This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52018AE4953
Opinion of the European Economic and Social Committee on ‘Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council on the action of the Union following its accession to the Geneva Act of the Lisbon Agreement on Appellations of Origin and Geographical Indications’ (COM(2018) 365 final — 2018/0189 (COD))
Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar “Proposta għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar l-azzjoni tal-Unjoni wara l-adeżjoni tagħha mal-Att ta’ Ġinevra tal-Ftehim ta’ Lisbona dwar id-Denominazzjonijiet ta’ Oriġini u l-Indikazzjonijiet Ġeografiċi” [COM(2018) 365 final — 2018/0189 (COD)]
Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar “Proposta għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar l-azzjoni tal-Unjoni wara l-adeżjoni tagħha mal-Att ta’ Ġinevra tal-Ftehim ta’ Lisbona dwar id-Denominazzjonijiet ta’ Oriġini u l-Indikazzjonijiet Ġeografiċi” [COM(2018) 365 final — 2018/0189 (COD)]
EESC 2018/04953
ĠU C 110, 22.3.2019, p. 55–57
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
|
22.3.2019 |
MT |
Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea |
C 110/55 |
Opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew dwar “Proposta għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar l-azzjoni tal-Unjoni wara l-adeżjoni tagħha mal-Att ta’ Ġinevra tal-Ftehim ta’ Lisbona dwar id-Denominazzjonijiet ta’ Oriġini u l-Indikazzjonijiet Ġeografiċi”
[COM(2018) 365 final — 2018/0189 (COD)]
(2019/C 110/10)
|
Relatur: |
Arnold PUECH d’ALISSAC |
|
Konsultazzjoni |
Parlament Ewropew, 10.9.2018 Kunsill, 17.10.2018 |
|
Bażi legali |
Artikolu 114 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea |
|
Sezzjoni kompetenti |
Sezzjoni Speċjalizzata għas-Suq Uniku, il-Produzzjoni u l-Konsum |
|
Adottata fis-sezzjoni |
21.11.2018 |
|
Adottata fil-plenarja |
12.12.2018 |
|
Sessjoni plenarja Nru |
539 |
|
Riżultat tal-votazzjoni (favur/kontra/astensjonijiet) |
208/1/3 |
1. Konklużjonijiet u rakkomandazzjonijiet
|
1.1. |
L-indikazzjonijiet ġeografiċi (IĠ) huma riżorsa unika u prezzjuża għall-produtturi tal-Unjoni Ewropea f’suq dinji dejjem aktar liberalizzat u kompetittiv. |
|
1.2. |
Il-Kummissjoni Ewropea għandha taġixxi dejjem fl-interess tal-protezzjoni tal-mudelli ta’ produzzjoni u s-sistemi ta’ kwalità rikonoxxuti fil-livell globali għas-sostenibbiltà tagħhom ta’ benefiċċju għall-konsumaturi u l-produtturi. |
|
1.3. |
Għaldaqstant, l-indikazzjonijiet għandhom din il-partikolarità li jenfasizzaw id-dimensjoni lokali ta’ prodott u b’hekk jippromovu l-aspetti kulturali u l-għarfien lokali, it-territorju u l-partikolaritajiet agroekoloġiċi tiegħu. Dawn il-karatteristiċi għandhom jinżammu. |
|
1.4. |
Fil-livell dinji huwa nnotat li hemm moviment sinifikanti ta’ żvilupp ta’ marki uffiċjali ta’ identifikazzjoni tal-kwalità u tal-oriġini (MIKO). |
|
1.5. |
Il-KESE jissottolinja dan l-aspett pożittiv u jilqa’ l-proposta tal-Kummissjoni Ewropea biex id-denominazzjonijiet ta’ oriġini u l-indikazzjonijiet ġeografiċi reġistrati jiġu protetti fil-livell internazzjonali, skont il-Ftehim ta’ Ġinevra u skont il-prattiki legali tagħha, u jqis bħala essenzjali li jipprova jinħoloq qafas armonizzat ta’ protezzjoni tal-marki ta’ kwalità fil-livell internazzjonali. Madankollu, huwa jqis li huwa essenzjali li tittieħed azzjoni għal approċċ globali li jipproteġi u jippromovi s-sistema kollha tal-marki ta’ kwalità. |
|
1.6. |
Jeħtieġ li tiġi proposta sistema li tiggarantixxi trattament ugwali għall-produtturi Ewropej kollha li jixtiequ li l-indikazzjoni ġeografika tagħhom tiġi rikonoxxuta wkoll fil-livell internazzjonali. |
|
1.7. |
Il-KESE jqis li d-drittijiet miksuba minn dawn l-indikazzjonijiet ġeografiċi diġà rreġistrati u protetti fil-livell Ewropew għandhom jinżammu biex jiġu evitati multi u trattament żbilanċjat. |
2. Il-proposta għal Regolament
|
2.1. |
L-għan tal-proposta tal-Kummissjoni huwa li jiġi żgurat il-qafas legali għall-parteċipazzjoni effettiva tal-Unjoni Ewropea fl-Unjoni ta’ Lisbona dwar id-denominazzjonijiet ta’ oriġini u l-indikazzjonijiet ġeografiċi tal-Organizzazzjoni Dinjija tal-Proprjetà Intellettwali (WIPO) ladarba l-Unjoni Ewropea tkun saret Parti Kontraenti għall-Att ta’ Ġinevra. |
|
2.2. |
L-Att ta’ Ġinevra jistabbilixxi l-impenn ta’ kull Parti Kontraenti li tipproteġi d-denominazzjonijiet ta’ oriġini u l-indikazzjonijiet ġeografiċi reġistrati fit-territorju tagħha, fi ħdan is-sistema u l-prattiki legali tagħha. Għalhekk, denominazzjoni ta’ oriġini jew indikazzjoni ġeografika rreġistrata hija protetta minn kull Parti Kontraenti jekk ma tiġix irrifjutata b’mod speċifiku. |
|
2.3. |
Ladarba l-Unjoni Ewropea saret Parti Kontraenti għall-Att ta’ Ġinevra, il-Kummissjoni Ewropea tipproponi li tipprovdi lista tal-indikazzjonijiet ġeografiċi tagħha (miftiehma mal-Istati Membri) li għandhom jitqiegħdu taħt il-protezzjoni tas-sistema ta’ Lisbona. Wara l-adeżjoni tal-Unjoni Ewropea mal-Unjoni ta’ Lisbona, għandu jkun possibbli li jsiru applikazzjonijiet għar-reġistrazzjoni internazzjonali ta’ indikazzjonijiet ġeografiċi addizzjonali protetti u reġistrati fl-Unjoni Ewropea fuq l-inizjattiva tal-Kummissjoni jew fuq talba ta’ Stat Membru jew ta’ grupp ta’ produtturi interessati. |
|
2.4. |
Jenħtieġ li jiddaħħlu fis-seħħ proċeduri xierqa biex il-Kummissjoni tkun tista’ tivvaluta d-denominazzjonijiet ta’ oriġini u l-indikazzjonijiet ġeografiċi li joriġinaw minn Partijiet Kontraenti terzi u reġistrati fir-Reġistru Internazzjonali. L-Unjoni Ewropea ser tkun obbligata tirrispetta d-denominazzjonijiet ta’ oriġini u l-indikazzjonijiet ġeografiċi li joriġinaw minn Partijiet Kontraenti terzi u reġistrati fir-Reġistru Internazzjonali skont il-Kapitolu III tal-Att ta’ Ġinevra. |
|
2.5. |
Dan l-Att jimponi b’mod partikolari li kull Parti Kontraenti għandha tipprovdi rimedji legali effettivi għall-protezzjoni tad-denominazzjonijiet ta’ oriġini reġistrati u tal-indikazzjonijiet ġeografiċi reġistrati (ara l-Artikolu 14 tal-Att ta’ Ġinevra tal-Ftehim ta’ Lisbona) (1). |
|
2.6. |
Seba’ Stati Membri tal-Unjoni Ewropea huma membri tal-Unjoni ta’ Lisbona u fuq din il-bażi aċċettaw il-protezzjoni tad-denominazzjonijiet ta’ pajjiżi terzi. Sabiex ikunu jistgħu jissodisfaw l-obbligi internazzjonali tagħhom li assumew qabel l-adeżjoni tal-Unjoni Ewropea mal-Unjoni ta’ Lisbona, jenħtieġ li tiġi stabbilita sistema ta’ protezzjoni tranżitorja li għandha tipproduċi effetti biss fil-livell nazzjonali, u li m’għandu jkollha l-ebda effett fuq il-kummerċ fi ħdan l-Unjoni Ewropew jew fuq il-kummerċ internazzjonali. |
|
2.7. |
It-tariffi li għandhom jitħallsu skont l-Att ta’ Ġinevra u r-Regolamenti Komuni għall-preżentazzjoni ta’ applikazzjoni għar-reġistrazzjoni internazzjonali ta’ denominazzjoni ta’ oriġini jew indikazzjoni ġeografika jenħtieġ li jitħallsu mill-Istat Membru minn fejn tkun toriġina d-denominazzjoni ta’ oriġini jew l-indikazzjoni ġeografika (ara l-Artikolu 11 tal-Att ta’ Ġinevra tal-Ftehim ta’ Lisbona) (2). |
|
2.8. |
L-UE stabbilxxiet sistemi ta’ protezzjoni uniformi u eżawrjenti tal-indikazzjonijiet ġeografiċi tal-prodotti agrikoli. Permezz ta’ dawn is-sistemi ta’ protezzjoni, id-denominazzjonijiet protetti għall-prodotti koperti jgawdu minn protezzjoni estensiva fl-Unjoni Ewropea kollha, abbażi ta’ proċess ta’ applikazzjoni unika. Il-proposta hija konsistenti mal-politika ġenerali tal-Unjoni Ewropea biex tippromovi u ssaħħaħ il-protezzjoni tal-indikazzjonijiet ġeografiċi permezz ta’ ftehimiet bilaterali, reġjonali u multilaterali. |
3. Kummenti ġenerali
|
3.1. |
Il-KESE jilqa’ l-proposta tal-Kummissjoni Ewropea biex id-denominazzjonijiet ta’ oriġini u l-indikazzjonijiet ġeografiċi reġistrati jiġu protetti fil-livell internazzjonali, skont l-Att ta’ Ġinevra u skont il-prattiki legali tagħha. F’kuntest ikkaratterizzat minn globalizzazzjoni dejjem tikber speċjalment fir-rigward tal-kummerċ tal-oġġetti agroalimentari, huwa essenzjali li wieħed jipprova joħloq qafas armonizzat ta’ protezzjoni tal-marki ta’ kwalità fil-livell internazzjonali. |
|
3.2. |
Il-Kummissjoni Ewropea għandha taġixxi dejjem fl-interess tal-protezzjoni tal-mudelli ta’ produzzjoni u s-sistemi ta’ kontroll tal-kwalità rikonoxxuti fil-livell globali għall-impatt ta’ benefiċċju fuq is-saħħa tal-konsumaturi u fuq is-sostenibbiltà ekonomika u ambjentali. |
|
3.3. |
L-indikazzjonijiet ġeografiċi jirrappreżentaw riżorsa unika (5,7 % tal-bejgħ tal-industrija agroalimentari, jew aktar minn EUR 54 biljun fl-2010) (3) u prezzjuża għall-produtturi tal-Unjoni Ewropea f’suq globali dejjem aktar liberalizzat. Madankollu, l-isforzi biex nikkompetu fil-qasam tal-kwalità huma inutli jekk il-vettur prinċipali li jintuża mill-prodotti ta’ kwalità tagħna, jiġifieri l-IĠ, mhuwiex protett biżżejjed kontra s-swieq internazzjonali. |
|
3.4. |
Il-KESE jenfasizza li l-indikazzjonijiet ġeografiċi huma marki distinti li jippermettu li ssir distinzjoni bejnhom u prodotti kompetituri u jinformaw lill-konsumatur dwar l-oriġini tal-prodott. B’differenza mit-trademarks, indikazzjoni ġeografika għandha l-għan li tenfasizza r-rabta bejn prodott u t-territorju ta’ oriġini tiegħu, u għalhekk l-indikazzjonijiet għandhom din il-partikolarità li jenfasizzaw id-dimensjoni lokali ta’ prodott u b’hekk jippromovu l-aspetti kulturali u l-għarfien lokali, it-territorju u l-partikolaritajiet agroekoloġiċi tiegħu. Dawn il-karatteristiċi għandhom jinżammu. |
|
3.5. |
Fl-2008, fl-Opinjoni tiegħu dwar “Indikazzjonijiet u denominazzjonijiet ġeografiċi” (4), il-KESE kien diġà enfasizza li “Fis-soċjetà ċivili Ewropea, l-għarfien tal-konsumaturi dwar il-karatteristiċi tal-prodotti tal-ikel agrikoli ilu għal xi żmien, jiżdied regolarment, u dan wassal għal domanda għall-prodotti ta’ kwalità”. Din id-dikjarazzjoni tibqa’ valida llum aktar minn qatt qabel, filwaqt li l-konsumatur Ewropew ifittex dejjem aktar prodotti ta’ kwalità minn territorju, reġjun jew pajjiż partikolari u li l-kwalità u r-reputazzjoni, fost il-karatteristiċi l-oħra, huma fundamentalment marbuta ma’ dik l-oriġini ġeografika (5). |
|
3.6. |
Skont opinjoni reċenti tal-Kunsill Ekonomiku, Soċjali u Ambjentali Franċiż dwar il-marki uffiċjali ta’ kwalità u ta’ oriġini tal-prodott alimentari, wieħed jinnota li fil-livell dinji hemm moviment sinifikanti ta’ żvilupp ta’ marki uffiċjali ta’ identifikazzjoni tal-kwalità u tal-oriġini (MIKO). L-indikazzjonijiet ġeografiċi qed jimxu ’l quddiem peress li jissodisfaw domanda dejjem akbar tal-konsumaturi u jippromovu wkoll storja, wirt u għarfien tal-antenati marbuta ma’ territorju partikolari. |
|
3.7. |
Il-KESE jixtieq jirrimarka li skont il-FAO (6), l-indikazzjonijiet ġeografiċi għandhom effett pożittiv ħafna fuq il-prezzijiet, irrispettivament mit-tip ta’ prodott, mir-reġjun ta’ oriġini jew mit-tul ta’ żmien tar-reġistrazzjoni. |
|
3.8. |
Fil-ftehimiet bilaterali kollha konklużi jew li qegħdin jiġu nnegozjati, l-aspetti relatati mal-protezzjoni tal-indikazzjonijiet ġeografiċi qed isiru dejjem aktar ċentrali. Il-KESE jenfasizza dan l-aspett pożittiv. Madankollu, huwa jqis li huwa essenzjali li tittieħed azzjoni għal approċċ globali li jipproteġi u jippromovi s-sistema kollha tal-marki ta’ kwalità. |
|
3.9. |
Biex isir dan, il-KESE jqis li jenħtieġ li tiġi kkunsidrata mill-ġdid il-proposta biex tiġi stabbilita lista pożittiva fil-livell tal-UE li mhijiex konformi mar-rekwiżit ta’ protezzjoni globali tas-sistema tal-indikazzjonijiet ġeografiċi. Fil-fatt jeħtieġ li tiġi proposta sistema li tiggarantixxi trattament ugwali għall-produtturi Ewropej kollha li jixtiequ li l-indikazzjoni ġeografika tagħhom tiġi rikonoxxuta wkoll fil-livell internazzjonali. Dan huwa aktar rilevanti peress li l-kriterji magħżula ma jqisux kriterji soċjoekonomiċi oħrajn li huma essenzjali għall-iżvilupp tal-ekonomija ta’ ċerti territorji tal-Unjoni Ewropea. Madwar l-indikazzjonijiet ġeografiċi spiss ikun hemm ekonomija lokali li tiġġenera l-impjiegi, li għandha impatt importanti ħafna fuq setturi oħrajn tal-ekonomija bħat-turiżmu u li hija ta’ benefiċċju għall-ġestjoni u l-operat tat-territorju. |
|
3.10. |
Il-KESE jistieden lill-Kummissjoni biex tqis il-konsegwenzi tar-relazzjonijiet ġodda futuri bejn l-Unjoni Ewropea u r-Renju Unit u l-impatt li d-determinazzjoni ta’ lista pożittiva jista’ jkollha fuq in-negozjati li jinsabu għaddejjin, li għandhom isiru fuq il-bażi tal-protezzjoni tas-sistema ta’ kwalità tal-Unjoni Ewropea kollha kemm hi. Wara l-ħruġ tiegħu, ir-Renju Unit għandu jkompli jirrispetta l-indikazzjonijiet ġeografiċi ggarantiti minn sistema li s’issa kien jibbenefika minnha. |
|
3.11. |
Il-KESE jenfasizza li s-settur agroalimentari Ewropew huwa mhedded ħafna mill-iffalsifikar tal-prodotti. Rapport (7) li ġie ppubblikat dan l-aħħar mill-Kummissjoni Ewropea jikkonferma li l-prodotti li huma l-aktar iffalsifikati huma l-prodotti agroalimentari. |
|
3.12. |
Il-KESE jfakkar li sa llum seba’ pajjiżi tal-UE huma diġà membri effettivi tal-Ftehim ta’ Lisbona (il-Bulgarija, Franza, l-Ungerija, l-Italja, il-Portugall, ir-Repubblika Ċeka u s-Slovakkja) u li dan il-Ftehim illum jinkludi 1,000 indikazzjoni ġeografika rreġistrata, li l-protezzjoni internazzjonali tagħhom tad-denominazzjonijiet ta’ oriġini protetti (DOP) u tal-indikazzjonijiet ġeografiċi protetti (IĠP) hija żgurata permezz ta’ proċedura ta’ reġistrazzjoni unika. |
|
3.13. |
Il-KESE jqis li d-drittijiet miksuba minn dawn l-indikazzjonijiet ġeografiċi diġà rreġistrati u protetti fil-livell Ewropew għandhom jinżammu biex jiġu evitati multi u trattament żbilanċjat. |
|
3.14. |
Fl-aħħar nett, il-KESE jiġbed l-attenzjoni għall-istudju tal-2012, l-uniku studju disponibbli attwalment, dwar il-valur kummerċjali tal-IĠ fl-Unjoni (8). Madankollu jidher li r-rata tal-primjum għall-IĠ (“value premium rate”) baqgħet fundamentalment l-istess minn dak iż-żmien. |
Brussell, it-12 ta’ Diċembru 2018.
President tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew
Luca JAHIER
(1) http://www.wipo.int/edocs/pubdocs/en/wipo_pub_239.pdf.
(2) Ibid.
(3) Ara s-sejħa għall-offerti Nru AGRI-2011-EVAL-04 (mhux disponibbli bil-Malti).
(5) https://eur-lex.europa.eu/legal-content/MT/TXT/?qid=1540542863415&uri=CELEX:32012R1151.
(6) Organizzazzjoni tal-Ikel u l-Agrikoltura tan-Nazzjonijiet Uniti.
(7) https://ec.europa.eu/taxation_customs/sites/taxation/files/report_on_eu_customs_enforcement_of_ipr_2017_en.pdf (għalissa disponibbli biss bl-Ingliż).
(8) https://ec.europa.eu/agriculture/external-studies/value-gi_en (għalissa disponibbli biss bl-Ingliż).