Ftehim ta’ Stabbilizzazzjoni u Assoċjazzjoni mal-Kosovo*
SOMMARJU TA’:
Ftehim ta’ Stabbilizzazzjoni u Assoċjazzjoni bejn l-UE u l-Kosovo
Id-Deċiżjoni (UE) 2016/342 dwar il-konklużjoni tal-Ftehim ta’ Stabbilizzazzjoni u Assoċjazzjoni bejn l-UE u l-Kosovo
Id-Deċiżjoni 2015/1988 dwar l-iffirmar tal-Ftehim ta’ Stabbilizzazzjoni u Assoċjazzjoni bejn l-UE u l-Kosovo
X’INHU L-GĦAN TAD-DEĊIŻJONIJIET U TAL-FTEHIM?
Id-Deċiżjonijiet jimmarkaw l-iffirmar u l-konklużjoni tal-Unjoni Ewropea (UE) tal-Ftehim ta’ Stabbilizzazzjoni u Assoċjazzjoni (FSA) mal-Kosovo.
Il-ftehim ma jikkostitwixxix rikonoxximent tal-Kosovo bħala Stat indipendenti mill-UE jew minn pajjiżi individwali tal-UE.
L-għanijiet tal-ftehim huma li:
- jiġu appoġġjati l-isforzi tal-Kosovo biex isaħħaħ id-demokrazija l-istat tad-dritt;
- isir kontribut għall-istabbiltà politika, ekonomika u istituzzjonali fil-Kosovo, kif ukoll għall-istabbilizzazzjoni tar-reġjun;
- jiġi pprovdut qafas xieraq għad-djalogu politiku, li jippermetti l-iżvilupp ta’ relazzjonijiet politiċi mill-qrib bejn l-UE u l-Kosovo;
- jiġu appoġġjati l-isforzi tal-Kosovo sabiex jiżviluppa l-kooperazzjoni ekonomika u internazzjonali tiegħu, inkluż permezz tal-allinjament tal-liġijiet tiegħu aktar mill-qrib ma’ dawk tal-UE;
- jiġu appoġġjati l-isforzi tal-Kosovo sabiex ilesti t-tranżizzjoni għal ekonomija tas-suq li tiffunzjona;
- jiġu promossi relazzjonijiet ekonomiċi armonjużi u gradwalment tiġi żviluppata żona ta’ kummerċ ħieles bejn l-UE u l-Kosovo:
- titrawwem il-kooperazzjoni reġjonali.
PUNTI EWLENIN
L-FSA jinkludi 10 intestaturi.
1.
Prinċipji ĠeneraliL-FSA huwa bbażat fuq numru ta’ prinċipji essenzjali. Il-Kosovo jaqbel li:
2.
Djalogu politikuId-djalogu politiku bejn iż-żewġ partijiet għandu jiġi żviluppat aktar. Dan se jippromwovi, b’mod partikolari:
- Il-parteċipazzjoni tal-Kosovo fil-komunità demokratika internazzjonali, dejjem jekk iċ-ċirkostanzi oġġettivi jippermettu dan;
- l-avvanz tal-perspettiva Ewropea tal-Kosovo u tal-armonizzazzjoni gradwali (tqarrib) mal-UE;
- iż-żieda fil-konverġenza ma’ ċerti miżuri tal-politika barranija u ta’ sigurtà komuni tal-UE;
- kooperazzjoni reġjonali effettiva, inklużiva u rappreżentattiva u l-iżvilupp ta’ relazzjonijiet mal-viċinat tajba fil-Balkani tal-Punent;
- il-proċess ta’ normalizzazzjoni tar-relazzjonijiet bejn il-Kosovo u s-Serbja. Il-Kosovo jimpenja ruħu għal impenn kontinwu għat-titjib viżibbli u sostenibbli fir-relazzjonijiet mas-Serbja.
3.
Kooperazzjoni reġjonaliIl-Kosovo huwa mitlub jieħu numru ta’ passi. Permezz ta’ strumenti xierqa, l-UE tista’ tappoġġja dawn l-isforzi, li jinkludu:
- l-implimentazzjoni tal-Ftehim dwar il-Kummerċ Ħieles tal-Ewropa Ċentrali;
- li tiġi mfittxija kooperazzjoni mal-pajjiżi li diġà ffirmaw FSA mal-UE bil-għan li jitwettqu ftehimiet bilaterali dwar il-kooperazzjoni reġjonali;
- li tiġi mfittxija kooperazzjoni reġjonali u bilaterali mal-pajjiżi involuti fil-proċess ta’ stabilizzazzjoni u assoċjazzjoni (SAP) f’uħud mill-oqsma ta’ kooperazzjoni li huma koperti minn dan il-ftehim jew fl-oqsma kollha;
- li trawwem kooperazzjoni u, jekk ikun possibbli, tikkonkludi ftehimiet ta’ kooperazzjoni ma’ kwalunkwe pajjiż kandidat tal-UE mhux involut fil-PSA.
4.
Il-moviment ħieles tal-prodotti- Iż-żewġ partijiet impenjaw ruħhom biex gradwalment jistabbilixxu żona ta’ kummerċ ħieles bilaterali fuq perjodu massimu ta’ 10 snin.
- L-FSA jistabbilixxi proċess għat-tnaqqis u għat-tneħħija ta’ tariffi u kwoti doganali fuq oġġetti kemm mill-UE kif ukoll mill-Kosovo.
5.
Il-moviment tal-ħaddiema, l-istabbiliment, il-provvista tas-servizzi u l-moviment tal-kapital- Il-kumpaniji (kif ukoll is-sussidjarji u l-fergħat) ibbażati f’parti waħda se jitħallew jistabbilixxu operazzjonijiet fit-territorju tal-parti l-oħra taħt l-istess kundizzjonijiet bħall-kumpaniji bbażati f’dak it-territorju.
- Kumpanija tal-UE stabbilita fit-territorju tal-Kosovo jew kumpanija tal-Kosovo stabbilita fl-UE tista’, taħt ċerti kundizzjonijiet, timpjega, jew tħalli lil sussidjarja jew fergħa tagħha, timpjega, impjegati li huma ċittadini tal-UE jew ċittadini tal-Kosovo rispettivament.
- Iż-żewġ partijiet iridu jieħdu passi li progressivament jippermettu lill-kumpaniji jew liċ-ċittadini tagħhom jipprovdu servizzi fit-territorju tal-parti l-oħra.
- Il-pagamenti u t-trasferimenti kollha fuq il-kont kurrenti tal-bilanċ tal-pagamenti bejn l-UE u l-Kosovo jridu jiġu permessi b’munita konvertibbli b’mod liberu.
6.
L-allinjament tal-liġijiet tal-pajjiż ma’ dawk tal-UE- Il-Kosovo jaqbel li jiżgura li l-liġi eżistenti tiegħu u l-leġiżlazzjoni futura, gradwalment se jsiru kompatibbli mal-acquis tal-UE u li tali liġijiet jiġu implimentati u infurzati kif xieraq.
- Inizjalment, dan se jiffoka fuq elementi fundamentali tad-dritt tal-Unjoni fl-oqsma tas-suq intern u tal-libertà, tas-sigurtà u tal-ġustizzja, kif ukoll fuq oqsma relatati mal-kummerċ.
- Iż-żewġ naħat huma marbuta b’regoli ta’ kompetizzjoni, ibbażati fuq id-dritt tal-Unjoni, fir-rigward ta’ azzjonijiet li jistgħu jaffettwaw il-kummerċ bejn iż-żewġ partijiet.
7.
Libertà, sigurtà u ġustizzjaL-FSA jenfasizza l-importanza tal-istat tad-dritt u r-rinfurzar tal-istituzzjonijiet fil-livelli kollha fl-oqsma tal-amministrazzjoni ġenerali u tal-infurzar tal-liġijiet u l-amministrazzjoni tal-ġustizzja b’mod partikolari.
Il-kooperazzjoni b’mod partikolari għandha l-għan li:
- issaħħaħ l-indipendenza, l-imparzjalità u r-responsabbiltà tal-ġudikatura fil-Kosovo u ttejjeb l-effiċjenza tagħha;
- tiżviluppa strutturi adegwati għall-pulizija, għall-prosekuturi u għall-imħallfin u għal korpi ġudizzjarji u tal-infurzar tal-liġi oħra sabiex:
- tħejjijhom b’mod adegwat għall-kooperazzjoni f’materji ċivili, kummerċjali u kriminali, u
- tippermettilhom jipprevjenu, jinvestigaw, jipproċessaw u jiddeċiedu dwar il-kriminalità organizzata, il-korruzzjoni u t-terroriżmu.
8.
Politiki ta’ kooperazzjoniL-UE u l-Kosovo għandhom jistabbilixxu kooperazzjoni mill-qrib dwar firxa wiesgħa ta’ oqsma ta’ politika biex jgħinu l-iżvilupp u t-tkabbir potenzjali tal-Kosovo.
9.
Kooperazzjoni finanzjarjaBħala għajnuna biex jinkisbu l-objettivi ta’ dan il-ftehim, il-Kosovo jista’ jirċievi assistenza finanzjarja mill-UE fil-forma ta’ għotjiet u self, inkluż self mill-Bank Ewropew tal-Investiment.
L-assistenza finanzjarja tal-UE hija tiddependi fuq il-progress ulterjuri fl-issodisfar tal-kriterji ta’ Copenhagen.
10.
SuperviżjoniL-FSA jistabbilixxi kunsill ta’ stabbilizzazzjoni u assoċjazzjoni (KSA) biex jissorvelja l-applikazzjoni u l-implimentazzjoni tal-FSA.
Il-KSA huwa assistit fit-twettiq tad-dmirijiet tiegħu minn kumitat ta’ stabbilizzazzjoni u assoċjazzjoni.
MINN META JAPPLIKAW ID-DEĊIŻJONI U L-FTEHIM?
Id-deċiżjoni ilha tapplika mit-12 ta’ Frar 2016 u l-ftehim mill-1 ta’ April 2016.
SFOND
Għal aktar informazzjoni żur:
DOKUMENTI EWLENIN
Ftehim ta’ Stabbilizzazzjoni u Assoċjazzjoni bejn l-Unjoni Ewropea u l-Komunità Ewropea tal-Enerġija Atomika, fuq naħa, u l-Kosovo*, minn naħa l-oħra (ĠU L 71, 16.3.2016, pp. 3-321)
Id-Deċiżjoni tal-Kunsill (UE) 2016/342 tat-12 ta’ Frar 2016 dwar il-konklużjoni, f’isem l-Unjoni Ewropea, tal-Ftehim ta’ Stabbilizzazzjoni u Assoċjazzjoni bejn l-Unjoni Ewropea u l-Komunità Ewropea tal-Enerġija Atomika, minn naħa waħda, u l-Kosovo*, min-naħa l-oħra (ĠU L 71, 16.3.2016, pp. 1-2)
Id-Deċiżjoni tal-Kunsill (UE) 2015/1988 tat-22 ta’ Ottubru 2015 dwar l-iffirmar, f’isem l-Unjoni, tal-Ftehim ta’ Stabbilizzazzjoni u Assoċjazzjoni bejn l-Unjoni Ewropea u l-Komunità Ewropea tal-Enerġija Atomika, minn naħa waħda, u l-Kosovo, min-naħa l-oħra, u l-Kosovo*, min-naħa l-oħra (ĠU L 290, 6.11.2015, pp. 4-6)
DOKUMENTI RELATATI
Dokument ta’ ħidma tal-persunal tal-Kummissjoni — il-Kosovo* Ir-Rapport tal-2018 — Jakkumpanja d-dokument Komunikazzjoni mill-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni — Komunikazzjoni tal-2018 dwar il-Politika ta’ Tkabbir tal-UE (SWD(2018) 156 final, 17.4.2018)
Informazzjoni relatata mad-dħul fis-seħħ tal-Ftehim ta’ Stabbilizzazzjoni u Assoċjazzjoni bejn l-Unjoni Ewropea u l-Komunità Ewropea tal-Enerġija Atomika, minn naħa waħda, u l-Kosovo*, min-naħa l-oħra (ĠU L 78, 24.3.2016, p. 1)
Ir-Regolament (UE) Nru 231/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-11 ta’ Marzu 2014 li jistabbilixxi Strument għall-Assistenza ta’ Qabel l-Adeżjoni (IPA II) (ĠU L 77, 15.3.2014, pp. 11-26)
l-aħħar aġġornament 22.03.2018