Ανανεώσιμη ενέργεια

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Οδηγία (ΕΕ) 2018/2001 για την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ;

• Θεσπίζει κοινό σύστημα προώθησης της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές* στους διαφόρους τομείς. Ειδικότερα:
  • θέτει έναν δεσμευτικό στόχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) για το μερίδιό της στο ενεργειακό μείγμα το 2030·
  • ρυθμίζει την αυτοκατανάλωση για πρώτη φορά· και
  • θεσπίζει ένα κοινό σύνολο κανόνων για τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στον ηλεκτρισμό, τη θέρμανση και την ψύξη, καθώς και στις μεταφορές στην ΕΕ.
• Αποσκοπεί στην αύξηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές με σκοπό την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, την προστασία του περιβάλλοντος και τη μείωση της ενεργειακής εξάρτησης της ΕΕ, συμβάλλοντας παράλληλα στην τεχνολογική και βιομηχανική υπεροχή της ΕΕ, στη δημιουργία θέσεων εργασίας και στην ανάπτυξη, μεταξύ άλλων και στις αγροτικές και απομονωμένες περιοχές.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Ανανεώσιμη ενέργεια

• Η προώθηση των ανανεώσιμων μορφών ενέργειας αποτελεί έναν από τους στόχους της ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ.
• Η αυξημένη χρήση ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές αποτελεί σημαντική συνιστώσα της δέσμης μέτρων που απαιτούνται για τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου και τη συμμόρφωση με τη συμφωνία του Παρισιού του 2015 και το πλαίσιο πολιτικής της ΕΕ για το κλίμα και την ενέργεια (2020 έως 2030).
• Η δέσμη μέτρων «Καθαρή ενέργεια για όλους τους Ευρωπαίους» καθορίζει ολοκληρωμένους κανόνες της ΕΕ για την ανανεώσιμη ενέργεια, την ενεργειακή απόδοση και τη διακυβέρνηση.

Τροποποιήσεις του 2023

• Η ΕΕ έχει επικαιροποιήσει τους κανόνες σχετικά με την ενέργεια στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής πράσινης συμφωνίας και της δέσμης προσαρμογής στον στόχο του 55 % (Fit for 55), σκοπός των οποίων είναι να διασφαλίσουν ότι οι εν λόγω κανόνες εναρμονίζονται με τον στόχο περί κλιματικής ουδετερότητας του 2050 και με τον στόχο για τη μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55 % μέχρι το 2030 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990.
• Οι εν λόγω κανόνες έχουν επίσης τροποποιηθεί προκειμένου να εφαρμοστεί το σχέδιο REPowerEU, το οποίο αποσκοπεί στη μείωση της εξάρτησης της ΕΕ από το ρωσικό πετρέλαιο και αέριο.
• • Η οδηγία έχει τροποποιηθεί από την οδηγία (EE) 2023/2413.

Η οδηγία περιλαμβάνει:

• κανόνες για αποδοτική και αγορακεντρική χρηματοδοτική στήριξη όσον αφορά την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές·
• προστασία των καθεστώτων στήριξης έναντι τροποποιήσεων που θέτουν σε κίνδυνο τα υφιστάμενα έργα·
• μηχανισμούς συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ, καθώς και μεταξύ κρατών μελών και τρίτων χωρών·
• κανόνες που βοηθούν τα ηλεκτρικά οχήματα και τις μπαταρίες να παρέχουν ευελιξία στο σύστημα ενέργειας τροφοδοτώντας το δίκτυο με ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, όταν αυτό είναι αναγκαίο·
• κανόνες οι οποίοι επιτρέπουν στους καταναλωτές να παράγουν τη δική τους ηλεκτρική ενέργεια, μεμονωμένα ή ως μέρος κοινοτήτων ανανεώσιμης ενέργειας, χωρίς αδικαιολόγητους περιορισμούς·
• ταχείες διαδικασίες αδειοδότησης για έργα ανανεώσιμης ενέργειας·
• ενισχυμένες απαιτήσεις για την υποστήριξη και τη χρήση βιομάζας για ενέργεια, προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος μη βιώσιμης παραγωγής βιοενέργειας.

Στόχοι

• Ένας δεσμευτικός συνολικός στόχος της τάξης του 42,5 % μέχρι το 2030 για το μερίδιο της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στη συνολική κατανάλωση ενέργειας της ΕΕ, με επιπλέον ενδεικτική αύξηση της τάξης του 2,5 % για την επίτευξη του στόχου του 45 %.
• Για τον τομέα μεταφορών, τα κράτη μέλη μπορούν να επιλέξουν ένα από τα παρακάτω:
  • έναν δεσμευτικό στόχο μείωσης κατά 14,5 % της έντασης εκπομπών αερίων θερμοκηπίου στις μεταφορές από τη χρήση ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές μέχρι το 2030· ή
  • ένα δεσμευτικό μερίδιο ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές τουλάχιστον της τάξης του 29 % στην τελική κατανάλωση ενέργειας στον τομέα των μεταφορών μέχρι το 2030.
• Για τον βιομηχανικό τομέα:
  • μια ενδεικτική ετήσια μέση αύξηση της χρήσης ανανεώσιμης ενέργειας της τάξης του 1,6 %·
  • το 42 % του υδρογόνου που χρησιμοποιείται στη βιομηχανία πρέπει να προέρχεται από καύσιμα από ανανεώσιμες πηγές μη βιολογικής προέλευσης μέχρι το 2030 και το ποσοστό αυτό πρέπει να αυξηθεί στο 60 % μέχρι το 2035.
• Για τον οικοδομικό τομέα και τον τομέα θέρμανσης και ψύξης:
  • ενδεικτικός στόχος τουλάχιστον της τάξης του 49 % όσον αφορά το ποσοστό ανανεώσιμης ενέργειας στα κτίρια το 2030·
  • σταδιακή αύξηση των στόχων όσον αφορά την ανανεώσιμη ενέργεια για θέρμανση και ψύξη κατά 0,8 % ανά έτος σε εθνικό επίπεδο μέχρι το 2026 και κατά 1,1 % από το 2026 μέχρι το 2030.

Πράξεις κατ’ εξουσιοδότηση και εκτελεστικές πράξεις

• Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει εγκρίνει πολλές κατ’ εξουσιοδότηση και εκτελεστικές πράξεις.
• Μεταξύ αυτών είναι και ο κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2021/2003, ο οποίος θεσπίζει τη δημιουργία πλατφόρμας για την ανάπτυξη της ανανεώσιμης ενέργειας της ΕΕ, με στόχο τη στήριξη των κρατών μελών που ενδιαφέρονται για μηχανισμούς συνεργασίας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και ιδίως για τις στατιστικές μεταβιβάσεις.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ;

• Η οδηγία (ΕΕ) 2018/2001 έπρεπε να μεταφερθεί στο εθνικό δίκαιο έως τις 30 Ιουνίου 2021.
• Η πλειονότητα των κανόνων που εισήγαγε η τροποποιητική οδηγία (EE) 2023/2413 πρέπει να μεταφερθούν στο εθνικό δίκαιο έως τις 21 Μαΐου 2025, αν και η πλειονότητα των κανόνων σχετικά με τις διαδικασίες αδειοδότησης πρέπει να μεταφερθούν στο εθνικό δίκαιο έως την 1η Ιουλίου 2024.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε:

• Ανανεώσιμη ενέργεια (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

ΒΑΣΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

Οδηγία (ΕΕ) 2018/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2018, για την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές (αναδιατύπωση) (ΕΕ L 328 της 21.12.2018, σ. 82-209).

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις της οδηγίας (EE) 2018/2001 έχουν ενσωματωθεί στο πρωτότυπο κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη έκδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.

Οδηγία (ΕΕ) 2023/2413 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Οκτωβρίου 2023, για την τροποποίηση της οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001, του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1999 και της οδηγίας 98/70/ΕΚ όσον αφορά την προώθηση της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, και την κατάργηση της οδηγίας (ΕΕ) 2015/652 του Συμβουλίου (ΕΕ L, 2023/2413, 31.10.2023).

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2023/1184 της Επιτροπής, της 10ης Φεβρουαρίου 2023, για τη συμπλήρωση της οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου με τη θέσπιση ενωσιακής μεθοδολογίας για τον καθορισμό λεπτομερών κανόνων για την παραγωγή υγρών και αέριων καυσίμων μεταφορών μη βιολογικής προέλευσης από ανανεώσιμες πηγές (ΕΕ L 157 της 20.6.2023, σ. 11-19).

Κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2023/1185 της Επιτροπής, της 10ης Φεβρουαρίου 2023, για τη συμπλήρωση της οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου με τη θέσπιση ελάχιστου ορίου για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου των καυσίμων ανακυκλωμένου άνθρακα και με τον καθορισμό μεθοδολογίας για την εκτίμηση της μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από υγρά και αέρια καύσιμα μεταφορών μη βιολογικής προέλευσης από ανανεώσιμες πηγές και από καύσιμα ανακυκλωμένου άνθρακα (ΕΕ L 157 της 20.6.2023, σ. 20-33).

Κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2023/1640 της Επιτροπής, της 5ης Ιουνίου 2023, σχετικά με τη μεθοδολογία για τον προσδιορισμό του μεριδίου των βιοκαυσίμων και των βιοαερίων για μεταφορές που παράγονται από την επεξεργασία βιομάζας με ορυκτά καύσιμα σε κοινή διαδικασία (ΕΕ L 205 της 18.8.2023, σ. 1-6).

Οδηγία (ΕΕ) 2023/1791 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Σεπτεμβρίου 2023, για την ενεργειακή απόδοση και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 2023/955 (αναδιατύπωση) (ΕΕ L 231 της 20.9.2023, σ. 1-111)

Κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2022/759 της Επιτροπής, της 14ης Δεκεμβρίου 2021, για την τροποποίηση του παραρτήματος VII της οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά μεθοδολογία για τον υπολογισμό της ποσότητας της ανανεώσιμης ενέργειας που χρησιμοποιείται για ψύξη και τηλεψύξη (ΕΕ L 139 της 18.5.2022, σ. 1-12).

Κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2021/2003 της Επιτροπής, της 6ης Αυγούστου 2021, για τη συμπλήρωση της οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου με τη δημιουργία της πλατφόρμας της Ένωσης για την ανάπτυξη της ανανεώσιμης ενέργειας (ΕΕ L 407 της 17.11.2021, σ. 4-8).

Κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2019/807 της Επιτροπής, της 13ης Μαρτίου 2019, για τη συμπλήρωση της οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τον καθορισμό των πρώτων υλών υψηλού κινδύνου έμμεσης αλλαγής της χρήσης γης για τις οποίες παρατηρείται σημαντική επέκταση της περιοχής παραγωγής σε εκτάσεις με υψηλά αποθέματα άνθρακα και για την πιστοποίηση των βιοκαυσίμων, βιορευστών και καυσίμων βιομάζας χαμηλού κινδύνου έμμεσης αλλαγής της χρήσης γης (ΕΕ L 133 της 21.5.2019, σ. 1-7).

Κανονισμός (EΕ) 2018/1999 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2018, για τη διακυβέρνηση της Ενεργειακής Ένωσης και της Δράσης για το Κλίμα, για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 663/2009 και (ΕΚ) αριθ. 715/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών 94/22/ΕΚ, 98/70/ΕΚ, 2009/31/ΕΚ, 2009/73/ΕΚ, 2010/31/ΕΕ, 2012/27/ΕΕ και 2013/30/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών 2009/119/ΕΚ και (ΕΕ) 2015/652 του Συμβουλίου και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 525/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 328 της 21.12.2018, σ. 1-77).

Βλέπε την ενοποιημένη έκδοση.

Οδηγία (ΕΕ) 2018/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2018, σχετικά με την τροποποίηση της οδηγίας 2012/27/ΕΕ για την ενεργειακή απόδοση (ΕΕ L 328 της 21.12.2018, σ. 210-230).

Οδηγία 2012/27/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2012, για την ενεργειακή απόδοση, την τροποποίηση των οδηγιών 2009/125/ΕΚ και 2010/30/ΕΕ και την κατάργηση των οδηγιών 2004/8/ΕΚ και 2006/32/ΕΚ (ΕΕ L 315 της 14.11.2012, σ. 1-56).

Βλέπε την ενοποιημένη έκδοση.

Οδηγία 98/70/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Οκτωβρίου 1998, σχετικά με την ποιότητα των καυσίμων βενζίνης και ντίζελ και την τροποποίηση της οδηγίας 93/12/ΕΟΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 350 της 28.12.1998, σ. 58-68).

Βλέπε την ενοποιημένη έκδοση.

τελευταία ενημέρωση 16.01.2024