10.3.2017   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 75/81

Relaturi:

is-Sinjura Vladimíra DRBALOVÁ u s-Sinjura Ellen NYGREN

1.1.

Il-KESE jilqa’ bi pjaċir l-impenn tal-Kummissjoni Ewropea li taħdem lejn Suq Uniku aktar profond u aktar ġust bħala waħda mill-prijoritajiet ewlenin tal-mandat tagħha, u l-isforzi tagħha biex tingħata spinta addizzjonali għall-provvista ta’ servizzi transkonfinali permezz tal-Pjan ta’ Investiment għall-Ewropa tagħha.

1.2.

Il-KESE jappoġġja d-deċiżjoni tal-KE li tintroduċi d-Direttiva dwar l-Infurzar 2014/67/UE (1) favur interpretazzjoni u implimentazzjoni komuni u aħjar tad-Direttiva dwar l-Istazzjonar ta’ Ħaddiema 96/71/KE (2).

1.3.

Id-Direttiva dwar l-Infurzar u l-proposta attwali għal reviżjoni mmirata tad-Direttiva dwar l-Istazzjonar tal-Ħaddiema jindirizzaw aspetti differenti tal-prattika tal-istazzjonar ta’ ħaddiema. Dawn mhux biss jikkumplementaw lil xulxin, iżda r-riżultati mistennija mill-implimentazzjoni tad-Direttiva dwar l-Infurzar jistgħu jipprovdu wkoll stampa aktar ċara tas-sitwazzjoni reali.

1.4.

Il-KESE jappoġġja fil-prinċipju l-proposta tal-Kummissjoni għal riformulazzjoni tad-Direttiva dwar l-Istazzjonar ta’ Ħaddiema. Il-prinċipju ta’ paga ugwali għal xogħol ugwali fl-istess post huwa l-bażi tal-pilastru tad-drittijiet soċjali fl-Ewropa.

1.5.

Il-KESE jqis il-ftehimiet kollettivi huma l-punt ta’ riferiment għal-livelli tar-remunerazzjoni.

1.6.

Il-KESE jenfasizza li r-rwol tal-esklużività tal-imsieħba soċjali ma kienx rispettat u jistaqsi għaliex ma tnedietx konsultazzjoni proprja magħhom skont l-Artikolu 154(2) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE).

1.7.

B’mod ġenerali, il-KESE jilqa’ l-fatt li l-Kummissjoni stipulat b’mod speċifiku t-tul massimu tal-istazzjonar. Il-limitu ta’ 24 xahar huwa pass fid-direzzjoni t-tajba, iżda limitu ta’ 6 xhur ikun eqreb għall-kundizzjonijiet tan-negozju reali.

1.8.

Il-KESE jappella sabiex id-Direttiva dwar l-Istazzjonar ta’ Ħaddiema tinkludi kjarifika li d-Direttiva tistabbilixxi standard minimu, u mhux massimu. Għal dan l-għan, il-bażi legali jkollha tiġi estiża.

2.1.

Il-moviment liberu tal-ħaddiema, il-libertà tal-istabbiliment u l-libertà ta’ forniment ta’ servizzi huma prinċipji fundamentali tal-Unjoni Ewropea.

2.2.

Għandha ssir distinzjoni bejn il-moviment liberu tal-ħaddiema u l-libertà ta’ forniment ta’ servizzi skont l-Artikolu 56 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE). Il-moviment liberu tal-ħaddiema jagħti lil kull ċittadin id-dritt li jmur liberament fi Stat Membru ieħor biex jaħdem u jirrisjedi hemm għal dak l-għan u jipproteġih mid-diskriminazzjoni fir-rigward ta’ impjieg, remunerazzjoni u kondizzjonijiet oħra tax-xogħol meta mqabbla ma’ dawk li għandhom in-nazzjonalità ta’ dak l-Istat Membru.

2.3.

B’kuntrast, il-libertà ta’ forniment ta’ servizzi tagħti lin-negozji d-dritt li jipprovdu servizzi fi Stat Membru ieħor. Għal dan l-għan, jistgħu jistazzjonaw lill-ħaddiema tagħhom stess temporanjament fl-Istat Membru l-ieħor biex jagħmlu x-xogħol meħtieġ biex jipprovdu s-servizzi.

2.4.

Fis-16 ta’ Diċembru 1996, il-Parlament Ewropew u l-Kunsill tal-Unjoni Ewropea adottaw id-Direttiva 96/71/KE dwar l-impjieg ta’ ħaddiema fil-qafas ta’ prestazzjoni ta’ servizzi (3).

2.5.

Dik id-Direttiva għandha l-għan li tirrikonċilja l-eżerċizzju tal-libertà ta’ forniment ta’ servizzi transkonfinali skont l-Artikolu 56 tat-TFUE bi protezzjoni adatta tad-drittijiet tal-ħaddiema stazzjonati temporanjament barra minn pajjiżhom għal dan l-għan.

2.6.

F’Ottubru tal-2010, fil-Komunikazzjoni tagħha dwar “Lejn Att dwar is-Suq Uniku – Għal ekonomija soċjali tas-suq kompetittiva ħafna – 50 proposta biex intejbu l-ħidma, in-negozju u l-iskambji ma’ xulxin” (4), il-Kummissjoni ressqet żewġ proposti maħsuba biex ireġġgħu lura l-fiduċja pubblika u l-appoġġ, waħda dwar il-bilanċ bejn id-drittijiet soċjali fundamentali u l-libertajiet ekonomiċi u l-oħra dwar l-istazzjonar tal-ħaddiema.

2.7.

F’Marzu tal-2010, l-imsieħba soċjali Ewropej ressqu rapport (5) dwar il-konsegwenzi tad-deċiżjonijiet tal-Qorti Ewropea tal-Ġustizzja, li ġibdu l-attenzjoni dwar id-diverġenzi kbar fosthom. Filwaqt li BUSINESSEUROPE kienet kontra reviżjoni tad-Direttiva (iżda aċċettat il-ħtieġa għal kjarifika ta’ ċerti aspetti marbuta mal-infurzar), l-ETUC riedet li tiġi emendata bir-reqqa.

2.8.

F’Diċembru tal-2012, il-Kummissjoni ppubblikat proposta dwar l-infurzar tad-Direttiva 96/71/KE. Id-Direttiva dwar l-Infurzar  (6) tistabbilixxi qafas komuni ta’ dispożizzjonijiet, miżuri u mekkaniżmi ta’ kontroll adatti meħtieġa għal implimentazzjoni prattika, applikazzjoni u infurzar aħjar u aktar uniformi tad-Direttiva 96/71/KE, inklużi miżuri ta’ prevenzjoni u sanzjoni għaċ-ċirkomvenzjoni tar-regoli applikabbli jew l-abbuż tagħhom. Din fl-istess ħin tiżgura l-ħarsien tad-drittijiet tal-ħaddiema stazzjonati u t-tneħħija ta’ xkiel mhux iġġustifikat għall-forniment liberu ta’ servizzi.

2.9.

Id-data ta’ skadenza għat-traspożizzjoni tad-Direttiva dwar l-Infurzar kienet it-18 ta’ Ġunju 2016, u sa mhux aktar tard mit-18 ta’ Ġunju 2019 il-Kummissjoni għandha tippreżenta rapport dwar l-applikazzjoni u l-implimentazzjoni tagħha lill-PE, lill-Kunsill u lill-KESE u tipproponi emendi u modifiki fejn ikun meħtieġ. Fir-reviżjoni tagħha, wara konsultazzjoni mal-Istati Membri u l-Imsieħba Soċjali Ewropej, il-KE għandha tivvaluta kemm huma adatti u meħtieġa l-miżuri kollha introdotti u applikati, inkluża l-adegwatezza tad-data disponibbli relatata mal-istazzjonamenti.

3.1.

Skont l-aktar data riċenti disponibbli, fl-2014, kien hemm aktar minn 1,9 miljun stazzjonament fl-UE, li jirrappreżentaw 0,7 % (7) tal-forza tax-xogħol totali tal-UE. Dan jirrappreżenta żieda ta’ 10,3 % fuq l-2013 u ta’ 44,4 % fir-rigward tal-2010. Din l-istatistika hija bbażata fuq in-numru ta’ formoli A1 maħruġin mill-awtoritajiet tas-sigurtà soċjali; in-numru ta’ ħaddiema stazzjonati de facto mhux irreġistarti mhuwiex magħruf.

3.2.

Id-Direttiva tal-1996 dwar l-istazzjonar ta’ ħaddiema tipprovdi qafas regolatorju tal-UE biex jiġi stabbilit bilanċ adatt u ġust bejn l-għanijiet ta’ promozzjoni u faċilitar tal-forniment transkonfinali tas-servizzi, il-ħarsien tal-ħaddiema stazzjonati u l-iżgurar tal-kundizzjonijiet ekwi bejn il-kompetituri barranin u dawk lokali.

3.3.

Issal-Kummissjoni ressqet proposta għar-reviżjoni mmirata ta’ din id-Direttiva, bil-għan li tindirizza kemm il-prattiki inġusti (8) kif ukoll tippromovi l-prinċipju li l-istess xogħol fl-istess post għandu jitħallas bl-istess mod.

3.4.

Il-proposta ġiet ippubblikata qabel id-data ta’ skadenza għat-traspożizzjoni tad-Direttiva dwar l-Infurzar tal-2014 u qabel ma setgħet titwettaq kwalunkwe valutazzjoni tal-implimentazzjoni tagħha. Ħafna mill-isfidi li jikkonċernaw l-istazzjonar ta’ ħaddiema jibqgħu relatati mal-infurzar ħażin u ma’ nuqqas ta’ kontrolli fl-Istati Membri. Fl-istess ħin, l-għan ewlieni tar-reviżjoni proposta hu li tiċċara l-prinċipju tar-remunerazzjoni ndaqs. Dan l-għan jista’ jintlaħaq biss permezz ta’ reviżjoni tad-Direttiva 96/71/KE stess.

3.5.

F’dan ir-rigward, il-KESE kien diġà għaraf li l-implimentazzjoni effettiva tad-Direttiva dwar l-istazzjonar ta’ ħaddiema m’għandhiex teskludi “reviżjoni parzjali tad-Direttiva dwar l-Istazzjonar tal-Ħaddiema sabiex il-prinċipju tal-post tax-xogħol jiġi applikat b’mod konsistenti, u jagħmilha possibbli li jiġi stabbilit bil-liġi li l-istess kondizzjonijiet ta’ xogħol u ta’ ħlas għandhom japplikaw dejjem għall-istess xogħol fl-istess post” (9).

3.6.

Il-proposta ġiet ippubblikata mingħajr ebda konsultazzjoni minn qabel tal-imsieħba soċjali Ewropej, li bagħtu ittra konġunta lill-Kummissjoni fejn talbu li jiġu kkonsultati kif suppost skont l-Artikolu 154(2) tat-TFUE.

3.7.

Il-pubblikazzjoni tal-proposta tal-Kummissjoni qanqlet fehmiet differenti li jifirdu l-Istati Membri, l-imsieħba soċjali u l-kumpaniji stess. Id-Direttiva proposta m’għandhiex tipperikola l-kompetittività jew toħloq ostakli ġodda għall-fornituri ta’ servizzi transkonfinali. Ir-reviżjoni għandha fl-istess ħin tiggarantixxi kompetizzjoni ġusta fis-Suq Uniku u tipprevjeni d-diskriminazzjoni bejn il-ħaddiema abbażi tan-nazzjonalità tagħhom.

3.8.

Skont il-Protokoll Nru 2 għat-Trattati (10), erbatax-il kamra tal-parlamenti nazzjonali bagħtu opinjonijiet motivati lill-Kummissjoni fejn jiddikjaraw li l-proposta tal-Kummissjoni dwar ir-reviżjoni tad-Direttiva dwar l-istazzjonar ta’ ħaddiema ma kinitx konformi mal-prinċipju tas-sussidjarjetà, u b’hekk tiskatta l-proċedura tal-karta s-safra. B’segwitu għall-analiżi tas-sussidjarjetà tagħha, fl-20 ta’ Lulju 2016, il-Kummissjoni kkonkludiet (11), li l-proposta għal reviżjoni mmirata tad-Direttiva 96/71/KE kienet konformi mal-prinċipju tas-sussidjarjetà minqux fl-Artikolu 5(3) tat-TUE u li ma kienx meħtieġ l-irtirar jew emenda ta’ dik il-proposta. Il-Kummissjoni għalhekk żammet il-proposta.

3.9.

Parti mill-komunità tan-negozju hija tal-fehma li l-proposta tmur kontra l-prinċipju tal-proporzjonalità. Uħud mill-kumpaniji jemmnu li l-bidliet proposti se jwasslu għal inċertezza legali u piżijiet amministrattivi addizzjonali. Huma jaħsbu li r-reviżjoni tista’ tolqot b’mod partikolari lill-kumpaniji mill-Istati Membri b’livelli ta’ pagi aktar baxxi li biħsiebhom jipprovdu servizzi transkonfinali fis-Suq Uniku, u li dan imur kontra l-intenzjoni u l-isforzi biex isaħħu l-proċess ta’ konverġenza fi ħdan l-UE.

3.10.

Oħrajn, inklużi t-trejdjunjins, iqisu li r-reviżjoni proposta – u b’mod partikolari l-idea ta’ “paga ndaqs għall-istess xogħol fl-istess post” – ykun tipprovdi għal kundizzjonijiet ekwi għall-kumpaniji u aktar drittijiet indaqs għall-ħaddiema fl-UE. Hija se ssaħħaħ ukoll il-proċess ta’ konverġenzi ‘l fuq fl-UE, billi, fost affarijiet oħra, telimina d-differenzi fil-pagi bejn il-ħaddiema mill-Istati Membri l-antiki u dawk ġodda.

3.11.

Il-proposta tal-Kummissjoni kienet akkumpanjata minn valutazzjoni tal-impatt (12) li tiddikjara li l-miżuri proposti għall-applikazzjoni tad-Direttiva riveduta se jkollhom impatti differenti fuq Stati Membri, setturi u kumpaniji differenti filwaqt li tinnota li l-limitazzjonijiet kbar fir-rigward tad-data dwar l-istazzjonar tal-ħaddiema għadhom jikkawżaw problema attwali.

3.12.

Fl-2010, il-Eurofound ippubblikat rapport dwar “Posted workers in the European Union” (“Ħaddiema stazzjonati fl-Unjoni Ewropea”) (13), b’analiżi dwar il-fenomenu fl-Istati Membri tal-UE u fin-Norveġja. Dan ir-rapport jidentifika s-sorsi ta’ informazzjoni disponibbli dwar l-għadd ta’ stazzjonamenti u jipprovdi ċifri għal dawk il-pajjiżi fejn hemm data disponibbli. Ir-riċerka tal-Eurofound turi li hemm nuqqas ta’ data rigward l-għadd kumplessiv u l-karatteristiċi ta’ ħaddiema stazzjonati madwar l-UE.

3.13.

Dan ir-rapport tal-Eurofound kien segwit minn żewġ biċċiet ta’ riċerka relatati ma mobilità aktar ġusta fis-suq tax-xogħol: “Topical update on Member States’ progress in transposing Enforcement Directive on posting of workers” u “Exploring the fraudulent contracting of work in the European Union” (14).

4.1.1.

Il-Kummissjoni tipproponi li tissostitwixxi l-kunċett ta’ “rati minimi ta’ ħlas” b’“remunerazzjoni”. Skont il-proposta tal-KE, ir-remunerazzjoni tkopri l-elementi kollha tar-remunerazzjoni li huma obbligatorji fl-Istat Membru ospitanti.

4.1.2.

Il-Kummissjoni ressqet il-proposta bi tweġiba għal ħafna appelli biex tittieħed azzjoni biex jiġu indirizzati l-kawżi ta’ differenzjali tal-pagi. Skont il-Kummissjoni hemm distakk bejn il-kondizzjonijiet applikati għall-ħaddiema lokali u dawk għall-ħaddiema stazzjonati. Skont il-valutazzjoni tal-impatt li takkumpanja l-proposta, id-differenzjal tal-pagi bejn il-ħaddiema stazzjonati u dawk lokali huwa stmat li jvarja minn 10 % sa 50 % skont il-pajjiż u s-settur. Ir-regoli dwar il-ħlas divrenzjat jgħawġu l-kundizzjonijiet ekwi fost il-kumpaniji. Il-kunċett ta’ “rati minimi ta’ ħlas” mhuwiex l-istess bħar-regoli obbligatorji li huma applikati għal ħaddiema lokali.

4.1.3.

Skont il-Kummissjoni, il-kunċett ta’ “remunerazzjoni” jkun jista’ għalhekk jikkontribwixxi biex jintlaħqu kundizzjonijiet ekwi ta’ kompetizzjoni fis-Suq Uniku għas-servizzi. Il-kunċett ta’ “remunerazzjoni” jkopri l-elementi kollha li jitħallsu lill-ħaddiema lokali jekk dawn ikunu stipulati bil-liġi jew bi ftehim kollettiv u li ġeneralment huma applikabbli għall-entitajiet kollha simili fiż-żona ġeografika u fil-professjoni jew industrija kkonċernati, u/jew fin-nuqqas ta’ tali sistema, bi ftehimiet kollettivi li jkunu ġew konklużi mill-organizzazzjonijiet ta’ min iħaddem u tax-xogħol l-aktar rappreżentattivi fil-livell nazzjonali u li huma applikati fit-territorju kollu. “Ir-remunerazzjoni” tista’ tinkludi ċerti elementi li mhumiex inklużi fil-kunċett ta’ “rata ta’ paga minima”, bħal allowances ta’ anzjanità, allowances u benefiċċji għal xogħol li jħammeġ, ta’ tbatija jew perikoluż, bonuses għall-kwalità, bonuses tat-13-il xahar, spejjeż tal-ivvjaġġar, vawċers għall-ikel – għalkemm bosta pajjiżi ospitanti diġà inkludew diversi minn dawk l-elementi fir-“rata ta’ paga minima”.

4.1.4.

Skont il-Kummissjoni, l-introduzzjoni tal-kunċett ta’ “remunerazzjoni” għandha tikkontribwixxi biex ittejjeb iċ-ċarezza dwar l-elementi kostitwenti tar-remunerazzjoni u jitnaqqsu d-differenzi bejn is-setturi eżistenti fl-applikazzjoni mandatorja ta’ ftehimiet kollettivi. Il-kunċett tar-remunerazzjoni għandu wkoll ineħħi kwalunkwe inċertezza dwar il-livell ta’ paga li għandu jiġi ggarantit lill-ħaddiema stazzjonati. Ir-reviżjoni proposta għandha l-għan li tikkodifika l-każistika tal-Qorti Ewropea tal-Ġustizzja fil-kawża Sähköalojen ammattiliitto C-396/13, u b’hekk iżżid b’mod konsiderevoli ċ-ċertezza legali għall-ħaddiema kif ukoll għall-kumpaniji (15).

4.1.5.

Il-Kummissjoni tafferma li l-proposta mhix se taffettwa l-kompetenzi u t-tradizzjonijiet tal-Istati Membri fl-iffissar tal-pagi u li din tirrispetta rwol awtonomu qawwi tal-imsieħba soċjali. F’dan il-kuntest, huwa ta’ tħassib li l-Kummissjoni tipproponi li titħassar ir-referenza fid-Direttiva attwali li tiddikjara li “r-rati minimi ta’ ħlas huma ddefiniti mil-liġi u/jew il-prattika nazzjonali tal-Istat Membru li fit-territorju tiegħu jiġi stazzjonat il-ħaddiem”. Din id-dispożizzjoni hija importanti sabiex ikun hemm konformità mad-diversi sistemi ta’ relazzjonijiet industrijali nazzjonali.

4.1.6.

Għall-fini ta’ din id-Direttiva, il-kunċett ta’ remunerazzjoni għandu jiġi definit mil-liġi, il-ftehimiet kollettivi, u/jew il-prattika nazzjonali tal-Istat Membru li fit-territorju tiegħu jiġi stazzjonat il-ħaddiem.

4.1.7.

Din id-Direttiva ma għandhiex timpedixxi l-applikazzjoni tal-patti u l-kundizzjonijiet ta’ impjieg tal-pajjiż ospitanti jew tal-pajjiż ta’ oriġini tal-ħaddiem stazzjonat li huma aktar favorevoli għall-ħaddiema, b’mod partikolari permezz tal-eżerċitar tad-dritt fundamentali tal-ħaddiema u ta’ min iħaddem li jinnegozjaw u jikkonkludu ftehimiet kollettivi fil-livelli adatti u li jieħdu azzjoni kollettiva biex jiddefendu l-interessi tagħhom, inklużi azzjoni ta’ strajk, biex jipproteġu u jtejbu l-kundizzjonijiet tal-ħajja u tax-xogħol tal-ħaddiema, inkluż id-dritt għal trattament ugwali.

4.1.8.

Sabiex tiġi żgurata implimentazzjoni adatta tad-Direttiva dwar l-Infurzar, l-Istati Membri huma obbligati jippubblikaw l-informazzjoni dwar il-patti u l-kundizzjonijiet ta’ impjieg applikabbli għall-ħaddiema stazzjonati fit-territorju tagħhom fuq sit web uniku. Dan il-proċess ma għandu jkun influwenzat ħażin minn l-ebda proposta ġdida.

4.1.9.

Il-membri tal-KESE ddiskutew il-kwistjoni tar-“remunerazzjoni” fil-fond, filwaqt li qiesu l-implikazzjonijiet kollha ta’ dan il-kunċett il-ġdid.

4.1.10.

Uħud mill-Membri jqisu li l-kunċett li għadu kif ġie introdott huwa l-uniku mod biex jiġu żgurati kundizzjonijiet tax-xogħol indaqs kemm għall-ħaddiema stazzjonati kif ukoll għal dawk lokali, filwaqt li jiġu eliminati d-differenzjali tal-pagi u jiġu garantiti kundizzjonijiet ekwi fost il-kumpaniji. Sabiex tiġi żgurata effettività sħiħa tal-prinċipju tar-remunerazzjoni ndaqs, għandhom jiġu rispettati l-ftehimiet kollettivi li effettivament ikunu applikati fuq il-post tax-xogħol – irrispettivament minn jekk ikunux applikabbli b’mod universali jew ġenerali.

4.1.11.

Membri oħrajn jemmnu li l-introduzzjoni ta’ dan il-kunċett il-ġdid jista’ jwassal għal inqas ċertezza u ċarezza legali u għal żieda fil-piżijiet amministrattivi u finanzjarji. Kwalunkwe diskussjoni dwar l-istazzjonar għandha tqis il-fatt li s-sitwazzjonijiet ta’ kumpaniji barranin u domestiċi huma differenti. Fornitur ta’ servizz barrani li jrid jistazzjona ħaddiema jġarrab spejjeż addizzjonali li jirriżultaw biss mill-prestazzjoni ta’ servizzi fi Stat Membru ieħor – spejjeż operattivi addizzjonali (16) u kostijiet tax-xogħol transkonfinali indiretti (17).

4.2.1.

Il-Kummissjoni qed tindirizza l-kwistjoni tat-tul tal-istazzjonamenti billi tintroduċi proposta li, f’każijiet fejn it-tul antiċipat jew effettiv tal-istazzjonar jaqbeż l-24 xahar, l-Istat Membru li fit-territorju tiegħu jiġi stazzjonat il-ħaddiem għandu jitqies bħala l-pajjiż li fih xogħlu/xogħolha jitwettaq abitwalment. Dan huwa applikabbli mill-ewwel jum li fih l-istazzjonar effettivament jaqbeż l-24 xahar. Il-Kummissjoni qed tintroduċi wkoll tul ta’ żmien kumulattiv tal-perjodi ta’ stazzjonar f’każijiet fejn il-ħaddiema huma sostitwiti.

4.2.2.

Id-direttiva oriġinali ma tistabbilixxi ebda limitu fiss u tiddikjara li, għall-finijiet tad-Direttiva, “ħaddiem stazjonat” tfisser ħaddiem li, għal perjodu limitat, jagħmel ix-xogħol tiegħu/tagħha fit-territorju ta’ Stat Membru barra mill-Istat Membru li normalment jaħdem/taħdem fih.

4.2.3.

Fil-prinċipju, il-KESE jilqa’ bi pjaċir dan il-limitu fuq il-perjodu ta’ stazzjonar fil-qasam kopert mid-Direttiva dwar l-Istazzjonar ta’ Ħaddiema. Fil-fatt, hija prattika komuni li jsiru stazzjonamenti fit-tul jew ripetuti jew saħansitra sensieli ta’ stazzjonamenti fuq bosta snin. Il-KESE jemmen, madankollu, li l-perjodu ta’ 24 xahar mhumiex realistiku fil-prattika u għandu jitnaqqas b’mod sinifikanti. Għall-paragun, it-tul ta’ żmien medju ta’ stazzjonamenti fl-2014 kien inqas minn erba’ xhur (103 jum). Għaldaqstant regola dwar l-akkumulazzjoni u li tkun tapplika biss għal ħaddiema stazzjonati għal mill-inqas sitt xhur ma tkunx effettiva. It-tul massimu tal-istazzjonar għandu jkun limitat għal 6 xhur b’kollox.

4.2.4.

Għalhekk, il-KESE jitlob regola li tistipula li l-perjodi ta’ stazzjonar jiġu aggregati mill-ewwel ġurnata. Biex jiġi żgurat li din ir-regola ma twassalx għal skambju ta’ ħaddiema stazzjonati, huwa importanti li ssir referenza għall-post tax-xogħol speċifiku. Min iħaddem għandu jkun mitlub iżomm trasparenza dwar il-postijiet tax-xogħol u, pereżempju, jipprovdi lill-impjegati u lill-awtoritajiet kompetenti informazzjoni dwar in-numru ta’ ħaddiema impjegati u t-tul tal-impjieg tagħhom fuq il-post tax-xogħol inkwistjoni.

4.2.5.

Il-KESE jilqa’ bi pjaċir ir-regola li permezz tagħha, meta jinqabeż it-tul ta’ żmien massimu tal-istazzjonar, fil-prinċipju tkun tapplika l-liġi tal-Istat Membru ospitanti. Il-KESE jqis li huwa problematiku li l-premessa 8 tirreferi għar-Regolament Ruma I (“L-impjegat għandu, b’mod partikolari, igawdi l-protezzjoni u l-benefiċċji skont ir-Regolament Ruma I.”). Skont l-Artikolu 8 tar-Regolament Ruma I, kuntratt ta’ impjieg individwali huwa rregolat mil-liġi magħżula mill-partijiet.

4.3.1.

Il-proposta tal-Kummissjoni tagħti lill-Istati Membri l-alternattiva li, għal ħaddiema f’katina ta’ sottokuntrattar, japplikaw l-istess kundizzjonijiet bħal dawk applikati mill-kuntrattur prinċipali. Dawn il-kundizzjonijiet ikollhom jiġu applikati bl-istess mod kemm għas-sottokuntratturi nazzjonali kif ukoll transkonfinali, f’konformità mal-prinċipju tan-nondiskriminazzjoni.

4.3.2.

Hemm differenzi konsiderevoli bejn il-liġijiet, ir-regolamenti, id-dispożizzjonijiet amministrattivi jew il-ftehimiet kollettivi applikabbli fl-Istati Membri biex jiżguraw li l-għoti ta’ sottokuntratt ma jagħtix lill-impriżi l-possibbiltà li jevitaw regoli li jiggarantixxu ċerti patti u kundizzjonijiet tal-impjieg li jkopru r-remunerazzjoni. Ma hemm l-ebda evidenza li turi kemm Stati Membri diġà japplikaw sistema bħal din u, fil-valutazzjoni tal-impatt tagħha, il-Kummissjoni ma ppreżentatx analiżi dettaljata tal-konsegwenzi potenzjali ta’ tali regoli.

4.3.3.

Madankollu, sabiex din il-parti tal-proposta tkun effettiva fil-prattika, jista’ jkun utli li ssir referenza għal regola dwar l-obbligazzjoni in solidum matul kwalunkwe katina sottokuntrattwali introdotta mill-Artikolu 12 tad-Direttiva dwar l-Infurzar (18).

4.3.4.

Barra minn hekk, il-frażi “ċerti patti u kundizzjonijiet tal-impjieg li jkopru remunerazzjoni” hija vaga u se twassal għal inċertezza legali, interpretazzjonijiet differenti, u kunflitti potenzjali ma’ partijiet oħrajn tad-direttiva. Ikun hemm ukoll problemi ta’ paragun u ħafna problemi purament prattiċi oħrajn, bħall-aċċess għal informazzjoni (anke f’dak li jirrigwarda l-obbligu tal-gvernijiet biex jippubblikaw tali informazzjoni skont l-Artikolu 5 tad-Direttiva (UE) 2014/67/UE u d-disponibbiltà ta’ ftehimiet kollettivi).

4.3.5.

Lanqas ma huwa ċar kif il-Kummissjoni se tiddefinixxi u tapplika testijiet tan-nondiskriminazzjoni u tal-proporzjonalità għal dawn id-dispożizzjonijiet.

4.3.6.

Barra minn hekk, se jkun meħtieġ li jiġu introdotti dispożizzjonijiet adatti għall-verifika ta’ status ta’ impjieg indipendenti ġenwin tas-sottokuntratturi, skont l-istandards tal-Istati Membri.

4.4.1.

Il-Kummissjoni tintroduċi obbligu ġdid għall-Istati Membri billi żżid paragrafu ġdid li jistabbilixxi l-kundizzjonijiet applikabbli għall-ħaddiema msemmija fl-Artikolu 1(3)(c) tad-Direttiva, jiġifieri ħaddiema ingaġġati minn aġenzija temporanja stabbilita fi Stat Membru għajr l-Istat Membru ta’ stabbiliment tal-impriża utenti. L-impriżi msemmija fl-Artikolu 1(3)(c) ikollhom jiggarantixxu lill-ħaddiema stazzjonati l-patti u l-kundizzjonijiet li japplikaw skont l-Artikolu 5 tad-Direttiva 2008/104/KE dwar xogħol temporanju permezz ta’ aġenzija (19) għal ħaddiema temporanji ingaġġati permezz ta’ aġenziji temporanji stabbiliti fl-Istat Membru fejn jitwettaq ix-xogħol.

4.4.2.

Il-KESE jemmen li din id-dispożizzjoni ġdida mhijiex meħtieġa, għaliex id-Direttiva oriġinali dwar l-Istazzjonar ta’ Ħaddiema diġà kienet tipprovdi għal tali għażla taħt l-Artikolu 3(9). L-Istati Membri jistgħu jipprovdu li l-impriżi msemmija fl-Artikolu 1(1) għandhom jiggarantixxu lill-ħaddiema msemmija fl-Artikolu 1(3)(c) il-patti u l-kundizzjonijiet li japplikaw għall-ħaddiema temporanji fl-Istat Membru fejn qed isir ix-xogħol. L-għażla li tiġi applikata d-Direttiva 2008/104/KE kienet diġà ttieħdet mill-maġġoranza tal-pajjiżi ospitanti.

4.4.3.

Il-KESE huwa tal-fehma li l-Kummissjoni għandha tibqa’ żżomm l-arranġament eżistenti. Għandu jiġi kkunsidrat il-fatt li d-dispożizzjonijiet tad-Direttiva 2008/104/KE huma applikabbli għas-sitwazzjoni fl-Istati Membri differenti, filwaqt li d-Direttiva 96/71/KE tapplika għal attivitajiet transkonfinali. Dan kien rikonoxxut mill-Kummissjoni stess fir-Rapport dwar l-applikazzjoni tad-Direttiva 2008/104/KE dwar xogħol temporanju permezz ta’ aġenzija (20).

4.4.4.

Il-KESE josserva li l-Artikolu 5 tad-Direttiva 2008/104/KE huwa ħafna usa’ mill-Artikolu 3(9) tad-Direttiva 96/71/KE u li dan jista’ paradossalment iwassal għal kundizzjonijiet differenti għall-istazzjonar ta’ ħaddiema skont l-Artikolu 1(3)(a) u (b) u l-Artikolu 1(3)(c) tal-liġi attwali.

5.1.

Il-Kummissjoni għandha tħeġġeġ lill-Istati Membri biex jittrasponu d-Direttiva 2014/68/UE (21) jekk għadhom ma għamlux dan u tiżgura li l-Istati Membri kollha jimplimentawha sew. Wara sentejn, il-Kummissjoni għandha tivvaluta l-impatt tagħha u tistabbilixxi jekk il-miżuri adottati wasslux għal implimentazzjoni u infurzar adatti u effettivi, peress li dawn huma elementi ewlenin fil-ħarsien tad-drittijiet tal-ħaddiema stazzjonati u fl-iżgurar ta’ kondizzjonijiet ekwi għall-fornituri ta’ servizzi.

5.2.

Il-Kummissjoni għandha tipprovdi analiżi dettaljata tas-sitwazzjoni f’diversi Stati Membri tal-UE, kif ukoll informazzjoni kwantitattiva reali dwar ħaddiema stazzjonati u modi kif tiġi implimentata u infurzata d-direttiva eżistenti.

5.3.

Id-disponibbiltà ta’ data affidabbli dwar ħaddiema stazzjonati hija prekundizzjoni għal dibattitu effettiv dwar il-karatteristiċi speċifiċi u l-bżonn ta’ protezzjoni tagħhom.

5.4.

Jekk il-Kummissjoni trid tiżgura kompetizzjoni ġusta, il-passi li jmiss għandhom jiffukaw ukoll fuq il-ġlieda kontra l-prattiki qarrieqa u l-qerda tal-fenomenu ta’ xogħol irregolari jew mhux dikjarat, primarjament fil-forma ta’ abbuż bħala kumpaniji tal-isem.

5.5.

Il-Kummissjoni għandha tħaffef il-konverġenza ‘l fuq ekonomika u soċjali fi ħdan l-UE, filwaqt li fl-istess ħin tiġi tiżgura mobilità ġusta tal-ħaddiema fil-kuntest tal-forniment transkonfinali tas-servizzi.

5.6.

Il-Kummissjoni għandha tikkonsulta mal-imsieħba soċjali, tirrikonoxxi l-awtonomija tagħhom u tirrispetta l-ftehimiet kollettivi li huma rilevanti f’dan il-qasam.

5.7.

Il-KESE jirrakkomanda li r-reviżjoni tad-Direttiva dwar l-Istazzjonar ta’ Ħaddiema tiċċara li din mhix biss strument tas-Suq Intern, iżda hija wkoll strument għall-protezzjoni tal-ħaddiema. Dan jirrikjedi l-estensjoni tal-bażi legali biex tinkludi l-liġi dwar il-politika soċjali (Artikoli 153 u 155 tat-TFUE). Ir-reviżjoni tad-Direttiva għandha wkoll tikkoreġi l-interpretazzjoni żbaljata tad-Direttiva bħala standard massimu, li ħarġet minn serje ta’ sentenzi tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea (Laval, Rüffert, Commission v. Lussemburgu), u tistabilixxiha mill-ġdid bħala standard minimu.