This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 62020CC0640
Opinion of Advocate General Pikamäe delivered on 29 September 2022.#PV v European Commission.#Appeal – Civil service – Psychological harassment – Medical opinions – Unjustified absences – Remuneration – Staff Regulations of Officials of the European Union – Article 11a – Conflict of interests – Article 21a – Manifestly illegal order – Article 23 – Compliance with laws and police regulations – Disciplinary procedure – Removal from post – Withdrawal of removal – New disciplinary procedure – Fresh removal from post.#Case C-640/20 P.
Konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali P. Pikamäe, ippreżentati fid-29 ta’ Settembru 2022.
PV vs Il-Kummissjoni Ewropea.
Appell – Servizz pubbliku – Fastidju psikoloġiku – Opinjonijiet mediċi – Assenzi mhux iġġustifikati – Remunerazzjoni – Regolamenti tal-Persunal tal-Unjoni Ewropea – Artikolu 11a – Kunflitt ta’ interessi – Artikolu 21a – Ordni manifestament illegali – Artikolu 23 – Osservanza tal-liġijiet u tar-regolamenti tal-pulizija – Proċeduri dixxiplinari – Revoka – Irtirar tar-revoka – Proċedura dixxiplinari ġdida – Revoka ġdida.
Kawża C-640/20 P.
Konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali P. Pikamäe, ippreżentati fid-29 ta’ Settembru 2022.
PV vs Il-Kummissjoni Ewropea.
Appell – Servizz pubbliku – Fastidju psikoloġiku – Opinjonijiet mediċi – Assenzi mhux iġġustifikati – Remunerazzjoni – Regolamenti tal-Persunal tal-Unjoni Ewropea – Artikolu 11a – Kunflitt ta’ interessi – Artikolu 21a – Ordni manifestament illegali – Artikolu 23 – Osservanza tal-liġijiet u tar-regolamenti tal-pulizija – Proċeduri dixxiplinari – Revoka – Irtirar tar-revoka – Proċedura dixxiplinari ġdida – Revoka ġdida.
Kawża C-640/20 P.
Court reports – general – 'Information on unpublished decisions' section
ECLI identifier: ECLI:EU:C:2022:736
KONKLUŻJONIJIET TAL-AVUKAT ĠENERALI
PIKAMÄE
ippreżentati fid‑29 ta’ Settembru 2022 ( 1 )
Kawża C‑640/20 P
PV
vs
Il‑Kummissjoni Ewropea
“Appell – Servizz pubbliku – Fastidju psikoloġiku – Opinjonijiet mediċi – Assenzi mhux iġġustifikati – Remunerazzjoni – Regolamenti tal-Persunal tal-Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea – Artikolu 11a – Kunflitt ta’ interess – Artikoli 21a u 23 – Dritt kriminali nazzjonali – Proċedura dixxiplinari – Revoka – Irtirar – Interess ġuridiku – Proċedura dixxiplinari ġdida – Revoka ġdida”
I. Introduzzjoni
1. |
Permezz tal-appell tiegħu, PV jitlob l-annullament tas-sentenza tal-Qorti Ġenerali tal-Unjoni Ewropea tat‑30 ta’ Jannar 2020, PV vs Il‑Kummissjoni (T‑786/16 u T‑224/18, iktar ’il quddiem is-“sentenza appellata”, mhux ippubblikata, EU:T:2020:17), li permezz tagħha dik il-qorti ċaħdet it-talbiet tiegħu intiżi biex jiġi kkonstatat li huwa kien vittma ta’ fastidju psikoloġiku, sabiex jiġu annullati diversi atti u sabiex il-Kummissjoni Ewropea tiġi kkundannata tikkumpensa d-danni materjali u morali li huwa jafferma li sofra meta kien uffiċjal tal-Kummissjoni. |
2. |
Dan l-appell li jaqa’ taħt id-dritt tas-servizz pubbliku Ewropew jikkonsisti f’għaxar aggravji li jikkontestaw, essenzjalment, il-parti l-kbira tal-konstatazzjonijiet essenzjali magħmula mill-Qorti Ġenerali fis-sentenza appellata li jirrigwardaw it-talbiet għal annullament ta’ PV. Konformement mat-talba tal-Qorti tal-Ġustizzja, dawn il-konklużjonijiet ser jikkonċentraw ruħhom fuq l-ewwel żewġ aggravji kif ukoll fuq it-tmien aggravju. L-eżami ta’ dawn l-aggravji ser iwassalni biex nanalizza sensiela ta’ kwistjonijiet legali ġodda, jiġifieri l-vokazzjoni li d-dritt kriminali tal-Istati Membri jiġi applikat għall-uffiċjali tal-Unjoni, l-obbligu ta’ imparzjalità fi ħdan is-servizz pubbliku u l-fakultà li l-Qorti Ġenerali tiġi adita b’rikors għal annullament ta’ deċiżjoni amministrattiva wara l-irtirar tagħha. |
II. Il‑kuntest ġuridiku
3. |
L-Artikolu 11a tar-Regolamenti tal-Persunal tal-Unjoni Ewropea, fil-verżjoni tagħhom applikabbli għat-tilwima (iktar ’il quddiem ir-“Regolamenti tal-Persunal”) jipprovdi li: “1. Uffiċjal m’għandux, fil-qadi ta’ dmirijietu u għajr kif ipprovdut minn hawn ’l quddiem, jieħu ħ[s]ieb affari li fihom, direttament jew indirettament, għandu xi interess personali tali li jfixkel l-indipendenza tiegħu, u, partikolarment, l-interessi tal-familja jew finanzjarji. 2. Kull uffiċjal li jkollu, fil-qadi ta’ dmirijietu, jieħu ħsieb affari kif riferuta hawn fuq, għandu minnufih javża lill-Awtorità tal-Ħatra. L-Awtorità tal-Ħatra għandha tieħu kull miżura xierqa, u tista’ partikolarment tneħħi l-uffiċjal mir-responsabbiltà ta’ din l-affari. 3. Uffiċjal la jista’ jżomm lanqas jakkwista, direttament jew indirettament, f’impriżi li huma suġġetti għall-awtorità ta’ l-istituzzjoni tiegħu jew li kellhom x’jaqsmu ma’ dik l-istituzzjoni, xi interess tat-tali tip jew kwantità li tista’ tfixkel l-indipendenza [tiegħu] fil-qadi ta’ dmirijietu.” |
4. |
L-Artikolu 12a tar-Regolamenti tal-Persunal jipprevedi: “1. L-Uffiċjali għandhom joqogħdu lura minn kull forma ta’ turment [fastidju] psikoloġiku jew sesswali. 2. Uffiċjal li kien vittma ta’ turment psikoloġiku jew sesswali, m’għandux isofri xi effetti ta’ preġudizzju min-naħa ta’ l-istituzzjoni. Uffiċjal li ngħata [jipproduċi] evidenza dwar turment psikoloġiku jew sesswali, m’għandux isofri xi effetti ta’ preġudizzju min-naħa ta’ l-istituzzjoni, sakemm l-uffiċjal aġixxa b’onestà [in bona fide]. 3. ‘Turment psikoloġiku’; ifisser kull imġiba mhux xierqa li ssir tul perjodu, hija ripetittiva jew si[s]tematika u tinvolvi atteġġament fisku [fiżiku], lingwa mlissna jew miktuba, azzjonijiet jew atti oħra li huma intenzjonali u li jistgħu jbaxxu l-personalità, dinjità, jew integrità fisika jew psikoloġika ta’ xi persuna. […]” |
5. |
L-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 19 tar-Regolamenti tal-Persunal jiddikjara: “Uffiċjal m’għandux, mingħajr il-permess tal-awtorità tal-ħatra, jiżvela għall-ebda raġuni, fi proċeduri legali informazzjoni li jaf biha minħabba dmirijietu. Il-permess għandu jkun rifjutat biss fejn l-interessi tal-Unjoni hekk jeħtieġu u t-tali rifjut ma jġibx konsegwenzi kriminali sa fejn l-uffiċjal huwa kkonċernat. Uffiċjal għandu jibqa’ marbut b’dan l-obbligu wara li jħalli s-servizz.” |
6. |
L-Artikolu 21a tar-Regolamenti tal-Persunal huwa fformulat kif ġej: “1. Uffiċjal li jirċievi ordnijiet li jikkunsidra li huma irregolari jew x’aktarx se joħolqu diffikoltajiet serji għandu jinforma s-superjur ta’ fuqu, li għandu, jekk l-informazzjoni tingħata bil-miktub, iwieġeb bil-miktub. Suġġett għall-paragrafu 2, jekk is-superjur ta’ fuqu jikkonferma l-ordnijiet u l-uffiċjal jemmen li t-tali konferma ma tikkostitwix risposta raġonevoli għar-raġunijiet għat-tħassib tiegħu, l-uffiċjal għandu jirreferi l-kwestjoni bil-miktub lill-awtorità tal-ġerarkija ta’ fuqħa eżatt. Jekk ta’ l-aħħar jikkonferma l-ordnijiet bil-miktub, l-uffiċjal għandu jwettaqhom, sakemm ma jidhrux fiċ-ċar li huma illegali, jew jikkostitwixxu ksur fl-istandards relevanti ta-sigurtà. 2. Jekk is-superjur ta’ fuqu eżatt, jikkunsidra li l-ordnijiet għandhom ikun esegwiti minnufih, l-uffiċjal għandu jwettaqhom, sakemm ma jidhrux fiċ-ċar li huma illegali, jew jikkostitwixxu ksur fl-istandards relevanti ta-sigurtà. Fuq it-talba ta’ l-uffiċjal, is-superjur ta’ fuqu eżatt għandu jkun obbligat li jagħti t-tali ordnijiet bil-miktub. 3. Uffiċjal li jinforma lis-superjuri tiegħu dwar ordnijiet li kkunsidra li kienu irregolari jew li x’aktarx iwasslu għal diffikultajiet serji ma għandu jsofri l-ebda preġudizzju f’dak ir-rigward.” |
7. |
L-ewwel paragrafu tal-Artikolu 23 tar-Regolamenti tal-Persunal jipprovdi: “Il-privileġġi u l-immunitajiet li jgawdu l-uffiċjali jingħataw biss fl-interessi tal-Unjoni. Suġġetti għall-Protokoll dwar il-Privileġġi u l-Immunitajiet, l-uffiċjali m’għandhomx ikunu eżentati milli jwettqu l-obbligi privati tagħhom jew milli jħarsu l-liġijiet u r-regoli tal-pulizija fis-seħħ.” |
8. |
L-Artikolu 24 tar-Regolamenti tal-Persunal huwa redatt kif ġej: “L-Unjoni għandha tassisti kull uffiċjal, partikolarment fi proċeduri kontra kull persuna li tagħmel theddid, atti jew kliem ta’ insult jew defamatorji, jew kull attakk fuq persuna jew proprjeta’ li għalihom huwa jew membru mill-familja tiegħu huwa suġġett minħabba l-posizzjoni jew id-dmirijiet tiegħu. Huma għandhom jikkumpensaw in solidum l-uffiċjal għall-ħsara li sofra fit-tali każijiet, sakemm l-uffiċjal ma kkawżax il-ħsara intenzjonalment jew b’negliġenza gravi u ma kienx kapaċi jikseb kumpens mill-persuna li kkważata.” |
9. |
L-Artikolu 59(1) u (3) tar-Regolamenti tal-Persunal jipprevedi: “1. Uffiċjal li jipprovdi evidenza li mhux kapaċi jwettaq id-dmirijiet tiegħu minħabba mard, jew inċident għandu, awtomatikament ikun intitolat għall-vaganzi [leave] tal-mard. L-uffiċjal ikkonċernat għandu jinnotifika l-istituzzjoni tiegħu bl-inkapaċità tiegħu, mill-aktar fis possibbli u fl-istess ġin [ħin] jiddikjara l-indirizz kurrenti tiegħu. Huwa għandu jipproduċi ċertifikat mediku jekk huwa assenti għal aktar minn tlett ijiem. Dan iċ-ċertifikat irid jintbagħat fil-ħames ġurnata ta’ l-assenza l-aktar tard, kif huwa ppruvat mid-data tat-timbru tal-posta. Fin-nuqqas ta’ dan, u sakemm [ħlief jekk] jonqos li jibgħat iċ-ċertifikat minħabba raġunijiet barra l-kontroll tiegħu, l-assenza ta’ l-uffiċjal għandha tkun ikkunsidrata mhux awtorizzata. L-uffiċjal, f’kull ħin, jista’ jkun meħtieġ li jagħmel eżami mediku rranġat mill-istituzzjoni. Jekk l-eżami ma jistax isir minħabba raġunijiet attribwiti lill-uffiċjal, l-assenza tiegħu titqies mhux awtorizzata mid-data meta l-eżami għandu jsir. Jekk jinstab fl-eżami li l-uffiċjal kapaċi jwettaq id-dmirijiet tiegħu, l-assenza tiegħu, suġġetta għas-subparagrafu li ġej, għa[n]dha titqies li mhux ġustifikata mid-data ta’ l-eżami. Jekk l-uffiċjal jikkunsidra li l-konklużjonijiet ta’ l-eżami mediku rranġat mill-Awtorità tal-Ħatra m’humiex iġġustifikati fuq raġunijiet mediċi, huwa jew tabib li jaġixxi f’ismu, jista’ fi żmien jumejn jibgħat lill-istituzzjoni talba li l-kwestjoni tkun riferuta lil tabib indipendenti għal opinjoni. L-istituzzjoni għandha minnufih titrasmetti t-talba għand tabib ieħor, li ftehmu dwaru t-tabib ta’ l-uffiċjal u l-uffiċjal mediku ta’ l-istituzzjoni. Fin-nuqqas tat-tali ftehim fi żmien ħamest ijiem mit-talba, l-istituzzjoni għandha tagħżel persuna minn lista ta’ tobba indipendenti, li tkun stabbilita għal dan l-iskop kull sena bil-kunsens komuni ta’ l-Awtorità tal-Ħatra u l-Kumitat tal-Persunal. L-uffiċjal jista’ fi żmien jumejn utli joġġezzjona għall-għażla ta’ l-istituzzjoni, li minn hemm l-istituzzjoni għandha tagħżel persuna oħra minn fuq il-lista, liema għażla tkun finali. L-opinjoni tat-tabib indipendenti li tingħata wara konsultazzjoni mat-tabib ta’ l-uffiċjal u l-uffiċjal mediku ta’ l-istituzzjoni, għandha tkun vinkolanti. Fejn l-opinjoni tat-tabib indipendenti tikkonferma l-konklużjonijiet ta’ l-eżami rranġat mill-istituzzjoni, l-assenza titqies li mhux iġġustifikata mid-data ta’ dak l-eżami. Fejn l-opinjoni tat-tabib indipendenti ma tikkonfermax il-konklużjonijiet ta’ dak l-eżami, l-assenza titqies għall-iskopijiet kollha li ma kenitx iġġustifikata. […] 3. Mingħajr preġudizzju għall-applikazzjoni tar-regoli dwar proċeduri dixxiplinari, fejn ikun il-każ, kull assenza li titqies mhux iġġustifikata taħt il-paragrafi 1 u 2, għandha titnaqqas mill-vakanzi tas-sena ta’ l-uffiċjal ikkonċernat. Fil-każ li l-uffiċjal ma baqalux intitolament għal vakanzi, għandu jitlef il-benefiċċju tar-remunerazzjoni għall-perjodu li jikkorrospondi.” |
10. |
L-ewwel paragrafu tal-Artikolu 60 tar-Regolamenti tal-Persunal huwa fformulat kif ġej: “Ħlief fil-każ ta’ mard jew inċident, uffiċjal ma jistax ikun assenti mingħajr permess minn qabel tas-superjur tiegħu dirett fuqu. Mingħajr preġudizzju għal xi miżuri dixxiplinari li jistgħu japplikaw, kull assenza mhux awtorizzata li hija stabbilita sew għandha titnaqqas mill-leave ta’ kull sena ta’ l-uffiċjal konċernat. Jekk uża l-leave ta’ xogħol tiegħu, għandu jitlef ir-remunerazzjoni tiegħu għal perjodu ekwivalenti.” |
11. |
L-Artikolu 6(5) tal-Anness IX tar-Regolamenti tal-Persunal jipprevedi: “L-uffiċjal ikkonċernat għandu jkun intitolat li jirrifjuta wieħed mill-membri tal-Bord fi żmien ħamest ijiem mill-istabbiliment tal-Bord. L-istituzzjoni għandha wkoll tkun intitolata li tirrifjuta wieħed mill-membri tal-Bord. Fl-istess limitu ta’ żmien, membri tal-Bord jistgħu jitolbu li jkunu skużati mid-dmir għal raġunijiet leġittimi u għandhom jirtiraw jekk jeżisti konflitt ta’ interess. […]” |
III. Il‑fatti li wasslu għall‑kawża, il‑proċedura quddiem il‑Qorti Ġenerali u s‑sentenza appellata
A. Il‑fatti li wasslu għall‑kawża
12. |
Il-fatti li wasslu għall-kawża huma esposti fil-punti 1 sa 33 tas-sentenza appellata. Huma jistgħu, għall-finijiet ta’ din il-proċedura, jinġabru fil-qosor kif ġej. |
13. |
PV, li kien uffiċjali tal-Kummissjoni Ewropea sa mis‑16 ta’ Lulju 2007, kien ikkollokat mad-Direttorat Ġenerali (DĠ) tal-Impjieg, tal-Affarijiet Soċjali u tal-Inklużjoni tal-Kummissjoni sat‑30 ta’ Settembru 2009. |
14. |
Wara li qies li kien vittma ta’ fastidju, PV ressaq, fil‑5 ta’ Awwissu 2009, talba għal assistenza fuq il-bażi tal-Artikolu 24 u tal-Artikolu 90(1) tar-Regolamenti tal-Persunal. Din il-proċedura ngħalqet fid‑9 ta’ Ġunju 2010, wara investigazzjoni mwettqa mill-Uffiċċju għall-Investigazzjoni u d-Dixxiplina tal-Kummissjoni, li kkonkluda li l-kundizzjonijiet meħtieġa mill-Artikolu 12a(3) tar-Regolamenti tal-Persunal biex aġir partikolari jiġi kklassifikat bħala fastidju psikoloġiku ma ġewx issodisfatti, u wara t-trasferiment ta’ PV għad-DĠ tal-Baġit tal-Kummissjoni fl‑1 ta’ Ottubru 2009. |
15. |
Fl‑1 ta’ April 2013, PV ġie kkollokat mad-diviżjoni “Amministrazzjoni Baġitarja u Finanzjarja” tad-DĠ tal-Interpretazzjoni tal-Kummissjoni. |
16. |
Fit‑12 ta’ Novembru 2013, il-kap ta’ din id-diviżjoni ressaq ilment dixxiplinari kontra PV minħabba aġir problematiku, nuqqas ta’ applikazzjoni tal-proċeduri fis-seħħ u nuqqas ta’ prestazzjoni. |
17. |
B’effett mit‑8 ta’ Mejju 2014, PV ma ppreżentax ruħu iktar għax-xogħol peress li qies li kien vittma ta’ fastidju psikoloġiku u bagħat ċertifikati mediċi maħruġa mit-tabib tiegħu. |
18. |
Fis‑27 ta’ Ġunju u fl‑10 ta’ Ottubru 2014, l-uffiċjali mediċi tal-Kummissjoni taw l-opinjoni medika tagħhom u indikaw li PV kien kapaċi jirritorna għax-xogħol. Sussegwentement, PV intalab imur għal check-ups mediċi u huwa ma marx. |
19. |
Fit‑23 ta’ Diċembru 2014, PV ressaq it-tieni talba għal assistenza skont l-Artikolu 24 tar-Regolamenti tal-Persunal. Permezz ta’ deċiżjoni tat‑12 ta’ Marzu 2015, l-Awtorità tal-Ħatra ddeċidiet li ma kienx hemm ħjiel ta’ xi tip ta’ fastidju psikoloġiku kontra PV u kkonkludiet li l-applikazzjoni ta’ miżuri urġenti ta’ tneħħija ma kinitx, konsegwentement, iġġustifikata. |
20. |
Filwaqt li kkunsidrat li l-assenzi ta’ PV kienu inġustifikati, il-Kummissjoni adottat diversi deċiżjonijiet ta’ tnaqqis mis-salarju ta’ PV. |
21. |
Fl‑10 ta’ Lulju 2015, il-Kummissjoni fetħet il-proċedura dixxiplinari CMS 13/087 kontra PV minħabba insubordinazzjoni repetuta fl-eżerċizzju tal-funzjonijiet tiegħu, aġir mhux xieraq u assenzi inġustifikati. |
22. |
Permezz ta’ deċiżjonijiet tal‑31 ta’ Mejju u tal‑5 ta’ Lulju 2016, l-Awtorità tal-Ħatra kkunsidrat li l-assenzi ta’ PV għall-perijodi mill‑5 ta’ Frar sal‑31 ta’ Marzu 2016 u mill‑4 ta’ April sal‑31 ta’ Mejju 2016 kienu irregolari. |
23. |
Permezz ta’ deċiżjoni tal‑11 ta’ Lulju 2016, l-Uffiċċju tal-Amministrazzjoni u l-Ħlas tal-Intitolamenti Individwali (PMO) iddeċieda li jissospendi l-ħlas tas-salarju tar-rikorrent b’effett mill‑1 ta’ Lulju 2016. |
24. |
Permezz ta’ deċiżjoni tal-Awtorità tal-Ħatra tas‑26 ta’ Lulju 2016, adottata wara l-konklużjonijiet tal-proċedura dixxiplinari CMS 13/087, PV ġie mkeċċi mill-funzjonijiet tiegħu b’effett mill‑1 ta’ Awwissu 2016 (iktar ’il quddiem id-“deċiżjoni ta’ revoka tas‑26 ta’ Lulju 2016”). PV ressaq ilment kontra din id-deċiżjoni li ġie miċħud permezz ta’ deċiżjoni tal-Awtorità tal-Ħatra tat‑2 ta’ Frar 2017. |
25. |
Permezz ta’ nota tal‑31 ta’ Lulju 2016, id-Direttur Ġenerali tad-DĠ tal-Interpretazzjoni kkomunika lil PV dwar l-intenzjoni tiegħu li jikkunsidra bħala irregolari l-asssenzi tiegħu mit‑2 ta’ Ġunju sal‑31 ta’ Lulju 2016 u li jagħmel it-tnaqqis korrispondenti mis-salarju tiegħu. L-ilment imressaq minn PV kontra din in-nota ġie miċħud permezz ta’ deċiżjoni tal-Awtorità tal-Ħatra tas‑17 ta’ Jannar 2017. |
26. |
Permezz ta’ ittra ta’ informazzjoni minn qabel tal‑21 ta’ Settembru 2016, il-PMO informa lil PV li huwa kellu jħallas lill-Kummissjoni dejn ta’ EUR 42 704.74, li jikkorrispondi għall-assenzi inġustifikati tiegħu. L-ilment imressaq minn PV kontra din id-deċiżjoni ġie miċħud permezz ta’ deċiżjoni tal-Awtorità tal-Ħatra tas‑17 ta’ Jannar 2017. |
27. |
Fl‑24 ta’ Lulju 2017, l-Awtorità tal-Ħatra rtirat id-deċiżjoni ta’ tkeċċija tagħha tas‑26 ta’ Lulju 2016 u PV ġie informat, permezz ta’ nota tad-Direttur Ġenerali tad-DĠ tar-Riżorsi Umani u s-Sigurtà li fis‑16 ta’ Settembru 2017 huwa kien ser jiġi rreintegrat fi ħdan id-diviżjoni “Sistemi Informatiċi u ta’ Konferenza” tad-DĠ tal-Interpretazzjoni. L-ilment imressaq minn PV kontra d-deċiżjoni ta’ rtirar tat-tkeċċija tiegħu ġie miċħud permezz ta’ deċiżjoni tal-Awtorità tal-Ħatra tal‑15 ta’ Jannar 2018. |
28. |
Permezz ta’ nota tat‑12 ta’ Settembru 2017, id-direttur tal-PMO għamel tpaċija bejn l-ammonti dovuti lil PV għall-perijodu li matulu kien tkeċċa mill-funzjonijiet tiegħu u d-dejn ta’ dan tal-aħħar lejn il-Kummissjoni, li rriżulta fi ħlas ta’ EUR 9550 favur PV. L-ilment imressaq minn PV kontra din in-nota ta’ tpaċija ġie miċħud permezz ta’ deċiżjoni tal-Awtorità tal-Ħatra tad‑9 ta’ Marzu 2018. |
29. |
Fl‑20 ta’ Settembru 2017, PV ġie informat li l-assenzi tiegħu mis‑16 ta’ Settembru 2017 kienu meqjusa bħala irregolari. |
30. |
Fis‑6 ta’ Ottubru 2017, il-Kummissjoni fetħet il-proċedura dixxiplinari CMS 17/025, għall-istess ilmenti bħal dawk tal-proċedura dixxiplinari CMS 13/087. L-ilment imressaq minn PV kontra l-ftuħ tal-proċedura dixxiplinari l-ġdida ġie miċħud permezz ta’ deċiżjoni tal-Awtorità tal-Ħatra tat‑2 ta’ Mejju 2018. |
31. |
Fit‑13 ta’ Ottubru 2017, il-Kummissjoni adottat deċiżjoni li ġġib għal żero s-salarju ta’ PV b’effett mill‑1 ta’ Ottubru 2017. |
32. |
Permezz ta’ posta elettronika tal‑15 ta’ Novembru 2017, PV ġie mistieden jipparteċipa fl-eżerċizzju ta’ evalwazzjoni FP 2016. L-ilment imressaq minn PV kontra din l-istedina ġie miċħud permezz ta’ deċiżjoni tal-Awtorità tal-Ħatra tas‑16 ta’ Marzu 2018. |
33. |
Permezz ta’ posta elettronika tat‑22 ta’ Frar 2018, PV ġie mistieden jipparteċipa fl-eżerċizzju ta’ evalwazzjoni FP 2017. L-ilment imressaq minn PV kontra din l-istedina ġie miċħud permezz ta’ deċiżjoni tal-Awtorità tal-Ħatra tal‑1 ta’ Ġunju 2018. |
34. |
Permezz ta’ deċiżjoni tal‑21 ta’ Ottubru 2019, il-Kummissjoni keċċiet lil PV mill-funzjonijiet tiegħu wara l-konklużjonijiet tal-proċedura dixxiplinari CMS 17/025. Din it-tkeċċija daħlet fis-seħħ fl‑1 ta’ Novembru 2019. |
B. Il‑proċedura quddiem il‑Qorti Ġenerali u s‑sentenza appellata
35. |
Permezz ta’ rikors ippreżentat fir-Reġistru tal-Qorti Ġenerali fis‑17 ta’ Diċembru 2017, wara li tħalla jibbenefika mill-għajnuna legali mill-President tal-Qorti Ġenerali, PV adixxa lill-Qorti Ġenerali b’rikors intiż għall-annullament ta’ diversi atti u għall-kundanna tal-Kummissjoni għall-ħlas ta’ EUR 889000 u EUR 132 828.67 bħala kumpens għad-danni rispettivament morali u materjali allegati. |
36. |
Insostenn ta’ dak ir-rikors, PV invoka ħames motivi bbażati, b’mod partikolari, l-ewwel, fuq il-ksur tal-Artikolu 12a tar-Regolamenti tal-Persunal, it-tieni, fuq il-ksur tal-Artikoli 11a, 21a u 23 tar-Regolamenti tal-Persunal kif ukoll fuq il-prinċipji ta’ legalità u ta’ regolarità tal-atti amministrattivi, it-tielet, fuq il-ksur tal-prinċipju ta’ premura u tad-dmir ta’ assistenza stabbilit fl-Artikolu 24 tar-Regolamenti tal-Persunal u, ir-raba’, tal-Artikoli 59 u 60 tar-Regolamenti tal-Persunal. |
37. |
Permezz ta’ att sottomess fir-Reġistru tal-Qorti Ġenerali fil‑11 ta’ April 2018, PV adixxa lill-Qorti Ġenerali b’rikors intiż għall-konstatazzjoni li huwa kien vittma ta’ fastidju psikoloġiku, għall-annullament ta’ atti oħra u għall-kundanna tal-Kummissjoni biex tħallsu EUR 98000 u EUR 23 190.44 bħala kumpens għad-danni rispettivament morali u materjali allegati. |
38. |
Insostenn ta’ dak ir-rikors, PV invoka seba’ motivi bbażati b’mod partikolari, l-ewwel, fuq il-ksur tal-Artikolu 12a tar-Regolamenti tal-Persunal, it-tieni, fuq il-ksur tal-Artikoli 21a u 23 tar-Regolamenti tal-Persunal kif ukoll fuq il-prinċipji ta’ legalità u ta’ regolarità tal-atti amministrattivi, it-tielet, fuq il-ksur tal-Artikolu 11a tar-Regolamenti tal-Persunal u tal-Artikolu 41(1) tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea (iktar ’il quddiem il-“Karta”), ir-raba’, fuq il-ksur tal-prinċipju ta’ premura u l-ħames, fuq il-ksur tal-prinċipju tal-eċċezzjoni tan-nuqqas ta’ eżekuzzjoni u tal-prinċipju ta’ legalità. |
39. |
Permezz tas-sentenza appellata, il-Qorti Ġenerali ċaħdet, fl-intier tagħhom, ir-rikorsi ppreżentati minn PV. |
40. |
Fl-ewwel lok, il-Qorti Ġenerali kkonstatat l-inammissibbiltà tat-talbiet ta’ PV intiżi biex il-Qorti Ġenerali tikkonstata li huwa kien vittma ta’ fastidju psikoloġiku kif ukoll dawk intiżi għall-annullament, b’mod partikolari, tad-deċiżjoni ta’ tkeċċija tas‑26 ta’ Lulju 2016 u tad-deċiżjonijiet ikkontestati sussidjarjament fil-Kawża T‑786/16, li fosthom hemm deċiżjonijiet ta’ tnaqqis mis-salarju, id-deċiżjonijiet ta’ rifjut ta’ talbiet għall-assistenza u opinjonijiet mediċi dwar l-assenzi mhux iġġustifikati. |
41. |
Fit-tieni lok, il-Qorti Ġenerali ċaħdet bħala infondati t-talbiet għal annullament fiż-żewġ rikorsi. |
42. |
Qabel kollox, hija sostniet li l-fatti dwar il-fastidju psikoloġiku allegati minn PV ma kinux ipprovati b’mod suffiċjenti fid-dritt. |
43. |
Fit-tielet lok, il-Qorti Ġenerali ċaħdet l-argumenti ta’ PV dwar il-ksur tal-Artikoli 11a, 21a u 23 tar-Regolamenti tal-Persunal u tal-prinċipji ta’ legalità u ta’ regolarità tal-atti amministrattivi, tal-prinċipju ta’ premura kif ukoll tad-dmir ta’ assistenza stabbilit fl-Artikolu 24 tar-Regolamenti tal-Persunal, tal-Artikoli 59 u 60 tar-Regolamenti tal-Persunal u tal-prinċipji tal-eċċezzjoni ta’ nuqqas ta’ eżekuzzjoni u ta’ legalità. |
44. |
Fir-raba’ lok, il-Qorti Ġenerali ċaħdet it-talbiet għall-kumpens ta’ PV, filwaqt li kkunsidrat li dawn huma bbażati, essenzjalment, fuq l-allegata natura illegali tad-deċiżjonijiet li kienu s-suġġett tar-rikorsi għal annullament u li l-illegalità tagħhom ma ġietx stabbilita. |
IV. Il‑proċedura quddiem il‑Qorti tal‑Ġustizzja u t‑talbiet tal‑partijiet
A. Il‑proċedura quddiem il‑Qorti tal‑Ġustizzja
45. |
Konformement mal-Artikolu 76(2) tar-Regoli tal-Proċedura, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li ma żżommx seduta għat-trattazzjoni. |
B. It‑talbiet tal‑partijiet
46. |
L-appell ġie ppreżentat minn PV fit‑23 ta’ Novembru 2020 u ġie rreġistrat fir-Reġistru tal-Qorti tal-Ġustizzja fit‑30 ta’ Novembru 2020. PV jitlob li l-Qorti tal-Ġustizzja jogħġobha:
|
47. |
Il-Kummissjoni ssottomettiet risposta fit‑22 ta’ April 2021, li ġiet irreġistrata fir-Reġistru tal-Qorti tal-Ġustizzja fit‑23 ta’ April 2021, li fiha hija talbet li l-Qorti tal-Ġustizzja jogħġobha:
|
V. Analiżi ġuridika
A. Rimarki preliminari
48. |
Kif indikajt fl-introduzzjoni, dawn il-konklużjonijiet ser jikkonċentraw fuq l-ewwel żewġ aggravji kif ukoll fuq it-tmien aggravju. Il-kwistjonijiet legali li għandhom jiġu eżaminati jirrigwardaw, essenzjalment, ir-rwol tad-dritt kriminali tal-Istati Membri biex japplika għall-uffiċjali tal-Unjoni, l-obbligu ta’ imparzjalità fi ħdan is-servizz pubbliku u l-possibbiltà li l-Qorti Ġenerali tiġi adita b’rikors għal annullament ta’ deċiżjoni amministrattiva wara l-irtirar tagħha. L-eżami ta’ dawn il-kwistjonijiet legali fid-dawl tal-kuntest speċifiku tal-kawża hawnhekk jidher indispensabbli għas-soluzzjoni tat-tilwima. |
49. |
Fid-dawl tal-kumplessità tal-fatti ta’ din il-kawża, jidhirli li huwa xieraq li jitfakkru, b’mod preliminari, ir-regoli dwar il-proċedura tal-appell. Konformement mat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 256(1) TFUE u mal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 58 tal-Istatut tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea, l-appell huwa limitat għal punti ta’ dritt. Fil-fatt, kif tikkonferma l-ġurisprudenza stabbilita, il-Qorti Ġenerali biss għandha kompetenza, min-naħa, biex tikkonstata l-fatti u, min-naħa l-oħra, biex tevalwa dawn il-fatti. Min-naħa l-oħra, il-Qorti tal-Ġustizzja ma għandhiex kompetenza biex tikkonstata l-fatti u lanqas, bħala prinċipju, biex teżamina l-provi li l-Qorti Ġenerali qieset insostenn ta’ dawn il-fatti. Konsegwentement, l-evalwazzjoni tal-provi mill-Qorti Ġenerali ma tikkostitwixxix kwistjoni ta’ liġi suġġetta, bħala tali, għall-istħarriġ tal-Qorti tal-Ġustizzja ( 2 ). |
50. |
Madankollu, meta l-Qorti Ġenerali tkun ikkonstatat jew evalwat il-fatti, il-Qorti tal-Ġustizzja għandha l-kompetenza, skont l-Artikolu 256 TFUE, biex teżerċita stħarriġ fuq il-klassifikazzjoni ġuridika ta’ dawn il-fatti u fuq il-konsegwenzi legali li jkunu ġew misluta minnhom mill-Qorti Ġenerali. B’mod eċċezzjonali, il-Qorti tal-Ġustizzja tista’ tistħarreġ l-evalwazzjoni tal-fatti mill-Qorti Ġenerali meta rikorrent jallega żnaturament tal-provi mill-Qorti Ġenerali ( 3 ). F’dan il-każ, ir-rikorrent għandu jindika b’mod preċiż il-provi li jingħad li ġew żnaturati u juri l-iżbalji fl-evalwazzjoni li, fil-fehma tiegħu, wasslu għal tali żnaturament. Kif jirriżulta mill-ġurisprudenza, żnaturament jeżisti meta, mingħajr ma jiġu prodotti provi ġodda, l-evalwazzjoni tal-provi eżistenti tidher manifestament żbaljata ( 4 ). |
51. |
Dawn ir-rimarki preliminari jieħdu sinjifikat partikolari f’dan il-kuntest peress li PV iqiegħed inkwistjoni l-evalwazzjoni ta’ diversi punti ta’ fatt kif ukoll ċerti konklużjonijiet li waslet għalihom il-Qorti Ġenerali. Wieħed jirreferi, b’mod partikolari, għall-allegat fastidju psikoloġiku li PV allegatament ġarrab min-naħa ta’ uffiċjali oħra fil-kuntest tal-funzjonijiet tiegħu, mingħajr madankollu ma rnexxilux jipprova dan fl-ewwel istanza. F’dan ir-rigward, jeħtieġ li jiġi rrilevat li l-Qorti Ġenerali kkonstatat fis-sentenza tagħha, mingħajr ma wettqet żball ta’ liġi, li l-informazzjoni pprovduta minn PV ma kinitx tippermetti li tiġi kkonstatata l-eżistenza ta’ tali fastidju psikoloġiku ( 5 ). Barra minn hekk, jeħtieġ li jiġi osservat li l-Qorti Ġenerali indikat, ġustament, li numru ta’ miżuri li bihom ġiet ikkritikata l-Kummissjoni u interpretati minn PV bħala li jistgħu jikkostitwixxu fastidju, bħalma hija s-sospensjoni tas-salarju minħabba assenza mhux iġġustifikata u l-evalwazzjoni tal-kompetenza, tal-prestazzjoni u tal-aġir fis-servizz ta’ kull uffiċjali, huma espressament previsti fir-Regolamenti tal-Persunal ( 6 ). Huwa evidenti li, fin-nuqqas ta’ elementi kuntrarji, il-legalità ta’ dawn il-miżuri ma tistax serjament titqiegħed inkwistjoni. |
52. |
Konsegwentement, għalkemm PV jikkontesta l-motivi tas-sentenza appellata, il-proċedura tal-appell ma tistax madankollu tiġi mibdula b’mod li tobbliga lill-Qorti tal-Ġustizzja terġa’ tevalwa hija stess il-fatti. Min-naħa l-oħra, meħud kont tat-tqassim ċar tal-kompetenzi bejn il-qrati tal-Unjoni, deskritt fil-punti preċedenti, huwa imperattiv li l-eżami tal-appell jiġi llimitat għal analiżi stretta tal-punti legali miġjuba quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja. |
B. Fuq l‑ewwel aggravju
1. Argumenti tal‑partijiet
53. |
Permezz tal-ewwel aggravju tiegħu PV jikkritika l-evalwazzjoni magħmula mill-Qorti Ġenerali, fil-punti 184 u 185 tas-sentenza appellata, fuq l-argumenti magħmula fl-ewwel istanza fuq il-ksur tal-Artikoli 21a u 23 tar-Regolamenti tal-Persunal. |
54. |
Fl-ewwel lok, huwa jsostni li l-Qorti Ġenerali marret kontra l-Artikolu 2 TUE kif ukoll l-Artikolu 67(3) u l-Artikolu 270 TFUE billi ddeċidiet, fil-punt 185 tas-sentenza appellata, li r-relazzjoni ta’ xogħol bejn uffiċjal u l-istituzzjoni tiegħu hija rregolata esklużivament mir-Regolamenti tal-Persunal, filwaqt li sorsi oħra tad-dritt ikunu rilevanti, b’mod partikolari d-dritt kriminali tal-Istat Membru li fit-territorju tiegħu jaħdem il-membru tal-persunal ikkonċernat. Għaldaqstant, kull reat kriminali mwettaq minn membru tal-persunal jikkostitwixxi ksur tal-Artikolu 23 tar-Regolamenti tal-Persunal. Madankollu, il-fastidju psikoloġiku, il-falsifikazzjoni fi skritturi pubbliċi, l-opinjonijiet mediċi foloz u l-korruzzjoni jikkostitwixxu ksur tal-Kodiċi Kriminali Belġjan. |
55. |
Fit-tieni lok, huwa jsostni li l-Qorti Ġenerali żnaturat il-fatti b’ommissjoni, billi ma ħaditx inkunsiderazzjoni diversi elementi determinanti. PV jiċċita, qabel kollox, id-digrieti tal-qorti istruttorja Belġjana li jordnaw is-smigħ, taħt is-sistema “Salduz III”, ta’ ċerti uffiċjali tal-Kummissjoni involuti fl-adozzjoni ta’ ċerti atti kkontestati, li juru li dawn il-persuni jitqiesu li kienu ssuspettati bil-fatti kontenzjużi. Huwa jirreferi, sussegwentement, għas-sekwestru tal-fajl dixxiplinari CMS 17/025 mill-qorti istruttorja bħala prova tar-reat “falsifikazzjoni fi skritturi pubbliċi” li seħħ fid‑19 ta’ Settembru 2018. |
56. |
Fit-tielet lok, huwa jsostni li l-Qorti Ġenerali wettqet żball ta’ liġi billi qieset, fil-punt 184 tas-sentenza appellata, li hija biss sentenza ta’ kundanna li tista’ tistabbilixxi l-fatti ta’ fastidju psikoloġiku jew il-falsifikazzjoni fl-iskritturi u billi rrifjutat li tieħu inkunsiderazzjoni d-digrieti adottati fil-kuntest tal-istruttorja Belġjana b’rabta ma’ dawn il-fatti. |
57. |
Il-Kummissjoni ssostni, l-ewwel, li l-ilment ta’ PV ibbażat fuq l-allegat żball ta’ liġi li jsostni li wettqet il-Qorti Ġenerali fil-punt 185 tas-sentenza appellata jirriżulta minn interpretazzjoni żbaljata ta’ din is-sentenza. Il-Qorti Ġenerali fakkret biss, f’dan il-punt, li r-relazzjoni ta’ xogħol bejn uffiċjal u l-istituzzjoni tiegħu hija rregolata mir-Regolamenti tal-Persunal u li l-Qorti Ġenerali tapplika biss id-dritt tas-servizz pubbliku u mhux kwalunkwe dritt nazzjonali. |
58. |
It-tieni, il-Qorti Ġenerali rrilevat, mingħajr ma żnaturat il-fatti, li l-qrati Belġjani ma ddeċidewx fuq il-fatti allegati minn PV. F’dan ir-rigward, it-taħrika ta’ ċerti uffiċjali tal-Kummissjoni għal smigħ taħt is-sistema “Salduz III” b’ebda mod ma tikkostitwixxi rikonoxximent tal-ħtija tagħhom. Barra minn hekk, il-Qorti Ġenerali ma żnaturatx il-fatti billi ma siltet ebda konsegwenza mill-allegat sekwestru tal-fajl dixxiplinari CMS 17/025 minn qorti istruttorja Belġjana, fuq l-inizjattiva ta’ PV li b’ebda mod ma tippermetti li jiġi dedott li ġiet ipprovata l-“falsifikazzjoni fi skritturi pubbliċi”. |
59. |
It-tielet, il-Qorti Ġenerali kkunsidrat ġustament li lmenti kriminali li jkunu qegħdin jiġu investigati ma jippermettux li tintwera l-eżistenza ta’ fastidju psikoloġiku jew falsifikazzjoni fl-iskritturi. |
2. Evalwazzjoni
60. |
Permezz tal-ewwel aggravju tiegħu, PV isostni li l-Qorti Ġenerali wettqet żball ta’ liġi billi ddeċidiet, fil-punt 185 tas-sentenza appellata, li r-relazzjoni ta’ xogħol bejn uffiċjal u l-istituzzjoni tiegħu hija “esklużivament” irregolata mir-Regolamenti tal-Persunal. Ir-raġunament żviluppat mill-Qorti Ġenerali f’dan il-punt jikkonsisti f’li tiġi injorata, fuq il-bażi tal-Artikolu 270 TFUE, kull rilevanza tad-dritt nazzjonali u, b’mod partikolari, tad-dritt kriminali, fl-eżami tal-punt dwar jekk l-Awtorità tal-Ħatra kisritx l-Artikoli 21 u 23 tar-Regolamenti tal-Persunal billi adottat id-deċiżjonijiet ikkontestati fl-ewwel istanza. Madankollu, skont PV, il-Qorti Ġenerali marret kontra “s-sorsi l-oħra tad-dritt” li wara kollox jirregolaw ir-relazzjoni ta’ xogħol u b’mod partikolari l-leġiżlazzjoni kriminali tal-Istat Membru tal-post tax-xogħol tal-uffiċjal. |
61. |
F’dan ir-rigward, jeħtieġ li jitfakkar li PV kien sostna quddiem il-Qorti Ġenerali li d-deċiżjonijiet inkwistjoni huma vvizzjati b’illegalità minħabba li huma bbażati fuq atti li jikkostitwixxu reati kriminali mwettqa minn uffiċjali u membri tal-persunal tal-Kummissjoni fit-territorju Belġjan. PV kien argumenta li, skont l-Artikolu 21a(2) tar-Regolamenti tal-Persunal, uffiċjal jew membru tal-persunal tal-Unjoni għandu jirrifjuta li jwettaq atti illegali u li, konformement mal-Artikolu 23 tar-Regolamenti tal-Persunal, huwa marbut li josserva l-liġijiet tal-pulizija tal-pajjiż li fih huwa jaħdem. Din hija r-raġuni għalfejn PV isostni li l-Awtorità tal-Ħatra kellha tieħu inkunsiderazzjoni d-deċiżjonijiet meħuda mill-awtoritajiet ġudizzjarji Belġjani wara l-ilmenti bil-kostituzzjoni ta’ parte civile li huwa kien ressaq kontra diversi persuni. |
a) Ir‑regoli tad‑dritt tas‑servizz pubbliku fl‑ordinament ġuridiku tal‑Unjoni
62. |
Qabel kollox, jeħtieġ li jiġi osservat li, kif jindika PV fl-osserazzjonijiet tiegħu, ir-regoli tad-dritt li jirregolaw is-servizz pubbliku jinsabu fil-livelli kollha tal-ġerarkija tar-regoli tal-ordinament ġuridiku tal-Unjoni, jiġifieri fid-dritt primarju, fil-prinċipji ġenerali u fid-dritt sekondarju. F’dan il-kuntest, ċertament ma għandhiex tintesa l-kontribuzzjoni prezzjuża li l-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja u tal-Qorti Ġenerali tagħti lir-regoli applikabbli għall-uffiċjali u għall-membri l-oħra tal-persunal. Is-sentenzi tagħhom huma vinkolanti fuq l-istituzzjonijiet bis-saħħa tal-Artikolu 266 TFUE. Dan premess, huwa d-dritt ikkodifikat, kif ukoll l-interazzjoni tiegħu mal-ordinamenti ġuridiċi nazzjonali, li għandu importanza ewlenija għall-finijiet tal-eżami tal-ewwel aggravju. |
1) Id‑dritt primarju l‑prinċipji ġenerali tad‑dritt
63. |
Id-dritt primarju huwa magħmul prinċipalment mit-trattati kostituttivi u l-protokolli tagħhom kif ukoll mill-Karta. Diversi prinċipji fundamentali mdaħħla fit-Trattati huma vinkolanti fuq l-uffiċjali fl-eżerċizzju tal-funzjonijiet tagħhom. Dawn huma, pereżempju, il-valuri u l-għanijiet tal-Unjoni, iddikjarati rispettivament fl-Artikoli 2 u 3 TUE. Barra minn hekk, skont l-Artikolu 298(1) TFUE, fit-twettiq tal-missjonijiet tagħhom, l-istituzzjonijiet, il-korpi u l-organi tal-Unjoni għandu jkollhom l-appoġġ ta’ amministrazzjoni Ewropea miftuħa, effiċjenti u indipendenti. Min-naħa l-oħra, dispożizzjonijiet oħra tad-dritt primarju jeħtieġu l-adozzjoni, min-naħa tal-istituzzjonijiet, ta’ atti tad-dritt sekondarju sabiex ikunu kkonkretizzati. Dan huwa l-każ tal-Artikolu 336 TFUE, li jipprovdi li l-Parlament Ewropew u l-Kunsill, li jaġixxu permezz ta’ regolamenti konformement mal-proċedura leġiżlattiva ordinarja, u wara konsultazzjoni mal-istituzzjonijiet l-oħra interessati, għandhom jistabbilixxu r-Regolamenti tal-Persunal għall-uffiċjali u l-Kondizzjonijiet tal-Impjieg applikabbli għall-aġenti l-oħra tal-Unjoni. |
64. |
L-Artikolu 270 TFUE jagħti lill-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea l-kompetenza li tiddeċiedi kull tilwima bejn l-Unjoni u l-aġenti tagħha, fil-limiti u taħt il-kundizzjonijiet stabbiliti fir-Regolamenti tal-Persunal għall-Uffiċjali u l-Kondizzjonijiet tal-Impjieg applikabbli għall-Aġenti l-oħra tal-Unjoni. L-Artikolu 340 TFUE jipprevedi, min-naħa tiegħu, li l-Unjoni hija obbligata, skont il-prinċipji ġenerali komuni għas-sistemi legali tal-Istati Membri, tagħmel tajjeb għal kull dannu kkaġunat mill-istituzzjonijiet tagħha jew mill-impjegati tagħha fit-twettiq ta’ dmirijiethom u li r-responsabbiltà personali tal-impjegati tagħha lejn l-Unjoni hija rregolata bid-dispożizzjonijiet previsti fir-Regolamenti tal-Persunal jew fil-Kondizzjonijiet tal-Impjieg applikabbli għalihom. B’mod iktar preċiż, l-Artikolu 339 TFUE jimponi fuq l-uffiċjali tal-Unjoni obbligu li ma jiżvelawx l-informazzjoni li, min-natura tagħha, hija koperta bis-sigriet professjonali u, b’mod partikolari, tagħrif li jirriferi għal impriżi u li jikkonċerna r-relazzjonijiet kummerċjali tagħhom jew l-elementi tal-costing tagħhom. |
65. |
Konformement mal-Artikolu 51 TUE, il-protokolli għandhom l-istess valur ġuridiku bħat-trattati u jifformaw parti integrali mid-dritt primarju. Fosthom, il-Protokoll Nru 7 dwar il-Privileġġi u l-Immunitajiet tal-Unjoni Ewropea (iktar ’il quddiem il-“Protokoll Nru 7”) isemmi direttament lill-uffiċjali u lill-membri l-oħra tal-persunal f’diversi dispożizzjonijiet minn tiegħu u jiddedikalhom il-Kapitolu V tiegħu. Dan il-protokoll fih dispożizzjonijiet essenzjali għas-servizz pubbliku, b’mod partikolari fil-qasam tal-immunità fiskali u ġudizzjarja, li fuqhom ser nitkellem iktar ’il quddiem fl-analiżi tiegħi ( 7 ). |
66. |
Il-Karta, li konformement mal-Artikolu 6(1) TUE għandha l-istess valur legali bħat-Trattati, tapplika għall-atti kollha ta’ dritt sekondarju tal-Unjoni – li jinkludu b’mod partikolari r-Regolamenti tal-Persunal. L-uffiċjali jibbenefikaw mid-drittijiet protetti mill-Karta u għandhom, min-naħa tagħhom, jirrispettaw id-drittijiet fundamentali taċ-ċittadini fl-eżerċizzju tal-funzjonijiet tagħhom. F’dan ir-rigward, l-Artikolu 41 tal-Karta, li jistabbilixxi d-dritt għal amministrazzjoni tajba, għandu importanza partikolari ( 8 ). |
67. |
Matul il-proċess tal-integrazzjoni Ewropea, il-Qorti tal-Ġustizzja siltet diversi prinċipji ġenerali tad-dritt tal-Unjoni. Fil-qasam tas-servizz pubbliku, dawn il-prinċipji jirrigwardaw, essenzjalment, id-drittijiet fundamentali protetti mill-Konvenzjoni Ewropea għall-Protezzjoni tad-Drittijiet tal-Bniedem u tal-Libertajiet Fundamentali, iffirmata f’Ruma fl‑4 ta’ Novembru 1950 (iktar ’il quddiem il-“KEDB”). Skont l-Artikolu 6(3) TUE, id-drittijiet fundamentali, kif iggarantiti mill-KEDB, għandhom jagħmlu parti mill-prinċipji ġenerali tad-dritt tal-Unjoni. Qabel ma l-Karta kisbet saħħa vinkolanti, il-KEDB kienet tikkostitwixxi sors essenzjali fil-qasam tal-protezzjoni taċ-ċittadini, inklużi l-uffiċjali. |
68. |
Għalkemm huwa minnu li llum il-Karta għandha rwol iktar importanti, jibqa’ f’idejn il-qrati tal-Unjoni li jkomplu, jekk meħtieġ, jirreferu għall-Karta u għall-ġurisprudenza tal-Qorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem biex jinterpretaw id-dispożizzjonijiet li jinsabu fil-Karta jew ukoll jikkompletaw il-protezzjoni ggarantita minnhom. Il-KEDB ma tilfitx l-importanza tagħha għall-iżvilupp tad-dritt tal-Unjoni peress li l-Artikolu 52(3) tal-Karta jipprovdi li, sa fejn din il-Karta fiha drittijiet li jikkorrispondu għal drittijiet iggarantiti mill-KEDB, it-tifsira u l-portata tagħhom huma l-istess bħal dawk stabbiliti mill-konvenzjoni msemmija, mingħajr dan ma jipprekludi lid-dritt tal-Unjoni milli jipprovdi protezzjoni iktar estiża. |
2) Id‑dritt sekondarju
69. |
Ir-Regolamenti tal-Persunal jistabbilixxu b’mod iddettaljat is-sistema applikabbli għall-uffiċjali li jaħdmu fi ħdan l-istituzzjonijiet tal-Unjoni għal dak li jikkonċerna, inter alia, ir-reklutaġġ u l-iżvilupp tal-karriera, il-kundizzjonijiet tax-xogħol, id-drittijiet u obbligi, is-sistema pekunjarja u s-sistema dixxiplinari ( 9 ). Ir-Regolamenti tal-Persunal għandhom il-forma ġuridika ta’ regolament, li jfisser li huma obbligatorji fl-elementi kollha tagħhom u li japplikaw kemm għall-istituzzjonijiet u organi tal-Unjoni kif ukoll għall-Istati Membri. Kif enfasizzat il-Qorti tal-Ġustizzja fil-ġurisprudenza tagħha, “[m]inn dan jirriżulta li, minbarra l-effetti li r-Regolamenti tal-Persunal għandhom fl-ordinament intern tal-amministrazzjoni tal-Unjoni, huma jobbligaw ukoll lill-Istati Membri sa fejn il-kontribut tagħhom huwa neċessarju għall-implimentazzjoni tagħhom” ( 10 ), li jimplika li f’każ fejn dispożizzjoni stabbilita fir-Regolamenti tal-Persunal teżiġi miżuri ta’ applikazzjoni fuq livell nazzjonali, “l-Istati Membri huma obbligati jadottaw il-miżuri ġenerali jew partikolari kollha xierqa” [traduzzjoni mhux uffiċjali] ( 11 ). |
70. |
Ir-regoli ta’ natura legali li japplikaw għar-relazzjoni bejn l-uffiċjali u l-istituzzjoni tagħhom huma stabbiliti mid-dispożizzjonijiet tar-Regolamenti tal-Persunal adottati permezz ta’ regolament, li jimplika li dawn jistgħu jiġu emendati skont il-ħtieġa mill-Parlament u mill-Kunsill. Għaldaqstant, din hija relazzjoni ta’ xogħol irregolata mid-dritt pubbliku, li l-ġestjoni tagħha mill-istituzzjoni rilevanti tikkostitwixxi każ ta’ amministrazzjoni diretta, li jfisser li d-deċiżjonijiet kollha li jistgħu jaffettwaw lill-uffiċjal jiġu adottati minnha b’mod unilaterali skont ir-regoli u l-proċeduri stabbiliti mir-Regolamenti tal-Persunal jew mid-dispożizzjonijiet ġenerali ta’ implimentazzjoni u jikkostitwixxu miżuri amministrattivi. Is-sistema stabbilita fir-Regolamenti tal-Persunal tapplika fl-intier tagħha għall-uffiċjal tal-Unjoni, jiġifieri għal kull persuna li tkun inħatret fil-kundizzjonijiet previsti minn dawn ir-regolamenti f’impjieg permanenti ta’ waħda mill-istituzzjonijiet tal-Unjoni b’att bil-miktub tal-Awtorità tal-Ħatra. |
71. |
Għalkemm ir-Regolamenti tal-Persunal huma t-test ċentrali tad-dritt sekondarju tas-servizz pubbliku tal-Unjoni ( 12 ), jeżistu wkoll atti oħra li jimplimentaw id-diversi dispożizzjonijiet tar-Regolamenti tal-Persunal u li jirregolaw, inter alia, is-sistema fiskali, is-sistema lingwistika, il-protezzjoni tad-data personali, il-modalitajiet għall-għoti ta’ laissez-passer u r-reklutaġġi waqt it-tkabbir. Dan il-qasam huwa kkaratterizzat minn eteroġeneità ta’ regoli li jimplimentaw jew jinterpretaw id-dispożizzjonijiet tar-Regolamenti tal-Persunal. B’mod ġenerali, wieħed jagħmel distinzjoni bejn l-atti espressament previsti mir-Regolamenti tal-Persunal u l-atti sui generis. Dan premess, elenkar eżawrjenti ta’ dawn l-atti jeċċedi l-ambitu ta’ dawn il-konklużjonijiet u jmur lil hinn mill-għanijiet tiegħi. Madankollu, jeħtieġ li jingħad, f’dan l-istadju tal-analiżi, li, minkejja l-eteroġeneità tal-atti normattivi, il-prinċipju ta’ uniċità tas-sistema stabbilita mir-Regolamenti tal-Persunal teżiġi li t-testi ta’ applikazzjoni jkunu l-istess fl-istituzzjonijiet kollha u li jiġu evitati interpretazzjonijiet diverġenti ħafna. Dan ir-rekwiżit jirrifletti l-interess li tiġi ggarantita l-uniċità tas-servizz pubbliku Ewropew, elevat bħala prinċipju mill-Artikolu 9(3) tat-Trattat ta’ Amsterdam ( 13 ), u li tiegħu l-Artikoli 1 u 1a tar-Regolamenti tal-Persunal huma l-espressjoni. |
b) L‑effett tad‑dritt nazzjonali fuq is‑servizz pubbliku Ewropew
1) L‑indipendenza tal‑Unjoni fil‑qasam tal‑amministrazzjoni tas‑servizz pubbliku
72. |
Mill-punti li għadni kif esponejt jirriżulta li l-ordinament ġuridiku tal-Unjoni għandu r-regoli tiegħu stess li jirregolaw ir-relazzjoni bejn l-uffiċjal u l-istituzzjoni tiegħu, li fil-parti l-kbira tagħhom ġew ikkodifikati fir-Regolamenti tal-Persunal. Din hija r-raġuni għalfejn diversi dispożizzjonijiet, anki tad-dritt primarju ( 14 ), jagħmlu riferiment għalihom, preċiżament bħall-Artikolu 270 TFUE, iċċitat mill-Qorti Ġenerali fis-sentenza appellata sabiex tfakkar il-kompetenza esklużiva tal-qorti tal-Unjoni biex issolvi t-tilwim fil-qasam tas-servizz pubbliku ( 15 ). |
73. |
Bis-saħħa tal-awtonomija organizzattiva tagħha, l-amministrazzjoni tal-Unjoni hija ġeneralment indipendenti mill-ordinamenti ġuridiċi nazzjonali, ħaġa li ma teskludix li ċerti regoli jirrikjedu eventwalment implimentazzjoni mill-istituzzjonijiet stess tal-Unjoni jew mill-Istati Membri sabiex jiġi żgurat il-funzjonament it-tajjeb tal-Unjoni bħala organizzazzjoni sovranazzjonali. Madankollu, dan l-aspett ma huwiex suffiċjenti minnu nnifsu biex jipprova jafferma li d-dritt nazzjonali jistabbilixxi b’xi mod il-funzjonament tal-amministrazzjoni tal-Unjoni. Tali affermazzjoni tkun żbaljata, meħud kont tal-intenzjoni manifesta tal-fondaturi tal-Unjoni li joħolqu servizz pubbliku Ewropew “indipendenti” fis-sens tal-Artikolu 298(1) TFUE, ħaġa li tirrifletti ruħha barra minn hekk fin-natura ġuridika tar-regoli tagħha u fl-istruttura istituzzjonali ta’ din l-organizzazzjoni sovranazzjonali ( 16 ). |
74. |
Minn din il-perspettiva, l-affermazzjoni tal-Qorti Ġenerali fil-punt 185 tas-sentenza appellata, li tgħid li “r-relazzjoni ta’ xogħol bejn uffiċjal u l-istituzzjoni tiegħu hija rregolata esklużivament mir-Regolamenti tal-Persunal” ma hijiex legalment inkorretta. Minn naħa, wieħed jista’ jistaqsi jekk, fid-dawl tal-multitudni ta’ sorsi tad-dritt tas-servizz pubbliku, huwiex suffiċjentement preċiż mill-aspett ġuridiku li jintuża l-avverbju “esklużivament” f’dan il-kuntest. Min-naħa l-oħra, tali affermazzjoni tidher li hija perfettament iġġustifikata fid-dawl tal-prinċipju ta’ uniċità tar-Regolamenti tal-Persunal diġà msemmi, li skontu, l-uffiċjali kollha tal-istituzzjonijet kollha tal-Unjoni huma suġġetti għal regolamenti tal-persunal uniċi u, għaldaqstant, għall-istess dispożizzjonijiet. Fl-ewwel lok, huwa inkontestabbli li r-Regolamenti tal-Persunal jikkostitwixxu l-element ċentrali ta’ corpus ġuridiku kompost minn diversi regoli ġuridiċi. Fit-tieni lok, huwa ċar li l-uffiċjali kollha tal-Kummissjoni, li minnhom kien jifforma parti PV, huma suġġetti għar-Regolamenti tal-Persunal. Konsegwentement, jidhirli li l-punt 185 tas-sentenza appellata għandu jiġi interpretat fis-sens li l-Qorti Ġenerali kellha bħala għan li ttenni l-vokazzjoni tar-Regolamenti tal-Persunal li japplikaw għall-uffiċjali tal-Kummissjoni, ħaġa li hija inkontestabbli minn perspettiva legali. |
75. |
PV isostni li l-Qorti Ġenerali wettqet żball ta’ liġi billi injorat ir-rilevanza tad-dritt kriminali nazzjonali. Skont PV, id-deċiżjonijiet ikkontestati fl-ewwel istanza ma setgħux jiġu adottati inkwantu ma humiex konformi mad-dritt kriminali Belġjan. Madankollu, jeħtieġ li jiġi nnotat li l-Qorti Ġenerali rreferiet biss għar-“relazzjoni ta’ xogħol bejn l-uffiċjal u l-istituzzjoni tiegħu” li, effettivament, hija rregolata mir-Regolamenti tal-Persunal. Fil-fatt, din il-kawża tikkonċerna tilwima li taqa’ esklużivament taħt is-servizz pubbliku tal-Unjoni u li għandha bħala suġġett l-attività professjonali ta’ PV fi ħdan il-Kummissjoni. |
76. |
Għaldaqstant, il-kwistjoni li għandha tiġi eżaminata ma hijiex dwar jekk id-dritt kriminali Belġjan jistax japplika f’dan il-każ. Il-qrati tal-Unjoni ma għandhomx ġurisdizzjoni biex jinterpretaw id-dritt kriminali Belġjan. Rikors li jitlob l-interpretazzjoni tad-dritt nazzjonali jkun manifestament inammissibbli. Jidhirli li dawn huwa preċiżament dak li l-Qorti Ġenerali riedet tesprimi bir-riferiment li għamlet għall-Artikolu 270 TFUE. Jeħtieġ għaldaqstant li jitfakkar li l-qrati nazzjonali lanqas ma għandhom ġurisdizzjoni biex jiddeċiedu dwar l-interpretazzjoni tar-Regolamenti tal-Persunal, ħaġa li tenfasizza l-indipendenza tal-Unjoni fil-ġestjoni tas-servizz pubbliku. |
2) Ir‑relazzjoni bejn il‑proċeduri kriminali u dixxiplinari
77. |
Minkejja dawn il-kunsiderazzjonijiet, huwa minnu li, skont l-ewwel paragrafu tal-Artikolu 23 tar-Regolamenti tal-Persunal, l-uffiċjali tal-Unjoni huma obbligati li “jħarsu l-liġijiet u r-regoli tal-pulizija fis-seħħ”, li jinkludi evidentement id-dritt kriminali. Il-ksur tal-imsemmija liġijiet u regolamenti tal-Istat tas-sede tal-istituzzjoni jista’ jeżiġi t-tneħħija tal-immunità ta’ uffiċjal, konformement mal-Artikolu 17 tal-Protokoll Nru 7, sabiex tippermetti, jekk ikun il-każ, investigazzjonijiet kriminali min-naħa tiegħu. Kif ippreċiżat il-Qorti tal-Ġustizzja fis-sentenza Il‑Kummissjoni vs RQ ( 17 ), “deċiżjoni ta’ tneħħija tal-immunità ta’ uffiċjal, […] tbiddel is-sitwazzjoni legali ta’ dan l-uffiċjal, bis-sempliċi effett tat-tneħħija tal-protezzjoni mogħtija lill-imsemmi uffiċjal permezz tal-immunità ġudizzjarja prevista fl-Artikolu 11(a) tal-Protokoll Nru 7, billi tistabbilixxi mill-ġdid, fil-konfront tiegħu, l-istatus ta’ persuna suġġetta għad-dritt komuni tal-Istati Membri u billi tesponih, mingħajr ma tkun neċessarja xi miżura intermedjarja, għal miżuri, b’mod partikolari ta’ detenzjoni u ta’ proċeduri legali, stabbiliti minn dan id-dritt komuni” ( 18 ). |
78. |
B’dan premess, jeħtieġ madankollu li jiġi rrilevat il-fatt li l-aġir ta’ PV bħala uffiċjal, inkwistjoni f’din il-kawża, ma kienx suġġett ta’ investigazzjoni kriminali min-naħa tal-awtoritajiet ġudizzjarji Belġjani. Huwa pjuttost PV li jakkuża lill-kollegi tiegħu li kisru d-dritt kriminali Belġjan. Barra minn hekk, il-Qorti Ġenerali stess tiġbidlu l-attenzjoni fuq dan il-fatt fil-punt 187 tas-sentenza appellata. Konsegwentement, ma huwiex ċar x’effett jista’ jkollha fuq l-istatus tiegħu stess bħala uffiċjal l-allegata applikabbiltà tad-dritt kriminali Belġjan għal terzi persuni. |
79. |
Minbarra dawn id-dubji fir-rigward tar-rilevanza tad-dritt kriminali nazzjonali f’din it-tilwima, jeħtieġ li jiġi rrilevat li din ġeneralment ikollha biss effett indirett fuq ir-relazzjoni ta’ xogħol bejn l-uffiċjal u l-istituzzjoni tiegħu minħabba l-għan speċifiku tagħha. Fil-fatt, il-proċedura kriminali tirrigwarda l-osservanza tar-regoli ta’ żamma tal-ordni stabbiliti biex jiġi ggarantit il-funzjonament tajjeb ta’ soċjetà sħiħa ( 19 ). Min-naħa l-oħra, ma hijiex intiża li tirregola r-relazzjoni ta’ xogħol ta’ uffiċjal fi ħdan istituzzjoni tal-Unjoni. |
80. |
Madankollu, għandu jiġi rrikonoxxut li l-ksur tad-dritt kriminali jista’, f’ċerti ċirkustanzi, ikollu effett fuq ir-relazzjoni ta’ xogħol u jagħti lok għal sanzjoni dixxiplinari, b’mod partikolari meta l-ksur jitwettaq mill-uffiċjal fl-eżerċizzju tal-funzjonijiet tiegħu u jippreġudika l-interessi tal-Unjoni. Fil-fatt, sa fejn l-għan tal-proċedura dixxiplinari jikkonsisti f’li tiġi żgurata l-osservanza tar-regoli li jiggarantixxu l-funzjonament tajjeb tal-istituzzjoni ( 20 ), il-ftuħ ta’ tali proċedura jista’ jirriżulta ġġustifikat minħabba ċ-ċirkustanzi tal-każ. |
81. |
F’dan ir-rigward, jeħtieġ madankollu li jiġi nnotat li, anki jekk aġir jista’ jikser kemm ir-regoli kriminali kif ukoll ir-regoli dixxiplinari, huma r-Regolamenti tal-Persunal li jiddeterminaw il-konsegwenzi li għandhom jinsiltu minnu. Fil-fatt, is-sanzjoni dixxiplinari tiġi evalwata fid-dawl tas-sistema dixxiplinari u mhux fid-dawl tas-sanzjoni kriminali. Għaldaqstant, l-awtorità dixxiplinari ma tistax tkun obbligata, fl-għażla tagħha tas-sanzjonijiet dixxiplinari xierqa, li tieħu inkunsiderazzjoni mingħajr ebda riżerva sanzjonijiet kriminali adottati fil-kuntest ta’ proċedura kriminali li timplika lill-istess persuna ( 21 ). Dan jirriżulta mill-għanijiet differenti tal-proċeduri kriminali u dixxiplinari, imma wkoll mill-indipendenza tal-Unjoni fil-ġestjoni tas-servizz pubbliku. |
82. |
Għar-raġunijiet esposti iktar ’il fuq, jeħtieġ li jingħad f’dan l-istadju tal-analiżi li d-dritt kriminali nazzjonali ma jiddeterminax il-funzjonament tas-servizz pubbliku Ewropew, kuntrarjament għal dak li jidher li jallega PV fl-osservazzjonijiet bil-miktub tiegħu. |
3) Il‑preżunzjoni tal‑innoċenza fil‑kuntest tal‑proċedura kriminali
83. |
Barra minn hekk, irrid nindika l-fatt li l-kwistjoni tal-applikabbiltà tad-dritt kriminali Belġjan għal uffiċjali oħra, li fir-rigward tagħhom PV isostni li dawn wettqu xi reati, tidher irrilevanti għall-finijiet tas-soluzzjoni ta’ din it-tilwima, kif ser nispjega iktar ’il quddiem. L-ewwel, huwa paċifiku li l-Qorti Ġenerali ma stabbilixxiet ebda każ li jista’ jitqies bħala fastidju psikoloġiku u xejn ma jippermetti li jiġi konkluż li l-Qorti Ġenerali żnaturat il-fatti waqt l-evalwazzjoni tagħha tal-provi ( 22 ). It-tieni, xejn ma jindika lanqas li r-reati kriminali allegati kienu effettivament twettqu, peress li l-qrati Belġjani ma ddeċidewx definittivament fuq dawn l-akkużi. |
84. |
Dak kollu li PV jista’ jipproduċi bħala prova, huma ordnijiet ta’ smigħ li l-qrati Belġjani adottaw fil-konfront ta’ ċerti uffiċjali. Madankollu, jeħtieġ li jiġi osservat li tali miżura ġudizzjarja ma tikkostitwixxix “prova” fis-sens legali peress li l-preżunzjoni ta’ innoċenza tkompli teżisti fin-nuqqas ta’ kundanna. Il-preżunzjoni ta’ innoċenza hija stabbilita fl-Artikolu 48 tal-Karta, li jikkorrispondi għall-Artikolu 6(2) u (3) tal-KEDB ( 23 ). Fuq il-livell tad-dritt sekondarju tal-Unjoni, il-preżunzjoni ta’ innoċenza hija stabbilita fid-Direttiva (UE) 2016/343 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad‑9 ta’ Marzu 2016 dwar it-tisħiħ ta’ ċerti aspetti tal-preżunzjoni tal-innoċenza u tad-dritt li wieħed ikun preżenti waqt il-proċess fil-proċedimenti kriminali ( 24 ) li l-Istati Membri, inkluż ir-Renju tal-Belġju, għandhom l-obbligu li jittrasponu fl-ordinamenti ġuridiċi interni tagħhom. |
85. |
L-istatus ta’ “suspettat” li l-kollegi ta’ PV ingħataw skont id-dritt tal-proċedura kriminali Belġjana jieħu inkunsiderazzjoni din il-preżunzjoni ta’ innoċenza. B’mod iktar preċiż, l-istatus ta’ “suspettat” jagħti, b’mod ġenerali, lill-persuna li tkun is-suġġett ta’ investigazzjoni ċerti drittijiet fid-difiża tagħha lejn l-awtoritajiet ġudizzjarji, bħalma huwa d-dritt ta’ assistenza minn avukat u d-dritt li tiġi informata bl-akkuża miġjuba kontriha, kif tistabbilixxi d-Direttiva 2013/48/EU tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat‑22 ta’ Ottubru 2013 dwar id-dritt ta’ aċċess għas-servizzi ta’ avukat fi proċedimenti kriminali u fi proċedimenti ta’ mandat ta’ arrest Ewropew, u dwar id-dritt li tiġi infurmata parti terza dwar iċ-ċaħda tal-libertà u d-dritt għal komunikazzjoni ma’ partijiet terzi u mal-awtoritajiet konsulari, matul iċ-ċaħda tal-libertà ( 25 ). Għal din ir-raġuni, l-ordinamenti ġuridiċi tal-Istati Membri għandhom inkomuni l-fatt li jagħmlu distinzjoni ċara fir-rigward tal-istatus tal-persuna kkonċernata fil-kuntest ta’ proċedura kriminali. Dan l-istatus jevolvi skont il-livell ta’ suspett konkret li jaqa’ fuq il-persuna preżunta li tkun wettqet reat ( 26 ). |
86. |
Għall-finijiet ta’ eżawrjenza, jista’ jiġi kkonstatat f’dan il-kuntest li d-dritt tas-servizz pubbliku jieħu inkunsiderazzjoni l-preżunzjoni ta’ innoċenza sa fejn l-Artikolu 25 tal-Anness IX tar-Regolamenti tal-Persunal jipprovdi espressament li meta l-uffiċjal jiġi mfittex kriminalment minħabba l-fatti li ġġustifikaw il-ftuħ ta’ proċedura dixxiplinari, is-sitwazzjoni tiegħu tiġi deċiża definittivament biss wara li d-deċiżjoni mogħtija mill-qorti adita tkun saret definittiva. Din ir-regola ssib spjegazzjoni mill-fatt li l-qrati kriminali għandhom setgħat ta’ investigazzjoni ikbar minn tal-Awtorità tal-Ħatra fi ħdan l-amministrazzjoni. Mill-punti preċedenti jirriżulta li l-preżunzjoni ta’ innoċenza bħala garanzija ta’ smigħ xieraq għandha tittieħed inkunsiderazzjoni kemm fil-kamp kriminali kif ukoll f’dak dixxiplinari. |
87. |
Għal dak li jikkonċerna ċ-ċirkustanzi tal-każ, kollox jidher li juri li l-investigazzjonijiet kriminali għadhom fi stadju preliminari tal-proċedura, b’mod li ma huwiex magħruf jekk is-suspetti humiex ser jiġu ssostanzjati. Il-miżuri meħudin mill-qrati Belġjani f’dan l-istadju, li għalihom jirreferi PV, iservu biss biex jiġbru l-provi neċessarji. Barra minn hekk, għandu jiġi nnotat li l-“liġi Salduz”, li PV isemmi fl-osservazzjonijiet tiegħu, toffri d-drittijiet u l-garanziji lil kull persuna mismugħa mill-awtoritajiet ġudizzjarji taħt kwalunkwe titolu, skont il-prinċipji ta’ smigħ xieraq ( 27 ). Minn dan isegwi li ebda konklużjoni fuq l-allegata ħtija tal-uffiċjali mismugħa mill-awtoritajiet ġudizzjarji Belġani ma tista’ tiġi dedotta mill-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet ta’ din il-liġi sakemm il-proċedura kriminali ma tkunx ingħalqet. Barra minn hekk, għandu jiġi enfasizzat li, għall-kuntrarju ta’ dak li PV jidher li jissuġġerixxi fl-osservazzjonijiet tiegħu, dawn il-provi ma jistgħux “isiru” billi jitressqu sempliċement ilmenti kontra l-uffiċjali kkonċernati, iżda huma pjuttost l-awtoritajiet ġudizzjarji li għandhom jevalwaw il-fatti u jistabbilixxu jekk l-elementi miġbura jikkostitwixxux provi validi. |
88. |
F’dan ir-rigward, għandu jiġi nnotat li l-awtoritajiet ġudizzjarji, b’mod ġenerali, għandhom l-obbligu li jiżguraw li l-investigazzjonijiet iwasslu għall-manifestazzjoni tal-verità u jsiru kemm favur kif ukoll kontra, jiġifieri li huma għandhom ifittxu, fl-istess waqt, provi ta’ innoċenza u ta’ ħtija tal-persuna akkużata ( 28 ). Għaldaqstant, l-awtoritajiet ġudizzjarji għandhom jibdew prosekuzzjonijiet biss jekk ikunu jeżistu provi suffiċjenti fi tmiem l-investigazzjoni ( 29 ). L-argument ta’ PV, li jallega l-ħtija tal-uffiċjali kkonċernati għar-raġuni biss li dawn huma s-suġġett ta’ investigazzjonijiet, jidhirli għaldaqstant li huwa bbażat fuq ksur tal-prinċipji tal-proċedura kriminali. |
c) Rimarki finali
89. |
Għar-raġunijiet esposti iktar ’il fuq, marbutin b’mod partikolari mal-indipendenza tal-Unjoni fil-ġestjoni tas-servizz pubbliku kif ukoll mal-assenza ta’ rilevanza tad-dritt kriminali nazzjonali fiċ-ċirkustanzi tal-każ, inqis li jeħtieġ li jiġi miċħud l-argument ta’ PV li jsostni li d-deċiżjonijiet ikkontestati fl-ewwel istanza huma vvizzjati b’illegalità minħabba li huma bbażati fuq atti li jikkostitwixxu reati kriminali mwettqa minn uffiċjali tal-Kummissjoni fit-territorju Belġjan u li l-Awtorità tal-Ħatra kienet obbligata, bis-saħħa tad-dritt kriminali Belġjan, li ma tadottahomx. |
90. |
L-affermazzjoni tal-Qorti Ġenerali fil-punt 185 tas-sentenza appellata, li “r-relazzjoni ta’ xogħol bejn uffiċjal u l-istituzzjoni tiegħu hija esklużivament irregolata mir-Regolamenti tal-Persunal”, ma turi ebda żball ta’ liġi inkwantu din għandha tinftiehem fis-sens li tiċħad l-argument ta’ PV li jsostni, essenzjalment, li d-dritt kriminali nazzjonali għandu supremazija fuq id-dritt tas-servizz pubbliku tal-Unjoni jew li d-dritt kriminali nazzjonali jikkostitwixxi, tal-inqas, “sors” tad-dritt tas-servizz pubbliku tal-Unjoni. Peress li dan l-argument huwa bbażat fuq ksur tad-dritt tal-Unjoni, jeħtieġ li jiġi miċħud. |
3. Konklużjoni intermedja
91. |
Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, nipproponi li l-ewwel aggravju jiġi miċħud bħala infondat. |
C. Fuq it‑tieni aggravju
1. L‑argumenti tal‑partijiet
92. |
Permezz tat-tieni aggravju tiegħu, PV jikkritika l-evalwazzjoni magħmula mill-Qorti Ġenerali fil-punti 184 u 192 tas-sentenza appellata. |
93. |
Fl-ewwel lok, PV isostni li l-konstatazzjoni tal-Qorti Ġenerali, fil-punt 184 tas-sentenza appellata, li ebda wieħed mill-fatti li PV kklassifika bħala fastidju psikoloġiku jew falsifikazzjoni fi skritturi ma ġie kkaratterizzat bħala tali u lanqas ma kien is-suġġett ta’ kundanna kriminali minn qorti nazzjonali Belġjana, hija dovuta għal “sabotaġġ” tal-proċeduri kriminali mill-Kummissjoni. Huwa jallega li din abbużat l-immunità funzjonali billi rrifjutat sistematikament li tawtorizza s-smigħ tas-suspettati, bi ksur tal-prinċipju ta’ kooperazzjoni leali msemmi fl-Artikolu 4 TUE, meta ma kien hemm inkwistjoni ebda att ta’ awtorità pubblika. |
94. |
Fit-tieni lok, isostni li l-Qorti Ġenerali żnaturat il-proċess fil-punt 192 tas-sentenza appellata, billi bbażat ir-rifjut tal-ilment ta’ PV ibbażat fuq il-ksur tal-Artikolu 11a tar-Regolamenti tal-Persunal fuq il-konstatazzjoni li sempliċi lment imressaq minn uffiċjal kontra l-persuni responsabbli milli jieħdu deċiżjonijiet fil-konfront tiegħu ma jistax joħloq minnu nnifsu kunflitt ta’ interess, filwaqt li l-ilmenti mressqa minn PV kontra tnejn mit-tliet membri tal-Awtorità tal-Ħatra ġew segwiti bi proċeduri kriminali. Skont PV, dan il-fatt kellu jwassal lill-Qorti Ġenerali tikkonstata l-eżistenza ta’ kunflitt ta’ interess fir-rigward ta’ dawn il-membri tal-Awtorità tal-Ħatra fil-kuntest tal-proċeduri dixxiplinari CMS 13/087 u CMS 17/025 kif ukoll tad-deċiżjoni ta’ revoka tal‑21 ta’ Ottubru 2019 fi tmiem din l-aħħar proċedura dixxiplinari. Għaldaqstant, il-Qorti Ġenerali kellha tikkonstata ksur tal-Artikolu 41 tal-Karta, tal-Artikolu 11a tar-Regolamenti tal-Persunal u tal-Artikolu 6(5) tal-Anness IX tar-Regolamenti tal-Persunal. |
95. |
Skont il-Kummissjoni, l-ilment ibbażat fuq nuqqas ta’ kooperazzjoni leali mal-awtoritajiet ġudizzjarji Belġjani minħabba r-rifjut sistematiku tagħha li tawtorizza s-smigħ tas-suspettati minn qorti istruttorja huwa ġdid u għaldaqstant il-Qorti Ġenerali ma tistax tiġi kkritikata talli ma esprimietx ruħha fuq dan is-suġġett. Sussidjarjament, il-Kummissjoni tqis li hija kienet iġġustifikata tirrifjuta t-talbiet tal-awtoritajiet ġudizzjarji Belġjani bbażati fuq l-Artikolu 19 tar-Regolamenti tal-Persunal. |
96. |
Għal dak li jirrigwarda l-ilment ibbażat fuq il-ksur tal-Artikolu 11a tar-Regolamenti tal-Persunal, il-Kummissjoni ssostni li PV ma jikkritikax il-ġurisprudenza li fuqha bbażata ruħha l-Qorti Ġenerali, iżda jistrieħ fuq kunsiderazzjonijiet ta’ fatt li jrendu dan l-ilment inammissibbli u li, fi kwalunkwe każ, ma jippermettux li tiġi invalidata l-konklużjoni li waslet għaliha l-Qorti Ġenerali fil-punt 192 tas-sentenza appellata. Barra minn hekk, dan l-ilment huwa dirett kontra żewġ proċeduri li l-Qorti Ġenerali eskludiet espressament mill-istħarriġ tagħha, fejn l-ewwel wieħed wassal għal deċiżjoni ta’ revoka sussegwentement irtirata u t-tieni wieħed kien is-suġġett ta’ proċeduri kontenzjużi distinti. |
2. Evalwazzjoni
97. |
L-eżami tat-tieni aggravju ser jiffoka fuq ir-raġunament tal-Qorti Ġenerali, fil-punt 192 tas-sentenza appellata, li permezz tiegħu din ċaħdet l-argument ta’ PV li jgħid li tnejn mit-tliet membri tal-Awtorità tal-Ħatra li adottat id-deċiżjonijiet ikkontestati fl-ewwel istanza kellhom kunflitt ta’ interess, inkwantu t-tnejn li huma kienu implikati fil-proċeduri kriminali mibdija fil-Belġju għal fastidju jew falsifikazzjoni fi skritturi pubbliċi. PV jinvoka ksur tal-prinċipju ta’ imparzjalità ggarantit mill-Artikolu 41(1) tal-Karta, kif ukoll tal-Artikolu 11a tar-Regolamenti tal-Persunal. Barra minn hekk huwa jikkunsidra li l-affermazzjoni tal-Qorti Ġenerali, li tgħid li l-fatt li l-persuni inkwistjoni huma implikati fil-proċeduri msemmija ma jistax ikun suffiċjenti biex iqiegħed inkwistjoni l-imparzjalità tagħhom, għandha titqies bħala żnaturament tal-fatti sa fejn il-Qorti Ġenerali kkunsidrat li l-proċeduri inkwistjoni kienu bdew fuq ilmenti mressqa mir-rikorrent sabiex jevita l-proċedura dixxiplinari. |
a) Il‑kunċett ta’ “imparzjalità” fid‑dritt tas‑servizz pubbliku
98. |
Qabel kollox, jeħtieġ li jitfakkar li l-Artikolu 41(1) tal-Karta jiddikjara li kull persuna għandha d-dritt li dak kollu li jirrigwardaha jiġi ttrattat b’mod imparzjali mill-istituzzjonijiet, il-korpi u l-organi tal-Unjoni. Ir-rekwiżit ta’ imparzjalità huwa intiż li jiggarantixxi l-ugwaljanza fit-trattament li fuqha hija bbażata l-Unjoni. Bl-istess mod, nixtieq infakkar li l-Qorti tal-Ġustizzja kkonfermat reċentement, fis-sentenza Il‑Parlament vs UZ, li r-rekwiżit ta’ imparzjalità japplika wkoll fil-qasam tas-servizz pubbliku ( 30 ). F’dan il-kuntest, nieħu l-libertà li nirreferi għall-konklużjonijiet li jiena ppreżentajt f’din l-istess kawża, li fihom indikajt li “sa fejn kemm il-funzjonament intern kif ukoll id-dehra esterna tal-istituzzjonijiet, tal-korpi u tal-organi jiddependu mill-osservanza ta’ dan ir-rekwiżit, dan għandu neċessarjament ikopri l-oqsma kollha ta’ attività tal-amministrazzjoni tal-Unjoni, inklużi l-aspetti marbuta mal-ġestjoni tas-servizz pubbliku, bħall-ħatra, il-promozzjoni u s-sanzjoni tal-persunal” ( 31 ). Għaldaqstant, ma hemmx dubju, fil-fehma tiegħi, li r-rekwiżit ta’ imparzjalità japplika għal proċedura dixxiplinari bħalma hija dik inkwistjoni f’din il-kawża. |
99. |
L-Artikolu 11a tar-Regolamenti tal-Persunal, li PV jinvoka fl-osservazzjonijiet tiegħu, fih regoli speċifiċi intiżi li jiggarantixxu li l-uffiċjal jeżerċita l-funzjonijiet tiegħu mingħajr kunflitt ta’ interess li jfixkel it-twettiq tal-missjoni tiegħu ( 32 ). Skont il-paragrafu 1 ta’ dan l-artikolu, uffiċjal ma għandux, fil-qadi ta’ dmirijietu, ikun involut f’affarijiet li fihom, direttament jew indirettament, għandu xi interess personali, partikolarment familjari jew finanzjarju, tali li jippreġudika l-indipendenza tiegħu. Meħud kont tal-fatt li dawn ir-regoli jikkostitwixxu espressjoni tar-rekwiżit ta’ imparzjalità fis-sens wiesa’, inqis li jeħtieġ li dawn jiġu interpretati fid-dawl tal-kunċett ta’ “imparzjalità”, kif jirriżulta mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja. Jidhirli li dan huwa preċiżament l-approċċ li l-Qorti Ġenerali segwiet meta indikat, fil-punt 190 tas-sentenza appellata, li kien jeħtieġ li l-Artikolu 11a tar-Regolamenti tal-Persunal jingħatalu “kamp ta’ applikazzjoni wiesa’, fid-dawl tan-natura fundamentali tal-għanijiet ta’ indipendenza u ta’ integrità li din id-dispożizzjoni għandha l-intenzjoni li tilħaq u tan-natura ġenerali tal-obbligu impost fuq l-uffiċjali u l-membri tal-persunal” [traduzzjoni mhux uffiċjali] (korsiv miżjud minni). |
100. |
Il-Qorti tal-Ġustizzja tistrieħ fil-ġurisprudenza tagħha fuq kunċett ta’ “imparzjalità” li fih żewġ komponenti. Minn naħa, l-imparzjalità suġġettiva, li skontha ebda membru tal-istituzzjoni kkonċernata ma għandu jadotta pożizzjoni ta’ parzjalità jew juri preġudizzju personali u, min-naħa l-oħra, l-imparzjalità oġġettiva, li permezz tagħha din l-istituzzjoni għandha toffri garanziji suffiċjenti biex teskludi kull dubju leġittimu fir-rigward ta’ preġudizzju eventwali. F’dan ir-rigward, il-Qorti tal-Ġustizzja ppreċiżat li, sabiex turi li l-organizzazzjoni tal-proċedura amministrattiva ma toffrix il-garanziji suffiċjenti biex teskludi kull dubju leġittimu fir-rigward ta’ preġudizzju eventwali, ma huwiex meħtieġ li tiġi stabbilita l-eżistenza ta’ nuqqas ta’ imparzjalità. Huwa suffiċjenti li f’dan ir-rigward ikun jeżisti dubju leġittimu u li ma jkunx jista’ jitneħħa ( 33 ). Huwa fid-dawl ta’ dawn il-kunsiderazzjonijiet preċedenti li jeħtieġ li jiġi evalwat ir-raġunament tal-Qorti Ġenerali. |
101. |
Għal dak li jirrigwarda l-imparzjalità oġġettiva, jeħtieġ li jiġi nnotat li l-Qorti Ġenerali, wara li ddikjarat fil-punti 180 u 191 tas-sentenza appellata l-argumenti mressqa mir-rikorrent li jirrigwardaw l-eżistenza ta’ kunflitt ta’ interess minħabba l-involviment fil-proċeduri kriminali mibdija minħabba fastidju jew falsifikazzjoni fi skritturi pubbliċi tal-persuni li taw deċiżjonijiet fil-proċeduri dixxiplinarji mibdija kontrih, ikkonstatat, fil-punti 193 u 194 tal-istess sentenza, li tali argumenti ma kienu kkorroborati b’ebda prova. Barra minn hekk, jeħtieġ li jiġi osservat li, fil-kuntest ta’ dan l-appell, PV ma tressaq ebda element li jippermetti li jikkorrobora iktar dan l-aspett. |
102. |
Konsegwentement, kif diġà ġie indikajt ( 34 ), inqis li wieħed irid jitlaq mill-premessa li ma kienx hemm fastidju psikoloġiku fil-każ ineżami. Dan japplika wkoll għall-allegazzjoni miġjuba kontra l-membri tal-Awtorità tal-Ħatra, komposta minn tliet partijiet, li wettqu atti kriminali, peress li l-proċeduri kriminali mibdija fil-Belġju ma wasslux għal kundanna kriminali – aspett li ġie enfasizzat, ġustament, mill-Qorti Ġenerali fil-punt 184 tas-sentenza appellata. Peress li l-persuni kkonċernati jistgħu ġustament jinvokaw il-preżunzjoni ta’ innoċenza, jidhirli li huwa ċar li t-tressiq ta’ sempliċi lment ma huwiex suffiċjenti, minnu nnifsu, sabiex joħloq dubju fir-rigward tal-imparzjalità tal-membri, fl-assenza ta’ elementi oħra li jippermettu li tiġi kkonstatata l-eżistenza ta’ kunflitt ta’ interess. Kull konklużjoni differenti tqiegħed inkwistjoni d-dritt għall-preżunzjoni ta’ innoċenza, bħala garanzija ta’ smigħ xieraq, u biex taqleb l-oneru tal-prova fi proċedura kriminali, ħaġa li jidhirli li ma tistax tiġi rrikonċiljata mal-Istat tad-dritt. |
b) Fuq l‑eżerċizzju abbużiv ta’ dritt u r‑riskji għall‑funzjonament tajjeb tal‑amministrazzjoni
103. |
Dawn il-kunsiderazzjonijiet diġà jippermettu li jiġu miċħuda parti kbira mill-argumenti invokati minn PV fuq l-allegat żnaturament li juri r-raġunament tal-Qorti Ġenerali fil-punt 192 tas-sentenza appellata. Madankollu nqis li huwa neċessarju li dan l-ilment jiġi eżaminat fil-fond sabiex jitneħħa kull dubju li jista’ jibqa fir-rigward tal-legalità tal-motivi esposti fl-imsemmija sentenza. |
104. |
Il-Qorti Ġenerali ddikjarat fil-punt msemmi iktar ’il fuq li “t-teżi tar-rikorrent li t-tressiq ta’ lment, jekk dan jiġi aċċettat, ikun suffiċjenti biex joħloq kunflitt ta’ interess, ikollha bħala effett li tippermetti lil kull uffiċjal li jiffrustra l-adozzjoni ta’ miżuri dixxiplinari kontrih”, filwaqt li żiedet li “uffiċjal li huwa s-suġġett ta’ proċedura dixxiplinari jista’, sempliċiment, iressaq ilment kontra l-persuni inkarigati milli jieħdu deċiżjonijiet fil-konfront tiegħu u jitlob, sussegwentement, ir-rikuża tagħhom skont l-Artikolu 11a tar-Regolamenti tal-Persunal” [traduzzjoni mhux uffiċjali]. F’dan ir-rigward, PV isostni li l-proċeduri pendenti quddiem il-qorti Belġjana ma jistgħux jiġu interpretati bħala “sempliċi lment” li huwa ressaq biex jevita l-proċedura dixxiplinari. Skont PV, huwa l-eżitu tal-istruttorja kriminali li tiddetermina l-eżistenza ta’ kunflitt ta’ interess. |
105. |
Ir-raġunament tal-Qorti Ġenerali, riprodott fil-punt preċedenti, jippermetti li tintwera rieda li tiġi ggarantita l-imparzjalità tal-proċedura dixxiplinari filwaqt li jiġi żgurat il-funzjonament tajjeb tal-amministrazzjoni. Minn naħa, mill-punti 189 u 190 tas-sentenza appellata jirriżulta li l-Qorti Ġenerali kienet għalkollox konxja mill-importanza li għandu l-Artikolu 11a tar-Regolamenti tal-Persunal, filwaqt li fakkret li din id-dispożizzjoni “għandha bħala għan li tiggarantixxi l-indipendenza, l-integrità u l-imparzjalità tal-uffiċjali u tal-membri tal-persunal” [traduzzjoni mhux uffiċjali]. Min-naħa l-oħra, wieħed jirrileva li l-Qorti Ġenerali rrikonoxxiet, ġustament, li interpretazzjoni tal-kunċett ta’ “imparzjalità” fis-sens li l-membri tal-Awtorità tal-Ħatra involuti fl-investigazzjonijiet kriminali kellhom jastjenu milli jintervjenu fil-proċedura dixxiplinari, kif sostna PV, kienet legalment insostenibbli peress li mhux biss ma kien hemm ebda raġuni oġġettiva li tqiegħed inkwistjoni l-imparzjalità tal-persuni kkonċernati, imma wkoll peress li kien hemm riskju mhux negliġibbli li jiġi mxekkel xogħol l-amministrazzjoni, kieku wieħed kellu jagħżel din l-interpretazzjoni. |
106. |
B’mod iktar konkret, il-Qorti Ġenerali għamlet riferiment għar-riskju li t-tressiq ta’ lment jintuża minn uffiċjal – b’mod li wieħed jista’ jikklassifika bħala “abbużiv” – sabiex joħloq kunflitt ta’ interess u jitlob ir-rikuża tal-persuni inkarigati biex jieħdu deċiżjonijiet fil-konfront tiegħu, fejn b’hekk ikun jista’ jiġi ffrustrat l-għan tal-proċedura dixxiplinari. F’dan ir-rigward, jeħtieġ li tinġibed l-attenzjoni fuq il-fatt li PV ressaq diversi lmenti li wasslu biex jiġu investigati madwar erbgħin uffiċjal u membri tal-persunal tal-Kummissjoni. Għaldaqstant, numru kunsiderevoli ta’ persuni fi ħdan din l-istituzzjoni kien is-suġġett ta’ akkużi ta’ fastidju u ta’ aġir kriminali fuq inizjattiva ta’ PV. Dan il-fatt huwa notevoli u jeħtieġ li jsiru xi kummenti ta’ natura legali. |
107. |
Inqis li wieħed ma jistax jeskludi li jeżistu ċirkustanzi fejn l-eżerċizzju ta’ dritt, bħalma huwa dak li jintalab li uffiċjal jitneżża’ mir-responsabbiltajiet tiegħu minħabba allegat kunflitt ta’ interess, ikun jista’ jiġi kklassifikat bħala abbużiv. Il-Qorti tal-Ġustizzja indikat f’diversi okkażjonijiet li, skont prinċipju ġenerali tad-dritt tal-Unjoni, l-individwi ma jistgħux jinvokaw regoli ta’ dan id-dritt b’mod frawdolenti jew abbużiv ( 35 ). Kif jirriżulta mill-ġurisprudenza, il-prova ta’ prattika abbużiva teħtieġ, minn naħa, numru ta’ ċirkustanzi oġġettivi li minnhom joħroġ li, minkejja osservanza formali tal-kundizzjonijiet previsti fil-leġiżlazzjoni tal-Unjoni, l-għan imfittex minn din il-leġiżlazzjoni ma ntlaħaqx u, min-naħa l-oħra, element suġġettiv li jikkonsisti fir-rieda li jinkiseb vantaġġ li jirriżulta mil-leġiżlazzjoni tal-Unjoni billi jinħolqu b’mod artifiċjali l-kundizzjonijiet meħtieġa sabiex jinkiseb ( 36 ). |
108. |
Ċertament, għalkemm il-Qorti Ġenerali astjeniet milli tikklassifika espressament l-aġir ta’ PV bħala “abbużiv” skont il-kriterji żviluppati fil-ġurisprudenza, madankollu mill-punt 192 tas-sentenza appellata jirriżulta li hija kellha dubji serji li l-ilmenti mressqa minn PV kontra l-uffiċjali kkonċernati kienu fondati. F’dan il-kuntest, jidhirli li l-Qorti Ġenerali setgħet leġittimament tesprimi ċerta tħassib fir-rigward tar-riskju li ġġib l-interpretazzjoni sostnuta minn PV għall-aġir konformi tal-proċedura dixxiplinari, b’mod partikolari meħud kont tan-numru partikolarment għoli ta’ lmenti mressqa kontra diversi uffiċjali fi ħdan il-Kummissjoni, minn naħa, u n-nuqqas ta’ provi ta’ fastidju psikoloġiku kif ukoll ta’ ksur kriminali fiċ-ċirkustanzi inkwistjoni, min-naħa l-oħra. |
109. |
Fil-fatt, sakemm dawn l-ilmenti ma tressqux bis-sempliċi għan li jiġi mfixkel xogħol l-Awtorità tal-Ħatra, wieħed seta’ raġonevolment jistenna li PV kien f’pożizzjoni li jipprova xi sitwazzjonijiet ta’ fastidju – ħaġa li manifestament ma hijiex il-każ. Fl-assenza ta’ indizji bil-kontra, wieħed jistaqsi jekk PV aġixxiex realment in bona fide, kif jeżiġi d-dritt tal-Unjoni, jew jekk kellux l-iskop li jinqeda mill-protezzjoni li jagħti l-Artikolu 11a tar-Regolamenti tal-Persunal, kif interpretat fid-dawl tar-rekwiżit ta’ imparzjalità, sabiex jilħaq għanijiet li, evidentement, ma humiex imfittxija mil-leġiżlatur tal-Unjoni, jiġifieri li jippermetti lil uffiċjal jikkaġuna sabotaġġ tax-xogħol tal-amministrazzjoni u li joħloq dannu lill-kollegi tiegħu. |
110. |
Kieku dan kellu jkun il-każ, dan l-aġir ikun jissodisfa bla dubju l-kriterji meħtieġa biex jikwalifika bħala abbuż tad-dritt, ħaġa li jkollha bħala konsegwenza li l-eżerċizzju tad-dritt mogħti mid-dispożizzjoni ċċitata iktar ’il fuq ikollu jiġi rrifjutat lilu ( 37 ). Fi kliem ieħor, PV ma jistax jinvoka validament l-Artikolu 11a tar-Regolamenti tal-Persunal. B’dan premess, wieħed jara li finalment din hija kwistjoni ta’ fatt li għaliha l-Qorti Ġenerali tidher li tat tweġiba suffiċjentement ċara fuq il-bażi ta’ evalwazzjoni taċ-ċirkustanzi. L-approċċ prudenti li l-Qorti Ġenerali adottat fir-rigward tal-attitudni ta’ PV lejn l-amministrazzjoni, u b’mod partikolari fil-kuntest tal-proċedura dixxiplinari inkwistjoni, jidhirli li huwa ġġustifikat fiċ-ċirkustanzi partikolari ta’ din il-kawża. Għal dawn ir-raġunijiet, nasal għall-konklużjoni li r-raġunament tal-Qorti Ġenerali ma fihx żball ta’ liġi. |
111. |
Minkejja l-kunsiderazzjonijiet preċedenti, jidhirli li ma huwiex neċessarju li l-Qorti tal-Ġustizzja tesprimi ruħha b’mod eżawrjenti fuq il-punt dwar jekk il-Qorti Ġenerali setgħetx tiċħad l-argument ta’ PV billi tiddikjara aġir abbużiv min-naħa tiegħu peress li, fi kwalunkwe każ, l-osservanza tal-preżunzjoni ta’ innoċenza u l-assenza ta’ provi kuntrarji jirrappreżentaw, waħedhom, argumenti solidi li jippermettu li jiġi konkluż li ma kienx hemm ksur tar-rekwiżit ta’ imparzjalità minħabba l-parteċipazzjoni fit-teħid ta’ deċiżjonijiet ta’ ċerti membri tal-Awtorità tal-Ħatra li kienu s-suġġett ta’ lmenti mressqa minn PV. Fil-fehma tiegħi, il-ħtieġa li jiġi evitat aġir abbużiv inġenerali li għaliha rreferiet il-Qorti Ġenerali tikkostitwixxi biss argument komplementari intiż li jikkorrobora raġunament diġà suffiċjentement konvinċenti. |
3. Rimarki finali
112. |
L-eżami tat-tieni aggravju, b’mod iktar speċifiku għal dak li jikkonċerna l-motivi esposti fil-punti 189 sa 194 tas-sentenza appellata, ma juri ebda żball ta’ liġi. Għall-kuntrarju, għandu jitqies li l-Qorti Ġenerali stabbilixxiet b’mod korrett il-kamp ta’ applikazzjoni tal-Artikolu 11a tar-Regolamenti tal-Persunal, kif interpretat fid-dawl tal-prinċipju ta’ imparzjalità msemmi fl-Artikolu 41(1) tal-Karta, u ddeċidiet, ġustament, li l-parteċipazzjoni ta’ ċerti membri tal-Awtorità tal-Ħatra li kienu s-suġġett ta’ lmenti mressqa minn PV ma kinitx toħloq kunflitt ta’ interess li jista’ jivvizzja b’illegalità d-deċiżjonijiet meħuda fil-kontront ta’ PV fil-kuntest tal-proċedura dixxiplinari. |
113. |
Ir-riskju msemmi mill-Qorti Ġenerali, fil-punt 192 tas-sentenza appellata, li l-użu abbużiv tal-prinċipju ta’ imparzjalità joħloq funzjonament difettuż tal-amministrazzjoni, u b’mod partikolari għad-detriment tal-aġir konformi tal-proċedura dixxiplinari inkwistjoni, huwa ġġustifikat miċ-ċirkustanzi partikolari tal-kawża, jiġifieri l-fatt li PV kien ressaq numru partikolarment kbir ta’ lmenti kontra diversi uffiċjali tal-Kummissjoni minkejja l-assenza ta’ provi li juru li dawn kienu wettqu fastidju psikoloġiku kif ukoll reati kriminali. Konsegwentement, inqis li l-argument ta’ PV ibbażat fuq l-allegat ksur tar-rekwiżit ta’ imparzjalità għandu jiġi miċħud. |
4. Konklużjoni intermedjarja
114. |
Wara din l-analiżi, inqis li t-tieni aggravju ma jistax jintlaqa’. Nipproponi li dan jiġi miċħud bħala infondat. |
D. Fuq it‑tmien aggravju
1. Argumenti tal‑partijiet
115. |
Permezz tat-tmien aggravju tiegħu, PV isostni li l-evalwazzjoni, mill-Qorti Ġenerali, tal-ammissibbiltà tat-talba tiegħu għall-annullament tad-deċiżjoni ta’ revoka tas‑26 ta’ Lulju 2016 hija vvizzjata b’żewġ żbalji ta’ liġi. |
116. |
Fl-ewwel lok, il-Qorti Ġenerali ma setgħetx validament tikkonstata, fil-punt 81 tas-sentenza appellata, li l-Awtorità tal-Ħatra kienet tat għamlet tpaċija bejn id-djun ta’ PV lejn il-Kummissjoni u l-ammonti dovuti mill-Kummissjoni lir-rikorrent. L-irtirar tad-deċiżjoni ta’ revoka neħħa b’mod retroattiv il-konsegwenzi kollha ta’ din id-deċiżjoni, b’mod partikolari l-konstatazzjonijiet ta’ assenzi inġustifikati. Minn dan isegwi li d-djun kellhom jiġu annullati u t-tnaqqis mis-salarju tiegħu rrimborsat wara dan l-irtirar, b’mod li t-tpaċija ma setgħetx issir. |
117. |
Fit-tieni lok, il-Qorti Ġenerali wettqet żball ta’ liġi billi kkonstatat, fil-punt 82 tas-sentenza appellata, li l-effetti finanzjarji tad-deċiżjoni ta’ revoka kienu ġew innewtralizzati qabel il-preżentata tar-rikors fil-Kawża T‑786/16. L-Awtorità tal-Ħatra ma kkumpensatx il-konsegwenzi finanzjarji tad-deċiżjoni ta’ revoka tagħha peress li hija kellha, għal dan il-għan, tħallas kumpens materjali u morali lil PV. |
118. |
Skont il-Kummissjoni, l-ewwel, l-annullament tal-proċedura dixxiplinari minħabba nuqqas ta’ investigazzjoni ma neħħiex id-deċiżjonijiet meħuda preċedentement li kienu jiġġustifikaw il-ftuħ ta’ din il-proċedura u li huma kompletament separabbli u indipendenti mill-imsemmija proċedura. It-tieni, l-effetti finanzjarji tal-irtirar tad-deċiżjoni ta’ revoka kienu tabilħaqq ġew innewtralizzati. |
2. Evalwazzjoni
119. |
Fuq talba tal-Qorti tal-Ġustizzja, l-eżami tat-tmien aggravju ser jiffoka fuq ir-raġunament tal-Qorti Ġenerali fil-punti 81 u 82 tas-sentenza appellata, li jikkonkludi fuq l-ammissibbiltà tar-rikors għal annullament ta’ PV kontra d-deċiżjoni ta’ revoka tas‑26 ta’ Lulju 2016. B’mod iktar konkret, PV jikkontesta l-konstatazzjoni tal-Qorti Ġenerali, fil-punt 82 tas-sentenza appellata, li tgħid li t-talba għall-annullament tad-deċiżjoni ta’ revoka tas‑26 ta’ Lulju 2016 hija mingħajr skop, peress li din ġiet irtirata u l-effetti finanzjarji tagħha ġew innewtralizzati qabel il-preżentazzjoni tar-rikors fil-Kawża T‑786/16. Skont PV, l-Awtorità tal-Ħatra ma kkumpensatx il-konsegwenzi finanzjarji tad-deċiżjoni ta’ revoka, peress li PV kellu, għal dan il-għan, jirċievi kumpens għad-danni materjali u morali li jirriżultaw minn din ir-revoka. |
a) Fuq “l‑interess ġuridiku” meħtieġ mid‑dritt tal‑proċedura
120. |
Kif spjegat l-Avukat Ġenerali Kokott fil-konklużjonijiet tagħha ppreżentati fil-kawża Wunenburger vs Il‑Kummissjoni ( 38 ), ir-rekwiżit tal-interess ġuridiku jiggarantixxi fuq livell proċedurali li l-qrati ma jiġux aditi bil-għan li jagħtu opinjoni sabiex jiċċaraw kwistjonijiet tad-dritt li huma purament ipotetiċi. L-interess ġuridiku huwa għalhekk rekwiżit imperattiv għall-ammissibbiltà li tista’ ssir rilevanti fi stadji differenti tal-proċedura. Hemm bżonn li dan l-interess ġuridiku jkun jeżisti mingħajr l-inqas dubju sa mill-preżentata tar-rikors. Madankollu, irid ikompli jeżisti wara l-preżentata tar-rikors, u dan sas-sentenza li tiddeċiedi fuq il-mertu ( 39 ). |
121. |
Jekk l-interess ġuridiku jisparixxi biss matul il-proċedura ġudizzjarja pendenti, id-deċiżjoni tal-qorti fuq il-mertu ċertament li ma tibqax iġġustifikata. Wieħed ma jistax madankollu jeżiġi mir-rikorrent li jaċċetta li r-rikors tiegħu, li jkun ġie ppreżentat oriġinarjament b’mod ammissibbli, jiġi sempliċement miċħud u li huwa jkollu jbati l-ispejjeż tal-kawża. L-unika soluzzjoni adegwata f’dan il-każ hija min-naħa l-oħra li jiġi ddikjarat li l-kawża spiċċat “mingħajr skop”, li b’hekk tkun tindika, minn naħa, li l-bażi tar-rikors sparixxiet biss wara l-preżentazzjoni tiegħu u li tkun tevita, min-naħa l-oħra, konsegwenzi pekunjarji negattivi għar-rikorrent. |
122. |
Skont il-ġurisprudenza, iż-żamma tal-interess ġuridiku tar-rikorrent tista’ tirriżulta, l-ewwel, mir-riskju ta’ repetizzjoni tal-azzjoni (allegatament) illegali ta’ istituzzjoni tal-Unjoni. Fil-fatt, l-Artikolu 266(1) TFUE jobbliga lill-istituzzjoni li minnha joħroġ l-att annullata “li [t]ieħu l-miżuri neċessarji sabiex [t]ikkonforma ruħ[ha] mas-sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja”, ħaġa li tfisser fil-prattika li din l-istituzzjoni hija obbligata tieħu inkunsiderazzjoni l-motivi ta’ nullità esposti fl-imsemmija sentenza f’każ li kellha tiddeċiedi li tissostitwixxi ulterjorment l-att annullat ( 40 ). L-interess ġuridiku jista’, it-tieni, jibqa’ jeżisti meta deċiżjoni dwar rikors għal annullament hija importanti għal eventwali talba għall-kumpens tar-rikorrent. It-tielet, ir-rikorrent jista’, f’ċerti każijiet, u b’mod partikolari fil-kawżi tas-servizz pubbliku, ikollu interess li jikseb l-eliminazzjoni ta’ dikjarazzjonijiet negattivi fuq il-persuna tiegħu sabiex jiġi riabilitat fil-futur. |
b) Eżami tar‑raġunament tal‑Qorti Ġenerali
123. |
Is-sentenza appellata tikkonċerna t-tieni minn dawn it-tliet każijiet, jiġifieri talba għal kumpens tar-rikorrent. Il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li l-interess ġuridiku ta’ rikorrent għandha tiġi evalwata in concreto, fid-dawl, b’mod partikolari tal-konsegwenzi tal-allegata illegalità u tan-natura tad-dannu allegatament subit ( 41 ). Huwa fid-dawl ta’ dawn il-prinċipji li jeħtieġ li tiġi eżaminata s-sitwazzjoni ta’ PV f’din il-kawża. Fil-kuntest tal-eżami, ser ikun meħtieġ ukoll li jiġi vverifikat jekk ir-raġunament tal-Qorti Ġenerali jiħux inkunsiderazzjoni dawn il-prinċipji. |
124. |
F’dan ir-rigward, jeħtieġ qabel kollox li tinġibed l-attenzjoni fuq il-fatt li PV ma jinsabx fis-sitwazzjoni msemmija fil-punt 121 ta’ dawn il-konklużjonijiet. Ir-rikors għal annullament ta’ PV ma huwiex “mingħajr skop” minħabba li l-interess ġuridiku sparixxa matul il-proċedura ġudizzjarja pendenti imma pjuttost minħabba li d-deċiżjoni kkontestata waqfet teżisti qabel il-preżentata tar-rikors. Fil-fatt, għandu jitfakkar li l-Awtorità tal-Ħatra kienet irtirat id-deċiżjoni ta’ revoka tagħha fl‑24 ta’ Lulju 2017, jiġifieri f’data qabel dik tal-preżentata tar-rikors quddiem il-Qorti Ġenerali. Huwa f’dan il-kuntest li l-Qorti Ġenerali l-ewwel fakkret, fil-punt 80 tas-sentenza appellata, id-differenza fundamentali bejn it-“tħassir”, li tneħħi deċiżjoni biss għall-futur ( 42 ), u l-“irtirar” ta’ tali deċiżjoni, li għandu effett retroattiv. Il-Qorti Ġenerali stabbilixxiet sussegwentement, fil-punt 82 tas-sentenza appellata, li l-irtirar tad-deċiżjoni ta’ revoka inkwistjoni kienet ġiegħlet din id-deċiżjoni titneħħa b’effett retroattiv u, konsegwentement, peress li d-deċiżjoni kkontestata ma kinitx għadha teżisti, hija ma setgħetx iktar tikkawża preġudizzju lil PV. Din il-konstatazzjoni jidhirli li hija legalment inkonfutabbli. |
125. |
Għal dak li jikkonċerna l-eżistenza ta’ interess ġuridiku għall-kumpens, jeħtieġ li jitfakkar li l-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li r-rikors għad-danni huwa rimedju “awtonomu” li għandu l-funzjoni partikolari tiegħu fil-kuntest tas-sistema ta’ rimedji u huwa suġġett għal kundizzjonijiet ta’ eżerċizzju maħsuba fid-dawl tal-għan speċifiku tiegħu ( 43 ). Għaldaqstant, il-preżentata ta’ rikors għal annullament kontra att ma jikkostitwixxix rekwiżit neċessarju għall-preżentata ta’ rikors għal kumpens bil-għan li jinkiseb kumpens għad-dannu li jirriżulta minnu ( 44 ). Fil-kuntest ta’ din il-kawża, jeħtieġ li jiġi osservat li PV għaqqad effettivament talba għal kumpens mar-rikors għal annullament tiegħu. Konsegwentement, jidhirli li n-nuqqas ta’ interess ġuridiku fir-rikors għal annullament ma huwiex deċiżiv biex jistabbilixxi l-ammissibbiltà tat-talba għal kumpens tiegħu. Min-naħa l-oħra, jidhirli li huwa imperattiv li jiġi ddeterminat jekk il-kundizzjonijiet għall-ammissibbiltà tal-imsemmi rikors kif ukoll dawk imsemmija fit-tieni paragrafu tal-Artikolu 340 TFUE ġewx issodisfatti f’dan il-każ, preċiżament fid-dawl tan-natura “awtonoma” tiegħu. |
126. |
Għal dak li jirrigwarda l-kundizzjonijiet tat-talba għal kumpens ( 45 ), għandi xi riżervi biex nikkunsidra li dawn ġew issodisfatti f’dan il-każ. B’mod partikolari, jidhirli li huwa dubjuż li tista’ teżisti rabta kawżali bejn id-deċiżjoni ta’ revoka, li ġiet irtirata mill-Awtorità tal-Ħatra stess, u d-dannu materjali allegatament subit minn PV. Kif indikat il-Qorti Ġenerali fil-punt 81 tas-sentenza appellata, l-irtirar tad-deċiżjoni ta’ revoka fl‑24 ta’ Lulju 2017 kellu bħala konsegwenza, minn naħa, ir-reintegrazzjoni ta’ PV fi ħdan il-Kummissjoni b’effett mis‑16 ta’ Settembru 2017 u, min-naħa l-oħra, l-għoti retroattiv lill-istess PV tar-remunerazzjonijiet u tal-jiem ta’ leave annwali li jikkorrispondi għall-perijodu bejn l‑1 ta’ Awwissu 2016 sal‑15 ta’ Settembru 2017. |
127. |
Iktar minn hekk, għandu jingħad li l-Awtorità tal-Ħatra kienet għamlet tpaċija bejn id-djun ta’ PV lejn il-Kummissjoni u l-ammonti dovuti mill-Kummissjoni lil PV għall-perijodu msemmi iktar ’il fuq, biex tħallas il-bilanċ ta’ EUR 9550 favur PV. Konsegwentement, kif ġustament irrilevat il-Qorti Ġenerali fil-punt 82 tas-sentenza appellata, id-deċiżjoni ta’ revoka tas‑26 ta’ Lulju 2016 kienet ġiet irtirata u l-effetti finanzjarji tagħha kienu ġew innewtralizzati. Għalkemm PV isostni fl-appell tiegħu li din it-tpaċija ma kinitx iġġustifikata, jiġi rreplikat lilu li l-irtirar tad-deċiżjoni ta’ revoka ma wasslitx biex tneħħew id-deċiżjonijiet preċedenti li jikkonstataw l-assenzi mhux iġġustifikati li fuqhom kienet ibbażata l-proċedura dixxiplinari. Għaldaqstant, il-Qorti Ġenerali ġustament ikkonfermat it-tpaċija magħmula bejn id-djun tar-rikorrent wara l-assenzi mhux iġġustifikati tiegħu u l-ammonti dovuti mill-Kummissjoni lir-rikorrent għall-perijodu inkwistjoni. F’dawn iċ-ċirkustanzi, huwa diffiċli li wieħed jifhem kif PV seta’ sofra dannu materjali. |
c) Rimarki finali
128. |
L-eżami tar-raġunament żviluppat mill-Qorti Ġenerali fil-punti 81 u 82 tas-sentenza appellata ma jippermettix li jiġi kkonstatat żball ta’ liġi. Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, jiena favur, l-istess bħall-Qorti Ġenerali, li jiġi miċħud interess ġuridiku, b’mod partikolari fl-assenza ta’ att li jikkawża preġudizzju lil PV. Fil-fatt, kollox jidher li jindika li d-deċiżjoni ta’ revoka kkontestata minn PV ġiet irtirata b’effett retroattiv qabel il-preżentata tar-rikors għal annullament, b’mod li din ma għadx fadlilha effetti li jistgħu jikkawżawlu preġudizzju. Għaldaqstant, il-Qorti Ġenerali ġustament iddeċidiet li t-talba għal annullament kienet inammissibbli. |
129. |
Għal dak li jirrigwarda t-talba għal kumpens ta’ PV, jidhirli li l-argument imressaq minnu ma jippermettix li jiġi evalwat sa fejn huwa seta’ sofra dannu materjali, peress li t-tpaċija magħmula mill-Kummissjoni kienet iġġustifikata – hekk kif stabbilixxiet il-Qorti Ġenerali fis-sentenza tagħha. Konsegwentement, inqis li jeħtieġ li jiġi miċħud l-argument ta’ PV insostenn ta’ allegat dritt ta’ kumpens. |
3. Konklużjoni intermedjarja
130. |
Għar-raġunijiet esposti iktar ’il fuq, nipproponi li jiġi miċħud it-tmien aggravju bħala infondat. |
VI. Konklużjoni
131. |
Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, nipproponi li l-Qorti tal-Ġustizzja tiddikjara infondati l-ewwel, it-tieni u t-tmien aggravju. |
( 1 ) Lingwa oriġinali: il-Franċiż.
( 2 ) Ara s-sentenzi tas‑16 ta’ Diċembru 2020, Il‑Kunsill et vs K. Chrysostomides & Co. et (C‑597/18 P, C‑598/18 P, C‑603/18 P u C‑604/18 P, EU:C:2020:1028, punt 128), kif ukoll tas‑17 ta’ Diċembru 2020, BP vs FRA (C‑601/19 P, mhux ippubblikata, EU:C:2020:1048, punt 71).
( 3 ) Ara s-sentenzi tal‑25 ta’ Jannar 2007, Sumitomo Metal Industries u Nippon Steel vs Il‑Kummissjoni (C‑403/04 P u C‑405/04 P, EU:C:2007:52, punt 39), u tas‑17 ta’ Diċembru 2020, Inpost Paczkomaty vs Il‑Kummissjoni (C‑431/19 P u C‑432/19 P, EU:C:2020:1051, punt 51).
( 4 ) Ara s-sentenzi tas‑26 ta’ Jannar 2017, Duravit et vs Il‑Kummissjoni (C‑609/13 P, EU:C:2017:46, punt 86), u tat‑28 ta’ Novembru 2019, Brugg Kabel u Kabelwerke Brugg vs Il‑Kummissjoni (C‑591/18 P, mhux ippubblikata, EU:C:2019:1026, punt 63).
( 5 ) Ara l-punt 175 tas-sentenza appellata.
( 6 ) Ara l-punti 60, 171, 221, 222 u 231 tas-sentenza appellata.
( 7 ) Ara l-punt 77 ta’ dawn il-konklużjonijiet.
( 8 ) Għal spjegazzjoni iktar iddettaljata tad-dritt għal amministrazzjoni tajba, stabbilit fl-Artikolu 41 tal-Karta, nirreferi għall-konklużjonijiet tiegħi fil-kawża Il‑Parlament vs UZ (C‑894/19 P, EU:C:2021:497, punti 66 et seq.).
( 9 ) Pilorge-Vrancken, J., Le droit de la fonction publique de l’Union européenne, Larcier, Brussell 2017, p. 15.
( 10 ) Sentenza tal‑4 ta’ Frar 2021, Ministre de la Transition écologique et solidaire u Ministre de l’Action et des Comptes publics (C‑903/19, EU:C:2021:95, punt 37).
( 11 ) Sentenza tal‑20 ta’ Ottubru 1981, Il‑Kummissjoni vs Il‑Belġju (137/80, EU:C:1981:237, punt 9).
( 12 ) Andreone, F., “Hiérarchie des normes et sources du droit de la fonction publique de l’Union européenne”, Groupe de Réflexion sur l’avenir du service public européen, Cahier Nru 25, Ġunju 2015, p. 16.
( 13 ) Sentenza tal‑14 ta’ Diċembru 2017, RL vs Il‑Qorti tal‑Ġustizzja tal‑Unjoni Ewropea (T‑21/17, EU:T:2017:907, punt 51).
( 14 ) Ara l-punt 64 ta’ dawn il-konklużjonijiet.
( 15 ) Ara s-sentenza tal‑15 ta’ Lulju 2021, OH (Immunità minn ġurisdizzjoni) (C‑758/19, EU:C:2021:603, punti 24 u 25) kif ukoll il-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali Bobek fil-kawża CSUE vs KF (C‑14/19 P, EU:C:2020:220, punt 91).
( 16 ) Giacobbo Peyronnel, V./Perillo, E., Statut de la fonction publique de l’Union européenne, Brussell 2017, p. 17, ifakkru l-intenzjoni tal-fundaturi tal-Komunità Ewropea tal-Faħam u l-Azzar (KEFA) li joħolqu servizz pubbliku indipendenti, magħmul minn uffiċjali sovranazzjonali.
( 17 ) Sentenza tat‑18 ta’ Ġunju 2020, Il‑Kummissjoni vs RQ (C‑831/18 P, EU:C:2020:481).
( 18 ) Sentenza tat‑18 ta’ Ġunju 2020, Il‑Kummissjoni vs RQ (C‑831/18 P, EU:C:2020:481, punt 45).
( 19 ) Sentenza tas‑6 ta’ Ottubru 2021, AV u AW vs Il‑Parlament (T‑43/20, mhux ippubblikata, EU:T:2021:666, punt 106).
( 20 ) Sentenza tas‑6 ta’ Ottubru 2021, AV u AW vs Il‑Parlament (T‑43/20, mhux ippubblikata, EU:T:2021:666, punt 106).
( 21 ) Sentenza tas‑6 ta’ Ottubru 2021, AV u AW vs Il‑Parlament (T‑43/20, mhux ippubblikata, EU:T:2021:666, punt 106).
( 22 ) Ara l-punt 51 ta’ dawn il-konklużjonijiet.
( 23 ) Ara s-sentenzi tal‑5 ta’ Settembru 2019, AH et (Preżunzjoni ta’ innoċenza) (C‑377/18, EU:C:2019:670, punt 41) u tal‑25 ta’ Frar 2021, Dalli vs Il‑Kummissjoni (C‑615/19 P, EU:C:2021:133, punt 223).
( 24 ) ĠU 2016, L 65, p. 1.
( 25 ) ĠU 2013, L 294, p. 1.
( 26 ) Ara, f’dan ir-rigward, sentenza tal-Qorti EDB, 28 ta’ Ottubru 1994, Murray vs Ir‑Renju Unit (CE:ECHR:1994:1028JUD001431088, punt 55).
( 27 ) De Béco, “L’audition par la police, le parquet ou le juge d’instruction”, Justice-en-ligne, artiklu tal‑25 ta’ Awwissu 2021, jispjega li d-dritt ta’ proċedura kriminali Belġjan joffri drittijiet u garanziji lil kull persuna mismugħa taħt kwalunkwe titolu (vittma, il-lanjant, il-persuna li tagħmel ir-rapport, xhud, suspettat, persuna mfittxija mill-pulizija jew persuna mċaħħda mil-libertà tagħha).
( 28 ) Dan hu l-każ tad-dritt kriminali ta’ diversi Stati Membri, inkluż tar-Renju tal-Belġju, kif jindika Du Jardin, J. F’“Belgique, les principes de procédure pénale et leur application dans les procédures disciplinaires”, Revue internationale de droit pénal, Vol. 74, Nru 3 u 4, 2003, p. 801. B’mod iktar konkret, l-ewwel u t-tieni paragrafu tal-Artikolu 56 tal-Kodiċi ta’ Istruttorja Kriminali jipprovdi, għal dak li jikkonċerna l-funzjonijiet tal-qorti istruttorja, li din tal-aħħar “tassumi r-responsabbiltà tal-istruttorja li ssir favur u kontra” u li “[h]ija tiżgura l-legalità tal-provi kif ukoll il-lealtà li biha dawn jinġabru” (korsiv miżjud minni). F’dan il-kuntest, jeħtieġ li tinġibed l-attenzjoni fuq l-Artikolu 5(4) tar-Regolament tal-Kunsill (UE) 2017/1939 tat‑12 ta’ Ottubru 2017 li jimplimenta kooperazzjoni msaħħa dwar l-istabbiliment tal-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku Ewropew (ĠU 2017, L 283, p. 1), li minnu jirriżulta li “[l]-UPPE għandu jagħmel l-investigazzjonijiet tiegħu b’mod imparzjali u għandu jfittex l-evidenza kollha rilevanti, kemm ta’ ħtija kif ukoll ta’ innoċenza”, ħaġa li tista’ tiġi interpretata bħala l-espressjoni ta’ prinċipju fundamentali tad-dritt ta’ proċedura kriminali tal-Unjoni (korsiv miżjud minni).
( 29 ) Ligeti, K., “The Place of the Prosecutor in Common Law and Civil Law Jurisdictions”, The Oxford Handbook of Criminal Process, Oxford University Press, Oxford, 2019, jispjega li, skont il-prinċipju ta’ legalità, jekk ikunu jeżistu provi suffiċjenti fi tmiem l-investigazzjoni, il-prosekutur pubbliku huwa obbligat, bħala prinċipju, li jibda l-prosekuzzjonijiet u ma jistax jarkivja l-kawża.
( 30 ) Sentenza tal‑21 ta’ Ottubru 2021, Il‑Parlament vs UZ (C‑894/19 P, EU:C:2021:863, punti 51 et seq.).
( 31 ) Ara l-punt 104 tal-konklużjonijiet tiegħi fil-kawża Il‑Parlament vs UZ (C‑894/19 P, EU:C:2021:497) (korsiv miżjud minni).
( 32 ) Giacobbo Peyronnel, V./Perillo, E., Statut de la fonction publique de l’Union européenne, Larcier, Brussell 2017, p. 170.
( 33 ) Sentenza tal‑21 ta’ Ottubru 2021, Il‑Parlament vs UZ (C‑894/19 P, EU:C:2021:863, punt 54).
( 34 ) Ara l-punt 51 ta’ dawn il-konklużjonijiet.
( 35 ) Ara s-sentenza tad‑9 ta’ Settembru 2021, Volkswagen Bank et (C‑33/20, C‑155/20 u C‑187/20, EU:C:2021:736, punt 121).
( 36 ) Ara s-sentenza tad‑9 ta’ Settembru 2021, Volkswagen Bank et (C‑33/20, C‑155/20 u C‑187/20, EU:C:2021:736, punt 122 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata).
( 37 ) Ara, b’analoġija, is-sentenza tas‑26 ta’ Frar 2019, T Danmark u Y Denmark (C‑116/16 u C‑117/16, EU:C:2019:135, punt 72), fejn il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li l-benefiċċju tad-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni għandu jiġi rrifjutat meta dawn ma jkunux invokati sabiex jintlaħqu l-għanijiet ta’ dawn id-dispożizzjonijiet, iżda bil-għan li jinkiseb benefiċċju minn vantaġġ mogħti mid-dritt tal-Unjoni, minkejja li r-rekwiżiti sabiex jinkiseb benefiċċju minn dan il-vantaġġ ikunu biss formalment issodisfatti.
( 38 ) C‑362/05 P, EU:C:2007:104, punti 35 u 36.
( 39 ) Ara s-sentenzi tat‑28 ta’ Mejju 2013, Abdulrahim vs Il‑Kunsill u Il‑Kummissjoni (C‑239/12 P, EU:C:2013:331, punt 61) u tas‑27 ta’ Ġunju 2013, Xeda International u Pace International vs Il‑Kummissjoni (C‑149/12 P, mhux ippubblikata, EU:C:2013:433, punt 31).
( 40 ) Lenaerts K./Maselis, I./Gutman, K., EU Procedural Law, punt 7.223, p. 416.
( 41 ) Sentenza tat‑28 ta’ Mejju 2013, Abdulrahim vs Il‑Kunsill u Il‑Kummissjoni (C‑239/12 P, EU:C:2013:331, punt 65).
( 42 ) Sentenza tas‑27 ta’ Ġunju 2013, Xeda International u Pace International vs Il‑Kummissjoni (C‑149/12 P, mhux ippubblikata, EU:C:2013:433, punt 32).
( 43 ) Sentenzi tat‑23 ta’ Marzu 2004, L‑Ombudsman vs Lamberts (C‑234/02 P, EU:C:2004:174, punt 59) u tas‑6 ta’ Ottubru 2020, Bank Refah Kargaran vs Il‑Kunsill (C‑134/19 P, EU:C:2020:793).
( 44 ) Sentenza tat‑12 ta’ Settembru 2006, Reynolds Tobacco et vs Il‑Kummissjoni (C‑131/03 P, EU:C:2006:541, punti 82 u 83).
( 45 ) Skont ġurisprudenza stabbilità, l-istabbiliment tar-responsabbiltà mhux kuntrattwali tal-Unjoni u l-implimentazzjoni tad-dritt għall-kumpens għad-dannu subit, bis-saħħa tal-Artikolu 340 TFUE, iseħħu meta l-kundizzjonijiet kollha relatati mal-illegalità tal-aġir li bih huma kkritikati l-istituzzjonijiet, dwar ir-realtà tad-dannu u dwar l-eżistenza ta’ rabta kawżali bejn dan l-aġir u d-dannu invokat jiġu ssodisfatti (ara s-sentenza tad‑19 ta’ Ġunju 2014, Commune de Millau u SEMEA vs Il‑Kummissjoni, C‑531/12 P, EU:C:2014:2008, punt 96).