwixxu għat-tnaqqis tar-reżiljenza tal-ekosistema, li jwassal għal tnaqqis rapidu fil-popolazzjonijiet tal-annimali u, fl-aħħar mill-aħħar, għall-estinzjonijiet 56 , u li jħalli impatt fuq is-saħħa u l-benessri tal-bniedem, mhux l-inqas permezz tal-preżenza possibbli ta’ kontaminanti fil-katina alimentari. Huwa stmat li jeżistu 2,8 miljun sit potenzjalment ikkontaminat fl-UE, l-iktar minħabba r-rimi u t-trattament tal-iskart, li huma ta’ periklu ambjentali sinifikanti għall-ekosistemi terrestri u akkwatiċi u li jaffettwaw il-produttività tal-ħamrija 57 . Il-qafas regolatorju u ta’ politika attwali ibati biex jieħu kont ta’ dan u jeħtieġ jissaħħaħ.

Is-sustanzi per- u polifluworoalkilati (PFAS) jirrikjedu attenzjoni speċjali, meta wieħed iqis l-għadd kbir ta’ każijiet ta’ kontaminazzjoni tal-ħamrija u tal-ilma - inkluż l-ilma tax-xorb 59 - fl-UE u globalment 60 , l-għadd ta’ nies milquta bi spettru sħiħ ta’ mard u l-ispejjeż soċjetali u ekonomiċi relatati 61 . Huwa għalhekk li l-Kummissjoni tipproponi sett komprensiv ta’ azzjonijiet biex tindirizza l-użu tal-PFAS u l-kontaminazzjoni bihom. Għandhom l-għan li jiżguraw, b’mod partikolari, li l-użu tal-PFAS jinqata’ gradwalment fl-UE, sakemm ma jiġix ippruvat li huma essenzjali għas-soċjetà.

2.3.Is-simplifikazzjoni u l-konsolidazzjoni tal-qafas ġuridiku

Il-qafas regolatorju tal-UE għall-valutazzjoni u l-ġestjoni tal-perikli u r-riskji tas-sustanzi kimiċi huwa komprensiv u kumpless. B’mod ġenerali, il-leġiżlazzjoni tal-UE dwar is-sustanzi kimiċi tagħti r-riżultati kif mistennija u hija adattata għall-iskop tagħha. Madankollu, għadd ta’ dgħufijiet sinifikanti jżommu l-leġiżlazzjoni tal-UE dwar is-sustanzi kimiċi lura milli tilħaq il-potenzjal sħiħ tagħha 64 . Jekk ma jiġix indirizzat malajr, il-qafas se jitħabat biex ilaħħaq fil-ħin u b’mod effiċjenti mal-produzzjoni u l-użu attwali u futuri tas-sustanzi kimiċi. Ambizzjoni ewlenija ta’ din l-istrateġija hija li tiżgura s-simplifikazzjoni ta’ dan il-qafas, kif ukoll il-konsolidazzjoni u l-implimentazzjoni sħiħa tar-regoli tal-UE dwar is-sustanzi kimiċi.

2.3.1.Sustanza waħda, valutazzjoni waħda

Il-kumplessità tal-proċeduri ta’ valutazzjoni tirrappreżenta sfida speċifika għall-awtoritajiet u l-partijiet ikkonċernati. Tista’ twassal għal inkonsistenzi, proċeduri li jimxu bil-mod, użu ineffiċjenti tar-riżorsi u piżijiet bla bżonn.

Il-Kummissjoni se tirsisti biex tagħmel dawk il-proċessi ta’ valutazzjoni iktar sempliċi u trasparenti, sabiex tnaqqas il-piż fuq il-partijiet ikkonċernati kollha u sabiex tħaffef it-teħid tad-deċiżjonijiet kif ukoll biex dan il-proċess ikun iktar konsistenti u prevedibbli. Dan il-proċess se jappoġġa wkoll it-tbegħid gradwali lil hinn mill-valutazzjoni u r-regolamentazzjoni tas-sustanzi kimiċi sustanza b’sustanza u r-regolamentazzjoni tagħhom bħala gruppi.

Qed jibdew jitwettqu valutazzjonijiet tas-sikurezza kimika skont diversi biċċiet ta’ leġiżlazzjoni, minn diversi atturi u fi żminijiet differenti, u dawn jitwettqu minn diversi aġenziji tal-UE 65 , kumitati xjentifiċi 66 , gruppi ta’ esperti jew dipartimenti tal-Kummissjoni. Il-partijiet ikkonċernati u l-pubbliku ġenerali jsibuha diffiċli biex iżommu kont tal-proċessi regolatorji u d-deċiżjonijiet li jirriżultaw minnhom. L-approċċ “Sustanza waħda, valutazzjoni waħda” se jiżgura li l-bidu u l-iffissar tal-prijoritajiet tal-valutazzjonijiet tas-sikurezza jsiru b’mod ikkoordinat, trasparenti u kemm jista’ jkun sinkronizzat filwaqt li jitqiesu l-ispeċifiċitajiet ta’ kull settur. Meta tiġi proposta valutazzjoni taħt biċċa leġiżlazzjoni waħda, għandu jittieħed kont sħiħ tal-ippjanar skont biċċiet oħra ta’ leġiżlazzjoni, sabiex tiġi żgurata azzjoni koordinata. Dan jista’ jsir bl-aktar mod effiċjenti billi wieħed jibni fuq is-suċċess tal-“Għodda ta’ Koordinazzjoni tal-Attivitajiet Pubbliċi”, il-mekkaniżmu eżistenti fis-seħħ skont ir-REACH u s-CLP 67 . Sabiex jiġi evitat ix-xogħol doppju, huwa fundamentali li jkun hemm ftehim bikri dwar id-definizzjoni tal-problema, li jiffavorixxi l-valutazzjoni minn gruppi ta’ sustanzi b’similaritajiet strutturali jew funzjonali. L-użu tar-riżorsi u l-għarfien espert disponibbli għandu jiġi ottimizzat, permezz ta’ allokazzjoni ċara tar-responsabbiltajiet kif ukoll ta’ kooperazzjoni tajba fost l-atturi kollha.

Sabiex tinkiseb il-konsistenza tal-eżiti regolatorji, il-leġiżlazzjoni tal-UE dwar is-sustanzi kimiċi jeħtieġ li tuża terminoloġija koerenti, b’mod partikolari biex tiddefinixxi s-sustanzi kimiċi (eż. in-nanomaterjali). L-evalwazzjonijiet tal-politika juru wkoll li l-partijiet interessati mhux dejjem ikunu konxji ta’ liema informazzjoni tkun disponibbli, u li xi drabi d-drittijiet għall-użu mill-ġdid ikunu restrittivi wisq. Jenfasizzaw ukoll għadd ta’ nuqqasijiet fl-interoperabbiltà u l-aċċessibbiltà tad-data kimika 71 . Barra minn hekk, il-valutazzjonijiet tas-sikurezza regolatorja jużaw diversi metodoloġiji, li jistgħu jwasslu għal riżultati inkoerenti, filwaqt li l-istudji akkademiċi mhumiex sfruttati biżżejjed. Regoli ta’ trasparenza differenti huma applikati wkoll għall-bidu u t-twettiq tal-valutazzjonijiet u l-użu tad-data.

L-approċċ lejn “Sustanza waħda, valutazzjoni waħda” għandu l-għan li jiżgura li l-metodoloġiji jsiru aktar koerenti u sa fejn ikun possibbli armonizzati. Il-mira tiegħu hija li jillibera l-aċċess għad-data minn ostakli tekniċi jew amministrattivi, f’konformità mal-prinċipji li d-data għandha tkun tista’ tinstab faċilment, tkun interoperabbli, tkun sigura, tista’ tiġi kondiviża u użata mill-ġdid b’mod awtomatiku 72 . Id-data se tkun disponibbli f’formati u għodod xierqa — jiġifieri IUCLID 73 u IPCHEM 74 — biex tiġi żgurata l-interoperabbiltà. L-approċċ “Sustanza waħda, valutazzjoni waħda” se jibni wkoll fiduċja akbar fil-bażi xjentifika li ssejjes il-proċess tat-teħid tad-deċiżjonijiet tal-UE dwar is-sustanzi kimiċi, filwaqt li jibni fuq il-passi importanti meħuda fir-rigward tat-trasparenza fis-settur tas-sikurezza tal-ikel tal-UE 75 .

2.3.2.Approċċ ta’ tolleranza żero għan-nuqqas ta’ konformità

Is-sustanzi kimiċi, il-materjali u l-prodotti kollha prodotti fl-UE jew imqiegħda fis-suq Ewropew iridu jikkonformaw bis-sħiħ mar-rekwiżiti tal-UE dwar l-informazzjoni, s-sikurezza u l-ambjent. Minkejja dan, bħalissa kważi 30 % tal-allerti dwar prodotti perikolużi fis-suq jinvolvu riskji minħabba sustanzi kimiċi, bi kważi 90 % ta’ dawk il-prodotti ġejjin minn barra l-UE 81 u oġġetti importati u bejgħ online li jirrappreżentaw sfida partikolari. Bl-istess mod, terz biss mid-dossiers ta’ reġistrazzjoni tas-sustanzi kimiċi rreġistrati mill-industrija skont ir-REACH huma kompletament konformi mar-rekwiżiti dwar l-informazzjoni 82 . Jeħtieġ li minnufih jissaħħu l-implimentazzjoni u l-infurzar tal-leġiżlazzjoni dwar is-sustanzi kimiċi b’mod urġenti biex tiġi żgurata l-konformità għall-produzzjoni u t-tqegħid fis-suq ta’ sustanzi kimiċi kif ukoll għar-rilaxx u r-rimi tagħhom.

L-implimentazzjoni tar-Regolament il-ġdid dwar is-sorveljanza tas-suq 83 kif ukoll il-miżuri li jmiss jittieħdu biex tissaħħaħ l-Unjoni Doganali tal-UE se jsaħħu l-infurzar kemm fi ħdan is-suq uniku kif ukoll fil-fruntieri esterni tal-UE. Il-Kummissjoni qed tikkunsidra liema miżuri jistgħu jiġu stabbiliti sabiex jissaħħaħ l-infurzar ta’ REACH fil-fruntieri tal-UE 84 , kif ukoll sabiex tiġi promossa l-kooperazzjoni mal-pjattaformi ta’ swieq online 85 .

Barra minn hekk, l-infurzar tal-leġiżlazzjoni tal-UE dwar is-sustanzi kimiċi mhuwiex effettiv b’mod ugwali fl-UE kollha, minħabba l-kapaċitajiet u r-riżorsi differenti fil-livell nazzjonali. L-Istati Membri jridu jżidu l-kapaċità ta’ infurzar tagħhom għal livelli fejn jistgħu jkunu effettivi, filwaqt li jippermettu li jinkisbu l-benefiċċji mill-għodod ta’ informazzjoni u twissija rapidi tal-UE 86 , jisfruttaw aħjar l-għodod diġitali għal azzjoni aktar rapida u jottimizzaw ir-riżorsi, inkluż tal-awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq. Il-Forum tal-Aġenzija Ewropea għas-Sustanzi Kimiċi għall-iskambju tal-informazzjoni u l-infurzar 87 wera li huwa effettiv biex javvanza l-armonizzazzjoni tal-infurzar u se jestendi l-kooperazzjoni tiegħu man-networks 88 u l-awtoritajiet 89 tal-infurzar eżistenti biex tiġi evitata d-duplikazzjoni tal-azzjonijiet u tiżdied l-effettività.

L-attivitajiet li għaddejjin bħalissa għandhom l-għan li jtejbu l-konformità mal-leġiżlazzjoni ambjentali rilevanti għas-sustanzi kimiċi 90 . Eżempju tajjeb huwa l-Forum dwar il-Konformità u l-Governanza Ambjentali 91 , li jlaqqa’ flimkien l-awtoritajiet tas-sustanzi kimiċi tal-Istati Membri u n-networks tal-infurzar ambjentali 92 . Il-pjan ta’ azzjoni tal-futur għal tniġġis żero se jagħti bidu għal aktar azzjonijiet speċifiċi għall-kontroll tat-tniġġis kimiku.

L-azzjonijiet li jagħtu s-setgħa lill-konsumaturi u lill-organizzazzjonijiet tal-konsumatur se jkunu wkoll kruċjali, peress li l-imġiba tagħhom tmexxi b’saħħa l-bidla industrijali u tiżgura l-konformità mal-leġiżlazzjoni. Dan se jiġi segwit bl-implimentazzjoni tar-regoli tal-protezzjoni tal-konsumatur 93 .

2.4.Bażi ta’ għarfien komprensiva dwar is-sustanzi kimiċi

Il-ġestjoni tajba tas-sustanzi kimiċi fl-Ewropa tiddependi fuq il-kapaċità tal-UE u l-Istati Membri tagħha li jieħdu d-deċiżjonijiet tagħhom abbażi ta’ għarfien robust u rilevanti, u aġġornat. Tul diversi għexieren ta’ snin, l-UE żviluppat għarfien mill-aqwa fid-dinja dwar il-karatteristiċi u r-riskji tas-sustanzi kimiċi wkoll bis-saħħa tal-ħidma mwettqa mill-korpi xjentifiċi tagħha u din il-bażi ta’ għarfien intużat ħafna wkoll f’partijiet oħra tad-dinja. Madankollu, hemm ħafna għarfien li jista’ jinkiseb mill-awtoritajiet dwar il-karatteristiċi intrinsiċi ta’ maġġoranza kbira ta’ sustanzi kimiċi, inklużi polimeri u sustanzi kimiċi li mhumiex manifatturati f’volumi kbar. Bl-istess mod, l-għarfien dwar l-użi u l-esponiment huwa frammentat, b’mod partikolari għax jiddependi fuq l-industrija biex tipprovdi informazzjoni preċiża. L-għadd kbir ta’ sustanzi kimiċi fis-suq jirrappreżenta sfida kbira ta’ għarfien, u ż-żieda futura mistennija fil-produzzjoni u fl-użu ta’ sustanzi kimiċi tirriskja li tkompli twessa’ t-“territorju mhux magħruf tar-riskji kimiċi”.

Figura: It-territorju mhux magħruf tar-riskji kimiċi, l-Aġenzija Ewropea għall-Ambjent (EEA) 96

2.4.1.Disponibbiltà mtejba tad-data kimika

L-UE għad ma għandhiex bażi ta’ informazzjoni komprensiva dwar is-sustanzi kollha mqiegħda fis-suq u dwar l-impronta ambjentali ġenerali tagħhom, inkluż l-impatt tagħhom fuq il-klima, u dan ixekkel il-ġestjoni xierqa tas-sustanzi kimiċi u l-prodotti u ma jippermettix valutazzjoni sħiħa tas-sostenibbiltà. B’mod partikolari, il-polimeri, li huma l-moduli fundamentali tal-plastik, mhumiex soġġetti għar-reġistrazzjoni skont ir-REACH. Barra minn hekk, l-informazzjoni meħtieġa għal sustanzi fit-tunnellaġġ baxx u medju skont ir-REACH ma tippermettix kompletament li jiġu identifikati sustanzi bi karatteristiċi kritiċi ta’ periklu. It-tisħiħ tar-rekwiżiti tal-informazzjoni dwar il-karċinoġeniċità tas-sustanzi u dwar perikli kritiċi oħra fil-livelli kollha tal-produzzjoni għandu rwol fundamentali biex nirnexxu fil-ġlieda kontra l-mard bħall-kanċer 97 . Barra minn hekk, l-effiċjenza u l-effettività tal-proċeduri ta’ evalwazzjoni tar-REACH jeħtieġ li jittejbu 98 .

2.4.2.Interfaċċa msaħħa bejn ix-xjenza kimika u l-politika

Saru sforzi sostanzjali biex jitjieb il-fehim xjentifiku tal-impatti tas-sustanzi kimiċi fuq is-saħħa u l-ambjent 99 . Il-monitoraġġ tal-preżenza ta’ sustanzi kimiċi fil-bnedmin u fl-ekosistemi huwa essenzjali biex nifhmu aħjar l-impatt tagħhom, u għandu jiġi promoss aktar, inkluż biex nifhmu r-rabtiet bejn is-sustanzi kimiċi u l-ġeneri 100 . Permezz ta’ sħubija mal-Istati Membri,  l-Kummissjoni se tkompli tħeġġeġ ir-riċerka u l-(bijo)monitoraġġ sabiex tifhem u tipprevjeni r-riskji relatati mas-sustanzi kimiċi u biex tmexxi l-innovazzjoni fil-valutazzjonijiet dwar ir-riskji tas-sustanzi kimiċi u x-xjenza regolatorja ’l quddiem permezz tal-programm qafas futur tagħha għar-riċerka u l-innovazjoni. 

Minkejja politika tal-UE b’saħħitha għall-protezzjoni tal-annimali li jintużaw għal skopijiet xjentifiċi, adottata 10 snin ilu, li l-għan aħħari tagħha huwa l-mira li tissostitwixxi l-ittestjar fuq l-annimali kompletament, fil-qasam tas-sustanzi kimiċi għad hemm il-ħtieġa li l-annimali jintużaw sistematikament għall-ittestjar 101 . L-ittestjar tas-sikurezza u l-valutazzjoni tar-riskji kimiċi jridu jkunu innovattivi sabiex titnaqqas id-dipendenza fuq l-ittestjar fuq l-annimali iżda wkoll biex jiżdiedu l-kwalità, l-effiċjenza u l-ħeffa tal-valutazzjonijiet tal-perikli u tar-riskji kimiċi.

2.5.Nagħtu l-eżempju għal ġestjoni globali tajba tas-sustanzi kimiċi

Il-produzzjoni, l-użu u l-kummerċ tas-sustanzi kimiċi qed jikbru fir-reġjuni kollha tad-dinja. Il-fatturat dinji tas-sustanzi kimiċi kien stmat għal EUR 3 347 biljun fl-2018 106 u l-produzzjoni mistennija tirdoppja sal-2030. Setturi intensivi fil-kimika bħall-kostruzzjoni, is-settur awtomobilistiku u l-elettronika qed jikbru wkoll, u qed iżidu d-domanda għas-sustanzi kimiċi u joħolqu l-opportunitajiet, iżda wkoll ir-riskji 107 . Għalkemm il-kontribut tiegħu għall-piż globali tal-mard għadu sottovalutat 108 , it-tniġġis kimiku huwa rikonoxxut bħala theddida għad-dritt għal ħajja dinjituża, b’mod partikolari għat-tfal 109 u b’mod partikolari f’pajjiżi bi dħul baxx u medju 110 .

Fl-2015, il-komunità internazzjonali impenjat ruħha mill-ġdid li tilħaq il-mira ta’ ġestjoni globali tajba tas-sustanzi kimiċi sal-2020 111 , li hija wkoll element trasversali essenzjali biex jintlaħqu l-biċċa l-kbira tal-Għanijiet ta’ Żvilupp Sostenibbli l-oħra. Għalkemm sar ħafna fil-livelli kollha, il-progress għadu kajman u mhux biżżejjed, u dan l-impenn globali ma ntlaħaqx 112 . Hemm bżonn sens reali ta’ urġenza. L-Unjoni Ewropea tista’ u trid taqdi rwol ewlieni biex tappoġġa u tippromwovi standards għoljin fid-dinja.

2.5.1.It-tisħiħ tal-istandards internazzjonali

Diġà hemm fis-seħħ diversità wiesgħa ta’ strumenti u risponsi internazzjonali, reġjonali u nazzjonali assoċjati mal-ġestjoni tajba tas-sustanzi kimiċi u l-iskart. Madankollu, il-governanza globali għadha frammentata ħafna, u l-istandards u l-konformità jvarjaw ħafna bejn il-pajjiżi. Pereżempju, mill-2018, aktar minn 120 pajjiż ma kinux implimentaw is-Sistema Globalment Armonizzata tal-Klassifikazzjoni u l-Ittikkettar ta’ Sustanzi Kimiċi 113 . Din il-frammentazzjoni xekklet l-impatt u l-effettività ġenerali tal-organizzazzjonijiet, il-programmi u l-inizjattivi eżistenti.

Hemm bżonn objettivi u miri strateġiċi globali għal qafas internazzjonali ambizzjuż li jindirizza l-frammentazzjoni attwali u jrawwem politiki u azzjonijiet koerenti mill-organizzazzjonijiet internazzjonali 114 , il-gvernijiet u l-partijiet ikkonċernati rilevanti kollha, inkluża l-industrija. Approċċ Strateġiku mġedded għall-Ġestjoni Internazzjonali tas-Sustanzi Kimiċi huwa l-ftehim multilaterali essenzjali li se jippermetti li tiġi indirizzata bis-sħiħ il-ġestjoni tajba tas-sustanzi kimiċi matul iċ-ċiklu tal-ħajja tagħhom. Filwaqt li huwa importanti li jintużaw l-istandards, il-gwidi u l-metodoloġiji internazzjonali relevanti meta jiġu żviluppati r-regoli tal-UE, sakemm ma jkunux ineffettivi jew mhux adegwati, huwa daqstant ieħor fundamentali li tiġi integrata l-ġestjoni soda tas-sustanzi kimiċi u l-iskart fil-programmi ta’ ħidma tal-organizzazzjonijiet internazzjonali relevanti kollha 115 . Se tippermetti lill-UE li tippromwovi politiki u azzjonijiet konsistenti taħt l-Aġenda 2030 tan-NU, f’konformità mal-impenji internazzjonali tal-UE.

2.5.2.Il-promozzjoni ta’ standards ta’ sikurezza u sostenibbiltà barra mill-UE

Filwaqt li l-produzzjoni globali tas-sustanzi kimiċi hija stmata li tirdoppja sal-2030, is-sehem globali stmat tal-industrija tas-sustanzi kimiċi tal-UE huwa mistenni li jonqos għal madwar 10,7 % 118 . Ħafna miż-żieda mistennija fil-produzzjoni tas-sustanzi kimiċi se timxi lejn il-pajjiżi li qed jiżviluppaw u l-ekonomiji fi tranżizzjoni. Il-leġiżlazzjoni tal-UE dwar is-sustanzi kimiċi ppożizzjonat lill-UE bħala minn ta’ quddiem fl-istandards tas-saħħa u dawk ambjentali dwar il-ġestjoni tas-sustanzi kimiċi u din l-istrateġija għandha l-mira li tmexxi t-tmexxija tal-UE fil-produzzjoni u l-użu tas-sustanzi kimiċi sostenibbli. L-UE trid tinqeda bil-piż tagħha fid-dinja biex tippromwovi approċċi sikuri u sostenibbli mid-disinn globalment, biex toħloq kundizzjonijiet ekwi u biex iżżid is-sehem mis-suq għall-kumpaniji li jipproduċu u li jużaw sustanzi kimiċi sikuri u sostenibbli.

Il-kooperazzjoni u l-koordinazzjoni internazzjonali aktar mill-qrib huma wkoll imperattivi. Il-Kummissjoni hija impenjata li tappoġġa l-kapaċità tal-pajjiżi sħab tal-UE biex jilħqu l-obbligi internazzjonali tagħhom skont l-istrumenti internazzjonali relatati mas-sustanzi kimiċi u biex jadottaw u jinfurzaw standards ambjentali, tas-saħħa u soċjali għoljin. L-azzjonijiet esterni tal-UE se jippromwovu u jintegraw il-ġestjoni tajba tas-sustanzi kimiċi tul iċ-ċiklu tal-ħajja tagħhom kollu u t-tranżizzjoni għal ekonomija ċirkolari u ħielsa mit-tossiċità, bħala elementi trasversali essenzjali għall-iżvilupp sostenibbli u tqis il-koerenza tal-politika għall-iżvilupp.

Fl-aħħar nett, il-kondiviżjoni tal-bażi tal-għarfien tal-UE hija importanti biex jiġu appoġġati l-pajjiżi fil-fażi tal-iżvilupp, iżda wkoll għall-benefiċċju tal-aċċettazzjoni reċiproka tad-data fost l-OECD u pajjiżi rilevanti oħra. Dan huwa essenzjali biex jiġi evitat ix-xogħol doppju, jiġu ffrankati r-riżorsi u jiġu appoġġati l-istandards internazzjonali. Il-bażi ta’ għarfien eżistenti u l-esperjenza tal-aġenziji tal-UE, fi ħdan il-mandat u r-riżorsi tagħhom, għandhom ukoll ikunu ta’ benefiċċju għall-politiki u t-tmexxija internazzjonali tal-UE.

3.Konklużjonijiet

Din l-istrateġija hija opportunità biex jiġi rrikonċiljat il-valur soċjetali tas-sustanzi kimiċi mal-limiti tas-saħħa tal-bniedem u tal-pjaneta kif ukoll biex l-industrija tiġi appoġġata fil-produzzjoni ta’ sustanzi kimiċi sikuri u sostenibbli. Hija wkoll opportunità biex nirreaġixxu għall-aspirazzjonijiet leġittimi taċ-ċittadini tal-UE għal livell għoli ta’ protezzjoni minn sustanzi kimiċi perikolużi u biex nippromwovu l-industrija tal-UE bħala mexxejja globali fil-produzzjoni u l-użu ta’ sustanzi kimiċi sikuri u sostenibbli.

Din l-istrateġija tirrappreżenta l-ewwel pass neċessarju lejn l-ambizzjoni tal-Ewropa ta’ tniġġis żero u l-miri relatati definiti fl-istrateġiji tal-bijodiversità u mill-għalqa sal-platt, tpoġġi s-sisien għall-pjan ta’ azzjoni futur għal tniġġis żero u tikkontribwixxi għas-suċċess tal-pjan Ewropew għall-ġlieda kontra l-kanċer. L-istrateġija tikkomplementa wkoll l-istrateġija industrijali Ewropea 120 , il-pjan ta’ rkupru għall-Ewropa 121 , il-pjan ta’ azzjoni għall-ekonomija ċirkolari, u l-istrateġiji u l-inizjattivi oħra tal-Patt Ekoloġiku Ewropew bħall-istrateġija għall-farmaċewtika, l-istrateġija għall-idroġenu u l-inizjattiva dwar il-batteriji.

L-inizjattivi leġiżlattivi ġodda mħabbra f’din l-istrateġija se jkunu msejsa fuq l-għodod ta’ regolamentazzjoni aħjar tal-Kummissjoni. Se jsiru proposti legali, inkluża reviżjoni tar-Regolament REACH, bl-iktar mod speċifiku possibbli, u li tkun limitata għall-kisba tal-objettivi ta’ din l-Istrateġija, abbażi ta’ konsultazzjonijiet pubbliċi u soġġetti għal valutazzjonijiet tal-impatt komprensivi, inklużi analiżijiet ta’ kif jiġu affettwati l-intrapriżi żgħar u ta’ daqs medju (SMEs) u ta’ kif l-innovazzjoni titrawwem jew tiġi mfixkla.

Il-Kummissjoni tistieden lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill biex japprovaw din l-istrateġija u jikkontribwixxu għall-implimentazzjoni tagħha. Il-Kummissjoni se tikkomunika maċ-ċittadini u mal-partijiet ikkonċernati b’mod koordinat biex tħeġġiġhom jipparteċipaw b’mod attiv.

(1)   COM(2019) 640 .

(2) Is-sustanzi bħall-PFOS u l-PFOA huma assoċjati ma’ rispons imnaqqas tal-antikorpi għat-tilqim; EFSA, Scientific opinion on PFAS .  

(3)   Linking pollution and infectious disease , C&en, 2019; Environmental toxins impair immune system over multiple generations , Science Daily, Ottubru 2, 2019.

(4)  Rockström, J. et al., Planetary Boundaries: Exploring the Safe Operating Space for Humanity. Ecology and Society, 2009.

(5) L-eżempji jinkludu effetti negattivi fuq id-dakkara, l-insetti, l-ekosistemi akkwatiċi u l-popolazzjonijiet tal-għasafar.

(6)  A. Bradford, The Brussels effect, 2020.

(7) Huwa stmat li fl-UE ġew evitati miljun każ ġdid ta’ kanċer matul dawn l-aħħar 20 sena; SWD(2019)199 .

(8) Inkluż il-merkurju, il-kadmju u l-arseniku, SWD(2019)199 .

(9) CEFIC, Facts and Figures Report , 2020.

(10)  Ir-Regolament (KE) Nru 1907/2006 dwar ir-Reġistrazzjoni, il-Valutazzjoni, l-Awtorizzazzjoni u r-Restrizzjoni ta’ Sustanzi Kimiċi. ĠU L 396, 30.12.2006.

(11)  Ir-Regolament (KE) Nru 1272/2008 dwar il-Klassifikazzjoni, l-Ittikkettar, u l-Imballaġġ tas-Sustanzi u t-Taħlitiet. ĠU L 353, 31.12.2008.

(12) Il-Kummissjoni Ewropea, Studju għall-Istrateġija għall-Ambjent Mhux Tossiku , p. 123.

(13)  Ibid.

(14) Eurostat, Ewrobarometru , 2020.

(15) Għall-finijiet ta’ din l-Istrateġija, il-gruppi vulnerabbli huma dawk il-popolazzjonijiet aktar vulnerabbli għall-esponiment għas-sustanzi kimiċi, minħabba li għal raġunijiet differenti dawn ikollhom sensittività ogħla jew livell limitu aktar baxx għall-effetti fuq is-saħħa, ikunu aktar esposti jew aktar probabbli li jiġu esposti, jew ikollhom kapaċità mnaqqsa li jipproteġu lilhom infushom. Il-grupp vulnerabbli tipikament jinkludu nisa tqal u li jkunu qed ireddgħu, it-trabi mhux imwielda, it-trabi u t-tfal, l-anzjani kif ukoll il-ħaddiema u r-residenti li jkunu soġġetti għal esponiment kimiku għoli u/jew fit-tul.

(16)  Dawn jinkludu, fil-kuntest ta’ din l-istrateġija u l-azzjonijiet relatati, primarjament dawk relatati mal-ekonomija ċirkolari, is-sustanzi li jkollhom effett kroniku fuq is-saħħa tal-bniedem jew fuq l-ambjent (Lista ta’ kandidati fir-REACH u fl-Anness VI tar-Regolament CLP) iżda wkoll dawk li jfixklu r-riċiklaġġ għall-materja prima sekondarja sikura u ta’ kwalità għolja.

(17) Dan jinkludi l-kontrolli tal-idoneità u l-evalwazzjonijiet riċenti tal-leġiżlazzjoni tal-UE dwar is-sustanzi kimiċi.

(18)   COM(2001) 88 .

(19) F’dan l-istadju, l-approċċ sikur u sostenibbli mid-disinn jista’ jiġi ddefinit bħala approċċ ta’ qabel it-tqegħid fis-suq għas-sustanzi kimiċi li jipprovdu funzjoni (jew servizz), filwaqt li jiġu evitati volumi u karatteristiċi kimiċi li jistgħu jkunu ta’ ħsara għas-saħħa tal-bniedem jew għall-ambjent, b’mod partikolari gruppi ta’ sustanzi kimiċi li x’aktarx huma (eko)tossiċi, persistenti, bijoakkumulattivi jew mobbli. Is-sostenibbiltà ġenerali għandha tiġi żgurata billi tiġi minimizzata l-impronta ambjentali tas-sustanzi kimiċi b’mod partikolari fuq it-tibdil fil-klima, l-użu tar-riżorsi, l-ekosistemi u l-bijodiversità minn perspettiva taċ-ċiklu tal-ħajja.

(20) Eurostat, Statistiċi tal-produzzjoni u l-konsum tas-sustanzi kimiċi , 2020.

(21) Wood and Lowell Center for Sustainable Production, Rapport għall-Kummissjoni Ewropea “ Chemicals innovation action agenda ” , 2019.

(22) Fil-qafas ta’ REACH, f’konformità mar-rieżami ta’ REACH, COM(2018)0116 , l-azzjoni 5 , u leġiżlazzjoni oħra, bħar-Regolament dwar l-Ekotikketta, id-Direttivi dwar l-Ekodisinn u l-Emissjonijiet Industrijali.

(23) Jekk jogħġbok ara n-nota f’qiegħ il-paġna 16.

(24) F’konformità mal-Istrateġija dwar il-Bijoekonomija, COM(2018) 673; is-sostenibbiltà ambjentali ta’ sustanzi kimiċi b’bażi bijoloġika għandha tiġi ppruvata minn perspettiva taċ-ċiklu tal-ħajja sħiħa.

(25) Soġġett għal konformità mar-regoli applikabbli dwar l-għajnuna mill-Istat.

(26)   COM(2020) 98 .

(27)   COM(2018) 32 .

(28)  Ibid .

(29) B’mod partikolari, billi tibni fuq il-bażi tad-data SCIP tal-ECHA, il-ħidma li għaddejja dwar ir-rieżami tar-REACH (l-azzjoni 3), COM(2018)0116 , u l-iżvilupp ta’ passaporti tal-prodotti.

(30)  Filwaqt li jitqiesu r-regoli rilevanti dwar l-għajnuna mill-Istat.

(31) EEA, Industrial pollution in Europe ; State of the environment and outlook report , 2020.

(32) L-istrateġija tal-idroġenu għal Ewropa newtrali għall-klima tenfasizza l-ħtieġa għal miżuri ta’ appoġġ fuq in-naħa tad-domanda, u għal adozzjoni tal-idroġenu rinnovabbli f’setturi speċifiċi tal-użu finali bħas-settur kimiku. Tali kwoti jew ishma minimi jistgħu jitqiesu wkoll għal fjuwils rinnovabbli oħra bħall-bijometan. COM(2020) 301 .

(33) “Sustanzi kimiċi bħala servizz” jinkludu l-kiri ta’ sustanzi kimiċi iżda wkoll il-kiri ta’ servizzi bħal-loġistika, l-iżvilupp ta’ proċessi u applikazzjonijiet kimiċi speċifiċi, u l-ġestjoni tal-iskart.

(34) Ir-Regolament (UE) 2020/852 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-18 ta’ Ġunju 2020 dwar l-istabbiliment ta’ qafas biex jiġi ffaċilitat l-investiment sostenibbli, u li jemenda r-Regolament (UE) 2019/2088. Il-Kummissjoni se tadotta atti delegati biex tispeċifika l-kriterji tekniċi ta’ skrinjar għal kif u meta l-attivitajiet ekonomiċi jistgħu jikkwalifikaw bħala ambjentalment sostenibbli.

(35) Il-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej, il-Mekkaniżmu ta’ Tranżizzjoni Ġusta, InvestEU, il-Faċilità għall-Investiment Strateġiku, ir-REACT-EU, l-Orizzont Ewropa u l-programm Ewropa Diġitali.

(36) Fil-politika ta’ koeżjoni tal-UE, l-ispeċjalizzazzjoni intelliġenti hija approċċ ibbażat fuq il-post.

(37) Eż. il-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej, il-Mekkaniżmu ta’ Tranżizzjoni Ġusta, il-Fondi Ewropej għall-Investimenti Strateġiċi, ir-REACT-EU, l-Orizzont Ewropa soġġetti għall-konformità mar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat meta japplikaw.

(38) Għal sustanzi kimiċi fejn l-esponiment fuq il-post tax-xogħol huwa determinat bħala r-riskju dominanti, id-direttivi dwar is-sikurezza u s-saħħa fuq il-post tax-xogħol huma partikolarment rilevanti.

(39)   SWD(2019) 199 .

(40) Fil-qafas leġiżlattiv tal-UE għas-sustanzi kimiċi, “approċċ ġeneriku għall-ġestjoni tar-riskju” jiskatta awtomatikament il-miżuri ta’ ġestjoni tar-riskju determinati minn qabel (eż. ir-rekwiżiti tal-imballaġġ, ir-restrizzjonijiet, il-projbizzjonijiet, eċċ.) ibbażati fuq il-karatteristiċi perikolużi tal-kimika u l-kunsiderazzjonijiet ġeneriċi tal-esponiment tagħhom (eż. l-użi mifruxa, l-użi fi prodotti maħsuba għat-tfal, l-esponiment li huwa diffiċli biex jiġi kkontrollat). Huwa jiġi applikat f’għadd ta’ biċċiet ta’ leġiżlazzjoni abbażi ta’ kunsiderazzjonijiet speċifiċi (eż. il-karatteristiċi tal-periklu, il-vulnerabbiltà ta’ ċerti gruppi tal-popolazzjoni, l-esponiment mhux kontrollabbli jew mifrux). SWD(2019) 199 .

(41)   SWD(2019) 199 .

(42) Il-“valutazzjonijiet tar-riskju speċifiċi” jikkunsidraw il-periklu, l-użu tas-sustanzi u tax-xenarji speċifiċi relatati ta’ esponiment għall-bnedmin u għall-ambjent, u l-miżuri tat-tnaqqis tar-riskju jiġu skattati abbażi tar-riżultati tagħhom. SWD(2019) 199 .

(43) Id-dritt għas-saħħa għat-tfal se jiġi indirizzat ukoll fl-Istrateġija tal-UE li jmiss dwar id-drittijiet tat-tfal.

(44) B’kont meħud tad-definizzjoni tal-użi essenzjali fil- Protokoll ta' Montreal dwar Sustanzi li Jnaqqsu s-Saff tal-Ożonu , li ġie introdott biex jivvaluta jekk l-użu ta’ ċerti sustanzi kimiċi huwiex fil-fatt meħtieġ, filwaqt li tirrikonoxxi li l-kamp ta’ applikazzjoni tas-sustanzi kimiċi koperti mill-qafas regolatorju tal-UE dwar is-sustanzi kimiċi huwa ħafna usa’ mill-kamp ta’ applikazzjoni speċifiku tas-sustanzi kimiċi koperti mill-Protokoll ta’ Montreal.

(45) B’mod partikolari, id-disturbi relatati mas-sistema endokrinali għandhom impatt fuq il-funzjonament tat-tirojde, is-sistema immunitarja, is-sistema riproduttiva u l-metaboliżmu ġenerali tal-bniedem. SWD(2020) 249.

(46) C. Ganzleben, A. Kazmierczak, Leaving no one behind – understanding environmental inequality in Europe , 2020.

(47)  Ir-Regolament REACH; Ir-Regolament (KE) Nru 1107/2009 dwar it-tqegħid fis-suq tal-UE ta’ prodotti għall-protezzjoni tal-pjanti; u r-Regolament (UE) Nru 528/2012 dwar it-tqegħid fis-suq u l-użu tal-prodotti bijoċidali.

(48) SWD(2020) 249.

(49) SWD(2020) 248.

(50)  Eż. il-materjali li jiġu f’kuntatt mal-ikel u l-leġiżlazzjoni ambjentali; SWD(2020) 248

(51) Id-Direttiva tal-Kunsill 98/24/KE dwar il-protezzjoni tas-saħħa u s-sigurtà tal-ħaddiema mir-riskji li għandhom x’jaqsmu mal-aġenti kimiċi fuq il-post tax-xogħol (ĠU L 131, 5.5.1998) tipprevedi li r-riskju ppreżentat b’kumbinazzjoni ta’ aġenti kimiċi għandha tiġi vvalutata u ġestita.

(52) SWD(2020) 248.

(53) Dan se jsir inizjalment skont ir-Regolament (KE) Nru 396/2005 dwar il-livelli massimi ta’ residwi ta’ pestiċidi u mbagħad skont ir-Regolament dwar il-Prodotti għall-Protezzjoni tal-Pjanti.

(54)  SWD(2020) 248.

(55) Id-Direttiva 2014/40/UE dwar l-approssimazzjoni tal-liġijiet, ir-regolamenti u d-dispożizzjonijiet amministrattivi tal-Istati Membri rigward il-manifattura, il-preżentazzjoni u l-bejgħ tat-tabakk u prodotti relatati. ĠU L 127, 29.4.2014. 

(56)   COM(2019) 264 .  

(57) Il-Kummissjoni Ewropea, Status of local soil contamination in Europe , 2018.

(58) U bħala segwitu tal-Approċċ Strateġiku għall-Farmaċewtiċi fl-Ambjent,  COM (2019) 128.

(59) WHO, Keeping our water clean: the case of water contamination in the Veneto Region , Italy, 2017.

(60) Studju ffinanzjat mill-Kunsill Nordiku tal-Ministri, The Costs of Inaction. A socioeconomic analysis of environmental and health impacts linked to exposure to PFAS , 2019.

(61) L-ispejjeż mill-esponiment għall-PFAS fl-Ewropa ġew stmati bejn EUR 52 u EUR 84 biljun fis-sena; Ibid.

(62) Aktar dettalji f’SWD (2020) 247.

(63) Il-konvenzjonijiet ta’ Stokkolma, Rotterdam u Basel u l-OECD.

(64)   COM (2019)264.

(65) L-Awtorità Ewropea dwar is-Sigurtà fl-Ikel (EFSA), l-Aġenzija Ewropea għas-Sustanzi Kimiċi (ECHA), l-Aġenzija Ewropea għall-Mediċini (EMA) u l-Aġenzija Ewropea għall-Ambjent (EEA).

(66) Il-Kumitat Xjentifiku dwar ir-Riskji Sanitarji, Ambjentali u Emerġenti ( SCHEER ), il-Kumitat Xjentifiku dwar is-Sikurezza tal-Konsumatur ( SCCS ).

(67) ECHA, L-Għodda ta’ Koordinazzjoni tal-Attivitajiet Pubbliċi .

(68) l-EFSA, l-ECHA, l-EMA u l-EEA.

(69) Il-Kumitat Xjentifiku dwar ir-Riskji Sanitarji, Ambjentali u Emerġenti u l-Kumitat Xjentifiku dwar is-Sikurezza tal-Konsumatur.

(70) Ir-Rieżami tar-REACH, COM(2018) 0116 .

(71)   COM(2019) 264 .

(72) F’konformità mal- Istrateġija tal-UE għad-data .

(73)   ECHA, IUCLID .

(74) Il-Kummissjoni Ewropea, IPCHEM .

(75) B’mod partikolari f’termini tan-notifika obbligatorja ta’ studji kkummissjonati u l-aċċessibbiltà tad-data u tal-informazzjoni xjentifika kollha, kif definit għat-trasparenza tal-valutazzjoni tar-riskju tal-UE fil-katina alimentari. Ara r-Regolament (UE) 2019/1381 dwar it-trasparenza u s-sostenibbiltà tal-valutazzjoni tar-riskju tal-UE fil-katina alimentari ĠU L 231, 6.9.2019.

(76) B’mod partikolari biż-żieda ta’ sustanzi li jfixklu s-sistema endokrinali, u PBTs/vPvBs, bil-valutazzjoni tal-ħtieġa għal kriterji speċifiċi għall-immunotossiċità u n-newrotossiċità, attwalment taħt l-end-points ta’ periklu “Tossiċità speċifika għall-organi fil-mira” u “tossiċità riproduttiva”, u bl-emenda tagħhom jekk ikun meħtieġ.

(77) Kif stabbilit fir-Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni 2011/696/UE fuq id-definizzjoni tan-nanomaterjali ĠU L 275, 20.10.2011. 

(78) Bħala parti mill-ispazju ta’ data tal-Patt Ekoloġiku Ewropew kif imħabbar  fl-Istrateġija tal-UE għad-data .

(79) Eż. PNECs, DNELs, il-valuri ta’ limitu tal-esponiment okkupazzjonali bbażati fuq is-saħħa, l-istandards tal-kwalità tal-ilma, il-konsum totali massimu ta’ kuljum, eċċ.

(80) Abbażi ta’ prattiki eżistenti, bħall-evalwazzjoni tas-sustanzi REACH, il-listi ta’ sorveljanza taħt il-qafas tal-ilma u d-direttivi dwar l-ilma ta’ taħt l-art, l-Istħarriġ Qafas dwar l-Użu tal-Art u ż-Żona ta’ Kopertura, HBM4EU, u s-Sħubija Ewropea għall-Valutazzjoni tar-Riskju proposta.

(81)  Data estratta minn Safety Gate/Rapex tal-UE .

(82) Fir-Rieżami tar-REACH il-Kummissjoni Ewropea kkonkludiet li n-nuqqas ta’ konformità tad-dossiers ta’ reġistrazzjoni kienet kwistjoni ewlenija li xxekkel il-progress. L-ECHA u l-Kummissjoni sadanittant żviluppaw Pjan ta’ Azzjoni Konġunt biex iżidu l-kontrolli tal-konformità fuq id-dossiers kollha tar-reġistrazzjoni.

(83) Ir-Regolament (UE) 2019/1020 dwar is-sorveljanza tas-suq u l-konformità tal-prodotti, li se jidħol fis-seħħ f’Lulju 2021 ĠU L 169, 25.6.2019.

(84) Bħalissa għaddej studju dwar kif ir-rekwiżiti tar-REACH jistgħu jiġu integrati fil-proċessi doganali. Dan se jkun segwit minn valutazzjoni tal-impatt biex jiġu identifikati l-għażliet possibbli ’l quddiem.

(85) Għadd ta’ pjattaformi online ffirmaw Impenn ta’ Sikurezza biex ineħħu mill-elenkar online tagħhom kwalunkwe prodott irrappurtat fis-Safety Gate/RAPEX.

(86) RAPEX u RASFF huma għodod li jinfurmaw lill-konsumaturi u lill-awtoritajiet tal-Istati Membri f’każ ta’ prodotti li joħolqu riskju; Safety Gate għall-konsumaturi .

(87) Il- Forum għall-Iskambju ta’ Informazzjoni dwar l-Infurzar (Forum)  huwa network ta’ awtoritajiet responsabbli għall-infurzar tar-REACH, tas-CLP, tal-PIC, tal-POP u tar-Regolamenti dwar il-prodotti bijoċidali.

(88) Eż. SLIC (sikurezza u saħħa okkupazzjonali), PARCS (dwana), IMPEL (skart u emissjonijiet industrijali). 

(89)  Jiġifieri l-awtoritajiet ta’ sorveljanza tas-suq li jittrattaw il-leġiżlazzjoni kimika li tkopri r-REACH, il-kożmetiċi, il-bijoċidi, l-awtoritajiet doganali, l-awtoritajiet tal-protezzjoni tal-konsumatur u l-aġenziji bħall-ECHA.

(90) Pereżempju, il-leġiżlazzjoni dwar l-iskart u l-emissjonijiet industrijali.

(91) Il-Kummissjoni Ewropea, Il-Forum dwar il-Konformità u l-Governanza Ambjentali .

(92) IMPEL (spetturi), EnviCrimeNet (pulizija), ENPE (prosekuturi) u EUFJE (imħallfin).

(93) Il-mekkaniżmu ta’ azzjonijiet rappreżentattivi jista’ jintuża biex jinforza b’mod kollettiv il-ksur tal-istrumenti tal-liġi tal-UE COM (2018) 0184 final.

(94) Ispirata mir-regoli dwar l-assistenza amministrattiva reċiproka f’materji doganali.

(95) Ir-Regolament (UE) 2019/1020 dwar is-sorveljanza tas-suq u l-konformità tal-prodotti. 

(96) EEA, The European Environment – State and outlook report , 2020.

(97) Ir-Rieżami tar-REACH, COM (2018)0116

(98)  Ibid.

(99) Mis-sena 2000 ’l hawn, il-Kummissjoni Ewropea pprovdiet finanzjament ta’ aktar minn EUR 800 miljun għal proġetti ta’ riċerka li jittrattaw perikli u riskji kimiċi.

(100) Filwaqt li dawk li jfasslu l-politika qed jibdew jifhmu r-rwol li taqdi l-ġestjoni tajba tas-sustanzi kimiċi fl-iżvilupp ekonomiku u soċjali, jeżistu wkoll rabtiet sinifikanti bejn il-ġeneri u s-sustanzi kimiċi, iżda d-data speċifika dwar il-ġeneri għadha fil-biċċa l-kbira nieqsa. UNDP, Chemicals and Gender, 2015.

(101) Id-Direttiva 2010/63/UE. Fl-2017, fl-UE twettqu aktar minn 230 000 test fuq l-annimali biex jissodisfaw ir-rekwiżiti skont il-leġiżlazzjoni dwar is-sustanzi kimiċi; SWD (2020)10

(102) Eż. tossikoloġija predittiva jew pjattaformi umani virtwali

(103) Eż. il-monitoraġġ ta’ inizjattivi skont il-leġiżlazzjoni ambjentali tal-UE u l-iskemi ta’ monitoraġġ bħal- LUCAS , l-EMBAL, l-Osservatorju tal-Ħamrija tal-UE futur u l-monitoraġġ tad-dakkara tal-UE.

(104)  B’rabta ma’ inizjattivi li għaddejjin bħalissa ngħidu aħna s-safety gate tar-RAPEX.

(105) Filwaqt li jibni fuq inizjattivi u indikaturi eżistenti, dan se jkun parti minn qafas usa’ ta’ monitoraġġ u prospettiva ta’ tniġġis żero, fil-kuntest tat-8 Programm ta’ Azzjoni Ambjentali li jmiss u se jservi wkoll ir-Rieżami tal-Implimentazzjoni Ambjentali .

(106) CEFIC, Facts and Figures Report , 2020

(107) UNEP, Global Chemicals Outlook II , 2019.

(108) The Lancet Commission on health and pollution , 2017.

(109) Human Rights Committee, general comment No. 36 on the right to life, 2018.

(110) UNEP, Global Chemicals Outlook II , 2019.

(111) Abbażi tal-objettiv SAICM tal-2006, il-mira 12.4 tal-Aġenda 2030 tan-NU għall-Iżvilupp Sostenibbli tistabbilixxi li: “Sal-2020, jinkiseb l-immaniġġar ambjentalment korrett tas-sustanzi kimiċi u l-iskart kollu fiċ-ċiklu tal-ħajja tagħhom, skont l-oqfsa internazzjonali miftiehma, u jitnaqqas b’mod sinifikanti r-rilaxx tagħhom fl-arja, fl-ilma u fil-ħamrija sabiex jitnaqqsu kemm jista’ jkun l-impatt negattivi tagħhom fuq is-saħħa tal-bniedem u fuq l-ambjent”.

(112) UNEP, Global Chemicals Outlook II , 2019.

(113)  Ibid.

(114) Eż. il-UNEP, il-WHO, l-ILO, l-UNIDO, il-Bank Dinji, l-OECD, is-SAICM, il-MEAs.

(115) B’mod partikolari l-organizzazzjonijiet parteċipanti tal-Inter-Organisation Programme for the Sound Management of Chemicals (IOMC).

(116) B’mod partikolari l-Konvenzjonijiet ta’ Stokkolma, ta’ Rotterdam u ta’ Minamata.

(117) tintroduċi kriterji/klassijiet ta’ periklu ġodda għall-PBTs/vPvBs, it-tossiċità terrestri, is-sustanzi li jfixklu s-sistema endokrinali, il-persistenza u l-mobbiltà; tadatta l-kriterji eżistenti bbażati fuq l-għarfien u l-progress xjentifiku , fost l-oħrajn biex tqis metodi alternattivi, u tiċċara l-kriterji għall-mutaġeniċità taċ-ċelloli ġerminali.

(118) CEFIC, Facts and Figures Report , 2020.

(119) Lejn Strateġija komprensiva mal-Afrika, JOIN(2020)4 ‘.

(120)   COM/2020/102

(121)   COM/2020/456

IL-KUMMISSJONI EWROPEA

Brussell, 14.10.2020

COM(2020) 667 final

ANNESS

tal-

KOMUNIKAZZJONI TAL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW, LILL-KUNSILL, LILL-KUMITAT EKONOMIKU U SOĊJALI EWROPEW U LILL-KUMITAT TAR-REĠJUNI

Strateġija dwar is-Sustanzi Kimiċi għas-Sostenibbiltà






Lejn Ambjent Ħieles mit-Tossiċità

{SWD(2020) 225 final} - {SWD(2020) 247 final} - {SWD(2020) 248 final} - {SWD(2020) 249 final} - {SWD(2020) 250 final} - {SWD(2020) 251 final}

PJAN TA’ AZZJONI

Il-miżuri ppreżentati f’dan il-pjan ta’ azzjoni, inklużi l-proposti leġiżlattivi u l-emendi mmirati għar-REACH, se jkunu jeħtieġu li jitwettqu f’konformità mal-prinċipji ta’ regolamentazzjoni aħjar u se jkunu soġġetti għal evalwazzjonijiet u valutazzjonijiet kif xieraq.