Dan id-dokument hu mislut mis-sit web tal-EUR-Lex
Dokument 62020CJ0203
Judgment of the Court (Third Chamber) of 16 December 2021.#Criminal proceedings against AB and Others.#Request for a preliminary ruling from the Okresný súd Bratislava III.#Reference for a preliminary ruling – Judicial cooperation in criminal matters – European arrest warrant – Charter of Fundamental Rights of the European Union – Scope – Article 51 – Implementation of EU law – Framework Decision 2002/584/JHA – Jurisdiction of the Court – Reference made before the issue of a European arrest warrant – Admissibility – Principle ne bis in idem – Article 50 – Concepts of ‘acquittal’ and ‘conviction’ – Amnesty in the issuing Member State – Final decision discontinuing a criminal prosecution – Revocation of the amnesty – Setting-aside of the decision discontinuing the criminal prosecution – Resumption of proceedings – Need for a decision taken after a determination of the criminal liability of the person concerned – Directive 2012/13/EU – Right to information in criminal proceedings – Scope – Concept of ‘criminal proceedings’ – Legislative procedure for the adoption of a resolution relating to the revocation of an amnesty – Judicial procedure for review of the compliance of that resolution with the national Constitution.#Case C-203/20.
Sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja (It-Tielet Awla) tas-16 ta’ Diċembru 2021.
Proċeduri kriminali kontra AB et.
Talba għal deċiżjoni preliminari, imressqa mill-Okresný súd Bratislava III.
Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Kooperazzjoni ġudizzjarja f’materji kriminali – Mandat ta’ arrest Ewropew – Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal‑Unjoni Ewropea – Kamp ta’ applikazzjoni – Artikolu 51 – Implimentazzjoni tad‑dritt tal‑Unjoni – Deċiżjoni Qafas 2002/584/ĠAI – Ġurisdizzjoni tal-Qorti tal‑Ġustizzja – Rinviju mwettaq qabel il-ħruġ ta’ mandat ta’ arrest Ewropew – Ammissibbiltà – Prinċipju ta’ ne bis in idem – Artikolu 50 – Kunċetti ta’ ‘liberazzjoni’ u ta’ ‘kundanna’ – Amnestija fl-Istat Membru emittenti – Deċiżjoni definittiva ta’ interruzzjoni tal-proċeduri kriminali – Revoka tal-amnestija – Annullament tad‑deċiżjoni ta’ interruzzjoni tal-proċeduri kriminali – Tkomplija tal‑proċeduri – Neċessità ta’ deċiżjoni mogħtija wara evalwazzjoni tar‑responsabbiltà kriminali tal-persuna kkonċernata – Direttiva 2012/13/UE – Dritt għall‑informazzjoni fil‑kuntest tal-proċeduri kriminali – Kamp ta’ applikazzjoni – Kunċett ta’ ‘proċeduri kriminali’ – Proċedura leġiżlattiva għall‑adozzjoni ta’ riżoluzzjoni dwar ir‑revoka ta’ amnestija – Proċedura ġudizzjarja ta’ stħarriġ tal‑konformità ta’ din ir‑riżoluzzjoni mal-Kostituzzjoni nazzjonali.
Kawża C-203/20.
Sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja (It-Tielet Awla) tas-16 ta’ Diċembru 2021.
Proċeduri kriminali kontra AB et.
Talba għal deċiżjoni preliminari, imressqa mill-Okresný súd Bratislava III.
Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Kooperazzjoni ġudizzjarja f’materji kriminali – Mandat ta’ arrest Ewropew – Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal‑Unjoni Ewropea – Kamp ta’ applikazzjoni – Artikolu 51 – Implimentazzjoni tad‑dritt tal‑Unjoni – Deċiżjoni Qafas 2002/584/ĠAI – Ġurisdizzjoni tal-Qorti tal‑Ġustizzja – Rinviju mwettaq qabel il-ħruġ ta’ mandat ta’ arrest Ewropew – Ammissibbiltà – Prinċipju ta’ ne bis in idem – Artikolu 50 – Kunċetti ta’ ‘liberazzjoni’ u ta’ ‘kundanna’ – Amnestija fl-Istat Membru emittenti – Deċiżjoni definittiva ta’ interruzzjoni tal-proċeduri kriminali – Revoka tal-amnestija – Annullament tad‑deċiżjoni ta’ interruzzjoni tal-proċeduri kriminali – Tkomplija tal‑proċeduri – Neċessità ta’ deċiżjoni mogħtija wara evalwazzjoni tar‑responsabbiltà kriminali tal-persuna kkonċernata – Direttiva 2012/13/UE – Dritt għall‑informazzjoni fil‑kuntest tal-proċeduri kriminali – Kamp ta’ applikazzjoni – Kunċett ta’ ‘proċeduri kriminali’ – Proċedura leġiżlattiva għall‑adozzjoni ta’ riżoluzzjoni dwar ir‑revoka ta’ amnestija – Proċedura ġudizzjarja ta’ stħarriġ tal‑konformità ta’ din ir‑riżoluzzjoni mal-Kostituzzjoni nazzjonali.
Kawża C-203/20.
IdentifikaturECLI: ECLI:EU:C:2021:1016
SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (It-Tielet Awla)
16 ta’ Diċembru 2021 ( *1 )
“Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Kooperazzjoni ġudizzjarja f’materji kriminali – Mandat ta’ arrest Ewropew – Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal‑Unjoni Ewropea – Kamp ta’ applikazzjoni – Artikolu 51 – Implimentazzjoni tad‑dritt tal‑Unjoni – Deċiżjoni Qafas 2002/584/ĠAI – Ġurisdizzjoni tal-Qorti tal‑Ġustizzja – Rinviju mwettaq qabel il-ħruġ ta’ mandat ta’ arrest Ewropew – Ammissibbiltà – Prinċipju ta’ ne bis in idem – Artikolu 50 – Kunċetti ta’ ‘liberazzjoni’ u ta’ ‘kundanna’ – Amnestija fl-Istat Membru emittenti – Deċiżjoni definittiva ta’ interruzzjoni tal-proċeduri kriminali – Revoka tal-amnestija – Annullament tad‑deċiżjoni ta’ interruzzjoni tal-proċeduri kriminali – Tkomplija tal‑proċeduri – Neċessità ta’ deċiżjoni mogħtija wara evalwazzjoni tar‑responsabbiltà kriminali tal-persuna kkonċernata – Direttiva 2012/13/UE – Dritt għall‑informazzjoni fil‑kuntest tal-proċeduri kriminali – Kamp ta’ applikazzjoni – Kunċett ta’ ‘proċeduri kriminali’ – Proċedura leġiżlattiva għall‑adozzjoni ta’ riżoluzzjoni dwar ir‑revoka ta’ amnestija – Proċedura ġudizzjarja ta’ stħarriġ tal‑konformità ta’ din ir‑riżoluzzjoni mal-Kostituzzjoni nazzjonali”
Fil-Kawża C‑203/20,
li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari skont l‑Artikolu 267 TFUE, imressqa mill-Okresný súd Bratislava III (il-Qorti Distrettwali ta’ Bratislava III, is-Slovakkja), permezz ta’ deċiżjoni tal‑11 ta’ Mejju 2020, li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fil‑11 ta’ Mejju 2020, fil-proċeduri kriminali kontra
AB,
CD,
EF,
NO,
JL,
GH,
IJ,
LM,
PR,
ST,
UV,
WZ,
BC,
DE,
FG,
fil-preżenza ta’:
HI,
Krajská prokuratúra v Bratislave,
IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (It-Tielet Awla),
komposta minn A. Prechal, Presidenta tat-Tieni Awla, li qiegħda taġixxi bħala President tat-Tielet Awla, J. Passer, F. Biltgen, L. S. Rossi (Relatriċi) u N. Wahl, Imħallfin,
Avukat Ġenerali: J. Kokott,
Reġistratur: M. Ferreira, Amministratriċi Prinċipali,
wara li rat il-proċedura bil-miktub u wara s-seduta tas‑6 ta’ Mejju 2021,
wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:
– |
għal AB, minn M. Mandzák, M. Para, Ľ. Hlbočan u Ľ. Kaščák, advokáti, |
– |
għal CD, EF, NO u JL, minn M. Krajčí u M. Para, advokáti, |
– |
għal IJ, minn M. Totkovič u M. Pohovej, advokáti, |
– |
għall-Krajská prokuratúra v Bratislave, minn R. Remeta u V. Pravda, bħala aġenti, |
– |
għall-Gvern Slovakk, minn B. Ricziová, bħala aġent, |
– |
għall-Kummissjoni Ewropea, minn S. Grünheid u A. Tokár, bħala aġenti, |
wara li semgħet il-konklużjonijiet tal-Avukata Ġenerali ppreżentati fis-seduta tas‑17 ta’ Ġunju 2021,
tagħti l-preżenti
Sentenza
1 |
It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tal‑Artikolu 4(3) TUE, tal-Artikolu 82 TFUE, tal-Artikoli 47, 48 u 50 tal-Karta tad‑Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea (iktar ’il quddiem il-“Karta”), tad‑Deċiżjoni Qafas tal-Kunsill 2002/584/ĠAI tat‑13 ta’ Ġunju 2002 dwar il‑mandat ta’ arrest Ewropew u l-proċeduri ta’ konsenja bejn l-Istati Membri (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 19, Vol. 6, p. 34, rettifika fil-ĠU 2009, L 17, p. 45), u tad-Direttiva 2012/13/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat‑22 ta’ Mejju 2012 dwar id-dritt għall-informazzjoni fi proċeduri kriminali (ĠU 2012, L 142, p. 1). |
2 |
Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ proċeduri kriminali mibdija kontra AB, CD, EF, NO, JL, GH, IJ, LM, PR, ST, UV, WZ, BC, DE u FG (iktar ’il quddiem il‑“persuni akkużati”), li fihom il-qorti tar-rinviju qiegħda tikkunsidra l-ħruġ ta’ mandat ta’ arrest Ewropew kontra waħda minn dawn il-persuni. |
Il-kuntest ġuridiku
Id-dritt tal-Unjoni
Id-Deċiżjoni Qafas 2002/584
3 |
L-Artikolu 17 tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584, intitolat “Limiti ta’ żmien u proċeduri għad-deċiżjoni ta’ l-esekuzzjoni ta’ mandat ta’ arrest Ewropew”, jipprevedi, fil-paragrafu 1 tiegħu: “Mandat ta’ arrest Ewropew għandu jiġi ttrattat u esegwit b’urġenza.” |
Id-Direttiva 2012/13
4 |
L-Artikolu 1 tad-Direttiva 2012/13, intitolat “Suġġett”, jipprevedi: “Din id-Direttiva tistabbilixxi regoli rigward id-dritt għall-informazzjoni tas‑suspettati jew tal-persuni akkużati, dwar id-drittijiet tagħhom fi proċeduri kriminali u dwar l-akkuża kontrihom. Hija tistabbilixxi wkoll regoli rigward id‑dritt għall-informazzjoni ta’ persuni soġġetti għal Mandat ta’ Arrest Ewropew relatat mad-drittijiet tagħhom.” |
5 |
L-Artikolu 2 ta’ din id-direttiva, intitolat “Kamp ta’ Applikazzjoni”, jiddisponi, fil-paragrafu 1 tiegħu: “Din id-Direttiva tapplika minn meta l-persuni jiġu informati mill-awtoritajiet kompetenti ta’ Stat Membru, li huma ssuspettati jew akkużati li wettqu reat sa ma jiġu fi tmiemhom il-proċeduri, jiġifieri meta tintlaħaq deċiżjoni finali dwar jekk is-suspettat jew il-persuna akkużata tkunx wettqet ir-reat kriminali jew le, inkluż, fejn applikabbli, l-għoti tas-sentenza u r-riżoluzzjoni ta’ kwalunkwe appell.” |
Id-dritt Slovakk
Il-Kostituzzjoni emendata
6 |
Skont l-Artikolu 86 tal-Ústava Slovenskej republiky (il-Kostituzzjoni tar‑Repubblika Slovakka), kif emendata bl-ústavný zákon č. 71/2017 Z. z. (il-Liġi Kostituzzjonali Nru 71/2017) tat‑30 ta’ Marzu 2017 (iktar ’il quddiem il‑“Kostituzzjoni emendata”): “In-Národná rada Slovenskej republiky (il-Kunsill Nazzjonali tar-Repubblika Slovakka) għandu l-kompetenza, b’mod partikolari, sabiex: […]
[…]” |
7 |
L-Artikolu 129a ta’ din il-Kostituzzjoni jipprevedi: “L-Ústavný súd Slovenskej republiky [(il-Qorti Kostituzzjonali tar-Repubblika Slovakka)] għandha tieħu deċiżjoni dwar il-kostituzzjonalità ta’ riżoluzzjoni tal‑Kunsill Nazzjonali tar-Repubblika Slovakka li tirrevoka amnestija jew maħfriet individwali adottati skont l-Artikolu 86(i). Il-Qorti Kostituzzjonali għandha tniedi ex officio proċedura skont l-ewwel sentenza […]”. |
8 |
L-Artikolu 154f tal-imsemmija Kostituzzjoni jipprovdi: “(1) Id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 86(i), tal-Artikolu 88a u tal-Artikolu 129a japplikaw ukoll għall-Artikolu V u għall-Artikolu VI tad-Deċiżjoni tal-President tal-Gvern tar-Repubblika Slovakka tat‑3 ta’ Marzu 1998 li toħroġ amnestija, ippubblikata bin-numru 55/1998, għad-deċiżjoni tal-President tal-Gvern tar‑Repubblika Slovakka tas‑7 ta’ Lulju 1998 li toħroġ amnestija, ippubblikata bin-numru 214/1998 kif ukoll għad-Deċiżjoni tal-President tar-Repubblika Slovakka tat‑12 ta’ Diċembru 1997 li tagħti maħfra lil imputat […] (2) Ir-revoka ta’ amnestiji u maħfriet skont il-paragrafu 1
|
Il-Liġi dwar il-Qorti Kostituzzjonali emendata
9 |
L-Artikolu 48b fis-Sitt Taqsima tat-Tieni Titolu tat-Tielet Parti taż-zákon č. 38/1993 Z. z. o organizácii Ústavného súdu Slovenskej republiky, o konaní pred ním a o postavení jeho sudcov (il-Liġi Nru 38/1993 dwar l-Organizzazzjoni, ir‑Regoli tal-Proċedura u l-Istatut tal-Imħallfin tal-Qorti Kostituzzjonali tar‑Repubblika Slovakka), kif emendata biż-zákon č. 72/2017 Z. z. (il‑Liġi Nru 72/2017) tat‑30 ta’ Marzu 2017 (iktar ’il quddiem il-“Liġi dwar il-Qorti Kostituzzjonali emendata”), kien jipprevedi, fil-paragrafi 1 sa 3 tiegħu: “(1) Il-Qorti Kostituzzjonali għandha tniedi ex officio l-proċedura fuq il-mertu skont l-Artikolu 129a tal-Kostituzzjoni, filwaqt li l-proċedura li tibda fil-jum tal‑pubblikazzjoni fiż-Zbierka zákonov [(Il-Ġurnal Uffiċjali)] tar-riżoluzzjoni adottata mill-Kunsill Nazzjonali tar-Repubblika Slovakka skont l-Artikolu 86(i) tal-Kostituzzjoni. (2) Huwa biss il-Kunsill Nazzjonali tar-Repubblika Slovakka li huwa parti fil‑proċedura. (3) Il-parti l-oħra fil-proċedura hija l-Gvern tar-Repubblika Slovakka, irrappreżentat mill-Ministru għall-Ġustizzja tar-Repubblika Slovakka, jekk il‑proċedura tirrigwarda riżoluzzjoni li tkun irrevokat amnestija, jew mill‑President tar-Repubblika Slovakka, jekk il-proċedura tirrigwarda riżoluzzjoni li tkun irrevokat maħfra individwali.” |
Il-kawża prinċipali u d-domandi preliminari
10 |
Il-persuni akkużati kienu s-suġġett ta’ proċeduri kriminali fis-Slovakkja għal sensiela ta’ reati li twettqu matul l‑1995. |
11 |
Fit‑3 ta’ Marzu 1998, il-President tal-Gvern tar-Repubblika Slovakka, li, minħabba l-iskadenza tal-mandat tal-President tar-Repubblika Slovakka, kien jeżerċita, dak iż-żmien, is-setgħat ta’ dan, ħareġ amnestija għal dawn ir-reati (iktar ’il quddiem l-“amnestija tal‑1998”). |
12 |
Permezz ta’ deċiżjoni tad‑29 ta’ Ġunju 2001, l-Okresný súd Bratislava III (il-Qorti Distrettwali ta’ Bratislava III, is-Slovakkja) għalqet l-imsemmija proċeduri abbażi, b’mod partikolari, ta’ din il-amnestija. Din id-deċiżjoni, li saret definittiva, ipproduċiet, fid-dritt Slovakk, l-istess effetti bħal dawk li kienet twassal għalihom sentenza ta’ liberazzjoni. |
13 |
Fl‑4 ta’ April 2017 daħlu fis-seħħ il-Liġi Kostituzzjonali 71/2017 kif ukoll il‑Liġi 72/2017. |
14 |
Permezz ta’ riżoluzzjoni tal‑5 ta’ April 2017, il-Kunsill Nazzjonali tar-Repubblika Slovakka, abbażi tal-Artikolu 86(i) tal-Kostituzzjoni emendata, irrevoka l‑amnestija tal‑1998. |
15 |
Permezz ta’ sentenza tal‑31 ta’ Mejju 2017, l-Ústavný súd Slovenskej republiky (il-Qorti Kostituzzjonali tar-Repubblika Slovakka) iddeċidiet, skont l‑Artikolu 129a tal-Kostituzzjoni emendata, li din ir-riżoluzzjoni kienet konformi mal-Kostituzzjoni. |
16 |
Konformement mal-Artikolu 154f(2) tal-Kostituzzjoni emendata, ir-riżoluzzjoni tal‑5 ta’ April 2017 timplika l-annullament tad-deċiżjoni tad‑29 ta’ Ġunju 2001 tal-Okresný súd Bratislava III (il-Qorti Distrettwali ta’ Bratislava III), b’tali mod li tkomplew il-proċeduri kriminali kontra l-persuni akkużati. |
17 |
Il-qorti tar-rinviju tindika li, fuq talba tal-Krajská prokuratúra v Bratislave (il‑Prosekutur Reġjonali ta’ Bratislava, is-Slovakkja), hija ħarġet mandat ta’ arrest internazzjonali kontra ST, minħabba li dan jista’ jinsab fil‑Mali. Hija żżid li, peress li ma tistax teskludi li din il-persuna tinsab fit-territorju ta’ wieħed mill-Istati Membri, hija għandha l-intenzjoni li toħroġ ukoll mandat ta’ arrest Ewropew fir-rigward tagħha. |
18 |
Madankollu, dik il-qorti tistaqsi jekk il-prinċipju ta’ ne bis in idem jipprekludix il‑ħruġ ta’ tali mandat ta’ arrest Ewropew fil-kawża prinċipali. |
19 |
F’dan ir-rigward, wara li indikat li, mill-perspettiva tagħha, id-Deċiżjoni Qafas 2002/584 u, sussegwentement, il-Karta huma applikabbli f’dan il-każ, il‑qorti tar-rinviju tispjega li hija għandha tiżgura b’mod partikolari, qabel ma toħroġ mandat ta’ arrest Ewropew, li l-protezzjoni tad-drittijiet fundamentali tal‑persuna kkonċernata tkun iggarantita. Għal dan l-għan, hija tixtieq tkun taf, qabel kollox, jekk deċiżjoni definittiva li ttemm il-proċeduri kriminali taqax taħt il-prinċipju ta’ ne bis in idem stabbilit fl-Artikolu 50 tal-Karta, b’mod partikolari f’kuntest fejn tali deċiżjoni ttieħdet abbażi ta’ amnestija u hija sussegwentement annullata permezz tal-effett ta’ miżura leġiżlattiva li tirrevoka din l-amnestija, mingħajr deċiżjoni ġudizzjarja speċifika jew proċedura ġudizzjarja. |
20 |
Sussegwentement, il-qorti tar-rinviju tistaqsi jekk proċedura leġiżlattiva, bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li l-għan tagħha huwa r-revoka ta’ amnestija, bl‑effett tal-annullament ta’ deċiżjoni definittiva individwali li interrompiet il‑proċeduri kriminali, taqax fil-kamp ta’ applikazzjoni tad-Direttiva 2012/13, li tistabbilixxi d-dritt ta’ kull persuna akkużata li tikseb, f’kull stadju tal-proċeduri kriminali, l-informazzjoni relatata ma’ dawn il-proċeduri sa fejn din hija neċessarja sabiex jiġi ggarantit smigħ xieraq kif ukoll id-dritt ta’ aċċess għall-fajl. Fil-każ ta’ risposta affermattiva, dik il-qorti tosserva li kemm il-proċedura quddiem il-Kunsill Nazzjonali tar-Repubblika Slovakka kif ukoll il-proċedura quddiem l-Ústavný súd Slovenskej republiky (il-Qorti Kostituzzjonali tar‑Repubblika Slovakka) jipprekludu li parti involuta f’waħda jew oħra minn dawn il-proċeduri tkun tista’ teżerċita d-drittijiet proċedurali fundamentali tagħha, fatt li jista’ jikser mhux biss id-dispożizzjonijiet tal-imsemmija direttiva, iżda wkoll l-Artikoli 47 u 50 tal-Karta kif ukoll l-Artikolu 82 TFUE. |
21 |
Fl-aħħar nett, il-qorti tar-rinviju tistaqsi jekk leġiżlazzjoni nazzjonali, bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li tipprovdi li l-istħarriġ mill-qorti kostituzzjonali ta’ Stat Membru ta’ dispożizzjoni leġiżlattiva li tirrevoka amnestija huwa limitat għall-evalwazzjoni tal-konformità tagħha mal-kostituzzjoni nazzjonali biss, mingħajr ma tista’ tiġi evalwata barra minn hekk il-konformità tagħha mad-dritt tal-Unjoni, hijiex kompatibbli mal-Artikolu 267 TFUE, mad-drittijiet fundamentali ggarantiti, b’mod partikolari, mill-Artikoli 47 u 50 tal-Karta, kif ukoll mal-prinċipju tal-kooperazzjoni leali li jirriżulta mill-Artikolu 4(3) TUE. Barra minn hekk, il-“mekkaniżmu nazzjonali” ta’ revoka ta’ amnestija jista’ jkun f’kunflitt mal-prinċipji ta’ proporzjonalità u ta’ effettività, li jillimitaw l‑awtonomija proċedurali tal-Istati Membri waqt l-adozzjoni ta’ dispożizzjonijiet legali interni. |
22 |
F’dawn iċ-ċirkustanzi, l-Okresný súd Bratislava III (il-Qorti Distrettwali ta’ Bratislava III) iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel lill‑Qorti tal-Ġustizzja d-domandi preliminari li ġejjin:
|
Fuq il-proċedura quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja
Fuq it-talba għal proċedura b’urġenza għal deċiżjoni preliminari
23 |
Il-qorti tar-rinviju talbet li din il-kawża tkun suġġetta għall-proċedura b’urġenza għal deċiżjoni preliminari prevista fl-Artikolu 107 tar-Regoli tal-Proċedura tal‑Qorti tal-Ġustizzja, billi rreferiet għall-Artikolu 17(1) tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584, li jipprovdi li “[m]andat ta’ arrest Ewropew għandu jiġi ttrattat u esegwit b’urġenza”. |
24 |
Fit‑3 ta’ Ġunju 2020, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet, fuq proposta tal-Imħallef Relatur, wara li nstemgħet l-Avukata Ġenerali, li ma kienx hemm lok li tilqa’ din it-talba, peress li dik il-qorti ma kienet ipprovdiet l-ebda element li jippermetti li jiġu evalwati r-raġunijiet speċifiċi għalfejn kien ikun urġenti li tingħata deċiżjoni dwar din il-kawża. B’mod partikolari, l-imsemmija qorti la semmiet sitwazzjoni ta’ detenzjoni tal-persuni akkużati u lanqas a fortiori esponiet ir-raġunijiet li għalihom ir-risposti tal-Qorti tal-Ġustizzja setgħu jkunu determinanti għal eventwali liberazzjoni tal-imsemmija persuni. |
Fuq it-talba għall-ftuħ mill-ġdid tal-proċedura orali
25 |
Permezz ta’ att ippreżentat fir-Reġistru tal-Qorti tal-Ġustizzja fit‑22 ta’ Ġunju 2021, AB talab li jiġi ordnat il-ftuħ mill-ġdid tal-fażi orali tal-proċedura. |
26 |
Insostenn tat-talba tiegħu, AB josserva li l-Avukata Ġenerali rrilevat, fil-punti 53 u 54 tal-konklużjonijiet tagħha, l-eżistenza ta’ ċertu ammont ta’ impreċiżjonijiet li jivvizzjaw it-talba għal deċiżjoni preliminari. F’dan il-kuntest, AB jixtieq jippreċiża, bħala fatt ġdid, li, fid-deċiżjoni tagħha tad‑29 ta’ Ġunju 2001, l‑Okresný súd Bratislava III (il-Qorti Distrettwali ta’ Bratislava III) immotivat l‑għeluq tal-proċeduri kriminali mhux minħabba amnestija, iżda abbażi tal‑prinċipju tad-dritt nazzjonali ta’ ne bis in idem. |
27 |
Bis-saħħa tal-Artikolu 83 tar-Regoli tal-Proċedura tagħha, il-Qorti tal-Ġustizzja tista’, f’kull ħin, wara li jinstema’ l-Avukat Ġenerali, tordna l-ftuħ mill-ġdid tal‑fażi orali tal-proċedura, b’mod partikolari meta waħda mill-partijiet tippreżenta, wara l-għeluq ta’ din il-fażi, fatt ġdid ta’ natura li jeżerċita influwenza deċiżiva fuq id-deċiżjoni tal-Qorti tal-Ġustizzja, jew meta l-kawża jkollha tiġi deċiża fuq il-bażi ta’ argument li ma kienx indirizzat mill-partijiet jew mill‑partijiet ikkonċernati msemmija fl-Artikolu 23 tal-Istatut tal-Qorti tal‑Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea. |
28 |
Madankollu, dan ma huwiex il-każ f’din is-sitwazzjoni. |
29 |
Fil-fatt, fit-talba tiegħu, AB sempliċement jipprovdi l-interpretazzjoni tiegħu tal‑fatti li wasslu għall-kawża u, b’mod partikolari, għad-deċiżjoni tad‑29 ta’ Ġunju 2001 tal-Okresný súd Bratislava III (il-Qorti Distrettwali ta’ Bratislava III). |
30 |
Issa, minbarra li tali interpretazzjoni ma tikkostitwixxix ċirkustanza ġdida, fis‑sens tal-Artikolu 83 tar-Regoli tal-Proċedura, hija ġurisprudenza stabbilita li, fil-kuntest tal-proċedura għal deċiżjoni preliminari prevista fl-Artikolu 267 TFUE, ibbażata fuq separazzjoni ċara tal-funzjonijiet bejn il-qrati nazzjonali u l-Qorti tal‑Ġustizzja, il-qorti nazzjonali biss għandha ġurisdizzjoni li tikkonstata u tevalwa l-fatti tal-kawża prinċipali. F’dan il-kuntest, il-Qorti tal-Ġustizzja biss hija awtorizzata tagħti deċiżjonijiet fuq l-interpretazzjoni jew il-validità tad-dritt tal‑Unjoni fid-dawl tas-sitwazzjoni fattwali u legali kif deskritta mill-qorti tar‑rinviju, sabiex tagħti lil din tal-aħħar l-informazzjoni utli għas-soluzzjoni tat‑tilwima li tressqet quddiemha (sentenzi tas‑27 ta’ April 2017, A‑Rosa Flussschiff, C‑620/15, EU:C:2017:309, punt 35, kif ukoll tal‑14 ta’ Novembru 2019, Dilly’s Wellnesshotel, C‑585/17, EU:C:2019:969, punt 45 u l‑ġurisprudenza ċċitata). |
31 |
Barra minn hekk, sa fejn, permezz tat-talba tiegħu għall-ftuħ mill-ġdid tal‑proċedura orali, AB jixtieq jirrispondi għall-konklużjonijiet tal-Avukata Ġenerali, huwa biżżejjed li jiġi rrilevat li lanqas il-kontenut tal-konklużjonijiet tal‑Avukat Ġenerali ma jista’ jikkostitwixxi tali fatt ġdid, li mingħajru jkun possibbli għall-partijiet, permezz tal-invokazzjoni ta’ tali fatt, li jirrispondu għall‑imsemmija konklużjonijiet. Issa, il-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali ma jistgħux jiġu diskussi mill-partijiet. Il-Qorti tal-Ġustizzja għalhekk kellha l‑okkażjoni tenfasizza li, skont l-Artikolu 252 TFUE, ir-rwol tal-Avukat Ġenerali huwa li jippreżenta pubblikament, bl-ikbar imparzjalità u b’indipendenza sħiħa, konklużjonijiet motivati dwar il-kawżi li, skont l-Istatut tal-Qorti tal-Ġustizzja tal‑Unjoni Ewropea, jeħtieġu l-intervent tiegħu, sabiex jassistiha fit-twettiq tal‑missjoni tagħha li hija li jiġi żgurat ir-rispett tad-dritt fl-interpretazzjoni u fl‑applikazzjoni tat-Trattati. Skont ir-raba’ paragrafu tal-Artikolu 20 ta’ dan l‑Istatut u l-Artikolu 82(2) tar-Regoli tal-Proċedura, il-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali għandhom itemmu l-proċedura orali. Barra mid-dibattitu bejn il-partijiet, il-konklużjonijiet jiftħu l-fażi tad-deliberazzjoni tal-Qorti tal-Ġustizzja. Għalhekk din ma hijiex opinjoni intiża għall-imħallfin jew għall-partijiet li tirriżulta minn awtorità esterna għall-Qorti tal-Ġustizzja, iżda opinjoni individwali, motivata u espressa pubblikament, ta’ membru tal-istituzzjoni stess (sentenza tas‑6 ta’ Ottubru 2021, Sumal, C‑882/19, EU:C:2021:800, punt 21 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
32 |
F’dan il-każ, il-Qorti tal-Ġustizzja tikkonstata, wara li nstemgħet l-Avukata Ġenerali, li l-elementi mressqa minn AB ma jiżvelaw l-ebda fatt ġdid ta’ natura li jeżerċita influwenza deċiżiva fuq id-deċiżjoni li hija mitluba tagħti f’din il-kawża u li din tal-aħħar ma għandhiex tiġi deċiża abbażi ta’ argument li ma ġiex diskuss bejn il-partijiet jew il-partijiet ikkonċernati. Barra minn hekk, peress li għandha, fi tmiem il-fażijiet bil-miktub u orali tal-proċedura, l-elementi kollha neċessarji, il‑Qorti tal-Ġustizzja tikkunsidra li għandha biżżejjed informazzjoni sabiex tagħti deċiżjoni. |
33 |
Għaldaqstant, ma hemmx lok li jiġi ordnat il-ftuħ mill-ġdid tal-fażi orali tal‑proċedura. |
Fuq id-domandi preliminari
Fuq l-ewwel domanda
34 |
Permezz tal-ewwel domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk l-Artikolu 50 tal-Karta għandux jiġi interpretat fis-sens li jipprekludi l-ħruġ ta’ mandat ta’ arrest Ewropew kontra persuna li kienet is-suġġett ta’ proċeduri kriminali inizjalment interrotti minħabba deċiżjoni ġudizzjarja definittiva adottata abbażi ta’ amnestija, u li tkomplew wara l-adozzjoni ta’ liġi li tirrevoka din l‑amnestija u li tannulla l-imsemmija deċiżjoni ġudizzjarja. |
Fuq il-ġurisdizzjoni tal-Qorti tal-Ġustizzja
35 |
Il-Gvern Slovakk jikkontesta l-ġurisdizzjoni tal-Qorti tal-Ġustizzja sabiex tiddeċiedi fuq l-ewwel domanda preliminari għar-raġuni li, peress li l-ebda dispożizzjoni tad-dritt tal-Unjoni ma hija applikabbli għall-kawża inkwistjoni fil‑kawża prinċipali, il-Karta lanqas ma hija applikabbli. Fir-realtà, il-qorti tar‑rinviju tfittex li l-Qorti tal-Ġustizzja teżamina d-dritt nazzjonali Slovakk fil‑qasam tal-amnestija, u dan imur lil hinn mill-ġurisdizzjoni tagħha. Barra minn hekk, id-dritt tal-Unjoni ma huwiex applikabbli ratione temporis, peress li l-fatti kollha inkwistjoni fil-kawża prinċipali seħħew qabel l-adeżjoni tar-Repubblika Slovakka mal-Unjoni. |
36 |
F’dan ir-rigward, għandu jiġi rrilevat li l-ewwel domanda preliminari ssemmi l‑Artikolu 50 tal-Karta. |
37 |
Issa, il-kamp ta’ applikazzjoni tal-Karta, għal dak li jirrigwarda l-azzjoni tal-Istati Membri, huwa ddefinit fl-Artikolu 51(1) tagħha, li jipprovdi li d-dispożizzjonijiet tal-Karta huma indirizzati lejn l-Istati Membri biss meta huma jimplimentaw id‑dritt tal-Unjoni. |
38 |
Mill-bqija, dan l-Artikolu 51(1) tal-Karta jikkonferma l-ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja li tipprovdi li d-drittijiet fundamentali ggarantiti fl‑ordinament ġuridiku tal-Unjoni għandhom japplikaw fis-sitwazzjonijiet kollha rregolati mid-dritt tal-Unjoni, iżda mhux lil hinn minn tali sitwazzjonijiet (sentenza tal‑14 ta’ Jannar 2021, Okrazhna prokuratura – Haskovo u Apelativna prokuratura – Plovdiv, C‑393/19, EU:C:2021:8, punt 31 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
39 |
Għaldaqstant, meta sitwazzjoni legali ma tkunx taqa’ fil-kamp ta’ applikazzjoni tad-dritt tal-Unjoni, il-Qorti tal-Ġustizzja ma jkollhiex ġurisdizzjoni sabiex tieħu konjizzjoni tagħha u d-dispożizzjonijiet eventwalment invokati tal-Karta ma jistgħux, fihom innifishom, jistabbilixxu dik il-ġurisdizzjoni (sentenza tal‑14 ta’ Jannar 2021, Okrazhna prokuratura – Haskovo u Apelativna prokuratura – Plovdiv, C‑393/19, EU:C:2021:8, punt 32 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
40 |
F’dan il-każ, huwa minnu li, kif tirrileva l-Kummissjoni Ewropea, il-proċedura fil‑kawża prinċipali tikkonċerna ksur li ma huwiex armonizzat fid-dritt tal-Unjoni u li, barra minn hekk, dan id-dritt ma jirregolax l-adozzjoni u r-revoka ta’ amnestija. |
41 |
Madankollu, l-ewwel domanda ma tirrigwardax l-interpretazzjoni tal-leġiżlazzjoni nazzjonali li tikkonċerna dawn ir-reati jew din l-amnestija, iżda dik tal-Artikolu 50 tal-Karta fil-kuntest tal-proċedura ta’ ħruġ ta’ mandat ta’ arrest Ewropew li l-qorti tar-rinviju għandha l-intenzjoni li tibda. |
42 |
Issa, tali proċedura taqa’ fil-kamp ta’ applikazzjoni ratione materiae u ratione temporis tad-Deċiżjoni Qafas 2002/584, b’tali mod li, peress li din id‑deċiżjoni tista’ tapplika għall-proċedura ta’ ħruġ tal-mandat ta’ arrest Ewropew li l-qorti tar-rinviju għandha l-intenzjoni li tibda, il-Karta tista’ tapplika wkoll għal din il-proċedura. |
43 |
Għaldaqstant, il-Qorti tal-Ġustizzja għandha ġurisdizzjoni sabiex tagħti risposta għall-ewwel domanda preliminari. |
Fuq l-ammissibbiltà
44 |
Il-Gvern Slovakk u l-Kummissjoni jenfasizzaw li l-qorti tar-rinviju għadha ma ħarġitx mandat ta’ arrest Ewropew u li ma huwiex ċert li hija ser tagħmel dan, peress li ma huwiex stabbilit li l-persuna li fir-rigward tagħha għandu jinħareġ dan il-mandat tinsab fit-territorju ta’ wieħed mill-Istati Membri. Issa, l-Istati Membri ma jimplimentawx id-dritt tal-Unjoni, fis-sens tal-Artikolu 51(1) tal-Karta, ħlief meta l-awtorità ġudizzjarja emittenti u l-awtorità ġudizzjarja ta’ eżekuzzjoni japplikaw id-dispożizzjonijiet nazzjonali adottati skont id-Deċiżjoni Qafas 2002/584. Għalhekk, huwa biss il-ħruġ effettiv ta’ mandat ta’ arrest Ewropew li jista’ jitqies li huwa implimentazzjoni tad-dritt tal-Unjoni. Għall‑kuntrarju, is-sempliċi intenzjoni li jinħareġ mandat ta’ arrest Ewropew ma hijiex suffiċjenti sabiex il-proċedura kriminali kkonċernata titqies li hija implimentazzjoni tad-dritt tal-Unjoni, bil-konsegwenza tal-applikazzjoni tal-Karta għad-domandi kollha relatati mal-legalità ta’ din il-proċedura. Għaldaqstant, l‑ewwel domanda preliminari hija irrilevanti u ipotetika u, għaldaqstant, inammissibbli. |
45 |
F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar li, fil-kuntest tal-kooperazzjoni bejn il-Qorti tal-Ġustizzja u l-qrati nazzjonali skont l-Artikolu 267 TFUE, hija biss il-qorti nazzjonali li quddiemha titressaq il-kawża u li għandha tagħti d-deċiżjoni li għandha tevalwa, fid-dawl taċ-ċirkustanzi partikolari tal-kawża, kemm in‑neċessità ta’ deċiżjoni preliminari sabiex tkun f’pożizzjoni li tagħti d-deċiżjoni tagħha kif ukoll ir-rilevanza tad-domandi li hija tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja. Konsegwentement, meta d-domandi magħmula jkunu jirrigwardaw l‑interpretazzjoni ta’ dispożizzjoni legali tal-Unjoni, il-Qorti tal-Ġustizzja hija, bħala prinċipju, marbuta li tagħti deċiżjoni (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tas‑6 ta’ Ottubru 2021, Sumal, C‑882/19, EU:C:2021:800, punt 27 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
46 |
Minn dan isegwi li d-domandi dwar id-dritt tal-Unjoni jgawdu minn preżunzjoni ta’ rilevanza. Il-Qorti tal-Ġustizzja tista’ tirrifjuta li tagħti deċiżjoni dwar domanda preliminari magħmula minn qorti nazzjonali fil-każ biss li jkun jidher b’mod manifest li l-interpretazzjoni ta’ regola tal-Unjoni mitluba ma għandha ebda rabta mar-realtà jew mas-suġġett tat-tilwima fil-kawża prinċipali, meta l‑problema tkun ta’ natura ipotetika jew inkella meta l-Qorti tal-Ġustizzja ma jkollhiex il-punti ta’ fatt u ta’ liġi meħtieġa sabiex tagħti risposta utli għad‑domandi li jkunu sarulha (sentenza tas‑6 ta’ Ottubru 2021, Sumal, C‑882/19, EU:C:2021:800, punt 28 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
47 |
F’dan il-każ, mid-deċiżjoni tar-rinviju jirriżulta b’mod ċar li l-Okresný súd Bratislava III (il-Qorti Distrettwali ta’ Bratislava III) tqis li l-kundizzjonijiet għall‑ħruġ ta’ mandat ta’ arrest Ewropew kontra waħda mill-persuni akkużati huma, bħala prinċipju, issodisfatti u li hija għandha l-intenzjoni toħroġ tali mandat ta’ arrest Ewropew, peress li huwa possibbli li din il-persuna tinsab fi Stat Membru ieħor jew tista’ tmur hemmhekk. Barra minn hekk, mill-proċess li għandha quddiemha l-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li l-ħruġ mill-qorti tar-rinviju ta’ mandat ta’ arrest Ewropew jiddependi mir-risposta li l-Qorti tal-Ġustizzja ser tagħti għall-ewwel domanda preliminari. |
48 |
F’dawn iċ-ċirkustanzi, li jiġi allegat li hija l-qorti nazzjonali li għandha dubji dwar il-legalità, fid-dawl tad-dispożizzjonijiet applikabbli tad-dritt tal-Unjoni, tal-ħruġ ta’ mandat ta’ arrest Ewropew li għandha toħroġ tali mandat sabiex imbagħad tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja talba għal deċiżjoni preliminari jmur manifestament kontra l-iskop tal-imsemmi Artikolu 267 TFUE. |
49 |
Fil-fatt, skont ġurisprudenza stabbilita, il-mekkaniżmu ta’ deċiżjoni preliminari stabbilit minn din id-dispożizzjoni huwa intiż sabiex jiżgura li f’kull ċirkustanza d-dritt tal-Unjoni jkollu l-istess effett fl-Istati Membri kollha u b’hekk jipprevjeni diverġenzi fl-interpretazzjoni tiegħu li l-qrati nazzjonali għandhom japplikaw u huwa intiż sabiex jiżgura din l-applikazzjoni, billi jagħti lill-qorti nazzjonali mezz sabiex jiġu eliminati d-diffikultajiet li jista’ jqajjem ir-rekwiżit li jingħata effett sħiħ lid-dritt tal-Unjoni fil-kuntest tas-sistemi ġudizzjarji tal-Istati Membri. Għalhekk, il-qrati nazzjonali għandhom setgħa mill-iktar wiesgħa, jew saħansitra l-obbligu, li jadixxu lill-Qorti tal-Ġustizzja jekk huma jqisu li kawża pendenti quddiemhom tqajjem domandi dwar l-interpretazzjoni jew l-evalwazzjoni tal‑validità tad-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni li jeħtieġu deċiżjoni min-naħa tagħhom (sentenza tas‑6 ta’ Ottubru 2021, Consorzio Italian Management u Catania Multiservizi, C‑561/19, EU:C:2021:799, punt 28 kif ukoll il‑ġurisprudenza ċċitata). |
50 |
Dan huwa iktar u iktar minnu f’dan il-każ peress li s-sistema tal-mandat ta’ arrest Ewropew tinvolvi protezzjoni fuq żewġ livelli tad-drittijiet proċedurali u tad‑drittijiet fundamentali li minnhom għandha tibbenefika l-persuna mfittxija, peress li, mal-protezzjoni ġudizzjarja prevista fl-ewwel livell, fil-kuntest tal‑adozzjoni ta’ deċiżjoni nazzjonali, bħal mandat ta’ arrest nazzjonali, tiżdied dik li għandha tiġi żgurata fit-tieni livell, fil-kuntest tal-ħruġ tal-mandat ta’ arrest Ewropew (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat‑12 ta’ Diċembru 2019, Parquet général du Grand‑Duché de Luxembourg u Openbaar Ministerie (Prosekuturi ta’ Lyon u ta’ Tours), C‑566/19 PPU u C‑626/19 PPU, EU:C:2019:1077, punt 59 kif ukoll il‑ġurisprudenza ċċitata). |
51 |
Għalhekk, fir-rigward ta’ miżura li, bħall-ħruġ ta’ mandat ta’ arrest Ewropew, hija tali li tippreġudika d-dritt għal-libertà tal-persuna kkonċernata, din il-protezzjoni timplika li deċiżjoni li tissodisfa r-rekwiżiti inerenti ta’ protezzjoni ġudizzjarja effettiva għandha tiġi adottata, għall-inqas, f’wieħed miż-żewġ livelli ta’ dik il‑protezzjoni (sentenza tas‑27 ta’ Mejju 2019, OG u PI (Prosekuturi ta’ Lübeck u ta’ Zwickau), C‑508/18 u C‑82/19 PPU, EU:C:2019:456, punt 68). |
52 |
Konsegwentement, billi tressaq talba għal deċiżjoni preliminari quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja sabiex tiżgura li l-adozzjoni ta’ mandat ta’ arrest Ewropew tissodisfa l-obbligi li jirriżultaw mid-dritt tal-Unjoni, l-awtorità ġudizzjarja emittenti għandha l-intenzjoni li tikkonforma ruħha mal-obbligi li jirriżultaw mid-Deċiżjoni Qafas 2002/584 u, għaldaqstant, li timplimenta d-dritt tal-Unjoni, fis-sens tal‑Artikolu 51(1) tal-Karta. |
53 |
Barra minn hekk, kuntrarjament għal dak li tosserva l-Kummissjoni, tali kunsiderazzjoni ma għandhiex il-konsegwenza li tirrendi d-dritt tal-Unjoni applikabbli għall-proċeduri kriminali li fil-kuntest tagħhom dan il-mandat ta’ arrest Ewropew jista’ jinħareġ, peress li dawn il-proċeduri kriminali huma distinti mill-proċedura ta’ ħruġ ta’ tali mandat li għaliha tapplika d-Deċiżjoni Qafas 2002/584 u għalhekk id-dritt tal-Unjoni biss. |
54 |
Għaldaqstant l-ewwel domanda preliminari hija ammissibbli. |
Fuq il-mertu
55 |
Sabiex tingħata risposta għall-ewwel domanda, għandu jiġi rrilevat li, kif jirriżulta mill-kliem stess tal-Artikolu 50 tal-Karta, li jistabbilixxi l-prinċipju ta’ ne bis in idem fid-dritt tal-Unjoni, “[l]-ebda persuna ma tista’ terġa’ tkun ipproċessata jew ikkundannata għal reat li għalih tkun diġà instabet mhux ħatja jew ikkundannata fl-Unjoni b’sentenza li daħlet in ġudikat skond il-liġi”. |
56 |
Sabiex jiġi ddeterminat jekk deċiżjoni ġudizzjarja tikkostitwixxix deċiżjoni li taqta’ l-każ ta’ persuna b’mod finali, għandu jiġi żgurat b’mod partikolari li din id-deċiżjoni tkun ingħatat wara evalwazzjoni dwar il-mertu tal-kawża (ara, b’analoġija, fir-rigward tal-Artikolu 54 tal-Konvenzjoni li timplementa l-Ftehim ta’ Schengen tal‑14 ta’ Ġunju 1985 bejn il-Gvernijiet ta’ l-Istati ta’ l-Unjoni Ekonomika tal-Benelux, ir-Repubblika Federali tal-Ġermanja u r-Repubblika Franċiża dwar it-tneħħija bil-mod ta’ kontrolli fil-fruntieri komuni tagħhom, iffirmata f’Schengen fid‑19 ta’ Ġunju 1990 (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 19, Vol. 2, p. 9), is-sentenzi tal‑10 ta’ Marzu 2005, Miraglia, C‑469/03, EU:C:2005:156, punt 30; tal‑5 ta’ Ġunju 2014, M, C‑398/12, EU:C:2014:1057, punt 28; u tad‑29 ta’ Ġunju 2016, Kossowski, C‑486/14, EU:C:2016:483, punt 42). |
57 |
Din l-interpretazzjoni hija kkonfermata, minn naħa, mill-formulazzjoni tal‑Artikolu 50 tal-Karta peress li, kif irrilevat l-Avukata Ġenerali fil-punt 51 tal‑konklużjonijiet tagħha, il-kunċetti ta’ “kundanna” u ta’ “liberazzjoni” li għalihom tirreferi din id-dispożizzjoni jimplikaw neċessarjament li r‑responsabbiltà kriminali tal-persuna kkonċernata tkun ġiet eżaminata u li deċiżjoni f’dan ir-rigward tkun ġiet adottata. |
58 |
Min-naħa l-oħra, l-imsemmija interpretazzjoni hija konformi mal-għan leġittimu li tiġi evitata l-impunità tal-persuni li wettqu reat, għan li jaqa’ fil-kuntest tal-ispazju ta’ libertà, sigurtà u ġustizzja mingħajr fruntieri interni li fi ħdanu huwa żgurat il‑moviment liberu tal-persuni, previst fl-Artikolu 3(2) TUE (ara, f’dan is-sens, is‑sentenzi tas‑6 ta’ Settembru 2016, Petruhhin, C‑182/15, EU:C:2016:630, punti 36 u 37; tat‑2 ta’ April 2020, Ruska Federacija, C‑897/19 PPU, EU:C:2020:262, punt 60; kif ukoll tat‑12 ta’ Mejju 2021, Bundesrepublik Deutschland (Avviż aħmar ta’ Interpol), C‑505/19, EU:C:2021:376, punt 86). |
59 |
F’dan il-każ, mid-deċiżjoni tar-rinviju jirriżulta, ċertament, li d-deċiżjoni tad‑29 ta’ Ġunju 2001 li permezz tagħha l-Okresný súd Bratislava III (il-Qorti Distrettwali ta’ Bratislava III) għalqet il-proċeduri mibdija kontra l-persuni akkużati għandha, skont id-dritt nazzjonali, l-effetti ta’ deċiżjoni ta’ liberazzjoni. |
60 |
Madankollu, indipendentement min-natura u mill-effetti ta’ din id-deċiżjoni fid‑dritt Slovakk, mill-proċess li għandha quddiemha l-Qorti tal-Ġustizzja jidher li jirriżulta li l-imsemmija deċiżjoni, li ġiet adottata abbażi, b’mod partikolari, l‑amnestija tal‑1998, kellha biss l-effett li tinterrompi l-imsemmija proċeduri kriminali, qabel ma l-Okresný súd Bratislava III (il-Qorti Distrettwali ta’ Bratislava III) jew kwalunkwe qorti Slovakka oħra setgħet tiddeċiedi dwar ir‑responsabbiltà kriminali tal-persuni akkużati, li huwa fatt li madankollu għandu jiġi vverifikat mill-qorti tar-rinviju. |
61 |
Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, ir-risposta li għandha tingħata għall‑ewwel domanda hija li l-Artikolu 50 tal-Karta għandu jiġi interpretat fis‑sens li ma jipprekludix il-ħruġ ta’ mandat ta’ arrest Ewropew kontra persuna li kienet is-suġġett ta’ proċeduri kriminali inizjalment interrotti minħabba deċiżjoni ġudizzjarja definittiva adottata abbażi ta’ amnestija, u li tkomplew wara l‑adozzjoni ta’ liġi li tirrevoka din l-amnestija u li tannulla l-imsemmija deċiżjoni ġudizzjarja, meta din tal-aħħar tkun ġiet adottata qabel kwalunkwe evalwazzjoni tar-responsabbiltà kriminali tal-persuna kkonċernata. |
Fuq it-tieni domanda
62 |
Skont ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, fil-kuntest tal-proċedura ta’ kooperazzjoni bejn il-qrati nazzjonali u l-Qorti tal-Ġustizzja stabbilita fl‑Artikolu 267 TFUE, huwa l-kompitu ta’ din tal-aħħar li tagħti lill-qorti nazzjonali risposta utli li tgħinha tiddeċiedi l-kawża quddiemha. Minn din il‑perspettiva, huwa l-obbligu, jekk ikun il-każ, tal-Qorti tal-Ġustizzja li tifformula mill-ġdid id-domandi magħmula lilha (sentenza tas‑26 ta’ Ottubru 2021, PL Holdings, C‑109/20, EU:C:2021:875, punt 34 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
63 |
Għalhekk, fid-dawl tal-motivi tat-talba għal deċiżjoni preliminari, kif miġbura fil‑qosor fil-punt 20 ta’ din is-sentenza, it-tieni domanda preliminari għandha tinftiehem fis-sens li hija intiża sabiex jiġi ddeterminat jekk id-Direttiva 2012/13 għandhiex tiġi interpretata fis-sens li hija applikabbli għal proċedura ta’ natura leġiżlattiva dwar ir-revoka ta’ amnestija kif ukoll għal proċedura ġudizzjarja intiża għall-istħarriġ tal-konformità ta’ din ir-revoka mal-Kostituzzjoni nazzjonali u, fil‑każ ta’ risposta fl-affermattiv, jekk din id-direttiva, moqrija b’mod partikolari fid-dawl tal-Artikoli 47 u 50 tal-Karta, tipprekludix tali proċeduri. |
64 |
Anki jekk ifformulata mill-ġdid, din id-domanda hija, skont il-Gvern Slovakk u l‑Kummissjoni, inammissibbli. Fil-fatt, peress li d-Direttiva 2012/13 tikkonċerna biss il-proċeduri kriminali, hija ma tapplikax għall-proċeduri mibdija mill-Kunsill Nazzjonali tar-Repubblika Slovakka jew mill-Ústavný súd Slovenskej republiky (il-Qorti Kostituzzjonali tar-Repubblika Slovakka) konformement mad-dritt Slovakk applikabbli. B’mod partikolari, il-proċedura quddiem din l-aħħar qorti ma tirrigwardax id-drittijiet u l-obbligi ta’ persuni fiżiċi jew ġuridiċi speċifiċi u ma għandhiex l-għan li teżamina r-responsabbiltà kriminali tagħhom. L-uniku għan ta’ din il-proċedura huwa li tiġi evalwata l-konformità mal-Kostituzzjoni ta’ riżoluzzjoni adottata mill-Kunsill Nazzjonali tar-Repubblika Slovakka skont l‑Artikolu 86(i) tal-Kostituzzjoni emendata. |
65 |
F’dan ir-rigward, huwa biżżejjed li jiġi rrilevat li l-oġġezzjonijiet imressqa b’dan il-mod għall-ammissibbiltà tat-tieni domanda preliminari jirrigwardaw essenzjalment il-portata stess tad-dritt tal‑Unjoni, b’mod partikolari l-kamp ta’ applikazzjoni tad-Direttiva 2012/13 u, għaldaqstant, l-interpretazzjoni tagħha. Tali argumenti, li għalhekk jikkonċernaw il-mertu tad-domanda magħmula, ma jistgħux iwasslu b’hekk, min-natura tagħhom stess, għall-inammissibbiltà ta’ din id-domanda (ara, b’analoġija, is-sentenza tal‑20 ta’ April 2021, Repubblika, C‑896/19, EU:C:2021:311, punt 33 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
66 |
Għaldaqstant, it-tieni domanda preliminari, kif irriformulata fil-punt 63 ta’ din is‑sentenza, hija ammissibbli. |
67 |
Sabiex tingħata risposta għal din id-domanda, għandu jiġi rrilevat li, skont l‑Artikolu 1 tagħha, id-Direttiva 2012/13 tiddefinixxi regoli li jikkonċernaw, minn naħa, id-dritt tal-persuni ssuspettati jew akkużati li jiġu informati bid-drittijiet tagħhom fil-kuntest ta’ proċeduri kriminali u bl-akkuża kontrihom u, min-naħa l‑oħra, id-dritt tal-persuni li jkunu s-suġġett ta’ mandat ta’ arrest Ewropew li jiġu informati bid-drittijiet tagħhom. |
68 |
Barra minn hekk, skont l-Artikolu 2(1) tagħha, din id-direttiva tapplika mill‑mument li fih il-persuni jiġu informati mill-awtoritajiet kompetenti ta’ Stat Membru li huma ssuspettati jew akkużati li wettqu reat, u sa ma jiġu fi tmiemhom il-proċeduri, jiġifieri meta tintlaħaq deċiżjoni finali dwar jekk il-persuna ssuspettata jew akkużata tkunx wettqet ir-reat kriminali, inkluż, fejn applikabbli, il-kundanna u d-deċiżjoni mogħtija fuq kwalunkwe appell. |
69 |
Minn dawn id-dispożizzjonijiet jirriżulta li l-imsemmija direttiva tapplika għall‑proċeduri dwar il-mandati ta’ arrest Ewropej kif ukoll għall-proċeduri kriminali sa fejn dawn tal-aħħar huma intiżi li jiddeterminaw jekk il-persuna ssuspettata jew akkużata wettqitx reat kriminali. |
70 |
Minn dan isegwi li proċedura li ma għandhiex bħala suġġett id-determinazzjoni tar-responsabbiltà kriminali ta’ persuna ma tistax taqa’ fil-kamp ta’ applikazzjoni tad-Direttiva 2012/13. |
71 |
B’mod partikolari, din id-direttiva la tista’, għaldaqstant, tapplika għal proċedura ta’ natura leġiżlattiva dwar ir-revoka ta’ amnestija u lanqas għal proċedura ġudizzjarja intiża għall-istħarriġ tal-konformità ta’ din ir-revoka mal-kostituzzjoni nazzjonali. Fil-fatt, indipendentement ukoll mill-effetti tagħhom fuq is-sitwazzjoni proċedurali ta’ persuna, tali proċeduri ma humiex intiżi li jistabbilixxu r‑responsabbiltà kriminali potenzjali ta’ din il-persuna. |
72 |
Fid-dawl ta’ dak li ntqal, ir-risposta li għandha tingħata għat-tieni domanda preliminari hija li id-Direttiva 2012/13 għandha tiġi interpretata fis-sens li la hija applikabbli għal proċedura ta’ natura leġiżlattiva dwar ir-revoka ta’ amnestija u lanqas għal proċedura ġudizzjarja intiża għall-istħarriġ tal-konformità ta’ din ir‑revoka mal-Kostituzzjoni nazzjonali. |
Fuq it-tielet domanda
73 |
Permezz tat-tielet domanda preliminari tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk l-Artikolu 4(3) TUE, l-Artikoli 82 u 267 TFUE kif ukoll l‑Artikoli 47 u 50 tal-Karta għandhomx jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru li bis-saħħa tagħha l-istħarriġ mill-Qorti Kostituzzjonali ta’ dan l-Istat Membru ta’ dispożizzjoni leġiżlattiva li tirrevoka amnestija huwa limitat għall-evalwazzjoni tal-konformità tagħha mal‑Kostituzzjoni biss, mingħajr ma tista’ tiġi evalwata barra minn hekk il‑konformità tagħha mad-dritt tal-Unjoni. |
74 |
F’dan ir-rigward, għandu jiġi enfasizzat qabel kollox li, kif ġustament osserva l‑Gvern Slovakk u kif irrilevat l-Avukata Ġenerali fil-punt 72 tal-konklużjonijiet tagħha, leġiżlazzjoni nazzjonali li tipprevedi proċedura ta’ natura leġiżlattiva marbuta mar-revoka ta’ amnestija kif ukoll proċedura ġudizzjarja intiża għall‑istħarriġ tal-konformità ta’ din ir-revoka mal-Kostituzzjoni ma timplimentax id-dritt tal-Unjoni, peress li tali proċeduri ma jaqgħux fil-kamp ta’ applikazzjoni ta’ dan id-dritt. |
75 |
Peress li d-dritt tal-Unjoni għalhekk ma huwiex applikabbli għal tali leġiżlazzjoni nazzjonali, il-Qorti tal-Ġustizzja, fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet imsemmija fil‑punti 37 sa 39 ta’ din is-sentenza, ma għandhiex ġurisdizzjoni sabiex tagħti risposta għat-tielet domanda preliminari. |
Fuq l-ispejjeż
76 |
Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in‑natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija dik il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal‑osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, minbarra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura. |
Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (It-Tielet Awla) taqta’ u tiddeċiedi: |
|
|
Firem |
( *1 ) Lingwa tal-kawża: is-Slovakk.