(1)

Tá tionchar ag ionradh na Rúise ar an Úcráin an 24 Feabhra 2022 ar oibríochtaí loingseoireachta i gcalafoirt Mhuir Dhubh na hÚcráine mar a ndéantaí thart ar 90 % d’onnmhairí gránach agus olashíolta na hÚcráine. Chun bagairtí ar shlándáil dhomhanda an tsoláthair bia a sheachaint agus chun tacú le feirmeoirí na hÚcráine, bhí géarghá le teacht ar bhealaí lóistíochta malartacha agus rinne an tAontas bearta nithiúla chun onnmhairí talmhaíochta na hÚcráine a éascú mar a leagtar amach sa teachtaireacht ón gCoimisiún dar teideal “Plean gníomhaíochta le haghaidh Lánaí Dlúthpháirtíochta idir an tAontas Eorpach agus an Úcráin chun onnmhairiú talmhaíochta agus trádáil dhéthaobhach na hÚcráine leis an Aontas a éascú” (“Lánaí Dlúthpháirtíochta idir an tAontas Eorpach agus an Úcráin”) (2).

(2)

Mar thoradh ar athruithe ar bhealaí lóistíochta, bhí costais iompair níos costasaí ar ghránaigh agus olashíolta Úcránacha a chur chuig a margaí traidisiúnta. Tháinig athrú ar onnmhairí chuig margadh an Aontais, dá thoradh sin.

(3)

Mar gheall ar an méadú atá tagtha ar allmhairí gránach agus olashíolta ón Úcráin chuig Ballstáit an Aontais atá gar don Úcráin, áiteanna inar forbraíodh na príomhchonairí “Lánaí Dlúthpháirtíochta idir an tAontas Eorpach agus an Úcráin”, tá tionchar á imirt ar fheirmeoirí áitiúla. I réigiúin áirithe den Aontas, tá na hallmhairí breise ina gcúis le rósholáthar, bíonn praghsanna áitiúla faoi chois mar gheall orthu nó plúchtar slabhraí lóistíochta dá ndeasca.

(4)

I bhfianaise staid an tsoláthair intíre agus na ndúshlán lóistíochta sna Ballstáit atá gar do theorainn na hÚcráine, meastar gurb iad feirmeoirí sa Bhulgáir, sa Pholainn agus sa Rómáin na feirmeoirí is mó atá buailte, go háirithe na feirmeoirí is gaire do theorainn nó do mhol idirthurais. Bíonn tionchar ag an titim i bpraghsanna áitiúla gránach agus ola ar inmharthanacht eacnamaíoch na bhfeirmeoirí sin agus d’fhéadfadh tionchar a bheith aici ar a gcinntí maidir le plandú. Is dócha go dtiocfaidh meath tapa ar an táirgeadh sna limistéir lena mbaineann mar gheall ar an staid sin, chomh maith le deacrachtaí maidir le “Lánaí Dlúthpháirtíochta idir an tAontas Eorpach agus an Úcráin” a chur chun feidhme. Is fadhb shonrach í an staid sin de réir bhrí Airteagal 221 de Rialachán (AE) Uimh. 1308/2013. Ní féidir aghaidh a thabhairt ar an bhfadhb shonrach sin i líon teoranta réigiún i roinnt Ballstát de chuid an Aontais le bearta a dhéantar de bhun Airteagal 219 nó Airteagal 220 den Rialachán sin ós rud é nach bhfuil baint shonrach aige le suaitheadh ar an margadh atá ann cheana nó le baol suaite ná nach bhfuil baint aige le bearta chun leathadh galar ainmhithe a chomhrac ná le laghdú ar mhuinín tomhaltóirí i ngeall ar bhaol sláinte don phobal, d’ainmhithe nó do phlandaí. Thairis sin, mar gheall ar an staid atá ann, éilítear idirghabháil phráinneach chun meath tapa ar tháirgeadh gránach agus olashíolta a sheachaint, idirghabháil amhail bearta éigeandála dá bhforáiltear faoi Airteagal 221 den Rialachán sin a ghlacadh.

(5)

Is iomchuí, dá bhrí sin, deontas airgeadais a thabhairt don Bhulgáir, don Pholainn agus don Rómáin chun tacú le feirmeoirí atá buailte ag an méadú ar allmhairí gránach agus olashíolta ón Úcráin go ceann tréimhse a bhfuil géarghá léi. Ba cheart an méid a bheidh ar fáil do gach ceann de na Ballstáit sin a leagan amach, ag cur san áireamh an caillteanas luacha táirgeachta a d’fhéadfadh a bheith ann i gcás barra áirithe agus i gcás na bhfeirmeoirí sna réigiúin lena mbaineann.

(6)

Ba cheart don Bhulgáir, don Pholainn agus don Rómáin an chabhair a dháileadh trí na bealaí is éifeachtaí ar bhonn critéir oibiachtúla neamh-idirdhealaitheacha, ar critéir iad lena gcuirtear san áireamh méid na ndeacrachtaí atá ag feirmeoirí a fhásann gránaigh agus olashíolta sna limistéir atá buailte, agus é á áirithiú san am céanna gurb iad na feirmeoirí sin a thairbheoidh den chabhair ar deireadh, agus aon saobhadh ar an margadh agus ar an iomaíocht á sheachaint.

(7)

Ós rud é nach ndéanfaí ach cuid den chaillteanas iarbhír a fhulaingíonn feirmeoirí sna réigiúin atá buailte a chúiteamh leis an méid a leithdháilfí ar an mBulgáir, ar an bPolainn agus ar an Rómáin, ba cheart cead a bheith ag na Ballstáit sin tacaíocht náisiúnta bhreise a dheonú do na táirgeoirí sin, faoi na coinníollacha agus laistigh den teorainn ama a leagtar síos sa Rialachán seo.

(8)

Chun an tsolúbthacht a thabhairt don Bhulgáir, don Pholainn, agus don Rómáin an chabhair a dháileadh de réir mar is gá chun déileáil le deacrachtaí na bhfeirmeoirí, ba cheart cead a bheith acu í a charnadh le tacaíocht eile arna maoiniú ag an gCiste Eorpach um Ráthaíocht Talmhaíochta agus ag an gCiste Eorpach Talmhaíochta um Fhorbairt Tuaithe.

(9)

Ós rud é gur in euro a shocraítear an chabhair ón Aontas, is gá, chun cur i bhfeidhm aonfhoirmeach comhuaineach a áirithiú, dáta a shocrú chun an tsuim a leithdháilfear na Ballstáit nár ghlac an euro ina n-airgeadra náisiúnta, mar a rinneadh i gcás na Bulgáire, na Polainne agus na Rómáine. Ós rud é nach ndéantar foráil sa Rialachán seo maidir le sprioc-am chun na hiarratais ar chabhair a chur isteach, is iomchuí, chun críocha Airteagal 30(3) de Rialachán Tarmligthe (AE) 2022/127 (3) ón gCoimisiún, dáta theacht i bhfeidhm an Rialacháin seo a mheas mar theagmhas oibríochtúil don ráta malairte maidir leis na méideanna a leagtar amach sa Rialachán seo.

(10)

Ar chúiseanna buiséadacha, níor cheart don Aontas an caiteachas a thabhóidh an Bhulgáir, an Pholainn agus an Rómáin a mhaoiniú ach amháin i gcás ina ndéanfar an caiteachas sin faoi dháta incháilitheachta áirithe.

(11)

Ba cheart an tacaíocht don bheart éigeandála sin a íoc faoin 30 Meán Fómhair 2023. Ós rud é nach bhfuil aon íocaíocht le déanamh tar éis an 30 Meán Fómhair 2023, níor cheart feidhm a bheith ag Airteagal 5(2) de Rialachán Tarmligthe (AE) 2022/127.

(12)

Chun go mbeidh an tAontas in ann faireachán a dhéanamh ar éifeachtúlacht an bhirt éigeandála sin, ba cheart don Bhulgáir, don Pholainn agus don Rómáin faisnéis mhionsonraithe maidir lena chur chun feidhme a chur in iúl don Choimisiún.

(13)

Chun a áirithiú go bhfaighidh feirmeoirí cabhair a luaithe is féidir, ba cheart a chur ar a gcumas don Bhulgáir, don Pholainn agus Rómáin an Rialachán seo a chur chun feidhme gan mhoill. Dá bhrí sin, ba cheart an Rialachán seo a theacht i bhfeidhm an lá tar éis lá a fhoilsithe in Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh.

(14)

Tá na bearta dá bhforáiltear sa Rialachán seo i gcomhréir le tuairim an Choiste um Chomheagrú na Margaí Talmhaíochta,