AN COIMISIÚN EORPACH

An Bhruiséil,16.1.2023

COM(2023) 24 final

TUARASCÁIL ÓN gCOIMISIÚN CHUIG PARLAIMINT NA hEORPA, CHUIG AN gCOMHAIRLE, CHUIG COISTE EACNAMAÍOCH AGUS SÓISIALTA NA hEORPA AGUS CHUIG COISTE NA RÉIGIÚN

Tuarascáil ar dhul chun cinn Bauhaus Eorpach Nua

Clár Ábhar

1.    Achoimre Feidhmiúcháin    

2.    Cistiúchán NEB    

3.    Cur chun feidhme i mBallstáit    

4.    Tionchar NEB ar chomhshaol beartais an Aontais    

4.1    Tionchar NEB ar chomhshaol beartais an Aontais    

4.2    Beart de réir briathair á dhéanamh ag an gCoimisiún    

5.    Oideachas agus scileanna    

6.    Pobal méadaitheach de lucht tacaíochta agus lucht feidhmithe    

6.1    Comhpháirtithe    

6.2    Cairde    

6.3    Cruinniú Comhchéime Ardleibhéil    

6.4    Pointí Teagmhála Náisiúnta    

7.    Saotharlann NEB    

7.1    Tionscadail faoi stiúir an Choimisiúin    

7.2    Tionscadail faoi stiúir an phobail    

8. Duaiseanna Bauhaus Eorpach Nua 2021 agus 2022    

9. Cumarsáid, rannpháirtíocht phoiblí, imeachtaí    

9.1 Cumarsáid agus rannpháirtíocht an phobail    

9.2 Imeachtaí NEB    

9.2.1 Féile Bauhaus Eorpach Nua 2022    

9.2.2 2 Imeachtaí eile a bhaineann le NEB ag an gCoimisiún Eorpach    

9.2.3 3 Imeachtaí a bhaineann le NEB lasmuigh den Eoraip    

1.Achoimre Feidhmiúcháin

Seoladh an Bauhaus Eorpach Nua (NEB) chun an Comhaontú Glas don Eoraip a aistriú go hathrú follasach ar an láthair a chuireann feabhas ar ár saol laethúil, i bhfoirgnimh, i spásanna poiblí, ach i bhfaisean nó i dtroscán chomh maith. Díríonn an Bauhaus Eorpach Nua ar stíl mhaireachtála nua a chruthú lena gcuireann inbhuanaitheacht agus dea‑dhearadh le chéile, nach dteastaíonn an méid carbóin chéanna agus atá ionchuimsitheach agus inacmhainne do gach duine, agus meas a léiriú ar an éagsúlacht atá againn san Eoraip agus níos faide i gcéin.

Gan ach dhá bhliain tar éis a seolta, tá NEB ina chatalaíoch le haghaidh chlaochlú an Chomhaontaithe Ghlais don Eoraip, a áirithíonn cuimsiú sóisialta agus rannpháirtíocht. D’fhás an tionscnamh ina ghluaiseacht ag a bhfuil pobal gníomhach agus ag fás ó gach Ballstát an Aontais agus níos faide i gcéin.

An tráth céanna, a bhuí le cistiúchán leathan ó chláir éagsúla an Aontais, thosaigh NEB fíorathrú a chur chun feidhme ar an láthair. In 2022, roghnaíodh an seisear taispeántóirí NEB tosaigh agus thug siad faoin obair. In 2023, leanfaidh na chéad 10 eile. Cé nach bhfuil clár sonrach an Aontais ag NEB, infheistíodh breis is 100 milliún Euro cheana i dtionscadail NEB le tacaíocht ó chláir éagsúla CAI amhail Fís Eorpach, Ciste Forbraíochta Réigiúnaí na hEorpa (CFRE), an Clár don Chomhshaol agus do Ghníomhú ar son na hAeráide (LIFE), Clár an Mhargaidh Aonair agus Clár don Eoraip Dhigiteach. Chuir NEB béim speisialta ar thacaíocht le tionscnaimh agus tionscadail níos lú, leis na Gradaim NEB mar shampla as a bronnadh 38 tionscadal cheana.

Agus 600 eagraíocht chomhpháirtíochta oifigiúil aige ó líonraí ar fud an Aontais go tionscnaimh áitiúla, téann NEB i bhfeidhm ar na milliúin saoránach. D’éirigh leis an tionscnamh daoine a thabhairt le chéile ó chúlraí éagsúla - ón ealaín agus dearadh, tionscail chultúrtha agus chruthaitheacha, institiúidí oidhreachta cultúrtha, go hoideoirí, eolaithe agus nuálaithe, údaráis áitiúla agus réigiúnacha agus tionscnaimh ó na saoránaigh, agus tá ról ríthábhachtach ag gach ceann acu NEB a chur i gcrích. Mar shampla, na chéad chairde (cuideachtaí agus eintitis phoiblí), tacaíonn siad leis an tionscnamh ar go leor bealaí lena n-áirítear infheistíochtaí príobháideacha. Scaipeann líonra na bpointí teagmhála náisiúnta NEB go díreach ar an láthair. Tiocfaidh tú ar shamplaí cur chun feidhme sna Ballstáit sa chaibidil chomhfhreagrach.

Anuas ar na gníomhaíochtaí, imeachtaí agus tionscadail a thionscain an Coimisiún é féin, spreag NEB líon ollmhór gníomhaithe áitiúla, réigiúnacha agus náisiúnta a gcuid tionscnaimh NEB féin a chruthú. Ní féidir gach ceann acu a lua sa tuarascáil, ach bíonn páirt ag an gcuid is mó de thionscadail agus de Phobail NEB sa deais NEB 1 , léarscáil idirghníomhaíochta a bheidh ag éabhlóidiú agus Pobal NEB ag fás go fóill.

Ní hamháin gur chruthaigh NEB a ghluaiseacht féin, ach spreag sé daoine eile a bheith ag obair le chéile faoi luachanna NEB. Mar shampla, sheol earnáil adhmaid‑bhunaithe na hEorpa Wood4Bauhaus 2 , ardán oscailte chun teagmháil a dhéanamh leis an tionscal tógála agus leis na páirtithe leasmhara uile a bhfuil baint acu leis. Is sampla eile é an Chomhghuaillíocht Eorpach Faisin 3 a bunaíodh le déanaí agus a ghlac a inspioráid ó NEB. Chruthaigh scoth na n-eagraíochtaí faisin chruthaithigh Eorpacha comhghuaillíocht d’fhonn éiceachóras faisin Eorpach bisiúil inbhuanaithe cuimsitheach a chothú.

Níl iontu sin ach roinnt samplaí de thionchar NEB chun cur le claochlú ár ngeilleagair agus ár sochaithe agus chun ár spriocanna aeráide a bhaint amach. Tacaíonn agus cuireann NEB freisin le tionscnaimh bheartais eile de chuid an Choimisiúin, amhail athbhreithniú ar an rialachán maidir le táirgí foirgníochta nó conairí claochlaithe roinnt éiceachóras. In 2023, forbróidh NEB Acadamh NEB mar rannchuidiú le Bliain Eorpach na Scileanna agus cuirfidh sé cúrsaí oiliúna i bhfeidhm maidir le tógáil inbhuanaithe, ciorclaíocht agus ábhair bhithbhunaithe chun claochlú na hearnála a luathú.

D’fhorbair NEB ina insint iontaofa agus chumhachtach de chlaochlú nach bhfágann aon duine inár ndiaidh. Déanann sé cumarsáid trí bhealaí cumarsáide éagsúla go díreach leis na saoránaigh. Chun a bheith níos páirtí fiú, in 2023, gheobhaidh NEB a chuntas LinkedIn féin.

Chun NEB a dhéanamh follasach, teastaíonn critéir shoiléire chun tionscadail agus tionscnaimh a mheasúnú. In éineacht leis an tuarascáil sin, foilsíonn an Coimisiún Compás NEB, an chéad uirlis mheasúnaithe lena gceadaítear forbróirí tionscadail leibhéal NEB a gcuid tionscadal a sheiceáil. Mínítear leis ciall na dtrí luach NEB, inbhuanaitheacht, cuimsiú agus áilleacht; is féidir anois iad a chomhtháthú agus a chumasc le prionsabail oibre na rannpháirtíochta agus na trasdsiciplíneachta. Bunaithe ar an gCompás sin, forbrófar mionuirlisí measúnaithe, ag tosú leis an timpeallacht thógtha. Ba cheart na chéad torthaí a bheith ar fáil in 2024.

Leanfaidh an Coimisiún leis an obair maidir le bacainní a bhaint, lena n‑áirítear bacainní maorlathacha agus dlíthiúla, do dhaoine ag a bhfuil tionscnaimh ar an láthair. Sa chomhthéacs seo, soláthróidh anailís rialála shaotharlann NEB na chéad torthaí in 2023 mar shampla le ceardlann maidir le hábhair thógála bhithbhunaithe a cheanglóidh le hAcadamh NEB chomh maith. Beidh an Coimisiún ar thóir réiteach i gcónaí ar bhealaí nua cistiúchán a dhéanamh ar struchtúir níos lú ar deacair dóibh rochtain a bheith acu ar scéimeanna cistithe an Aontais atá ann faoi láthair trí thionscadal Shaotharlann NEB le haghaidh Cistiúchán Nuálach.

Is mian le NEB saoránaigh a spreagadh, ag tabhairt muinín do gach duine a labhairt amach agus a bheith rannpháirteach. Tá ceann de na príomhchúraimí atá ag NEB fós, dá bhrí sin, baint a dhéanamh leis na réigiúin agus na tíortha siúd nach bhfuil a lán gníomhaíochtaí NEB acu go dtí seo agus a fhreastal ar earnálacha tearcionadaithe sa Phobal lena n‑áirítear an geilleagar sóisialta agus na glúnta óga. Beidh NEB níos páirtí fiú leis na hearnálacha cruthaitheacha agus cultúrtha mar gheall ar an ról ríthábhachtach atá acu leis an tionscnamh, go háirithe a mhéid a bhaineann le comhtháthú luach na háilleachta agus scaipeadh na mbríonna nua.

Leanfaidh an Coimisiún le bheith ag obair chomh maith ar phríomhshruthú NEB i gcláir an Aontais, faoi bhainistíocht chomhpháirteach i mBeartas Comhtháthaithe san áireamh, agus le cistiú an tionscnaimh a mhéadú; Leithdháilfear EUR 106,3 milliún de chistiúchán ar ghlaonna tiomanta NEB faoi Mhisean agus faoi Chnuasaigh Fhís Eorpach in 2023 agus 2024. I gcomhthéacs Bhliain Eorpach na Scileanna 2023, beidh béim théamach ar an oideachas sa chéad eagrán eile de Dhuaiseana NEB, agus leathfar an cumhdach geografach leis chuig na Balcáin Thiar chomh maith le Ballstáit an Aontais.

Breathnóidh NEB níos mó agus níos mó thar theorainneacha agus freastalóidh sé ar chomhpháirtithe in áiteanna eile ar domhan.

Leanfaidh an Coimisiún Eorpach le bheith i gceannas ar NEB agus é a chothú, agus ag brath ar Phobal NEB chun an ghluaiseacht a fhás agus a scaipeadh de réir a chéile, agus ar rannpháirtíocht institiúidí an Aontais agus údaráis náisiúnta chun forbairt NEB a thacú agus a éascú, sa chaoi is gur ionann an Comhaontú Glas Nua don Eoraip agus an lá inniu agus an lá amárach atá ionchuimsitheach, álainn agus inbhuanaithe do gach duine.

2. Cistiúchán NEB

Is éard ceann de na príomhdhúshláin a bhí ann don tionscnamh NEB cistí a slógadh chun tacaíocht agus spreagadh a thabhairt do thionscadail nuálacha agus trasdisciplíneacha a léiríonn luachanna NEB agus a chumasaíonn an Comhaontú Glas ar an láthair. Cuireadh béim speisialta ar nuálaíocht, ar an gceangail idir cultúr agus teicneolaíocht agus ar thionscnaimh agus tionscadail níos lú a chistiú.

Chuaigh roinnt cláir an Aontais i gcomhar le chéile le haghaidh cur chun feidhme an tionscnaimh. Is iad an dá phríomhcholún iad Fís Eorpach agus Ciste Forbraíochta Réigiúnaí na hEorpa (CFRE). Rannchuidíonn Clár an Mhargaidh Aonair, an Clár don Eoraip Dhigiteach, agus an Clár don Chomhshaol agus do Ghníomhú ar son na hAeráide (LIFE) 4 chomh maith. Trí shlógadh rathúil chláir éagsúla an Aontais, tugadh le sraith ghlaonna tiomanta – a cuireadh suas le EUR 106,3 milliún – tacaíocht do sholáthar NEB in 2021 agus 2022. D’fheidhmigh tionscnamh NEB mar nascóir agus mar thionscnóir na sásraí cistiúcháin agus na gclár beartais atá ann cheana. Is féidir teacht ar fhorbhreathnú na nglaonna sna táblaí thíos rangaithe de réir claochlaithe 5 .

Mar a thuairiscítear sa Teachtaireacht maidir leis an Bauhaus Eorpach Nua, is é is aidhm do NEB athrú follasach ar an láthair, ar an éiceachóras cumasúcháin le haghaidh nuálaíochta, agus ar tháirgí agus ar sheirbhísí chomh maith lena gcuirtear feabhas ar cháilíocht saoil ár saoránach agus ag an am céanna rannchuidíonn sé le hathruithe meoin san fhadtéarma, le huaillmhianta a léirítear freisin i gcuspóirí glaonna tiomanta na chéad ghlúine. Cuirfear na sé thaispeántóir tí solais NEB chun feidhme, mar shampla, in 14 shuíomh (12 Bhallstát an Aontais – an Bheilg, Poblacht na Seice, an Ghearmáin, an Danmhairg, an Ghréig, an Chróit, an Iodáil, an Laitvia, an Ísiltír, an Phortaingéil, an tSualainn, agus an tSlóivéin – chomh maith leis an Iorua agus an Tuirc). Pléifidh siad le hábhair amhail athchóiriú foirgneamh, ciorclaíocht, na healaíona, oidhreacht chultúrtha, oideachas, cathracha cliste, limistéir chósta, athghiniúint uirbeach agus tuaithe agus tuilleadh. Faoi am a gcríochnaithe, is é is aidhm don seisear taispeántóir claochluithe doimhne a chur i gcrích trí thorthaí follasacha a sholáthar ar féidir iad a oiriúnú agus a úsáid le haghaidh foghlama i gcomhthéacsanna eile, as a dtiocfaidh tairbhí fadtéarmacha.

Leanfaidh dara glúin na dtaispeántóirí faoin Tionscnamh Uirbeach Eorpach faoi Bheartas Comhtháthaithe. Soláthróidh an glao a osclaíodh san fhómhar 2022 suas le EUR 50 milliún ón gCiste Forbraíochta Réigiúnaí na hEorpa a thacaíonn le réitigh nuálacha NEB le haghaidh dúshláin uirbeacha, lena n‑áirítear sna réimsí: tógála agus athchóirithe i spiorad ciorclaíochta agus neodrachta carbóin, caomhnaithe agus claochlaithe oidhreachta cultúrtha, oiriúnaithe agus claochlaithe foirgneamh le haghaidh réitigh thithíochta inacmhainne, agus athghiniúna spásanna uirbeacha.

Thairis sin, i mí Iúil 2022, sheol an Coimisiún agus an Banc Eorpach Infheistíochta ionstraim airgeadais samhla: ‘samhail fhorbairt chríochach an Bauhaus Eorpach Nua’. Tabharfaidh an ionstraim dheonach cúnamh d’Údaráis Bhainistíochta Beartais Chomhtháthaithe i mBallstáit an Aontais ionstraimí airgeadais a chur ar bun agus cláir chomhtháthaithe a slógadh chun acmhainní poiblí agus príobháideacha a ghiaráil a thacaíonn le tionscadail NEB.

Leis an nglao Tacaíocht do Thionscnaimh Áitiúla an Bauhaus Eorpaigh Nua, tá Beartas Comhtháthaithe ag tabhairt aghaidh ar an ngá inniúlachtaí na n‑údarás áitiúil a thógáil chun próisis chlaochlaithe áitiúla a éascú trí NEB. Dhírigh an glao sin freisin ar chlaochlaithe NEB ar spásanna fisiciúla, lena n-áirítear spásanna fisiciúla i limistéir thuaithe. Tá saintacaíocht shaincheaptha, ildisciplíneach á fáil anois ag 20 bardas beag and meánmhéide ar an láthair chun a gcuid smaointe NEB a chur i gcrích, lena n‑áirítear tionscadail idir ionaid ealaíne agus spásanna oibre cruthaitheacha nua agus idir chuimsiú na Romach agus athghiniúint suíomhanna tionsclaíocha tréigthe.

I dteannta cistiúchán díreach chuig tionscadail NEB faoi Bheartas Comhtháthaithe, shínigh an Coimisiún faoi cheannas Choimisinéir Ferreira Comhaontuithe Comhpháirtíochta (PA) agus cláir le haghaidh chur chun feidhme Chistí Comhtháthaithe 2021-2027, in éineacht leis na 27 mBallstát uile lena n‑áirítear tagairtí sonracha don NEB ag leibhéal PA nó cláir. Réitíonn gealltanas méadaithe sin na mBallstát chun tacaíocht a thabhairt don Bauhaus Eorpach Nua i gcláir Bheartas Comhtháthaithe an bealach chun a chur chun feidhme a phríomhshruthú ag leibhéal réigiúnach agus áitiúil le linn na tréimhse 2021-2027. Táthar ag súil cheana le tacaíocht le tionscadail NEB ar an láthair ag cláir oibriúcháin sonraigh, amhail an Ciste um Aistriú Cóir i gceann de réigiúin ghuail na Gearmáine in Saxony‑Anhalt.

Baineann gné thábhachtach eile le haghaidh chlaochlú ár spásanna maireachtála agus stíleanna maireachtála le héiceachórais tionsclaíocha. Bíonn NEB ag tacú le nuáil freisin le haghaidh táirgí agus seirbhísí nua, lena n-áirítear réitigh dhigiteacha le haghaidh NEB. Tá sé ag éirí níos tábhachtaí leas a bhaint as réitigh dhigiteacha a thacaíonn le tionscnaimh NEB agus is é sin is ábhar an tionscadail digiNEB.eu a bhíonn ag iarraidh droichid idir na pobail dhigiteacha agus na Pobail NEB a chothú agus tarraingíonn sé aird ar réitigh dhigiteacha an Aontais le haghaidh pháirtithe leasmhara uile NEB, lena mbunaítear éiceachóras digiteach NEB uile‑Eorpach.

Ní amháin go bhfuil tionscnamh NEB ag tacú le nuálaíocht sa chiall forbairtí teicniúla agus teicneolaíochta nua ach déanann sé iniúchadh ar mheascáin de teicneolaíochtaí nua agus traidisiúnta agus oiriúnú nua ceardaíochta agus eolais áitiúil. Mar shampla, bhí an chéad ghlao den Tionscadal Comhpháirtíochta Worth II tiomnaithe do NEB agus roghnaíodh 65 chomhpháirtíocht ghnó ag a raibh smaointe gnó nua a bhí bunaithe ar dhearadh 6 . Tugann glao eile, Treiseoir NEB den Phobal EIT 2021, tacaíocht agus cistiú ar fiú EUR 50 000 gach ceann acu do 20 cuideachta a bhfuil gealladh fúthu atá nuathionscanta nó i mbun fáis.

Tacaíonn NEB le saoránaigh agus pobail chun a bheith ina ngníomhaithe gníomhacha chun an t‑aistriú glas ina gcomhthéacsanna áitiúla a luathú. Trína chur chuige rannpháirtíochta, tá NEB ag iarraidh rannpháirt a thabhairt do shochaí shibhialta agus do dhaoine idir óg agus aosta agus ina n‑éagsúlacht uile. Cuireadh le dhá ghlao NEB a sheol an Pobal EIT NEB, mar shampla, béim ar thionscadail ar scála beag agus bhí an‑bhéim ar réitigh phobail a chomhchruthú in éineacht le saoránaigh. Tar éis rath an tionscadail phíolótaigh in 2021, roghnaíodh 18 dtionscadal um Rannpháirtíocht Saoránach ó 14 thír de thoradh ghlaonna 2022 le haghaidh Chomhchruthú Spáis Phoiblí an Bauhaus Eorpaigh Nua agus Rannpháirtíocht Saoránach an Bauhaus Eorpaigh Nua.

I dteannta ghlaonna tiomanta agus ghníomhaíochtaí NEB, le sraith glaonna agus gníomhaíochtaí rannchuidithe cuirtear an tionscnamh chun cinn trí NEB a chur san áireamh mar ghné comhthéacs nó tosaíochta (gan aon leithdháileadh buiséid sonrach le haghaidh NEB). Is amhlaidh atá an cás, mar shampla, maidir leis an nglao a seoladh le déanaí le haghaidh tairisceana ar scéim phiarfhoghlama maidir le hailtireacht ardchaighdeáin agus an timpeallacht thógtha nó na glaonna amach romhainn le haghaidh cónaitheachtaí ealaíontóirí faoi Culture Moves Europe.

Ar deireadh, tá roinnt gníomhaíochta NEB a chuidigh le Bliain Eorpach na hÓige in 2022: Mar shampla, sheol an Coimisiún bealach NEB faoin tionscnamh Erasmus+ DiscoverEU 7 , chun cuidiú le daoine atá 18 mbliana d’aois taisteal ar fud na hEorpa, i mbealach glas.

Tábla 1: Glaonna agus gníomhaíochtaí tiomanta le haghaidh claochlú áiteanna ar an láthair a thacaíonn le claochlú na timpeallachta tógtha agus stíleanna maireachtála ag leibhéal áitiúil

Tábla 2: Glaonna agus gníomhaíochtaí tiomanta arb é is aidhm dóibh an timpeallacht chumasúcháin a chlaochlú le haghaidh nuálaíochta, tacú le nuálaíocht arb é is aidhm di inbhuanaitheacht, cuimsiú, agus aeistéitic a chomhtháthú i réitigh agus táirgí nua

Tábla 3: Glaonna agus gníomhaíochtaí le haghaidh scaipeadh bríonna nua, agus ár ndearcthaí agus ár meoin a cheistiú faoi na bunluachanna aeistéitice, inbhuanaitheachta agus cuimsithe

3. Cur chun feidhme i mBallstáit

Comhtháthaíonn níos mó agus níos mó Ballstát NEB ina ngníomhaíochtaí agus ina mbeartas féin. Déantar é sin go páirteach trí Phointí Teagmhála Náisiúnta, ach trí aireachtaí eile i mBallstáit freisin agus trí Chomhpháirtithe agus Cairde NEB chomh maith. Tugtar sa chaibidil seo cúpla sampla le haghaidh gníomhaíochtaí Ballstát sonrach:

·I mí na Samhna 2022, d’eagraigh Rialtas na Fionlainne, i gcomhar leis an gCoimisiún Eorpach, Rialtas na Sualainne, agus Rialtas na hEastóine, an imeacht ardleibhéil Téann an Bauhaus Eorpach Nua Isteach sna Coillte 8 in Espoo (an Fhionlainn). Dhírigh an imeacht ar bhainistíocht inbhuanaithe fhoraoisí na hEorpa, chomh maith leis an bhféidearthacht go dtreoróidh ábhair bhithbhunaithe earnáil na tógála i dtreo neodracht carbóin. Bhí Príomh‑Airí na Fionlainne agus na hEastóine i láthair, chomh maith le Leas‑Phríomhaire na Sualainne agus an Coimisinéir Sinkevičius nuair a d’fhógair an tUachtarán von der Leyen seoladh d'Acadamh an Bauhaus Eorpaigh Nua. I gcomhthéacs Bhliain Eorpach na Scileanna 2023, is é is aidhm don tionscnamh sin scileanna glasa agus digiteacha a chothú in earnáil na tógála.

·Thionscain Comhairle na Sualainne le haghaidh cathracha inbhuanaithe agus sé chathair thuaidh na Sualainne “Físeanna an Tuaiscirt” 9 lena mbaineann 11 fhoireann chruthaitheacha le bheith ag obair ar an athrú go cathracha aeráidneodracha agus inbhuanaithe chun cuir chuige NEB a fhorbairt, bunaithe ar thúsphointí agus phróisis uathúla na sé chathair agus bhaile.

·Sa Spáinn, ba é NEB ceann de na fachtóirí a chuir glacadh gasta le Dlí nua maidir le hAiltireacht Ardchaighdeáin 10  chun cinn lena gcuimsíodh luachanna d’inbhuanaitheacht, cháilíocht, chuimsiú agus inrochtaineacht. Ullmhaíodh an próiseas reachtaíochta trí phróiseas rannpháirtíochta a rith ag an tráth céanna le céim chomhdheartha NEB agus thóg sé ar na sineirgí le tionscnamh an Aontais.

·Tá NEB leabaithe i mBeartas Náisiúnta na hÉirinn um Ailtireacht, Áiteanna do Dhaoine 11 a seoladh i mí na Bealtaine 2022.

·Spreag NEB an Straitéis le haghaidh chultúr agus thionscal cruthaitheach Phoblacht na Slóvaice 2030 12 nua.

·Chuir NEB an cúlra coincheapúil ar fáil don Bhliain um Chúram na hAeráide 2022 13  Slóvacach‑Ostarach a tharla faoi choimirce Uachtarán Phoblacht na Slóvaice. Arna léiriú ag Mária Beňačková Rišková de HLRT NEB. Bhí sraith imeachtaí san imeacht a dhírigh ar athrú aeráide agus an tionchar atá aige ar phobail, lena n‑áirítear na hearnálacha cruthaitheacha.

·Sheol rialtas na Gréige meitheal trasdisciplíneach le déanaí maidir le NEB laistigh den rialtas. Bunaíodh an grúpa il‑leibhéil le comhaltaí ón Aireacht um Chomhshaol agus Fhuinneamh agus an Aireacht Chultúir araon, ollúna ó scoileanna ailtireachta sa Ghréig, innealtóirí sibhialta, ionadaithe Chomhlachas Teicniúil na Gréige agus Chumann Heilléanach na nAiltirí chomh maith le hionadaithe an Rialtais Áitiúil.

·Sa Ghearmáin, sheol Gníomhaireacht Chomhshaoil na Gearmáine (UBA) tionscadal taighde inmheánach arb é is aidhm dó moltaí le haghaidh spásanna uirbeacha a fhorbairt: “An Bauhaus Eorpach Nua a chur chun cinn: Soghluaisteacht Inbhuanaithe agus Spásanna Uirbeacha Athléimneacha le haghaidh Cáilíocht Saoil Níos Fearr (AdNEB)” 14 .

·Sa Fhrainc, aithníodh le glao “Tiomanta do Cháilíocht na Tithíochta atá Amach Romhainn” 15 ag Aireacht Chultúr na Fraince agus an Aireacht Tithíochta, 97 dtionscadal tógtha le séala bairr feabhais le haghaidh tithíocht inacmhainne agus cháilíochta inbhuanaithe i gcomhréir le prionsabail NEB agus deonaíodh tacaíocht shaincheaptha ar 20 tionscadal.

·Ag comhdháil neamhfhoirmiúil airí an Aontais atá freagrach as Tithíocht, eagraithe faoi Uachtarán na Fraince i mí an Mhárta 2022, dhearbhaigh airí tithíochta go gcuirfidh siad NEB agus uirlisí agus tionscnaimh eile an Choimisiúin chun cinn (amhail an Rabharta Athchóiriúcháin) a throideann i gcoinne róthógáil talún agus a dhéanann iarrachtaí i dtreo comhshaol maireachtála ionchuimsitheach, inrochtana agus oiriúnach 16 .

·Anuas air sin, i roinnt mhaith Ballstáit, bhí ról lárnach ag imeachtaí ardleibhéil mar chuid de sheoladh cláir Bheartas Chomhtháthaithe 2021-2027 in 2022 le rannpháirtíocht an Choimisinéara Ferreira agus ionadaithe ó húdaráis rialtais, réigiúnacha agus áitiúla, a chuir uaillmhianta agus smaointe NEB, i measc nithe eile, i dtábhacht sa chlárthréimhse nua.

4. Tionchar NEB ar chomhshaol beartais an Aontais

4.1 NEB i gceapadh beartas an Aontais

Mar a leagtar amach sa Teachtaireacht maidir le Bauhaus Eorpach Nua tógtar leis an tionscnamh ar chomhthéacs beartas saibhir an Aontais. Ní dhíríonn NEB ar rialachán go príomha, ach ina ionad sin ar thionscnaimh eile an Choimisiúin a spreagadh agus ar luachanna agus phrionsabail NEB a chomhtháthú i gceapadh beartas an Aontais. Déantar é sin go páirteach tríd an gcistiú laistigh de shraith chláir an Aontais agus go páirteach trí dhlúthchomhar idir foireann NEB agus seirbhísí eile trasna an Choimisiúin. Chun an malartú sin a chothú, tugann Coiste Stiúrtha breis agus 20 Ard‑Stiúrthóireacht agus ionadaithe comh‑aireachtaí 15 Choimisinéir le chéile.

Mar chuid de na bearta leantacha ar straitéis tionsclaíochta an Aontais, eisíodh roinnt conairí aistrithe nó tá siad á n‑ullmhú agus roinnt tagairtí iontu do NEB:

·I mí na Samhna 2022, seoladh an chonair athraithe le haghaidh an geilleagar gaireachta agus sóisialta 17 , lena leagtar amach an bealach chun geilleagar sóisialta an Aontais agus gnóthaí áitiúla a dhéanamh níos athléimní, glaise agus digití. Ar an iomlán, bhí breis is 400 páirtí leasmhara éiceachórais páirteach le linn an próiseas comhchruthaithe, lena n‑áirítear Pobal NEB a chuidigh leis an doiciméad críochnaitheach go haonarach nó trí cheardlann tiomanta a eagraíodh san earrach 2022. Déantar tagairt leis an gconair aistrithe do NEB mar thionscnamh lena ndéantar iarracht pobail éagsúla i measc na cosmhuintire a shlógadh le haghaidh tionscadail inbhuanaithe, shaibhrithe agus ionchuimsitheacha a fhorbairt. Cuirtear chun suntais, go háirithe, agus aghaidh á tabhairt ar thábhacht infheistíochtaí sa bhonneagar sóisialta, go dtagraítear sa doiciméad tagairt don Tionscnamh um Thithíocht Inacmhainne 18 ar tionscnamh suaitheanta NEB é. Thairis sin, leagtar béim sa chonair aistrithe ar a thábhachtaí atá an nuálaíocht shóisialta dhigiteach agus ar Theicneolaíocht ar Fónamh chun na Maitheasa 19 chun tacú le tionscadail lena mbaineann cuspóir sóisialta de réir cur chuige ón mbun aníos.

·Molann Straitéis an Aontais um Theicstílí Inbhuanaithe agus Ciorclacha 20 , arna foilsíodh i mí an Mhárta 2022, gníomhaíochtaí le haghaidh saolré iomlán na táirgí teicstíle, agus tacaíonn sé leis an éiceachóras sna hathruithe glasa agus digiteacha. Tagraítear leis an straitéis do NEB agus é ag déanamh tionscadail inláimhsithe de Chomhaontú Glas don Eoraip, tionscadail a chuireann stíleanna maireachtála inbhuanaithe chun cinn, lena n‑áirítear faisean, agus éilimh a shásamh a bhaineann le haeistéitic agus le huileghabhálacht.

·Leis an gconair aistrithe le haghaidh éiceachóras tógála níos athléimní, níos glaise agus níos digití 21 , cuirtear deiseanna breise ar fáil chun comhoibriú le NEB. Sa doiciméad inmheánach oibre chun an próiseas comhchruthaithe a sheoladh i Mí na Nollag 2021 22 cuimsítear roinnt tagairtí ann do NEB, lena n-áirítear naisc chun ráta bliantúil athchóirithe dhomhain a luathú. Déantar tagairt do shaotharlann NEB mar uirlis fhéideartha amháin chun creat cumasúcháin a chruthú chun tacú le hathléimneacht thógála, lena n‑áirítear déileáil le spleáchais straitéiseacha.

Thairis sin, i measc thionscnaimh rialála nua an Choimisiúin a thacaíonn le huaillmhian an chomhaontaithe ghlais, thug an Togra le haghaidh leasaithe den Treoir maidir le Feidhmíocht Fuinnimh Foirgneamh tagairt do NEB isteach mar ghné chomhthéacs 23 agus bhí NEB ag tionlacan go grinn leasú rialachán an Táirge Foirgníochta.

Agus é mar aidhm clár oibre taighde agus nuálaíochta réamhbhreathnaitheacha do NEB a fhorbairt, d’eagraigh an Coimisiún ceardlann ardleibhéil ar ‘Taighde agus Nuálaíocht don Bauhaus Eorpach Nua’, as ar eascair foilsiú ‘Tuarascáil Chumarphointe Fhís Eorpach‑Bauhaus Eorpach Nua’ 24 i mí Feabhra 2022. Thug an cheardlann saineolaithe le chéile in ailtireacht, i dtimpeallacht thógtha, i ndearadh, in aeráid agus i bhfuinneamh. Rannchuidíonn moltaí na tuarascála le forbairt chláir oibre d’Fhís Eorpach a thugann tacaíocht níos fearr do chuspóirí NEB. Spreagtar roinnt glaonna sa chlár oibre d’Fhís Eorpach 2023/24 leis an tuarascáil seo.

Ag leibhéal idirinstitiúideach, ba é ceann de na príomhfhorbairtí beartais é an glacadh i mí na Samhna 2021 de chonclúidí ón gComhairle maidir le ‘cultúr, ailtireacht ardchaighdeáin agus timpeallacht thógtha mar phríomhghnéithe thionscnamh an Bauhaus Eorpach Nua’ 25 . Cuirtear leis na conclúidí fáilte roimh na Ballstáit cur chun cinn a dhéanamh ar phríomhshruthú an tionscnaimh agus ar phrionsabail agus chuir chuige an gheilleagair chiorclaigh sna straitéisí socheacnamaíocha náisiúnta agus forbartha críochaí. I gcomhréir le conclúidí ón gComhairle agus tuarascáil ghrúpa MOC shaineolaithe Bhallstáit an Aontais maidir le infheistíocht a dhéanamh in ailtireacht agus i dtimpeallacht mhaireachtála ardchaighdeáin do gach duine (2021), tá gníomhaíocht shonrach sa Chlár Oibre le haghaidh Cultúir 2023-2026 a glacadh le déanaí maidir le cur chun cinn thionscnamh NEB trí mhalartuithe líonra saineolaithe iar‑MOC agus trí chruinnithe tráthrialta na Stiúrthóirí Eorpacha um Bheartais Ailtireachta (EDAP) chun smaoineamh ar thionscnaimh fhéideartha chun timpeallacht ardchaighdeáin do gach duine a bhaint amach, lena n‑áirítear dóibh siúd a chónaíonn in áiteanna tuaithe agus iargúlta, amhail na réigiúin is forimeallaí.

Thairis sin, i mí an Mheithimh 2022, ghlac an Chomhairle Moladh ar Fhoghlaim ar mhaithe le hInbuanaitheacht Chomhshaoil 26 . Le tagairt fhollasach do na gnéithe cultúrtha agus cruthaitheacha a thugann NEB do Chomhaontú Glas don Eoraip, molann sé infheistíocht i dtrealamh, acmhainní agus bonneagar glas agus inbhuanaithe (foirgnimh, tailte agus teicneolaíocht) le haghaidh foghlama, sóisialaithe agus siamsaíochta chun timpeallachtaí foghlama sláintiúla agus athléimneacha a áirithiú.

I mí Mheán Fómhair 2022, ghlac Parlaimint na hEorpa a tuarascáil maidir leis an Bauhaus Eorpach Nua 27 . Léirítear le tuarascáil na Parlaiminte tacaíocht don tionscnamh agus éilítear léi go suntasach maoiniú níos láidre an tionscnaimh. Ghlac Coiste Eacnamaíochta agus Sóisialta na hEorpa (CESE) 28 chomh maith le Coiste Eorpach na Réigiún (CnaR) 29  tuairimí dearfacha.

4.2 Beart de réir briathair á dhéanamh ag an gCoimisiún

Tá an Coimisiún Eorpach ag obair i dtreo tionscnaimh NEB a sholáthar freisin mar chuid dá straitéis réadmhaoine féin agus dá fhreagracht mar ghníomhaí tábhachtach sa cheathrú Eorpach sa Bhruiséil. Ó mhí Feabhra 2021, cuireann an Coimisiún straitéis réadmhaoine fhadtéarmach nua chun feidhme. Áirítear sa straitéis seo Teachtaireacht agus plean gníomhaíochta ón gCoimisiún maidir le ‘An Coimisiún a Ghlasú’ 30 ina n-ionchorpraítear prionsabail an Chomhaontaithe Ghlais chomh maith leis an taithí a fuarthas ón bpaindéim dhomhanda as a n‑eascraíonn na bealaí nua hibrideacha oibre. Leis an Teachtaireacht, tá treochlár á leagan amach ag an gCoimisiún don institiúid chun aeráidneodracht a bhaint amach faoi 2030.

Is cuid den straitéis nua seo é an Bauhaus Eorpach Nua agus soláthraíonn sé bealach nua idirghníomhaíochta i gcaidreamh an Choimisiúin leis na comhpháirtithe áitiúla sa Bhruiséil ar leibhéal an réigiúin agus na cathrach araon, ós rud é go mbíonn rannpháirtíocht i lár ghníomhaíochtaí NEB i gcónaí. Mar shampla, d’eagraigh NEB ceardlann faoi chuimsiú fhorbairt an réigiúin sa Bhruiséil ar phlean nua don Cheathrú Eorpach, chun a fhiosrú cad iad na rudaí a bhfuil daoine eile sa chomharsanacht ag súil leo ó ghníomhaí poiblí ar nós an Choimisiúin.

Spreag NEB dearadh Lárionad nua Chuairteoirí an Choimisiúin i bhfoirgneamh Charlemagne inar úsáideadh ábhair chiorclacha agus inbhuanaithe agus inar cuireadh dearadh níos dírithe ar an duine chun feidhme.

Tá rún ag suíomh nua Airmheán Comhpháirteach Taighde an Choimisiúin Eorpaigh in Sevilla a bheith ar an gcéad fhoirgneamh de chuid an Choimisiúin Eorpaigh atá bunaithe go hiomlán, óna cheapadh, ar chreat coincheapúil NEB 31 . Roghnaigh an Coimisiún Eorpach an dearadh coincheapa don suíomh atá beartaithe trí chomórtas ailtireachta idirnáisiúnta. Cumhdóidh an déantús suíomh iomlán JRC le scamall ceannbhrait gréine, ag foscadh an phláis, an ghairdín, agus an fhoirgnimh taighde faoina bhun, díreach cosúil leis na ‘peargólaí’ atá tipiciúil in Sevilla.

RADHARC SRÁIDE © PLAYTIME

Níl sna samplaí seo ach tús le cur chuige marthanach nua. I bhfianaise an stoic foirgnimh atá ann faoi láthair agus na tionscadail leanúnacha atá ag díriú ar an gCeathrú Eorpach, leanfar leis an athrú sna blianta amach romhainn.

5. Oideachas agus scileanna

Le linn chéim chomhchruthaithe NEB, thángthas ar an tuiscint shoiléir go bhfuil scileanna agus eolas ríthábhachtach chun dlús a chur le claochlú ár sochaithe agus ár ngeilleagair agus chun iad siúd a chuireann an Comhaontú Glas don Eoraip chun cinn, ar leibhéal na mBallstát agus ar leibhéal an Aontais araon, a chumasú. D’fhorbair NEB roinnt tionscadal a bhaineann le scileanna agus le heolas agus leanfaidh an Coimisiún de bhéim a chur ar an earnáil sin – agus faoi chuimsiú Bhliain Eorpach na Scileanna in 2023 freisin. Mar a d’fhógair an tUachtarán von der Leyen ag comhdháil ‘Bauhaus isteach sa choill’ i mí na Samhna 2022, cuirfimid Acadamh NEB i bhfeidhm a chuirfidh oiliúint agus comhroinnt eolais ar fáil le béim ar dhéantús inbhuanaithe, ar ábhair bhithbhunaithe agus ar chiorclaíocht. Gheobhaidh an tionscadal tacaíocht le deontas 1 mhilliún Euro ón gComhghnóthas um Eoraip Chiorclach Bithbhunaithe.

Cheana féin, tá roinnt institiúidí oideachais ag moladh curaclam nua bunaithe ar luachanna NEB nó ag fruiliú taighdeoirí óga chun tionscadail a chur chun cinn ar tionscadail iad atá nasctha le NEB. D’oscail Ollscoil Teicneolaíochta Delft post do Thaighdeoir Sóisearach chun oibriú ar thionscadal theach solais NEB STAR. Scrúdaíonn scoláireacht PhD tiomnaithe a bhronn an Chomhairle um Thaighde in Éirinn ar thaighdeoir sa Choláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath acmhainneacht NEB maidir le haistriú díreach ísealcharbóin a chur chun cinn mar sprioc inmhianaithe i mbailte na hÉireann. Tugann tionscadail taighde breise atá bunaithe ar NEB i gColáiste na hOllscoile, Baile Átha Cliath, i gcomhar le húdaráis áitiúla agus leis an tionscal, aghaidh ar théamaí amhail an oidhreacht chultúrtha, athúsáid oiriúnaitheach foirgneamh folamh reiligiúnach, dearadh ísealcharbóin agus comharsanachtaí aeráid‑díonacha a chomhdhearadh. Ar an dóigh chéanna, d’oscail Ollscoil Eolaíochta agus Teicneolaíochta na hIorua post le haghaidh PhD i dtaighde ealaíonta atá tiomnaithe do NEB. Tá Comhlachas Eorpach na dTionscal Cruthaitheach ag obair faoi láthair ar Mháistreacht Eorpach sna hEalaíona a léireodh prionsabail NEB. Is é is aidhm dóibh smaointe NEB a thabhairt do chuideachtaí móra faisin agus obair a dhéanamh ar an nuálaíocht ghlas agus dhigiteach. Is ábhar spéise é NEB anois in eCAADe (Oideachas agus Taighde i nDearadh Ailtireachta Ríomhchuidithe na hEorpa), arb é an príomhphobal oideachais agus taighde na hEorpa é atá dírithe ar chlaochlú digiteach na hailtireachta. D’óstáil KU Leuven in Gent comhdháil bhliantúil na bliana seo agus tiomnaíodh í don ábhar ‘Comhchruthú na todhchaí: cuimsitheacht trí bhíthin an dearaidh agus ann féin’ agus áirítear leis seisiún tiomanta maidir le NEB 32 . Tá NEB ag iompú de réir a chéile ina dhlúthchuid de chlár oibre an oideachais ailtireachta san Eoraip. Bhí comhdháil bhliantúil na bliana seo den Chumann Eorpach um Oideachas Ailtireachta (CET) faoin teideal ‘I dtreo Bauhaus Eorpach Nua’ 33 im Maidrid tiomanta go hiomlán don ghluaiseacht. Is iad athrú aeráide a chomhrac agus aghaidh a thabhairt ar spriocanna forbartha inbhuanaithe atá ag stiúradh na díospóireachta acadúla maidir leis an oideachas agus leis an ngairm anois. Chomh maith leis sin, oibríonn an tionscadal saotharlainne NEB Téann Bauhaus ó Dheas ar fhorbairt curaclaim NEB sna hollscoileanna.

In earrach 2022, sheol Saotharlann NEB glao ar Chlaochlú ar Áiteanna Foghlama. Is é is aidhm don ghlao bealaí nua a chur chun cinn chun maireachtáil le chéile gan dochar breise a dhéanamh dár gcomhshaol, tionscadail bheaga a dhéanamh níos feiceálaí mar chuid den tionscnamh Bauhaus Eorpach Nua agus líonra trasnáisiúnta de thionscnóirí tionscadail agus de chomhpháirtithe ionchasacha atá ar aon intinn a chruthú. Chuige sin, ní hamháin go bhfuil gá le múineadh na chéad ghlúine eile chun an bhithéagsúlacht a urramú agus a chosaint, ach mar aon leis sin a bheith réidh le nósanna díobhálach a bhriseadh agus ár meon féin a athrú. Tá ról tábhachtach ag ár n‑institiúidí oideachais ina leith sin. Is é is aidhm don ghlao tionscnaimh a nascadh a dhéanann difear don áit agus don chaoi a bhfoghlaimíonn daoine – ó sheomraí ranga go sráideanna, clóis súgartha, agus leabharlanna 34 . Seoladh an glao in éineacht leis an Oideachas le haghaidh Comhghuaillíocht Aeráide i mí Feabhra 2022 agus dúnadh é ag deireadh 2022 35 . Shlóg sé breis agus 190 rannpháirtí ó gach cearn den Aontas agus lasmuigh de, lena n‑áirítear rannpháirtithe ó Mheicsiceo, ón Tuirc agus ón Úcráin. Tá na tionscadail an‑éagsúil ó thaobh scála agus cineáil de, ó ollscoileanna atá ag iarraidh páirt a thabhairt do mhic léinn in athchóiriú a gcampas go dtí ealaíontóirí a chuireann ceardlanna ar oideachas aeráide do leanaí ar bun.

Ceann de na tionscadail a cuireadh isteach ag an nglao, ‘An scoil do na dídeanaithe’ tá sé ina chuid de thionscadal Polannach „Otwieramy SZKOŁY”(GA: Táimid ag oscailt na scoileanna) – sraith gníomhartha sóisialta atá dírithe ar fhadhbanna reatha oideachais a réiteach trí dhearadh 36 . Is é is aidhm dóibh leanaí dídeanaithe ón Úcráin a thabhairt ar ais don mhothúsábháilteacht agus muintearas. I mí Dheireadh Fómhair 2022, thug Céadbhean na hÚcráine, Olena Zelenska, cuairt ar an scoil agus bronnadh duais uirthi ag taispeántas Chumann Ailtirí na Polainne mar thionscadal a fhreagraíonn do dhúshláin ghéarchéime, mar aon le réitigh amhail an Córas Deighilte Páipéir ón ailtire Seapánach Shigeru Ban (féach freisin Saotharlann NEB ar ‘Gníomhaíochtaí don Úcráin’).

6.Pobal méadaitheach de lucht tacaíochta agus lucht feidhmithe

Le raon leathan de roinnt milliún duine ar fud an Aontais, d’fhorbair NEB ina ghluaiseacht ina bhfuil acmhainneacht ollmhór inti fás a dhéanamh fós. Ní hamháin go raibh ról ag an bpobal seo maidir le teachtaireachtaí a mhéadú i ndáil le NEB, ach mar aon leis sin chun eolas a aistriú go dtí an pobal agus chun réitigh a fhorbairt le chéile. Tagann eagraíochtaí áitiúla agus idirnáisiúnta ar fud na hEorpa, i réimsí amhail cultúr, oideachas, ailtireacht, oidhreacht, foraoiseacht, tógáil agus tithíocht, nó faisean, i measc roinnt mhaith eagraíochtaí eile, le chéile chun a gcuid oibre a chur i láthair agus bealaí a fhiosrú maidir le hiarrachtaí a chomhcheangal. Is féidir le líonra eagraíochtaí atá ar aon intinn ó réimsí, tionscnaimh agus méideanna éagsúla clár oibre a bhogadh ar aghaidh níos tapúla ná eintitis ar leith amháin.

6.1Comhpháirtithe

Is eagraíochtaí neamhbhrabúis iad na comhpháirtithe, lena n‑áirítear eagraíochtaí neamhrialtasacha, fondúireachtaí, agus eintitis oideachais agus taighde amhail ollscoileanna agus scoileanna ardoideachais. Ón tús, tá Comhpháirtithe ag feidhmiú mar bhoinn braite agus mar ambasadóirí don tionscnamh. Bhí siad ina ngníomhaithe faoi phribhléid i bpróiseas comhchruthaithe NEB. Le himeacht ama, tugadh cuireadh dóibh rannchuidiú le huirlisí tábhachtacha an tionscnaimh a mhúnlú, amhail Saotharlann NEB áit a bhfuil Comhpháirtithe i gceannas ar roinnt tionscadal NEB a bhfuil tosaíochtaí téamacha éagsúla acu. Bhí baint acu freisin le Compás NEB a dhearadh (féach Iarscríbhinn) agus le himeachtaí tábhachtacha amhail Féile NEB.

Tagann eagraíochtaí comhpháirtíochta ó gach Ballstát agus téann siad i dteagmháil leis na milliúin duine. Chuaigh roinnt eintiteas ó thíortha nach Ballstáit den Aontas iad, amhail an Úcráin, na Stáit Aontaithe agus an Tuirc isteach sa líonra freisin. Déanann cuid de na Comhpháirtithe ionadaíocht ar líonraí móra, agus is tionscnaimh phobail iad cuid eile. Ó foilsíodh an Teachtaireacht maidir leis an Bauhaus Eorpach Nua i mí Mheán Fómhair 2021, tá méadú faoi dhó tagtha ar líon na gComhpháirtithe.

Líon na gComhpháirtithe NEB 37

I dtíortha amhail an Bheilg, an Ghearmáin, an Spáinn agus an Iodáil, tá an líonra d’eagraíochtaí comhpháirtíochta NEB i ndiaidh leathnú níos tapúla ná réigiúin eile san Eoraip. Is líonraí Eorpacha iad roinnt mhaith Comhpháirtithe atá bunaithe sa Bheilg.

Measann NEB go bhfuil sé ar cheann de na cúraimí tábhachtacha atá air láithreacht a mhéadú i réigiúin agus i dtíortha, lena n‑áirítear i gceantair thuaithe 38 , áit nach bhfeiceann muid ach méid beag ghníomhaíocht Chomhpháirtí NEB go dtí seo. Má bhíonn níos lú Comhpháirtithe ann, ní chiallaíonn sé sin go huathoibríoch níos lú gníomhaíochta NEB. Tá Ballstáit ann freisin ina bhfuil an‑tóir ar NEB, ach níl ach roinnt eagraíochtaí comhpháirtíochta againn, amhail an Eastóin.

Tíortha tionscnaimh Chomhpháirtithe NEB (09/10/2022)

Ní hamháin gur chruthaigh NEB a ghluaiseacht féin, ach spreag sé daoine eile a bheith ag obair le chéile faoi luachanna NEB. Mar shampla, sheol earnáil adhmaid‑bhunaithe na hEorpa Wood4Bauhaus 39 , ardán oscailte chun teagmháil a dhéanamh leis an tionscal tógála agus leis na páirtithe leasmhara uile a bhfuil baint acu leis. Is sampla eile é an Chomhghuaillíocht Faisin Eorpach a bunaíodh le déanaí 40 de thionscnamh trasnáisiúnta a fuair ionspioráid ó NEB. Le linn cruinniú mullaigh faisin dhá lá sa Ghearmáin i mí an Mhárta 2022, thug Chomhpháirtí NEB Comhairle Faisean na Gearmáine na príomheagraíochtaí faisin Eorpacha le chéile chun comhghuaillíocht athraithe a bhunú do thodhchaí an fhaisin Eorpaigh le béim ar an inbhuanaitheacht agus ar an gcruthaitheacht. Chuaigh 25 eagraíocht faisin Eorpacha isteach sa chomhghuaillíocht agus é mar aidhm acu éiceachóras faisin Eorpaigh rathúil, inbhuanaithe agus ionchuimsitheach a chothú.

Tá Comhpháirtithe NEB ag cur claochluithe inláimhsithe i bhfeidhm ar an talamh i suíomhanna áitiúla eile freisin. Sheol an Lárionaid Innealtóireachta agus Forbartha gluaiseacht NEBbyAYR 41 i gcathair Matosinhos (an Phortaingéil). Tugann an Lárionad rannpháirt do na glúnta óga ó thús an bhunsmaoinimh go dtí réitigh uirbeacha nuálacha a dhearadh, a fhréamhshamhaltú agus a chur in úsáid, agus bhuaigh sé duais NEB 2021.

Sa Spáinn, baineann Seirbhís Sláinte na Gailíse úsáid as insint NEB agus as a stádas mar Chomhpháirtí oifigiúil NEB chun a bheith ina ceannaire ar thionscadal ar fud an réigiúin lena shamhlaítear go mbeidh an earnáil sláinte ina ceann feadhna ar chlaochlú cultúrtha agus sóisialta bunaithe ar an inbhuanaitheacht. Sa Fhrainc, tá sé d’aidhm ag gluaiseacht Unisson/na Unisson 42 sruth ailtireachta nua idirdhisciplíneach a chur i bhfeidhm i spiorad NEB leis an aidhm go spreagfaí fonn comhchoiteann cleachtais a athrú i dtreo Ailtireacht Ísealcharbóin agus Orgánach. Tá tús curtha ag roinnt Comhpháirtithe Ollannacha NEB, in éineacht le dearthóirí Úcránacha san Ísiltír, le líonra deartha spásúil chun an Úcráin a atógáil 43 . Díríonn an líonra ar fhorbairt acmhainní, i bhfoirm meaitseáil poist do mhuintir na hÚcráine, léachtaí, comhdhálacha, cruinnithe agus cuairteanna stiúideo.

6.2    Cairde

A luaithe a bunaíodh bunús an phobail, ba léir go mbainfeadh NEB tairbhe as ról níos gníomhaí a thabhairt d’údaráis ghnó agus d’údaráis phoiblí, is é sin sna réigiúin agus sna cathracha. Dá bhrí sin, in earrach 2022, osclaíodh glao buan nua do Chairde an Bauhaus Eorpach Nua. Tá breis agus 80 Cara tar éis dul isteach sa líonra ó shin i leith. Sa phobal, tá ról ríthábhachtach ag Cairde. Is féidir leo iad féin a chur chun cinn mar óstaigh nó mar urraitheoirí do thionscadail NEB: maoiníonn siad nó cuireann siad fáilte roimh thionscadail ina gcathair nó ina réigiún agus cuidíonn siad leis na tionscadail a chur i bhfeidhm.

Chuir an dearadh comhchoiteann Arup, mar shampla, cúnamh ar fáil do Chomhpháirtithe NEB Concomitentes chun obair a dhéanamh ar thionscadal maidir le cleachtais ealaíona agus chultúrtha atá dírithe ar an inbhuanaitheacht agus ar rannpháirtíocht na saoránach. Sheol Drees&Sommers, gníomhaí mór san earnáil réadmhaoine, an tionscnamh ‘Atógáil na hEorpa’ a bhfuil pobal mór gnó bainteach leis. I sraith ceardlann, déanann meascán de chorparáidí, infheisteoirí, cuideachtaí réadmhaoine, ailtirí, innealtóirí, bardais agus cónaitheoirí iniúchadh ar réitigh trína suitear an Eoraip mar cheannaire agus mar nuálaí i réimsí na hinbhuanaitheachta, an digitithe agus na hullmhachta.

Cuireann cairde chucu freisin pobail áitiúla na bpáirtithe leasmhara a bhailiú agus a chur i ngníomh, mar shampla cruinnithe bricfeasta, amhail iad siúd a d’eagraigh Cairde NEB na Fionlainne Maptionnaire chun ardán a chruthú do pháirtithe leasmhara NEB na Fionlainne d’fhonn malartú a dhéanamh ar chleachtais rannpháirtíochta pobail 44 .

Is é is aidhm do NEB athrú inláimhsithe a chruthú ar an talamh agus tá roinnt mhaith den athrú sin ag tarlú i suíomhanna áitiúla agus réigiúnacha. Dá bhrí sin, tá ról lárnach ag limistéir thuaithe, ag cathracha agus ag réigiúin a mhéid a bhaineann le rochtain níos fearr a thabhairt do NEB agus maidir le saoránaigh a bheith rannpháirteach i bpróiseas an chlaochlaithe. I measc na n‑eintiteas poiblí a tháinig isteach i bPobal na gCairde NEB tá Cúige Féinrialaitheach Bolzano, comhordaitheoir tionscadail ar thionscadal Sléibhte Saotharlann NEB chomh maith le Réigiún Hauts‑de‑France, lena gcuirtear chun feidhme an Tionscnamh Uirbeach Eorpach (EUI) 45 faoin mBeartas Comhtháthaithe. Tá sé ríthábhachtach go mbeidh níos mó réigiún agus gníomhaithe áitiúla ina gCairde chun tionscadail áitiúla NEB a scaipeadh ar fud na hEorpa agus chun borradh a chur faoi phobail áitiúla NEB. 

Tá raon geografach na gCairde cosúil le raon geografach na gComhpháirtithe. Tá leath na gCairde lonnaithe i gceithre Bhallstát (an Ghearmáin, an Spáinn, an Fhrainc agus an Iodáil). Tá roinnt mhaith Cairde gníomhach san ailtireacht, sa dearadh and san fhorbairt uirbeach. Dúshlán le dul i ngleic leis go luath is ea raon geografach na gCairde a éagsúlú agus an pobal a mhéadú chun níos mó eintiteas a áireamh ar an leibhéal áitiúil agus réigiúnach chomh maith leo siúd a bhfuil baint acu leis an óige, leis an ionchuimsiú, leis na healaíona agus leis an gcultúr. Forbróidh NEB formáidí maidir le malartú agus líonrú níos gníomhaí i measc chomhaltaí an phobail freisin.

6.3Cruinniú Comhchéime Ardleibhéil

Ó ceapadh é agus an bealach ar fad go dtí céim an tseachadta, tá an tionscnamh i ndiaidh tairbhe mhór a bhaint as ionchur na 19 gcomhalta den chruinniú comhchéime ardleibhéil (HLRT) arb é is cuspóir dóibh an tionscnamh a chur chun cinn lasmuigh de raon feidhme ionstraimí beartais an Aontais 46 . Cuireann a gconairí cultúrtha agus geografacha éagsúla ón Eoraip, ón Áise agus ón Afraic peirspictíochtaí luachmhara le NEB. Comhlíonann na Comhaltaí róil agus tascanna éagsúla: mar ghrúpa, rannchuidigh siad le tuarascáil chuig céim chomhchruthaitheach NEB agus bhí ról tábhachtach acu freisin i ndréachtú na Teachtaireachta maidir leis an Bauhaus Eorpach Nua i mí Mheán Fómhair 2021. Feidhmíonn siad mar bhonn braite d’Uachtarán an Choimisiúin agus do na Coimisinéirí chun smaointe a thástáil agus chun an tionscnamh a chur ar aghaidh.

Mar dhaoine aonair, gníomhaíonn na Comhaltaí mar Ambasadóirí NEB ina dtíortha agus ina bpobail agus glacann siad páirt i ngníomhaíochtaí agus in imeachtaí NEB amhail Féile NEB 2022, agus bíonn roinnt mhaith comhaltaí rannpháirteach go gníomhach mar chainteoirí nó maidir le himeachtaí tánaisteacha a eagrú. Glacann Comhaltaí HLRT páirt ghníomhach i dtionscadail Saotharlainne NEB freisin. Le déanaí, thosaigh siad ag seoladh a gcuid meithleacha féin laistigh de phobal NEB. Mar shampla, forbraíonn Pia Maier Schriever gné áilleachta NEB tuilleadh le grúpa saineolaithe ó chúlraí éagsúla.

6.4 Pointí Teagmhála Náisiúnta 

D’fhonn iarrachtaí ar an leibhéal náisiúnta timpeall an tionscnaimh a nascadh agus a chomhordú tuilleadh, d’ainmnigh na Ballstáit uile pointí teagmhála náisiúnta NEB (NCPanna). Bailíonn na NCPanna faisnéis faoi fhorbairtí ábhartha ar an gcríoch náisiúnta agus glacann siad páirt i líonra neamhfhoirmiúil ar fud an Aontais chun faisnéis agus taithí a mhalartú. Tá siad ríthábhachtach chun faisnéis faoi NEB a scaipeadh sna Ballstáit.

Cuireadh an ról nua seo de chúram ar chineálacha éagsúla eintiteas – ó ghníomhaireachtaí nuálaíochta náisiúnta agus lárionaid náisiúnta ailtireachta go hAireachtaí Cultúir agus Spóirt, Aireachtaí Comhshaoil agus Fuinnimh agus Aireacht Gnóthaí Baile. Léiríonn an éagsúlacht institiúideach sin go maith gnéithe trasdisciplíneacha trasearnálacha an tionscnaimh agus cuireann sí leis na malartuithe ar fud an líonra. Tagann na NCPanna le chéile go tráthrialta ar líne agus uair amháin faoi gach Uachtaránacht sa Bhallstát faoi seach. I ndiaidh an chéad chruinnithe rathúil i bPáras, tionólfar an chéad chruinniú eile in Malmö faoi Uachtaránacht na Sualainne i mí an Mheithimh 2023. Áireofar le hUachtaránacht na Sualainne freisin ócáid NEB ag an imeacht beartais is mó sa tír don chultúr “Daoine agus cultúr”. Faoi Uachtaránacht na Seice, reáchtáladh roinnt imeachtaí NEB, lena n‑áirítear dhá imeacht in Brno.

7.Saotharlann NEB

Is é Saotharlann NEB ‘meitheal mhachnaimh agus birt’ an tionscnaimh, chun comhchruthú, fréamhshamhaltú, agus tástáil a dhéanamh ar na huirlisí, na réitigh agus na gníomhaíochtaí beartais a éascóidh na claochluithe inmhianaithe ar an talamh.

Is é an Coimisiún nó cuibhreannais de chomhaltaí éagsúla de Phobal NEB a mholann agus a stiúrann tionscadail Saotharlainne NEB 47 . Ní mór do chomhpháirtíochtaí tionscadail réimse disciplíní, inniúlachtaí ábhartha a chomhcheangal agus ní mór dóibh rannpháirtithe ó Bhallstáit éagsúla an Aontais a chur san áireamh. Tá coinne leis go dtionscnóidh na tionscadail próiseas athraithe agus go ndéanfaidh a dtorthaí eolas do cheapadh beartais, go gcuirfidh siad deiseanna foghlama foinse oscailte ar fáil do chomhaltaí de Phobal NEB agus go mbeifear in ann iad a thástáil agus a mhacasamhlú i gcomhthéacsanna éagsúla.

Níl cistiú á chur ar fáil go díreach ag an Saotharlann ach tacaíonn sí le teacht in aibíocht na dtionscadal agus éascaíonn sí na naisc le páirtithe a bhféadfadh suim a bheith acu (seirbhísí an Choimisiúin, údaráis réigiúnacha nó áitiúla, gnólachtaí, saineolaithe, etc.).

Ó mhí na Samhna 2022 i leith, tagann Saotharlann NEB chun cinn i gcúig thionscadal faoi stiúir an Choimisiúin agus i dtrí thionscadal faoi stiúir an Phobail.

7.1Tionscadail faoi stiúir an Choimisiúin 

Cinneadh na tionscadail faoi stiúir an Choimisiúin ar bhonn thoradh na céime comhchruthaithe. D’aithin an pobal cistiú, rialáil, scileanna/oideachas agus lipéadú mar chumasóirí tábhachtacha chun an timpeallacht thógtha a athrú ó bhonn agus chun tionscadail NEB a chur chun feidhme.

I measc na dtionscadal faoi stiúir an Choimisiúin, dírítear sa chaibidil seo ar thrí thionscnamh a bhfuil aschuir curtha ar fáil acu cheana in 2022: an Straitéis Lipéadaithe – tionscadal chun uirlisí a fhorbairt chun tréithriú agus aitheantas a thabhairt do na gnéithe a fhágann gur tionscnaimh shonracha ‘NEB’ iad, tionscadal ar Réitigh Cistithe Nuálacha, agus tionscadal chun cuidiú le dul i ngleic leis an staid éigeandála san Úcráin 48 . Cuireadh an tionscadal maidir leis an Úcráin leis an Saotharlann tar éis thús ionsaí na Rúise agus cuireann sé in iúl go bhfuil pobal NEB ullamh chun tacú leis an Úcráin.

Forbraíodh an Straitéis Lipéadaithe chun soiléiriú a dhéanamh ar na critéir ghinearálta a bhaineann le tionscadail agus tionscnaimh NEB a roghnú agus a mheas 49 . Cuirtear an straitéis lipéadaithe sin i gcrích faoi chuimsiú an Réamhbhirt ar ‘Ardán Bainistíochta Eolais NEB’ ó Pharlaimint na hEorpa. Tá dhá leibhéal sa Straitéis Lipéadaithe: ar an gcéad dul síos, an Compás NEB, creat‑doiciméad ina dtugtar sainmhínithe níos soiléire ar na trí luach NEB agus ar phrionsabail NEB ar féidir iad a úsáid le haghaidh tionscadail ó earnálacha éagsúla(); ar an dara dul síos, critéir mhionsonraithe le haghaidh grúpaí sonracha tionscadal e.g. an comhshaol thógtha nó teicstílí.

Foilsítear an Compás Bauhaus Eorpach Nua 50 mar iarscríbhinn a ghabhann leis an tuarascáil seo. Sainítear ann na leibhéil uaillmhéine do thionscnaimh atá ag tús a dtionscadail agus soláthraíonn sé creat treorach inláimhsithe, fíor‑rannpháirteach agus trasdisciplíneach do chinnteoirí ar mian leo fealsúnacht NEB a chur i bhfeidhm ina gcríoch. Ní hamháin go gcuirtear san áireamh sa Chompás an litríocht a tháinig chun cinn le déanaí maidir le gach ceann de luachanna agus de phrionsabail NEB, ach cuirtear san áireamh freisin an úsáid a bhaintear astu i gcláir, i bhfoilseacháin agus i ngealltanais eile den Aontas amhail an Tuarascáil maidir le Modhanna Oscailte Comhordúcháin (MOC) ‘I dtreo cultúr comhroinnte ailtireachta: Infheistíocht a dhéanamh i dtimpeallacht mhaireachtála ardcháilíochta do chách’ 51 , Dearbhú Davos, nó roinnt mhaith colún den Chomhshocrú Glas don Eoraip, go háirithe an Rabharta Athchóiriúcháin. Comhlánaítear na sainmhínithe le samplaí, le prionsabail threoracha agus le huirlisí measúnaithe. Tá sé d’aidhm ag Compás NEB freisin forbairt beartais phoiblí agus tionscnamh maoinithe a bhaineann le NEB a éascú, ar leibhéal an Aontais agus sna Ballstáit araon.

Forbrófar creataí meastóireachta níos sonraí bunaithe ar an gCompás sna blianta amach romhainn. Ar an gcéad dul síos, forbrófar critéir d’fhoirgnimh agus don timpeallacht thógtha lena gcuirfear san áireamh trí ghné NEB: inbhuanaitheacht, áilleacht agus cuimsiú. Mar dhara céim, díreoidh ár gcuid oibre ar earnáil na dteicstílí. Déanfar na lipéid NEB sin a fhorbairt a bheidh idirnasctha go dlúth le creataí atá ann cheana amhail LEIBHÉIL nó an lipéad teicstíle inbhuanaithe. Ba cheart go soláthrófaí na chéad torthaí roimh dheireadh shainordú an Choimisiúin atá ann faoi láthair.

Sa bhliain 2022 tugadh chun críche an chéad chéim den tionscadal Saotharlainne NEB Réitigh Chistiúcháin Nuálach. Is é is aidhm don tionscadal seo tacaíocht airgeadais a thabhairt do thairbhithe beaga san Eoraip a bhíonn ag streachailt chun rochtain a fháil ar na bealaí caighdeánacha chistiú an Aontais, a bhíonn casta go minic, trí ghlaonna agus chláir an Aontais. In 2023, déanfar forbairt ar chlár píolótach ar a dtugtar an Mol Réitigh Cistiúcháin NEB lena gcuimseofar daonchairdeas agus slua‑chistiú araon. Bheadh an Mol ina ionad ilfhreastail do dhaonchairde agus do thionscnóirí tionscadail araon, rud a thabharfadh éifeachtúlachtaí agus fócas níos fearr don earnáil.

Tar éis ionsaí na Rúise, forbraíodh tionscadal Saotharlainne NEB Gníomhartha don Úcráin. Mar chuid d’éiceachóras de chláir Eorpacha atá dírithe ar chuidiú a thabhairt don Úcráin, ba é ról NEB ar an gcéad dul síos tionscnaimh éagsúla atá ar siúl a nascadh, agus úsáid á baint arís as neart agus intleacht chomhchoiteann a líonra. Faoi Shaotharlann NEB agus i gcomhar le Comhpháirtithe na hÚcráine, forbraíodh an tionscadal le trí ais tosaíochta: seimineáir ghréasáin maidir le héigeandáil tithíochta, tithíocht chiorclach, agus fothú acmhainneachta. 

Mar chéad ghníomh píolótach, tá an ‘Córas Deighilte Páipéir’ , curtha chun feidhme ag comhaltaí HLRT, Shigeru Ban (an tSeapáin), Hubert Trammer (an Pholainn) agus Mária Beţačková Rišková (an tSlóvaic) in éineacht le Comhpháirtithe NEB, réiteach atá simplí ach éifeachtúil chun príobháideachas pearsanta a mhéadú i lárionaid chóiríochta (e.g. foirgnimh phoiblí nó ionaid spóirt) a chuireann lóistí ar fáil do dhaoine ar lorg dídine ar bhonn sealadach.

Mar chéad chéim eile, leanfaidh Saotharlann NEB maidir leis an Úcráin ar aghaidh le fothú acmhainneachta laistigh de bhardais áitiúla i gcomhar lena páirtithe leasmhara. Léiríodh sna chéad mheasúnuithe saineolacha ar na tosaíochtaí is práinní nach mór aghaidh a thabhairt orthu go bhfuil éileamh ann maidir le heolas agus saineolas a mhalartú agus a oiriúnú e.g. ar mhaithe le hatógáil inbhuanaithe, éifeachtúlacht fuinnimh, ach mar aon leis sin próisis rannpháirtíochta agus pleanáil uirbeach. In earrach 2023, seolfar sraith seimineár gréasáin do bhardais san Úcráin maidir le gnéithe éagsúla den atógáil.

Chomh maith leis na tionscadail faoi stiúir an Choimisiúin, tá trí thionscadal Saotharlainne NEB á dtreorú ag Pobal NEB. Sna tionscadail sin, déanann comhaltaí Phobal NEB féin‑eagrú chun athrú a bhaint amach in áiteanna nó i gcomhthéacsanna sonracha.

7.2 Tionscadail faoi stiúir an phobail

·Téann NEB ó dheas 52 , tionscadal a thionscain sé scoil ailtireachta i nDeisceart na hEorpa (Porto, Valencia, Toulouse, Bologna, Zagreb, an Aithin). Tá díospóireacht á déanamh trí bhíthin an tionscnaimh ar na fadhbanna agus na freagairtí sonracha atá os comhair réigiúin Dheisceart na hEorpa maidir leis na géarchéimeanna comhshaoil agus sochaíocha agus spreagtar leis athruithe curaclam lenar féidir cultúr gairmiúil nua a chur chun cinn trína gcothófar timpeallacht thógtha níos inbhuanaithe i gcomhréir le luachanna NEB.

·Tá sé d’aidhm ag an Bauhaus Nordach neodrach ó thaobh carbóin de 53 cumhacht na cruthaitheachta a scaoileadh chun gur féidir leis timpeallacht thógtha agus cathracha na todhchaí a shamhlú. Tá sé á thionscnamh ag rialtais cúig thír Nordacha (an Danmhairg – agus an réigiún féinrialaitheach na hOileáin Fharó, an Fhionlainn, an tSualainn, an Íoslainn agus an Iorua). I mí na Samhna 2022, chuaigh an Eastóin isteach sa Bauhaus Nordach.

·Tá sé d’ aidhm ag Bauhaus Eorpach Nua na Sléibhte 54 NEB a chur chun feidhme ar an leibhéal réigiúnach, le béim ar leith ar an Tioról Theas. Tá an tionscadal ag spreagadh claochlú ar áiteanna, ar spásanna poiblí agus ar fhoirgnimh sna sléibhte.

Cuirfear tionscadail bhreise arna dtionscnamh ag an bPobal NEB isteach i Saotharlann NEB go luath in 2023. Moltar rannpháirtíocht d’eintitis ó na Ballstáit a bhfuil tearcionadaíocht á déanamh orthu, go dtí seo, i dtionscadal Saotharlainne NEB.

8. Duaiseanna Bauhaus Eorpach Nua 2021 agus 2022

Is bealach speisialta iad Duaiseanna NEB chun tacú le tionscnaimh ar an talamh. Cruthaíodh iad chun éachtaí atá bainte amach cheana féin a aithint agus a cheiliúradh agus chun tacú leis na glúnta óga tuilleadh forbartha a dhéanamh ar choincheapa agus ar smaointe atá ag teacht chun cinn. Tugann siad infheictheacht do shamplaí agus do choincheapa a léiríonn go bhfuil áiteanna áille, inbhuanaithe, ionchuimsitheacha inár gcríocha, inár bpobail agus inár gcleachtais, rud a réitíonn an bealach don todhchaí.

Tá an dá eagrán de dhuaiseanna NEB in 2021 agus 2022 (níos mó ná 3 000 iarratas faighte san iomlán) ar na gnéithe is infheicthe agus is inláimhsithe den tionscnamh go dtí seo 55 . Léiríonn Duaiseanna NEB tionscadail agus smaointe atá ailínithe le prionsabail NEB agus a bhfuil tionchar acu ar phobail áitiúla i réigiúin ar fud an Aontais, lena n‑áirítear i gceantair thuaithe. Bhronn an dá eagrán de Dhuaiseanna NEB duais airgid fhoriomláin EUR 795 000 ar 38 mbuaiteoir. Bhronn an dá eagrán duaiseanna ar thionscadail chríochnaithe, Gradaim NEB, chomh maith le coincheapa agus smaointe ag daoine óga atá 30 bliain d’aois nó níos óige, Réaltaí Óga Bauhaus Eorpach Nua. In 2022, rinneadh coincheap na nDuaiseanna a ailíniú leis na príomhaiseanna téamacha a d’eascair as céim deartha NEB mar a shainmhínítear iad i dTeachtaireacht NEB – Athnascadh leis an dúlra; Braistint muintearais a fháil ar ais; Tosaíocht a thabhairt do na háiteanna agus do na daoine is mó a bhfuil gá acu leis; An gá atá le smaointeoireacht fhadtéarmach, saolré san éiceachóras tionsclaíoch. Spreag sé ionadaíocht chothrom gheografach i measc bhuaiteoirí na duaise freisin. In 2022, tionscadal ón gCipir ba ea ceann de bhuaiteoirí na vótála poiblí, rud a léiríonn go bhfuil a fhor‑rochtain agus a aitheantas poiblí á leathnú de réir a chéile ag NEB go dtí na Ballstáit bheaga

I gcás roinnt mhaith craobhiomaitheoirí agus buaiteoirí na nDuaiseanna, spreag an dámhachtain tuilleadh gníomhaíochta i gcomhréir le luachanna NEB. Sampla den scoth is ea ‘Clár Cónaithe Bauhaus Vín 2023‘ atá á thairiscint ag foireann a bhuaigh duais Ostarach NEB in 2022 (Gleis 21, einszueins architektur & Schwarzatal) do na 52 chraobhiomaitheoir a bhí sa bhabhta ceannais de Dhuaiseanna NEB 2022. Le linn an chláir seo, tabharfar cuireadh do cheathrar iomaitheoirí d’eagrán 2022 de Dhuaiseanna NEB obair a dhéanamh ar an topaic ‘inbhuanaithe álainn cuimsitheach’ ar feadh 1 mhí amháin i Vín. An tAcadamh Odyssea na Gréige, a bhuaigh duais in 2022 as a dtionscadal a chuireann chun cinn lánpháirtiú gairmiúil grúpaí leochaileacha daoine, tá sé beartaithe acu cuireadh a thabhairt do bhuaiteoirí Dhuais NEB eile agus iad a óstáil sa Ghréig.

Ina dhiaidh sin, roghnaíodh ceann de na tionscadail bhuaiteacha in 2021, tionscadal NEST na Spáinne a bronnadh sa chatagóir ‘Réitigh maidir le comhéabhlóidiú na timpeallachta tógtha agus an dúlra’, le haghaidh luasaire ghnólachtaí nuathionscanta EIT. Léiríonn sé sin tús le cur chuige tonnadóra ó NEB, ó smaointe go gnólachtaí, ó fhiontair nuathionscanta go fás ar scála, ag tógáil sineirgí le hionstraimí an Aontais.

Dheimhnigh roinnt mhaith de thairbhithe an chéad dá bhabhta de Dhuaiseanna NEB go raibh tionchar dearfach buan ag an duais ar a dtionscadail. Chuir siad i dtábhacht na buntáistí a bhaineann le bheith mar chuid de phobal a bhfuil na luachanna céanna aige agus an spreagadh a thug Duaiseanna NEB agus an cistiú gaolmhar dá dtionscadail as ar eascair na chéad chlaochluithe infheicthe ar an talamh. Thar aon ní eile, is ceannródaithe iad buaiteoirí Duaise NEB, agus sampla á thabhairt acu gur féidir teacht ar réitigh ardcháilíochta, inbhuanaithe agus ionchuimsitheacha agus gur féidir roinnt mhaith eile a spreagadh chun é sin a dhéanamh.

Na Coimisinéirí Mariya Gabriel, Elisa Ferreira agus buaiteoirí Dhuaiseanna 2022 ag an searmanas dámhachtana i mí an Mheithimh 2022, a bhí mar chuid d’Fhéile NEB. © An tAontas Eorpach 2022

De réir mar a athraíonn tionscnamh NEB ár dtimpeallacht maireachtála agus an cur chuige atá againn i leith rudaí a dhéanamh, téann Duaiseanna NEB in oiriúint chun an claochlú sin a léiriú. Den chéad uair riamh, leathnófar raon feidhme geografach eagrán Dhuaiseanna NEB 2023 chun tionscadail a chuirtear chun feidhme sna Balcáin Thiar a chuimsiú sa bhreis ar an Aontas Eorpach, i gcomhréir le ceann de chuspóirí fadtéarmacha NEB is é sin tús a chur le comhrá domhanda, chun oibriú le chéile agus foghlaim óna chéile maidir le réitigh áitiúla ar dhúshláin dhomhanda a chur ar fáil. Thairis sin, i mBliain Eorpach na Scileanna, taobh le tionscadail sheanbhunaithe ó ‘Churaidh Bauhaus Eorpach Nua’ agus smaointe den scoth ó ‘Réaltaí Óga Bauhaus Eorpach Nua’, beidh snáithe breise do ‘Churaidh Oideachais Bauhaus Eorpach Nua’ dírithe ar thionscnaimh a dhíríonn ar oideachas agus ar fhoghlaim 56 . Bronnfaidh an comórtas EUR 345 000 ar 15 bhuaiteoir sna trí shnáithe sin chun cuidiú leo a dtionscadail agus a gcoincheapa a fhorbairt agus a chur chun cinn tuilleadh. Fógrófar na buaiteoirí ag searmanas oifigiúil a bheidh á óstáil ag an gCoimisiún Eorpach i mí an Mheithimh 2023.

9. Cumarsáid, rannpháirtíocht phoiblí, imeachtaí

9.1 Cumarsáid agus rannpháirtíocht an phobail

Iarrann NEB gníomhaíocht il‑leibhéil chomhchoiteann agus rannpháirtíocht na saoránach chun todhchaí níos áille, níos inbhuanaithe agus níos ionchuimsithí a thógáil. Ó seoladh é, tá an chumarsáid lárnach in iarrachtaí an tionscnaimh maidir le rannpháirtíocht agus ról an phobail a spreagadh.

In 2022, bhí sé d’aidhm ag gníomhaíochtaí cumarsáide NEB an méid seo a leanas a dhéanamh:

1.Feasacht a mhúscailt faoin tionscnamh agus daoine a spreagadh trí scéalaíocht trí shamplaí áitiúla d’athrú dearfach a thaispeáint 57 .

2.Teagmháil a dhéanamh le gairmithe i réimsí ábhartha a bhfuil suim acu páirt a ghlacadh i bpobal méadaitheach an tionscnaimh.

3.Ábhar agus faisnéis chabhrach a roinnt maidir le tacaíocht tionscadail a fháil trí na deiseanna cistithe atá ar fáil. 

I rith na bliana, scaipeadh príomhtheachtaireachtaí chuig gníomhaithe, comhaltaí an phobail agus saoránaigh ábhartha tríd an bpreas 58 , na meáin dhigiteacha (suíomh gréasáin 59 , nuachtlitreacha, 60  Instagram 61 ), agus imeachtaí 62 (aghaidh ar aghaidh agus ar líne).

Ba iad Duaiseanna NEB 2022 (Eanáir-Iúil) agus Féile NEB (Feabhra‑Meitheamh) an dá fheachtas ba shuntasaí agus ba mhó tionchar a sheol an tionscnamh in 2022. Bhí gach ceann de na feachtais ilchainéalach agus ilteangach.

I measc bhuaicphointí na bliana bhí seoladh Saotharlann NEB agus leathnú an Phobail 63 chun cuideachtaí agus údaráis phoiblí a thabhairt isteach i mí Aibreáin. Tharraing ainmniú bhuaiteoir chomórtas ailtireachta idirnáisiúnta NEB 64 aird mhór freisin maidir le foirgneamh nua chun cóiríocht a chur ar fáil do 400 taighdeoir ag Airmheán Comhpháirteach Taighde an Choimisiúin in Sevilla. Ar deireadh, ghin fógraí a bhain le deiseanna cistithe agus le torthaí na nglaonna NEB rannpháirtíocht mhór i rith na bliana. Samplaí díobh sin ba ea na glaonna oscailte chun tacú le saoránaigh, le cathracha agus le bailte 65 i mí an Mhárta, le léirsitheoirí an tí solais 66 i mí na Bealtaine, leis an seasca cathair CrAFT 67 i mí Mheán Fómhair, agus le glao oscailte NEB GNU ar thionscadail nuálacha i gcathracha 68 i mí Dheireadh Fómhair.

9.2 Imeachtaí NEB

Le bliain anuas, chuir imeachtaí a d’eagraigh Pobal NEB agus a eagraíodh dóibh deiseanna iomadúla ar fáil chun smaointe a mhalartú, chun plé a spreagadh ar ábhair NEB agus chun deiseanna comhair amach anseo a chur faoi chaibidil. Chomh maith leis sin, is féidir le himeachtaí NEB infheictheacht a sholáthar maidir leis an tionscnamh do dhaoine nach bhfuil ar an eolas faoi go fóill, obair leanúnach a chur ar taispeáint agus réimsí agus pobail éagsúla a nascadh le chéile. Go bhfios don Choimisiún, eagraíodh breis agus 120 imeacht díláraithe/neamhspleácha NEB idir mí na Samhna 2021 agus mí na Samhna 2022, agus chur roinnt mhaith acu béim ar dhea‑chleachtais a roinnt idir comhaltaí an Chomhphobail, thar theorainneacha agus disciplíní 69 . D’eagraigh Ionadaíochtaí an Choimisiúin sna Ballstáit imeachtaí NEB freisin, agus iad i gcomhpháirtíocht le páirtithe leasmhara agus eagraíochtaí áitiúla agus náisiúnta.

9.2.1 Féile Bauhaus Eorpach Nua 2022

Ba í an chéad Fhéile Bauhaus Eorpach Nua (9‑12 Meitheamh 2022) an t‑imeacht ba mhó do Phobal NEB ó seoladh an tionscnamh agus tugadh le chéile breis agus 200 000 duine ar líne agus as líne sa Bhruiséil agus sna Ballstáit 70 . Dea‑chleachtais a dhéanann ár spásanna maireachtála agus ár n‑eispéiris laethúla níos áille, níos inbhuanaithe agus níos ionchuimsithí a chur in iúl, a cheiliúradh agus a phlé i suíomh fisiciúil, ba é sin príomhsprioc na Féile. Bhí an ócáid bunaithe ar thrí phríomhcholún: FAIR (taispeántas thionscnaimh NEB), FEST (clár cultúrtha), agus FORUM (plé ar ábhair a bhaineann le NEB).

D’oscail an tUachtarán Ursula von der Leyen an Fhéile go hoifigiúil ón Róimh, fhad is a bhí na Coimisinéirí Mariya Gabriel agus Elisa Ferreira sa Bhruiséil in éineacht le rannpháirtithe agus dhún siad an t‑imeacht ag searmanas bronnta Dhuaiseanna NEB 2022.

Mheall oirniú na Féile agus cur i láthair Dhuais NEB iad féin os cionn 2 000 duine (idir daoine a bhí ar an láthair agus ar líne). Ar an iomlán, chuaigh os cionn 100 cainteoir agus ealaíontóir ar an stáitse agus lean thart ar 200 000 duine na himeachtaí agus na seisiúin iomadúla.

Deis iontach a bhí san Fhéile chun líonrú, malartú agus ceiliúradh a dhéanamh – ón eolaíocht go dtí an ealaín, ó dhearadh go polaitíocht, ó ailtireacht go teicneolaíocht. Sampla den scoth d’infheistíocht an phobail ba ea seoladh Líonra Ailtireachta Stáit na hEorpa a cuireadh ar bun ag an bhFéile mar thoradh ar líonrú idir ceathrar ailtirí stáit éagsúla as Éirinn, an Ísiltír, an tSualainn, agus Réigiún Pléimeannach na Beilge agus beirt ailtirí cathrach ón mBruiséil agus ó Groningen 71 .

Cuireadh ábhair nua ar an gclár oibre freisin, amhail an drochstaid san Úcráin. D’eagraigh foireann NEB sraith cruinnithe le Pobal NEB na hÚcráine a bhí i láthair ag an bhFéile.  

Chomh maith leis na malartuithe díreacha sa Bhruiséil, ba chuid thábhachtach eile den Fhéile an bhreis is 200 taobh‑imeacht a tharla ar fud na hEorpa. Mheall cuid acu níos mó ná 1 000 rannpháirtí, ach bhí cinn bheaga ann freisin a raibh tionchar díreach acu ar na pobail.

Tá cuid de na taobh‑imeachtaí comhdhéanta d’fhéilte beaga iontu féin. Bhí Féile Gréigise NEB ann ag an Ellinikon sa riviera Aithneach, an tionscadal athfhorbartha uirbeach is mó san Eoraip, a d’eagraigh Fóram Domhanda an Duine. Faoin téama ‘an Todhchaí á éicea‑thógáil’ thug an ócáid le chéile lucht ceaptha beartas ardleibhéil chomh maith le cainteoirí idirnáisiúnta iomráiteacha ó réimsí na héiceolaíochta, na forbartha uirbí, na turasóireachta, na forbartha uirbí athghiniúnaí agus na hinbhuanaitheachta. I roinnt seisiúin théamacha, cuireadh samplaí nua nó nuálacha i láthair thart ar thrí bhunluach NEB: Álainn, Inbhuanaithe, Cuimsitheach.

© Fóram Domhanda um Daonna 2022

Phléigh imeacht eile ar ‘Cultúr an Chlaochlaithe’ in Dessau na Gearmáine, ceann de shuíomhanna an Bauhaus stairiúil, conas is féidir le himeachtaí cultúrtha athrú struchtúrach a neartú 72 . Dhírigh an t‑imeacht ar an sampla coincréiteach de bhaile Zeitz, baile i gceantar tuaithe gar do Dessau a chuaigh faoi athruithe móra eacnamaíocha agus sóisialta i ndiaidh titim bhalla Bheirlín atá ag dul i ngleic le dúshláin nua mar gheall ar an gcéimniú amach guail atá beartaithe.

Le linn Fhéile NEB, d’eagraigh an Coimisiún taobh‑imeacht freisin faoi thionscnamh Dúshláin na gCathracha Cliste (ICC) 73 , rud a chuireann le spriocanna NEB le réitigh chruthaitheacha a thugann ciorclaíocht do phobail áitiúla ar fud 136 chathair. Chuir cúig chathair ICC a dtionscnaimh i láthair ag seisiún a bhí dírithe ar ‘Cleachtais Gheilleagair Chiorclacha agus Roinnte a Fhorbairt i gCathracha 74 .’ Ba ócáid eile í Féile NEB d’ionadaithe cathracha teacht le chéile agus dul i gcomhar chun réitigh inscálaithe agus inbhuanaithe a chruthú.

Tá sé beartaithe go mbeidh an chéad Fhéile eile NEB ar siúl i mí Aibreáin 2024.

9.2.2 Imeachtaí eile a bhaineann le NEB ag an gCoimisiún Eorpach

Féachann NEB le bheith príomhshruthaithe i mbeartais éagsúla de chuid an Aontais. Dá bhrí sin, bhí an tionscnamh le feiceáil go follasach i roinnt imeachtaí agus comhdhálacha eile a d’eagraigh an Coimisiún:

·ba é an imeacht LIFE sa Bauhaus Eorpach Nua an chéad ócáid mhór a bhí ann do Phobal NEB teacht le chéile i ndiaidh fhoilsiú na Teachtaireachta. Ag an gcomhdháil 3 lá, léiríodh tionscadail eiseamláireacha a maoiníodh trí chláir LIFE agus Fís 2020, tionscadail a cuireadh chun feidhme de mheon NEB agus a sholáthair na chéad samplaí de NEB i mbun gnímh. Cuspóir eile a bhí ann ná smaointe a sholáthar maidir leis an gcaoi a bhféadfadh tionscadail amach anseo prionsabail NEB a chur chun feidhme.

·Seachtain Eorpach na Réigiún agus na gCathracha (Deireadh Fómhair 2021), inar díríodh ar an Teachtaireacht ón gCoimisiún maidir leis an Bauhaus Eorpach Nua agus ar rannpháirtíocht an phobail;

·an chomhdháil beartais ag an tSeachtain Eorpach um Fhuinneamh Inbhuanaithe (Deireadh Fómhair 2021), inar díríodh ar an Teachtaireacht maidir leis an Bauhaus Eorpach Nua agus ar rannpháirtíocht an phobail;

·an cheardlann ar ‘Bauhaus Eorpach Nua: comhar, pobal agus cultúr don nuálaíocht’ ag na Laethanta Taighde agus Nuálaíochta (Meán Fómhair 2022);

·na ceardlanna ag Seachtain Eorpach na Réigiún agus na gCathracha (Deireadh Fómhair 2022) maidir le ról na réigiún agus na gcathracha in NEB, an chéad ghlao ar Ghníomhaíochtaí Nuálacha faoin Tionscnamh Uirbeach Eorpach agus faoi NEB agus an Comhaontú Glas inár réigiúin agus inár gcathracha;

·bhí an NEB i roinnt postálacha blag, taispeántais agus gailearaithe mar chuid de thionscnamh Europeana, lena gcumhachtaítear institiúidí oidhreachta cultúrtha ina gclaochluithe digiteacha 75 ;

·D’eagraigh Ionadaíochtaí an Choimisiúin sna Ballstáit imeachtaí ar fud na hEorpa, ag comhar le heintitis áitiúla agus náisiúnta, mar shampla an chomhdháil „Dúshláin Ghlasa i gCleachtas Spásúil‘ a d’eagraigh Ionadaíocht an Choimisiúin Eorpaigh san Eastóin in éineacht le Comhlachas Ailtirí na hEastóine. De mheon Bauhaus Eorpach Nua, rinneadh iniúchadh ag an gcomhdháil i dTaillinn ar conas cathracha, foirgnimh agus spás poiblí a phleanáil agus a dhearadh ar bhealaí inbhuanaithe ionchuimsitheacha. D’eagraigh Ionadaíochtaí an Choimisiúin Eorpaigh san Ostair agus sa tSeicia imeacht trasteorann ardleibhéil in Bauhaus Villa Tugendhat in Brno, an tSeicia, chun tionscnamh NEB a chur chun cinn, dar teideal ‘An Bauhaus Eorpach Nua: áilleacht, inbhuanaitheacht agus oidhreacht chultúrtha trí phriosma Villa Tugendhat’. Bhí plé ag an ócáid idir an Coimisinéir Mariya Gabriel, an Feisire Eorpach Seiceach Martina Dlabajová, Leas‑Aire Cultúir na Seice, Vlastislav Ouroda agus an Caomhnóir‑Athchóiritheoir Ivo Hammer le polaiteoirí agus oifigigh ó earnálacha na hailtireachta, an deartha uirbigh, na tógála agus an chultúir.

LIFE in imeacht Bauhaus Eorpach Nua © An tAontas Eorpach 2021

9.2.3 Imeachtaí a bhaineann le NEB lasmuigh den Eoraip

D’fhonn a ghné idirnáisiúnta a fhorbairt de réir a chéile, bhí NEB i láthair ar an leibhéal idirnáisiúnta freisin:

·láithreacht dhigiteach ag EXPO Dubai, ag taispeáint tionscadail/smaointe bhuaiteacha Dhuaiseanna NEB 2021;

·Taobh‑imeacht an Aontais ag COP26, ag díriú ar an ngné dhomhanda de NEB; agus

·seisiún maidir le NEB san Fhóram Uirbeach Domhanda (WUF) arna eagrú ag Clár na Náisiún Aontaithe um Lonnaíochtaí Daonna (UN‑Habitat)

(1)

Deais: https://web.jrc.ec.europa.eu/dashboard/NEB/  

(2)

  https://wood4bauhaus.eu/  

(3)

  https://www.europeanfashionalliance.org/  

(4)

Le cláir eile an Aontais - Eoraip na Cruthaitheachta, Erasmus+, an Cór Dlúthpháirtíochta Eorpach - tá an Bauhaus Eorpach Nua á chomhtháthú mar ghné bhreise comhthéacs nó tosaíochta, rud a chuireann ar chumas iarratasoírí leasmhara a gcuid tionscadail a cheangail leis an tionscnamh

(5)

Soláthraítear níos mó mionsonraí maidir leis na glaonna 2021-2022 NEB agus réamhaisnéis ar chistiúchán atá ar fáil le haghaidh 2023-2024 in Iarscríbhinn 1.

(6)

 Tá tuilleadh faisnéise maidir leis na tionscadail agus na comhpháirtíochtaí gnó roghnaithe ag https://worth-partnership.ec.europa.eu/worth-partnership-projects/worth-ii-partnership-projects_en

(7)

  https://youth.europa.eu/discovereu_en  

(8)

  https://www.nordicbauhaus.eu/into-the-woods#/page=1  

(9)

  https://arkdes.se/slutevenemang-visioner-i-norr/  

(10)

  https://www.boe.es/diario_boe/txt.php?id=BOE-A-2022-9837  

(11)

  https://www.gov.ie/en/publication/f9879-places-for-people-national-policy-on-architecture/  

(12)

  https://www.culture.gov.sk/ministerstvo/strategia-kultury-a-kreativneho-priemyslu-2030/  

(13)

  https://yearofclimate.care/en  

(14)

  https://www.umweltbundesamt.de/en/research-project-adneb-advancing-the-new-european  

(15)

  https://www.culture.gouv.fr/en/Thematiques/Architecture/Actualites-de-l-architecture/Appel-a-Manifestation-d-Interet-Engages-pour-la-qualite-du-logement-de-demain  

(16)

  https://presidence-francaise.consilium.europa.eu/en/news/the-27-member-states-the-european-commission-and-stakeholders-in-housing-are-committed-to-supporting-the-ecological-transition-in-construction-for-quality-affordable-and-environmentally-friendly-housing/  

(17)

  https://single-market-economy.ec.europa.eu/sectors/proximity-and-social-economy/proximity-and-social-economy-transition-pathway_en  

(18)

  Tionscnamh um Thithíocht Inacmhainne (europa.eu)

(19)

Baineann Teicneolaíocht le Leas le réitigh agus seirbhísí faoi chumhacht teicneolaíochta, inacmhainne, iontaofa a chuireann cúiseanna maithe sóisialta agus comhshaoil chun cinn.

(20)

  https://environment.ec.europa.eu/publications/textiles-strategy_en  

(21)

  https://single-market-economy.ec.europa.eu/sectors/construction/construction-transition-pathway_en  

(22)

  https://ec.europa.eu/docsroom/documents/47996  

(23)

  https://ec.europa.eu/energy/sites/default/files/proposal-recast-energy-performance-buildings-directive.pdf  

(24)

  https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/9f9acd60-8aec-11ec-8c40-01aa75ed71a1/language-en  

(25)

  https://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-14534-2021-INIT/en/pdf  

(26)

  https://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-9242-2022-INIT/en/pdf  

(27)

  https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/A-9-2022-0213_EN.html#_section2  

(28)

  https://www.eesc.europa.eu/en/our-work/opinions-information-reports/opinions/new-european-bauhaus  

(29)

  https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:52021IR5640  

(30)

  https://commission.europa.eu/about-european-commission/organisational-structure/people-first-modernising-european-commission/people-first-greening-european-commission_en  

(31)

  https://new-european-bauhaus.europa.eu/new-european-bauhaus-inspired-future-jrc-site-seville_en  

(32)

  https://kuleuven.ecaade2022.be/  

(33)

  Home — CET (eaaemadrid2022.es)

(34)

  https://europa.eu/new-european-bauhaus/get-inspired/inspiring-projects-and-ideas/neb-lab-transformation-places-learning_en  

(35)

  https://education-for-climate.ec.europa.eu/_en  

(36)

  https://otwieramyszkoly.pl/  

(37)

Cuireadh an glao oscailte chun iarratas a dhéanamh mar Chomhpháirtí ar fionraí go sealadach le linn an tsamhraidh in 2021 agus 2022.

(38)

Is féidir sineirgí a phlé, mar shampla, le Pobal an Chomhshocraithe Tuaithe, a cruthaíodh faoin bhFís Fhadtéarmach le haghaidh Cheantair Thuaithe an Aontais, ina bhfuil breis agus 1,200 comhalta ó cheantair thuaithe ar fud na hEorpa: https://rural-vision.europa.eu/index_en  

(39)

  https://wood4bauhaus.eu/  

(40)

  https://www.europeanfashionalliance.org/  

(41)

  https://www.ceiia.com/ayr  

(42)

  https://www.construction21.org/france/data/sources/users/19148/20220810143309-mouvement-unissons---manifeste-anglais.pdf  

(43)

  https://unun.nu/  

(44)

  https://new-european-bauhaus.europa.eu/get-involved/events/independent-event-building-better-places-people-examples-efficient-stakeholder-engagement-and-2022-10-13_en  

(45)

  Tionscnamh Uirbeach Eorpach | EUI (urban-initiative.eu)

(46)

  https://new-european-bauhaus.europa.eu/about/high-level-roundtable_en  

(47)

Maidir le tionscadail a bhfuil sé d’aidhm acu dul isteach i Saotharlann NEB is féidir le Comhpháirtithe NEB , comhaltaí ardleibhéil comhchéime , buaiteoirí Dhuaiseanna NEB agus buaiteoirí na n‑iomaitheoirí ceannais , NCPanna NEB agus tairbhithe glaonna cistiúcháin an Aontais atá tiomnaithe do NEB. Is féidir le Cairde NEB smaoineamh nó togra a mholadh agus cur le tionscadail mar óstaigh nó mar urraitheoirí ach níl sé de cheart acu tionscadal a mholadh. 

(48)

I gCaibidil 5 ‘Oideachas agus scileanna’ agus san ‘Achoimre Feidhmiúcháin’, faoi seach, tagraítear do dhá thionscadal bhreise ina mbreathnaítear ar athrú ó bhonn ar áiteanna foghlama agus ar anailís ar an gcreat rialála.

(49)

  https://europa.eu/new-european-bauhaus/get-inspired/inspiring-projects-and-ideas/neb-lab-labelling-strategy_en  

(50)

Tá an doiciméadacht foriomlán maidir leis an gCompás ceangailte leis an tuarascáil seo agus is féidir teacht air anseo freisin: https://new-european-bauhaus.europa.eu/document/405245f4-6859-4090-b145-1db88f91596d_en  

(51)

  https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/bd7cba7e-2680-11ec-bd8e-01aa75ed71a1/language-en .

(52)

  https://www.up.pt/neb-goes-south/  

(53)

  https://www.nordicbauhaus.eu/#/page=1  

(54)

  http://mountainbauhaus.eu/  

(55)

  https://new-european-bauhaus.europa.eu/get-involved/2022-prizes_en  

(56)

In eagráin na nduaiseanna amach anseo, d’fhéadfaí snáitheanna téamacha eile a mholadh.

(57)

  https://new-european-bauhaus.europa.eu/get-inspired/inspiring-projects-and-ideas_en  

(58)

  https://new-european-bauhaus.europa.eu/press-media_en  

(59)

  https://new-european-bauhaus.europa.eu/index_en  

(60)

  https://europa.eu/new-european-bauhaus/stay-touch/e-zine_en  

(61)

  https://www.instagram.com/neweuropeanbauhaus/  

(62)

  https://new-european-bauhaus.europa.eu/get-involved/events_en  

(63)

  https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_22_2285  

(64)

  https://new-european-bauhaus.europa.eu/new-european-bauhaus-inspired-future-jrc-site-seville_en  

(65)

  https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_22_2141  

(66)

  https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_22_2780  

(67)

  https://craft-cities.eu/wp-content/uploads/2022/09/Sixty-cities-join-CrAFt_-press-release-29.09.22.pdf  

(68)

  https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_22_6003  

(69)

Tá léargas ginearálta ar na himeachtaí neamhspleácha ar fáil ag https://new-european-bauhaus.europa.eu/get-involved/events_en . Ní áirítear leis sin an 200 imeacht eile a eagraíodh i gcomhthéacs Fhéile Bauhaus Eorpach Nua i mí an Mheithimh 2022.

(70)

  https://new-european-bauhaus-festival.eu/home  

(71)

  https://english.collegevanrijksadviseurs.nl/projects/new-european-bauhaus/state-architect-network/start-of-european-state-architect-network  

(72)

  https://new-european-bauhaus-festival.eu/side-events/TPp2GonPu07ym1XoARpkW  

(73)

  https://www.intelligentcitieschallenge.eu/

(74)

  https://www.intelligentcitieschallenge.eu/news/icc-cities-share-circular-solutions-festival-new-european-bauhaus  

(75)

  https://www.europeana.eu/en/new-european-bauhaus  

AN COIMISIÚN EORPACH

An Bhruiséil,16.1.2023

COM(2023) 24 final

IARSCRÍBHINN

a ghabhann leis an

TUARASCÁIL ÓN gCOIMISIÚN CHUIG PARLAIMINT NA hEORPA, CHUIG AN gCOMHAIRLE, CHUIG AN gCOISTE EACNAMAÍOCH AGUS SÓISIALTA AGUS CHUIG COISTE NA RÉIGIÚN

Tuarascáil ar dhul chun cinn Bauhaus Eorpach Nua

Cistiú agus gníomhaíochtaí ón Aontas Eorpach le haghaidh Bauhaus Eorpach Nua 1

1.Gníomhaíochtaí a bhaineann le Claochluithe ar an Láthair

Tá sé d’aidhm ag Bauhaus Eorpach Nua (BEN) tionscadail a chur chun cinn lena spreagtar claochlú inláimhsithe ar an láthair, idir thithe agus chomharsanachtaí mar aon le ceantair uirbeacha agus thuaithe. Is iad seo leanas na gníomhaíochtaí a cuireadh chun feidhme in 2021 agus 2022:

1)Is é an tionscadal is sofheicthe go dtí seo topaic idir misin de chuid Fís Eorpach le haghaidh léiritheoirí treoraithe BEN, a dúnadh an 25 Eanáir 2022 2 . Is iad na sé thionscadal ar an ngearrliosta — CULTUURCAMPUS, NEB-STAR (STAvangeR Bauhaus Eorpach Nua), NEBourhoods, DESIRE (an tSochaí Chiorclach an-Mhealltach a Dhearadh), EHHUR (SÚILE CROÍTHE LÁMHA Réabhlóid uirbeach), agus Bauhaus of the Seas Sails – a fuair maoiniú EUR 5 mhilliún an ceann chun a gcuid pleananna a chur chun feidhme in 12 Bhallstát (an Bheilg, Poblacht na Seice, an Ghearmáin, an Danmhairg, an Ghréig, an Chróit, an Iodáil, Laitvia, an Ísiltír, an Phortaingéil, an tSualainn agus an tSlóivéin), mar aon leis an Iorua agus an Tuirc. Cumhdóidh siad athchóiriú foirgneamh, an chiorclaíocht, an oidhreacht chultúrtha, an t‑oideachas, cathracha cliste, ceantair cois cósta, athghiniúint uirbeach agus tuaithe, agus tuilleadh.

2)Tacófar le léiritheoirí treoraithe BEN le gníomhaíocht comhair agus tacaíochta CRAFT 3 (CReating Actionable FuTures), tionscadal EUR 2 mhilliún a roghnaíodh faoi thopaic atá tiomnaithe do NBN mar chuid de Mhisean an Aontais maidir le ‘Cathracha aeráid-neodracha cliste’ a dhíríonn ar shamhlacha rialachais áitiúla comhoibríocha a bhaineann le hathchóiriú na timpeallachta uirbí. Maididr le glaoch Fhís Eorpach ar ‘ag múnlú bealach maireachtála níos glaise agus níos cothroime i sochaithe cruthaitheacha agus ionchuimsitheacha trí mheán na hailtireachta, an dearaidh agus na healaíona’, roghnaíodh dhá thionscadal agus tá siad ag dul trí phróiseas Ullmhúcháin an Chomhaontaithe Deontais Ba cheart gníomhaíochtaí na dtionscadal tosú sa chéad leath de 2023.

3)Tá an Coimisiún ag moladh go ndéanfaí an topaic maidir le tithíocht shóisialta, inacmhainne agus inbhuanaithe níos sofheicthe. Tá an inacmhainneacht ina príomhchuid den mhéid is mian leis an gCoimisiún a fhorbairt maidir leis an tithíocht is ea an inacmhainneacht, go háirithe le linn éagobhsaíocht eacnamaíoch, boilsciú atá ag dul i méad, práinn aeráide agus géarchéim fuinnimh agus tithíochta san Eoraip freisin. Sa chomhthéacs sin, tá sé ríthábhachtach tithíocht shóisialta agus inacmhainne a thógáil agus a athchóiriú. Le Bauhaus Eorpach Nua, tá an Coimisiún ag rannchuidiú leis an dúshlán sin a shárú. Tá ‘tosaíocht a thabhairt do na háiteanna agus do na daoine is mó a bhfuil gá acu leis’ ar cheann de na haiseanna téamacha a leanfaidh cur chun feidhme BEN sna blianta amach romhainn. Mar thionscadal suaitheanta BEN, tá sé d’aidhm ag an Tionscnamh Tithíochta Inacmhainne 4 (TTI) cuspóír an Chomhaontaithe Ghlais agus an Rabharta Athchóirithe a bhaint amach tríd an mbéim a chur ar an duine agus ar an nuálaíocht. Tá sé d’aidm ag tionscadal amháin, a seoladh i mí an Mhárta 2022 agus a fuair tacaíocht faoi chlár an Mhargaidh Aonair (EUR 1.2 milliún), Cuibhreannas Eorpach um Thithíocht Inacmhainne 5 a bhunú agus chun 20 ceantar léirithe maidir le hathchóiriú agus tógáil a sheoladh ar bhonn píolótach. Seoladh trí thionscadal taispeántais eile i mí Dheireadh Fómhair agus i mí na Samhna 2022 — SUPERSHINE, ProLight and drOp 6 agus tugadh tacaíocht dóibh trí Fhís Eorpach (EUR 10 milliún). Is é sin chun iarracht ar leith a dhéanamh ó thaobh na nuálaíochta de agus cineálacha cur chuige agus modheolaíochtaí nua á dtástáil agus á gcur chun feidhme i dtionscadail athchóirithe tithíochta agus tógála inacmhainne (e.g. maidir le rannpháirtíocht an phobail, athghiniúint comharsanachta agus folláine cónaitheoirí, comhoibriú agus cistiú ilghníomhaithe, úsáid teicneolaíochtaí digiteacha, nó scaipeadh torthaí. Maidir leis an gcéad dá ghlao BEN ar thograí atá dírithe ar an athchóiriú agus tógáil shóisialta inacmhainne, leanann siad cur chuige comhtháite agus cliste comharsanachta. Leis sin, mar shampla, is féidir na gnéithe maidir leis an bhfuinneamh in-athnuaite, an ailtireacht agus an bonneagar glas a chur san áireamh i dteannta a chéile, agus, ag an am céanna, béim á leagan ar an tábhacht a bhaineann le hathghiniúint eacnamaíoch sna comharsanachtaí sin. Léireoidh na tionscadail sin treoirthionscadail athchóirithe de réir bhrí ‘ceantair léirithe’, mar a fógraíodh sa Tionscnamh Tithíochta Inacmhainne, lena gcuirfear treoirphleananna ar fáil lena macasamhlú, lena tús áit don inmharthanacht mar aon leis na nuálaíochtaí teicneolaíochta agus sóisialta is déanaí. Trí úsáid a bhaint as cur chuige ilghníomhaithe, bainfear leas as comhpháirtíochtaí tionsclaíocha trasearnála ar an leibhéal áitiúil chun próisis agus teicneolaíochtaí nua a fhorbairt, a oiriúnú, a dhearadh (e.g. an éifeachtúlacht fuinnimh, ábhair chiorclacha, foirgníocht mhodúlach, maireachtáil chliste, an éicidhearthóireacht, uathoibriú baile cúnta) le haghaidh athchóiriú agus tógáil tithe cónaithe sóisialta agus inacmhainne ar leibhéal an cheantair.

4)Tá athbhreithniú á dhéanamh ag an gCoimisiún ar a chritéir AE maidir le Soláthar Poiblí Glas le haghaidh foirgnimh oifige, agus é á bhunú ar Leibhéil, an creat Eorpach um measúnú ar fheidhmíocht inbhuanaitheachta foirgneamh. Is gníomhaíocht é sin faoin Rabharta Athchóiriúcháin, agus cuireann sé le luachanna BEN atá nasctha le gnéithe inbhuanaitheachta comhshaoil, nithe atá i gcroílár na gcritéar. Maidir le Leibhéil, tugadh chun críche le linn 2022 forbairt na n‑uirlisí digiteacha don ríomhfhoghlaim agus don mheasúnú chun tacú le húsáid an chreata, agus tá na huirlisí ar fáil i réimse teangacha.

5)Tá an Coimisiún ag obair ar Threoraíocht ar leibhéal an Aontais Eorpaigh maidir le Foirgnimh athléimneacha in aghaidh na hAeráide. Foilseofar an treoraíocht sin sa chéad leath de 2023.

6)Ina theannta sin, le topaicí Fhís Eorpach maidir leis an gceann scríbe i dtaca le húsáid fuinnimh éifeachtúil, inbhuanaithe agus chuimsitheach (Braisle 5, Ceann Scríbe 4, maidir le foirgnimh), comhtháthaítear croíluachanna BEN, atá i láthair freisin i bhfís agus i misean na comhpháirtíochta comhchláraithe Built4People. Mar shampla, tá an topaic EUR 1 mhilliún a nascann BEN agus Peopleilt4People in Fís Eorpach 2021-2022 ar siúl anois. Tá sé d’aidhm ag an tionscadal NEBULA oibriú le braislí nuálaíochta le haghaidh na timpeallachta arna tógáil, ag féachaint ar shaincheisteanna amhail rochtain ar chómhaoiniú, an phiarfhoghlaim, agus an comhar trasteorann.

7)In 2022 lean an Beartas Comhtháthaithe de BEN a chur chun feidhme tríd an méid seo a leanas:

·BEN a phríomhshruthú i straitéisí forbartha socheacnamaíocha agus críochacha na mBallstát;

·tionscnaimh nua a sheoladh chun tacú le tionscadail nithiúla BEN a chur i gcrích; agus

·béim a leagan ar roinnt de na cleachtais is fearr atá cosúil le BEN (trí Dhuaiseanna BEN agus tionscnaimh eile).

Go príomha, d’éirigh leis an gCoimisiún gealltanas méadaithe a fháil ó na Ballstáit tacú le BEN i gcláir an bheartais chomhtháthaithe, rud a réitíonn an bealach chun a chur chun feidhme a phríomhshruthú le linn na tréimhse 2021-2027. Tá gach Ballstát tar éis tagairtí don tionscnamh BEN a chur isteach i gcláir le haghaidh na tréimhse sin.

Ar na gealltanais shonracha chun tacú le BEN tá, cuir i gcás, cuimsiú luachanna BEN in idirghabhálacha maidir le héifeachtúlacht fuinnimh nó forbairt uirbeach inbhuanaithe.

Thairis sin, chuir an Coimisiún roinnt bealaí nithiúla i láthair chun tacú leis na hÚdaráis Bhainistíochta infheistíochtaí BEN a fhorbairt ar an láthair.

I mí Mheithimh 2022 roghnaíodh 20 bardas beag agus meánmhéide faoin nglao iomaíoch Tacaíocht do Thionscnaimh Áitiúla BEN 7 , agus anois faigheann siad comhairle shaincheaptha, ildisciplíneach, shaineolach ar an láthair chun tionscadail nithiúla a dhéanamh dá gcuid smaointe BEN. Beidh an t‑eolas agus na ceachtanna a foghlaimíodh le linn na tréimhse tacaíochta ina ‘mbosca uirlisí’ printíseachtaí chun iad a roinnt le bardais eile, chomh maith leis an bpobal i gcoitinne ar spéis leo tionscadail nua BEN a fhorbairt.

I mí Iúil 2022 sheol an Coimisiún agus an Banc Eorpach Infheistíochta samhail d’ionstraim airgeadais: Samhail forbartha críochaí BEN 8 . Cuideoidh an ionstraim dheonach sin le hÚdaráis Bhainistíochta ionstraimí airgeadais a bhunú agus cláir chomhtháthaithe a chur chun feidhme chun acmhainní poiblí agus príobháideacha a ghiaráil chun tacú le tionscadail BEN.

Seoladh an chéad ghlao ar ghníomhaíochtaí nuálacha chun tacú le BEN an 11 Deireadh Fómhair 2022 i gcomhthéacs an Tionscnaimh Uirbigh Eorpaigh (EUI) 9 . Bronnfar suas le EUR 50 milliún leis an nglao seo chun tacaíocht dhíreach a chur ar fáil do chur chun feidhme na dtionscadal atá ar thús cadhnaíochta maidir le hathrú ó bhonn ar áiteanna uirbeacha i gcomhréir le luachanna agus prionsabail BEN.

Thairis sin, d’eagraigh an Coimisiún dhá eagrán de Dhuaiseanna BEN cheana féin 10 : in 2021 agus 2022. Cuireann Duaiseanna BEN os comhair an phobail tionscadail agus smaointe atá ailínithe le prionsabail BEN agus a imríonn tionchar ar phobail áitiúla. Is féidir leo feidhmiú mar fhoinse inspioráide do shaoránaigh agus do rialtais áitiúla,  i gcomhthéacs bheartas comhtháthaithe 2021-2027. Bhí 20 buaiteoir Duaiseanna BEN 2021 ann, a fuair EUR 450 000 san iomlán, agus bronnadh EUR 345 000 ar 18 mbuaiteoir le linn shearmanas Dhuaiseanna BEN 2022. I gcomhthéacs na Bliana Eorpaí um Scileanna 2023, beidh fócas téamach ag an gcéad eagrán eile de Dhuaiseanna BEN maidir leis an oideachas, agus leathnóidh sé an clúdach geografach chun na Balcáin Thiar a chlúdach. Sa chomórtas sin bronnfar EUR 345 000 ar 15 thionscnamh chun cabhrú leo a dtionscadail agus a gcoincheapa a fhorbairt agus a chur chun cinn tuilleadh. Fógrófar na buaiteoirí ag searmanas oifigiúil a bheidh á óstáil ag gCoimisiún Eorpach.

2. Gníomhaíochtaí a bhaineann le Claochlú na timpeallachta cumasúcháin le haghaidh na nuálaíochta

Tá ról lárnach ag an nuálaíocht, taobh amuigh de chineálacha cur chuige teicneolaíochta agus cur chuige margadh-thiomáinte, maidir le cuspóirí BEN a chur i gcrích. In 2021 agus 2022 cuireadh na gníomhaíochtaí seo a leanas chun feidhme chun claochlú na timpeallachta cumasúcháin le haghaidh na nuálaíochta a chur chun cinn:

1)In 2021 chruthaigh an Institiúid Eorpach um Nuálaíocht agus Teicneolaíocht (EIT) BEN Phobal EIT ina dtugtar le chéile cúig Phobal Eolais agus Nuálaíochta (PENanna). D’fhoilsigh sí sraith glaonna chun tacú le BEN, mar shampla:

·Glao ‘EIT Community Booster’2021 arb é is aidhm dó 20 gnólacht nuálach agus nuathionscanta a mhéadú chun an inbhuanaitheacht, an aeistéitic agus cuimsiú ina ngníomhaíochtaí a fheabhsú. An 5 Aibreán 2022 d’fhógair EIT Community Booster 20 fiontar BEN a roghnaíodh. Roghnaíodh na gnólachtaí Eorpacha nuathionscanta agus gnólachtaí Eorpacha atá ag méadú sin as líon mór iarratas, 1 029 ar fad, agus gheobhaidh siad seirbhísí tacaíochta agus seirbhísí maidir le fás gnó ar fiú EUR 50 000 an ceann iad.

·Is é is aidhm don Ghlao ar Chomhchruthú an spáis phoiblí (a seoladh an 30 Márta 2022 agus a dúnadh an 29 Bealtaine 2022) na dúshláin atá roimh chathracha a réiteach mar aon le ceantair pheirea-uirbeacha agus thuaithe, ag díriú ar aiseanna téamacha BEN. Is glao é ar an nuálaíocht agus gníomhaíocht i spásanna poiblí trí rannpháirtíocht saoránach agus lorgaítear ann tograí a léiríonn tuiscint dhomhain ar an éiceachóras áitiúil (lena n‑áirítear páirtithe leasmhara, an cultúr agus an dinimic shóisialta) chomh maith le saineolas i ngníomhaíochtaí rannpháirtíochta saoránach agus sa nuálaíocht/gníomhaíocht. Seoladh an glao an lá a seoladh an nGlao ar Ghníomhaíochtaí Rannpháirtíochta Saoránach maidir le saoránaigh agus úsáideoirí deiridh a chumhachtú chun réitigh fhéideartha a chomhchruthú, agus leas á bhaint as cur chuige BEN 11 .

Reáchtáil comhpháirtithe Phobal EIT BEN sé haiceatón i mí Mheán Fómhair agus i mí Dheireadh Fómhair 2022 chun tacú le réitigh nuálacha ar na príomhdhúshláin atá roimh phobail ar fud na hEorpa: 

·Mol Tionchair Vín (an Ostair): an 20 go 21 Meán Fómhair

·Cirka Cph (an Danmhairg): an 29 Meán Fómhair agus an 6 Deireadh Fómhair

·Fondúireacht Nuálaíochta Teicneolaíochta Ollscoil Theicniúil na Catalóine & Chomhairle Cathrach Vitoria-Gasteiz (an Spáinn): an 30 go dtí an 2 Deireadh Fómhair

·Ollscoil Vársá (an Pholainn): an 4 go dtí an 5 Deireadh Fómhair 

·Regea- Regionalna energetska agencija Sjeverozapadne Hrvatske (an Chróit): an 3 go dtí an 4 Deireadh Fómhair 

·Ollscoil Torino (an Iodáil): an 20 go dtí an 21 Deireadh Fómhair

Bhí príomhimeacht EIT, Bauhaus Eorpach Nua a thógáil (Beirlín), ar siúl an 23 Meán Fómhair le linn Sheachtainí INNOVEIT. Léirigh an t‑imeacht conas is féidir le beartas, institiúidí agus gnólachtaí cabhrú le gnéithe claochlaitheacha.

Ina theannta sin, beidh Cultúr & Cruthaitheacht EIT 12 ríthábhachtach do na hábhair tacaíochta bhaineann le BEN.

2)Is é Tionscadal Comhpháirtíochta Worth II an clár cothaithe is mó de chuid an Aontais atá tiomnaithe do dhearthóirí agus do chruthaitheoirí sna tionscail stíl mhaireachtála. Tríd an gclár sin, oibríonn dearthóirí, FBManna, monaróirí agus soláthraithe teicneolaíochta le chéile agus déanann siad smaointe gnó nuálacha atá dírithe ar dhearadh a fhorbairt. Méadaíonn siad a n‑acmhainneacht nuálaíochta agus déanann siad roghanna chun a ngnólachtaí a thabhairt níos gaire don aeráidneodracht agus don cheannaireacht dhigiteach. Tá ról lárnach ag an dearadh maidir le táirgí agus seirbhísí nua a dhéanamh níos inbhuanaithe, níos aeistéitiúla agus níos cuimsithí. Dá bhrí sin, rinneadh ceann amháin as trí ghlao ar léiriú spéise faoi Thionscadal Comhpháirtíochta Worth II in 2021-2022 a thiomnú do BEN. Tugadh an deis do 65 chomhpháirtíocht a bhfuil smaointe nuálacha gnó acu dul tríd an gclár cothaithe, rud a chuirfidh an méid seo a leanas ar fáil dóibh: a) tacaíocht airgeadais b) traenáil maidir le straitéis ghnó agus forbairt teicneolaíochta; c) comhairle dlí maidir le cearta agus cosaint maoine intleachtúla; d) rannpháirtíocht i dtaispeántais; agus e) líonrú agus naisc ghairmiúla.

Tá gach ceann de na 65 thionscadal ailínithe le trí bhunluach BEN: an aeistéitic, an inbhuanaitheacht, agus cuimsiú. Leis na tionscadail sin tabharfar an próiseas cothaithe i gcrích i mí an Mheithimh 2023. 13

D’ainneoin na tréimhse thar a bheith deacair agus dúshlánach do chruthaitheoirí agus do chuideachtaí na hÚcráine, roghnaíodh dhá chomhpháirtíocht a raibh triúr rannpháirtithe Úcránacha páirteach iontu le haghaidh tacaíochta. Is comhartha é sin go bhfuil an tAontas ag seasamh le gairmithe cruthaitheacha agus FBManna na hÚcráine.

3)Faoin gclár don Eoraip Dhigiteach, seoladh tionscadal le haghaidh éiceachóras digiteach i gcomhair an tionscnaimh BEN. Cothaíonn digiNEB.eu réitigh dhigiteacha a chuirfidh borradh faoin ngluaiseacht mhéadaitheach BEN. Nascann sé na pobail dhigiteacha agus na pobail BEN agus ardaíonn sé feasacht maidir le réitigh dhigiteacha an Aontais do pháirtithe leasmhara uile BEN, agus bunaítear éiceachóras digiteach uile-Eorpach. tá baill den phobal BEN rannpháirteach in digiNEB.eu chomh maith le rannpháirtithe eile ón Iodáil, an Ísiltír, an tSualainn agus an Bheilg. Beidh roinnt Comhaltaí HLRT rannpháirteach mar chomhairleoirí chun an tionscadal a stiúradh.

4)Is gá freisin samhlacha gnó a oiriúnú agus cineálacha nua cur chuige a fhorbairt chun áiteanna a chlaochlú de réir phrionsabail BEN. Sa chomhthéacs sin, is féidir le héiceachóras an gheilleagair gaireachta agus shóisialta rannchuidiú go mór leis an tionscnamh.

Faoi Chlár don Mhargadh Aonair 2021, seoladh glao ar thograí maidir leis an nGeilleagar Sóisialta agus Comhaontuithe Glasa Áitiúla lena dtacaítear le FBManna a bheith níos athléimní. Ba é aidhm an ghlao sin tacú le comhpháirtíochtaí a fhorbairt ar fud na réigiún agus na gcathracha maidir le Comhaontuithe Glasa Áitiúla agus maidir leis an ngeilleagar sóisialta chun borradh a chur faoin athléimneacht chríochach agus faoin bhfás eacnamaíoch áitiúil a athdhearadh i gcomhréir leis an dá aistriú. Roghnaigh roinnt tionscadal BEN mar fhócas dóibh agus iad ag obair ar fhothú acmhainneachta le húdaráis chathracha/áitiúla agus fiontair an gheilleagair shóisialta agus ar rannpháirtíocht agus cumhachtú na saoránach 14 .

5)Leis an tionscnamh Dúshlán na gCathracha Cliste (ICC) 15 a chuireann an Coimisiún Eorpach chun feidhme, tugtar le chéile pobal bríomhar de 136 chathair de chuid an Aontais, as 21 tír, a dhéanann ionadaíocht ar 34 milliún saoránach de chuid an Aontais, a bhfuil téarnamh glas agus digiteach agus athléimneacht shóisialta á stiúradh acu, rud a dhéanann giaráil ar theicneolaíochtaí ceannródaíocha. Leagtar amach ann treo soiléir maidir le forbairt thionsclaíoch atá inbhuanaithe ó thaobh an chomhshaoil de, cóir go sóisialta agus a bhfuil dlútheolas i gceist léi. Cuireann an tionscnamh Dúshlán na gCathracha Cliste treoir straitéiseach ar fáil maidir le forbairt áitiúil atá inbhuanaithe chuimsitheach, agus uirlisí forbartha acmhainní (i.e. Treoirphlean le haghaidh Comhaontuithe Glasa Áitiúla, Treoir na gCathracha maidir le huas-sciliú agus athsciliú, margadh Tech4Good le haghaidh réitigh a chuireann cúiseanna sóisialta, comhshaoil agus eacnamaíocha chun cinn).

6)Tá tionscnamh BEN á chur chun cinn ag an Líonra Fiontar Eorpach 16 d’Fhiontair Bheaga agus Mheánmhéide atá gníomhach in earnáil na tógála san Aontas agus i dtíortha rannpháirteacha eile trí sheisiúin eolais thiomnaithe, mar chuid de na seirbhísí a chuireann a chomhairleoirí inbhuanaitheachta agus a chomhairleoirí nuálaíochta ar fáil.

7)Chuir an tArdán comhair do bhraislí fiontar Eorpacha 17 tionscnamh BEN chun cinn i dtreo braislí Eorpacha, go háirithe iad siúd atá gníomhach sna tionscail tógála, dhigiteacha, chultúrtha agus chruthaitheacha chomh maith le héiceachórais an fhuinnimh in-athnuaite. Dá bhrí sin, tá eagraíochtaí braislí ag cabhrú le FBManna deiseanna a mheas agus dul i gcomhar le chéile chun táirgí, seirbhísí agus tionscadail nua a sholáthar a chomhlíonfadh uaillmhianta BEN. Chomh maith leis sin, tá Braislí Eorpacha ag nascadh eagraíochtaí braislí ó éiceachórais thionsclaíocha éagsúla chun smaoineamh le chéile, ag tacú leo líonrú a dhéanamh, a bheith nuálach agus próisis agus teicneolaíochtaí a ghlacadh chun an claochlú go geilleagar níos glaise agus níos digití a threisiú. Cuir i gcás an Bhraisle Eorpach SUSTAIN, arb é atá inti 5 bhall ó 3 Bhallstát den Aontas agus é d’aidhm aici bearta éifeachtúlachta fuinnimh agus an nuálaíocht a chur chun cinn in earnáil na tógála.

8)Rinneadh foráil freisin maidir le himchlúdach EUR 13 mhilliún faoi ghlao LIFE (LIFE-2021-SAP-ENV-ENVIRONMENT) ach níor éirigh leis na hiarratais sa mheastóireacht.

3. Gníomhaíochtaí a bhaineann le Scaipeadh Coincheapa Nua

Is é an scaipeadh coincheapa nua an tríú leibhéal den chlaochlú inar cuireadh gníomhaíochtaí spriocdhírithe chun feidhme. Túsphointe gluaiseacht a spreagadh is ea luachanna. Tá sé ríthábhachtach oibriú leo siúd a dhéanann machnamh ar ár luachanna, a dhéanann staidéar orthu agus a léiríonn iad, cuir i gcás ealaíontóirí, eolaithe sóisialta, oideachasóirí agus institiúidí oideachais agus eagraíochtaí óige. Is é a leanas an méid a baineadh amach in 2021 agus 2022:

1)Ar na glaonna ar thograí faoi Chlár Oibre Bliantúil Eoraip na Cruthaitheachta 2022 bhí topaicí agus tosaíochtaí téamacha a bhaineann le BEN. Osclaíodh an glao ar thacaíocht do thionscadail chomhair Eorpacha go luath i mí Feabhra 2022. Cuireadh beagnach 700 iarratas isteach, rud a léiríonn an spéis mhór atá ag earnálacha an Chultúir agus na Cruthaitheachta maidir le comhar agus an gá atá acu le tacaíocht airgeadais. Ar na tionscadail a roghnaíodh lena gcistiú, tá thart ar 20 tionscadal bunaithe go mór ar phrionsabail BEN.

2)Chomh maith leis sin, seoladh scéim nua soghluaisteachta le haghaidh ealaíontóirí agus oibreoirí cultúrtha ag deireadh 2022 agus meastar go gcuirfidh an scéim le tosaíochtaí BEN. leis an scéim An Cultúr - An Eoraip a Bhogadh Chun Cinn tacófar le cónaitheachtaí ealaíontóirí agus le cineálacha gníomhaíochtaí eile faoi cheangal áite. Ceann de na tosaíochtaí a d’fhéadfadh na hóstaigh a roghnú le haghaidh a gcuid cónaitheachtaí is ea claochlú sochaíoch a chothú i gcomhréir le prionsabail agus luachanna BEN. Foilseofar na glaonna ar chónaitheachtaí in 2023.

3)Foilsíodh i mí na Nollag 2022 glao ar thairiscintí chun gníomhaíocht phiarfhoghlama a fhorbairt, mar a fógraíodh sa Teachtaireacht ón gCoimisiún maidir le BEN 18 . Is é is aidhm dó cabhrú le húdaráis áitiúla prionsabail cháilíochta a chomhtháthú agus a chur chun feidhme sa timpeallacht thógtha mar a d’fhorbair próiseas Davos agus sainghrúpa na mBallstát maidir le hailtireacht agus timpeallacht thógtha ardcháilíochta do chách, a bunaíodh faoin gClár Oibre Eorpach Nua le haghaidh an Chultúir.

4)Sa ghlao ginearálta le haghaidh 2022 ó Erasmus+ tugtar spreagadh d’earnálacha an ardoideachais agus an ghairmoideachais araon Comhghuaillíochtaí um an Nuálaíocht a chur i láthair lena rannchuideofar leis an tionscnamh BEN agus lena gcuirfear cuir chuige nuálacha, cruthaitheacha inbhuanaithe isteach san oideachas.

5)Le Clár Oibre Bliantúil 2022 an Chóir Dlúthpháirtíochta Eorpaigh 19  (a glacadh an 8 Samhain 2021) mar aon leis an nglao 20  (a seoladh an 17 Samhain 2021) moltar tionscadail le haghaidh oibreithe deonacha óga i réimse na hinbhuanaitheachta comhshaoil agus BEN.

6)Tacaíonn glao óige na hEorpa le chéile 2022 Erasmus+ le comhpháirtíochtaí trasnáisiúnta le haghaidh eagraíochtaí óige a thugann éifeacht don Chomhaontú Glas don Eoraip agus do BEN.

7)Tá bealach Bauhaus Eorpach Nua á fhorbairt mar chuid de ghníomhaíocht chlár DiscoverEU Erasmus+ in 2022 (le haghaidh daoine óga atá 18 mbliana d’aois agus iad ag taisteal ar fud na hEorpa). Ba cheart an bealach a sheoladh go luath in 2023.

8)Ceapadh Gradam Eorpach 2022 don Teagasc Nuálach 21 mar iarracht meas a léiriú ar phaisean agus ar chúram múinteoirí agus mac léinn i gcórais oideachais na hEorpa. Sa dara heagrán de, fuair 98 dtionscadal Gradam Eorpach 2022 don Teagasc Nuálach i gceithre chatagóir: Oideachas agus cúram na luath-óige, an Bunoideachas, an Meánoideachas, agus scoileanna gairmoideachais agus gairmoiliúna. Tá an réimse téamach a roghnaíodh d’eagrán na bliana seo den Ghradam nasctha leis an tionscnamh BEN: ‘Foghlaim le chéile, an chruthaitheacht agus an inbhuanaitheacht a chur chun cinn’.

9)Is é téama bliantúil r-Nascadh 2022 ‘Ár dtodhchaí: álainn, inbhuanaithe, le chéile. Scoileanna agus Bauhaus Eorpach Nua: Timpeallacht foghlama chruthaitheach a shamhlú i scoileanna glasa agus cuimsitheacha. Iarrtar mhúinteoirí agus ar fhoirne scoile machnamh a dhéanamh lena gcuid daltaí ar a bhfís den scoil idéalach (álainn, inbhuanaithe le chéile).

Reáchtáladh an feachtas Seachtainí r-Nasctha idir an 26 Meán Fómhair agus an 20 Deireadh Fómhair 2022, agus é mar aidhm aige sin r-Nascóirí a spreagadh chun tionscadail nua ardchaighdeáin a chruthú faoi théama na bliana. Reáchtáladh an feachtas ar an ngrúpa tiomnaithe (agus é srianta do r-Nascóirí) agus thacaigh sé le rannpháirtithe trí réimse leathan gníomhaíochtaí a bhí dírithe ar an téama sin, amhail seimineáir ghréasáin idirghníomhacha, aontaí comhpháirtíochta, gailearaí gníomhaíochtaí tionscadail, nó fóram ceisteanna agus freagraí.

Bhí Comhdháil Bhliantúil r-Nascadh ar siúl an 20-22 Deireadh Fómhair 2022. Ba é cuspóir na hócáide feasacht a mhúscailt, oiliúint a chur ar rannpháirtithe agus iad a spreagadh maidir leis an gcaoi ar féidir le r-Nascadh cabhrú le múinteoirí leas a bhaint as téama na bliana — Bauhaus Eorpach Nua — ina gcuid scoileanna.

10)Dúnadh glao ar Chlaochlú Áiteanna Foghlama an 31 Nollaig 2022. Féachadh leis an glao sin ar thionscadail a bhí dírithe ar chlaochlú áiteanna foghlama a nascann áit inláimhsithe le modhanna nuálacha oideolaíocha agus leis an bpobal áitiúil. Bhí suim ag an gCoimisiún i gcur i bhfeidhm tionscadal reatha nó tionscadal nua i réimsí an oideachais, na hoiliúna, na hóige agus an eolais, tionscadail a léiríonn luachanna BEN (an aeistéitic, an inbhuanaitheacht, agus an cuimsiú) agus a bhfuil sé d’aidhm acu na nithe seo a leanas a athrú ó bhonn:

·áit fhisiceach oideachais agus eolais;

·bealaí foghlama nó bealaí chun eolas a fháil agus/nó an fócas oideachais agus oideolaíoch;

·an caidreamh leis an bpobal áitiúil.

4. Maoiniú ón Aontas le haghaidh BEN — Táblaí achoimre

Cistiú a cuireadh ar fáil don tionscnamh, trí ghlaonna tiomnaithe BEN den chuid is mó, don tréimhse 2021-2022

·Go dtí seo, tá an cistiú ón Aontas a cuireadh ar fáil don tionscnamh á chur ar fáil trí chláir AE atá ann cheana. Mar thoradh ar an bpróiseas sin chun BEN a príomhshruthú, is ann do ghlaonna atá tiomnaithe go hiomlán don tionscnamh (féach an achoimre sa tábla thíos).

Cistiú táscach don tionscnamh, trí ghlaonna tiomnaithe do BEN le haghaidh na tréimhse 2023-2024 den chuid is mó

·Le haghaidh 2023-2024, leanfar de Bauhaus Eorpach Nua a phríomhshruthú. Faoi láthair, baineann formhór na faisnéise atá ar fáil le Fís Eorpach (féach an tábla thíos).

Maoiniú breise a cuireadh ar fáil trí ghlaonna BEN ar ranníocaíochtaí

·Is éard atá i gceist le glaonna ar ranníocaíochtaí iad siúd a thacaíonn go pointe áirithe le BEN tríd an tionscnamh a áireamh mar ghné de chomhthéacs nó mar thosaíocht (gan aon leithdháileadh buiséadach sonrach do BEN).

·Lasmuigh den chlár Fís Eorpach, beartaítear glaonna ar ranníocaíochtaí in 2023 in Erasmus+, Eoraip na Cruthaitheachta, an Cór Dlúthpháirtíochta Eorpach, agus LIFE (féach an tábla thíos).

Cistiú breise — Réamhbheart (arna mholadh ag Parlaimint na hEorpa)

(1)

 Is é is cuspóir don iarscríbhinn seo forléargas a thabhairt ar na gníomhaíochtaí lena gcuirtear Bauhaus Eorpach Nua chun feidhme nó lena dtacaítear leis, go háirithe iad siúd a fhaigheann cistí ón Aontas. Níl sé beartaithe leis seo liosta uileghabhálach a thabhairt de na gníomhaíochtaí sin, ach na príomhghníomhaíochtaí a chur i láthair agus samplaí ábhartha agus ionadaíocha de ghníomhaíochtaí eile a léiriú.

(2)

I gclár oibre Fhís Eorpach 2021-2022 áiríodh roinnt topaicí thar bhraislí 2, 4, 5 agus 6 agus an chuid Misin den chlár oibre a rannchuidigh go díreach le Bauhaus Eorpach Nua. Tiocfaidh toradh ar na topaicí sin sna blianta amach romhainn. Is éard atá ann sin EUR 44 mhilliún de chistiú tiomnaithe le haghaidh Bauhaus Eorpach Nua, gan topaicí a áireamh a raibh baint acu le Bauhaus Eorpach Nua mar ghné den chomhthéacs agus ar fiú EUR 123 mhilliún iad.

(3)

  https://research-and-innovation.ec.europa.eu/funding/funding-opportunities/funding-programmes-and-open-calls/horizon-europe/eu-missions-horizon-europe/climate-neutral-and-smart-cities_en

(4)

  https://single-market-economy.ec.europa.eu/sectors/proximity-and-social-economy/social-economy-eu/affordable-housing-initiative_en

(5)

  https://shape-affordablehousing.eu/  

(6)

https://cordis.europa.eu/

(7)

  https://c.ramboll.com/local-support-new-european-bauhaus?utm_source=twitter&utm_medium=social&utm_campaign=twit1  

(8)

  https://ec.europa.eu/regional_policy/en/information/publications/communications/2022/new-european-bauhaus-territorial-development-model-neb-tdm-financial-instrument  

(9)

  https://www.urban-initiative.eu/new-european-bauhaus-topic-first-call  

(10)

  https://new-european-bauhaus.europa.eu/get-involved/2022-prizes_en  

(11)

Is féidir na 18 dtionscadal ar dámhadh gradam orthu le haghaidh an dá ghlao a cheadú anseo: https://eit.europa.eu/news-events/news/eit-community-announces-new-european-bauhaus-citizen-engagement-projects

(12)

  https://eit.europa.eu/news-events/news/multi-million-euro-partnership-culture-and-creativity-launched-eit-culture  

(13)

Tá tuilleadh eolais faoi na tionscadail agus na comhpháirtíochtaí a roghnaithe le fáil fáil ar shuíomh gréasáin an chláir: Tionscadal Comhpháirtíochta WORTH (europa.eu) .

(14)

 Mar shampla : Tionscadal SEA4NEB: Cistiú agus tairiscintí (europa.eu) agus an tionscadal eLabHauSE: Cistiú & tairiscintí (europa.eu)

(15)

  https://www.intelligentcitieschallenge.eu/  

(16)

  https://een.ec.europa.eu/  

(17)

  https://clustercollaboration.eu/  

(18)

  https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/IP_21_4626  

(19)

  https://www.solidaritaetskorps.at/wp-content/uploads/2021/11/2022-annual-work-programme_esk.pdf  

(20)

  https://europa.eu/youth/sites/default/files/european_solidarity_corps_guide_2022.pdf  

(21)

  https://innovative-teaching-award.ec.europa.eu/european-innovative-teaching-award-2022_en  

AN COIMISIÚN EORPACH

An Bhruiséil,16.1.2023

COM(2023) 24 final

IARSCRÍBHINN

a ghabhann leis an

TUARASCÁIL ÓN gCOIMISIÚN CHUIG PARLAIMINT NA hEORPA, CHUIG AN gCOMHAIRLE, CHUIG AN gCOISTE EACNAMAÍOCH AGUS SÓISIALTA AGUS CHUIG COISTE NA RÉIGIÚN

Tuarascáil ar dhul chun cinn Bauhaus Eorpach Nua

Bauhaus Eorpach Nua

Compás

An Bauhaus Eorpach Nua

Cumasaíonn an tionscnamh Bauhaus Eorpach Nua (NEB) aistriú glas ár sochaithe agus ár ngeilleagair. Iarrann sé ar na hEorpaigh go léir todhchaí inbhuanaithe agus ionchuimsitheach a shamhlú agus a thógáil le chéile atá álainn dár súile, dár n‑intinní agus dár n‑anamacha. Tá sé mar aidhm aige earnálacha éagsúla an gheilleagair a athrú ó bhonn, go háirithe an timpeallacht thógtha, chun go rannchuideoidh siad lenár spriocanna aeráide agus le feabhas a chur ar cháilíocht saoil gach saoránach.

Gníomhaíonn an Bauhaus Eorpach Nua gníomhaithe éagsúla ar leibhéil éagsúla, ó chuideachtaí móra go tionscnaimh ó na saoránaigh, ó rialtais náisiúnta go comhairlí cathrach. Is tionscadal dóchais agus peirspictíochtaí é a thugann gné chultúrtha agus chruthaitheach don Chomhaontú Glas – an Clár Oibre Eorpach um an Aeráid – chun nuálaíocht, teicneolaíocht agus geilleagar inbhuanaithe a fheabhsú. Léiríonn an tionscnamh na buntáistí a bhaineann leis an aistriú comhshaoil trí eispéiris inláimhsithe ag an leibhéal áitiúil. Tugann sé spás le haghaidh cruthaithe agus turgnaimh bunaithe ar:

·aeistéitic, cáilíocht taithí agus stíl, thar fheidhmiúlacht;

·inbhuanaitheacht, idir spriocanna aeráide, ciorclaíocht, truailliú nialasach, agus bithéagsúlacht;

·cuimsiú, idir éagsúlacht agus comhionannas do chách a urramú, agus inrochtaineacht agus inacmhainneacht a chinntiú.

Álainn, Inbhuanaithe, Cuimsitheach

Chun spriocanna an Chomhaontaithe Ghlais don Eoraip agus an t‑aistriú i dtreo sochaí inbhuanaithe a bhaint amach, ní mór athrú bunúsach a dhéanamh ar roinnt mhaith leibhéal.

Ní féidir inbhuanaitheacht a bhaint amach ach trí iarracht chomhchoiteann ó roinnt mhaith gníomhaithe.

Ar leibhéal na sochaí, ní tharlóidh nuálaíochtaí comhshaoil ach amháin nuair a dhéantar athruithe ar an gcreat eacnamaíoch nó ar an gcaidreamh cumhachta. Caithfidh athruithe níos doimhne a thugann aghaidh ar iompraíochtaí, ar cruinneshamhlacha agus ar pharaidímí tacú leis an athrú teicneolaíochta.

Ar leibhéal an duine aonair, braitheann inbhuanaitheacht go criticiúil ar chomhbhá, ionbhá, aontacht, cruthaitheacht, agus an cumas chun athruithe ó bhonn a dhéanamh. Fáilteoidh daoine roimh athrú nó cuirfidh siad athrú chun cinn nuair a fheiceann siad é. Tá cáilíocht ár dtimpeallachtaí maireachtála fíor‑riachtanach, agus tá ról lárnach ag ealaín agus cultúr chun í a fheabhsú. Dá bhrí sin, cuirimid leis na creataí atá ann cheana féin amhail an Córas Cáilíochta Baukultur Davos.

Ó dhóchas go huaillmhianta

Chun todhchaí inmharthana a thógáil le chéile, ní mór dúinn ár ndóchas a iompú ina uaillmhianta soiléire agus

conairí comhleanúnacha a leagan amach chun iad a bhaint amach. Ina Theachtaireacht don bhliain 2021 maidir leis an Bauhaus Eorpach Nua, d’fhógair an Coimisiún Eorpach na huirlisí forbartha chun a shainaithint conas is féidir luachanna agus prionsabail an tionscnaimh a aistriú ina dtionscadail nithiúla. Cuirfidh an straitéis lipéadaithe NEB, tionscadal saotharlainne NEB faoi stiúir an Choimisiúin, an gealltanas seo i gcrích trí shraith ionstraimí a sholáthar chun cáilíocht a shainaithint, a shaintréithiú agus a mheasúnú i ndáil leis an mBauhaus Eorpach Nua. Oibreoidh an straitéis lipéadaithe NEB ar dhá leibhéal dhifriúla ach idirnasctha: an Compás NEB agus na huirlisí (féin)mheasúnúcháin NEB.

·Leagann an Compás amach na príomhthréithe do thionscadail eiseamláireacha NEB. Is féidir é a chur i bhfeidhm ar raon leathan típeolaíochtaí: foirgnimh, táirgí, seirbhísí, múnlaí oideachais, etc. Léiríonn sé freisin treoracha féideartha don athrú, le trí leibhéal uaillmhéine atá ag dul i méid, chun tacú le déantóirí (cinntí agus tionscadail) ag an gcéim is luaithe dá ngníomhaíochtaí.

·Cuirfidh na huirlisí (féin)mheasúnúcháin gráinneacht leis an gcreat seo ansin agus tabharfar isteach liostaí sonracha de chritéir intomhaiste do chineálacha sonracha tionscadal.

Dá bhrí sin, is é an doiciméad Compás seo an chéad chéim chun cuidiú le déantóirí cinntí/tionscadail breathnú ar a dtionscadal ó uillinneacha iolracha agus a shainaithint conas a bhféadfaí a n‑uaillmhianta NEB a neartú.

Cad é an Compás?

Is creat treorach é an Compás Bauhaus Eorpach Nua do dhéantóirí cinntí agus tionscadail ar mian leo prionsabail agus critéir NEB a chur i bhfeidhm ina gcuid gníomhaíochtaí. Molann an Compás treoracha chun tionscadail NEB a fhorbairt agus leagann sé an bonn le haghaidh uirlisí measúnúcháin níos mionsonraithe.

Tugann an Compás NEB tuairisc ar thrí chroíluach an tionscnaimh agus rianaíonn sé an chonair le go mbeidh tionscadal ina ‘NEB’ i ndáiríre. Chun é seo a bhaint amach, leagann an Compás amach trí phrionsabal oibre a fheidhmíonn ar fud an chórais luachanna.

Ar dhóigh níos sonraí, fónann an Compás chun:

·an méid atá i gceist le hálainn, inbhuanaithe agus cuimsitheach a léiriú, ag trí leibhéal uaillmhéine;

·na trí chroíphrionsabal a shainmhíníonn bealach oibre NEB a leathnú: próiseas rannpháirtíochta, rannpháirtíocht il‑leibhéil agus cur chuige trasdisciplíneach;

·díriú ar chumas na dtionscadal NEB chun físeanna agus próisis nua a thástáil agus a chur chun cinn, le fís fhadtéarmach;

·a bheith oscailte d’éabhlóid i gcomhréir le nádúr turgnamhach an tionscnaimh, cé go bhfuil sé bunaithe ar theoiricí agus ar mhúnlaí atá ann cheana;

·go ndéanfaí é a thástáil trí idirghníomhú leis an bpobal NEB. Ón tús, tá NEB tiomanta d’fhoghlaim ó thaithí agus d’fheabhsú le himeacht ama.

·ní chuirtear an Compás in ionad na gcritéar maidir le glaonna ar chistiú.

Conas a oibríonn an Compás?

I gcás gach luacha agus gach prionsabal oibre, léiríonn an Compás NEB trí leibhéal uaillmhéine, chun dearadh tionscadail a spreagadh agus a threorú óna chéad chéimeanna. Déanann sé é seo go príomha trí cheisteanna agus samplaí. Féachann an Compás le creat tagartha inoibrithe agus soiléir a chruthú, agus idirdhealú á dhéanamh idir dianiarrachtaí a bhfuil agus nach bhfuil mórán uaillmhéine ag baint leo. Is féidir le haon déantóir cinntí agus tionscadail a chuid uaillmhianta NEB a thástáil leis na samplaí tionscadail agus na ceisteanna treorach mar ábhar tagartha.

Leagann an chéad leibhéal uaillmhéine amach an bhunlíne. Anseo, leagann an Compás amach na bunghnéithe de thionscadal Bauhaus Eorpach Nua. Ní féidir a mhaíomh go bhfuil cuma NEB ar thionscadal ach amháin sa chás go mbaintear an leibhéal seo amach. Tógann an dara agus an tríú leibhéal ar na sainmhínithe tosaigh, á leathnú le mianta méadaitheacha. Dá airde an uaillmhian, is amhlaidh is mó nasc agus forluí a bheidh ann idir luachanna agus prionsabail oibre an tionscadail.

Léiríonn na leibhéil uaillmhéine is airde cén staid deiridh idéalach atá ag baint le luach nó prionsabal. Beidh a mheascán sonrach uaillmhianta ag gach tionscadal, ag brath ar an gcomhthéacs agus ar na hacmhainní a bheidh ar fáil.

Forbraíodh ceisteanna treorach do gach leibhéal uaillmhéine de gach luach agus prionsabal. Ní oibríonn cuid acu ach ag tús tionscadail; is féidir an chuid is mó díobh a chur i bhfeidhm freisin ar thionscadail atá á bhforbairt cheana féin nó fiú atá curtha i gcrích. Ag brath ar nádúr an tionscadail, d’fhéadfaí ceisteanna eile a chur leis, bunaithe ar an tuairisc ar na luachanna agus na prionsabail. I gcás na gceisteanna go léir, níor cheart go mbeadh freagra dearfach nó diúltach amháin, ach is cuireadh iad chun smaoineamh ar conas an uaillmhian a chomhlíonadh.

Cumhacht na samplaí 

Chun cabhrú le tuiscint ar na leibhéil éagsúla, tá píosa tionscadail eiseamláireach ag gabháil le gach tuairisc ar uaillmhian, ó iomaitheoirí ceannais na nduaiseanna NEB nó ó thairbhithe glaonna NEB tiomnaithe eile. Roghnaítear na sleachta téacsanna seo mar is fearr a léiríonn siad cur i bhfeidhm praiticiúil leibhéal áirithe uaillmhéine de luach nó de phrionsabal. Ina theannta sin, déantar anailís ar shé thionscadal ar gach luach agus prionsabal oibre chun a thaispeáint conas is féidir an Compás a chur i bhfeidhm ar thionscadal. Cosúil leis an tionscnamh Bauhaus Eorpach Nua, baineann an Compás seo le roinnt uirlisí beartais agus reachtaíochta freisin. Is féidir leat forbhreathnú ar na tagairtí seo a fháil ag deireadh an doiciméid, chomh maith le liosta de na foinsí eolaíocha a úsáideadh chun teacht ar an bhforbhreathnú córasach ar leibhéil uaillmhéine.

Lánpháirtiú na luachanna agus na bprionsabal

Níl na luachanna agus na prionsabail go léir nua amhlaidh, ach tá an uaillmhian ag NEB go ndéanfaí na sé cinn a chomhtháthú i dtionscadail NEB – ag an mbunleibhéal ar a laghad.

Áiríonn na leibhéil uaillmhianta is airde i ngach luach agus prionsabal an focal ‘claochlú’ i gcónaí. I gcás an luacha ‘inbhuanaitheacht’, is athrú ó bhonn é i dtreo athghiniúna agus caidreamh dearfach nua a chruthú leis an dúlra. I gcás an luacha ‘álainn’, baineann sé le heispéiris bhríocha a oibríonn i dtreo ‘sinn’ níos leithne, agus i gcás ‘cuimsitheach’, oibrímid i dtreo briseadh le héagóracha idir áitiúil agus domhanda agus múnlaí sóisialta atá imithe i léig.

Tugann na prionsabail oibre treoraíocht ar an gcaoi a gcuirtear tionscadail chlaochlaitheacha chun feidhme. Tugann tionscadail a bhfuil an uaillmhian is airde acu maidir le próisis rannpháirtíochta an chumhacht do phobail cinntí a dhéanamh agus iad féin a rialú. Glacann tionscnaimh thrasdisciplíneacha cur chuige comhoibríoch i leith cruthú eolais idir sealbhóirí eolais áitiúla, traidisiúnta agus acadúla. Téann siad i mbun rannpháirtíochta il‑leibhéil agus nascann siad straitéisí áit‑bhunaithe áitiúla le líonra domhanda gníomhaithe agus tionchar domhanda níos leithne na dtionscnamh á mheas acu.

Tá an Compás struchtúrtha sa chaoi is go gciallaíonn comhcheangal na leibhéil is airde uaillmhéine de gach luach agus prionsabal go gcuirfear tús le claochlú domhain ar an gcaoi a n‑eagraímid ár sochaithe. Níl aon chomhbhabhtáil féideartha idir na luachanna agus na prionsabail éagsúla (ceann amháin nó an ceann eile). Ina ionad sin, treisíonn siad a chéile i dtreo bealach maireachtála nua a chomhtháthaíonn gach gné. D’fhéadfadh impleachtaí a bheith aige seo le haghaidh múnlaí eacnamaíocha, struchtúr rialaithe, agus meon – a dtugtar aghaidh orthu i roinnt mhaith tionscadal.

Is ionann é seo agus athrú ó bhonn ó chleachtais agus meoin eastóscacha, thruaillithe agus dúshaothraithe i dtreo athaireagán comhchoiteann a dhéanamh ar shochaí chóir do chách a bhfuil meas aici ar ár dteorainneacha pláinéadacha. Agus aghaidh á tabhairt ar an ngéarchéim aeráide, ar chaillteanas bithéagsúlachta, ar éagothroime domhanda atá ag méadú, ar choinbhleachtaí agus ar chogaí, a dhéanann difear diúltach do na daoine is leochailí inár sochaithe, ní mór géarchéimeanna iolracha agus idirnasctha a réiteach láithreach. Treoraíonn an Compás muid i dtreo conaire claochlaithe inmhianaithe agus dearfach ina ndéanann na trí luach – inbhuanaithe, cuimsitheach agus álainn – a chéile a neartú chun slí mhaireachtála nua a thógáil.

Tháinig roinnt mhaith tionscnamh a roinneadh le 2 bhliain anuas ar bhealaí nua ní hamháin chun a dtionscadal a athrú, ach freisin na heagraíochtaí agus na comhpháirtithe timpeall orthu – agus i gcásanna áirithe fiú an tsochaí i gcoitinne. Trí bhealaí nua a aimsiú le baincéireacht a dhéanamh lena dtabharfaí meas do na daoine is mó a bhfuil gá acu leis. Trí thionscadail sluachistithe a eagrú a threisítear go fírinneach ón mbun aníos. Trí réitigh nádúr‑bhunaithe a aimsiú a fhágann go mbeidh struchtúr cathrach níos athléimní.

Nó trí bhreathnú ar a bhfuil luachmhar ar bhealach nua.

Spreagann an Compás bealach chun cinn ionas gur féidir linn luachanna agus prionsabail an Bauhaus Eorpaigh Nua a thabhairt chun beatha trí chlaochlú álainn inbhuanaithe a mhúnlú, claochlú a thabharfaidh daoine agus pobail le chéile.

Álainn

Cad is áilleacht ann ó thaobh seirbhíse, ardán ar líne, sráide nó deilbhe de?

Tá ról mór ag ealaín agus cultúr ina n‑éagsúlacht uile chun áilleacht agus brí a chur lenár saol. Leagann an Compás amach trí uaillmhian charnacha le haghaidh tionscadail álainn: chun cáilíochtaí comhthéacs ar leith a (ath)ghníomhachtú agus ag an am céanna ag cur lenár bhfolláine coirp agus meabhrach; chun áiteanna agus daoine éagsúla a nascadh agus mothú muintearais a chothú trí eispéiris chomhchoiteanna bhríocha; agus luachanna cultúrtha agus sóisialta marthanacha nua a chomhtháthú tríd an gcruthú.

Taobh amuigh de roghanna pearsanta, cuireann an Bauhaus Eorpach Nua próiseas cruthaitheach tionscadail i gcroílár an rud a dhéanann go hálainn é. Tagann tionscadal álainn chun cinn nuair a infheistíonn na húdair íogaireacht, intleacht agus inniúlachtaí comhchoiteanna chun eispéireas dearfach agus saibhrithe a chruthú do dhaoine, lasmuigh den fheidhmiúlacht. Spreagann tionscadal atá fíor‑aireach dá chomhthéacs agus dá úsáideoirí cúram frithpháirteach agus is féidir leis a bheith ina thiománaí cumhachtach don athrú.

Álainn

UAILLMHIAN I: gníomhachtaigh

Athghníomhachtú comhthéacs • Eispéireas céadfach • Aeistéitic

Cuireann tionscadal álainn feabhas ar fholláine fhisiceach agus mheabhrach daoine aonair trí bhreithniú a dhéanamh ar a gcuid céadfaí agus mothúcháin, sa bhreis ar a gcuid riachtanas. Gníomhachtaíonn sé cáilíochtaí cultúrtha, sóisialta agus nádúrtha áite chun eispéiris uathúla dhearfacha a chruthú. Cothaíonn an tionscadal feasacht ar áit agus ar oidhreacht ina cuid éagsúlachta go léir, agus ag an am céanna glacann sé lena aeistéitic féin.

SAMPLA

Cén chaoi ar cheart don ailtireacht freagairt do thírdhreach a bhfuil fuinneamh ollmhór aeistéitiúil aige agus atá thar a bheith álainn? Cuireadh uaimheanna Caño de Hierro [an Spáinn] faoi fhothracha agus faoi chasarnach ar feadh na deicheanna de bhlianta. Tá an tionscadal in Caño de Hierro mar chuid d’oibríocht a bhfuil sé mar aidhm aige oidhreacht Hornachuelos a aisghabháil dá chomharsana agus saibhreas ollmhór nádúrtha, stairiúil agus ailtireachta an bhaile a chur in iúl. Beartaítear promanáid do choisithe. Atáirgeann an fhoirmeánacht de ghiolcach nádúrtha a úsáidtear neamhrialtacht na bpluaiseanna. Comhchuibhíonn an dath le dath na gcarraigeacha.

CEISTEANNA TREORACH FÉIDEARTHA: 

·An measann an tionscadal compord na n‑úsáideoirí (e.g. i dtéarmaí ábhar, solais, aeir, torainn)? Conas a dhéanann sé é a chomhtháthú?

·An ndéanann an tionscadal aireachtálacha céadfacha (amhairc, fuaime, tadhlach, agus boltanach) agus íogaireacht mhothúchánach a mheas? Cén eispéireas a thairgeann sé?

·An léiríonn sé saintréithe réigiúnacha/áitiúla agus an mbaineann sé úsáid as ábhair agus scileanna áitiúla? Cén chaoi?

·An ndéanann an tionscadal a roghanna aeistéitiúla féin (e.g. i dtéarmaí comhdhéanamh, dathanna, cothromaíochta, nó comhoiriúnacht ábhair)? Cén chaoi?

_______________________________________

UAILLMHIAN II: ceangal a dhéanamh

Ceangal thar chomhthéacsanna • Eispéireas comhchoiteann • Mothú muintearais

Feabhsaíonn tionscadal álainn deiseanna le haghaidh idirghníomhaíochtaí sóisialta bríocha agus eispéiris chomhchoiteanna. Treisíonn sé mothú muintearais agus saibhríonn sé saolta trí áiteanna agus daoine éagsúla a nascadh. Cothaíonn na ceangail nua a thagann chun cinn tríd an tionscadal oscailteacht agus cúram frithpháirteach.

SAMPLA

Is tionscadal é an Músaem Ilchéadfach [an Ísiltír] atá ag an gcomhéadan idir taighde agus ailtireacht. Déanann an tionscadal próisis ailtireachta a nuáil go sóisialta trí mhodh comhdhearaidh a fhorbairt a théann i mbun rannpháirtíochta le daoine faoi mhíchumas agus ailtirí le chéile i ndianiarracht chruthaitheach. Is é an toradh ná spás mealltach a tharraingíonn cuairteoir an mhúsaeim isteach trí na céadfaí go léir (fuaim, tadhaill, boladh, fís, gluaisne), ag tabhairt léiriú ailtireachta ar chuimsiú agus idirphlé, ag soláthar bealach nua chun eispéireas a fháil ar chuairt ar mhúsaem.

CEISTEANNA TREORACH FÉIDEARTHA

·An soláthraíonn an tionscadal spásanna tarraingteacha compordacha a thugann daoine le chéile i suíomhanna éagsúla? Cén chaoi?

·An gcothaíonn an tionscadal muintearas do dhaoine le cúlraí agus dearcthaí éagsúla? Conas a neartaíonn sé an muintearas sin?

·An dtugann an tionscadal deiseanna chun foghlaim faoi smaointe, áiteanna nó daoine nua? Cén chaoi?

·An bhfuil an tionscadal idirghníomhach? An dtugtar deiseanna le haghaidh teagmhálacha nó fionnachtana leis? Cén chaoi ar féidir le rannpháirtithe idirghníomhú leis an tionscadal?

_______________________________________

UAILLMHIAN III: comhtháthú

Cruthú a chumasú • Athstruchtúrú luachanna • Gluaiseacht fhadtréimhseach

Le tionscadal álainn cumasaítear cruthú, chomh maith le hathcheapadh comhchoiteann na n‑áiteanna, na stíleanna maireachtála agus na bpobal a dtagaimid leo. Comhtháthaítear luachanna cultúrtha agus sóisialta nua leis, go háirithe trí eispéireas bríoch de ‘muid féin’ níos leithne (lena n‑áirítear an domhan neamhdhaonna). Ach é sin á dhéanamh, táthar ag súil le claochluithe amach anseo a réamh‑mheas, agus féadfar gluaiseacht fhadtréimhseach a chruthú.

SAMPLA

Is foirm nuálach ailtireachta inbhuanaithe é Baubotanik [an Ghearmáin] lena gcuirtear crainn bheo atá ag fás in ionad ábhair thógála theicniúla go páirteach. Leanann struchtúir Baubotanik ag forbairt ar feadh a saolré. Comh‑éabhlóidíonn siad leis an nádúr agus sáraíonn siad an déscaradh idir an timpeallacht thógtha agus an timpeallacht bheo. Tuigtear cúram agus cothabháil anseo mar phróiseas cruthaitheach agus comhoibríoch lena múnlaítear forbairt sa todhchaí. Leis an idirghníomhú sin idir gníomhaíocht dhaonna agus fás plandaí neartaítear an muintearas idir dhaoine agus déantar ceiliúradh ar aeistéitic – radhairc, bolaithe, fuaimeanna agus mothú – an nádúir.

CEISTEANNA TREORACH FÉIDEARTHA

·An féidir leis na rannpháirtithe a ndóigh bheatha a cheistiú agus a athshamhlú tríd an tionscadal? Cén chaoi ar féidir leo a leithéid a dhéanamh?

·An ngintear nósanna sásúla nua leis an tionscadal? Céard iad na nósanna sin, agus cén chaoi a dtagann siad chun cinn?

·An bhfuil machnamh ar na riachtanais a bheidh ag úsáideoirí an tionscadail sa todhchaí? Cén chaoi a bhféadfaí dul i ngleic leis an smaointeoireacht fhadtéarmach seo sa tionscadal?

·An bhfuil éifeacht chlaochlaitheach dhearfach ag an tionscadal ar shaol na rannpháirtithe? Cén chaoi a n‑athraítear saolta leis?

Inbhuanaithe

Le Compás NEB cuirtear an bhéim ar na spriocanna deiridh atá le baint amach (na huaillmhianta), agus ar an ngné den inbhuanaitheacht a bhaineann leis an gcomhshaol, toisc go dtugtar aghaidh ar an ngné shóisialta freisin leis an tríú luach NEB – Cuimsitheach.

Dá bhrí sin, leis an gCompás coimeádtar an sainmhíniú a úsáidtear i gcreat Eorpach GreenComp, –is é sin: ‘Ciallaíonn inbhuaine tosaíocht a thabhairt do riachtanais gach beathachrutha agus an phláinéid trí áirithiú nach sáraíonn gníomhaíocht an chine daonna teorainneacha pláinéadacha.‘

Baineann bun‑uaillmhian na hinbhuanaitheachta sa Chompás le gnáth‑ghnéithe amhail an cumas chun inúsáidteacht a chaomhnú nó a shíneadh, agus leis an gcéad leibhéal eile déantar cuimhneamh ar chóras iomlán tionscadail. Is é an uaillmhian is airde an nádúr a athghiniúint agus ceangal a dhéanamh leis arís.

Na himpleachtaí a bhaineann leis na trí luach a leanúint (e.g. tionchar ar dhóigheanna beatha, caidreamh agus an geilleagar, rud a chuimsítear sa sainmhíniú níos leithne ar inbhuanaitheacht uaireanta freisin), luaitear ag deireadh an doiciméid iad, áit a dtagann na luachanna le chéile.

Inbhuanaithe

UAILLMHIAN I: chun athearraíocht a bhaint as

Caomhnú • Deisigh, athúsáid, laghdaigh • uasghrádaigh, athnuaigh

Is é is aidhm do thionscadal inbhuanaithe athrú cuspóra a dhéanamh chun tionchair chomhshaoil a sheachaint agus a laghdú agus bíonn sé fabhrach do mharthanacht, inoiriúnaitheacht agus in‑athchúrsáilteacht. Tá sé mar aidhm aige athmhachnamh a dhéanamh ar sheirbhísí, táirgí agus áiteanna chun tionchair an truaillithe agus an charbóin a laghdú agus chun an úsáid is lú a bhaint as acmhainní, ábhair agus fuinneamh. Breathnaítear ar scála saolré táirgí ann. Le tionscadail ina ndéantar athrú cuspóra bítear feasach ar an tionchar atá ag a dtionscnamh ar an gcomhshaol agus tá sé d'uaillmhian acu a lorg comhshaoil a laghdú.

SAMPLA

Le Pailliún Adhmaid BUGA [an Ghearmáin] déantar ceiliúradh ar chur chuige nua i leith tógáil dhigiteach adhmaid. Cuimsíonn an díon adhmaid iontach 30 méadar thar limistéar imeachtaí poiblí, ag baint úsáid as méid íosta ábhair agus ag cruthú spás uathúil ailtireachta ag an am céanna. De bharr a chórais tógála nuálaigh, is féidir é a athchóimeáil ina iomláine ag suíomh nua agus é a athchúrsáil ag deireadh shaolré an struchtúir.

CEISTEANNA TREORACH FÉIDEARTHA

·Cén chaoi a bhféadfaí riachtanais an tionscadail a réiteach ar bhealach nach bhfuil chomh dian sin ó thaobh ábhair de, e.g. ach acmhainní a roinnt?

·An féidir an úsáid a shíneadh, e.g. ach athchóiriú a dhéanamh nó an tionscadal a dhéanamh indeisithe nó in‑uasghrádaithe? Cén chaoi a ndéanfaí é sin?

·An féidir tionchar an tionscadail ar an gcomhshaol a laghdú, e.g. ach an úsáid a bhaintear as fuinneamh, uisce, lotnaidicídí, CO2 nó substaintí díobhálacha eile a laghdú? Cén chaoi?

·An féidir ábhar nádúrtha nó acmhainní eile nach bhfuil chomh díobhálach céanna a chur in ionad comhpháirteanna nó eilimintí? Cén chaoi?

·An bhféadfá tosaíocht a thabhairt do réitigh fuinnimh inathnuaite atá fabhrach don bhithéagsúlacht? Cén chaoi? _______________________________________

UAILLMHIAN II: an lúb a dhúnadh

Córas (tionsclaíoch) • ciorclacht • Claochlú dramhaíola

Tá sé d’aidhm ag tionscadal inbhuanaithe an lúb a dhúnadh, próisis líneacha a laghdú nó iad a chlaochlú ina bpróisis chiorclacha chun díriú ar thruailliú nialasach. Breathnaítear ar scála córais (thionsclaíoch) ann. Bíonn baint ghníomhach ag na gníomhaithe eile uile leis na tionscadail ina ndúntar an lúb i dtimthriall na céime deartha, táirgthe, úsáide agus diúscartha dá dtionscnamh.

SAMPLA

Le córas tógála modúlach Vivihouse (an Ostair) osclaítear saol na tógála do phobal níos leithne. Is éard atá sa trealamh tógála fadtréimhseach agus inoiriúnaithe sin frámaí modúlacha adhmaid a cóimeáladh le hábhair inbhuanaithe amhail burlaí tuí don insliú. Iarrtar ar úsáideoirí, ar phleanálaithe, ar cheardaithe agus ar chuideachtaí sa tionscadal an córas modúlach a ghlacadh agus iniúchadh comhoibríoch a dhéanamh ar fhoirmeacha nua maidir le cathracha a dhéanamh laistigh den gheilleagar ciorclach.

CEISTEANNA TREORACH FÉIDEARTHA

·An ndéantar an tionscnamh i gcomhréir le prionsabail an gheilleagair chiorclaigh, e.g. an timthriall ábhair iomlán a dhúnadh nó claochlú dramhaíola? Cén chaoi?

·An bhfuil na páirtithe leasmhara uile sa timthriall ag obair le chéile? Cén chaoi?

·An bhfuil forbhreathnú ar thionchar an charbóin, ar an ábhar, ar an bhfuinneamh nó ar shruthanna fuíolluisce roimh, le linn agus tar éis úsáid a bhaint as táirge, foirgneamh nó idirghabháil? Cén chaoi?

·An bhfuil plean gníomhaíochta ann maidir le truailliú nialasach, e.g. don aer, don uisce agus don ithir? CÉN CHAOI A nOIBREOIDH SÉ?

·An bhféachtar ar thionchair indíreacha thar am agus spás agus ar chomhbhabhtálacha idir bhearta éagsúla inbhuanaitheachta sa tionscadal? Cén chaoi a dtéitear i ngleic leis sin?

_______________________________________

UAILLMHIAN III: athghiniúint a dhéanamh

Stóráil carbóin • An bhithéagsúlacht a fheabhsú • Athchóiriú agus leathnú ar thírdhreacha nádúrtha • Athrú ó bhonn, athrú iompraíochta

Is é is aidhm do thionscadal inbhuanaithe méid níos mó a thabhairt ar ais ná mar a thógtar, agus ar an mbealach sin an bhithéagsúlacht a fheabhsú seachas í a ídiú, agus athchóiriú agus leathnú ar an nádúr a spreagadh.

Le hinbhuanaitheacht athghiniúnach déantar cuimhneamh freisin ar an gcaoi a mbíonn tionchar ag comhthéacsanna agus ag timpeallachtaí ar radhairc dhomhanda, ar pharaidímí agus ar iompraíochtaí. Breathnaítear ar scála éiceachórais ann.

Le tionscnaimh sa ghné sin bítear feasach ar an éiceachóras iomlán ina ngníomhaíonn siad agus ar thionchar a dtionscadal thar am agus spás ar an mbithéagsúlacht agus ar acmhainní nádúrtha.

SAMPLA

Leis an tionscadal maidir le hAthghiniúint córas dumhcha trá (an Spáinn) déileáiltear le tránna i gcomharsanacht Barcelona atá mar chuid de limistéar ina bhfuil dlús ard daonra atá faoi bhrú trom mar gheall ar a luach ard lóistíochta, uirbeach agus turasóireachta. Is é is aidhm don tionscadal dumhcha trá a chosaint agus a athghiniúint trí shraith gníomhaíochtaí, ag ardú feasachta ar thábhacht dumhcha ó thaobh an chomhshaoil de. Táthar diongbháilte freisin ar fheabhas a chur ar bhonneagar agus ar rochtain ar na tránna, chun gur féidir le gach duine leanúint de thaitneamh a bhaint as na suíomhanna nádúrtha luachmhara sin.

CEISTEANNA TREORACH FÉIDEARTHA

·An dtugtar níos mó ar ais ná mar a thógtar sa tionscnamh, e.g. trí stóráil carbóin i bhfoirgnimh? Cén chaoi?

·An bhfuil tuiscint ann ar oibriú inmheánach éiceachórais (nádúrtha) lena bhféadfaí an tírdhreach nó an bhithéagsúlacht a athbhunú? Cén chaoi a dtéann an tionscadal i bhfeidhm air sin?

·An bhfuil fís ann ar athrú sochaíoch trí athrú iompraíochta nó tagairt d'athrú paraidíme? Cén chaoi a dtabharfar aghaidh air seo?

Cuimsitheach

Leis an tríú luach lárnach den Bauhaus Eorpach Nua forbraítear coincheap an chuimsithe agus déantar é shaibhriú le coincheapa an chomhionannais, na hinrochtaineachta agus na hinacmhainneachta. Ag tosú leis na gnéithe bunúsacha seo, aithnítear sa Chompás leibhéil mhéadaithe uaillmhéine, ag coimeád an bhéim ar an smaoineamh fíor‑riachtanach maidir le rochtain chomhionann ar dheiseanna agus ar acmhainní a dheonú agus a dhaingniú do chách agus malartuithe a spreagadh thar chultúir, inscní agus aoiseanna.

Agus é dílis do mheon an mhuintearais, tá cur chuige dearfach, oscailte agus neamh‑idirdhealaitheach ag Compás NEB a théann níos faide ná an cleachtadh a bhaineann le grúpaí sóisialta a liostú nó a chatagóiriú bunaithe ar na difríochtaí atá eatarthu. Dá bhrí sin, ní thagraítear d’aon cheann díobh go sainráite ann.

Cuimsitheach

UAILLMHIAN I: cuimsigh

Comhionannas • Inrochtaineacht • Tús áite a thabhairt do dhaoine faoi mhíbhuntáiste

Le tionscadal ionchuimsitheach deonaítear rochtain (fhisiceach, chognaíoch, shíceolaíoch, etc.) agus inacmhainneacht do chách, gan beann ar inscne, ar bhunadh cine nó eitneach, ar reiligiún nó ar chreideamh, ar chumas, ar aois nó ar ghnéaschlaonadh. Tá comhionannas cóireála agus deiseanna fíor‑riachtanach ach ní féidir talamh slán a dhéanamh de, dá bhrí sin tá sé tábhachtach tús áite a thabhairt do dhaoine, do ghrúpaí agus do phobail dá ndéantar níos lú ionadaíochta.

SAMPLA

Is tionscadal páirce in Barcelona é Sráid Ghlas Cristobal de Moura [an Spáinn]. Áirítear tithíocht phoiblí inacmhainne leis an tionscadal agus tugtar deis do dhaoine ar lú na hacmhainní eacnamaíocha atá acu chun maireachtáil i dtimpeallacht pháirce freisin. Áirítear naíolanna, lárionaid shóisialta, giomnáisiam poiblí, comhoibriú, agus trealamh sóisialta, cultúrtha agus oideachasúil eile ann freisin ar féidir le grúpaí éagsúla taitneamh a bhaint astu.

CEISTEANNA TREORACH FÉIDEARTHA

·An féidir rochtain a fháil ar an tionscadal go héasca agus go cothrom? Cén chiall?

·An tionscadal inacmhainne atá ann? Cén chaoi ar féidir tionscadal a dhéanamh níos inacmhainne?

·An dtugtar aird sa tionscadal ar riachtanais pobal ar lú an ionadaíocht a dhéantar dóibh? Cé acu? Cén chaoi?

_______________________________________

UAILLMHIAN II: comhdhlúthú a dhéanamh

Leithlisiú a shárú • Ionadaíocht agus cobhsaíocht shóisialta • Acmhainní agus deiseanna a roinnt

Le tionscadal ionchuimsitheach déantar caidreamh idir úsáideoirí agus/nó pobail a chothú agus a chothromú, ag cosaint phrionsabal na córa comhionainne agus an cheartais shóisialta le himeacht ama. Déantar cuimsiú agus rochtain oscailte ar sheirbhísí a áirithiú trí shásraí foirmiúla struchtúracha amhail ionstraimí cistithe, samhlacha gnó, pleanáil, beartais, rialacháin agus próisis institiúidithe eile.

SAMPLA

Is uirlis don daonlathas í Scoil Chathrach Ailtireachta Borlänge [an tSualainn]. Ar an scoil, foghlaimíonn leanaí agus daoine óga faoin timpeallacht fhisiciúil agus faoin bpróiseas tógála pobail. Tar éis do na leanaí tosú uirthi, déantar baill de ghrúpa saineolaithe iad a chuidíonn le pleanálaithe an bardas a thógáil. Leis an modh sin tugtar peirspictíocht an linbh isteach sa phleanáil, ach chomh maith leis sin bunaítear an ceart atá ag gach leanbh a dtuairimí a chur in iúl gan srianta i ndáil le gach ábhar a dhéanann difear dóibh, mar a dhéanann an timpeallacht thógtha.

CEISTEANNA TREORACH FÉIDEARTHA

·An mbaintear ceartas sóisialta amach leis an tionscadal le himeacht ama? Cén chaoi?

·An dtugtar acmhainní agus deiseanna comhionanna sa tionscadal? Cén chaoi?

·An gcabhraítear chun idirdhealú idir phobail éagsúla a shárú sa tionscadal? Cén cineál ionstraimí is féidir a chur i bhfeidhm chun an cuspóir seo a bhaint amach?

_______________________________________

UAILLMHIAN III: claochlú

Comhluachanna sóisialta a chothú • Forbairt na sochaí agus fás comhchoiteann • Bealaí nua chun maireachtáil le chéile

Le cuimsiú spreagtar bealaí nua chun maireachtáil le chéile, ag forbairt dlúthpháirtíochta agus comhair, ag múscailt feasacht

ar idirdhealú agus ar éagóir. Éiríonn tionscadal ionchuimsitheach eiseamláireach agus inmhacasamhlaithe, agus tá an cumas aige samhlacha sóisialta atá imithe i léig a bhriseadh, luach a chruthú agus tairbhí claochlaitheacha a thabhairt ar leibhéal na sochaí, ag dul i bhfeidhm ar radhairc dhomhanda, ar pharaidímí agus ar iompraíochtaí sóisialta.

SAMPLA

Tá Borgo Sostenibile Figino [an Iodáil] ar cheann de na chéad tionscadail tithíochta shóisialta agus chomhoibríocha san Iodáil. Leis an turgnamhaíocht, a rinneadh de bharr a deartha agus a cruthaitheachta, cuidíodh chun an earnáil tithíochta sóisialta a shainiú in Milano, agus ní hamháin gur cruthaíodh ceantair thithíochta inacmhainne, ach spreagadh forbairt pobal comhoibríoch agus inbhuanaithe freisin. Ó tharla go bhfuil spásanna agus seirbhísí comhroinnte ann, cuirtear ar a gcumas do chónaitheoirí gníomhaíochtaí laethúla a eagrú agus a roinnt lena gcomharsana féin, agus ar an mbealach sin déantar príomhghníomhaithe iad chun a ndálaí maireachtála agus a gcomhthéacs a fheabhsú.

CEISTEANNA TREORACH FÉIDEARTHA

·An ndéantar bealaí nua chun maireachtáil le chéile a chur chun cinn leis an tionscadal? Cén cineál ionstraimí is féidir a chur i bhfeidhm chun an cuspóir seo a bhaint amach?

·An bhfuil sé d’uaillmhian ag an tionscadal samhlacha sóisialta atá éagórach agus imithe i léig a bhriseadh? Cén chaoi a ndéanfar a leithéid?

Prionsabail Oibre

Ba cheart do thionscadal NEB trí phrionsabal oibre a chuimsiú: próiseas rannpháirtíochta, rannpháirtíocht il‑leibhéil agus cur chuige trasdisciplíneach. Leis na prionsabail sin tugtar tuairisc ar an bpróiseas trínar cheart do thionscadal feidhmiú agus oibriú chun an leibhéal uaillmhéine is airde sna trí luach a bhaint amach.

Trí obair a dhéanamh trasna disciplíní, earnálacha agus leibhéal rialachais agus trí gach duine a bheith rannpháirteach ar bhealach oscailte agus comhionann, ba cheart do thionscadal a áirithiú go gcuirtear toradh claochlaitheach cothrom chun cinn a nglacfar leis ach chomh maith leis sin a bheidh tairbheach do gach duine agus a thabharfaidh aird ar na dlúthghaolmhaireachtaí sistéamacha idir thosca casta sóisialta, comhshaoil agus struchtúracha.

Ag obair ag crosbhealach na dtrí phrionsabal, ba cheart do thionscadal eolas agus léargais a thabhairt ar féidir iad a aistriú chuig tionscadail eile nó réimsí eile eolais.

Próiseas rannpháirteach

Leis an bprionsabal sin tagraítear don mhéid a bhfuil baint ag na pobail a bhaineann an tionscadal leo sna céimeanna deartha, cinnteoireachta agus cur chun feidhme. Tosaíonn sé ón mbonn go mbeidh baint i gcónaí ag tionscadal NEB leis an tsochaí shibhialta nó le hionadaithe ó ghrúpaí sóisialta (‘na páirtithe leasmhara’) laistigh de chreat a ngabhann rannpháirtíocht an‑ard leis.

Ba cheart dul chun cinn a dhéanamh leis an bpróiseas i dtreo caidreamh comhionann agus tionscadal á shainiú agus á chur chun feidhme agus an pobal áitiúil a chumhachtú chun príomhphróisis nó príomhthorthaí a bhainistiú, nó a chur ar a gcumas dóibh gníomhaíochtaí amach anseo a thionscnamh agus a rialú iad féin san fhadtéarma.

Próiseas rannpháirteach

UAILLMHIAN I: chun dul i gcomhairle

Faisnéis • Idirphlé • Comhairliúchán

Bíonn cainéil chumarsáide agus rannpháirtíocht páirtithe leasmhara atá bunaithe cheana féin i gceist le tionscadal rannpháirteach. Ag an gcéad leibhéal uaillmhéine seo, bíonn an rannpháirtíocht sa raon ó chomhroinnt faisnéise maidir leis an tionscadal go comhairliúchán lena gcuirtear le cinnteoireacht. Tá an sreabhadh faisnéise statach agus leataobhach den chuid is mó: sreabhann an fhaisnéis ó úinéir an tionscadail chuig a spriocphobal agus ansin ar ais.

SAMPLA

Le tionscadal a bhaineann le spásanna oscailte Campas Weimar Bauhaus a athdhearadh [an Ghearmáin] tugadh aird ar leith ar riachtanais éagsúla na mac léinn, úsáideoirí an tionscadail, a chomhtháthú ach comhairliúcháin sheachtainiúla a eagrú chun faisnéis a roinnt go trédhearcach le linn an phróisis tógála.

CEISTEANNA TREORACH FÉIDEARTHA

·An gcoimeádtar páirtithe leasmhara ar an eolas leis an tionscadal? Cén chaoi?

·An bhfuil tuiscint ann maidir leo siúd a fhágfar amach as an tionscadal? Má tá, cé hiad féin?

·Cé mhéad a cheadófar do pháirtithe leasmhara a bheith rannpháirteach leis an tionscadal?

_______________________________________

UAILLMHIAN II: chun comhfhorbairt a dhéanamh

Malartú • Comhchéimeanna tionscadail • Comhchruthú

Le tionscadal rannpháirtíoch téitear i muinín páirtithe leasmhara mar phríomh‑chomhpháirtithe agus mar chomhairleoirí agus rialacha agus cuspóirí an tionscadail á sainiú agus/nó á gcomhchruthú. Déantar na smaointe atá ag teacht chun cinn a fhorbairt i gcomhpháirt sa tionscadal in éineacht leis na páirtithe leasmhara. Tá an sreabhadh faisnéise dinimiciúil, déantar malartuithe ar chomhchéim agus déantar faisnéis a chomhdhearadh.

SAMPLA

Le próiseas comhdheartha chun todhchaí Phálás Diúic Rivalta a shamhlú [an Iodáil] cuireadh próisis rannpháirtíochta ar bun a chuaigh níos faide ná comhairliúcháin thraidisiúnta agus a chuimsigh baill den phobal mar aon le raon leathan páirtithe leasmhara agus saineolaithe. Le próiseas comhdheartha a rinneadh an tráth céanna idir an lucht ceaptha beartas agus taighdeoirí cuireadh bonn eolais faoin bpróiseas.

CEISTEANNA TREORACH FÉIDEARTHA

·An bpróiseálfar ionchur na bpáirtithe leasmhara sa tionscadal? Cén chaoi?

·An bhfuil baint ag na daoine a dtéann an tionscadal i bhfeidhm orthu sa chinnteoireacht? Cén chaoi, agus cé na modhanna a ndéantar a leithéid?

·An bhfuil sé mar aidhm ag an tionscadal dul i gcomhar le páirtithe leasmhara? Cén chaoi?

·An dtéann an tionscadal i bhfeidhm orthu siúd atá fágtha ar lár óna ngníomhaíocht? Cén chaoi a ndéanfar amhlaidh?

_______________________________________

UAILLMHIAN III: le féin‑rialú

Comhpháirtíocht • Gníomhaíocht chomhpháirteach • Féinrialachas pobail

Is é is aidhm do thionscadal rannpháirtíoch cur ar a gcumas do pháirtithe leasmhara idirbheartaíocht a dhéanamh agus dul i mbun comhbhabhtálacha le sealbhóirí cumhachta, ag gach céim de shaolré an tionscadail (dearadh, bainistíocht, cur chun feidhme, faireachán agus meastóireacht) agus cumhachtaítear an pobal leis chun cinntí a dhéanamh agus an tionscadal a rialú.

SAMPLA

Is é is aidhm don tSamhail Fhoghlaim Trí Rannpháirtíocht de chuid Arkki [an Fhionlainn] cur ar a gcumas do leanaí athrú dearfach a dhéanamh ina dtimpeallacht agus an próiseas dearaidh uirbigh a dhaonlathú. Is é an toradh is suntasaí tar éis an chláir gur shocraigh leanaí áirithe leanúint orthu ag smaoineamh, ag tógáil samhlacha, ag cur dearaí i láthair agus ag lorg

cistithe chun a gcuid smaointe a chur chun feidhme ina dtimpeallacht. D’úsáid siad an t‑eolas a fuair siad chun a gcuid smaointe a chur i láthair don lucht ceaptha beartas, agus fuair siad tacaíocht pholaitiúil agus airgeadaíochta do thionscadal.

CEISTEANNA TREORACH FÉIDEARTHA

·An ndéantar tionscnaimh phobail a chumhachtú agus a chothú leis an tionscadal tar éis é a chur chun feidhme? Cén chaoi?

·An bhfuil sé mar aidhm ag an tionscadal ceadú do pháirtithe leasmhara úinéireacht (dhlíthiúil) a ghlacadh? Cén chaoi?

·An bhfuil sé mar aidhm ag úinéirí an tionscadail éirí as, ag cur ar a chumas do phobal gníomhú é féin? Cén chaoi?

·Cé na bearta a dhéantar sa tionscadal chun iad siúd a dtéann dearadh i bhfeidhm orthu a chuimsiú agus chun ionadaíocht a áirithiú sa chinnteoireacht?

Rannpháirtíocht il‑leibhéil

Is gá rannpháirtíocht il‑leibhéil thar scálaí, réimsí agus am chun na héifeachtaí a fhéadfaidh a bheith ag saincheisteanna domhanda ar an ngné áitiúil a réamh‑mheas, agus vice versa (e.g. éifeachtaí rialachán náisiúnta um cháilíocht aeir ar thimpeallachtaí áitiúla, tionchar gníomhaíochta arna seoladh ag leibhéal na comharsanachta maidir leis na haigéin a ghlanadh…).

Le tionscadal il‑leibhéil NEB ba cheart malartú éifeachtach a chur chun feidhme go cothrománach (le piaraí) agus go hingearach (le daoine eile atá ag feidhmiú ar scála difriúil) agus ansin dul ar aghaidh chuig creat comhoibríoch dea‑shainithe lena gcomhtháthaítear an dá cheann. Is é an uaillmhian is airde do thionscadal il‑leibhéil NEB bealaí a aimsiú chun tionchar claochlaitheach a bhaint amach a théann níos faide ná a scála tosaigh, agus an ghné áitiúil agus dhomhanda lena nasctar páirtithe leasmhara ag a bhfuil cuspóirí comhchosúla thar leibhéil éagsúla a dhruidim. Ach é sin a dhéanamh, nasctar cur chuige áitbhunaithe le smaointeoireacht shistéamach.

Le comhar éifeachtach il‑leibhéil ba cheart réitigh inaistrithe agus inscálaithe a tháirgeadh chun eolas a scaipeadh ar bhealach trasearnálach agus chun turgnamhaíocht trasteorann a ghníomhachtú le smaointe nua.

Rannpháirtíocht il‑leibhéil

UAILLMHIAN I: le bheith ag obair go háitiúil

Comhar idirbhardasach • Líonra, comhghuaillíochtaí • Comhar neamhfhoirmiúil

Le tionscadal il‑leibhéil NEB nasctar líonraí neamhfhoirmiúla go cothrománach (e.g. grúpaí daoine, comharsanachtaí…), agus/nó institiúidí foirmiúla (e.g. ranna earnála, grúpaí polaitiúla…) agus téitear i mbun comhair leo chun tionchar a imirt ar an timpeallacht mhaireachtála áitiúil le cur chuige áitbhunaithe.

SAMPLA

D’fhorbair Oifigí Bardasacha Gníomhaíochta Sóisialta, Oideachais agus Cultúir Santa Maria da Feira [an Phortaingéil] a Líonra Ealaíon Pobail chun dul i mbun comhair le ‘heintitis agus seirbhísí áitiúla, eagraíochtaí sochaí sibhialta, pobail áitiúla agus roinnt mhaith páirtithe leasmhara ábhartha eile’ i líonra um rialachas áitiúil rannpháirtíoch chun cuidiú leo oibriú le chéile d’fhonn an ealaín a dhéanamh níos inrochtana do chách.

CEISTEANNA TREORACH FÉIDEARTHA:

·An ndéantar idirghníomhú le líonraí agus comharghrúpaí áitiúla sa tionscadal? Cé na gníomhaíochtaí a chuirtear i bhfeidhm chun é sin a dhéanamh?

·An bhfuil sé mar aidhm ag an tionscadal dul i bhfeidhm ar an timpeallacht mhaireachtála áitiúil? Cén chaoi?

·An gcothaítear cur chuige áitbhunaithe sa tionscadal? Cén chaoi a ndéantar é sin?

______________________________________

UAILLMHIAN II: oibriú trasna leibhéal

Institiúidí fornáisiúnta • Ballstáit an Aontais • Údaráis áitiúla agus réigiúnacha

Le tionscadal il‑leibhéil NEB nasctar líonraí neamhfhoirmiúla go hingearach (e.g. grúpaí daoine, comharsanachtaí…), agus/nó institiúidí foirmiúla (e.g. (an rialtas, údaráis…) thar scálaí éagsúla (e.g. bardais aonair le húdaráis réigiúnacha, staidéir áitiúla le cláir taighde idirnáisiúnta), agus téitear i mbun comhair leo chun tionscnaimh aon‑scála a bhrú níos faide ná a ngné féin (e.g. áitiúil, réigiúnach, náisiúnta…).

SAMPLA

Is músaem nua é Lárionad Eolaíochta Immaginario Scientifico [an Iodáil] a bhfuil sé mar aidhm aige “an pobal a bheith páirteach i saol an phobail idirnáisiúnta a rinne ‘chathair na hEolaíochta’ de Trieste”. Bhí dlúthbhaint ag na comhlachtaí réigiúnacha agus bardasacha agus ag Aireacht Ollscoile agus Taighde na hIodáile sa tionscadal agus é á dhearadh agus á bhunú.

CEISTEANNA TREORACH FÉIDEARTHA

·An ndéantar idirghníomhú sa tionscadal le líonraí agus/nó le hinstitiúidí atá gníomhach lasmuigh de scála na dtionscadal é féin (e.g. ó áitiúil go réigiúnach, ó náisiúnta go hidirnáisiúnta…)? Cé na gníomhaíochtaí a chuirtear i bhfeidhm chun déanamh amhlaidh?

·An féidir an tionscadal a dhéanamh ar scálaí éagsúla (e.g. an chomharsanacht agus an chathair, scoil amháin le líonra scoileanna náisiúnta…)? Cén chaoi ar féidir é sin a dhéanamh?

·An bhfuil sé mar aidhm ag an tionscadal tionchar a imirt thar scálaí éagsúla? Cén chaoi a ndéanfar amhlaidh?

UAILLMHIAN III:obair ar bhonn domhanda

Tionchar Ilscála • Comhar trasearnála • Caidreamh idir an Domhan Thuaidh agus an Domhan Theas

Le tionscadal il‑leibhéil NEB ar féidir é a dhéanamh ar leibhéal domhanda sroichtear tionchar claochlaitheach níos leithne a théann níos faide ná a scála feidhme tosaigh áitiúil agus nasctar líonraí agus/nó institiúidí rialtasacha nó idir‑rialtasacha a roinneann, thar leibhéil éagsúla, cuspóirí comhchosúla ag féachaint ar thodhchaí an éiceachórais ina iomláine.

SAMPLA

Is tionscadal é tionscadal VITA Erasmus+ [an Rómáin] atá bunaithe ar chomhar trasnáisiúnta idir trí ollscoil sa Rómáin, san Iodáil agus san Iorua atá dírithe ar fhoghlaim maidir le hathruithe idirchultúrtha a spreagadh agus ar thraidisiúin éagsúla oideachais a bhainistiú thar chultúir. Bhí baint ag roinnt comhlachtaí réigiúnacha agus náisiúnta leis an tionscadal sin agus chomh maith leis sin forbraíodh líonra comhoibrithe ó thíortha Eorpacha atá ag dul i ngleic le fadhbanna comhchosúla chun dul i gcomhar sa phróiseas leanúnach. Tá sé mar aidhm ag an tionscadal na torthaí agus an mhodheolaíocht a scaipeadh ar fud na hEorpa freisin ach chomh maith leis sin chuig réimsí agus earnálacha eile.

CEISTEANNA TREORACH FÉIDEARTHA

·An bhfuil sé mar aidhm ag an tionscadal tionchar domhanda claochlaitheach a bhaint amach? Cén chaoi?

·An ndéantar cuimhneamh ar an tionchar áitiúil sa tionscadal ach féachaint air i gcomhthéacs thodhchaí an éiceachórais ina iomláine? Cé na gníomhaíochtaí atá beartaithe lena gcur i bhfeidhm chun déanamh amhlaidh?

Cur chuige trasdisciplíneach

Le tionscadail NEB ba cheart díriú ar eolas ó réimsí difriúla agus cleachtóirí ó réimsí éagsúla a thabhairt le chéile. Oibríonn siad ar réitigh a mbíonn éifeacht acu ar ghnéithe éagsúla de thionscadal – gnéithe sóisialta, eacnamaíocha, cultúrtha, ealaíonta, ailtireachta, éiceolaíochta, etc. Le bealaí trasdisciplíneacha oibre spreagtar réitigh freisin is féidir a chur i bhfeidhm i ndisciplíní agus i réimsí éagsúla agus nach bhfuil teoranta d’aon réimse amháin.

Le tionscadal NEB a thosaíonn mar chomhar ildisciplíneach ba cheart dul ar aghaidh chun torthaí ó dhisciplíní éagsúla a chomhtháthú. Sa deireadh, ba cheart saineolas eolaíoch a bhunú sa tsochaí ach leas a bhaint as eolas daoine nach acadóirí iad agus as eolas an phobail.

Cur chuige trasdisciplíneach

UAILLMHIAN I: le bheith ildisciplíneach

Éagsúlacht disciplíní • Cúlraí oideachais éagsúla • Fadhb chomhchoiteann a shainiú

Tá sé mar aidhm ag tionscadal ildisciplíneach NEB aghaidh a thabhairt ar fhadhb chomhchoiteann laistigh de réimse eolais amháin. Ciallaíonn oibriú ar bhealach ildisciplíneach oibriú go neamhspleách in éineacht le disciplíní eile a bhaineann le hábhair chomhchosúla.

SAMPLA

Le tionscadal arb é is aidhm dó foirgneamh cónaithe ó na 1960idí in Papagos [an Ghréig] a chlaochlú cuirtear ‘próisis chomhoibríocha’ chun cinn i measc fheidhmeannaigh na hInstitiúide Heilléanaí um Fhoirgníocht Éighníomhach (HPHI), dearthóirí deimhnithe foirgneamh éighníomhach, innealtóirí agus teicneoirí ó gach earnáil agus ranna tráchtála agus teicniúla cuideachtaí.

CEISTEANNA TREORACH FÉIDEARTHA

·An féidir an tionscadal a dhéanamh in éineacht le disciplíní éagsúla? Cén chaoi a ndéantar iad a nascadh?

·An bhfuil sainmhíniú ar fhadhb chomhchoiteann, roinnte idir pháirtithe leasmhara éagsúla? Cén chaoi ar tháinig tú air?

·Cé mhéad cúlraí oideachais éagsúla atá bainteach? An bhféadfaí cúlraí eile a bheith bainteach freisin?

·Cén t‑achar atá ann idir dhisciplíní, e.g. pleanálaithe uirbeacha atá ag obair le hailtirí (achar beag) nó bitheolaithe atá ag obair le healaíontóirí (achar mór)? Cén córas a chuirtear i bhfeidhm sa tionscadal chun é a dhúnadh? 

_______________________________________

UAILLMHIAN II:    a bheith idirdhisciplíneach

Cruthú eolais • Déine na cumarsáide • Comhtháthú torthaí

Tá sé mar aidhm ag tionscadal idirdhisciplíneach NEB aghaidh a thabhairt ar fhadhb nó ar shaincheist chomhchoiteann a bhaineann le péire nó níos mó

disciplíní acadúla nó réimsí eolais. Ciallaíonn oibriú ar bhealach idirdhisciplíneach comhoibriú a dhéanamh le disciplíní eile i dtreo sprioc chomhroinnte.

SAMPLA

I dtionscadal na nOllbhloc in Barcelona [an Spáinn], comhordaíodh riarachán i measc ranna éagsúla agus foirne idirdhisciplíneacha ag tabhairt speisialtóirí sa phleanáil uirbeach, i limistéir ghlasa, sa tsoghluaisteacht, tíreolaithe, innealtóirí, ealaíontóirí agus ailtirí le chéile.

CEISTEANNA TREORACH FÉIDEARTHA

·Céard é déine na cumarsáide? Cén chaoi a ndéantar í a bhainistiú?

·An ndéantar cruthú eolais nua ann?

·An bhfuil torthaí comhtháite eatarthu féin? Cén chaoi? 

_______________________________________

UAILLMHIAN III:    le bheith thar dhisciplín

Comhpháirtíochtaí neamh‑acadúla • Idirghníomhaíocht le daoine nach lucht acadúil iad • Rannpháirtíocht phoiblí • Próiseas comhoibríoch • Leibhéal/leibhéil idirghníomhaíochta

Is é is aidhm do thionscadal NEB thar‑dhisciplíneach eolas foirmiúil agus seachfhoirmiúil araon a chomhtháthú chun sprioc chomhpháirteach a bhaint amach. Is é is aidhm dó daoine ó réimsí polaitiúla, sóisialta agus eacnamaíocha agus baill den phobal a thabhairt le chéile chun féidearthachtaí a fhiosrú agus insintí nua a bhaint amach. Ach leas a bhaint as eolas áitiúil agus traidisiúnta agus noirm agus luachanna cultúrtha araon, is é is aidhm dó léargais eolaíocha a fhorlíonadh agus a chlaochlú chun tairbhe na sochaí.

SAMPLA

Is é is aidhm do na cláir mháistreachta idirnáisiúnta thrasdisciplíneacha a thairgeann roinn na gClár Idirnáisiúnta i bhForbairtí Inbhuanaithe (IPSD) in Ollscoil na nEalaíon Feidhmeach i Vín [an Ostair] oideachas a chur ar mhic léinn maidir le conas tabhairt faoi dhúshláin dhomhanda ach “cuimhneamh ar chur chuige trasdisciplíneach a chuimsíonn comhpháirtithe neamh‑acadúla agus comhpháirtithe comhair agus páirtithe leasmhara ó gach grúpa sa tsochaí” ó thús tionscadail.

CEISTEANNA TREORACH FÉIDEARTHA

·An bhfuil baint ag comhpháirtithe seachfhoirmiúla eolais agus an t‑eolas á chruthú? Cén chaoi?

·An dtugtar luach comhionann ar eolas foirmiúil agus neamhfhoirmiúil? Cén chaoi?

·An bhfuil sprioc chomhchoiteann ann? Céard é an plean chun é a bhaint amach i gcomhpháirt?

·Ar cuireadh próiseas comhoibríoch i bhfeidhm lena n‑éascaítear cumasc réimsí éagsúla eolais? Conas a oibríonn sé?

An Compás a chur i bhfeidhm

Is féidir gach luach agus prionsabal oibre a shainítear sa Chompás a chur i bhfeidhm ar raon leathan gníomhaíochtaí claochlaitheacha. Mar sin féin, luíonn sainiúlacht na hionstraime seo – agus an Bauhaus Eorpach Nua – sa chomhcheangal idir na trí luach agus phrionsabal oibre uile. Ní mór na trí luach agus phrionsabal oibre uile a bheith i dtionscadal NEB iomlán ar leibhéal 1 ar a laghad.

Ar na chéad leathanaigh eile, tugaimid sraith cás‑staidéar isteach, atá éagsúil óna chéile a mhéid a bhaineann lena gcineál (timpeallacht thógtha, táirge, samhail oideachais, rannpháirtíocht an phobail), lena scála agus lena gcéim forbartha. Tá na tionscadail suite ar an gCompás bunaithe ar na huaillmhianta a roinneann a n‑údair i meáin éagsúla (iarratas, preaseisiúint, etc.). Cuimsíonn na leibhéil uaillmhéine is airde cáilíochtaí a luadh cheana – dá bhrí sin ní féidir le tionscadal ‘léim’ go dtí an tríú leibhéal uaillmhéine gan aghaidh a thabhairt ar dhúshláin leibhéil a haon agus a dó. I gcás gach cás‑staidéir, taispeántar le téacs gairid an chaoi a mbaintear – nó nach mbaintear – na trí leibhéal uaillmhéine as a chéile amach. Le lógó an Chompáis atá ag teacht chun cinn cuirtear suíomh foriomlán an tionscadail ar an gCompás i láthair.

Korzo Zálesie

Athbheochan claífoirt

na Danóibe Bige le haghaidh gníomhaíochtaí fóillíochta

An tSlóvaic (2022)

Tuairisc ar an tionscadal

Is é Korzo Zálesie scéal athaimsiú na Danóibe Bige in Zálesie. Tionscadal ilbhliantúil chun claífort abhann a raibh drochbhail air a chlaochlú ina phromanáid shráidbhaile bhríomhar. Spás le haghaidh siúlóidí sa nádúr, chun fána agus flóra a aimsiú, chun gur féidir le céaslóirí, turasóirí, rothaithe agus muintir na háite a scíth a ligean. Rinneadh cuid tharraingteach den réigiún de limistéar a bhí ina chlós seanearraí ar bhruacha na habhann tráth. Cumascfaidh aeistéitic na hidirghabhála leis an nádúr máguaird le himeacht ama.

Gach grianghraf: Korzo Zálesie © An tAontas Eorpach, 2022

Korzo Zálesie

Athbheochan claífoirt

na Danóibe Bige le haghaidh gníomhaíochtaí fóillíochta

An tSlóvaic (2022)

Álainn

UAILLMHIAN III: comhtháthú

Leis an meascán d'eilimintí éagsúla ailtireachta cruthaítear éifeacht shineirgisteach, agus dá bhrí sin tá an phromanáid ina maighnéad anois a mheallann sreabhadh seasta cuairteoirí nua agus a thugann deis dóibh taitneamh a bhaint aisti agus a scíth a ligean [uaillmhian I]. Ba sprioc thábhachtach don tionscadal é go mbeadh an phromanáid ag teacht le carachtar nádúrtha na habhann ó amharc agus ó thaobh na haeistéitice de agus go dtabharfar daoine le chéile chun áilleacht an nádúir gan smál a fheiceáil agus taitneamh a bhaint aisti [II]. Le hathbheochan chlaífort na habhann cuireadh go mór lena aeistéitic agus lena cháilíocht, agus tugadh brí nua don limistéar, agus beifear in ann imeachtaí cultúrtha a óstáil ann freisin (taispeántais, ceolchoirmeacha, seisiúin maidir le hoideachas comhshaoil...etc.) [III].

Inbhuanaithe

UAILLMHIAN I: chun athearraíocht a bhaint as

Is príomhthosaíocht do thionscadal Abhainn na Danóibe Bige é an nádúr a chosaint, agus is é an príomhsprioc gaolmhaireacht chomhchuí fhadtéarmach agus inbhuanaithe a chruthú idir an sráidbhaile agus an nádúr, ag cur lena théarnamh tar éis blianta de réabadh agus de neamart [I].

Cuimsitheach

UAILLMHIAN I: chun chur san áireamh

Tá an tionscadal saor ó bhacainní, deartha le bheith inrochtana go héasca agus go hoscailte do ghrúpaí éagsúla daoine, agus aird ar leith á tabhairt ar chuimsiú leanaí agus daoine scothaosta [I]. Féachtar le pobal beo a chruthú leis an tionscadal freisin inar féidir le grúpaí éagsúla teacht le chéile, bualadh le chéile agus idirghníomhú a dhéanamh go síochánta [III]. Cuimsítear leis an tionscadal freisin bealaí nuálacha maidir le smaoineamh ar an ngaolmhaireacht idir daoine agus an nádúr, an sráidbhaile agus an limistéar faoi chosaint. Tarraingítear aird an phobail ann ar a bhfreagracht maidir le staid an chomhshaoil agus cruthaítear sampla dearfach agus éasca le leanúint den athghiniúint talún [III].

Korzo Zálesie

Athbheochan claífoirt

na Danóibe Bige le haghaidh gníomhaíochtaí fóillíochta

An tSlóvaic (2022)

Próiseas rannpháirteach

UAILLMHIAN III: le féin‑rialú

Leis an tionscadal cuirtear córas rannpháirtíochta gníomhaí i bhfeidhm ó thíos, ag tosú le háitritheoirí shráidbhaile Zálesie. Ar an gcéad dul síos, déanann daoine gníomhacha agus cruthaitheacha an tionscadal a chumadh, téann siad i dteagmháil leis an bpobal [I], lorgaíonn siad tacaíocht ón mbardas le chéile, lorgaíonn siad acmhainní airgeadais [II], cuireann siad a gcuid oibre comhpháirtí chun feidhme sa phobal agus tugann siad aire di [III] agus forbraíonn siad tionscadail eile.

Rannpháirtíocht il‑leibhéil

UAILLMHIAN II: chun bheith ag obair ar fud leibhéal

Déanann na gníomhaithe áitiúla, ar bhonn deonach, na spriocanna a leag siad síos ag an tús [I] a chur chun feidhme agus a chomhlíonadh, ach ansin déantar an tionscadal a bhainistiú i gcomhar le saineolaithe agus ionadaithe ón stát, ó eagraíochtaí gairmiúla, ón sráidbhaile agus ón réigiún féinrialaitheach [III]. Faightear cistiú freisin lena chur chun feidhme ó scéimeanna stáit, fondúireachtaí agus deontóirí éagsúla ach ó fhoinsí san Aontas Eorpach freisin (clár Interreg) [II].

Cur chuige trasdisciplíneach

UAILLMHIAN III: le bheith thar dhisciplín

Tagann pobal seasmhach daoine de gach aon aois le chéile thart ar an tionscadal, a bhfuil eolas, taithí agus scileanna éagsúla acu [II]. Cuireann an tionscadal pobal, cultúr, cosaint nádúir, oideachas agus turasóireacht le chéile go nuálach mar phíosa iomlán amháin [III].

Hal5

Teophointe comharsanachta d’úsáid mheasctha

An Bheilg (2017)

Tuairisc ar an tionscadal

Is athfhorbairt sealadach fhéinchothabhálach ar halla iarnróid cosanta í Hal5. Is é an chomharsanacht a thosaigh an tionscadal. Soláthraíonn sé spás inacmhainne agus spreagann sé comhar idirghníomhaithe idir eagraíochtaí sóisialta, fiontraithe agus na comharsana. Áirítear cúirt bhia a bhfuil beár inti, siopa grósaeireachta, spásanna imeachta, hallaí parkour le haghaidh daoine fásta agus lapadán, eagraíochtaí sóisialta, róstóir caife, bácús de shlabhra soláthair gairid, talmhaíocht uirbeach agus gairdín chun bláthanna a bhaint. ​

Hal5

Teophointe comharsanachta d’úsáid mheasctha

An Bheilg (2017)

Álainn

UAILLMHIAN III: comhtháthú

Soláthraíonn an tionscadal comhshaol uirbeach te, fáilteach agus álainn, d’ainneoin an bhuiséid ísil atá ar fáil d’athfhorbairt [I]. Is é ról na hailtireachta anseo ná spás comhchoiteann fáilteach a sholáthar chun go [II] n‑aithneoidh agus go gcuirfidh daoine deiseanna in iúl, go ndéanfaidh siad foirgneamh ináitrithe, go gcomhtháthóidh siad é ar ais sa chathair agus go n‑úsáidfidh siad é go flaithiúil. Is séadchomhartha é ar cháilíocht an tsaoil uirbigh [III].

Inbhuanaithe

UAILLMHIAN III: athghiniúint a dhéanamh

I dtéarmaí fhorbairt chomhshaoil, tógadh an tionscadal go príomha le hábhair athúsáidte (brící, coimeádáin...). A bhuíochas le húsáid teaschaidéil nua, tá tomhaltas uile leictreachais agus gáis faoin meán [I]. Ar a bharr sin, athúsáidtear uisce ón díon sa talmhaíocht uirbeach bhitheolaíoch agus i ngairdín na mblátha [II], atá ag feabhsú bithéagsúlachta sa chomharsanacht go gníomhach [III].

Cuimsitheach

UAILLMHIAN III: claochlú

Is é is aidhm don tionscadal spásanna agus seirbhísí inacmhainne a sholáthar [I] le haghaidh raon leathan daoine uirbeacha (muintir an phobail áitiúil, fiontraithe, oibrithe deonacha, etc.) a bhfuil leibhéil éagsúla ioncaim acu (‘hiopstairí’, teaghlaigh in am an ghátair, etc.), agus bealach úr chun maireachtáil le chéile a chruthú [III]. Cuireann cuid de na gníomhaíochtaí a thiteann amach sa halla (siopa grósaera, clubanna spóirt, ionaid chultúrtha) coinníollacha maithe ar fáil le haghaidh úsáideoirí beagdheise, agus cuireann córais i bhfeidhm amhail praghsáil dhúbailte. Chuidigh cláir fhostaíochta ón eagraíocht sóisialta leis an aos óg áitiúil a bhfuil deacrachtaí acu ar an ngnáth‑mhargadh saothair chun poist a aimsiú laistigh de Hal5 [II].

Hal5

Teophointe comharsanachta d’úsáid mheasctha

An Bheilg (2017)

Próiseas rannpháirteach

UAILLMHIAN III: le féin‑rialú

Thosaigh an tionscadal trí rannpháirteachas na sochaí sibhialta. Bhailigh eagraíocht neamh‑bhrabúis thart ar na cuspóirí céanna, ag cur na dtionónta éagsúla agus páirtithe leasmhara eile le chéile (comhpháirtithe sóisialta agus cultúrtha, fiontraithe, comharsanacht). Chruthaigh sé seo líonra láidir (a bhfuil aitheantas dlíthiúil aige) a síníodh agus a neartaíodh le blianta anuas le hinfheisteoirí, soláthróirí, agus comhpháirtíochtaí nua, lena n‑áirítear comhpháirtíocht leis an údarás áitiúil. I gcás HAL 5, tá na teorainneacha idir ailtire, cliant agus tógálaí á ngeamhú.

Rannpháirtíocht il‑leibhéil

UAILLMHIAN II: chun bheith ag obair ar fud leibhéal

Ba ghrúpa cónaitheoirí áitiúla [I], a thosaigh an tionscadal seo: chonaic siad acmhainneacht na háite, agus bhí an tsamhlaíocht, an éirim dhearaidh agus an inniúlacht treorach acu le cónaitheoirí, comhlachais agus údaráis a thabhairt le chéile. I dtéarmaí forbartha cultúrtha, Chuaigh Hal5 agus Cathair Leuven i gcomhar a chéile chun spás imeachta inacmhainne a sholáthar le haghaidh eagraíochtaí áitiúla [II]. Chruthaigh rannpháirtíocht ghníomhach na sochaí sibhialta (agus an rialtais áitiúil) bunús tacaíochta agus eolais ar son athfhorbairt bhuan an tséadchomhartha cosanta seo, ar féidir a mhacasamhail a dhéanamh in áiteanna eile san Eoraip [III].

Cur chuige trasdisciplíneach

UAILLMHIAN III: le bheith thar dhisciplín

Braitheann rath an tionscadail ar an gcomhar idir gairmithe éagsúla: baill an phobail, ailtirí, fiontraithe, múinteoirí, ceoltóirí, an lucht déanta bia agus eile. D’éirigh an grúpa ilchineálach seo de dhaoine le heolas foirmiúil agus neamhfhoirmiúil a chur i bhfeidhm chun sprioc choiteann a bhaint amach [III].

MadreProject

Scoil áiteanna agus déanamh aráin

An Iodáil (2021)

Tuairisc ar an tionscadal

Is scoil uathúil í MadreProject a iarrann ar rannpháirtithe le bheith ag smaoineamh ar arán mar bhealach chun pobail, áiteanna, agus cleachtais áitiúla a nascadh. Is é an cur chuige atá ann ná baill an phobail a chur ar oiliúint chun cúram a ghlacadh den chomhshaol, amhlaidh a dhéanamh le fiontraithe ar féidir leo tionchar sóisialta a chruthú agus idirphlé a coinneáil ar bun laistigh den chomhthéacs ina mbíonn siad ag feidhmiú, agus an lucht déanta aráin a bhfuil tuiscint acu ar an líonra a bhfuil siad páirteach de agus ar na buntáistí a bhaineann le cur chuige iomlánaíoch.

MadreProject

Scoil áiteanna agus déanamh aráin

An Iodáil (2021)

Álainn

UAILLMHIAN III: comhtháthú

Déanann MadreProject éiceachóras áiteanna i Chiaravalle a (ath)thosú [I], lonnaíonn sé gníomhaíochtaí na scoile trasna foirgneamh éagsúil athnuaite agus ar baineadh athearraíocht astu (seanfheirm, an séadchomhartha Padiglioni, etc.). Glacann sé rannpháirtithe le chéile [II] in eispéireas cruthaitheach agus comhchoiteann dhéanamh an aráin [III] agus spreagann sé iad le bheith rannpháirteach ina gcomhshaol cultúrtha, sóisialta, agus nádúrtha, chun muintearas a chothú [II]. Ar deireadh, tógtar an tionscadal mar fheidhmíocht ealaíne rannpháirtíochta a chumasaíonn na mic léinn le comhchruthú (tob‑bhácús mar shampla) [III].

Inbhuanaithe

UAILLMHIAN III: athghiniúint a dhéanamh

Molann MadreProject múnla oideachais a chuireann daoine ar oiliúint chun a gcomhshaol a chaomhnú [I]. Téann sé níos faide áfach, tugann sé ceachtanna isteach maidir le smaointeoireacht chórasach agus éiceolaíocht dhaonna, ar féidir leo, le chéile le gníomhaíochtaí nithiúla, meonta agus iompraíocht na rannpháirtithe a athrú [III]. Ar a bharr sin, comhtháthaítear plean sa tionscadal ar mhaithe le athghiniúint 10 heicteár de pháirceanna talmhaíochta tréigthe [III] a dhéanfadh an slabhra soláthair níos giorra [II] agus a chuirfeadh le deiseanna fostaíochta sa cheantar tuaithe Chiaravalle (Milano).

Cuimsitheach

UAILLMHIAN II: comhdhlúthú a dhéanamh

Braitheann an tionscadal ar dhlúthpháirtíocht agus comhar [I] chun a gcuid spriocanna a bhaint amach: cuirfidh seoladh fheachtas slua-mhaoinithe le hoscailt scoil bácúis ar deireadh a bhfuil an acmhainneacht aici chun an chomharsanacht a athmhúscailt, ó thaobh cultúir agus sochaí de. Maoineoidh an t‑airgead a bhaileofar le scoláireachtaí a chistiú freisin chun mic léinn faoi mhíbhuntáiste a mhealladh [II].

MadreProject

Scoil áiteanna agus déanamh aráin

An Iodáil (2021)

Próiseas rannpháirteach

UAILLMHIAN III: le féin‑rialú

Le linn seachtaine píolótaí, bhailigh MadreProject rannpháirtithe i bpróiseas comhchruthaithe [II] chun cúrsa a shocrú ar son scoile ‘fréamhaithe in éirim chomhchoiteann’. Moltar go dtógfaidh gach aon fhoghlaimeoir a gcúrsa oideachais féin bunaithe ar a gcuid riachtanais agus suimeanna [II]. Cuireann an scoil í féin i láthair mar mhúnla oideachais cothrománach, féin‑mhachnamhach [III]. Fuair MadreProject tacaíocht ó fheachtas slua‑mhaoinithe sibhialta na cathrach Milano, sásra maoinithe nuálach le haghaidh tionscadal ó bhun aníos a bhfuil baint ag eagraíochtaí neamh‑bhrabúis agus áitritheoirí leo chomh maith. Tá tacaíocht ag an bhfeachtas slua‑mhaoinithe ó 360 deontóir, agus iad cumasaithe chun an tionscadal a fhíorú [III].

Rannpháirtíocht il‑leibhéil

UAILLMHIAN I: le bheith ag obair go háitiúil

Tógann MadreProject ar mheitheal éagsúil aisteoirí (neamh‑bhrabúis, luathaire gnólachtaí nuathionscanta) atá gníomhach ar leibhéal áitiúil, réigiúnach agus náisiúnta. Roghnaigh cathair Milano é chun páirt a ghlacadh i sásra cistiúcháin nuálach, agus é fréamhaithe go láidir ag leibhéil an cheantair, in Chiaravalle. Líonra foirmiúil agus neamhfhoirmiúil atá fréamhaithe go háitiúil is ea iad na 360 deontóir agus an iliomad eagraíochtaí a shlua‑mhaoinigh an tionscadal [I].

Cur chuige trasdisciplíneach

UAILLMHIAN III: le bheith thar dhisciplín

Tháinig an tionscadal aníos tríd na comhiarrachtaí de chuid (...) eagraíochta neamhbhrabúis a bhfuil saineolas aici san athfhorbairt trí chultúir, luathaire gnólachtaí nuathionscanta de thionchar sóisialta, agus sár‑dhéantóir aráin, saothróir gránaigh, comhbhunaitheoir PAU (Panificatori Agricoli Urbani - Déantóirí Aráin Uirbeacha). Cuireann na heintitis sin saineolas tras‑earnála le chéile agus cuireann siad ar aghaidh é [II] chun dúshláin choiteanna a shárú [II]. Éascaítear piarfhoghlaim agus leas a bhaint as eolas foirmiúil agus seachfhoirmiúil araon le rannpháirtíocht na rannpháirtithe ó chúlraí éagsúla a bhfuil leibhéil éagsúla taithí acu i ndéanamh aráin [III].

Flaux

Flower Matter

An Ghearmáin (2022)

Tuairisc ar an tionscadal

Soláthraíonn ábhar teicstíle nuálach a dhéantar le dramhaíl blátha réiteach chun dramhaíl a bhaineann le bláthanna a laghdú. Déantar a leithéid trí dhramhaíl blátha a atreorú ó líonadh talún go dtí ábhair atá freagrach ó thaobh an chomhshaoil de, tríd an dramhaíl in‑athchúrsála a thagann le blátha go dtí a bpróisis athchúrsála chuí, trí roghanna malartacha a chur ar fáil le haghaidh ábhar neamh‑inbhuanaithe agus trí chiorclaíocht a éascú sa tionscal.

Flaux

Flower Matter

An Ghearmáin (2022)

Álainn

UAILLMHIAN I: gníomhachtaigh

Tá sé mar aidhm ag Flaux – Flower Matter eispéireas ar leith a chruthú [I] d’úsáideoirí trí dhearadh le próisis agus ábhair nádúrtha.

Inbhuanaithe

UAILLMHIAN II: an lúb a dhúnadh

Tá sé mar aidhm ag an tionscadal dramhaíl blátha a ísliú trí gheilleagar ciorclach, cur chuige próisis athghiniúnaigh agus cailleadh bithéagsúlacht a chomhrac. Tá sé mar aidhm ag an tionscadal áfach, tionchair dhiúltacha na roghanna malartacha neamh‑inbhuanaithe ar dhramhaíl blátha a úsáid a mhaolú agus a ísliú [II], in áit éiceachórais a athghiniúint.

Cuimsitheach

UAILLMHIAN I: chun chur san áireamh

Tá sé mar aidhm ag an tionscadal feasacht a ardú agus comhionannas inscne a fheabhsú san in éiceachóras fiontraíochta na ngnólachtaí nuathionscanta ar son na mban gnó atá faoi ghannionadaíocht [II]. Tá a fhios ag na bunaitheoirí gurb ann d’fhostú páistí agus don obair éigeantais i bpáirteanna eile an domhain, agus tá siad ag iarraidh struchtúr gnó a chruthú a choinníonn comhionannas, trédhearcacht agus inrianaitheacht an phróisis ar bun.

Flaux

Flower Matter

An Ghearmáin (2022)

Próiseas rannpháirteach

UAILLMHIAN I: chun dul i gcomhairle

I láthair na huaire, tá an tionscadal ag céim scaipeadh an choincheapa agus an mhúnla gnó atá sé ag iarraidh cruthú [I]. Tá sé mar aidhm ag an tionscadal áfach, pobal láidir de pháirtithe leasmhara na mbláthanna arna gearradh go háitiúil ina bhfuil gach aon pháirtí rannpháirteach go cóir cothrom sna córais uaschúrsála.

Rannpháirtíocht il‑leibhéil

UAILLMHIAN III: obair ar bhonn domhanda

Tá sé mar aidhm ag an tionscadal an tionscadal a chur ar bun go píolótach sa Téalainn, agus ansin an coincheap a chur i bhfeidhm san Eoraip agus líonra de pháirtithe leasmhara a chruthú lena n‑áirítear nascanna go dtí margaidh bhlátha agus infheisteoirí agus tacadóirí féideartha trí thuarascáil sonraí na scéime píolótaí.

Cur chuige trasdisciplíneach

UAILLMHIAN I: le bheith ildisciplíneach

Oibríonn an tionscadal ar bhealach ion‑struchtúrtha agus indisciplíneach, agus tá beirt fhiontraithe na todhchaí, saineolaithe tionscail, eagraíocht neamhrialtasach (NGO) agus gorlanna atá gníomhach sa tionscal céanna á chur ar siúl.

BUGA Wood Pavilion

le ICD/ITKE & Ollscoil Stuttgart

An Ghearmáin (2019)

Tuairisc ar an tionscadal

Déanann an BUGA Wood Pavilion ceiliúradh ar chur chuige nua i dtaca le tógáil adhmaid digiteach. Cuimsíonn an díon adhmaid iontach 30 méadar thar limistéar imeachtaí poiblí, ag baint úsáid as méid íosta ábhair agus ag cruthú spás uathúil ailtireachta ag an am céanna. D’fhorbair foireann thrasdisciplíneach ailtirí, innealtóirí, eolaithe, páirtithe leasmhara ceird agus poiblí. De bharr a chórais tógála nuálaigh, is féidir é a athchóimeáil ina iomláine ag suíomh nua agus é a athchúrsáil ag deireadh shaolré an struchtúir.

BUGA Wood Pavilion

le ICD/ITKE & Ollscoil Stuttgart

An Ghearmáin (2019)

Álainn

UAILLMHIAN III: comhtháthú

Ceaptar an pailliún ar bhealach a chuireann eispéireas céadfa dearfach do na húsáideoirí, agus a thugann aird ar leith ar sholas, fhuaim, atmaisféar, agus cáilíocht spásanna [I]. Spreag blaosc ghráinneog thrá an struchtúr. Ciallaíonn solúbthacht an ionaid go bhfuil sé oiriúnach chun grúpaí móra a óstáil agus go soláthraíonn sé eispéireas coiteann ar ardchaighdeán [II]. Thairis sin, is féidir smaoineamh ar an ailtireacht anseo mar ‘fheithicle cultúrtha’, a sholáthraíonn an deis chun níos mó a fhoghlaim faoi smaointeoireacht shaolré agus athúsáid sa dearadh [III].

Inbhuanaithe

UAILLMHIAN II: athghiniúint a dhéanamh

Glacann dearadh an pailliúin go leor in‑athchúrsáilteachta san áireamh [I], ach prionsabail na hathúsáide agus na ciorclaíochta chomh maith [II]: is féidir é a dhídhíolaim nó a chur in airde ar shuíomh nua, an iliomad uaireanta, nó a úsáid chun fuinneamh nua a ghiniúint trí aisghabháil theirmeach. Déantar na heilimintí a dhéanann an struchtúr as adhmad, agus táirgtear iad go freagrach chun lorg carbóin diúltach a bheith acu [III].

Cuimsitheach

UAILLMHIAN I: chun chur san áireamh

Tá an pailliún ionchuimsitheach trína dhearadh: ní chuireann sé aon bhacainn fhisiciúil i láthair agus is féidir le gach aon duine rochtain a fháil air go poiblí agus go hoscailte gan idirdhealú d’aon chineál [I].

BUGA Wood Pavilion

le ICD/ITKE & Ollscoil Stuttgart

An Ghearmáin (2019)

Próiseas rannpháirteach

UAILLMHIAN I: chun dul i gcomhairle

Choinnigh foireann an tionscadail idirphlé leanúnach ar bun leis an bpobal, ag cur dul chun cinn an taighde in iúl trí chuir i láthair, foilseacháin agus comhráite [I]. Forbraíodh an pailliún ón tús le hionadaithe poiblí, siúinéirí áitiúla agus comhtháthairí róbatacha.

Rannpháirtíocht il‑leibhéil

GAN AON TAGAIRT SHOILÉIR

Ní dhéanann tuairisc an tionscadail aon tagairt go hoscailte ar ghnéithe rannpháirtíocht il‑leibhéil sna téarmaí a shainmhíníonn an Compás.

Cur chuige trasdisciplíneach

UAILLMHIAN III: le bheith thar dhisciplín

Glacann an tionscadal an lucht acadúil le chéile i gcomhar leis an lucht tionsclaíochta agus an lucht ceird trí chur chuige nuálach comhdhearaidh, a chomhtháthaíonn táirgeadh digiteach isteach i gcultúr tógála an cheird thraidisiúnta [III]. Tagann féidearthachtaí dearaidh, innealtóireachta agus táirgeachta nua chun solais mar gheall ar an gcomhar idir róbait agus daoine.

Samhail Fhoghlaim
Trí Rannpháirtíocht de chuid Arkki

An Fhionlainn (2007)

Tuairisc ar an tionscadal

Is samhail oideachas rannpháirtíochta as an bhFionlainn í an tSamhail Fhoghlaim Trí Rannpháirtíocht de chuid Arkki atá de rún aici cuidiú le páistí chun páirt a ghlacadh sa phróiseas dearaidh uirbigh. Rinneadh tástáil ar an bpróiseas i Vítneam (2018) agus Bangkok (2020) agus chuaigh sé i ngleic le páistí chun cathracha atá báúil le páistí a fhorbairt.

Samhail Fhoghlaim
Trí Rannpháirtíocht de chuid Arkki

An Fhionlainn (2007)

Álainn

UAILLMHIAN III: comhtháthú

Tá sé mar aidhm ag an tionscadal saincheisteanna eiticiúla, sóisialta agus éiceolaíochta a chur le chéile laistigh den phróiseas foghlama trí smaointe dearaidh. Le linn an phróisis, déanann rannpháirtithe measúnú ar cad atá tábhachtach dóibh féin sa saol. Is é cuspóir lárnach an tionscadail seo ná tacú le forbairt an pháiste i dtreo a bheith mar bhaill na sochaí agus an chine daonna atá freagrach go heiticiúil. Ina theannta sin, spreagtar cruthaitheacht agus machnamh leis an tionscadal ar conas a bhíonn tionchar ag an gcomhshaol a mhúnlú ar shaolta daoine. Tá sí mar aidhm aige seo a dhéanamh trí eispéireas comhchoiteann de chomhar idir daoine fásta agus páistí [II] agus trí thuiscint phearsanta agus phobail ar áilleacht a fhorbairt trí idirghníomhaithe.

Inbhuanaithe

UAILLMHIAN I: chun athearraíocht a bhaint as

Ní shainmhínítear dearcadh an tionscadail ar inbhuanaitheacht go soiléir, ach tugtar meon iomlánaíoch ar phróisis agus réitigh inbhuanaithe sa réimse uirbeach le fios. Foghlaimíonn na páistí rannpháirteacha faoi ábhair, cumhacht ghréine, iompar poiblí agus molann siad réitigh nuálacha agus indéanta dá leithéid.

Cuimsitheach

UAILLMHIAN II: comhdhlúthú a dhéanamh

Is iad na príomhchuspóirí i dtéarmaí cuimsithe: gutha agus moltaí páistí a chomhtháthú isteach sa phleanáil uirbeach ón bhfíor‑thús [I], scileanna a thógáil a chuidíonn le páistí le bheith mar shaoránaigh ghníomhacha [II] agus chun tuiscint a bheith acu ar an comhshaol tógtha mar a bhaineann sí le príomhlimistéir agus príomh‑dhisciplín ar leith.

Samhail Fhoghlaim
Trí Rannpháirtíocht de chuid Arkki

An Fhionlainn (2007)

Próiseas rannpháirteach

UAILLMHIAN III: le féin‑rialú

Is é príomhchuspóir an mhúnla cur chuige rannpháirtíoch a bhunú agus a thástáil ina n‑áirítear leanaí ag gach céim den phleanáil uirbeach [I], chun tionscadail a dhearadh agus chun go bhforbrófar scileanna saoránachta agus cumas tionchar a imirt. Ní hamháin go dtéitear i gcomhairle le leanaí, ach áirítear i gcéim an chomhdheartha iad ina molann siad a gcuid réiteach agus ina mbaintear amach a gcuid smaointe [II]. De bharr a gcuid foghlama agus taithí cuireadh ar chumas roinnt de na leanaí tionscadal claochlaithe a idéú ina gcomharsanacht féin, é a chur in iúl do chinnteoirí agus airgead a bhailiú chun an tionscadal a bhaint amach [III]. ​

Rannpháirtíocht il‑leibhéil
UAILLMHIAN III: obair ar bhonn domhanda

Oibríonn an tionscadal ar fud scálaí agus i gcomhar le geallsealbhóirí iomadúla, ag cur na príomhphrionsabail agus an méid a foghlaimíodh ó thionscadail i Vítneam, sa Téalainn agus sa Ghréig chun feidhme. Agus í ann le 20 bliain, cuireadh an múnla chun feidhme i gcomhpháirtíocht le húdaráis áitiúla, scoileanna agus pobail ó na tíortha faoi seach, chomh maith le heagraíochtaí idirnáisiúnta amhail Unicef agus Save the Children. ​

Cur chuige trasdisciplíneach

UAILLMHIAN III: le bheith thar dhisciplín

Oibríonn Múnla Foghlama Arkki thar disciplíní trí bhreathnú ar ailtireacht agus ar phleanáil uirbeach mar fheiniméin il‑disciplíneach agus na hábhair STEAM (eolaíocht, teicneolaíocht, innealtóireacht, ealaín agus mata) a thabhairt le chéile go hiomlánaíoch leis na daonnachtaí agus na heolaíocht sóisialta, agus an fhoghlaim thraschuraclaim a neartú [II]. Ar an dara dul síos, tá an tionscadal fréamhaithe i bhfíorphróisis agus cuireann sé le heolas agus le dearcthaí pobal, leanaí, grúpaí úsáideoirí difriúla [III], etc.

An tSaotharlann Chruthaitheach Krater

An tSlóivéin (2021)

Tuairisc ar an tionscadal

Is spás táirgthe faoi threoir an phobail do chleachtóirí éiceashóisialta é KRATER, a d’eascair as an láithreán tógála a ndearnadh faillí ann, é ar nós cráitéir, gar do lár chathair Liúibleána. Táthar ag súil go dtairgfidh stáisiúin tháirgthe a bhaineann go sonrach leis an suíomh – ceardlann déanamh páipéir, ceardlann adhmadóireachta, mo shaotharlann chomhdheartha agus an tearmann do phlandaí pota tréigthe – ábhair, cleachtais agus comhaontais a bheidh neamhdhíobhálach don chomhshaol rud a chuirfidh an talamh agus a chéile ar shúile do phobail uirbeacha an athuair.

An tSaotharlann Chruthaitheach Krater

An tSlóivéin (2021)

Álainn

UAILLMHIAN II: ceangal a dhéanamh

Bhí sé d’aidhm ag Krater idirghabhálacha spásúla tarraingteacha a chruthú lena gcuirfí na creataí bunúsacha a ghabhann leis in iúl. Sa tionscadal, mheas na dearthóirí comhpháirtíochta agus ailtirí a dtograí cruthaitheacha maidir le prionsabail dhíothú dramhaíola, ísealteicneolaíochta, rannpháirtíocha agus bhuantalmhaíochta. De bharr a bheith ag obair ar láithreán tógála tréigthe agus a bheith ag pleanáil idirghabhálacha bonneagair trí ábhair athláimhe nó iarmharacha a úsáid, cuireadh dúshlán roimh Krater teanga láidir ealaíonta a fhorbairt a d’fhéadfadh spriocphobail a chur ag smaoineamh thar a gcuid dearcthaí steiréitipiciúla maidir le garbhlach uirbeacha [I]. Chun a áirithiú go n‑áireofaí leas cónaitheoirí nach daoine iad sna idirghabhálacha spásúla nua, ghlac Krater páirt sa ghluaiseacht zó‑eacnamaíoch [II].

Inbhuanaithe

UAILLMHIAN III: athghiniúint a dhéanamh

Is é is príomhchuspóir don tionscadal Krater conairí nua maidir le cultúir ábhair éiceolaíocha i dtimpeallachtaí uirbeacha a chur in iúl. Tríd an láithreán tógála tréigthe a athshamhlú, cuireadh acmhainneacht an láithreáin chun cinn maidir le hábhair inbhuanaithe a fhoinsiú [I] agus a phróiseáil [II], agus maidir le athghiniúint bhithchultúrtha. [III] Bunaíodh aonaid tháirgthe nua chun: timthriallta táirgthe a chur in iúl do dhaoine, rud nach mbíonn páirt acu iontu de ghnáth; chun nósanna imeachta inbhuanaithe a imscrúdú agus a fhorbairt maidir le dearadh a dhéanamh le snáithín, adhmad agus ithir; agus chun dul i ngleic le gníomhaíochtaí amhail plandaí ionracha a phróiseáil isteach ina laíon páipéir chun bileoga páipéir lámhdhéanta nó potaí plandálaithe a tháirgeadh.

Cuimsitheach

UAILLMHIAN II: comhdhlúthú a dhéanamh

Tá Krater sáite sa choimíneacht uirbeach agus is faoi stiúir grúpa áitiúil a chomhordaíonn gníomhaíochtaí laethúla an spáis a bhíonn próisis chinnteoireachta [II]. De bharr na héagsúlachta a bhaineann leis an ngrúpa daoine atá i gceist, cuirtear ar lánchumas Krater lucht úsáidte measctha a mhealladh chun páirt a ghlacadh ina chlár poiblí. Tá ceardlanna cruthaitheacha, laethanta oscailte, cainteanna agus tionóil ag Krater saor in aisce rud a fhágann go bhfuil fáil iomlán ag an bpobal orthu. Cuireann Krater spás páirceála ar fáil do rothaithe chomh maith le rampa a thugann rochtain éasca ar an láithreán ag daoine a bhfuil deacrachtaí siúil acu. [I] Cuireadh gníomhaíochtaí Krater chun cinn trí bhealaí cumarsáide éagsúla arb é is aidhm dóibh an clár a dhéanamh inrochtana d’úsáideoirí amhail daoine níos sine, áitritheoirí áitiúla agus an aos óg.

An tSaotharlann Chruthaitheach Krater

An tSlóivéin (2021)

Próiseas rannpháirteach

UAILLMHIAN II: chun comhfhorbairt a dhéanamh

Is toradh é Krater ar thionscadal gníomhaíochta rannpháirtíoch 5 bliana, ag obair i dtreo athmhachnamh a dhéanamh ar bhainistíocht speiceas ionrach i dtírdhreacha uirbeacha. Cuireadh an tionscadal i gcrích de bharr comhpháirtíochtaí rathúla i ndiaidh a chéile as ar eascair pobal daoine aonair agus comhpháirtithe a bhí ag iarraidh teacht le chéile chun tacú lena gcleachtais idirdhisciplíneacha agus chun iad a mheascadh. In éineacht le páirtithe leasmhara, d’eagraigh Krater, i gcomhar le Cumann Buantalmhaíochta na Slóivéine agus prostoRož scabhtáil suímh agus seisiúin pleanála spáis agus níos mó ná 15 cheardlann chomhthógála [II]. Áiríodh sna seisiúin seachtainiúla, a bhíonn ar oscailt don phobal chun úsáideoirí an láithreáin amach anseo a mhealladh, gníomhaíochtaí amhail na cosáin siúil a dhéanamh, an troscán don taobh amuigh a dhearadh agus gléasra cóireála fuíolluisce a thógáil.

Rannpháirtíocht il‑leibhéil
UAILLMHIAN II: chun bheith ag obair ar fud leibhéal

Trí phróisis rannpháirtíochta a thástáil maidir le bainistíochta talún, thug Krater cinnteoirí, áiritheoirí, cruthaitheoirí, taighdeoirí agus eagraíochtaí neamhrialtasacha le chéile [I] chun cuir chuige nua a fháil maidir le bheith ag obair le dúlra uirbeach. Agus sampla Krater á leanúint, bhí rialtais áitiúla in ann a gcostais cothabhála a laghdú trí spásanna glasa neamhúsáidte a chur ar fáil d’eagraíochtaí a raibh suim acu ina gcuid acmhainneachta ábhair agus éiceolaíoch a ghníomhachtú.

Cur chuige trasdisciplíneach

UAILLMHIAN III: le bheith thar dhisciplín

Spreagtar comhpháirtithe tionscadail chun a gcuid eolais disciplíneach a chur ar réimsí nua gníomhaíochta, ag cruthú na modheolaíochtaí hibrideacha atá ann i dtorthaí an tionscadail I bhfianaise na ndúshláin dhomhanda atá ann faoi láthair, ar gá leo do cheangal na‑eolaíochtaí sóisialta agus nádúrtha [II], tá Krater ag cruthú spáis le haghaidh an idirghníomhaíochta idir eolas agus cuir chuige idirdhisciplíneacha. Ní hamháin go gcuireann na dearthóirí a oibríonn ar an tionscadal torthaí eolaíocha in iúl, ach is chomhchruthaitheoirí iad chomh maith i leith taighde agus smaointe nuálacha [III].
Modh Oibre

Rinneadh an Compás i dtrí chéim, lenar áiríodh:

1. sampla randamach d’iarratais dhuaiseanna NEB 2021 chun leibhéil féideartha uaillmhéine i measc ghnéithe éagsúla na dtionscadail a aimsiú lena bhféadfaí nasc a dhéanamh le luachanna, prionsabail oibre agus leis na leibhéil a shainaithin muid;

2. na trí leibhéal uaillmhéine maidir le gach luach agus gach prionsabail a shainaithint, comparáid a dhéanamh idir an bonn coincheapúil agus múnlaí agus litríocht eolaíoch, na fo‑ghnéithe a shoiléiriú;

3. comparáid a dhéanamh idir luachanna agus prionsabail an chreata choincheapúil agus na doiciméid straitéise beartais ó Theachtaireacht Bauhaus Eorpach Nua 2021, agus teanga nó coincheapa a oiriúnú do théarmaí beartais nó prionsabail atá ann cheana nuair is gá.

Álainn

PÁIPÉIR AGUS TUARASCÁLACHA EOLAÍOCHA

Beardsley, Monroe. (1982). The Aesthetic Point of View (Ithaca, Nua Eabhrac: Cornel University Press)

Dearbhú Davos. (2018). https://davosdeclaration2018.ch/

Fisher, Berenice agus Joan Tronto. (1990). ‘Towards a Feminist Theory of Care’, in E. Abel agus M. Nelson, eds., Circles of Care. (Albany, Nua Eabhrac: State University of New York Press).

Kennedy-Reid, Sherry. (2014). Towards Redefining Individual-Collective Transformative Learning: A Duality Approach.

Kenrick, Douglas T et al. (2010). ‘Renovating the Pyramid of Needs: Contemporary Extensions Built Upon Ancient Foundations’, in Perspectives on psychological science: a journal of the Association for Psychological Science, Imleabhar 5,3: 292-314. doi:10.1177/1745691610369469

Koltko-Rivera M.E. (2006). Rediscovering the Later Version of Maslow’s Hierarchy of Needs: Self-Transcendence and Opportunities for

Theory, Research, and Unification. Review of General Psychology. 2006;10(4):302-317. doi:10.1037/1089-2680.10.4.302

Lambert N.M., Stillman T.F., Hicks J.A., Kamble S., Baumeister R.F., Fincham F.D. ‘To Belong Is to Matter: Sense of Belonging Enhances

Meaning in Life’, in Personality and Social Psychology Bulletin, 1418-1427. doi:10.1177/0146167213499186

Marković, Slobodan. (2012). ‘Components of aesthetic experience: aesthetic fascination, aesthetic appraisal, and aesthetic emotion’, in i-Perception Imleabhar 3,1: 1‑17. doi:10.1068/i0450aap

Osman, Mariana agus Abu Bakar, Aisyah agus Bachok, Syahriah agus Ibrahim, Mansor agus Abdullah, Ailias. (2015). Sustainable Wellbeing Objective Indicators: Basic Necessities, Complimentary Needs and Desired Opportunities.

Pallasmaa, Juhani. (2019). ‘Design for Sensory Reality, From Visuality to Existential Experience’, in Architectural Design, Special Issue: The Identity of the Architect: Culture agus Communication, Imleabhar 89, 6: 22‑27.

Panksepp, Jaak agus Panksepp, Jules. (2013). ‘Toward a cross-species understanding of empathy’, in Trends in neurosciences, Imleabhar 36, 8: 489-496. doi: 36. 10.1016/j. tins.2013.04.009.

Rural Urban Framework, agus 51N4E. (2021). The Things Around Us: 51N4E and Rural Urban Framework. (CCA/JOVIS Verlag).

Santayana, Georges. (1896). The Sense of Beauty

Shusterman, Richard. (2004). ‘Complexities of Aesthetic Experience: Response to Johnston’, in The Journal of Aesthetic Education, imleabhar 38, 4:109‑112

Starr, G. Gabriella. (2015). Feeling Beauty, The Neuroscience of Aesthetic Experience. (Cambridge Mass.: MIT Press).

Tronto, Joan C. (1998). ‘An Ethic of Care’, in Generations 22, 3

Wong, Paul. (2021). From Viktor Frankl’s Logotherapy to the Four Defining Characteristics of Self-Transcendence (ST). doi:10.31234/osf.io/76bm9.

Wu, Susie agus Fan, Peilei agus Chen, Jiquan. (2015). Incorporating Culture into Sustainable Development: A Cultural Sustainability Index Framework for Green Buildings. Sustainable Development. 24. 10.1002/sd.1608.

Wuthnow, Robert. (1978). ‘Peak Experiences: Some Empirical Tests’, in Journal of Humanistic Psychology, Imleabhar 18: 59‑76.

Zumthor, Peter. (2006). Atmospheres: Architectural Environments, Surrounding Objects. (Birkhäuser).

Dimitrova, Elena, Lavenir, Marie-Laure, McMahon, Paul, Mūrniece, Baiba, Musso, Stefano Francesco, Nagy, Gergely, Rauhut, Christoph, Rourke, Grellan D., Sciacchitano, Erminia agus Selfslagh, Bénédicte (eagrán athbhreithnithe Samhain 2020) European Quality Principles for EU-funded Interventions with potential impact upon Cultural Heritage.

An Coimisiún Eorpach, An Ard‑Stiúrthóireacht um Oideachas, an Óige, Spórt agus Cultúr. (2021) Towards a shared culture of architecture : investing in a high-quality living environment for everyone : tuarascáil ó ghrúpa saineolaithe na mBallstát ar Mhodh Oscailte Comhordúcháin (MOC), 2021, Oifig na bhFoilseachán

Inbhuanaithe

PÁIPÉIR AGUS TUARASCÁLACHA EOLAÍOCHA

Bakker, C., den Hollander, M, van Hinte, E., Zijlstra, Y. (2019). Products that Flow, BIS Publishers.

Brown, M., Haselsteiner, E., Apró, D., Kopeva, D., Luca, E., Pulkkinen, K., Vula Rizvanolli, B., (Eds.) (2018). Sustainability, Restorative to Regenerative. COST Action CA16114 RESTORE, Grúpa Oibre 1

An Coimisiún Eorpach, Ard‑Stiúrthóireacht an Taighde agus na Nuálaíochta. (2021). Evaluating the impact of nature-based solutions: a handbook for practitioners, Lucsamburg: Oifig Foilseachán an Aontais Eorpaigh.

An Coimisiún Eorpach, Ard‑Stiúrthóireacht an Taighde agus na Nuálaíochta, Schellnhuber, H., Widera, B., Kutnar, A., Organschi, A., Hafner, A., Hillebrandt, A., Murphy, O. Nakicenovic, N. (2022). Tuarascáil NEXUS ó Fhís Eorpach agus Bauhaus Eorpach Nua : conclúidí na Ceardlanna ArdLeibhéil ar ‘Taighde agus Nuálaíocht maidir le Bauhaus Eorpach Nua’, eagraithe ag Ard-Stiúrthóireacht an Taighde agus na Nuálaíochta agus an tAirmheán Comhpháirteach Taighde i gcomhpháirt lena chéile. Lucsamburg: Oifig Foilseachán an Aontais Eorpaigh.

Gibbons, L. V. (2020). ‘Regenerative - The New Sustainable?’, in Sustainability, 12,13: 5483, https://doi.org/10.3390/su12135483.

Haffmans, S., van Gelder, M., van Hinte, E., Zijlstra, Y. (2018). Poducts that Last, BIS Publishers.

Mang, P., Bill Reed, B. (2017). Update Reneregative Development and Design.

World Commission on Environment and Development. (1987). Our common future. Oxford: Oxford University Press.

Dodd, N., Cordella, M., Traverso, M.agus Donatello, S., Level(s) – A common EU framework of core sustainability indicators for office and residential buildings: Cuid 3: How to make performance assessments using Level(s) (Beta v1.0) , EUR 28898 EN, Oifig Foilseachán an Aontais Eorpaigh, 2017, ISBN 978-92-79-76907-8, doi:10.2760/95143, JRC109286

Cuimsitheach

PÁIPÉIR AGUS TUARASCÁLACHA EOLAÍOCHA

Collins-Foley, J., Ghorkhmazyan, M., Godfrey, L., Whatley, J. (2018). TAAP toolkit and guide for inclusive development. Washington, D.C.: World Learning.

Gardner, J., Marpillero-Colomina, A., Begault, L. - Gehl Institute. (2019). Inclusive Healthy Places. A Guide to Inclusion & Health in Public Space: Learning Globally to Transform Locally.

Gidley, J., Hampson, G., Wheeler, L., Bereded-Samuel, E. (2010). Cuimsiú sóisialta: Context, theory and practice.Community Interventions, arna n-aisghabháil ar 7.4.2022 ó https://ctb.ku.edu/en/table-of-contents/ analyze/where-to-start/participatory-approaches/main

Logie, C.H, Lacombe-Duncan, A., Lee-Foon, N., Ryan, S., Ramsay, H. (2016). ‘It’s for us -newcomers, LGBTQ persons, and HIV-positive persons. You feel free to be’: a qualitative study exploring social support group participation among African and Caribbean lesbian, gay, bisexual and transgender newcomers and refugees in Toronto, Canada.

Metha, V. (2013). Evaluating Public space.

Mey, E. (2021). Using an ecological approach to grasp the complexity of social inclusion around a person with a disability.

Ravindran, K., Kawale, K., Sinha, S., NaiduIndia, M. - Smart Cities Fellowship. (2019). ‘Design and Assessment Tool for Public Space. A citizen based platform to score & co-create public spaces - Project Report’, in Systems, Imleabhar 75: 229‑243.

West Sussex County Council, (2021). ‘West Sussex Inclusion Framework’, in Ambio, Imleabhar 48: 515–528, https://doi.org/10.1007/s13280-018-1109-9.

Zhou Stella, L. (2019). Understanding Inclusiveness in Public Space: Learning from Existing Approaches.

Prionsabail oibre

PÁIPÉIR AGUS TUARASCÁLACHA EOLAÍOCHA

Apostel, G. Berger, A. Briggs agus G. Michaud. (1972). Idirdhisciplíneach: Problems of Teaching and Research in Universities. Páras: OECD Publications.

Arnstein, S. R. (1969). ‘A Ladder of Citizen Participation’, in Journal of the American Institute of Planners, Imleabhar 35,4: 216‑224.

Community Tool Box. (1994). Analyzing Community Problems and Designing and Adapting Community Interventions » Caibidil 18. Deciding Where to Start » Roinn 2. Participatory Approaches to Planning Community Interventions » arna n-aisghabháil ar 7.4.2022 ó https://ctb. ku.edu/en/table-of-contents/analyze/where-to-start/participatory- approaches/main

Connor, D. M. (1988). ‘A New Ladder of Citizen Participation’ in National Civic Review, Imleabhar 77,3: 249-257.

Darbellay, F. (2015). ‘Rethinking inter- and transdisciplinarity: Undisciplined knowledge and the emergence of a new thought style’, in Futures, Imleabhar 65: 163-174

Ford, A., Barra, R., Dawson, R., Virgoa, J., Batty, M., Hall, J. (2019). ‘A

multi-scale urban integrated assessment framework for climate change studies: a flooding application’, in Computers, Environment and Urban Systems, Imleabhar 75: 229‑243.

Glaas, E., Hjerpe, M., Storbjork, S., Neset, T., Bohman, A., Muthumanickam, P., Johansson, J. (2019). ‘Developing transformative capacity through systematic assessments and visualization of urban climate transitions’, in Ambio, Imleabhar 48: 515–528, https://doi.org/10.1007/s13280-018-1109-9.

Hassenforder, E., Smajgl A. agus Ward, J. (2015). ‘Towards understanding participatory processes: Framework, application and results’, in Journal of Environmental Management, Imleabhar 157: 84-95.

ECFE (2010), ‘Multi-level Governance: A Conceptual Framework’, in Cities and Climate Change, OECD Publishing, Paris, https://doi.

org/10.1787/9789264091375-11-en.https://doi.org/10.1007/s11625- 021-01080-0

ECFE. (2020). ‘Addressing societal challenges using transdisciplinary research’, OECD Science, Technology and Industry Policy Papers, Uimh 88, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/0ca0ca45-en.

Parés, M., agus March, M. (2013). Guide to Evaluating Participatory Processes. Generalitat de Cataluna.

Purvis, B., Mao, Y., Robinson, D. (2022). ‘A multi-scale integrated assessment model to support urban sustainability’, in Sustainability Science, Imleabhar 17: 151–169. https://doi.org/10.1007/s11625-021-01080-0

Stember, M. (1991). ‘Advancing the social sciences through the interdisciplinary enterprise’ in The Social Science Journal, Imleabhar 28(1): 1-14.

Toomey, A. H., Markusson, N., Adams, E. agus Brockett, B. (2015). ‘Inter‑ and Trans‑disciplinary Research: A Critical Perspective’, in GSDR 2015 Brief.

van der Bijl, M. (2018). Transdisciplinary Innovation and Design. Medium.com.

Visseren-Hamakers, I. J. et al. (2021). ‘Transformative governance of biodiversity: insights for sustainable development’, in Current Opinion in Environmental Sustainability, Imleabhar 53: 20-28.