(1)

Il-banda ta’ frekwenzi ta’ 3 800-4 200 MHz tista’ tippermetti l-użu ta’ sistemi terrestri tal-broadband mingħajr fili sabiex tiġi pprovduta konnettività tan-network ta’ żona lokali għal varjetà ta’ servizzi u ta’ applikazzjonijiet, abbażi tan-newtralità teknoloġika. Il-firxa wiesgħa ta’ każijiet ta’ użu lokali f’ambjenti industrijali u mhux industrijali differenti, kemm fuq ġewwa kif ukoll fuq barra, se tibbenefika minn kundizzjonijiet tekniċi armonizzati.

(2)

Il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni “5G għall-Ewropa: Pjan ta’ Azzjoni” (“Pjan ta’ azzjoni għall-5G”) (2) jistabbilixxi approċċ tal-Unjoni kkoordinat għall-iskjerament tas-servizzi tal-5G mill-2020 ’l hinn. Il-pjan ta’ azzjoni għall-5G jenfasizza l-5G bħala faċilitatur ewlieni tad-diġitalizzazzjoni tal-“industriji vertikali” (“vertikali”) (3). Tiddikjara wkoll li hija meħtieġa azzjoni koordinata fil-livell tal-Unjoni, inkluż biex jiġi identifikat u armonizzat l-ispettru għall-5G, biex jiġu pprovduti mudelli tan-negozju u soluzzjonijiet innovattivi għal aċċess għall-ispettru b’liċenzja lokali.

(3)

Fil-pubblikazzjoni tiegħu “Opinion on 5G implementation challenges (RSPG 3rd opinion on 5G) (4)”, il-Grupp għall-Politika dwar l-Ispettru tar-Radju (RSPG, Radio Spectrum Policy Group) jikkonkludi li l-konnettività għall-“vertikali” tista’ tiġi pprovduta minn soluzzjonijiet tal-operaturi mobbli, mill-fornituri ta’ partijiet terzi u direttament mill-vertikali nfushom fil-baned armonizzati madwar l-Unjoni għas-servizzi ta’ komunikazzjoni elettronika jew fi spettru dedikat għall-vertikali. L-RSPG jirrakkomanda li l-Istati Membri jikkunsidraw ukoll soluzzjonijiet oħra tal-ispettru inkluż spettru dedikat jew kondiviż għall-ħtiġijiet tan-negozju/settorjali li jistgħu ma jiġux issodisfati b’mod adegwat mill-operaturi mobbli.

(4)

Fl-“Opinion on additional spectrum needs and guidance on the fast rollout of future wireless broadband networks” (5) ippubblikata minnu, l-RSPG jirrikonoxxi wkoll li hemm domanda speċifika għall-ispettru tal-banda medja u jirrakkomanda li l-Istati Membri jinvestigaw l-użu possibbli tal-banda ta’ frekwenzi ta’ 3 800 - 4 200 MHz għal applikazzjonijiet lokali (jiġifieri potenza baxxa/medja), inklużi applikazzjonijiet vertikali filwaqt li jipproteġu s-satelliti u applikazzjonijiet u servizzi eżistenti oħra.

(5)

Il-banda ta’ frekwenzi ta’ 3 800 - 4 200 MHz tintuża madwar l-Unjoni għal servizzi satellitari li jinkludu komunikazzjonijiet mill-ispazju għad-Dinja lejn stazzjonijiet satellitari tad-dinja fis-Servizz Satellitari Fiss (FSS, Fixed Satellite Service). Tintuża wkoll għall-komunikazzjonijiet terrestri fis-Servizz Fiss (FS, Fixed Service) inklużi kemm l-użi militari kif ukoll dawk ċivili.

(6)

Il-banda ta’ frekwenzi ta’ 3 400 - 3 800 MHz ġiet armonizzata fl-Unjoni għal sistemi terrestri tal-broadband mingħajr fili li jipprovdu servizzi ta’ komunikazzjoni elettronika skont id-Deċiżjoni tal-Kummissjoni 2008/411/KE (6) u tirrappreżenta l-banda primarja għall-implimentazzjoni tal-5G fl-Unjoni. Huwa kruċjali li dawk is-sistemi jkunu protetti b’mod adegwat.

(7)

Il-banda ta’ frekwenzi ta’ 4 200 - 4 400 MHz hija globalment allokata lis-Servizz tan-Navigazzjoni tar-Radju Ajrunawtiku (ARNS, Aeronautical Radio Navigation Service) u tintuża minn altimetri tar-radju installati abbord inġenji tal-ajru. L-altimetri tar-radju jintużaw fuq tipi differenti ta’ inġenji tal-ajru, inklużi l-ajruplani tal-passiġġieri u tal-merkanzija, u l-ħelikopters. Dawn jipprovdu kejl preċiż tal-għoli kritiku għal diversi funzjonijiet tas-sikurezza fl-avjazzjoni, inkluż l-inżul l-art awtomatizzat, is-Sistemi ta’ Twissija ta’ Qrubija lejn l-Art, is-Sistemi ta’ Twissija u ta’ Għarfien tat-Terren u l-evitar ta’ kolliżjonijiet, u jenħtieġ li jiġu protetti.

(8)

Barra minn hekk, xi stazzjonijiet tal-Interferometrija b’Bażi Twila Ħafna (VLBI, Very-long-baseline Interferometry) u tas-Sistema Globali ta’ Osservazzjoni (VGOS, VLBI Global Observing System) huma installati f’xi Stati Membri bħala parti mill-Proġett Ewropew tal-Infrastruttura Kritika Galileo, u għandhom riċevituri passivi sensittivi ħafna. Fil-preżent, dawn l-operazzjonijiet tal-osservatorju ma jibbenefikawx minn allokazzjoni tar-radjuastronomija fil-banda ta’ frekwenzi ta’ 3 800 - 4 200 MHz. Madankollu, jentħieġ li l-Istati Membri jieħdu l-passi prattikabbli kollha biex jipproteġuhom minn interferenza dannuża.

(9)

Skont l-Artikolu 4(2) tad-Deċiżjoni Nru 676/2002/KE, il-Kummissjoni ħarġet mandat lill-Konferenza Ewropea tal-Amministrazzjonijiet tal-Posta u tat-Telekomunikazzjoni (CEPT, Conférence européenne des administrations des postes et des télécommunications) biex jiġu żviluppati kundizzjonijiet tekniċi armonizzati għall-użu kondiviż tal-banda ta’ frekwenzi 3 800 - 4 200 MHz għal sistemi terrestri tal-broadband mingħajr fili li jipprovdu konnettività tan-network ta’ żona lokali fl-Unjoni.

(10)

Bi tweġiba għal dak il-mandat, fit-8 ta’ Novembru 2024, is-CEPT ħarġet ir-Rapport 88 (7) (“ir-Rapport CEPT”). Dan jispeċifika l-kundizzjonijiet tekniċi armonizzati l-inqas restrittivi għall-użu kondiviż tal-banda ta’ frekwenzi ta’ 3 800 - 4 200 MHz għal sistemi terrestri tal-broadband mingħajr fili b’potenza baxxa u medja (“sistemi WBB LMP”, Low- and Medium-Power Terrestrial Wireless Broadband) għall-forniment ta’ konnettività ta’ network ta’ żona lokali. Dawk il-kundizzjonijiet huma bbażati fuq ir-riżultati tar-rapporti 358 (8) u 362 (9) tal-Kumitat tal-Komunikazzjoni Elettronika (ECC,Electronic Communications Committee).

(11)

Il-kundizzjonijiet tekniċi armonizzati stabbiliti fir-Rapport Nru 88 tas-CEPT jiżguraw in-newtralità teknoloġika għat-tħaddim tas-sistemi tad-WBB LMP, inklużi t-teknoloġiji tat-3rd Generation Partnership Project (3GPP) u tad-Digital Enhanced Cordless Telecommunications (DECT)-2020 New Radio (NR). Dawn jippermettu t-tħaddim mhux sinkronizzat ta’ stazzjonijiet bażi tal-potenza medja kemm b’sistemi ta’ antenna attiva (AAS, Active Antenna Systems) kif ukoll b’sistemi ta’ antenna mhux attiva, u stazzjonijiet bażi ta’ potenza baxxa b’sistemi ta’ antenna mhux attiva. Meta jkun neċessarju għall-ġestjoni tal-koeżistenza bejn sistemi differenti tad-WBB LMP fil-banda ta’ frekwenzi ta’ 3 800 - 4 200 MHz, jenħtieġ li l-Istati Membri jiżguraw koordinazzjoni nazzjonali u, potenzjalment, transfruntiera.

(12)

Il-banda tista’ tiġi aċċessata jekk jintużaw tekniki biex jiġi aċċessat l-ispettru u biex tiġi mmitigata l-interferenza li jipprovdu livell xieraq ta’ prestazzjoni tar-riċevitur biex jikkonformaw mar-rekwiżiti essenzjali tad-Direttiva 2014/53/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (10). Jekk it-tekniki rilevanti jkunu deskritti fi standards armonizzati jew f’partijiet minnhom, li r-referenzi għalihom ġew ippubblikati f’Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea f’konformità mad-Direttiva 2014/53/UE, mill-anqas għandha tkun żgurata prestazzjoni ekwivalenti għal-livell tal-prestazzjoni assoċjat ma’ dawk it-tekniki.

(13)

Il-kundizzjonijiet tekniċi armonizzati u l-gwida rilevanti stabbiliti fir-Rapport Nru 88 tas-CEPT jindirizzaw il-protezzjoni u l-iżvilupp fit-tul tal-utenti eżistenti li jikkondividu l-banda ta’ frekwenzi ta’ 3 800 - 4 200 MHz, b’mod partikolari l-istazzjonijiet terrestri bis-satellita riċeventi u l-konnessjonijiet terrestri fissi. Huma jindirizzaw ukoll il-protezzjoni ta’ sistemi terrestri tal-broadband mingħajr fili li jipprovdu servizzi ta’ komunikazzjoni elettronika taħt it-3 800 MHz u altimetri tar-radju li joperaw fil-banda ta’ frekwenzi ta’ 4 200 – 4 400 MHz. Il-kundizzjonijiet tekniċi armonizzati huma bbażati fuq is-suppożizzjoni ta’ reġim ta’ awtorizzazzjoni nazzjonali, fejn il-postijiet tan-networks WBB LMP jew tal-istazzjonijiet bażi, il-konnessjonijiet fissi fl-FS, u l-istazzjonijiet terrestri satellitari riċeventi fl-FSS huma magħrufa.

(14)

L-użu kondiviż bejn is-sistemi WBB LMP, minn naħa waħda, u s-sistemi tal-FSS jew tal-FS, min-naħa l-oħra, fi ħdan il-banda ta’ frekwenzi ta’ 3 800 – 4 200 MHz huwa fattibbli fuq bażi ta’ każ b’każ. Sabiex tiġi żgurata l-protezzjoni tas-sistemi tal-FSS eżistenti taħt it-3 800 MHz, u tas-sistemi eżistenti u futuri tal-FSS u tal-FS fil-banda ta’ frekwenzi ta’ 3 800 - 4 200 MHz, jenħtieġ li l-Istati Membri jiżguraw ippjanar bir-reqqa tas-sistemi WBB LMP u analiżi każ b’każ. Jenħtieġ li l-Istati Membri jikkunsidraw ukoll l-applikazzjoni ta’ tekniki ta’ mitigazzjoni xierqa, kemm fil-livell nazzjonali kif ukoll - meta jkun neċessarju minħabba distanzi kbar ta’ separazzjoni - permezz ta’ ftehimiet bilaterali jew multilaterali ta’ koordinazzjoni transfruntiera. L-użu tal-banda ta’ 3 800 - 4 200 MHz għas-sistemi tal-FSS u tal-FS awtorizzati bħalissa fis-suq fl-Istati Membri jibqa’ soġġett għal deċiżjonijiet nazzjonali. Din id-Deċiżjoni hija mingħajr preġudizzju għall-mod kif l-Istati Membri jawtorizzaw l-użu ta’ din il-banda għas-sistemi tal-FSS u tal-FS.

(15)

Jenħtieġ li l-Istati Membri jiżguraw il-protezzjoni tal-altimetri tar-radju li joperaw fil-banda ta’ frekwenzi ta’ 4 200 – 4 400 MHz mis-sistemi WBB LMP li joperaw fil-banda ta’ frekwenzi ta’ 3 800 – 4 200 MHz, abbażi tar-riżultati stabbiliti fir-Rapport 362 tal-ECC u mingħajr preġudizzju għal kwalunkwe miżura tal-avjazzjoni li tista’ tittieħed mill-Aġenzija Ewropea tas-Sikurezza tal-Avjazzjoni (EASA, European Aviation Safety Agency). Jenħtieġ li fil-livell nazzjonali tingħata attenzjoni partikolari għall-protezzjoni tal-altimetri tar-radju, mill-istazzjonijiet bażi tal-AAS ta’ potenza medja li jinsabu qrib ħafna tal-ajruporti, inkluż fiż-żoni tal-fruntiera, u li joperaw fis-sottobanda ta’ frekwenzi ta’ 4 100 – 4 200 MHz.

(16)

Jenħtieġ li l-Istati Membri jiżguraw il-protezzjoni tas-sistemi terrestri li jipprovdu servizzi ta’ komunikazzjoni elettronika (ECS, Electronic Communications Services) tad-WBB fil-banda ta’ frekwenzi ta’ 3 400 - 3 800 MHz, inkluż, kif xieraq, permezz ta’ koordinazzjoni transfruntiera, tħaddim sinkronizzat tan-networks, limiti tad-densità tal-fluss tal-enerġija, distanzi ta’ separazzjoni u/jew rekwiżiti ta’ separazzjoni tal-frekwenza.

(17)

Minħabba li r-Rapport 88 tas-CEPT ma eżaminax l-użu tas-sistemi WBB LMP fil-banda ta’ frekwenzi ta’ 3 800 - 4 200 MHz għall-konnettività mal-istazzjonijiet terminali tal-ajru, din id-Deċiżjoni ma tipprevedix kundizzjonijiet tekniċi u operazzjonali armonizzati għall-użu tal-istazzjonijiet terminali tal-ajru. F’konformità mal-qafas legali eżistenti, l-Istati Membri huma intitolati li jirrestrinġu l-użu ta’ stazzjonijiet terminali tal-ajru f’din il-banda ta’ frekwenzi, soġġett għal kwalunkwe kundizzjoni armonizzata li ssir disponibbli fil-livell tal-Unjoni fil-futur.

(18)

Huwa essenzjali li tiġi żgurata l-koeżistenza bejn is-sistemi WBB LMP kif ukoll bejn is-sistemi WBB LMP u servizzi stabbiliti oħra bħall-altimetri tar-radju. F’dan ir-rigward, l-Istati Membri jistgħu jirreferu wkoll għal kwalunkwe rakkomandazzjoni tal-ECC, għal azzjoni fil-livelli nazzjonali jew bilaterali/multilaterali (11).

(19)

Il-kunċett “tal-għażla u tat-tqegħid għad-dispożizzjoni” tal-banda ta’ frekwenzi ta’ 3 800 – 4 200 MHz fil-kuntest ta’ din id-Deċiżjoni jirreferi għall-passi li ġejjin: (i) l-adattament tal-qafas legali nazzjonali dwar l-allokazzjoni tal-frekwenzi biex jiġi inkluż l-użu maħsub ta’ din il-banda taħt il-kundizzjonijiet tekniċi armonizzati stabbiliti f’din id-Deċiżjoni; (ii) il-bidu tal-miżuri neċessarji kollha sabiex tiġi żgurata l-koeżistenza mal-użu eżistenti f’din il-banda, sa fejn ikun neċessarju; u (iii) il-bidu tal-miżuri xierqa, appoġġati mit-tnedija ta’ proċess ta’ konsultazzjoni mal-partijiet ikkonċernati meta xieraq, sabiex ikun permess l-użu ta’ din il-banda f’konformità mal-qafas legali applikabbli fil-livell tal-Unjoni, inklużi l-kundizzjonijiet tekniċi armonizzati ta’ din id-Deċiżjoni.

(20)

Jistgħu jkunu neċessarji ftehimiet ta’ koordinazzjoni transfruntiera fost l-Istati Membri kif ukoll bejn l-Istati Membri u pajjiżi terzi, sabiex tiġi evitata interferenza dannuża u biex jittejbu l-effiċjenza tal-ispettru u l-konverġenza fl-użu tal-ispettru. Mingħajr preġudizzju għall-miżuri potenzjali tal-avjazzjoni mill-EASA, jenħtieġ li l-Istati Membri jqisu r-rakkomandazzjonijiet rilevanti tal-ECC biex jiżguraw il-protezzjoni koerenti tal-altimetri tar-radju li joperaw fil-banda ta’ frekwenzi ta’ 4 200 - 4 400 MHz bejn il-fruntieri. Il-Kummissjoni, f’kooperazzjoni mal-Istati Membri u mal-EASA, ħejjiet pjan direzzjonali mhux vinkolanti tal-UE biex tiġi żgurata l-eżistenza sikura bejn in-networks mobbli u l-altimetri tar-radju tal-inġenji tal-ajru fil-medda ta’ frekwenzi ta’ 3 400 - 4 400 MHz (12).

(21)

Mingħajr preġudizzju għad-dritt tal-Istati Membri li jawtorizzaw l-użu tal-ispettru fit-territorju tagħhom, ir-rieżami futur tal-użu tal-ispettru skont din id-Deċiżjoni jiġi ffaċilitat permezz tal-użu konverġenti ta’ porzjonijiet konsistenti tal-ispettru madwar l-UE, bħall-bidu mill-parti ta’ fuq tal-banda. Kwalunkwe mod koordinat ta’ użu tal-ispettru madwar l-UE jista’ jiġi investigat aktar. Skont ir-reġim ta’ awtorizzazzjoni applikat għall-banda ta’ frekwenzi ta’ 3 800–4 200 MHz, jenħtieġ li l-Istati Membri jivvalutaw il-ħtieġa li jiġu imposti kundizzjonijiet tekniċi addizzjonali, sabiex tiġi żgurata l-koeżistenza xierqa bejn is-sistemi WBB LMP u bejn is-sistemi WBB LMP u servizzi oħra f’dik il-banda ta’ frekwenzi u f’baned kontigwi.

(22)

Jenħtieġ li l-Istati Membri jirrapportaw lill-Kummissjoni dwar l-implimentazzjoni ta’ din id-Deċiżjoni, b’mod partikolari l-introduzzjoni u l-iżvilupp gradwali tas-sistemi WBB LMP fil-banda ta’ frekwenzi ta’ 3 800 – 4 200 MHz u kwalunkwe problema ta’ koeżistenza, biex jgħinu fil-valutazzjoni tal-impatt tagħha fil-livell tal-Unjoni u l-adegwatezza tal-kundizzjonijiet tekniċi armonizzati biex tiġi żgurata protezzjoni adegwata tas-servizzi eżistenti, kif ukoll ir-rieżami f’waqtha tagħha.

(23)

Il-miżuri previsti f’din id-Deċiżjoni huma konformi mal-opinjoni tal-Kumitat dwar l-Ispettru tar-Radju,

“altimetru tar-radju” tfisser sistema tar-radar għall-kalkolu tad-distanzi li tħares ’l isfel li tkejjel l-għoli ta’ inġenju tal-ajru mill-art u mill-ostakli bi grad għoli ta’ akkuratezza, ta’ integrità, u ta’ disponibbiltà, matul il-fażijiet kollha tat-titjira.

(a)

l-istazzjonijiet tad-Dinja fis-Servizz Satellitari Fiss (FSS) għall-komunikazzjonijiet mill-ispazju għad-Dinja awtorizzati sabiex joperaw fil-banda ta’ frekwenzi ta’ 3 800 - 4 200 MHz madwar l-Unjoni u taħt it-3 800 MHz;

(b)

is-sistemi fis-Servizz Fiss (FS) li joperaw fil-banda ta’ frekwenzi ta’ 3 800 - 4 200 MHz;

(c)

is-sistemi terrestri li jipprovdu servizzi ta’ komunikazzjoni elettronika broadband mingħajr fili (WBB ECS) fi ħdan il-banda ta’ frekwenzi ta’ 3 400 - 3 800 MHz;

(d)

l-altimetri tar-radju fis-servizz tan-navigazzjoni ajrunawtika (ARNS, Aeronautical Navigation Service) li joperaw fil-banda ta’ frekwenzi ta’ 4 200 – 4 400 MHz;

(e)

l-istazzjonijiet tas-Sistema Globali ta’ Osservazzjoni VLBI fit-territorju tal-Unjoni, meta jkun neċessarju u b’kunsiderazzjoni tal-istatus regolatorju tagħhom.