Is é is aidhm dó tacaíocht airgeadais a chur ar fáil go pras don Mholdóiv chun a hathléimneacht a neartú sa chomhthéacs geopholaitiúil atá ann faoi láthair, chun tacú lena cobhsú eacnamaíoch agus lena clár oibre athchóirithe, agus chun comhardú na n-íocaíochtaí a chumhdach.

PRÍOMHPHOINTÍ

An caidreamh idir an tAontas agus an Mholdóiv

Forbraíonn an tAontas Eorpach (AE) a chaidreamh leis an Moldóiv trí bheartas comharsanachta na hEorpa agus trí Chomhpháirtíocht an Oirthir. Tháinig comhaontú comhlachais idir an dá pháirtí i bhfeidhm an 1 Iúil 2016, lena n-áirítear limistéar domhain cuimsitheach saorthrádála a thabhairt isteach de réir a chéile.

Tacaíocht mhacra-airgeadais

Tá cúnamh macra-airgeadais (MFA) ar fáil do thíortha atá cumhdaithe ag beartas comharsanachta na hEorpa agus a bhfuil dian-ghéarchéim iontu maidir le comhardú na n-íocaíochtaí. Cuirtear ar fáil é ar bhonn eisceachtúil agus sealadach agus tá sé mar aidhm leis aghaidh a thabhairt ar riachtanais phráinneacha maoinithe sheachtraigh tíre agus tacú le hathchóirithe beartais eacnamaíoch.
Táthar ag súil go n-oibreoidh CMA an Aontais in éineacht le tacaíocht bhuiséadach ón Ionstraim um Chomharsanacht, Forbairt agus Comhar Idirnáisiúnta — An Eoraip Dhomhanda a leagtar amach i Rialachán (AE) 2021/947 (féach achoimre).

Cúnamh macra-airgeadais don Mholdóiv

Mar a bunaíodh trí leasú a dhéanamh ar Chinneadh (AE) 2023/1165, cuirfidh an tAontas €295 milliún ar fáil don Mholdóiv chun tacú lena cobhsú eacnamaíoch agus lena clár oibre substainteach um athchóiriú.
Cuirfear suas le €220 milliún ar fáil in iasachtaí agus suas le €75 milliún i ndeontais.
Is féidir leis an gCoimisiún Eorpach na cistí riachtanacha a fháil ar iasacht ar mhargaí caipitil nó ó institiúidí airgeadais agus iad a thabhairt ar iasacht don Mholdóiv. Tá meánaibíocht uasta 15 bliana ag na hiasachtaí.
Is é an Coimisiún a bhainistíonn eisiúint an chúnaimh macrairgeadais.
Cuirfear na cistí ar fáil thar 2.5 bliain.
Mar réamhchoinníoll, ní mór don Mholdóiv sásraí daonlathacha éifeachtacha a urramú, lena n-áirítear córas parlaiminteach ilpháirtí, an smacht reachta agus cearta an duine.
Leagtar amach i meabhrán tuisceana na hathchóirithe beartais eacnamaíoch agus airgeadais, a bhfuil tréimhse ama ag gabháil leo, nach mór don Mholdóiv a chur chun feidhme.
Cuirfear an cúnamh macrairgeadais ar fáil i gcúig thráthchuid, agus beidh gné iasachta agus deontais i ngach ceann acu.
Scaoileann an Coimisiún na tráthchodanna, ar choinníoll go gcomhlíontar coinníollacha áirithe, agus ní scaoiltear an dara, an tríú, an ceathrú agus an cúigiú tráthchuid go ceann 3 mhí ar a laghad tar éis na tráthchoda roimhe sin.

CÉN UAIR ATÁ TOSACH FEIDHME AN CHINNIDH?

Tá sé i bhfeidhm ón 11 Aibreán 2022.

CÚLRA

Tá geilleagar na Moldóive buailte ag cúlú eacnamaíochta 2020 arbh í paindéim COVID-19 ba chúis leis, an tsáinn pholaitiúil a lean toghcháin uachtaránachta mhí na Samhna 2020 agus an ghéarchéim fuinnimh a thosaigh le déanaí i mí Dheireadh Fómhair 2021. Ina theannta sin, tá cobhsaíocht eacnamaíoch na Moldóive níos measa fós mar gheall ar ionradh gan chúis na Rúise ar an Úcráin.
Tá naisc eacnamaíocha na tíre leis an AE forbartha go maith. Is é an tAontas an comhpháirtí trádála is mó atá ag an Moldóiv, arb ionann é agus 52 % dá trádáil iomlán in 2020.
Le haghaidh tuilleadh faisnéise, féach:
- An caidreamh idir AE agus an Mholdóiv — bileog eolais (an tSeirbhís Eorpach Gníomhaíochta Seachtraí).

PRÍOMHDHOICIMÉAD

Cinneadh (AE) 2022/563 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle 6 Aibreán 2022 lena gcuirtear cúnamh macrairgeadais ar fáil do Phoblacht na Moldóive (IO L 109, 8.4.2022, lgh. 6–12).

Ionchorpraíodh sa bhuntéacs leasuithe i ndiaidh a chéile ar Chinneadh (AE) 2022/563. Níl de luach ar an leagan comhdhlúite seo ach luach doiciméadach amháin.

DOICIMÉID GHAOLMHARA

Cinneadh (AE) 2023/1165 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 14 Meitheamh 2023 lena leasaítear Cinneadh (AE) 2022/563 a mhéid a bhaineann le méid an chúnaimh macrairgeadais do Phoblacht na Moldóive (IO L 155, 16.6.2023, lgh. 1–3).

Rialachán (AE) 2021/947 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 9 Meitheamh 2021 lena mbunaítear an Ionstraim um Chomharsanacht, Forbairt agus Comhar Idirnáisiúnta — An Eoraip Dhomhanda, lena leasaítear agus lena n-aisghairtear Cinneadh Uimh. 466/2014/AE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle agus lena n-aisghairtear Rialachán (AE) 2017/1601 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle agus Rialachán (CE, Euratom) Uimh. 480/2009 ón gComhairle (IO L 209, 14.6.2021, lgh. 1–78).

Féach an leagan comhdhlúite.

Comhaontú Comhlachais idir an tAontas Eorpach agus an Comhphobal Eorpach do Fhuinneamh Adamhacha agus a mBallstáit, de pháirt, agus Poblacht na Moldóive, den pháirt eile (IO L 260, 30.8.2014, lgh. 4–738).

Féach an leagan comhdhlúite.

Nuashonraithe 16.06.2023

Top