31993R3089

Ir-Regolament tal-Kunsill (KEE) Nru 3089/93

tad-29 ta' Ottubru 1993

li jemenda r-Regolament (KEE) Nru 2299/89 dwar kodiċi ta' kondotta għal sistemi ta' riservazzjoni kompjuterizzata

IL-KUNSILL TAL-KOMUNITAJIET EWROPEJ,

Wara li kkunsidra t-Trattat li jistabbilixxi l-Komunità Ekonomika Ewropea, u b' mod partikolari l-Artikolu 84(2) tiegħu,

Wara li kkunsidra l-proposta mill-Kummissjoni [1],

Wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Parlament Ewropew [2],

Wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali [3],

Billi r-Regolament (KEE) Nru 2299/89 [4] jikkostitwixxi passi sinifikanti lejn biex ikun hemm kompetizzjoni mhux distorta bejn trasportaturi bl-ajru u bejn sistemi ta' riservazzjoni kompjuterizzata, biex b' hekk jiġu mħarsa l-interessi tal-konsumaturi;

Billi hu meħtieġ li jiġi estiż l-għan tar-Regolament (KEE) Nru 2299/89 u biex jiġu kkjarifikati d-dispożizzjonijiet tiegħu u hu xieraq li jittieħdu dawn il-miżuri fil-livell tal-Komunità biex jiġi assigurat li l-obbjettivi tar-Regolament jintlaħqu fl-Istati Membri kollha;

Billi dan ir-Regolament hu mingħajr preġudizzju għall-applikazzjoni ta' l-Artikoli 85 u 86 tat-Trattat;

Billi r-Regolament tal-Kummissjoni (KEE) Nru 83/91 [5] jeżenta ftehim għall-iżvilupp ta' bejgħ komuni u operazzjoni ta' sistemi ta' riservazzjonijiet kompjuterizzati mid-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 85(1) tat-Trattat;

Billi s-servizzi ta' l-ajru mhux skedati huma ta' importanza prinċipali fit-territorju tal-Komunità;

Billi l-massa ta' dawn il-vjaġġi huma ġiti organizzati jew prodotti miġbura flimkien, bit-trasport ta' l-ajru jifformaw biss element wieħed tal-prodott kollu;

Billi, fil-prinċipju, ”is-siġġu biss” jew prodotti mhux miġbura flimkien f' servizzi ta' l-ajru mhux skedati jikkompetu direttament ma' prodotti ta' trasport bl-ajru offruti fis-servizzi skedati;

Billi hu mixtieq li prodotti simili jiġu ttrattati ugwalment u biex tiġi assigurata kompetizzjoni ġusta bejn żewġ tipi ta' prodotti ta' trasport bl-ajru u t-tqassim newtrali ta' l-informazzjoni lejn il-konsumatur;

Billi hu xieraq li jiġu ttrattati l-materji kollha ta' użu ta' sistemi ta' riservazzjonijiet kompjuterizzati għat-tipi kollha ta' prodotti ta' trasport bl-ajru fl-istess Regolament tal-Kunsill;

Billi konsumaturi li jfittxu prodotti differenti għandhom jingħataw il-possibbiltà li jitolbu wirjiet għal titjiriet skedati biss jew mhux skedati;

Billi hu mixtieq li jiġi kkjarifikat li r-Regolament (KEE) Nru 2299/89 għandu japplika għas-sistemi ta' riservazzjonijiet kompjuterizzati offruti lill- u/jew lill-konsumaturi finali kollha, kemm jekk dawn ikunu membri individwali tal-pubbliku jew utenti inkorporati;

Billi trasportaturi bl-ajru li jużaw sistema ta' riservazzjoni kompjuterizzata fl-uffiċċini tagħhom jew għal bejgħ dirett immarkati kjarament m' għandhomx ikunu suġġetti għad-dispożizzjonijiet li jirregolaw il-wirja prinċipali;

Billi distinzjoni ċara bejn kuntratt għal parteċipazzjoni fi jew biex tiġi mħollija sistema u forniment ta' l-apparat tekniku nnifsu hu xieraq, li dan ta' l-aħħar ikun suġġett għal-liġi kuntrattwali normali, b' hekk jippermettu sistema li fiħa l-bejjiegħ jitlob l-ispejjeż diretti tiegħu fil-każ ta' terminazzjoni ta' parteċipazzjoni jew ta' kuntratt ta' abbonament skond id-dispożizzjonijiet ta' dan ir-Regolament;

Billi ċ-ċaħda minn dawk l-ewlenija li jġorru biex jipprovdu l-istess informazzjoni dwar skedi, tariffi u disponibbiltà għal sistemi minbarra dawk tagħhom u biex jaċċettaw riservazzjonijiet magħmula b' dawk is-sistemi jista' jiddistorta serjament il-kompetizzjoni bejn sistemi ta' riservazzjonijiet kompjuterizzati;

Billi n-newtralità kompetittiva ta' sistemi ta' riservazzonijiet kompjuterizzati għal trasportaturi bl-ajru għandha tkun assigurata fir-rigward ta' funzjonament egwali u sigurtà ta' informazzjoni, b' mod partikolari permezz ta' aċċess ugwali għal funzjonijiet, informazzjoni/data u interfaces u separazzjoni ċara bejn faċilitajiet privati ta' linji ta' l-ajru u faċilitajiet ta' distribuzzjoni;

Billi parità kompetittiva titjieb billi tiġi assigurata l-identità legali separata ta' sistemi ta' riservazzjonijiet kompjuterizzati;

Billi it-trasportatur ewlieni jista' jgawdi vantaġġi inġusti li jirriżultaw mill-kontroll li jkollu fuq is-sistema tiegħu ta' riservazzjonijiet kompjuterizzata fil-kompetizzjoni bejn trasportaturi bl-ajru; billi, għalhekk, ugwaljanza sħiħa ta' trattament ta' trasportaturi kemm ewlenin u ukoll parteċipanti hija meħtieġa sal-limitu li t-trasportatur ewlieni juża l-faċilitajiet tas-sistema tiegħu li huma koperti b' dan ir-Regolament;

Billi hu mixtieq fl-interess tal-konsumatur li l-wirjiet prinċipali ikunu pprovduta għal kull transazzjoni mitluba minn konsumatur;

Billi hu mixtieq li kummerċ dettaljat, informazzjoni dwar riservazzjonijiet u bejgħ għandhom ikunu disponibbli lejn il-parteċipanti li jġorru fuq bażi mhux diskriminatorja u bl-istess prontezza; billi identifikazzjoni jew informazzjoni personali dwar passiġġier jew utent inkorporat għandha tibqa' privata; billi, għalhekk, sistema ta' bejgħ għandha tassigura mezzi tekniċi u salvagwardi xierqa, għall-inqas dwar software, sabiex ma jseħħ l-ebda aċċess mhux awtorizzat;

Billi informazzjoni dwar il-fattura għandha tkun iddettaljata biżżejjed biex tippermetti lil trasportaturi parteċipanti u lill-abbonati li jikkontrollaw l-ispejjeż tagħhom; billi, sabiex jiġi ffaċilitat dak il-kontroll, dik l-informazzjoni għandha tkun disponibbli fuq media manjetika;

Billi hu mixtieq fl-interess tal-konsumatur li jiġi ċċarat li l-ebda titjira jew taħlita ta' titjiriet m' għandha tiġi murija aktar minn darba fil-wirji prinċipali, minbarra fejn, f' joint venture jew arranġament ieħor, kull operant li jġorr jassumi responsabbiltà separata għall-offerta u l-bejgħ ta' prodotti ta' trasport bl-ajru dwar it-titjiriet ikkonċernati;

Billi l-bejjiegħ tas-sistemi għandu jassigura li l-prinċipji ta' konformità teknika mad-dispożizzjonijiet dwar funzjonalità ugwali u sigurtà ta' l-informazzjoni jkunu ssorveljati minn awditur indipendenti,

ADOTTA DAN IR-REGOLAMENT:

L-Artikolu 1

Ir-Regolament (KEE) Nru 2299/89 hu b' dan emendat kif ġej:

1. L-Artikoli 1, 2 u 3 huma mibdula b' dawn li ġejjin:

"L-Artikolu 1

Dan ir-Regolament japplika għal sistemi ta' riservazzjonijiet kompjuterizzati sakemm dawn jinkludu prodotti ta' trasport bl-ajru, meta offruti għal użu u/jew użati fit-territorju tal-Komunità, irrispettivament:

- mill-istatus jew nazzjonalità tal-bejjiegħ tas-sistema,

- mis-sors ta' l-informazzjoni użata jew il-lokalità ta' l-unità ċentrali ta' l-iproċesssar tad-data relevanti,

- mil-lokalità ġeografika ta' l-ajruporti li bejniethom isir trasport bl-ajru.

L-Artikolu 2

Għall-finijiet ta' dan ir-Regolament:

(a) "prodott tat-trasport bl-ajru mhux miġbur" tfisser it-trasport bl-ajru ta' passiġġier bejn żewġ ajruporti, inklużi kull servizzi anċillari relatati u benefiċċji addizzjonali offruti għall-bejgħ u/jew mibjugħa bħala parti integrali minn dak il-prodott;

(b) "prodotti tat-trasport bl-ajru miġbura flimkien" tfisser taħlita imħejjija bil-quddiem ta' prodott tat-trasport bl-ajru mhux miġmugħ ma' servizzi oħra mhux anċillari għal trasport bl-ajru, offruti għall-bejgħ u/jew mibjugħa bi prezz inklużiv;

(ċ) "prodott ta' trasport bl-ajru" tfisser kemm prodott tat-trasport bl-ajru mhux miġbur u wkoll miġbur;

(d) "servizz skedat bl-ajru" tfisser serje ta' titjiriet li kollha jkollhom il-karatteristiċi li ġejjin;

- magħmula minn ajruplan għat-trasport tal-passiġġieri jew tal-passiġġieri u l-merkanzija u/jew il-posta bi ħlas, b' tali manjiera li għal kull titjira l-postijiet ikunu disponibbli fuq kull titjira kemm għal xiri individwali minn konsumaturi jew direttament mingħand trasportatur bl-ajru jew mill-aġenti awtorizzati tiegħu),

- operati biex iservu traffiku bejn l-istess tnejn jew aktar punti, jew;

1. skond skeda tal-ħin pubblikat: jew

2. permezz ta' titjiriet li jkunu hekk regolari jew frekwenti li jikkostitwixxu serje sistematika li tkun rikonoxxibbli;

(e) "tariffa" tfisser il-prezz li għandu jitħallas għal prodotti mhux miġbura tat-trasport bl-ajru u l-kundizzjonijiet li għalihom japplika l-prezz;

(f) "sistema ta' riservazzjoni kompjuterizzata" (CRS) tfisser sistema kompjuterizzata li jkollha informazzjoni dwar, inter alia,

- skedi,

- disponibblità,

- tariffi, u

- servizzi relatati

tat- trasportaturi bl-ajru

bi jew mingħajr faċilitajiet li permezz tagħhom:

- jistgħu isiru riservazzjonijiet, jew

- jistgħu jinħarġu biljetti,

sal-limitu li uħud jew dawn is-servizzi kollha jkunu magħmula disponibbli lill-abbonati;

(g) "faċilitajiet ta' distribuzzjoni" tfisser faċilitajiet ipprovduti minn bejjiegħ ta' sistema għall-għoti ta' l-informazzjoni dwar skedi ta' trasportaturi bl-ajru, disponibbiltà, tariffi u servizzi relatati u biex isiru riservazzjonijiet u/jew biex jinħarġu biljetti, u għal servizzi relatati oħra;

(h) "bejjiegħ tas-sistema" tfisser kull entità u l-affiljati tagħha li hi jew huma responsabbli għall-operazzjoni jew tal-kummerċjalità ta' CRS;

(i) "trasportatur ewlieni" tfisser kull trasportatur bl-ajru li direttament jew indirettament, waħdu jew flimkien ma' oħrajn, ikollu l-proprjetà jew effettivament jikkontrolla 'l dak li jbigħ is-sistema, kif ukoll kull trasportatur bl-ajru li jkollu l-proprjetà jew effettivament jikkontrollha;

(j) "kontroll effettiv" tfisser relazzjoni stabbilita permezz ta' drittijiet, kuntratti jew kull mezz ieħor li, jew separatament jew flimkien u wara li jkunu meqjusa l-konsiderazzjonijiet ta' fatt jew tal-liġi involuta, jagħtu l-possibbiltà li direttament jew indirettament jeżerċitaw influwenza deċiżiva fuq impriża, b' mod partikolari permezz tal:

- jedd li jintużaw l-assi kollha ta' impriża jew partijiet minnhom,

- jeddijiet jew kuntratti li jagħtu influwenza deċiżiva fuq il-kostituzzjoni, votazzjoni jew deċiżjonijiet tal-korpi ta' impriża jew inkella jagħtu influwenza deċiżiva fuq it-tħaddim ta' l-operat kummerċjali ta' l-impriża;

(k) "trasportatur parteċipant" tfisser trasportatur bl-ajru li jkollu ftehim ma' bejjiegħ ta' sistema għad-distribuzzjoni ta' prodotti tat-trasport bl-ajru permezz ta' CRS. Sakemm it-trasportatur ewlieni juża l-faċilitajiet tas-CRS tiegħu stess li huma koperti b' dan ir-Regolament, dan għandu jkun meqjus li huwa trasportatur parteċipant;

(l) "abbonat"

tfisser persuna jew impriża, minbarra parteċipant li jġorr, li tuża l-faċilitajiet ta' distribuzzjoni għall-prodotti tat-trasport bl-ajru ta' CRS skond kuntratt jew arranġament ieħor permezz ta' bejjiegħ ta' sistema;

(m) "konsumatur" tfisser kull persuna li tfittex informazzjoni dwar u/jew ikollha l-intenzjoni li tixtri prodott tat-trasport bl-ajru;

(n) "wirja prinċipali" tfisser il-wirja newtrali komprensiva ta' dettalji dwar servizzi bl-ajru bejn bliet-pari, f' perjodu ta' żmien speċifiku;

(o) "żmien skadut ta' vjaġġ" tfisser id-differenza fil-ħin bejn it-tluq u l-ħin tal-wasla skedati;

(p) "titjib tas-servizz" tfisser kull prodott jew servizz offrut minn bejjiegħ ta' sistema għan-nom tiegħu stess lejn abbonati flimkien ma' CRS, minbarra l-faċilitajiet ta' distribuzzjoni.

L-Artikolu 3

1. Bejjiegħ ta' sistema għandu jkollu l-kapaċità, f' ismu proprju bħala entità separata mit-trasportatur ewlieni, li jkollu drittijiet u obbligazzjonijiet ta' kull xorta, li jagħmel kuntratti, fost l-oħrajn mat-trasportatur ewlieni, trasportaturi parteċipanti u abbonati, jew biex jikseb atti legali oħra u li jfittex u jiġi mfittex.

2. Bejjiegħ tas-sistema għandu jippermetti li kull trasportatur bl-ajru ikollu l-opportunità li jipparteċipa, fuq bażi ugwali u mhux diskriminatorja, fil-faċilitajiet ta' distribuzzjoni tiegħu fil-kapaċità disponibbli tas-sistema inkwistjoni u suġġett għal kull limitazzoni teknika barra mill-kontroll tal-bejjiegħ tas-sistema.

3. (a) Bejjiegħ tas-sistema m' għandux:

- jagħmel kundizzjonijiet mhux raġonevoli għal kull kuntratt ma' parteċipant li jġorr,

- jeħtieġ l-aċċettazzjoni ta' kundizzjonijiet supplimentari li, min-natura tagħhom jew skond l-użanza kummerċjali, ma jkollhom l-ebda konnessjoni ma' parteċipazzjoni fis-CRS tiegħu u għandu japplika l-istess kundizzjonijiet għall-istess livell ta' servizz.

(b) Bejjiegħ tas-sistema m'għandux jagħmilha kundizzjoni ta' parteċipazzjoni fis-CRS tiegħu li parteċipant li jġorr m' għandux fl-istess ħin ikun parteċipant f' sistema oħra.

(ċ) Parteċipant li jġorr jista' jittermina l-kuntratt tiegħu ma' bejjiegħ tas-sistema meta jagħti avviż li m' għandux għalfejn jeċċedi sitt xhur, li għandu jiskadi mhux qabel it-tmiem ta' l-ewwel sena.

F' dan il-każ il-bejjiegħ m'għandux ikun intitolat li jirkupra aktar mill-ispejjeż direttament relatati għat-tmiem tal-kuntratt.

4. Jekk bejjiegħ tas-sistema ikun iddeċieda li jżid xi titjib għall-faċilitajiet ta' distribuzzjoni pprovduti jew l-apparat użat fl-għoti tal-faċilitajiet, dan għandu jipprovdi informazzjoni dwar u joffri dan it-titjib lit-trasportaturi parteċipanti, inklużi t-trasportaturi ewlenin, b' linji taż-żmien ugwali u bl-istess pattijiet u kundizzjonijiet, suġġetti għal kull limitazzjoni teknika barra mill-kontroll tal-bejjiegħ tas-sistema, u b' tali mod li ma jkun hemm l-ebda differenza fil-leadtime għall-implimentazzjoni tat-titjib ġdid bejn trasportaturi parteċipanti ewlenin."

2. L-Artikolu segwenti huwa miżjud:

"L-Artikolu 3a

1. (a) It-trasportatur ewlieni m' għandux jiddiskrimina kontra CRS kompetitur billi jirrifjuta li jipprovdi lejn dan ta' l-aħħar, fuq talba u bl-istess prontezza, bl-istess informazzjoni dwar skedi, tariffi u disponibbiltà dwar is-servizzi bl-ajru tiegħu stess bħal dak li dan jipprovdi lill-CRS tiegħu jew li jiddistribwixxi il-prodotti ta' trasport bl-ajru tiegħu permezz ta' CRS ieħor, jew billi jirrifjuta li jaċċetta jew jikkonferma bl-istess prontezza riservazzjonijiet magħmula minn CRS kompetitur għal xi wieħed mill-prodotti tat-trasport bl-ajru tiegħu li jkun distribwit permezz tas-CRS tiegħu. It-trasportatur ewlieni għandu jkun obbligat li jaċċetta u li jikkonferma biss dawk ir-riservazzjonijiet li jkunu konformi mat-tariffi u mal-kundizzjonijiet tiegħu.

(b) It-trasportatur ewlieni m' għandux ikun obbligat li jaċċetta xi spejjeż f' dan ir-rigward minbarra għal riproduzzjoni ta' l-informazzjoni li għandha tingħata u biex jaċċetta r-riservazzjonijiet.

(ċ) It-trasportatur ewlieni għandu jkun intitolat li jagħmel kontrolli biex jassigura li l-Artikolu 5(1) ikun irrispettat mis-CRS kompetitur.

2. L-obbligazzjoni magħmula permezz ta' dan l-Artikolu ma tapplikax favur CRS kompetitur meta, skond il-proċeduri ta' l-Artikolu 6(5) jew l-Artikolu 7(3) jew (4), ikun ġie deċiż li s-CRS tkun fi ksur ta' l-Artikolu 4a jew li bejjiegħ tas-sistema ma jistax jagħti garanziji biżżejjed li jkun hemm osservanza ta' l-obbligazzjonijiet skond l-Artikolu 6 dwar aċċess mhux awtorizzat tat-trasportatur ewlieni għall-informazzjoni."

3. L-Artikolu 4 hu mibdul b' dan li ġej:

"L-Artikolu 4

1. Trasportaturi parteċipanti u dawk l-oħrajn li jipprovdu prodotti ta' trasport bl-ajru għandhom jassiguraw li d-data li jiddeċiedu li jissottomettu lil CRS tkun korretta, mhux li tħawwad, trasparenti u mhux inqas komprensiva milli għal CRS oħra. Id-data għandha, fost l-oħrajn, tippermetti lil bejjiegħ tas-sistema li jilħaq il-ħtiġiet tal-kriterji ta' prijoritajiet kif stabbiliti fl-Anness.

Data mogħtija permezz ta' intermedjarji m' għandhiex tiġi mmanipulata minnhom b' manjiera li twassal għal informazzjoni skorretta, li tħawwad jew diskriminatorja.

2. Bejjiegħ tas-sistema m' għandux jimmanipula l-materjal imsemmi fil-paragrafu 1 b' tali mod li jwassal għall-għoti ta' informazzjoni skorretta, qarrieqa jew diskriminatorja.

3. Bejjiegħ tas-sistema għandu jdaħħal u jipproċessa data mogħtija minn trasportaturi parteċipanti bl-istess attenzjoni u prontezza, suġġett biss għal-limitazzjonijiet tal-metodu ta' loading magħżul minn trasportaturi parteċipanti individwali u għall-istandard formats użati mill-imsemmi bejjiegħ."

4. Għandu jiżdied l-Artikolu li ġej:

"L-Artikolu 4a

1. Faċilitajiet ta' tagħbija u/jew ipproċessar mogħtija minn bejjiegħ tas-sistema għandhom jiġu offruti lit-trasportaturi ewlenin u trasportaturi parteċipanti kollha mingħajr diskriminazzjoni. Meta jkun relevanti u standards ta' industrija ta' trasport aċċettabbli b' mod ġenerali jkunu disponibbli, bejjiegħ tas-sistema għandu joffri faċilitajiet kompatibbli magħhom.

2. Bejjiegħ tas-sistema m' għandux jirriserva xi proċedura ta' loading jew ipproċessar jew xi faċilita ta' distribuzzjoni oħra għal trasportatur ewlieni wieħed jew aktar tiegħu.

3. Bejjiegħ tas-sistema għandu jassigura li l-faċilitajiet ta' distribuzzjoni tiegħu ikunu separati, b' mod ċar u verifikabbli, minn inventarju privat u mmaniġġjar u faċilitajiet ta' kummerċ ta' xi trasportatur. Separazzjoni tista tiġi stabbilita jew b' mod loġiku permezz ta' software jew fiżikament b' tali mod li kull konnessjoni bejn il-faċilitajiet ta' distribuzzjoni u l-faċilitajiet privati jistgħu jintlaħqu permezz ta' application-to-application interface biss. Irrispettivament mill-metodu ta' separazzjoni użat, dak l-interface għandu jkun magħmul disponibbli lejn kull trasportatur ewlieni u trasportaturi parteċipanti u fuq bażi mhux diskriminatorja u għandu jipprovdi ugwaljanza ta' trattament fir-rigward ta' proċeduri, protokolli, inputs u outputs. Meta standards ta' industrija tat-trasport bl-ajru relevanti u aċċettabbli b' mod ġenerali jkunu disponibbli, bejjiegħ tas-sistema għandu joffru interfaces kompatibbli magħhom."

5. L-Artikoli 5 u 6 huma sostitwiti bis-segwenti:

"L-Artikolu 5

1. (a) Wirjiet ġenerati permezz ta' CRS għandhom ikunu ċari u mhux diskriminatorji.

(b) Bejjiegħ tas-sistema m' għandux intenzjonalment jew b' mod negliġenti juri informazzjoni żbaljata jew li tfixkel fis-CRS tiegħu.

2. (a) Bejjiegħ tas-sistema għandu jipprovdi wirja jew wirjiet prinċipali għal kull transazzjoni individwali permezz tas-CRS tiegħu u għandu jinkludi fiha d-data mogħtija minn trasportaturi parteċipanti dwar skedi ta' titjiriet, tipi ta' tariffi u disponibbiltà ta' postijiet b' mod ċar u komprensiv u mingħajr diskriminazzjoni jew xaqlib, b' mod partikolari dwar l-ordni li fiha tiġi ppreżentata informazzjoni.

(b) Konsumatur għandu jkun intitolat li jkollu, fuq talba, l-wirja prinċipali limitata biss għal servizzi skedati jew mhux skedati.

(ċ) M' għandha ssir l-ebda diskriminazzjoni fuq il-bażi ta' ajruporti li jservu l-istess belt meta jiġu stabbiliti u magħżula titjiriet għal pari ta' bliet partikolari biex tidħol f' wirja prinċipali.

(d) Prijoratizzazzjoni ta' għażliet ta' titjira f' wirja prinċipali għandha tkun kif stabbilit fl-Anness.

(e) Il-kriterji li għandhom jintużaw fil-prijoritizzazzjoni m' għandhomx ikunu bbażati fuq xi fattur direttament jew indirettament relatat ma' l-identità ta' trasportatur u għandhom jiġu applikati fuq bażi mhux diskriminatorja lit-trasportaturi parteċipanti kollha.

3. Meta bejjiegħ tas-sistema jipprovdi informazzjoni dwar tariffi, il-wirja għandha tkun newtrali u mhux diskriminatorja u għandu jkollha mill-inqas it-tariffi pprovduti għat-titjiriet kollha ta' trasportaturi parteċipanti murija fil-wirja prinċipali. Is-sorsi ta' dik l-informazzjoni għandha tkun aċċettabbli għall-parteċipanti li jġorru u l-bejjiegħ tas-sistema kkonċernat.

4. Informazzjoni dwar prodotti miġbura flimkien għar-rigward, fost l-oħrajn, min qed jorganizza l-mawra, d-disponibbiltà u l-prezzijiet, m' għandhomx jidhru fil-wirja prinċipali.

5. CRS m' għandhiex tkun ikkunsidrata bi ksur ta' dan ir-Regolament sakemm din tbiddel wirja sabiex tilħaq it-talba(talbiet) speċifika(speċifiċi) tal-konsumatur.

L-Artikolu 6

1. Id-dispożizzjonijiet li ġejjin għandhom jirregolaw id-disponibbiltà ta' l-informazzjoni, kemm dik dwar statistika jew mod ieħor, minn bejjiegħ tas-sistema permezz ta' CRS:

(a) informazzjoni dwar riservazzjonijiet individwali għandha tingħata fuq bażi ugwali u biss lil trasportatur bl-ajru li jipparteċipa fis-servizz kopert minn u lill-abbonat(i) involuti fir-riservazzjoni;

(b) kull data dwar kummerċ, riservazzjoni u bejgħ li tkun disponibbli għandha tkun fuq il-bażi li :

(i) din id-data tkun offruta bl-istess prontezza u fuq bażi mhux diskriminatorja lit-trasportaturi parteċipanti kollha, inkluż it-trasportatur ewlieni;

(ii) dik id-data tista' u, fuq talba, għandha tkopri lit-trasportaturi parteċipanti jew abbonati kollha, iżda m' għandhiex tinkludi identifikazzjoni dwar informazzjoni personali dwar il-passiġġier jew utent inkorporat;

(iii) it-talbiet kollha għal dik id-data huma ttrattati bl-istess attenzjoni u prontezza, suġġetti għall-metodu ta' trasmissjoni magħżul minn trasportatur individwali.

2. Bejjiegħ tas-sistema m' għandux jagħmel disponibbli informazzjoni personali dwar passiġġier lill-oħrajn mhux involuti fit-transazzjoni mingħajr il-kunsens tal-passiġġier.

3. Bejjiegħ tas-sistema għandu jassigura li d-dispożizzjonijiet fil-paragrafi 1 u 2 t' hawn fuq ikunu osservati, b' mezzi tekniċi u/jew salvagwardi xierqa dwar mill-inqas is-software, b' tali mod li l-informazzjoni mogħtija minn jew maħluqa għal trasportaturi bl-ajru ma tista' bl-ebda mod tkun aċċessata minn trasportatur ewleni wieħed jew aktar minbarra kif permissibbli b' dan l-Artikolu.

4. Bejjiegħ tas-sistema għandu, fi żmien tiet xhur mid-dħul fis-seħħ ta' dan ir-Regolament, jagħmel disponibbli fuq talba lejn it-trasportaturi parteċipanti kollha deskrizzjoni ddettaljata dwar il-miżuri tekniċi u amministrattivi li jkun adotta sabiex ikun konformi ma' dan l-Artikolu.

5. Fuq riċevuta ta' deskrizzjoni ddettaljata dwar il-miżuri tekniċi u amministrattivi li jkunu ġew adottati jew immodifikati minn bejjiegħ tas-sistema, il-Kummissjoni għandha tiddeċiedi fi żmien tliet xhur jekk il-miżuri jkunux biżżejjed biex jipprovdu s-salvagwardi meħtieġa taħt dan l-Artikolu. Jekk le, id-deċiżjoni tal-Kummissjoni tista' tinvoka l-applikazzjoni ta' l-Artikolu 3a(2). Il-Kummissjoni għandha minnufih tinforma lill-Istati Membri b' dik id-deċiżjoni. Sakemm il-Kunsill, fuq talba ta' Stat Membru, ma jieħux deċiżjoni differenti fi żmien xahrejn mid-data tad-deċiżjoni tal-Kummissjoni, id-deċiżjoni għandha tidħol fis-seħħ."

6. Fl-Artikolu 7, il-paragrafi 1 u 2 huma sostitwiti b' dawn li ġejjin:

"1. L-obbligazzjonijiet ta' bejjiegħ tas-sistema taħt l-Artikoli 3 u 4 sa 6 ma japplikawx fir-rigward tat-trasportatur ewlieni ta' pajjiż mhux membru sakem is-CRS tiegħu barra mit-territorju tal-Komunità ma toffrix lil trasportaturi bl-ajru tal-Komunità trattament ugwali bħal dak mogħti taħt dan ir-Regolament u taħt ir-Regolament tal-Kummissjoni (KEE) Nru 83/91 [6].

2. L-obbligazzjonijiet ta' trasportatur ewlieni jew tat-trasportaturi parteċipanti taħt l-Artikoli 3a, 4 u 8 ma japplikawx fir-rigward ta' CRS ikkontrollata minn trasportatur bl-ajru ta' pajjiż terz wieħed jew aktar sal-limitu 'l barra mit-territorju tal-Komunità l-ewlieni jew trasportaturi parteċipanti jingħata(w) trattament ugwali bħal dak mogħti taħt dan ir-Regolament u taħt ir-Regolament tal-Kummissjoni (KEE) Nru 83/91."

7. Għandu jiżdied il-paragrafu li ġej fl-Artikolu 7:

"5. (a) F' każijiet fejn diskriminazzjoni serja skond it-tifsira fil-paragrafu 1 jew 2 tinstab li tkun teżisti, il-Kummissjoni tista' permezz ta' deċiżjoni tordna lis-CRSijiet biex timmodifika l-operazzjonijiet tagħha b' mod xieraq sabiex twaqqaf dik id-diskriminazzjoni. Il-Kummissjoni għandha minnufih tinforma lill-Istati Membri b' dik id-deċiżjoni.

(b) Sakemm il-Kunsill, fuq talba ta' Stat Membru, ma jieħux deċiżjoni oħra fi żmien xahrejn mid-data tad-deċiżjoni tal-Kummissjoni, id-deċiżjoni għandha tidħol fis-seħħ."

8. L-Artikolu 8 hu mibdul b' dan li ġej:

"L-Artikolu 8

1. It-trasportatur ewlieni m' għandux ,kemm direttament jew indirettament jorbot l-użu ta' xi CRS speċifika permezz ta' abbonat ma' l-akwist ta' xi senserija jew inċentiv jew disinċentiv ieħor għall-bejgħ ta' prodotti ta' trasport bl-ajru disponibbli fuq it-titjiriet tiegħu.

2. It-trasportatur ewlieni m' għandux la direttament l-anqas indirettament jeħtieġ l-użu ta' xi CRS speċifika minn abbonat għal bejgħ jew ħruġ ta' biljetti għal xi prodotti tat-trasport bl-ajru mogħtija kemm direttament jew indirettament minnu.

3. Kull kundizzjoni li trasportatur bl-ajru jista' jeħtieġ mingħand aġent ta' l-ivjaġġar meta jawtorizzah li jbigħ u li joħroġ biljetti għall-prodotti tiegħu tat-trasport bl-ajru għandha tkun mingħajr preġudizzju għall-paragrafi 1 u 2."

9. L-Artikolu 9(4), (5) u (6) hu mibdul b' dan li ġej:

"4. (a) Bejjiegħ tas-sistema m' għandux iżid xi kundizzjonijiet mhux raġonevoli ma' xi kuntratt ta' abbonament li jippermetti l-użu tas-CRS tiegħu u, b' mod partikolari, abbonat jista' jittermina l-kuntratt tiegħu ma' bejjiegħ tas-sistema billi jagħti avviż li ma jkunx meħtieġ li jeċċedi t-tliet xhur, li ma jiskadix qabel it-tmiem ta' l-ewwel sena.

F' dan il-każ, bejjiegħ tas-sistema m' għandux ikun intitolat li jieħu lura aktar milli l-ispejjeż direttament relatati mat-terminazzjoni tal-kuntratt.

(b) Suġġett għall-paragrafu 2, il-forniment ta' apparat tekniku mhux suġġett għall-kundizzjonijiet stabbiliti f' (a).

5. Bejjiegħ tas-sistema għandu jipprovdi f' kull kuntratt ta' abbonament:

(a) għall-wirja prinċipali, li tkun konformi ma' l-Artikolu 5, li jkun aċċessat f' kull transazzjoni individwali, minbarra meta l-konsumatur jitlob informazzjoni għal trasportatur bl-ajru wieħed biss jew meta l-konsumatur jitlob informazzjoni għal prodotti biss tat-trasport bl-ajru miġbura flimkien;

(b) għall-abbonat biex ma jimmanipolax il-materjal mogħti mis-CRSijiet b' tali mod li twassal għal preżentazzjoni ta' l-informazzjoni skorretta, li tfixkel jew diskriminatorja lejn il-konsumaturi.

6. Bejjiegħ tas-sistema ma jistax jimponi obbligazzjoni fuq abbonat biex jaċċetta offerta ta' apparat tekniku jew software, iżda jista' jeħtieġ li apparat u software użat ikunu kompatibbli mas-sistema tiegħu."

10. Fl-Artikolu 10 il-paragrafi 1 u 2 huma sostitwiti b' dawn li ġejjin:

"1. Kull dritt mitlub minn bejjiegħ tas-sistema m' għandux ikun diskriminatorju, strutturat b' mod raġonevoli u relatat b' mod raġonevoli ma' l-ispiża tas-servizz ipprovdut u użat u għandu, b' mod partikolari, jkun l-istess għal-istess livell ta' servizz.

Il-kont għas-servizzi ta' CRS għandu jkun iddettaljat biżżejjed biex jippermetti lit-trasportaturi parteċipanti u abbonati li jaraw eżattament liema servizzi jkunu ġew użati u d-drittijiet għalihom; bħala minimu, kontijiet ta' drittijiet ta' riservazzjoni għandhom jinkludu l-informazzjoni li ġejja għal kull segment:

- it-tip ta' riservazzjoni bis-CRS,

- l-isem tal-passiġġier,

- il-pajjiż,

- il-kodiċi ta' l-identifikazzjoni ta' l-aġenzija IATA/ARC,

- il-kodiċi tal-belt,

- il-bliet-pari jew is-segment,

- id-data tar-riservazzjoni (data tat-transazzjoni),

- id-data tat-titjira,

- in-numru tat-titjira,

- l-status code (status tar-riservazzjoni),

- it-tip ta' servizz (klassi ta' servizz),

- PNR record locator,

- l-indikatur tar-riservazzjoni/tal-kanċellament.

L-informazzjoni dwar il-kont għandha tingħata fuq media manjetika.

Trasportatur bl-ajru parteċipanti għandu jingħata l-faċilità li jkun infurmat fil-ħin meta ssir kull riservazzjoni/transazzjoni li għalih jintalab ħlas tar-riservazzjoni. Meta trasportatur jagħżel li jkun hekk infurmat, dan għandu jkun offrut l-għażla li ma jħallix dik ir-riservazzjoni/transazzjoni, sakemm dan ta' l-aħħar ikun diġà ġie aċċettat.

2. Bejjiegħ tas-sistema għandu, fuq talba, jipprovdi lejn il-partijiet interessati b' dettalji ta' proċeduri preżenti, drittijiet u faċilitajiet ta' sistemi, inklużi interfaces, editing u kriterji użati għal-wirja. B' dana kollu, din id-dispożizzjoni ma tobbligax bejjiegħ tas-sistema li jiżvela proprietary information bħalma huma programmi ta' software."

11. L-Artikolu 21 hu mibdul b' dan li ġej:

"L-Artikolu 21

Id-dispożizzjonijiet fl-Artikolu 5, l-Artikolu 9(5) u l-Anness ta' dan ir-Regolament ma japplikawx għal CRS użata minn trasportatur bl-ajru jew grupp ta' trasportaturi bl-ajru fl-uffiċċju tiegħu(tagħhom) u bejgħ dirett li jkunu identifikati biċ-ċar bħala tali."

12. Għandu jiżdied l-Artikolu li ġej:

"L-Artikolu 21a

1. Il-bejjiegħ tas-sistema għandu jassigura li l-konformità teknika tas-CRS tiegħu ma' l-Artikoli 4a u 6 tkun issorveljata minn awditur indipendenti. Għal dan il-għan, l-awditur għandu jingħata aċċess f' kull ħin għal xi programmi, proċeduri, operazzjonijiet u salvagwardi użati fuq kompjuters jew sistemi ta' kompjuter li permezz tagħhom il-bejjiegħ tas-sistema jkun qiegħed jipprovdi l-faċilitajiet tad-distribuzzjoni tiegħu. Kull bejjiegħ tas-sistema għandu jissottometti r-rapport ta' l-awditur tiegħu dwar l-ispezzjoni u r-riżultati lejn il-Kummissjoni għall-inqas darba fis-sena. Ir-rapport għandu jkun eżaminat mill-Kummissjoni bil-għan li ssir kull azzjoni meħtieġa bi qbil ma' l-Artikolu 11(1).

2. Il-bejjiegħ tas-sistema għandu jinforma trasportaturi parteċipanti u lill-Kummissjoni bl-identità tal-awditur mill-inqas tliet xhur qabel il-konferma ta' l-appuntament u għall-anqas tliet xhur qabel kull appuntament annwali mġedded. Jekk, fi żmien xahar min-notifika, xi wieħed mit-trasportaturi parteċipanti joġġezzjona għall-kapaċità ta' l-awditur li jagħmel id-dmirijiet tiegħu kif meħtieġ taħt dan l-Artikolu, il-Kummissjoni għandha, fi żmien xahrejn oħra u wara konsultazzjoni ma' l-awditur, mal-bejjiegħ tas-sistema u ma' kull parti oħra li tgħid li jkollha interess leġittimu, tiddeċiedi jekk l-awditur għandux ikun mibdul jew le."

13. L-Artikolu 22 hu mibdul b' dan li ġej:

"L-Artikolu 22

1. Dan ir-Regolamnet għandu jkun mingħajr preġudizzju għal-leġislazzjoni nazzjonali dwar is-sigurtà, l-ordni pubblika u l-protezzjoni ta' data.

2. Il-benefiċjarji ta' jeddijiet li jinsabu fl-Artikolu 3(4), l-Artikoli 4a, 6 u 21a ma jistgħux jirrinunzjaw dawn il-jeddijiet b' mezzi kuntrattwali jew mezzi oħra."

14. L-Artikolu 23 hu mibdul b' dan li ġej:

"L-Artikolu 23

1. Il-Kunsill għandu jiddeċiedi dwar ir-reviżjoni ta' dan ir-Regolament sal-31 ta' Diċembru 1997, fuq il-bażi ta' proposta mill-Kummissjoni li għandha tingħata sal-31 ta' Marzu 1997, akkumpanjata b' rapport dwar l-applikazzjoni ta' dan ir-Regolament.

2. Il-Kunsill għandu jirrevedi l-applikazzjoni ta' l-Artikoli 4a u 6 (3), li tkun ibbażata fuq rapport li għandu jingħata, għall-anqas sa' l-aħħar tal-1994, mill-Kummissjoni."

15. L-Anness hu sostitwit permezz ta' l-Anness ta' dan ir-Regolament.

L-Artikolu 2

1. Dan ir-Regolament għandu jidħol fis-seħħ fit-tletin jum ta' wara l-pubblikazzjoni tiegħu fil-Ġurnal Uffiċjali tal-Komunitajiet Ewropej.

2. L-Artikoli ġodda 3(1) u 5(2)(b) tar-Regolament (KEE) Nru 2299/89 ma japplikawx sa sitt xhur wara d-data msemmija fil-paragrafu 1. Il-Kummissjoni tista' tagħti deroga ta' 12-il xahar oħra lejn CRSijiet li, għal raġunijiet oġġettivi, ma jkunux kapaċi li jkunu konformi mal-Artikolu 3 (1) u l-Artikolu 5 (2) (b).

3. L-obbligazzjoni fil-punt 9(ċ) ta' l-Anness li jiġu murija titjiriet ta' konnessjoni ma' linja għal kull segment ta' l-ajruplan għandha tapplika mill-1 ta' Jannar 1995.

Dan ir-Regolament għandu jorbot fl-intier tiegħu u japplika direttament fl-Istati Membri kollha.

Magħmul fi Brussel, fid-29 ta' Ottubru 1993.

Għall-Kunsill

Il-President

R. Urbain

[1] ĠU C 56, tas-26.2.1993, p. 28.

[2] ĠU C 176, tat-28.6.1993, p. 65.

[3] ĠU C 108, tad-19.4.1993, p. 16.

[4] ĠU L 220, tad-29.7.1989, p. 1.

[5] ĠU L 10, tal-15.1.1991, p. 9. Ir-Regolament kif l-aħħar emendat bir-Regolament (KEE) Nru 1618/93 (ĠU L 155, tas-26.6.1993, p. 23).

[6] ĠU L 10, tal-15.1.1991, p. 9.

--------------------------------------------------

L-ANNESS

Kriterji ewlenin għal prijoritajiet tal-wirja għal titjiriet li joffru prodotti ta' l-ajru mhux miġbura

1. Il-prijoritajiet ta' għażliet ta' titjiriet f' wirja prinċipali, għall-jum jew jiem mitluba, għandhom ikunu fl-ordni li ġej sakemm ma jkunx mitlub b' mod differenti minn konsumatur għal transazzjoni individwali:

(i) tijiriet mingħajr waqfien diretti kollha bejn il-bliet-pari kkonċernati,

(ii) titjiriet diretti oħra, li ma jinkludux bdil ta' ajruplan, bejn il-bliet-pari kkonċernati,

(iii) titjiriet b' konnessjoni.

2. Konsumatur għandu jiġi mogħti għall-anqas il-possibbiltà li jkollu, fuq talba, l-wirja prinċipali bil-prijorità skond il-ħin tat-tluq jew tal-wasla u/jew il-ħin tal-vjaġġ li jkun għadda. Sakemm mhux mitlub mod ieħor minn konsumatur, il-wirja prinċipali għandha jkollha l-prijorità skond il-ħin tat-tluq għal grupp (i) u ħin tal-vjaġġ li jkun għadda għal gruppi (ii) u (iii).

3. Meta bejjiegħ tas-sistema jagħżel li juri l-informazzjoni għal xi bliet-pari fir-rigward ta' l-iskedi jew tariffi ta' trasportaturi li m'humiex parteċipanti, iżda mhux neċessarjament dawk it-trasportaturi kollha, dik l-informazzjoni għandha tiġi murija b' mod preċiż, li ma jħawwadx u mhux diskriminatorju bejn trasportaturi murija.

4. Jekk, safejn ikun jaf il-bejjiegħ tas-sistema, l-informazzjoni dwar in-numru ta' servizzi bl-ajru diretti skedati u l-identità tal-trasportaturi bl-ajru kkonċernati ma tkunx komprensiva, dan għandu jkun iddikjarat kjarament fil-wirja relevanti.

5. Titjiriet minbarra servizzi bl-ajru skedati għandhom ikunu identifikati kjarament.

6. Titjiriet li jinkludu waqfien matul ir-rotta għandhom ikunu identifikati kjarament.

7. Meta titjiriet ikunu operati minn trasportatur bl-ajru li ma jkunx trasportatur bl-ajru identifikat mill-carrier designator code, l-operatur attwali tat-titjira għandu jkun identifikat b' mod ċar. Din il-ħtieġa għandha tapplika fil-każijiet kollha, minbarra għal arranġamenti short-term ad hoc.

8. Bejjiegħ tas-sistema m' għandux juża l-istess screen space f' display prinċipali b' manjiera li tagħti exposure eċċessiv lill-għażla ta' vjaġġ wieħed partikolari jew li turi għażliet ta' vjaġġi mhux realistiċi.

9. Minbarra kif ipprovdut fil-paragrafu 10, għandhom japplikaw dawn li ġejjin:

(a) għal servizzi diretti, l-ebda titjira m' għandha tidher aktar minn darba f' wirja prinċipali;

(b) għal servizzi multi-sector li jinkludu bdil ta' l-ajruplan, l-ebda kombinazzjoni ta' titjiriet m' għandha tidher aktar minn darba f' wirja prinċipali;

(ċ) titjiriet li jkollhom bdil fl-ajruplan għandhom ikunu ttrattati u murija bħala titjiriet li jagħmlu konnessjoni, b' linja waħda għal kull segment ta' l-ajruplan.

Minkejja dan, riservazzjoni waħda biss għandha tkun meħtieġa meta t-titjiriet ikunu operati mill-istess trasportatur bl-ajru, bl-istess numru tat-titjira, u meta trasportatur bl-ajru jkun jenħtieġ kupun tat-titjira wieħed biss.

10. 1. Meta trasportaturi parteċipanti jkollhom joint venture jew arranġamenti oħra kuntrattwali li jeħtieġu li tnejn jew aktar minnhom jassumu responsabbiltà separata għall-offerta u bejgħ ta' prodotti ta' trasport bl-ajru fuq titjira jew ġemgħa ta' titjiriet, il-kelma ”titjira” (għal servizzi diretti) u ”ġemgha ta' titjiriet” (għal servizzi multi-sector) fil-paragrafu 9 għandha tfisser li tippermetti kull wieħed mit-trasportaturi f' dak il-każ - sa massimu ta' tnejn - li jkollhom wirja separata bl-użu tal-carrier designator code individwali.

2. Meta aktar minn żewġ trasportaturi jkunu involuti, id-desinjazzjoni ta' żewġ trasportaturi intitolati li jagħmlu użu mill-eċċezzjoni mogħtija fis-subparagrafu 1 għandha tkun materja għal trasportatur li jkun qiegħed attwalment jopera t-titjira.

11. Wirja prinċipali għandha, kull meta jkun prattikabbli, tinkludi titjiriet konnesi f' servizzi skedati li jkunu operati minn trasportaturi parteċipanti u huma kostruwiti bl-użu ta' numru minimu ta' disa' punti ta' konnessjoni. Bejjiegħ tas-sistema għandu jaċċetta talba minn trasportatur parteċipant, li tinkludi servizz indirett, sakemm ir-rotta tkun teċċedi l-130 % tal-great circle distance bejn iż-żewġ ajruporti jew minbarra fejn dan iwassal għal-esklużjoni ta' servizzi permezz ta' żmien anqas skadut tat-titjira. Connecting points b' rotot li jeċċedu l-130 % jistgħu ma jintużawx.

--------------------------------------------------