4.5.2010   

GA

Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh

C NaN/17

(1)

Le foraoiseacha cuirtear réimse leathan de shochair chomhshaoil, de shochair eacnamaíocha agus de shochair shóisialta ar fáil, lena n-áirítear táirgí foraoise adhmaid agus neamh-adhmaid agus seirbhísí comhshaoil.

(2)

Is mó i gcónaí is cúiseanna imní iad an lománaíocht neamhdhleathach agus an trádáil ghaolmhar de bharr éileamh méadaitheach a bheith ar adhmad agus ar tháirgí adhmaid ar fud an domhain, chomh maith leis na heasnaimh institiúideacha agus rialála atá ar earnáil na foraoiseachta i roinnt tíortha táirgthe adhmaid.

(3)

Is forleatach an fhadhb í an lománaíocht neamhdhleathach agus is mór an chúis imní ar an leibhéal idirnáisiúnta í. Is mór an bhagairt ar na foraoiseacha í mar go ngéaraíonn sí ar phróiseas an dífhoraoisithe, atá freagrach as tuairim agus 20 % de na hastaíochtaí CO2, mar go gcuireann sí an bhithéagsúlacht i mbaol agus mar go mbaineann sí na cosa de bhainistíocht inbhuanaithe foraoise agus d'fhorbairt inbhuanaithe foraoise, lena n-áirítear inmharthanacht tráchtála na n-oibreoirí a bhíonn ag gníomhú i gcomhréir leis an reachtaíocht is infheidhme. Chomh maith leis sin, tá impleachtaí sóisialta, polaitiúla agus eacnamaíocha aici.

(4)

I dTeachtaireacht an 21 Bealtaine 2003 ón gCoimisiún chuig Parlaimint na hEorpa agus chuig an gComhairle dar teideal ‘Forghníomhú an Dlí, Rialáil agus Trádáil i dtaca le Foraoisí (FLEGT)’: ‘Togra le haghaidh Plean Gníomhaíochta AE’, moladh sraith beart chun tacú leis na hiarrachtaí idirnáisiúnta d'fhonn tabhairt faoi fhadhb na lománaíochta neamhdhleathaí agus na trádála gaolmhaire.

(5)

D'fháiltigh Parlaimint na hEorpa agus an Chomhairle roimh an Teachtaireacht sin agus d'aithin siad an gá atá ann go gcuirfeadh an tAontas leis na hiarrachtaí atá á ndéanamh ar an leibheál domhanda chun tabhairt faoi fhadhb na lománaíochta neamhdhleathaí,.

(6)

I gcomhréir le haidhm na Teachtaireachta sin, eadhon a áirithiú nach dtiocfadh isteach san Aontas ach earraí adhmaid arna dtáirgeadh de réir reachtaíocht náisiúnta na tíre táirgthe, tá idirbheartaíocht á déanamh ag an Aontas le tíortha táirgthe adhmaid (tíortha comhpháirtíochta) faoi Chomhaontuithe Comhpháirtíochta Saorálaí (VPA), ar comhaontuithe iad lena gcruthaítear ceanglas do na páirtithe, ar ceanglas dlíthiúil é, scéim ceadúnúcháin a chur chun feidhme agus an trádáil san adhmad agus sna táirgí adhmaid a shainaithnítear sna VPAanna sin a rialáil.

(7)

I bhfianaise mhórscála agus phráinn na faidhbe, is gá tacú go gníomhach leis an gcomhrac in aghaidh na lománaíochta neamhdhleathaí agus na trádála gaolmhaire, is gá an tionscnamh VPA a chomhlánú agus a neartú agus is gá na sineirgí a fheabhsú idir na beartais a bhfuil sé d'aidhm acu na foraoiseacha a chaomhnú ar láimh amháin agus leibhéal ard cosanta comhshaoil a bhaint amach, lena n-áirítear an comhrac in aghaidh an athraithe aeráide agus chailliúint na bithéagsúlachta ar an láimh eile.

(8)

Ba cheart aitheantas a thabhairt do na hiarrachtaí a rinne na tíortha a bhfuil VPA FLEGT tugtha i gcrích acu leis an Aontas agus do na prionsabail atá ionchorpraithe iontu, go mór mór maidir leis an sainmhíniú ar adhmad a táirgeadh go dleathach. Ba cheart go gcuirfí san áireamh freisin nach ndéantar, faoi scéim cheadúnúcháin FLEGT, ach amháin adhmad arna lománú i gcomhréir leis an reachtaíocht ábhartha náisiúnta agus táirgí adhmaid atá díorthaithe as adhmad den sórt sin a allmhairiú isteach san Aontas. Ba cheart, dá bhrí sin, go measfaí gur as adhmad arna lománú go dleathach adhmad atá leabaithe sna táirgí adhmaid a liostaítear in Iarscríbhinn II agus in Iarscríbhinn III a ghabhann le Rialachán (CE) Uimh. 2173/2005 ón gComhairle an 20 Nollaig 2005 maidir le scéim ceadúnúcháin FLEGT a bhunú i gcás allmhairí adhmaid isteach sa Chomhphobal Eorpach (4), ar táirgí adhmaid iad a thionscnaíonn sna tíortha comhpháirtíochta a liostaítear in Iarscríbhinn I a ghabhann le Rialachán (CE) Uimh. 2173/2005, ar choinníoll go gcomhlíonann na táirgí adhmaid sin an Rialachán sin agus aon fhorálacha cur chun feidhme.

(9)

Ba cheart a chur san áireamh freisin go gceanglaítear ar na páirtithe sa Choinbhinsiún, leis an gCoinbhinsiún maidir le Trádáil Idirnáisiúnta i Speicis Fauna agus Flora Fiáine i mBaol (CITES), gan cead onnmhairíochta CITES a dheonú ach amháin nuair a rinneadh speiceas atá liostaithe in CITES a lománú, inter alia, i gcomhréir leis an reachtaíocht náisiúnta sa tír onnmhairíochta. Ba cheart, dá bhrí sin, go measfaí gur lománaíodh go dleathach adhmad na speiceas a liostaítear in Iarscríbhinn A, in Iarscríbhinn B nó in Iarscríbhinn C a ghabhann le Rialachán (CE) Uimh. 338/97 ón gComhairle an 9 Nollaig 1996 maidir le speicis fauna agus flora fiáine a chosaint trí thrádáil iontu a rialáil (5), ar choinníoll go gcomhlíonann sé an Rialachán sin agus aon fhorálacha cur chun feidhme.

(10)

Agus castacht na lománaíochta neamhdhleathaí á cur san áireamh, a mhéid a bhaineann leis na fachtóirí atá mar bhonn di agus an tionchar a bhíonn aici, ba cheart díriú ar iompraíocht na n-oibreoirí d'fhonn buntáistí na hiompraíochta neamhdhleathaí a laghdú.

(11)

In éagmais sainmhínithe a bheadh comhaontaithe go hidirnáisiúnta, ba cheart gurbh í reachtaíocht na tíre inar lománaíodh an t-adhmad a bheadh mar an bonn ar a ndéanfaí sainmhíniú a thabhairt ar an lománaíocht neamhdhleathach.

(12)

Is iomaí táirge adhmaid a théann trí phróisis éagsúla sula gcuirtear ar an margadh den chéad uair iad nó tar éis iad a chur ar an margadh den chéad uair. Ionas nach mbeidh ró-ualach riaracháin á chur gan údar, ní bheidh faoi réir na gceanglas a leagtar síos sa Rialachán seo ach na hoibreoirí sin a mbeidh adhmad nó táirgí adhmaid á gcur ar an margadh inmheánach den chéad uair acu, murab ionann agus na hoibreoirí go léir a bhfuil baint acu leis an slabhra dáileacháin.

(13)

Toisc go gcuirfeadh sé ualach neamhréireach ar oibreoirí dá gceanglófaí orthu faisnéis a thabhairt maidir le tionscnamh an adhmaid i gcás táirgí a bheadh déanta as adhmad athchúrsáilte, ba cheart go ndéanfaí na táirgí sin a eisiamh ó raon feidhme an Rialacháin seo.

(14)

Na hoibreoirí a mbeadh adhmad agus táirgí adhmaid á gcur ar an margadh inmheánach den chéad uair acu, ba cheart dóibh a ndícheall cuí a dhéanamh, trí chóras beart agus nósanna imeachta (córas an díchill chuí), an riosca a bhaineann le hadhmad arna lománú go neamhdhleathach agus le táirgí atá díorthaithe ó adhmad den sórt sin a chur ar an margadh inmheánach a íoslaghdú.

(15)

Áirítear trí eilimint ar chóras an díchill chuí atá de dhlúth is d'inneach i mbainistiú riosca: rochtain ar fhaisnéis, measúnú riosca agus maolú a dhéanamh ar an riosca a shainaithneofar. Ba cheart go dtabharfaí rochtain, le córas an díchill chuí, ar fhaisnéis maidir le foinsí an adhmaid agus na dtáirgí adhmaid agus maidir le soláthraithe an adhmaid agus na dtáirgí adhmaid atá á gcur ar an margadh inmheánach den chéad uair, lena n-áirítear faisnéis ábhartha amhail comhlíonadh na reachtaíochta is infheidhme. Ba cheart go ndéanfadh na hoibreoirí measúnú riosca bunaithe ar an bhfaisnéis sin. I gcás ina sainaithneofar riosca, ba cheart d'oibreoirí an riosca sin a mhaolú ar mhodh a bheadh comhréireach leis an riosca arna shainaithint, d'fhonn go gcoiscfear adhmad arna lománú go neamhdhleathach agus táirgí adhmaid atá díorthaithe ó adhmad den sórt sin a chur ar an margadh.

(16)

D'fhonn aon ualach míchuí riaracháin a sheachaint, níor cheart go gceanglófaí ar na hoibreoirí sin a bhfuil leas á bhaint acu cheana féin as córais nó as nósanna imeachta a bhfuil ceanglais an Rialacháin seo á gcomhlíonadh acu córais nua a chur ar bun.

(17)

D'fhonn aitheantas a thabhairt do dhea-chleachtas in earnáil na foraoiseachta, féadfar deimhniú nó scéimeanna eile arna bhfíorú ag tríú páirtí agus a áiríonn fíorú maidir le comhlíonadh na reachtaíochta is infheidhme, a úsáid sa nós imeachta maidir le measúnú riosca.

(18)

Tá earnáil an adhmaid fíorthábhachtach do gheilleagar an Aontais. Tá ról tábhachtach ag eagraíochtaí na n-oibreoirí san earnáil mar go ndéantar ionadaíocht ar leasanna na hearnála sin ar scála leathan agus bíonn teagmháil acu le raon éagsúil de na páirtithe leasmhara. Tá an saineolas agus an inniúlacht ag na heagraíochtaí sin freisin le hanailís a dhéanamh ar an reachtaíocht ábhartha agus comhlíonadh na reachtaíochta a éascú dá mbaill, ach níor cheart go n-úsáidfeadh siad an inniúlacht sin d'fhonn ceannas a fháil ar an margadh. D'fhonn cur chun feidhme an Rialacháin seo a éascú agus cur le forbairt an dea-chleachtais, is iomchuí aitheantas a thabhairt d'eagraíochtaí atá tar éis ceanglais a fhorbairt d'fhonn córas an díchill chuí a fhorbairt, ar córais iad lena gcomhlíontar ceanglais an Rialacháin seo. Ba cheart liosta de na heagraíochtaí a mbeidh an t-aitheantas sin faighte acu a phoibliú chun a chumasú do na hoibreoirí leas a bhaint as na heagraíochtaí faireacháin sin a mbeidh aitheantas faighte acu.

(19)

Ba cheart do na húdaráis inniúla faireachán a dhéanamh go héifeachtach ar an gcaoi a gcomhlíonann oibreoirí na hoibleagáidí a leagtar síos sa Rialachán seo. Chuige sin, ba cheart do na húdaráis inniúla seiceálacha oifigiúla a dhéanamh, de réir mar is cuí, agus d'fhéadfadh go mbeadh seiceálacha ag áitreabh an oibreora san áireamh leis na seiceálacha, agus ba cheart do na húdaráis inniúla a bheith in ann a cheangal ar na hoibreoirí gníomhartha feabhais a dhéanamh i gcás inar gá sin.

(20)

Ba cheart do na húdaráis inniúla taifid a choinneáil ar na seiceálacha agus ba cheart an fhaisnéis ábhartha a chur ar fáil d'aon iarratasóir i gcomhréir le Treoir 2003/4/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 28 Eanáir 2003 maidir le rochtain phoiblí ar fhaisnéis ar an gcomhshaol (6).

(21)

Ba cheart do na húdaráis inniúla comhoibriú le chéile agus le húdaráis riaracháin tríú tíortha agus leis an gCoimisiún, agus cineál idirnáisiúnta na lománaíochta neamhdhleathaí agus na trádála gaolmhaire á chur san áireamh.

(22)

Ba cheart do na Ballstáit a áirithiú go ngearrfar pionóis i leith aon sáruithe ar an Rialachán seo agus go mbeidh na pionóis éifeachtach, comhréireach agus athchomhairleach.

(23)

Ba cheart go gcumhachtófaí don Choimisiún gníomhartha tarmligthe a ghlacadh i gcomhréir le hAirteagal 290 den Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh (CFAE), ar gníomhartha iad a bhaineann leis na nósanna imeachta chun aitheantas a thabhairt d'eagraíochtaí faireacháin agus chun an t-aitheantas sin a tharraingt siar, a bhaineann le critéir eile um measúnú riosca a d'fhéadfadh a bheith riachtanach leis na critéir dá bhforáiltear cheana sa Rialachán seo a fhorlíonadh agus a bhaineann leis an liosta d'adhmad agus de tháirgí adhmaid a bhfuil feidhm ag an Rialachán seo maidir leo. Tá sé thar a bheith tábhachtach go rachadh an Coimisiún i gcomhairle le saineolaithe i rith chéim an ullmhúcháin i gcomhréir leis an ngealltanas a thug an Coimisiún i dTeachtaireacht an 9 Nollaig 2009 maidir le hAirteagal 290 de CFAE a chur chun feidhme.

(24)

Ba cheart na bearta atá riachtanach chun an Rialachán seo a chur chun feidhme a ghlacadh i gcomhréir le Cinneadh 1999/468/CE ón gComhairle an 28 Meitheamh 1999 ag leagan síos na rialacha mionsonraithe maidir le feidhmiú na gcumhachtaí cur chun feidhme arna dtabhairt don Choimisiún (7).

(25)

Ba cheart tréimhse réasúnta a thabhairt d'oibreoirí agus d'údaráis inniúla iad féin a ullmhú d'fhonn ceanglais an Rialacháin seo a chomhlíonadh.

(26)

Ós rud é nach féidir leis na Ballstáit cuspóir an Rialacháin seo, eadhon an comhrac in aghaidh na lománaíochta neamhdhleathaí agus na trádála gaolmhaire, a bhaint amach ina gceann agus ina gceann agus gur fearr, dá bhrí sin, de bharr a fhairsinge, is féidir é a bhaint amach ar leibhéal an Aontais, féadfaidh an tAontas bearta a ghlacadh, i gcomhréir le prionsabal na coimhdeachta mar a leagtar amach é in Airteagal 5 den Chonradh ar an Aontas Eorpach. I gcomhréir le prionsabal na comhréireachta, mar a leagtar amach san Airteagal sin é, ní théann an Rialachán seo thar a bhfuil riachtanach chun an cuspóir sin a bhaint amach,

(a)

ciallaíonn ‘adhmad agus táirgí adhmaid’ an t-adhmad agus na táirgí adhmaid a leagtar amach san Iarscríbhinn, seachas táirgí adhmaid a dhíorthaítear as adhmad nó as táirgí adhmaid a cuireadh ar an margadh cheana féin chomh maith le táirgí adhmaid nó comhpháirteanna táirgí den sórt sin a mhonaraítear as adhmad nó as táirgí adhmaid a bhfuil a saolré tagtha chun críche agus a dhéanfaí a dhiúscairt mar dhramhaíl murach sin;

(b)

ciallaíonn ‘cur ar an margadh’ adhmad nó táirgí adhmaid a sholáthar ar shlí ar bith, beag beann ar an teicníc díolacháin a úsáidtear, ar an margadh inmheánach den chéad uair chun é nó iad a dháileadh nó a úsáid le linn gníomhaíochta tráchtála, cibé acu ar íocaíocht nó saor in aisce. Áirítear leis freisin soláthar trí chianchumarsáid faoi mar a shainmhínítear í i dTreoir 97/7/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 20 Bealtaine 1997 maidir le tomhaltóirí a chosaint i leith cianchonarthaí (8);

(c)

ciallaíonn ‘oibreoir’ aon duine nádúrtha nó aon duine dlítheanach a chuireann adhmad nó táirgí adhmaid ar an margadh;

(d)

ciallaíonn ‘tír na lománaíochta’ an tír nó an chríoch inar lománaíodh an t-adhmad nó inar lománaíodh an t-adhmad atá leabaithe sna táirgí adhmaid;

(e)

ciallaíonn ‘arna lománú go dleathach’ arna lománú i gcomhréir leis an reachtaíocht is infheidhme i dtír na lománaíochta;

(f)

ciallaíonn ‘arna lománú go neamhdhleathach’ arna lománú de shárú ar an reachtaíocht is infheidhme i dtír na lománaíochta;

(g)

ciallaíonn ‘reachtaíocht is infheidhme’ an reachtaíocht atá i bhfeidhm i dtír na lománaíochta, ar reachtaíocht í lena gcumhdaítear na hábhair seo a leanas:

(a)

bearta agus nósanna imeachta lena dtugtar rochtain ar an bhfaisnéis seo a leanas maidir le soláthar adhmaid nó soláthar táirgí adhmaid an oibreora ar adhmad nó táirgí adhmaid iad a chuirfear ar an margadh:

(b)

nósanna imeachta um measúnú riosca lena gcuirtear ar chumas an oibreora anailís agus measúnú a dhéanamh ar an riosca atá ann go ndéanfar adhmad arna lománú go neamhdhleathach nó táirgí adhmaid atá díorthaithe as adhmad den sórt sin a chur ar an margadh.

Cuirfear san áireamh leis na nósanna imeachta sin an fhaisnéis a leagtar amach i bpointe (a) mar aon leis na critéir ábhartha um measúnú riosca, lena n-áirítear:

(c)

seachas i gcás inar riosca diomaibhseach an riosca a aithnítear le linn na nósanna imeachta um measúnú riosca dá dtagraítear i bpointe (b), nósanna imeachta um maolú riosca arb éard atá iontu sraith beart agus nósanna imeachta atá leordhóthanach agus comhréireach chun íoslaghdú a dhéanamh go héifeachtach ar an riosca sin agus a bhféadfadh sé a bheith ar áireamh leo go n-éileofaí tuilleadh faisnéise nó tuilleadh doiciméad agus/nó go n-éileofaí fíorú tríú páirtí.

(a)

córas díchill chuí a chothabháil agus a mheasúnú go tráthrialta i gcomhréir le hAirteagal 5 agus ceart chun é a úsáid a dheonú d'oibreoirí;

(b)

a fhíorú go n-úsáidfidh na hoibreoirí sin córas an díchill chuí mar is ceart;

(c)

na bearta cuí a ghlacadh i gcás ina mainneoidh oibreoir a chóras díchill chuí féin a úsáid i gceart, lena n-áirítear fógra a thabhairt do na húdaráis inniúla i gcás ina ndéanfadh oibreoir mainneachtain thromchúiseach nó mainneachtain arís agus arís eile.

(a)

go bhfuil pearsantacht dhlítheanach aici agus go bhfuil sí bunaithe go dleathach laistigh den Aontas;

(b)

go bhfuil sé d'acmhainn aici na feidhmeanna dá dtagraítear i mír 1 a fheidhmiú; agus

(c)

go gcomhlíonfaidh sí a feidhmeanna ar bhealach lena seachnófar coinbhleachtaí leasa.

(a)

tabharfaidh údarás inniúil Ballstáit aitheantas d'eagraíocht faireacháin a bheartaíonn a gníomhartha a dhéanamh go heisiatach sa Bhallstát sin, agus cuirfear an Coimisiún ar an eolas gan mhoill ina dhiaidh sin.

(b)

tar éis dó na Ballstáit a chur ar an eolas, tabharfaidh an Coimisiún aitheantas d'eagraíocht faireacháin a bheartaíonn a gníomhartha a dhéanamh i mbreis agus Ballstát amháin, nó ar fud an Aontais.