Dan id-dokument hu mislut mis-sit web tal-EUR-Lex
Dokument 62013CJ0530
Judgment of the Court (Grand Chamber), 11 November 2014.#Leopold Schmitzer v Bundesministerin für Inneres.#Request for a preliminary ruling from the Verwaltungsgerichtshof.#Reference for a preliminary ruling — Social policy — Directive 2000/78/EC — Equal treatment in employment and occupation — Article 2(1) and (2)(a) — Article 6(1) — Discrimination based on age — National legislation under which inclusion of periods of study and service completed before the age of 18 for the purpose of determining remuneration is subject to an extension of the periods for advancement — Justification — Whether appropriate for the purpose of achieving the objective pursued — Possibility of challenging the extension of the periods for advancement.#Case C‑530/13.
Sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja (Awla Manja) tal-11 ta’ Novembru 2014.
Leopold Schmitzer vs Bundesministerin für Inneres.
Talba għal deċiżjoni preliminari mressqa mill-Verwaltungsgerichtshof.
Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Politika soċjali – Direttiva 2000/78/KE – Ugwaljanza fit-trattament fil-qasam tal-impjieg u tax-xogħol – Artikolu 2(1) u (2)(a) – Artikolu 6(1) – Diskriminazzjoni bbażata fuq l-età – Leġiżlazzjoni nazzjonali li, għall-finijiet tad-determinazzjoni tar-remunerazzjoni, tissuġġetta t-teħid inkunsiderazzjoni ta’ perijodi ta’ taħriġ u ta’ servizz imwettqa qabel l-età ta’ 18-il sena għal estensjoni tat-termini għal avvanz – Ġustifikazzjoni – Natura adegwata sabiex jintlaħaq l-għan imfittex – Possibbiltà li tiġi kkontestata l-estensjoni tat-termini għal avvanz.
Kawża C‑530/13.
Sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja (Awla Manja) tal-11 ta’ Novembru 2014.
Leopold Schmitzer vs Bundesministerin für Inneres.
Talba għal deċiżjoni preliminari mressqa mill-Verwaltungsgerichtshof.
Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Politika soċjali – Direttiva 2000/78/KE – Ugwaljanza fit-trattament fil-qasam tal-impjieg u tax-xogħol – Artikolu 2(1) u (2)(a) – Artikolu 6(1) – Diskriminazzjoni bbażata fuq l-età – Leġiżlazzjoni nazzjonali li, għall-finijiet tad-determinazzjoni tar-remunerazzjoni, tissuġġetta t-teħid inkunsiderazzjoni ta’ perijodi ta’ taħriġ u ta’ servizz imwettqa qabel l-età ta’ 18-il sena għal estensjoni tat-termini għal avvanz – Ġustifikazzjoni – Natura adegwata sabiex jintlaħaq l-għan imfittex – Possibbiltà li tiġi kkontestata l-estensjoni tat-termini għal avvanz.
Kawża C‑530/13.
Rapporti tal-qorti - ġenerali
IdentifikaturECLI: ECLI:EU:C:2014:2359
SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Awla Manja)
11 ta’ Novembru 2014 ( *1 )
“Rinviju għal deċiżjoni preliminari — Politika soċjali — Direttiva 2000/78/KE — Ugwaljanza fit-trattament fil-qasam tal-impjieg u tax-xogħol — Artikolu 2(1) u (2)(a) — Artikolu 6(1) — Diskriminazzjoni bbażata fuq l-età — Leġiżlazzjoni nazzjonali li, għall-finijiet tad-determinazzjoni tar-remunerazzjoni, tissuġġetta t-teħid inkunsiderazzjoni ta’ perijodi ta’ taħriġ u ta’ servizz imwettqa qabel l-età ta’ 18-il sena għal estensjoni tat-termini għal avvanz — Ġustifikazzjoni — Natura adegwata sabiex jintlaħaq l-għan imfittex — Possibbiltà li tiġi kkontestata l-estensjoni tat-termini għal avvanz”
Fil-Kawża C‑530/13,
li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari skont l-Artikolu 267 TFUE, imressqa mill-Verwaltungsgerichtshof (l-Awstrija), permezz ta’ deċiżjoni tas-16 ta’ Settembru 2013, li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fit-8 ta’ Ottubru 2013, fil-proċedura
Leopold Schmitzer
vs
Bundesministerin für Inneres,
IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Awla Manja),
komposta minn V. Skouris, President, K. Lenaerts, Viċi President, A. Tizzano, L. Bay Larsen, T. von Danwitz, C. Vajda, S. Rodin u K. Jürimäe, Presidenti ta’ Awla, A. Rosas, E. Juhász, A. Borg Barthet, J. Malenovský, A. Arabadjiev (Relatur), M. Safjan u F. Biltgen, Imħallfin,
Avukat Ġenerali: Y. Bot,
Reġistratur: A. Calot Escobar,
wara li rat il-proċedura bil-miktub,
wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:
— |
għall-Gvern Awstrijak, minn C. Pesendorfer, bħala aġent, |
— |
għall-Kummissjoni Ewropea, minn B.-R. Killmann u D. Martin, bħala aġenti, |
wara li rat id-deċiżjoni, meħuda wara li nstema’ l-Avukat Ġenerali, li l-kawża tinqata’ mingħajr konklużjonijiet,
tagħti l-preżenti
Sentenza
1 |
It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-Artikolu 21 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea (iktar ’il quddiem il-“Karta”) u tal-Artikoli 2, 6(1) u 16 tad-Direttiva tal-Kunsill 2000/78/KE, tas-27 ta’ Novembru 2000, li tistabbilixxi qafas ġenerali għall-ugwaljanza fit-trattament fl-impjieg u fix-xogħol (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 5, Vol. 4, p. 79). |
2 |
Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ kawża bejn L. Schmitzer u l-Bundesministerin für Inneres (Ministru Federali tal-Intern) dwar il-legalità tas-sistema ta’ remunerazzjoni tas-servizz pubbliku adottata mil-leġiżlatur Awstrijak sabiex iġib fi tmiemha d-diskriminazzjoni bbażata fuq l-età. |
Il-kuntest ġuridiku
Id-Direttiva 2000/78
3 |
Skont l-Artikolu 1 tagħha, “[l]-iskop [tad-Direttiva 2007/78] huwa li tniżżel parametru ġenerali biex tikkumbatti diskriminazzjoni fuq bażi ta’ reliġjon jew twemmin, diżabilità, età jew orjentazzjoni sesswali f’dak li għandu x’jaqsam ma’ l-impjieg u x-xogħol, bi skop li timplimenta fl-Istati Membri il-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament”. |
4 |
L-Artikolu 2 ta’ din id-direttiva jipprovdi: “1. Għall-iskop ta’ din id-Direttiva, ’il-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament’ għandu jfisser li m’għandux ikun hemm diskriminazzjoni diretta jew indiretta għall-ebda raġuni msemmija fl-Artikolu 1. 2. Għall-iskopijiet tal-paragrafu 1:
[...]” |
5 |
Skont l-Artikolu 3(1)(ċ) tal-imsemmija direttiva, din għandha tapplika għall-persuni kollha, kemm fis-settur pubbliku kif ukoll fis-settur privat, inklużi l-korpi pubbliċi, f’dak li jirrigwarda, b’mod partikolari, il-kundizzjonijiet tal-impjieg u tax-xogħol, inklużi l-kundizzjonijiet ta’ remunerazzjoni. |
6 |
L-Artikolu 6 tad-Direttiva 2000/78 huwa redatt b’dan il-mod: “1. Minkejja l-Artikolu 2(2), l-Istati Membri jistgħu jipprovdu li trattament differenti fuq bażi ta’ età m’għandux jikkostitwixxi diskriminazzjoni, jekk, fil-kuntest tal-liġi nazzjonali, hu objettivament u raġonevolment iġġustifikat b’għan leġittimu, [b’mod partikolari] politika leġittima ta’ l-impjieg, tas-suq tax-xogħol u ta’ objettivi ta’ taħriġ professjonali, u jekk il-mezzi biex jintlaħqu dawk l-għanjiet ikunu approprjati u neċessarji. Dan it-trattament differenti jista’ b’mod partikolari jinkludi:
[...]” |
7 |
Fil-paragrafu 1 tiegħu, l-Artikolu 9 ta’ din id-direttiva, intitolat “Id-difiża ta’ drittijiet”, jipprovdi: “L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-proċeduri ġudizzjarji u/jew amministrattivi, inklużi meta jitqies approprjat proċeduri ta’ konċiljazzjoni, għall-eżekuzzjoni ta’ obbligi taħt din id-Direttiva, ikunu disponibbli għal-persuni kollha li jikkunsidraw ruħhom trattati ħażin minħabba nuqqas ta’ applikazzjoni tal-prinċipju ta’ l-ugwaljanza fit-trattament, anke wara li r-relazzjoni li fiha jkun allegat li saret id-diskriminazzjoni tkun spiċċat.” |
8 |
L-Artikolu 16 tad-Direttiva 2000/78, intitolat “Il-konformità”, jipprovdi: “L-Istati Membri għandhom jieħdu l-miżuri neċessarji biex jiżguraw li: [...]
|
Id-dritt Awstrijak
Is-sistema qabel il-Liġi ta’ riforma
9 |
Fil-verżjoni tiegħu fis-seħħ sal-emenda retroattiva tiegħu bil-Liġi Federali tat-30 ta’ Awwissu 2010 li temenda l-Liġi tal-1979 dwar ir-regolamenti tal-persunal, il-Liġi tal-1956 dwar is-salarji, il-Liġi tal-1948 dwar il-membri tal-persunal bil-kuntratt u l-Liġi dwar l-istatus u l-kariga tal-imħallfin u tal-prosekuturi (BGBl. I, 82/2010), applikabbli mill-1 ta’ Jannar 2004 sat-30 ta’ Awwissu 2010 (iktar ’il quddiem il-“Liġi ta’ Riforma”), l-Artikolu 8 tal-Liġi tal-1956 dwar is-salarji (Gehaltsgesetz 1956, BGBl. 54/1956, iktar ’il quddiem il-“GehG”) kien jipprevedi regola ġenerali ta’ avvanz kull sentejn. |
10 |
Fil-verżjoni tiegħu fis-seħħ fil-31 ta’ Diċembru 2003, l-Artikolu 12(1) tal-GehG, kif emendat bil-Liġi tal-2002 dwar id-deregolamentazzjoni u s-servizz pubbliku (Deregulierungsgesetz‑Öffentlicher Dienst 2002, BGBl. I, 119/2002), kien jipprovdi: “Ħlief għall-perijodi li l-persuna kkonċernata wettqet qabel għalqet 18-il sena u bla ħsara għar-restrizzjonijiet imsemmija fil-paragrafi 4 sa 8, id-data ta’ referenza li għandha tittieħed inkunsiderazzjoni għall-finijiet tal-avvanz fl-iskala għandha tiġi kkalkulata billi wieħed imur lura għall-jum tar-reklutaġġ:
|
Il-Liġi ta’ riforma
11 |
Il-Liġi ta’ riforma kellha l-għan li tikkonforma r-regoli federali tal-komputazzjoni tal-perijodi ta’ qabel id-dħul fis-servizz mad-Direttiva 2000/78, kif interpretata mill-Qorti tal-Ġustizzja fis-sentenza Hütter (C‑88/08, EU:C:2009:381), fejn il-Qorti tal-Ġustizzja kkonstatat l-inkompatibbiltà, mal-Artikoli 1, 2 u 6 tad-Direttiva 2000/78, ta’ leġiżlazzjoni nazzjonali li, sabiex it-tagħlim ġenerali ma jkunx żvantaġġat meta mqabbel mat-tagħlim professjonali u sabiex tiġi mħeġġa l-integrazzjoni tal-apprentisti żgħażagħ fis-suq tax-xogħol, kienet teskludi t-teħid inkunsiderazzjoni tal-perijodi ta’ impjieg imwettqa qabel l-età ta’ 18-il sena għall-finijiet tad-determinazzjoni tal-iskala li fiha jitqiegħdu l-membri tal-persunal bil-kuntratt tas-servizz pubbliku ta’ Stat Membru. |
12 |
Din il-liġi emendat b’mod partikolari, b’effett retroattiv sal-1 ta’ Jannar 2004, l-Artikoli 8 u 12 tal-GehG. |
13 |
Bit-titolu “Avvanz”, l-Artikolu 8 tal-GehG, kif emendat bil-Liġi ta’ riforma, huwa redatt kif ġej fil-paragrafu 1 tiegħu: “L-avvanz huwa ddeterminat skont data ta’ referenza. Ħlief għal dispożizzjoni kuntrarja f’dan l-artikolu, il-perijodu neċessarju għal avvanz għat-tieni skala ta’ kull kategorija ta’ impjieg huwa ta’ ħames snin u ta’ sentejn għall-iskali l-oħra.” |
14 |
Bit-titolu “Data ta’ referenza għall-avvanz”, l-Artikolu 12 tal-GehG, kif emendat bil-Liġi ta’ riforma, jipprovdi: “(1) Bla ħsara għar-restrizzjonijiet imsemmija fil-paragrafi 4 sa 8, id-data ta’ referenza li għandha tittieħed inkunsiderazzjoni għall-finijiet tal-avvanz fl-iskala għandha tiġi kkalkulata billi wieħed imur lura għall-jum tar-reklutaġġ fir-rigward ta’ perijodi sussegwenti għat-30 ta’ Ġunju tas-sena li matulha jkunu twettqu disa’ snin ta’ skola jew kienu jitwettqu wara ammissjoni fl-ewwel livell ta’ tagħlim:
[...] (3) Il-perijodi msemmija fil-punt (2) tal-paragrafu 1, li matulhom l-uffiċjal ikun eżerċita attività jew wettaq studji jistgħu, fl-interess ġenerali, jittieħdu inkunsiderazzjoni fit-totalità tagħhom sa fejn din l-attività jew dawn l-istudji jkunu ta’ interess partikolari għas-servizz. [...] [...]” |
15 |
L-Artikolu 113(10) sa (12) tal-GehG, kif emendat bil-Liġi ta’ riforma, jipprovdi: “(10) Id-data ta’ referenza li għandha tittieħed inkunsiderazzjoni għall-avvanz fl-iskala u l-pożizzjoni fl-iskala ta’ remunerazzjoni li tirriżulta minnha jistgħu jiġu kkalkulati mill-ġdid skont l-Artikoli 8 u 12 [tal-GehG, kif emendata bil-Liġi ta’ riforma] fuq talba biss, u dan fil-każijiet biss fejn il-pożizzjoni fl-iskala ta’ remunerazzjoni eżistenti tkun iddeterminata bid-data ta’ referenza. Jistgħu wkoll iressqu talba l-persuni li jirċievu benefiċċji perjodiċi b’applikazzjoni tal-Liġi tal-1965 dwar il-pensjonijiet. (11) Lill-persuni li ma jressqux talba skont il-paragrafi 10 u 12 jew li għalihom id-data ta’ referenza ma għandhiex tiġi kkalkulata mill-ġdid skont il-paragrafu 10,
[...] (12) It-talbiet imsemmija fil-paragrafu (10) għandhom jiġu ppreżentati permezz ta’ formularju li għandu jkun stabbilit mill-Kanċillier Federali permezz tal-leġiżlazzjoni. Il-persuni awtorizzati jressqu talba li, qabel id-data tal-promulgazzjoni [tal-Liġi ta’ riforma], kienu talbu kalkolu ġdid tad-data ta’ referenza tagħhom jew tal-pożizzjoni tagħhom fl-iskala ta’ remunerazzjoni billi jsir użu mill-perijodi ta’ qabel id-dħul fis-servizz tagħhom li huma kienu wettqu qabel l-età ta’ 18-il sena jew li kienu talbu aġġustament tas-salarju għal din ir-raġuni għandhom jiġu mistiedna jressqu talba ġdida permezz tal-formularju msemmi hawn fuq [...]” |
Il-kawża prinċipali u d-domandi preliminari
16 |
L. Schmitzer huwa uffiċjal tal-Bundesministerium für Inneres (Ministeru Federali tal-Intern). Fit-22 ta’ Jannar 2013, huwa ressaq talba għal reviżjoni tad-data ta’ referenza meħuda inkunsiderazzjoni għall-avvanz tiegħu sabiex jittieħdu inkunsiderazzjoni l-perijodi ta’ taħriġ u ta’ servizz fis-sens tal-leġiżlazzjoni nazzjonali applikabbli li huwa wettaq qabel l-età ta’ 18-il sena. Filwaqt li l-liġi fi żmien ir-reklutaġġ tiegħu ma kinitx tippermetti li dawn il-perijodi jingħaddu, l-Artikolu 113 tal-GehG, kif emendat bil-Liġi ta’ riforma, issa jawtorizza li dan isir. |
17 |
Permezz ta’ deċiżjoni tat-28 ta’ Jannar 2013, il-Bundesministerin für Inneres stabbilixxiet id-data ta’ referenza ġdida bħala l-1 ta’ Lulju 1975 skont it-talba ta’ L. Schmitzer. Fir-raġunijiet ta’ din id-deċiżjoni hemm indikat li s-sistema ta’ remunerazzjoni ta’ L. Schmitzer hija suġġetta wkoll għall-Artikolu 8 tal-GehG, kif emendat bil-Liġi ta’ riforma, li jissuġġetta l-avvanz għat-tieni skala għat-twettiq ta’ perijodu ta’ ħames snin fl-ewwel skala. |
18 |
Fis-26 ta’ Frar 2013, L. Schmitzer ressaq talba għall-korrezzjoni tal-pożizzjoni tiegħu fl-iskala ta’ remunerazzjoni skont l-Artikolu 8 tal-GehG, fil-verżjoni tiegħu preċedenti għal-Liġi ta’ riforma, sabiex jibbenefika minn avvanz fl-iskala kull sentejn sa mill-imsemmija data ta’ referenza. |
19 |
Fl-4 ta’ April 2013, il-Bundesministerin für Inneres ċaħdet din it-talba. |
20 |
L. Schmitzer appella minn din id-deċiżjoni quddiem il-Verwaltungsgerichtshof (Qorti amministrattiva). Din il-qorti għandha dubju dwar jekk emenda leġiżlattiva li tintroduċi mod ġdid ta’ determinazzjoni mhux diskriminatorja tad-data ta’ referenza li għandha tittieħed inkunsiderazzjoni għall-avvanz tal-uffiċjali tistax, fl-istess waqt, tipprevedi estensjoni tat-tul tal-perijodi li għandhom jitwettqu sabiex ikun hemm bidla fl-iskala. L-imsemmija qorti għandu dubju wkoll dwar il-kompatibbiltà ta’ tali estensjoni mad-dritt tal-Unjoni f’dak li jikkonċerna biss l-uffiċjali li jitolbu reviżjoni tad-data ta’ referenza meħuda inkunsiderazzjoni għall-avvanz fl-iskala tagħhom u għall-pożizzjoni tagħhom fl-iskala ta’ remunerazzjoni, bl-esklużjoni ta’ dawk li ma jagħmlux tali talba u bl-esklużjoni ta’ dawk li għalihom il-bidla ta’ din id-data ma hijiex rilevanti. |
21 |
F’dawn iċ-ċirkustanzi, il-Verwaltungsgerichtshof iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri u li tagħmel is-segwenti domandi preliminari lill-Qorti tal-Ġustizzja:
|
Fuq id-domandi preliminari
Osservazzjonijiet preliminari
22 |
Permezz tad-domandi preliminari tagħha, il-qorti tar-rinviju titlob lill-Qorti tal-Ġustizzja tinterpreta l-prinċipju ta’ nondiskriminazzjoni bbażata fuq l-età, stabbilit fl-Artikolu 21 tal-Karta u kkonkretizzat bid-Direttiva 2000/78. |
23 |
Kif jirriżulta mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, meta jadottaw miżuri li jaqgħu fil-kamp ta’ applikazzjoni tad-Direttiva 2000/78, li tikkonkretizza, fil-qasam tal-impjieg u tax-xogħol, il-prinċipju ta’ nondiskriminazzjoni bbażata fuq l-età, l-Istati Membri għandhom jaġixxu b’rispett għal din id-direttiva (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi Prigge et, C‑447/09, EU:C:2011:573, punt 48, u Tyrolean Airways Tiroler Luftfahrt, C‑132/11, EU:C:2012:329, punt 22). |
24 |
F’dawn il-kundizzjonijiet, hemm lok li d-domandi magħmula fil-kuntest ta’ kawża, bħal dik fil-kawża prinċipali, bejn individwu u l-amministrazzjoni nazzjonali, jiġu eżaminati fir-rigward tad-Direttiva 2000/78 biss. |
Fuq l-ewwel u t-tielet domandi
25 |
Permezz tal-ewwel u tat-tielet domandi tagħha, li għandhom jiġu eżaminati flimkien, il-qorti tar-rinviju essenzjalment tistaqsi jekk l-Artikolu 2(1) u (2)(a) u l-Artikolu 6(1) tad-Direttiva 2000/78 għandhomx jiġu interpretati fis-sens li huma jipprekludu leġiżlazzjoni nazzjonali li, sabiex iġġib fi tmiemha diskriminazzjoni bbażata fuq l-età, tieħu inkunsiderazzjoni perijodi ta’ taħriġ u ta’ servizz qabel l-età ta’ 18-il sena iżda li, fl-istess waqt, tintroduċi fir-rigward tal-uffiċjali vittmi ta’ din id-diskriminazzjoni estensjoni ta’ tliet snin taż-żmien neċessarju sabiex wieħed ikun jista’ jgħaddi mill-ewwel għat-tieni skala ta’ kull kategorija ta’ impjieg u ta’ kull kategorija ta’ remunerazzjoni. |
26 |
L-ewwel nett għandu jiġi mistħarreġ jekk il-leġiżlazzjoni nazzjonali kkunsidrata fihiex differenza fit-trattament fis-sens tal-Artikolu 2(1) tad-Direttiva 2000/78. F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar li, skont din id-dispożizzjoni, “il-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament” ifisser li ma għandux ikun hemm diskriminazzjoni diretta jew indiretta għall-ebda raġuni msemmija fl-Artikolu 1 ta’ din id-direttiva. L-Artikolu 2(2)(a) tagħha jippreċiża li, għall-finijiet tal-Artikolu 2(1) tagħha, għandu jitqies li jkun hemm diskriminazzjoni diretta meta persuna tiġi ttrattata b’mod inqas favorevoli minn persuna oħra f’sitwazzjoni paragunabbli, abbażi ta’ xi waħda mir-raġunijiet imsemmija fl-Artikolu 1 tal-imsemmija direttiva. |
27 |
Fil-kawża prinċipali, il-kategoriji ta’ persuni rilevanti għall-finijiet ta’ dan il-paragun huma, minn naħa, l-uffiċjali li l-esperjenza tagħhom kisbuha, anki jekk parzjalment, qabel l-età ta’ 18-il sena (iktar ’il quddiem l-“uffiċjali żvantaġġati mis-sistema preċedenti”) u, min-naħa l-oħra, dawk li kisbu, wara li għalqu din l-età, esperjenza tal-istess natura u ta’ tul paragunabbli (iktar ’il quddiem l-“uffiċjali vantaġġati mis-sistema preċedenti”). |
28 |
Kuntrarjament għal dak li jsostni l-Gvern Awstrijak, il-fatt li ċerti uffiċjali għażlu li ma jagħmlux użu mill-Artikolu 12(1) tal-GehG, kif emendat bil-Liġi ta’ riforma, u, minħabba f’hekk, jibqgħu suġġetti għas-sistema preċedenti għal din il-liġi ma jistax jaffettwa r-rilevanza ta’ dawn il-kategoriji għall-finijiet tal-imsemmi paragun. |
29 |
F’dak li jikkonċerna l-eżistenza ta’ differenza fit-trattament bejn dawn iż-żewġ kategoriji ta’ uffiċjali, mill-proċess li għandha għad-dispożizzjoni tagħha l-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li, wara s-sentenza Hütter (EU:C:2009:381), il-leġiżlatur Awstrijak emenda, permezz tal-adozzjoni tal-Liġi ta’ riforma, il-kliem tal-Artikolu 12(1) tal-GehG u stabbilixxa sistema ta’ remunerazzjoni u ta’ avvanz li tippermetti li tittieħed inkunsiderazzjoni, għall-finijiet tad-determinazzjoni tad-data ta’ referenza għall-avvanz, l-esperjenza kollha tal-ħaddiema, sew jekk din tkun inkisbet qabel, u sew jekk wara, li jkunu għalqu l-età ta’ 18-il sena. Kif irrilevat il-qorti tar-rinviju, din id-data ta’ referenza issa hija ddeterminata mingħajr diskriminazzjoni bbażata fuq l-età. |
30 |
Madankollu, għandu jiġi eżaminat jekk il-Liġi ta’ riforma għandhiex tapplika trattament differenti għaż-żewġ kategoriji ta’ uffiċjali kkonċernati. |
31 |
F’dan ir-rigward, għandu jiġi rrilevat li l-uffiċjali żvantaġġati mis-sistema preċedenti li jitolbu, billi jinvokaw l-Artikolu 113(10) tal-GehG, kif emendat bil-Liġi ta’ riforma, li l-perijodi ta’ qabel għeluq it-tmintax-il sena tagħhom jittieħdu inkunsiderazzjoni jkunu suġġetti għall-Artikolu 8(1) tal-GehG, kif emendat bl-istess liġi, li jipprevedi avvanz mill-ewwel għat-tieni skala biss fi tmiem terminu ta’ ħames snin, filwaqt li s-sistema preċedenti għal din il-liġi kienet tipprevedi li dan l-avvanz iseħħ fi tmiem terminu ta’ sentejn. |
32 |
Għall-kuntrarju, skont l-Artikolu 113(11) tal-GehG, kif emendat bil-Liġi ta’ riforma, id-data ta’ referenza li għandha tittieħed inkunsiderazzjoni għall-avvanz tal-uffiċjali vantaġġati mis-sistema preċedenti għandha tiġi kkalkulata mill-ġdid biss wara li titressaq talba li, kif tirrileva l-qorti tar-rinviju, dawn l-uffiċjali ma għandhom ebda raġuni sabiex iressquha. Għaldaqstant, l-estensjoni ta’ tliet snin tal-perijodu meħtieġ għall-avvanz mill-ewwel għat-tieni skala, kuntrarjament għall-uffiċjali żvantaġġati mis-sistema preċedenti li ressqu tali talba, ma tiġix applikata fir-rigward tagħhom. |
33 |
Għaldaqstant, billi adotta l-Artikolu 8(1) tal-GehG, kif emendat bil-Liġi ta’ riforma, il-leġiżlatur Awstrijak introduċa dispożizzjoni li tkompli tapplika trattament differenti bejn l-uffiċjali żvantaġġati mis-sistema preċedenti u dawk li ġew vantaġġati minn din is-sistema, f’dak li jikkonċerna l-pożizzjoni tagħhom fl-iskala ta’ remunerazzjoni u r-remunerazzjoni korrispondenti. |
34 |
Billi tagħmel hekk, il-leġiżlazzjoni nazzjonali inkwistjoni fil-kawża prinċipali mhux biss ixxejjen il-vantaġġ li jirriżulta mit-teħid inkunsiderazzjoni ta’ perijodi ta’ taħriġ u ta’ servizz imwettqa qabel l-età ta’ 18-il sena, iżda tiżvantaġġa, ukoll, biss lill-uffiċjali żvantaġġati mis-sistema preċedenti sa fejn l-estensjoni tat-termini għal avvanz tista’ tapplika biss għal dawn tal-aħħar. Għaldaqstant, l-effetti żvantaġġużi tas-sistema preċedenti għal-Liġi ta’ riforma fir-rigward ta’ dawn l-uffiċjali ma ntemmewx kompletament. |
35 |
Sa fejn l-estensjoni ta’ tliet snin tal-perijodu meħtieġ għall-avvanz mill-ewwel għat-tieni skala tapplika biss għall-uffiċjali li jkunu wettqu perijodi qabel ma jkunu għalqu 18-il sena, għandu jiġi kkonstatat li l-leġiżlazzjoni nazzjonali inkwistjoni fil-kawża prinċipali fiha differenza fit-trattament diretta bbażata fuq l-età fis-sens tal-Artikolu 2(2)(a) tad-Direttiva 2000/78. |
36 |
It-tieni nett għandu jiġi eżaminat jekk din id-differenza fit-trattament tistax tiġi ġġustifikata. |
37 |
L-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 6(1) tad-Direttiva 2000/78 fil-fatt jippreċiża li l-Istati Membri jistgħu jipprevedu li differenza fit-trattament ibbażata fuq l-età ma għandhiex tikkostitwixxi diskriminazzjoni jekk din tkun oġġettivament u raġonevolment iġġustifikata, fil-kuntest tad-dritt nazzjonali, minn għanijiet leġittimi, b’mod partikolari minn għanijiet leġittimi ta’ politika tal-impjieg, tas-suq tax-xogħol u tat-taħriġ professjonali, u jekk il-mezzi intiżi sabiex dawn l-għanijiet jintlaħqu jkunu xierqa u neċessarji. |
38 |
Il-Qorti tal-Ġustizzja b’mod repetut iddeċidiet li l-Istati Membri għandhom marġni ta’ diskrezzjoni wiesa’ fl-għażla mhux biss tat-tfittxija ta’ għan partikolari fost għanijiet oħra fil-qasam tal-politika soċjali u tal-impjieg, iżda wkoll fid-definizzjoni tal-miżuri li kapaċi jilħquh (sentenza Specht et, C-501/12 sa C‑506/12, C‑540/12 u C‑541/12, EU:C:2014:2005, punt 46 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
39 |
Skont il-qorti tar-rinviju, il-leġiżlazzjoni inkwistjoni fil-kawża prinċipali hija, qabelxejn, intiża sabiex tistabbilixxi sistema ta’ remunerazzjoni u ta’ avvanz mhux diskriminatorja. Fil-kuntest tal-Liġi ta’ riforma, ir-regoli li jissuġġettaw ir-reviżjoni tad-dati ta’ referenza għal talba minn kull persuna interessata kif ukoll dawk dwar l-estensjoni tat-termini għal avvanz għandhom għanijiet ta’ ekonomija amministrattiva, ta’ rispett tad-drittijiet kweżiti u ta’ protezzjoni tal-aspettattivi leġittimi. |
40 |
Il-Gvern Awstrijak barra minn hekk jenfasizza li l-adozzjoni tal-Liġi ta’ riforma kienet motivata minn kunsiderazzjonijiet baġitarji. |
41 |
Fir-rigward tal-għan ta’ bilanċ baġitarju tal-leġiżlazzjoni nazzjonali inkwistjoni fil-kawża prinċipali, għandu jitfakkar li d-dritt tal-Unjoni ma jipprekludix lill-Istati Membri milli jqisu kunsiderazzjonijiet baġitarji b’mod parallel ma’ kunsiderazzjonijiet politiċi, soċjali jew demografiċi, sakemm, filwaqt li jagħmlu hekk, jirrispettaw, b’mod partikolari, il-prinċipju ġenerali ta’ projbizzjoni tad-diskriminazzjonijiet ibbażati fuq l-età. F’dan ir-rigward, minkejja li kunsiderazzjonijiet baġitarji jistgħu jkunu l-bażi tal-għażliet ta’ politika soċjali ta’ Stat Membru u jinfluwenzaw in-natura jew il-portata tal-miżuri li huwa jkun jixtieq jadotta, tali kunsiderazzjonijiet waħedhom ma jistgħux jikkostitwixxu għan leġittimu fis-sens tal-Artikolu 6(1) tad-Direttiva 2000/78 (sentenza Fuchs u Köhler, C‑159/10 u C‑160/10, EU:C:2011:508, punti 73 u 74). L-istess jgħodd f’dak li jikkonċerna l-kunsiderazzjonijiet amministrattivi msemmija mill-qorti tar-rinviju. |
42 |
Fir-rigward tar-rispett tad-drittijiet kweżiti u tal-protezzjoni tal-aspettattivi leġittimi tal-uffiċjali vantaġġati mis-sistema preċedenti f’dak li jikkonċerna r-remunerazzjoni tagħhom, għandu jiġi rrilevat li dawn jikkostitwixxu għanijiet leġittimi ta’ politika tal-impjieg u tas-suq tax-xogħol li jistgħu jiġġustifikaw, matul perijodu tranżitorju, iż-żamma tar-remunerazzjonijiet preċedenti u, konsegwentement, iż-żamma ta’ sistema diskriminatorja bbażata fuq l-età (ara, f’dan is-sens, is-sentenza Hennigs u Mai, C‑297/10 u C‑298/10, EU:C:2011:560, punti 90 u 92). |
43 |
F’dan il-każ, sa fejn l-Artikolu 113(11) tal-GehG, kif emendat bil-Liġi ta’ riforma, jipprovdi li, għall-persuni li ma jressqux talba għal reviżjoni tad-data ta’ referenza tagħhom għall-finijiet tal-avvanz jew li għalihom din id-data ma għandhiex tiġi kkalkulata mill-ġdid, l-Artikoli 8 u 12 tal-GehG, fil-formulazzjoni tagħhom fis-seħħ fil-31 ta’ Diċembru 2003, ikomplu jkunu applikabbli, dawn id-dispożizzjonijiet jippermettu li l-għanijiet ta’ preservazzjoni tad-drittijiet kweżiti u tal-aspettattivi leġittimi tal-uffiċjali vantaġġati mis-sistema preċedenti fir-rigward taż-żamma tal-livell ta’ remunerazzjoni tagħhom jintlaħqu. Fil-fatt, dawn ma jesperjenzawx l-estensjoni retroattiva tat-terminu għal avvanz. |
44 |
Madankollu, dawn l-għanijiet ma jistgħux jiġġustifikaw miżura li żżomm b’mod definittiv, anki jekk għal ċerti persuni biss, id-differenza fit-trattament ibbażata fuq l-età li r-riforma ta’ sistema diskriminatorja, li din il-miżura tagħmel parti minnha, hija intiża li telimina. Tali miżura, minkejja li tista’ tiżgura l-protezzjoni tad-drittijiet kweżiti u tal-aspettattivi leġittimi fir-rigward tal-uffiċjali vantaġġati mis-sistema preċedenti, ma hijiex idonea sabiex tistabbilixxi sistema nondiskriminatorja għall-uffiċjali żvantaġġati mill-imsemmija sistema preċedenti. |
45 |
Mill-kunsiderazzjonijiet preċedenti kollha jirriżulta li r-risposta għall-ewwel u għat-tielet domandi għandha tkun li l-Artikolu 2(1) u (2)(a) u l-Artikolu 6(1) tad-Direttiva 2000/78 għandhom jiġu interpretati fis-sens li dawn jipprekludu leġiżlazzjoni nazzjonali li, sabiex iġġib fi tmiemha diskriminazzjoni bbażata fuq l-età, tieħu inkunsiderazzjoni perijodi ta’ taħriġ u ta’ servizz qabel l-età ta’ 18-il sena iżda li, fl-istess waqt, tintroduċi fir-rigward biss tal-uffiċjali vittmi ta’ din id-diskriminazzjoni estensjoni ta’ tliet snin tat-tul neċessarju sabiex wieħed ikun jista’ jgħaddi mill-ewwel għat-tieni skala ta’ kull kategorija ta’ impjieg u ta’ kull kategorija ta’ remunerazzjoni. |
Fuq it-tieni domanda
46 |
Permezz tat-tieni domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju essenzjalment tistaqsi jekk uffiċjal li kien vittma ta’ diskriminazzjoni bbażata fuq l-età, li tirriżulta mill-mod ta’ stabbiliment tad-data ta’ referenza meħuda inkunsiderazzjoni għall-kalkolu tal-avvanz tiegħu, għandux ikun jista’ jinvoka l-Artikolu 2 tad-Direttiva 2000/78 sabiex jikkontesta l-effetti diskriminatorji tal-estensjoni tat-termini għal avvanz, minkejja li huwa jkun kiseb, fuq talba tiegħu, ir-reviżjoni ta’ din id-data. |
47 |
Fil-fatt dik il-qorti tqis li l-possibbiltà li wieħed jikkontesta l-effetti diskriminatorji tal-estensjoni tat-termini għal avvanz tista’ tiġi miċħuda lil uffiċjal żvantaġġat mis-sistema preċedenti, minħabba li din id-diskriminazzjoni ġdida tirriżulta biss mill-fatt li dan tal-aħħar ikun talab u kiseb ir-reviżjoni tad-data ta’ referenza tiegħu, filwaqt li l-uffiċjali li jkunu wettqu, wara l-età ta’ 18-il sena, il-perijodi kollha li jistgħu jittieħdu inkunsiderazzjoni ma ressqux talba f’dan is-sens u, għalhekk, ma humiex suġġetti għall-estensjoni tat-termini għal avvanz. |
48 |
Għandha titfakkar il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja li tistabbilixxi li d-dritt għal ugwaljanza fit-trattament, li jirriżulta mill-prinċipju ta’ nondiskriminazzjoni bbażata fuq l-età fis-sens tal-Artikolu 2 tad-Direttiva 2000/78, jikkostitwixxi dritt li jista’ jiġi invokat minn individwu kontra awtorità pubblika (ara, f’dan is-sens, is-sentenza Römer, C‑147/08, EU:C:2011:286, punt 56 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
49 |
F’dan ir-rigward, l-Artikolu 9 tad-Direttiva 2000/78 jipprovdi li l-Istati Membri għandhom jiżguraw li kull persuna li tqis li hija leża minn diskriminazzjoni tkun tista’ tasserixxi d-drittijiet tagħha. Min-naħa tiegħu, l-Artikolu 16 ta’ din id-direttiva jimponi fuq l-Istati Membri l-obbligu li jieħdu l-miżuri neċessarji sabiex ikunu jew ikunu jistgħu jiġu ddikjarati nulli u bla effett, jew jiġu emendati, id-dispożizzjonijiet kuntrarji għall-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament li jkunu inklużi fil-kuntratti jew fil-ftehimiet kollettivi. |
50 |
Issa, jekk uffiċjal żvantaġġat mis-sistema preċedenti ma setax jikkontesta l-effetti diskriminatorji tal-estensjoni tat-termini għal avvanz minħabba l-fatt li huwa talab u kiseb ir-reviżjoni tad-data ta’ referenza tiegħu meħuda inkunsiderazzjoni għall-avvanz tiegħu, filwaqt li l-uffiċjali vantaġġati mis-sistema preċedenti ma ressqux talba f’dan is-sens, ma jkunx possibbli għalih li jasserixxi d-drittijiet kollha li huwa jislet mill-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament iggarantit bid-Direttiva 2000/78, u dan ikun imur kontra l-Artikoli 9 u 16 ta’ din id-direttiva. |
51 |
Konsegwentement, fid-dawl tar-risposta mogħtija għall-ewwel u għat-tielet domandi, ir-risposta għat-tieni domanda għandha tkun li l-Artikoli 9 u 16 tad-Direttiva 2000/78 għandhom jiġu interpretati fis-sens li uffiċjal li kien vittma ta’ diskriminazzjoni bbażata fuq l-età, li tirriżulta mill-mod ta’ stabbiliment tad-data ta’ referenza meħuda inkunsiderazzjoni għall-kalkolu tal-avvanz tiegħu, għandu jkun jista’ jinvoka l-Artikolu 2 ta’ din id-direttiva sabiex jikkontesta l-effetti diskriminatorji tal-estensjoni tat-termini għal avvanz, minkejja li huwa jkun kiseb, fuq talba tiegħu, ir-reviżjoni ta’ din id-data. |
Fuq ir-raba ’ sas-sitt domandi
52 |
Ir-raba’ sas-sitt domandi saru b’mod sussidjarju, għall-każ fejn tkun ingħatat risposta fin-negattiv għall-ewwel u t-tieni domandi jew fl-affermattiv għat-tielet domanda. |
53 |
Fid-dawl tar-risposti mogħtija għall-ewwel sat-tielet domandi, ma hemmx lok li tingħata risposta għar-raba’ sas-sitt domandi. |
Fuq l-ispejjeż
54 |
Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas‑sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura. |
Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (Awla Manja) taqta’ u tiddeċiedi: |
|
|
Firem |
( *1 ) Lingwa tal-kawża: il-Ġermaniż.