ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) …/... ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ
της 2.6.2025
για τη θέσπιση παρέκκλισης από τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2019/2072 σχετικά με την εισαγωγή από τη Γουατεμάλα στο έδαφος της Ένωσης άρριζων μοσχευμάτων Calibrachoa spp., Petunia spp. και των υβριδίων τους προς φύτευση
Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ,
Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
Έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2016/2031 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Οκτωβρίου 2016, σχετικά με προστατευτικά μέτρα κατά των επιβλαβών για τα φυτά οργανισμών, την τροποποίηση των κανονισμών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ) αριθ. 228/2013, (ΕΕ) αριθ. 652/2014 και (ΕΕ) αριθ. 1143/2014, και την κατάργηση των οδηγιών του Συμβουλίου 69/464/ΕΟΚ, 74/647/ΕΟΚ, 93/85/ΕΟΚ, 98/57/ΕΚ, 2000/29/ΕΚ, 2006/91/ΕΚ και 2007/33/ΕΚ, και ιδίως το άρθρο 42α παράγραφος 1,
Εκτιμώντας τα ακόλουθα:
(1)Το άρθρο 7 σε συνδυασμό με το σημείο 18 του παραρτήματος VI του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) 2019/2072 απαγορεύει την εισαγωγή στην Ένωση φυτών προς φύτευση της οικογένειας Solanaceae από ορισμένες τρίτες χώρες.
(2)Αρκετά κράτη μέλη έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για την εισαγωγή άρριζων μοσχευμάτων προς φύτευση των ειδών Calibrachoa spp. και Petunia spp. και των υβριδίων τους (στο εξής: συγκεκριμένα φυτά) από τη Γουατεμάλα, από την οποία απαγορεύονται επί του παρόντος οι εμπορικές συναλλαγές. Τα εν λόγω κράτη μέλη και η Γουατεμάλα έχουν υποβάλει τεχνικό φάκελο που περιλαμβάνει τις διαδικασίες για την παραγωγή των συγκεκριμένων φυτών στη Γουατεμάλα.
(3)Τον Δεκέμβριο του 2023 η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (στο εξής: Αρχή) εξέδωσε επιστημονική γνώμη σχετικά με την εκτίμηση κινδύνου των άρριζων φυτών Petunia και Calibrachoa από τη Γουατεμάλα.
(4)Η Αρχή εντόπισε τους εξής οργανισμούς ως επιβλαβείς για τα συγκεκριμένα φυτά: Bactericera cockerelli (Šulc.), Bemisia tabaci Genn. (μη ευρωπαϊκός πληθυσμός), Chloridea virescens Fabricius, Eotetranychus lewisi (McGregor), Epitrix cucumeris (Harris), Epitrix subcrinita (Lec.), Helicoverpa zea (Boddie), Liriomyza huidobrensis (Blanchard), Liriomyza sativae Blanchard, Liriomyza trifolii (Burgess), ιός του χρυσού μωσαϊκού της πιπεριάς, ιός huasteco των κίτρινων νεύρων της πιπεριάς, Phenacoccus solenopsis Tinsley, Ralstonia pseudosolanacearum Safni et al., Ralstonia solanacearum (Smith) Yabuuchi et al. Emend. Safni et al., Spodoptera ornithogalli Guenée, ιός του καρουλιάσματος των φύλλων της κολοκύθας, ιός του έντονου καρουλιάσματος των φύλλων της τομάτας, ιός του κηλιδωτού μαρασμού της τομάτας, ιός του κίτρινου καρουλιάσματος των φύλλων της τομάτας και Xanthomonas vescicatoria (ex Doidge) Vauterin et al.
(5)Η Αρχή αξιολόγησε τα μέτρα μετριασμού του κινδύνου που περιγράφονται στον φάκελο για τους προσδιοριζόμενους επιβλαβείς οργανισμούς και εκτίμησε την πιθανότητα να είναι τα συγκεκριμένα φυτά απαλλαγμένα από τους εν λόγω επιβλαβείς οργανισμούς.
(6)Με βάση την εν λόγω γνώμη, τα μέτρα που είναι αναγκαία για την αντιμετώπιση του κινδύνου των εν λόγω επιβλαβών οργανισμών θα πρέπει να θεσπιστούν ως φυτοϋγειονομικές απαιτήσεις εισαγωγής, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι ο φυτοϋγειονομικός κίνδυνος από την εισαγωγή των συγκεκριμένων φυτών στην Ένωση μειώνεται σε αποδεκτό επίπεδο.
(7)Οι οργανισμοί Bactericera cockerelli (Šulc.), Bemisia tabaci Genn. (μη ευρωπαϊκός πληθυσμός), Eotetranychus lewisi (McGregor), Helicoverpa zea (Boddie), Liriomyza sativae Blanchard, ιός του χρυσού μωσαϊκού της πιπεριάς, ιός huasteco των κίτρινων νεύρων της πιπεριάς, Ralstonia pseudosolanacearum Safni et al., Ralstonia solanacearum (Smith) Yabuuchi et al. Emend. Safni et al., ιός του καρουλιάσματος των φύλλων της κολοκύθας και ιός του έντονου καρουλιάσματος των φύλλων της τομάτας παρατίθενται ως ενωσιακοί επιβλαβείς οργανισμοί καραντίνας στο παράρτημα II του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) 2019/2072.Οι οργανισμοί Liriomyza huidobrensis (Blanchard) και Liriomyza trifolii (Burgess) παρατίθενται ως επιβλαβείς οργανισμοί καραντίνας στις προστατευόμενες ζώνες στο παράρτημα III του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) 2019/2072.Οι οργανισμοί Epitrix cucumeris (Harris) και Epitrix subcrinita (Lec.) υπόκεινται στα μέτρα της εκτελεστικής απόφασης 2012/270/ΕΕ, ενώ οι οργανισμοί Chloridea virescens Fabricius και Spodoptera ornithogalli Guenée υπόκεινται στα μέτρα του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) 2022/1941. Τα συγκεκριμένα φυτά, δεδομένου ότι επί του παρόντος απαγορεύεται η είσοδός τους στο έδαφος της Ένωσης, δεν υπόκεινται στις ειδικές απαιτήσεις του παραρτήματος VII του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) 2019/2072.
(8)Ο ιός του κηλιδωτού μαρασμού της τομάτας, ο ιός του κίτρινου καρουλιάσματος των φύλλων της τομάτας και ο οργανισμός Xanthomonas vesicatoria (ex Doidge) Vauterin et al. απαριθμούνται στο παράρτημα IV του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) 2019/2072 ως ενωσιακοί ρυθμιζόμενοι επιβλαβείς οργανισμοί μη καραντίνας για προϊόντα εκτός των φυτών των Petunia spp. και Calibrachoa spp. Δεδομένου ότι οι εν λόγω επιβλαβείς οργανισμοί δεν έχουν προσδιοριστεί ως επιβλαβείς οργανισμοί που προκαλούν οικονομικό αντίκτυπο στην παραγωγή των Petunia spp. και Calibrachoa spp. στο έδαφος της Ένωσης, δεν θα πρέπει να θεωρούνται συγκεκριμένοι επιβλαβείς οργανισμοί για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού.
(9)Ο Phenacoccus solenopsis Tinsley δεν περιλαμβάνεται ως ενωσιακός επιβλαβής οργανισμός καραντίνας στο παράρτημα II του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) 2019/2072 και δεν έχει παρατηρηθεί σημαντικός αντίκτυπος στα φυτά-ξενιστές που έχουν προσβληθεί από τον εν λόγω επιβλαβή οργανισμό στο έδαφος της Ένωσης. Κατά συνέπεια, δεν είναι αναγκαίο να οριστούν απαιτήσεις εισαγωγής όσον αφορά τον εν λόγω επιβλαβή οργανισμό.
(10)Προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η είσοδος των συγκεκριμένων φυτών δεν θα ενέχει κίνδυνο εισόδου των συγκεκριμένων επιβλαβών οργανισμών στο έδαφος της Ένωσης, τα φυτά θα πρέπει να καλλιεργούνται από φυτά που κατάγονται από το έδαφος της Ένωσης, ώστε να αποτρέπεται η παρουσία επιβλαβών οργανισμών στο αρχικό υλικό.
(11)Η παραγωγή των συγκεκριμένων φυτών θα πρέπει να πραγματοποιείται σε εγκαταστάσεις παραγωγής που έχουν εγκριθεί από την εθνική υπηρεσία φυτοπροστασίας (ΕΥΦ) της Γουατεμάλας για την παραγωγή των συγκεκριμένων φυτών προς εξαγωγή στην Ένωση και έχουν ταυτοποιηθεί με μοναδικό κωδικό ιχνηλασιμότητας ο οποίος επιτρέπει στις αρμόδιες αρχές να προσδιορίζουν, σε περίπτωση εύρεσης συγκεκριμένου επιβλαβούς οργανισμού σε συγκεκριμένο φυτό στο έδαφος της Ένωσης, την εγκατάσταση παραγωγής από την οποία προέρχεται το εν λόγω συγκεκριμένο φυτό.
(12)Επιπλέον, για να διασφαλιστεί ότι τα συγκεκριμένα φυτά είναι απαλλαγμένα από τους συγκεκριμένους επιβλαβείς οργανισμούς, θα πρέπει να καλλιεργούνται υπό φυσική προστασία και να επιθεωρούνται πριν από την εξαγωγή.
(13)Δεδομένου ότι τα συμπτώματα της παρουσίας των συγκεκριμένων επιβλαβών οργανισμών ενδέχεται να μην είναι ακόμη ορατά στα άρριζα μοσχεύματα που εισάγονται στην Ένωση, μετά την εισαγωγή στο έδαφος της Ένωσης τα συγκεκριμένα φυτά θα πρέπει να φυτεύονται και να ριζοβολούν σε εγκαταστάσεις επαγγελματιών που είναι ειδικά εξουσιοδοτημένοι να εκδίδουν φυτοϋγειονομικά διαβατήρια για τα εν λόγω φυτά καταγωγής Γουατεμάλας ή επαγγελματιών για τους οποίους οι αρμόδιες αρχές εκδίδουν τα φυτοϋγειονομικά διαβατήρια, καθώς υπόκεινται σε τακτικές επίσημες επιθεωρήσεις. Οι επαγγελματίες που φυτεύουν προς ριζοβόληση ή καλλιεργούν τα συγκεκριμένα φυτά θα πρέπει να ενημερώνουν τις αρμόδιες αρχές πριν από την παραλαβή των συγκεκριμένων φυτών, ώστε οι εν λόγω αρχές να προγραμματίζουν εγκαίρως τις επίσημες επιθεωρήσεις.
(14)Προκειμένου τα συγκεκριμένα φυτά να μη μετακινηθούν πρώτα στις εγκαταστάσεις επαγγελματιών που δεν είναι εξουσιοδοτημένοι να εκδίδουν φυτοϋγειονομικά διαβατήρια για τα συγκεκριμένα φυτά, ο εισαγωγέας θα πρέπει να υποβάλει έγγραφο που έχει εκδώσει η αρμόδια αρχή και το οποίο επιβεβαιώνει ότι τα φυτά πρόκειται να μετακινηθούν στις εγκαταστάσεις επαγγελματιών οι οποίοι, σύμφωνα με το άρθρο 89 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/2031, είναι ειδικά εξουσιοδοτημένοι να εκδίδουν φυτοϋγειονομικά διαβατήρια για φυτά που ριζοβολούν ή καλλιεργούνται από τα συγκεκριμένα φυτά, ή στις εγκαταστάσεις επαγγελματιών για τους οποίους οι αρμόδιες αρχές εκδίδουν τα φυτοϋγειονομικά διαβατήρια για τα συγκεκριμένα φυτά.
(15)Δεδομένου ότι τα συγκεκριμένα φυτά δεν έχουν εισαχθεί στο έδαφος της Ένωσης μέχρι σήμερα και δεν υπάρχει ακόμη εμπειρία από το εν λόγω εμπόριο, τα συγκεκριμένα φυτά παρουσιάζουν φυτοϋγειονομικό κίνδυνο ο οποίος δεν έχει εκτιμηθεί ακόμη πλήρως. Ως εκ τούτου, οι απαιτήσεις που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό θα πρέπει να είναι προσωρινού χαρακτήρα σύμφωνα με το άρθρο 42α παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/2031.
(16)Τα μέτρα που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό είναι σύμφωνα με τη γνώμη της Μόνιμης Επιτροπής Φυτών, Ζώων, Τροφίμων και Ζωοτροφών,
ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:
Άρθρο 1
Ορισμοί
Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:
(1)«συγκεκριμένοι επιβλαβείς οργανισμοί»: Bactericera cockerelli (Šulc.), Bemisia tabaci Genn., Chloridea virescens Fabricius, Eotetranychus lewisi (McGregor), Epitrix cucumeris (Harris), Epitrix subcrinita (Lec.), Helicoverpa zea (Boddie), Liriomyza huidobrensis (Blanchard), Liriomyza sativae Blanchard, Liriomyza trifolii (Burgess), ιός του χρυσού μωσαϊκού της πιπεριάς, ιός huasteco των κίτρινων νεύρων της πιπεριάς, Ralstonia pseudosolanacearum Safni et al., Ralstonia solanacearum (Smith) Yabuuchi et al. Emend. Safni et al., Spodoptera ornithogalli Guenée, ιός του καρουλιάσματος των φύλλων της κολοκύθας και ιός του έντονου καρουλιάσματος των φύλλων της τομάτας·
(2)«συγκεκριμένα φυτά»: άρριζα μοσχεύματα των ειδών Calibrachoa spp. και Petunia spp. και των υβριδίων τους που προορίζονται για φύτευση, τα οποία καλλιεργούνται στη Γουατεμάλα και προέρχονται απευθείας από μητρικά φυτά που εισήχθησαν από την Ένωση.
Άρθρο 2
Παρέκκλιση από την απαγόρευση εισαγωγής των συγκεκριμένων φυτών στο έδαφος της Ένωσης
Κατά παρέκκλιση από το σημείο 18 του παραρτήματος VI του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) 2019/2072, η εισαγωγή των συγκεκριμένων φυτών στο έδαφος της Ένωσης επιτρέπεται με την επιφύλαξη της συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις που ορίζονται στο άρθρο 3 του παρόντος κανονισμού.
Άρθρο 3
Απαιτήσεις για την εισαγωγή των συγκεκριμένων φυτών στο έδαφος της Ένωσης και τη μετακίνησή τους εντός αυτού
1.Τα συγκεκριμένα φυτά μπορούν να εισαχθούν στην Ένωση μόνον εάν πληρούνται όλες οι ακόλουθες απαιτήσεις:
α)πριν από την έναρξη του εμπορίου, η εθνική υπηρεσία φυτοπροστασίας (στο εξής: ΕΥΦ) της Γουατεμάλας κοινοποίησε γραπτώς στην Επιτροπή τον κατάλογο των μέτρων που έχουν ως στόχο να διασφαλίσουν ότι πληρούνται οι απαιτήσεις που ορίζονται στο σημείο 1 του παραρτήματος I·
β)η ΕΥΦ της Γουατεμάλας υποβάλλει στην Επιτροπή, έως τις 31 Δεκεμβρίου κάθε έτους, τον κατάλογο των εγκαταστάσεων παραγωγής, με τους κωδικούς ιχνηλασιμότητάς τους, που έχουν εγκριθεί για εξαγωγή των συγκεκριμένων φυτών στην Ένωση το επόμενο ημερολογιακό έτος, και κοινοποιεί αμέσως κάθε τροποποίηση του εν λόγω καταλόγου·
γ)η ΕΥΦ της Γουατεμάλας υποβάλλει, έως τις 31 Μαρτίου κάθε έτους, ετήσια έκθεση στην Επιτροπή σχετικά με τις δραστηριότητες που πραγματοποιήθηκαν το προηγούμενο ημερολογιακό έτος, η οποία περιέχει όλα τα στοιχεία που παρατίθενται στο σημείο 2 του παραρτήματος I.
2.Προκειμένου τα συγκεκριμένα φυτά να εισαχθούν στο έδαφος της Ένωσης, ο εισάγων επαγγελματίας υποβάλλει έγγραφο που έχει εκδώσει η αρμόδια αρχή και το οποίο επιβεβαιώνει ότι ο επαγγελματίας που παραλαμβάνει τα συγκεκριμένα φυτά πληροί τις απαιτήσεις που ορίζονται στην παράγραφο 3.
3.Μετά την εισαγωγή τους στην Ένωση, τα συγκεκριμένα φυτά μπορούν να μετακινηθούν μόνο:
α)στις εγκαταστάσεις επαγγελματιών οι οποίοι, σύμφωνα με το άρθρο 89 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/2031, είναι ειδικά εξουσιοδοτημένοι να εκδίδουν φυτοϋγειονομικά διαβατήρια για φυτά που ριζοβολούν ή καλλιεργούνται από τα συγκεκριμένα φυτά· ή
β)στις εγκαταστάσεις επαγγελματιών για τους οποίους οι αρμόδιες αρχές εκδίδουν τα φυτοϋγειονομικά διαβατήρια για τα συγκεκριμένα φυτά.
Πριν από την παραλαβή των συγκεκριμένων φυτών, οι επαγγελματίες που αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο ενημερώνουν τις αρμόδιες αρχές σχετικά με την αναμενόμενη ημερομηνία άφιξης των εν λόγω φυτών και διατηρούν τον κωδικό ιχνηλασιμότητας που αναφέρεται στο παράρτημα I σημείο 1 στοιχείο γ) σημείο iii).
4.Τα φυτά που ριζοβολούν ή καλλιεργούνται απευθείας από τα συγκεκριμένα φυτά διατηρούνται χωριστά από οποιοδήποτε άλλο φυτό ευπαθές στους συγκεκριμένους επιβλαβείς οργανισμούς. Υποβάλλονται σε επίσημες επιθεωρήσεις τουλάχιστον μία φορά πριν μετακινηθούν για πρώτη φορά εκτός των εγκαταστάσεων του οικείου επαγγελματία και όσο το δυνατόν εγγύτερα στη χρονική στιγμή της μετακίνησής τους. Οι εν λόγω επιθεωρήσεις περιλαμβάνουν, σε περίπτωση υπόνοιας μόλυνσης, δειγματοληψία και μοριακές δοκιμές για τον ιό του χρυσού μωσαϊκού της πιπεριάς, τον ιό huasteco των κίτρινων νεύρων της πιπεριάς, τον ιό του καρουλιάσματος των φύλλων της κολοκύθας και τον ιό του έντονου καρουλιάσματος των φύλλων της τομάτας.
Σε περίπτωση ευρημάτων συγκεκριμένων επιβλαβών οργανισμών σε φυτά που έχουν ριζοβολήσει ή καλλιεργηθεί από τα συγκεκριμένα φυτά, τουλάχιστον όλα τα φυτά που είχαν ριζοβολήσει ή καλλιεργηθεί από την ίδια παρτίδα των συγκεκριμένων φυτών καταστρέφονται αμέσως και, κατά περίπτωση, οι αντίστοιχες εγκαταστάσεις καθαρίζονται και απολυμαίνονται.
5.Τα κράτη μέλη κοινοποιούν αμέσως στην Επιτροπή και στα άλλα κράτη μέλη κάθε εύρημα παρουσίας συγκεκριμένου επιβλαβούς οργανισμού στα συγκεκριμένα φυτά ή σε φυτά που έχουν ριζοβολήσει ή καλλιεργηθεί από τα συγκεκριμένα φυτά. Η Επιτροπή ενημερώνει αμέσως την ΕΥΦ της Γουατεμάλας σχετικά.
Εάν η ΕΥΦ της Γουατεμάλας ενημερωθεί για την παρουσία συγκεκριμένου επιβλαβούς οργανισμού σε συγκεκριμένα φυτά ή σε φυτά που έχουν ριζοβολήσει ή καλλιεργηθεί από τα συγκεκριμένα φυτά, η μονάδα παραγωγής από την οποία προέρχονται τα εν λόγω φυτά δεν εγκρίνεται πλέον για εξαγωγή στην Ένωση και η ΕΥΦ της Γουατεμάλας διαγράφει αμέσως την εν λόγω μονάδα παραγωγής από τον κατάλογο των εγκεκριμένων εγκαταστάσεων παραγωγής που αναφέρεται στην παράγραφο 1 στοιχείο β), έως ότου αποδειχθεί ότι έχει αποκατασταθεί η απαλλαγή από επιβλαβείς οργανισμούς.
Άρθρο 4
Τροποποίηση του παραρτήματος VI του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) 2019/2072
Το παράρτημα VI του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) 2019/2072 τροποποιείται σύμφωνα με το κείμενο του παραρτήματος II.
Άρθρο 5
Έναρξη ισχύος και εφαρμογή
Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.
Εφαρμόζεται έως τις 30 Απριλίου 2028.
Βρυξέλλες, 2.6.2025
Για την Επιτροπή
Η Πρόεδρος
Ursula VON DER LEYEN