(1)

Η Εποπτεύουσα Αρχή της ΕΖΕΣ (στο εξής “η αρχή”) εξέδωσε το 1994 τις πρώτες της κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις για τη διάσωση και την αναδιάρθρωση προβληματικών επιχειρήσεων (2). Μία νέα εκδοχή των κατευθυντηρίων γραμμών θεσπίστηκε το 1999 (3).

(2)

Με την παρούσα εκδοχή των κατευθυντηρίων γραμμών, το κείμενο των οποίων βασίζεται σε προηγούμενες εκδοχές, η αρχή επιθυμεί να επιφέρει ορισμένες αλλαγές και διευκρινίσεις που υπαγορεύονται από διάφορους λόγους (4).

(3)

Η απόσυρση αναποτελεσματικών επιχειρήσεων αποτελεί σύνηθες φαινόμενο της λειτουργίας της αγοράς. Δεν μπορεί να καταστεί κανόνας η διάσωση προβληματικών εταιρειών από το κράτος. Οι ενισχύσεις για τη διάσωση και την αναδιάρθρωση προβληματικών επιχειρήσεων οδήγησαν σε ορισμένες από τις πιο αμφιλεγόμενες περιπτώσεις κρατικών ενισχύσεων στο παρελθόν και συγκαταλέγονται μεταξύ των πλέον νοθευτικών μορφών κρατικής ενίσχυσης. Ως εκ τούτου, η γενική αρχή της απαγόρευσης κρατικών ενισχύσεων όπως ορίζεται στη συμφωνία για τον ΕΟΧ πρέπει να παραμείνει ο κανόνας και περιορισμένες να είναι οι παρεκκλίσεις από το συγκεκριμένο κανόνα.

(4)

Ενισχύεται περαιτέρω η αρχή της “εφάπαξ ενίσχυσης”, ώστε να αποτραπεί το ενδεχόμενο να χρησιμοποιούνται επανειλημμένες ενισχύσεις διάσωσης ή αναδιάρθρωσης για να διατηρηθούν επιχειρήσεις σε λειτουργία με τεχνητό τρόπο.

(5)

Οι κατευθυντήριες γραμμές του 1999 προέβαιναν σε διάκριση μεταξύ ενισχύσεων διάσωσης και ενισχύσεων αναδιάρθρωσης, σύμφωνα με την οποία οι ενισχύσεις διάσωσης ορίζονται ως προσωρινή συνδρομή, ώστε να μπορέσει μία προβληματική επιχείρηση να συνεχίσει τις δραστηριότητές της κατά το χρόνο που απαιτείται για την επεξεργασία σχεδίου αναδιάρθρωσης ή εκκαθάρισης. Κατ’ αρχήν, κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης δεν λαμβάνονται μέτρα αναδιάρθρωσης χρηματοδοτούμενα από κρατικές ενισχύσεις. Εντούτοις, αυτή η αυστηρή διάκριση μεταξύ διάσωσης και αναδιάρθρωσης οδήγησε σε δυσχέρειες. Οι προβληματικές επιχειρήσεις μπορεί ήδη να χρειάζεται να λάβουν ορισμένα επείγοντα διαρθρωτικά μέτρα για να σταματήσουν ή να μειώσουν την επιδείνωση της οικονομικής τους κατάστασης στη φάση της διάσωσης. Ως εκ τούτου, οι παρούσες κατευθυντήριες γραμμές διευρύνουν την έννοια “της ενίσχυσης διάσωσης”, ώστε να δοθεί η δυνατότητα στο δικαιούχο να λάβει επείγοντα μέτρα, ακόμα και διαρθρωτικού χαρακτήρα, όπως το άμεσο κλείσιμο μιας θυγατρικής ή άλλη μορφή εγκατάλειψης ζημιογόνων δραστηριοτήτων. Δεδομένου του επείγοντος χαρακτήρα αυτών των ενισχύσεων, θα πρέπει να δοθεί η ευκαιρία στα κράτη της ΕΖΕΣ να επιλέγουν μία απλοποιημένη διαδικασία για να επιτύχουν την έγκριση αυτών των ενισχύσεων.

(6)

Όσον αφορά τις ενισχύσεις αναδιάρθρωσης, με βάση τις κατευθυντήριες γραμμές του 1994, οι κατευθυντήριες γραμμές του 1999 συνέχισαν να αξιώνουν την ουσιαστική συμβολή του δικαιούχου της αναδιάρθρωσης. Στο πλαίσιο αυτής της αναθεώρησης, είναι ενδεδειγμένο να επιβεβαιωθεί εκ νέου με μεγαλύτερη σαφήνεια ότι αυτή η συμβολή πρέπει να είναι πραγματική και απαλλαγμένη ενίσχυσης. Η συμβολή του δικαιούχου εξυπηρετεί διττό στόχο: από τη μία πλευρά, θα καταδειχθεί ότι οι αγορές (ιδιοκτήτες, πιστωτές) πιστεύουν στη σκοπιμότητα της επιστροφής σε βιωσιμότητα εντός εύλογης χρονικής περιόδου. Από την άλλη πλευρά, θα εξασφαλίσει ότι η ενίσχυση αναδιάρθρωσης περιορίζεται στο ελάχιστο αναγκαίο για την αποκατάσταση της βιωσιμότητας, ενώ περιορίζει τη νόθευση του ανταγωνισμού. Σχετικά με το θέμα αυτό, η αρχή θα απαιτεί επίσης αντισταθμιστικά μέτρα ώστε να ελαχιστοποιούνται οι επιπτώσεις για τους ανταγωνιστές.

(7)

Η χορήγηση ενισχύσεων διάσωσης ή αναδιάρθρωσης σε προβληματικές επιχειρήσεις μπορεί να θεωρηθεί νόμιμη μόνον υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Παραδείγματος χάριν, μπορεί να είναι δικαιολογημένη για λόγους περιφερειακής ή κοινωνικής πολιτικής, λόγω της ανάγκης να ληφθεί υπόψη ο επωφελής για την οικονομία ρόλος των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ), ή ακόμη, κατ’ εξαίρεση, επειδή κρίνεται σκόπιμο να διατηρηθεί μία ανταγωνιστική διάρθρωση της αγοράς, όταν η εξαφάνιση ορισμένων επιχειρήσεων μπορεί να οδηγήσει σε μονοπωλιακή ή στενά ολιγοπωλιακή κατάσταση. Από την άλλη πλευρά, δεν μπορεί να θεωρηθεί δικαιολογημένη η τεχνητή διατήρηση στη ζωή επιχείρησης σε τομέα με μακροπρόθεσμη διαρθρωτική πλεονάζουσα ικανότητα ή όταν αυτή μπορεί να επιβιώσει μόνο κατόπιν επαναλαμβανόμενων κρατικών παρεμβάσεων.

(8)

Δεν υπάρχει ορισμός ΕΟΧ για το τι συνιστά μία “προβληματική επιχείρηση”. Ωστόσο, κατά την έννοια των παρουσών κατευθυντηρίων γραμμών, η αρχή θεωρεί ότι μία επιχείρηση είναι προβληματική εφόσον δεν είναι ικανή, με δικούς της οικονομικούς πόρους ή με τους πόρους που μπορεί να λάβει από τους ιδιοκτήτες/μετόχους της ή τους πιστωτές της, να ανακόψει τη ζημιογόνο πορεία της, η οποία, ελλείψει εξωτερικής κρατικής παρέμβασης είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα την καταδικάσει βραχυπρόθεσμα ή μεσοπρόθεσμα σε οικονομική εξαφάνιση.

(9)

Συγκεκριμένα, μια επιχείρηση καταρχήν και ανεξαρτήτως μεγέθους θεωρείται προβληματική, κατά την έννοια των παρουσών κατευθυντήριων γραμμών, στις ακόλουθες περιπτώσεις:

(10)

Ακόμη και στην περίπτωση που δεν υφίσταται καμία από τις περιστάσεις της παραγράφου 9, μια εταιρεία μπορεί να συνεχίσει να θεωρείται προβληματική, ιδίως όταν υπάρχουν οι συνήθεις ενδείξεις προβληματικής επιχείρησης όπως για παράδειγμα αύξηση των ζημιών, μείωση του κύκλου εργασιών, διόγκωση των αποθεμάτων, πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα, μείωση της ταμειακής ροής, αυξανόμενη δανειοληψία, αύξηση των οικονομικών επιβαρύνσεων καθώς και εξασθένιση ή εξαφάνιση της αξίας του καθαρού ενεργητικού. Στις σοβαρότερες περιπτώσεις, η επιχείρηση μπορεί να έχει ήδη καταστεί αφερέγγυα ή να αποτελεί αντικείμενο συλλογικής πτωχευτικής διαδικασίας σύμφωνα με τις διατάξεις του εθνικού δικαίου που διέπει τη λειτουργία της. Στην τελευταία περίπτωση, οι παρούσες κατευθυντήριες γραμμές ισχύουν για κάθε ενίσχυση που χορηγείται στο πλαίσιο παρόμοιας διαδικασίας και η οποία επιτρέπει στην επιχείρηση να συνεχίσει τη δραστηριότητά της. Σε κάθε περίπτωση, μία προβληματική επιχείρηση είναι επιλέξιμη μόνο εφόσον αποδεδειγμένα αδυνατεί να εξασφαλίσει την ανάκαμψή της με δικούς της πόρους ή με τη λήψη κεφαλαίων από τους ιδιοκτήτες/μετόχους της ή από πηγές της αγοράς.

(11)

Στο πλαίσιο των παρουσών κατευθυντήριων γραμμών, μία νεοσύστατη επιχείρηση δεν είναι επιλέξιμη για ενισχύσεις διάσωσης ή αναδιάρθρωσης, ακόμη και αν η αρχική της χρηματοοικονομική θέση είναι επισφαλής. Τούτο ισχύει, για παράδειγμα, όταν μια νέα επιχείρηση έχει προκύψει από την εκκαθάριση προϋπάρχουσας επιχείρησης ή έχει εξαγοράσει απλώς το ενεργητικό της. Μία επιχείρηση καταρχήν θεωρείται νεοσύστατη για τα πρώτα τρία έτη μετά την έναρξη λειτουργίας στον οικείο τομέα δραστηριοτήτων. Μόνο μετά την παρέλευση αυτής της περιόδου καθίσταται επιλέξιμη για ενισχύσεις διάσωσης ή αναδιάρθρωσης, υπό τον όρο ότι:

(12)

Μια εταιρεία που ανήκει σε ευρύτερο επιχειρηματικό όμιλο ή έχει εξαγορασθεί από αυτόν δεν είναι καταρχήν επιλέξιμη για ενισχύσεις διάσωσης ή αναδιάρθρωσης, εκτός εάν μπορεί να αποδειχθεί ότι η εταιρεία έχει εγγενείς δυσχέρειες οι οποίες δεν έχουν προκύψει από την αυθαίρετη κατανομή των δαπανών στο εσωτερικό του ομίλου και ότι οι δυσχέρειες αυτές είναι τόσο σοβαρές ώστε να μη μπορούν να αντιμετωπιστούν από τον ίδιο τον όμιλο. Όταν μια προβληματική επιχείρηση συστήνει θυγατρική, η θυγατρική αυτή μαζί με την προβληματική επιχείρηση που την ελέγχει θεωρούνται όμιλος και μπορούν να λαμβάνουν ενισχύσεις σύμφωνα με τις όρους που προβλέπονται στην παρούσα παράγραφο.

(13)

Οι ενισχύσεις διάσωσης και αναδιάρθρωσης διέπονται από τις ίδιες κατευθυντήριες γραμμές, διότι και στις δύο περιπτώσεις οι κρατικές αρχές βρίσκονται αντιμέτωπες με μια προβληματική επιχείρηση και η διάσωση και αναδιάρθρωση αποτελούν συχνά δύο σκέλη μιας ενιαίας πράξης, έστω και αν στηρίζονται σε διαφορετικούς μηχανισμούς.

(14)

Οι ενισχύσεις διάσωσης αποτελούν από τη φύση τους προσωρινή και ανακλητή συνδρομή. Κύριος στόχος τους είναι να επιτρέψουν σε μία προβληματική επιχείρηση να συνεχίσει τις δραστηριότητές της κατά το χρόνο που απαιτείται για την επεξεργασία σχεδίου αναδιάρθρωσης ή εκκαθάρισης. Η γενική αρχή είναι ότι οι ενισχύσεις διάσωσης επιτρέπουν να υποστηριχθεί προσωρινά μία εταιρεία που αντιμετωπίζει σημαντική επιδείνωση της οικονομικής της κατάστασης η οποία χαρακτηρίζεται από οξεία κρίση ρευστότητας ή από τεχνική αφερεγγυότητα. Αυτή η προσωρινή υποστήριξη θα επιτρέψει στην επιχείρηση να αναλύσει τις συνθήκες που δημιούργησαν τις δυσκολίες και να αναπτύξει κατάλληλο σχέδιο για την αντιμετώπισή τους. Επιπλέον, η ενίσχυση διάσωσης πρέπει να περιορίζεται στο ελάχιστο αναγκαίο. Με άλλα λόγια, η ενίσχυση διάσωσης, η οποία δεν υπερβαίνει τους έξι μήνες, προσφέρει μία σύντομη ανάπαυλα στην προβληματική επιχείρηση. Η ενίσχυση πρέπει να συνίσταται σε ενίσχυση ρευστότητας υπό τη μορφή εγγυήσεων δανείου ή δανείων, με επιτόκια ανάλογα εκείνων που ισχύουν για τα δάνεια προς υγιείς επιχειρήσεις και ιδιαίτερα με τα επιτόκια αναφοράς που ορίζει η Επιτροπή. Διαρθρωτικά μέτρα τα οποία δεν απαιτούν άμεση δράση, όπως για παράδειγμα η αναπόφευκτη και αυτόματη συμμετοχή του κράτους στα κεφάλαια της επιχείρησης, δεν μπορούν να χρηματοδοτηθούν με ενισχύσεις διάσωσης.

(15)

Μόλις καταρτιστεί σχέδιο αναδιάρθρωσης ή εκκαθάρισης για το οποίο έχει ζητηθεί ενίσχυση και μόλις αυτό τεθεί σε εφαρμογή, κάθε περαιτέρω ενίσχυση θεωρείται ενίσχυση αναδιάρθρωσης. Μαζί με την ενίσχυση διάσωσης μπορούν να ληφθούν μέτρα που χρειάζεται να εφαρμοστούν αμέσως ώστε να σταματήσουν οι ζημίες συμπεριλαμβανομένων των διαρθρωτικών μέτρων (για παράδειγμα, άμεση απόσυρση από ζημιογόνες δραστηριότητες) υπό τις προϋποθέσεις που αναφέρονται στο τμήμα 16.3.1 για τις μεμονωμένες ενισχύσεις και στο τμήμα 16.4.3 για τα καθεστώτα ενισχύσεων. Εκτός από τις περιπτώσεις που γίνεται χρήση της απλοποιημένης διαδικασίας που ορίζεται στο τμήμα 16.3.1.2 τα κράτη της ΕΖΕΣ χρειάζεται να αποδείξουν ότι υπάρχει ανάγκη άμεσης λήψης παρόμοιων διαρθρωτικών μέτρων. Οι ενισχύσεις διάσωσης δε μπορούν κανονικά να χορηγηθούν για οικονομική αναδιάρθρωση.

(16)

Αντίθετα, η αναδιάρθρωση βασίζεται σε ένα εφικτό, συγκροτημένο και διεξοδικό σχέδιο για την αποκατάσταση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας μίας επιχείρησης. Η αναδιάρθρωση συνήθως περιλαμβάνει ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα στοιχεία: την αναδιοργάνωση και τον εξορθολογισμό των δραστηριοτήτων της επιχείρησης σε αποτελεσματικότερη βάση, μέτρο που κατά κανόνα συνεπάγεται την εγκατάλειψη ζημιογόνων δραστηριοτήτων, την αναδιάρθρωση των υφιστάμενων δραστηριοτήτων που μπορούν να καταστούν εκ νέου ανταγωνιστικές και, ενδεχομένως, τη διαφοροποίηση του αντικειμένου προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης νέων βιώσιμων δραστηριοτήτων. Η υλική αναδιάρθρωση συνήθως, πρέπει να συνοδεύεται από χρηματοοικονομική αναδιάρθρωση (εισφορές κεφαλαίου, μείωση του χρέους). Εντούτοις, τα μέτρα αναδιάρθρωσης κατά την έννοια των παρουσών κατευθυντήριων γραμμών δεν είναι δυνατό να περιορίζονται σε χρηματοοικονομική ενίσχυση για την αποκατάσταση των ζημιών του παρελθόντος, αλλά πρέπει να κατατείνουν στην άρση των αιτίων που προκάλεσαν τις ζημίες.

(17)

Οι παρούσες κατευθυντήριες γραμμές ισχύουν για τις επιχειρήσεις όλων των κλάδων που καλύπτει η συμφωνία για τον ΕΟΧ με την επιφύλαξη της σχετικής έγκρισης της αρχής, σύμφωνα με το άρθρο 62 της συμφωνίας για τον ΕΟΧ, με την επιφύλαξη ειδικών κατά κλάδους κανόνων σχετικά με τις προβληματικές επιχειρήσεις (9).

(18)

Το άρθρο 61 παράγραφοι 2 και 3 της συμφωνίας ΕΟΧ προβλέπει το ενδεχόμενο να θεωρηθούν συμβιβάσιμες με την κοινή αγορά οι ενισχύσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 61 παράγραφος 1. Πέραν της περίπτωσης των ενισχύσεων που προβλέπονται από το άρθρο 61 παράγραφος 2, και ιδιαίτερα ενισχύσεων που αποβλέπουν στην αποκατάσταση ζημιών από θεομηνίες ή άλλα έκτακτα γεγονότα που δεν εξετάζονται εδώ, η μόνη νομική βάση για να θεωρηθούν συμβιβάσιμες ενισχύσεις προς προβληματικές επιχειρήσεις είναι το άρθρο 61 παράγραφος 3 στοιχείο γ). Βάσει της διάταξης αυτής, η αρχή έχει τη δυνατότητα να εγκρίνει “ενισχύσεις για την προώθηση της αναπτύξεως ορισμένων οικονομικών δραστηριοτήτων (…) εφόσον δεν αλλοιώνουν τους όρους των συναλλαγών κατά τρόπο που θα αντέκειτο προς το κοινό συμφέρον.”. Τούτο ιδίως μπορεί να συμβαίνει στην περίπτωση που η ενίσχυση είναι αναγκαία για την επανόρθωση διαφορών που προκαλούνται από αδυναμίες της αγοράς ή για να εξασφαλισθεί η οικονομική και κοινωνική συνοχή.

(19)

Δεδομένου ότι απειλείται η ίδια της η ύπαρξη, μια προβληματική επιχείρηση δεν μπορεί να θεωρηθεί το ενδεδειγμένο μέσο για την προώθηση στόχων που υπάγονται σε άλλες δημόσιες πολιτικές μέχρις ότου εξασφαλιστεί η βιωσιμότητά της. Ως εκ τούτου, η αρχή θεωρεί ότι οι ενισχύσεις σε προβληματικές επιχειρήσεις μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη οικονομικών δραστηριοτήτων χωρίς να επηρεάζουν τις συναλλαγές σε βάρος του συμφέροντος του ΕΟΧ μόνον εφόσον τηρούνται οι όροι που εκτίθενται στις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές. Σε περιπτώσεις που οι επιχειρήσεις που πρόκειται να λάβουν ενισχύσεις διάσωσης ή αναδιάρθρωσης είναι εγκατεστημένες σε ενισχυόμενες περιοχές, η αρχή λαμβάνει υπόψη τους περιφερειακούς παράγοντες που αναφέρονται στο άρθρο 61 παράγραφος 3 στοιχεία α) και γ) της συμφωνίας ΕΟΧ, όπως αναλύεται στα σημεία 54-55.

(20)

Η αρχή θα προσδώσει ιδιαίτερη προσοχή στην ανάγκη να αποτραπεί χρήση των συγκεκριμένων κατευθυντηρίων γραμμών για να καταστρατηγηθούν οι αρχές που ορίζονται σε υφιστάμενα πλαίσια και κατευθυντήριες γραμμές.

(21)

Η αξιολόγηση των ενισχύσεων διάσωσης ή των ενισχύσεων αναδιάρθρωσης δεν πρέπει να επηρεάζεται από μεταβολές του ιδιοκτησιακού καθεστώτος της ενισχυόμενης επιχείρησης.

(22)

Όταν έχει προηγουμένως χορηγηθεί σε προβληματική επιχείρηση παράνομη ενίσχυση, σε σχέση με την οποία η αρχή έχει εκδώσει αρνητική απόφαση με εντολή επιστροφής, και η επιστροφή αυτή δεν έχει πραγματοποιηθεί, σύμφωνα με το άρθρο 14 του μέρους ΙΙ του πρωτοκόλλου 3 της συμφωνίας μεταξύ των κρατών της ΕΖΕΣ για τη θέσπιση Εποπτεύουσας Αρχής και Δικαστηρίου (στο εξής η συμφωνία περί εποπτείας και δικαστηρίου) (10), η αξιολόγηση κάθε ενίσχυσης διάσωσης και αναδιάρθρωσης, που πρόκειται να χορηγηθεί στην ίδια επιχείρηση πρέπει να συνεκτιμά πρώτον το σωρευτικό αποτέλεσμα των παλαιών και των νέων ενισχύσεων και δεύτερον το γεγονός ότι οι παλαιές ενισχύσεις δεν έχουν επιστραφεί (11).

(23)

Το παρόν κεφάλαιο αφορά αποκλειστικά τα μέτρα ενίσχυσης που κοινοποιούνται μεμονωμένα στην αρχή. Υπό ορισμένες προϋποθέσεις, η αρχή μπορεί να εγκρίνει καθεστώτα ενισχύσεων διάσωσης ή αναδιάρθρωσης. Οι προϋποθέσεις για την έγκριση τέτοιων καθεστώτων περιλαμβάνονται στο τμήμα 16.4.

(24)

Για να εγκριθούν από την αρχή, οι ενισχύσεις διάσωσης όπως ορίζονται στην παράγραφο 14 πρέπει:

(25)

Σε περίπτωση που το κράτος της ΕΖΕΣ υποβάλει σχέδιο αναδιάρθρωσης εντός έξι μηνών από την ημερομηνία έγκρισης ή, στην περίπτωση μη κοινοποιηθείσας ενίσχυσης, από την ημερομηνία εφαρμογής του μέτρου, η προθεσμία εντός της οποίας πρέπει να επιστραφεί το δάνειο ή να τεθεί τέλος στην εγγύηση παρατείνεται μέχρις ότου η αρχή εκδώσει την απόφασή της σχετικά με το σχέδιο, εκτός εάν αποφασίσει ότι η παράταση αυτή δεν είναι δικαιολογημένη.

(26)

Με την επιφύλαξη του άρθρου 23 του μέρους II του πρωτοκόλλου 3 της συμφωνίας περί εποπτείας και δικαστηρίου και ενδεχόμενης προσφυγής στο Δικαστήριο της ΕΖΕΣ σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 2 δεύτερο εδάφιο του μέρους Ι του πρωτοκόλλου 3 της συμφωνίας περί εποπτείας και δικαστηρίου, η αρχή θα κινήσει τη διαδικασία του άρθρου 1 παράγραφος 2 του μέρους Ι του πρωτοκόλλου 3 της συμφωνίας περί εποπτείας και δικαστηρίου σε περίπτωση που το κράτος της ΕΖΕΣ δε μπορέσει να κοινοποιήσει:

(27)

Σε κάθε περίπτωση, η αρχή μπορεί να αποφασίσει να κινήσει αυτή τη διαδικασία, με την επιφύλαξη του άρθρου 23 του μέρους II του πρωτοκόλλου 3 της συμφωνίας περί εποπτείας και δικαστηρίου και του ενδεχόμενου προσφυγής στο Δικαστήριο της ΕΖΕΣ σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 2 δεύτερο εδάφιο του μέρους Ι του πρωτοκόλλου 3 της συμφωνίας περί εποπτείας και δικαστηρίου, εάν θεωρεί ότι έχει γίνει κακή χρήση του δανείου ή της εγγύησης ή ότι, μετά την πάροδο της εξάμηνης προθεσμίας, η αδυναμία επιστροφής της ενίσχυσης δεν είναι πλέον δικαιολογημένη.

(28)

Η έγκριση ενισχύσεων διάσωσης δεν προδικάζει αναγκαστικά τη μετέπειτα έγκριση ενισχύσεων βάσει σχεδίου αναδιάρθρωσης· οι ενισχύσεις αυτές θα πρέπει να αξιολογηθούν με βάση τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους.

(29)

Η αρχή θα προσπαθήσει, στο μέτρο του δυνατού, να λάβει απόφαση εντός μηνός σε σχέση με τις ενισχύσεις διάσωσης που πληρούν όλες τις προϋποθέσεις που ορίζονται στο τμήμα 16.3.1.1 και τις ακόλουθες σωρευτικές απαιτήσεις:

(30)

Οι ενισχύσεις αναδιάρθρωσης δημιουργούν ιδιαίτερα προβλήματα ανταγωνισμού, δεδομένου ότι μπορεί να μετατοπίσουν άνισα το βάρος της διαρθρωτικής προσαρμογής και των κοινωνικών και οικονομικών προβλημάτων σε άλλους παραγωγούς οι οποίοι δε λαμβάνουν ενίσχυση και σε άλλα συμβαλλόμενα μέρη της συμφωνίας για τον ΕΟΧ. Για το λόγο αυτόν, οι ενισχύσεις αναδιάρθρωσης κατά γενικό κανόνα επιτρέπονται μόνο σε περιπτώσεις στις οποίες μπορεί να αποδειχθεί ότι η έγκριση της ενίσχυσης δεν είναι αντίθετη με το συμφέρον του ΕΟΧ. Τούτο ισχύει μόνον εφόσον πληρούνται αυστηρά κριτήρια και εφόσον είναι βέβαιο ότι οι ενδεχόμενες νοθεύσεις του ανταγωνισμού θα αντισταθμιστούν από τα οφέλη που θα προκύψουν από την επιβίωση της επιχείρησης (για παράδειγμα, όταν είναι σαφές ότι οι καθαρές επιπτώσεις από τις απολύσεις που θα προκληθούν σε περίπτωση που κλείσει η επιχείρηση, σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις για τους προμηθευτές της, θα όξυναν τα προβλήματα απασχόλησης, ή, κατ’ εξαίρεση, ότι η εξαφάνιση της επιχείρησης θα οδηγούσε σε μονοπωλιακή ή στενά ολιγοπωλιακή κατάσταση) και εφόσον, κατ’ αρχήν, προβλέπονται επαρκή αντισταθμιστικά μέτρα υπέρ των ανταγωνιστών.

(31)

Με την επιφύλαξη των ειδικών διατάξεων για τις ενισχυόμενες περιοχές και τις ΜΜΕ (βλ. σημεία 54, 55, 56, και 58), η αρχή εγκρίνει ενισχύσεις μόνο υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

(32)

Η επιχείρηση πρέπει να χαρακτηρίζεται προβληματική κατά την έννοια των παρουσών κατευθυντηρίων γραμμών (βλ. σημεία 8-12).

(33)

Η χορήγηση της ενίσχυσης πρέπει να εξαρτάται από την εφαρμογή του σχεδίου αναδιάρθρωσης το οποίο πρέπει να εγκρίνεται από την αρχή σε όλες τις περιπτώσεις μεμονωμένων ενισχύσεων, εκτός από την περίπτωση των ΜΜΕ, όπως ορίζεται στο τμήμα 16.3.2.5.

(34)

Το σχέδιο αναδιάρθρωσης, η διάρκεια του οποίου πρέπει να είναι όσο το δυνατό βραχύτερη, πρέπει να επιτρέπει την αποκατάσταση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας της επιχείρησης μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα και να βασίζεται σε ρεαλιστικές υποθέσεις όσον αφορά τις μελλοντικές συνθήκες λειτουργίας. Η ενίσχυση αναδιάρθρωσης πρέπει, επομένως, να συνδέεται με ένα βιώσιμο σχέδιο αναδιάρθρωσης, για το οποίο το κράτος της ΕΖΕΣ αναλαμβάνει σχετική δέσμευση. Το σχέδιο αυτό πρέπει να υποβληθεί στην αρχή με όλες τις αναγκαίες διευκρινίσεις, και ιδίως να συνοδεύεται από μελέτη αγοράς. Η βελτίωση της βιωσιμότητας πρέπει να προκύπτει κατά κύριο λόγο από τη λήψη εσωτερικών μέτρων που περιλαμβάνονται στο σχέδιο αναδιάρθρωσης. Μπορεί να βασίζεται σε εξωγενείς παράγοντες τους οποίους δεν μπορεί να επηρεάσει σε σημαντικό βαθμό η επιχείρηση, μόνον εφόσον οι υποθέσεις που διατυπώνονται για την εκάστοτε αγορά τυγχάνουν γενικής αποδοχής. Η αναδιάρθρωση πρέπει να συνεπάγεται την εγκατάλειψη δραστηριοτήτων που, ακόμη και μετά την αναδιάρθρωση, θα εξακολουθούσαν να είναι ζημιογόνες για διαρθρωτικούς λόγους.

(35)

Στο σχέδιο αναδιάρθρωσης πρέπει να περιγράφονται οι περιστάσεις που προκάλεσαν τις δυσχέρειες της επιχείρησης, ούτως ώστε να είναι δυνατό να εξακριβωθεί κατά πόσον τα προτεινόμενα μέτρα είναι τα κατάλληλα. Πρέπει, μεταξύ άλλων, να λαμβάνεται υπόψη η παρούσα κατάσταση καθώς και οι μελλοντικές προοπτικές της προσφοράς και της ζήτησης στη σχετική αγορά προϊόντων. Επίσης, πρέπει να διατυπώνονται προβλέψεις που εκφράζουν την αισιόδοξη, την απαισιόδοξη και την ενδιάμεση εκδοχή και να προσδιορίζονται τα ιδιαίτερα πλεονεκτήματα και οι αδυναμίες της επιχείρησης. Το σχέδιο πρέπει να επιτρέπει στην επιχείρηση να αποκτήσει προοδευτικά νέα διάρθρωση που να της προσδίδει προοπτικές μακροχρόνιας βιωσιμότητας και να της παρέχει τη δυνατότητα να επιβιώνει αυτοδύναμα.

(36)

Το σχέδιο πρέπει να προβλέπει μία μεταστροφή η οποία να παρέχει στην επιχείρηση τη δυνατότητα, μετά την ολοκλήρωση της αναδιάρθρωσης, να καλύπτει όλα της τα έξοδα, περιλαμβανομένων των αποσβέσεων και των χρηματοοικονομικών επιβαρύνσεων. Η προσδοκώμενη απόδοση των κεφαλαίων πρέπει να είναι επαρκής ώστε να επιτρέπει στην αναδιαρθρωμένη επιχείρηση να αντιμετωπίσει τον ανταγωνισμό στην αγορά με τις δικές της δυνάμεις. Όταν οι δυσχέρειες της επιχείρησης απορρέουν από αδυναμίες του συστήματος της εταιρικής διαχείρισης, πρέπει να γίνονται οι απαραίτητες προσαρμογές.

(37)

Θα πρέπει να ληφθούν αντισταθμιστικά μέτρα για να κατοχυρωθεί ότι θα ελαχιστοποιηθούν κατά το δυνατόν τα αποτελέσματα της ενίσχυσης που αλλοιώνουν τις συναλλαγές κατά τρόπον ώστε τα θετικά αποτελέσματα να υπερισχύουν των αρνητικών. Διαφορετικά, η ενίσχυση θα πρέπει να θεωρηθεί “αντίθετη προς το κοινό συμφέρον” και συνεπώς ασυμβίβαστη με τη συμφωνία για τον ΕΟΧ. Η αρχή θα λάβει υπόψη το στόχο αποκατάστασης της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας πριν αποφανθεί σχετικά με την καταλληλότητα των αντισταθμιστικών μέτρων.

(38)

Μεταξύ των πιθανών μέτρων περιλαμβάνεται η εκποίηση στοιχείων του ενεργητικού, η μείωση της παραγωγικής ικανότητας ή της παρουσίας στην αγορά και η μείωση των φραγμών εισόδου στις συγκεκριμένες αγορές. Η αρχή, κατά την αξιολόγηση της καταλληλότητας των αντισταθμιστικών μέτρων, θα λαμβάνει υπόψη τη διάρθρωση της αγοράς και τις συνθήκες ανταγωνισμού κατά τρόπο ώστε να εξασφαλίζεται ότι κανένα από τα εν λόγω μέτρα δεν θα οδηγήσει σε επιδείνωση της διάρθρωσης της αγοράς, επιφέροντας παραδείγματος χάρη το έμμεσο αποτέλεσμα της δημιουργίας μονοπωλιακής ή στενά ολιγοπωλιακής κατάστασης. Αν κάποιο κράτος της ΕΖΕΣ είναι σε θέση να αποδείξει ότι θα μπορούσε να προκύψει μια ανάλογη κατάσταση, τα αντισταθμιστικά μέτρα πρέπει να ερμηνευθούν έτσι ώστε να αποφευχθεί η συγκεκριμένη κατάσταση.

(39)

Τα μέτρα πρέπει να είναι ανάλογα με τις νοθευτικές επιπτώσεις της ενίσχυσης και ιδίως με το μέγεθος (13) και τη σχετική σημασία της επιχείρησης στην αγορά ή τις αγορές της. Πρέπει ιδιαίτερα να αφορούν την αγορά ή τις αγορές όπου η επιχείρηση θα κατέχει σημαντική θέση μετά την αναδιάρθρωση. Ο βαθμός μείωσης πρέπει να αποφασίζεται για κάθε περίπτωση χωριστά. Η αρχή καθορίζει την έκταση των αναγκαίων μέτρων βάσει της έρευνας αγοράς που επισυνάπτεται στο σχέδιο αναδιάρθρωσης και, ενδεχομένως, βάσει οποιασδήποτε άλλης πληροφορίας που έχει στη διάθεσή της, κυρίως βάσει των πληροφοριών που παρέχουν οι ενδιαφερόμενοι. Η μείωση αυτή πρέπει να αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της αναδιάρθρωσης όπως θεσπίζεται στο σχέδιο αναδιάρθρωσης. Η αρχή αυτή πρέπει να αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της αναδιάρθρωσης όπως ορίζεται στο σχέδιο αναδιάρθρωσης. Η παύση και το κλείσιμο ζημιογόνων δραστηριοτήτων που είναι οπωσδήποτε απαραίτητες για την αποκατάσταση της βιωσιμότητας δεν εκλαμβάνονται ως μείωση της παραγωγικής ικανότητας ή της παρουσίας στην αγορά για τους σκοπούς της αξιολόγησης των αντισταθμιστικών μέτρων. Αυτή η αξιολόγηση λαμβάνει υπόψη κάθε προηγουμένως χορηγηθείσα ενίσχυση.

(40)

Ωστόσο, αυτή η προϋπόθεση δεν εφαρμόζεται κατά κανόνα σε μικρές επιχειρήσεις, δεδομένου ότι μπορεί να υποτεθεί ότι οι ad hoc ενισχύσεις σε μικρές επιχειρήσεις δεν νοθεύουν κατά κανόνα τον ανταγωνισμό σε βαθμό που αντίκειται στο κοινό συμφέρον, εκτός εάν προβλέπεται διαφορετικά από κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων σε κάποιο συγκεκριμένο τομέα ή όταν ο δικαιούχος δρα σε αγορά, η οποία πάσχει από μακροχρόνια πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα.

(41)

Όταν ο δικαιούχος αναπτύσσει δραστηριότητες σε αγορά που πάσχει από μακροπρόθεσμη διαρθρωτική πλεονάζουσα ικανότητα, όπως ορίζεται στο πολυτομεακό πλαίσιο για τις περιφερειακές ενισχύσεις σε μεγάλα επενδυτικά σχέδια (14), η μείωση της παραγωγικής ικανότητας της επιχείρησης ή της παρουσίας της στην αγορά μπορεί να ανέλθει μέχρι και το 100 % (15).

(42)

Το ποσό και η ένταση της ενίσχυσης πρέπει να περιορίζονται στο απολύτως ελάχιστο των εξόδων αναδιάρθρωσης που απαιτούνται για την υλοποίηση της αναδιάρθρωσης με βάση τους διαθέσιμους χρηματοοικονομικούς πόρους της επιχείρησης, των μετόχων της ή του επιχειρηματικού ομίλου στον οποίο ανήκει. Αυτή η αξιολόγηση λαμβάνει υπόψη οποιαδήποτε προηγουμένως χορηγηθείσα ενίσχυση διάσωσης. Οι αποδέκτες της ενίσχυσης πρέπει κανονικά να συμβάλουν σημαντικά στο σχέδιο αναδιάρθρωσης με δικούς τους πόρους, περιλαμβανομένης της πώλησης στοιχείων του ενεργητικού που δεν είναι εντελώς απαραίτητα για την επιβίωση της επιχείρησης, ή με εξωτερική χρηματοδότηση που εξασφαλίζουν με όρους της αγοράς. Η συμβολή αυτή αποτελεί ένδειξη ότι οι αγορές πιστεύουν στη σκοπιμότητα της επιστροφής σε βιωσιμότητα. Η συμβολή αυτή πρέπει να είναι πραγματική, για παράδειγμα ουσιαστική, αποκλείοντας κάθε μελλοντικά προσδοκώμενα κέρδη όπως οι ταμειακές εισροές και να είναι όσο το δυνατόν υψηλότερη.

(43)

Η αρχή κανονικά θα θεωρήσει ότι οι ακόλουθες συμμετοχές (16) στην αναδιάρθρωση είναι κατάλληλες: όταν ανέρχονται σε τουλάχιστον 25 % στην περίπτωση μικρότερων επιχειρήσεων, σε τουλάχιστον 40 % για τις μεσαίες επιχειρήσεις και σε τουλάχιστον 50 % για τις μεγάλες επιχειρήσεις. Σε εξαιρετικές περιστάσεις και σε περιπτώσεις ιδιαίτερης δυσκολίας, οι οποίες πρέπει να καταδειχθούν από το κράτος της ΕΖΕΣ, η Αρχή μπορεί να δεχθεί χαμηλότερη συμβολή.

(44)

Για να περιοριστούν οι νοθεύσεις του ανταγωνισμού, η μορφή με την οποία χορηγείται η ενίσχυση και το ποσό στο οποίο ανέρχεται πρέπει να είναι τέτοια ώστε να μην παρέχονται στην επιχείρηση πλεονάζοντα ρευστά διαθέσιμα τα οποία θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει για επιθετικές δραστηριότητες, ικανές να προξενήσουν νοθεύσεις στην αγορά, και οι οποίες δεν συνδέονται με τη διαδικασία αναδιάρθρωσης. Η αρχή εξετάζει το επίπεδο του παθητικού της επιχείρησης μετά την αναδιάρθρωση, καθώς και μετά από κάθε ρύθμιση ή περιορισμό των οφειλών, ιδίως στο πλαίσιο της συνέχισης της λειτουργίας της μετά από συλλογική διαδικασία πτωχευτική διαδικασία βάσει του εθνικού δικαίου (17). Καμία ενίσχυση δεν πρέπει να χρησιμοποιηθεί για τη χρηματοδότηση νέων επενδύσεων που δεν είναι απαραίτητες για την αποκατάσταση της βιωσιμότητας της επιχείρησης.

(45)

Εκτός από τα αντισταθμιστικά μέτρα που περιγράφονται στις παραγράφους 37-41, η Αρχή μπορεί να επιβάλει τους όρους και τις υποχρεώσεις που κρίνει αναγκαία, ώστε να διασφαλισθεί ότι η ενίσχυση δεν νοθεύει τον ανταγωνισμό σε βαθμό που αντίκειται προς το κοινό συμφέρον, σε περίπτωση που το συγκεκριμένο κράτος της ΕΖΕΣ δεν έχει αναλάβει δέσμευση ότι θα θεσπίσει ανάλογες διατάξεις. Συγκεκριμένα, μπορεί να υποχρεώσει το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος:

(46)

Η εταιρεία πρέπει να εφαρμόσει πλήρως το σχέδιο αναδιάρθρωσης και να εκτελέσει όλες τις άλλες υποχρεώσεις που ορίζονται στην απόφαση της αρχής για την έγκριση της ενίσχυσης. Η αρχή θα θεωρήσει οποιαδήποτε παράλειψη εφαρμογής του σχεδίου ή εκπλήρωσης των άλλων υποχρεώσεων καταχρηστική εφαρμογή της ενίσχυσης, υπό την επιφύλαξη του άρθρου 23 του μέρους ΙΙ του πρωτοκόλλου 3 της συμφωνίας περί εποπτείας και δικαστηρίου και του ενδεχόμενου προσφυγής ενώπιον του Δικαστηρίου της ΕΖΕΣ σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 2 δεύτερο εδάφιο του μέρους Ι του πρωτοκόλλου 3 της συμφωνίας περί εποπτείας και δικαστηρίου.

(47)

Για τις αναδιαρθρώσεις που διαρκούν περισσότερα χρόνια και συνεπάγονται τη χορήγηση σημαντικών ενισχύσεων, η αρχή μπορεί να απαιτήσει την καταβολή της ενίσχυσης αναδιάρθρωσης σε δόσεις και να επιβάλλει τους ακόλουθους όρους για την καταβολή των δόσεων:

(48)

Η αρχή πρέπει να είναι σε θέση να διαπιστώσει την ορθή εφαρμογή του σχεδίου αναδιάρθρωσης μέσω τακτικών και λεπτομερών εκθέσεων που της κοινοποιεί το οικείο κράτος της ΕΖΕΣ.

(49)

Όσον αφορά τις ενισχύσεις σε μεγάλες επιχειρήσεις, η πρώτη από τις εκθέσεις αυτές πρέπει κανονικά να υποβληθεί στην αρχή το αργότερο έξι μήνες μετά την ημερομηνία έγκρισης της ενίσχυσης. Οι εκθέσεις θα πρέπει εν συνεχεία να αποστέλλονται στην αρχή, τουλάχιστον σε ετήσια βάση, σε καθορισμένη ημερομηνία, μέχρις ότου θεωρηθεί ότι επιτεύχθηκαν οι στόχοι του σχεδίου αναδιάρθρωσης. Πρέπει να περιέχουν όλες τις πληροφορίες που χρειάζεται η αρχή για να ελέγξει την εφαρμογή του προγράμματος αναδιάρθρωσης, το χρονοδιάγραμμα καταβολής των ενισχύσεων στην επιχείρηση και την χρηματοοικονομική κατάσταση της τελευταίας καθώς και την τήρηση των όρων και υποχρεώσεων που προβλέπει η απόφαση με την οποία εγκρίθηκε η ενίσχυση. Πρέπει, κυρίως, να περιέχουν όλα τα κατάλληλα δεδομένα σχετικά με κάθε είδους ενίσχυση, μεμονωμένη ή στο πλαίσιο καθεστώτων, που έλαβε η επιχείρηση κατά τη διάρκεια της αναδιάρθρωσης (βλ. σημεία 67-70). Αν η αρχή χρειάζεται έγκαιρη επιβεβαίωση ορισμένων βασικών πληροφοριών, για παράδειγμα σχετικά με τη διακοπή λειτουργίας ή τη μείωση του παραγωγικού δυναμικού, μπορεί να απαιτήσει συχνότερη υποβολή εκθέσεων.

(50)

Όσον αφορά τις ενισχύσεις προς μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, η ανά έτος διαβίβαση αντιγράφου του ισολογισμού και των αποτελεσμάτων χρήσεως της αποδέκτριας εταιρείας είναι κατά κανόνα επαρκής, εκτός εάν η απόφαση με την οποία εγκρίθηκε η ενίσχυση προβλέπει αυστηρότερους όρους.

(51)

Εάν εγκριθεί μια ενίσχυση αναδιάρθρωσης, το οικείο κράτος της ΕΖΕΣ μπορεί, στη διάρκεια της αναδιάρθρωσης, να ζητήσει από την αρχή να δεχθεί τροποποιήσεις του σχεδίου αναδιάρθρωσης και του ποσού της ενίσχυσης. Η αρχή μπορεί να επιτρέψει αυτού του είδους τις τροποποιήσεις, εφόσον πληρούν τους ακόλουθους όρους:

(52)

Εάν οι προϋποθέσεις που επιβάλλονται από την αρχή ή οι δεσμεύσεις που αναλαμβάνονται από το κράτος της ΕΖΕΣ εφαρμοστούν με λιγότερο αυστηρό τρόπο, το ποσό της ενίσχυσης πρέπει να μειωθεί αντίστοιχα ή να επιβληθούν άλλες προϋποθέσεις.

(53)

Εάν κράτος της ΕΖΕΣ επιφέρει τροποποιήσεις σε εγκεκριμένο σχέδιο αναδιάρθρωσης χωρίς να ενημερώσει δεόντως την αρχή, η αρχή κινεί τη διαδικασία, όπως προβλέπεται από το άρθρο 16 του μέρους ΙΙ του πρωτοκόλλου 3 της συμφωνίας περί εποπτείας και δικαστηρίου (καταχρηστική εφαρμογή ενίσχυσης), υπό την επιφύλαξη του άρθρου 23 του μέρους ΙΙ του πρωτοκόλλου 3 της συμφωνίας περί εποπτείας και δικαστηρίου και της ενδεχόμενης προσφυγής ενώπιον του Δικαστηρίου της ΕΖΕΣ σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 2 δεύτερο εδάφιο του μέρους Ι του πρωτοκόλλου 3 της συμφωνίας περί εποπτείας και δικαστηρίου.

(54)

Όταν καλείται να εκτιμήσει μία ενίσχυση αναδιάρθρωσης σε ενισχυόμενες περιοχές, η αρχή λαμβάνει υπόψη της τις ανάγκες της περιφερειακής ανάπτυξης. Ωστόσο, το γεγονός ότι μία προβληματική επιχείρηση εδρεύει σε ενισχυόμενη περιοχή δεν δικαιολογεί την ανεκτική αντιμετώπιση των ενισχύσεων αναδιάρθρωσης, διότι η τεχνητή υποστήριξη επιχειρήσεων δεν ωφελεί μια περιφέρεια, ούτε μεσοπρόθεσμα ούτε μακροπρόθεσμα. Εξάλλου, για την προώθηση της περιφερειακής ανάπτυξης, είναι προς το συμφέρον των ίδιων των περιφερειών να αξιοποιούν τους πόρους τους για να αναπτύξουν το ταχύτερο δυνατό εναλλακτικές δραστηριότητες οι οποίες να είναι βιώσιμες και ανθεκτικές στο χρόνο. Τέλος, οι νοθεύσεις του ανταγωνισμού πρέπει να ελαχιστοποιούνται ακόμη και σε περιπτώσεις ενίσχυσης επιχειρήσεων που εδρεύουν σε ενισχυόμενες περιοχές. Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει επίσης να ληφθούν υπόψη τα ενδεχομένως επιζήμια αποτελέσματα που θα μπορούσαν να προκύψουν για τη συγκεκριμένη περιοχή και για άλλες ενισχυόμενες περιοχές.

(55)

Συνεπώς, τα κριτήρια που αναφέρονται στα σημεία 31-53 ισχύουν εξίσου και για τις ενισχυόμενες περιοχές, ακόμη και όταν λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες της περιφερειακής ανάπτυξης. Στις ενισχυόμενες περιοχές όμως, και εκτός εάν προβλέπεται διαφορετικά από τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις σε κάποιο συγκεκριμένο τομέα, οι προϋποθέσεις για την έγκριση ενίσχυσης μπορεί να είναι λιγότερο αυστηρές όσον αφορά την εφαρμογή αντισταθμιστικών μέτρων και το μέγεθος της συμβολής του δικαιούχου. Εφόσον δικαιολογείται από ανάγκες περιφερειακής ανάπτυξης, σε περιπτώσεις κατά τις οποίες η μείωση της παραγωγικής ικανότητας ή της παρουσίας στην αγορά εμφανίζεται να είναι το πλέον ενδεδειγμένο μέτρο για να αποφευχθούν αθέμιτες νοθεύσεις του ανταγωνισμού, η απαιτούμενη μείωση θα είναι μικρότερη στις ενισχυόμενες σε σχέση με τις μη ενισχυόμενες περιοχές. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι οποίες χρειάζεται να καταδειχθούν από το ενδιαφερόμενο κράτος της ΕΖΕΣ, θα γίνεται διάκριση μεταξύ των περιοχών που είναι επιλέξιμες για περιφερειακή ενίσχυση βάσει του άρθρου 61 παράγραφος 3 στοιχείο α) της συμφωνίας για τον ΕΟΧ και εκείνων που είναι επιλέξιμες βάσει του άρθρου 61 παράγραφος 3 στοιχείο γ), ώστε να ληφθεί υπόψη η μεγαλύτερη σοβαρότητα των περιφερειακών προβλημάτων στις πρώτες εξ αυτών.

(56)

Οι ενισχύσεις που χορηγούνται σε μικρές επιχειρήσεις (18) τείνουν να επηρεάζουν τους όρους των συναλλαγών σε μικρότερο βαθμό σε σχέση με τις ενισχύσεις που χορηγούνται προς μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις. Το ίδιο ισχύει και για τις ενισχύσεις αναδιάρθρωσης, και, ως εκ τούτου, οι όροι που αναφέρονται στα σημεία 31-53 εφαρμόζονται πιο ελαστικά στις ακόλουθες περιπτώσεις:

(57)

Ωστόσο, η αρχή της “εφάπαξ” ενίσχυσης (τμήμα 16.3.3) ισχύει πλήρως στην περίπτωση των ΜΜΕ.

(58)

Για τις ΜΜΕ το σχέδιο αναδιάρθρωσης δε χρειάζεται να εγκριθεί από την αρχή. Το σχέδιο πρέπει εντούτοις να πληροί τις οριζόμενες στις παραγράφους 34-36 απαιτήσεις και να έχει εγκριθεί από το ενδιαφερόμενο κράτος της ΕΖΕΣ και κοινοποιηθεί στην αρχή. Η χορήγηση ενίσχυσης πρέπει να εξαρτάται από την πλήρη εφαρμογή του σχεδίου αναδιάρθρωσης. Η υποχρέωση ελέγχου της τήρησης αυτών των προϋποθέσεων ανατίθεται στο κράτος της ΕΖΕΣ.

(59)

Τα σχέδια αναδιάρθρωσης συνεπάγονται συνήθως τον περιορισμό ή την εγκατάλειψη δραστηριοτήτων. Αυτοί οι περιορισμοί είναι συχνά απαραίτητοι για λόγους εξορθολογισμού και αποτελεσματικότητας, πέραν των τυχόν μειώσεων της παραγωγικής ικανότητας που ενδεχομένως απαιτούνται προκειμένου να χορηγηθεί ενίσχυση. Ανεξαρτήτως του λόγου, τα μέτρα αυτά οδηγούν εν γένει σε μειώσεις του προσωπικού της εταιρείας.

(60)

Η εργατική νομοθεσία των κρατών της ΕΖΕΣ μπορεί να περιλαμβάνει γενικά καθεστώτα κοινωνικής ασφάλισης, βάσει των οποίων οι αποζημιώσεις απόλυσης και οι συντάξεις πρόωρης συνταξιοδότησης καταβάλλονται απευθείας στους απολυθέντες. Αυτά τα καθεστώτα δεν πρέπει να θεωρούνται κρατικές ενισχύσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας για τον ΕΟΧ.

(61)

Εκτός από την απευθείας καταβολή αποζημίωσης λόγω απόλυσης και τη δυνατότητα πρόωρης συνταξιοδότησης των οικείων εργαζομένων, τα γενικά καθεστώτα κοινωνικής μέριμνας συχνά προβλέπουν ότι η κυβέρνηση καλύπτει το κόστος παροχών που η επιχείρηση καταβάλλει στους απολυθέντες εργαζόμενους και οι οποίες υπερβαίνουν τις καταστατικές ή συμβατικές υποχρεώσεις της. Όταν τα καθεστώτα αυτά έχουν γενική εφαρμογή, χωρίς περιορισμούς κατά επί μέρους κλάδους, σε κάθε εργαζόμενο που πληροί προκαθορισμένους όρους, και συνεπάγονται αυτόματη παροχή αυτών των πλεονεκτημάτων, τότε δεν θεωρείται ότι συνιστούν ενίσχυση βάσει του άρθρου 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας για τον ΕΟΧ για τις υπό αναδιάρθρωση επιχειρήσεις. Αντίθετα, εάν ένα τέτοιο καθεστώς χρησιμοποιείται με σκοπό τη στήριξη της αναδιάρθρωσης συγκεκριμένων κλάδων, δεν αποκλείεται ουδόλως να στοιχειοθετεί ενίσχυση, και τούτο λόγω του επιλεκτικού τρόπου με τον οποίον εφαρμόζεται (19).

(62)

Οι υποχρεώσεις που έχει μία επιχείρηση βάσει της εργατικής νομοθεσίας ή των συλλογικών συμβάσεων με τα εργατικά σωματεία όσον αφορά τις αποζημιώσεις λόγω απόλυσης ή/και τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις αποτελούν μέρος των συνήθων εξόδων μίας επιχείρησης τα οποία πρέπει να καταβάλλει από ίδιους πόρους. Κατά συνέπεια, κάθε κρατική συμμετοχή στα εν λόγω έξοδα πρέπει να θεωρείται ενίσχυση, ανεξάρτητα από το εάν οι πληρωμές πραγματοποιούνται άμεσα στην επιχείρηση ή εάν χορηγούνται μέσω κυβερνητικού φορέα στους εργαζόμενους.

(63)

Η αρχή δεν αντιτίθεται a priori στις ενισχύσεις αυτού του είδους όταν χορηγούνται σε προβληματικές επιχειρήσεις, επειδή αποφέρουν οικονομικά οφέλη τα οποία υπερβαίνουν τα συμφέροντα της σχετικής επιχείρησης, διευκολύνουν τις διαρθρωτικές αλλαγές και περιορίζουν τα κοινωνικά προβλήματα.

(64)

Εκτός από την κάλυψη της δαπάνης για αποζημιώσεις λόγω απόλυσης και για πρόωρες συνταξιοδοτήσεις, ενισχύσεις χορηγούνται συχνά, σε μεμονωμένες περιπτώσεις αναδιάρθρωσης, για επιμόρφωση, παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών και πρακτική βοήθεια για την εξεύρεση εναλλακτικής απασχόλησης, καθώς επίσης για την επανεγκατάσταση, την επαγγελματική κατάρτιση και την παροχή βοήθειας σε εργαζόμενους που επιθυμούν να δημιουργήσουν νέες επιχειρήσεις. Η αρχή λαμβάνει συστηματικά ευνοϊκή θέση όσον αφορά αυτές τις ενισχύσεις όταν χορηγούνται σε προβληματικές επιχειρήσεις.

(65)

Οι ενισχύσεις που περιγράφονται στα σημεία 61 έως 64 πρέπει να επισημαίνονται σαφώς στο σχέδιο αναδιάρθρωσης, δεδομένου ότι οι ενισχύσεις σε κοινωνικά μέτρα αποκλειστικά προς όφελος των εργαζόμενων που απολύονται δεν λαμβάνονται υπόψη κατά τον καθορισμό της έκτασης των αντισταθμιστικών μέτρων σύμφωνα με τα σημεία 37-41.

(66)

Προς το κοινό συμφέρον, η αρχή θα μεριμνά, κατά το δυνατόν, για τον περιορισμό, στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης, των κοινωνικών επιπτώσεών της στα άλλα κράτη μέλη, εκτός εκείνου που χορηγεί την ενίσχυση.

(67)

Κατά την αξιολόγηση, στο πλαίσιο των παρουσών κατευθυντηρίων γραμμών, ενισχύσεων αναδιάρθρωσης προς μεγάλες ή μεσαίες επιχειρήσεις, η χορήγηση οποιασδήποτε άλλης ενίσχυσης κατά την περίοδο αναδιάρθρωσης, ακόμη και αν είναι σύμφωνη με ήδη εγκεκριμένο καθεστώς, ενδέχεται να επηρεάσει την αξιολόγηση της αρχής σχετικά με την έκταση των απαιτούμενων αντισταθμιστικών μέτρων.

(68)

Οι κοινοποιήσεις των ενισχύσεων για την αναδιάρθρωση μεγάλων ή μεσαίων επιχειρήσεων πρέπει να αναφέρουν κάθε άλλη ενίσχυση οποιουδήποτε είδους προβλέπεται να χορηγηθεί στη δικαιούχο επιχείρηση κατά την περίοδο αναδιάρθρωσης, εκτός εάν η εκάστοτε ενίσχυση καλύπτεται από τον κανόνα de minimis ή από κανονισμούς περί απαλλαγής.

(69)

Η αρχή λαμβάνει υπόψη αυτές τις ενισχύσεις κατά την αξιολόγηση της ενίσχυσης αναδιάρθρωσης. Κάθε ενίσχυση πραγματικά χορηγούμενη σε μεγάλη ή μεσαία επιχείρηση κατά τη διάρκεια της περιόδου αναδιάρθρωσης, συμπεριλαμβανομένων των ενισχύσεων που χορηγούνται σύμφωνα με εγκεκριμένο καθεστώς, πρέπει να κοινοποιείται μεμονωμένα στην αρχή στο μέτρο που αυτή δεν έχει ενημερωθεί κατά τη στιγμή λήψης της απόφασής της σχετικά με την ενίσχυση αναδιάρθρωσης.

(70)

Η αρχή εξασφαλίζει ότι η χορήγηση ενισχύσεων στο πλαίσιο εγκεκριμένων καθεστώτων δεν μπορεί να οδηγήσει σε καταστρατήγηση των αξιώσεων που προβλέπουν οι παρούσες κατευθυντήριες γραμμές.

(71)

Η ενίσχυση διάσωσης αποτελεί εξαιρετική ενέργεια, με στόχο τη συνέχιση της δραστηριότητας της επιχείρησης για περιορισμένο χρονικό διάστημα, στη διάρκεια του οποίου μπορούν να αξιολογηθούν οι προοπτικές της. Αντίθετα, δεν μπορούν να γίνουν δεκτές οι επαναλαμβανόμενες ενισχύσεις διάσωσης, που στην ουσία διατηρούν απλώς το status quo, αναβάλλουν το αναπόφευκτο και εν τω μεταξύ μεταθέτουν τα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα σε άλλους αποτελεσματικότερους παραγωγούς ή σε άλλα συμβαλλόμενα μέρη της συμφωνίας για τον ΕΟΧ. Ως εκ τούτου, ενίσχυση διάσωσης χορηγείται μόνον άπαξ (αρχή της “εφάπαξ ενίσχυσης”). Σύμφωνα με την ίδια αρχή, για να αποτραπεί το ενδεχόμενο να παρέχονται αδικαιολόγητα ενισχύσεις σε επιχειρήσεις, οι οποίες μπορούν να επιβιώσουν μόνο χάρη στη συνεχή κρατική υποστήριξη, οι ενισχύσεις αναδιάρθρωσης πρέπει να χορηγούνται μόνον άπαξ. Τέλος, εάν μια ενίσχυση διάσωσης χορηγηθεί σε επιχείρηση που έχει ήδη λάβει ενίσχυση αναδιάρθρωσης, μπορεί να θεωρηθεί ότι οι δυσχέρειες του δικαιούχου είναι επαναλαμβανόμενου χαρακτήρα και ότι οι επαναλαμβανόμενες κρατικές παρεμβάσεις οδηγούν σε νοθεύσεις του ανταγωνισμού που είναι αντίθετες προς το κοινό συμφέρον. Κρατικές παρεμβάσεις αυτού του είδους δεν πρέπει να επιτρέπονται.

(72)

Όταν ένα πρόγραμμα ενισχύσεων διάσωσης ή αναδιάρθρωσης κοινοποιείται στην αρχή, το κράτος της ΕΖΕΣ πρέπει να διευκρινίζει καταρχάς εάν η επιχείρηση έχει ήδη λάβει κατά το παρελθόν κρατική ενίσχυση αυτού του είδους, συμπεριλαμβανομένων και των ενισχύσεων που ενδεχομένως χορηγήθηκαν πριν από την έναρξη ισχύος των παρουσών κατευθυντήριων γραμμών, καθώς και οποιασδήποτε μη κοινοποιηθείσας ενίσχυσης (20). Στην περίπτωση αυτή, και όταν έχει παρέλθει διάστημα μικρότερο των δέκα ετών από τη χορήγηση ενίσχυσης διάσωσης ή έχει λήξει η περίοδος αναδιάρθρωσης ή έχει διακοπεί η εφαρμογή του σχεδίου (το πλέον πρόσφατο εκ των τριών), η Επιτροπή δεν εγκρίνει άλλη ενίσχυση διάσωσης ή αναδιάρθρωσης, εκτός από τις ακόλουθες περιπτώσεις:

Στις περιπτώσεις που αναφέρονται στα στοιχεία β) και γ), δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί η απλοποιημένη διαδικασία που αναφέρεται στο τμήμα 16.3.1.2.

(73)

Η εφαρμογή του ανωτέρω κανόνα ουδόλως επηρεάζεται από μεταβολές του ιδιοκτησιακού καθεστώτος της δικαιούχου επιχείρησης μετά τη χορήγηση της ενίσχυσης, ούτε από οποιαδήποτε δικαστική ή διοικητική διαδικασία που έχει ως αποτέλεσμα την εξυγίανση του ισολογισμού της επιχείρησης, τη μείωση του παθητικού της ή τη διαγραφή παλαιότερων χρεών της, υπό την προϋπόθεση ότι η δραστηριότητα συνεχίζεται από την ίδια επιχείρηση.

(74)

Όταν ένας επιχειρηματικός όμιλος έχει λάβει ενίσχυση διάσωσης ή αναδιάρθρωσης, η αρχή κανονικά δεν εγκρίνει άλλη ενίσχυση διάσωσης ή αναδιάρθρωσης στον ίδιο τον όμιλο ή σε οποιαδήποτε από τις επιχειρήσεις του ομίλου, εκτός εάν έχουν παρέλθει 10 έτη από τη χορήγηση της ενίσχυσης διάσωσης ή έχει λήξει η περίοδος αναδιάρθρωσης ή έχει διακοπεί το σχέδιο εφαρμογής, ανάλογα με το πλέον πρόσφατο γεγονός. Όταν επιχείρηση που ανήκει σε επιχειρηματικό όμιλο έχει λάβει ενίσχυση διάσωσης ή αναδιάρθρωσης, ο όμιλος στο σύνολό του καθώς και οι άλλες επιχειρήσεις του ομίλου παραμένουν επιλέξιμες για τη χορήγηση ενίσχυσης διάσωσης ή αναδιάρθρωσης (υπό την επιφύλαξη της τήρησης των άλλων διατάξεων των συγκεκριμένων κατευθυντηρίων γραμμών) εξαιρουμένου του δικαιούχου της προηγούμενης ενίσχυσης. Τα κράτη της ΕΖΕΣ πρέπει να εξασφαλίζουν ότι δε θα διαβιβασθεί ενίσχυση από τον όμιλο ή άλλη επιχείρηση του ομίλου στο δικαιούχο της προηγούμενης ενίσχυσης.

(75)

Στην περίπτωση που μία επιχείρηση εξαγοράζει τα στοιχεία του ενεργητικού άλλης επιχείρησης, ιδίως επιχείρησης που έχει υπαχθεί σε μια από τις διαδικασίες που αναφέρονται στην παράγραφο 73 ή σε συλλογική διαδικασία του εθνικού δικαίου λόγω αφερεγγυότητας και είχε ήδη λάβει η ενίσχυση διάσωσης ή αναδιάρθρωσης, ο αγοραστής δεν δεσμεύεται πλέον από τον όρο της “εφάπαξ ενίσχυσης”, εφόσον πληρούνται οι ακόλουθες σωρευτικές προϋποθέσεις:

(76)

Θα πρέπει, ωστόσο, στο σημείο αυτό να τονιστεί ότι, με βάση τις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές, δεν μπορούν να επιτραπούν ενισχύσεις για την εξαγορά στοιχείων ενεργητικού, δεδομένου ότι αποτελούν ενισχύσεις στην αρχική επένδυση.

(77)

Η αρχή θα εγκρίνει καθεστώτα που αφορούν τη χορήγηση ενισχύσεων διάσωσης ή/και αναδιάρθρωσης μόνο υπέρ των μικρών και μεσαίων προβληματικών επιχειρήσεων που αντιστοιχούν στον κοινοτικό ορισμό για τις ΜΜΕ. Με την επιφύλαξη των ειδικών διατάξεων που ακολουθούν, το συμβιβάσιμο των εν λόγω καθεστώτων θα αξιολογείται σύμφωνα με τους όρους που αναλύονται στα κεφάλαια 16.2 και 16.3, εξαιρουμένου του τμήματος 16.3.1.2 το οποίο δεν εφαρμόζεται σε καθεστώτα ενισχύσεων. Κάθε ενίσχυση που χορηγείται στο πλαίσιο καθεστώτος και δεν πληροί έναν από τους όρους αυτούς θα πρέπει να κοινοποιείται μεμονωμένα και να εγκρίνεται προηγουμένως από την αρχή.

(78)

Εκτός εάν προβλέπεται άλλως από τους τομεακούς κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις, οι ενισχύσεις υπέρ μικρών ή μεσαίων επιχειρήσεων που χορηγούνται κατ’ εφαρμογή καθεστώτων που εγκρίνονται από την ημερομηνία εφαρμογής των παρουσών κατευθυντηρίων γραμμών δεν απαλλάσσονται από την υποχρέωση μεμονωμένης κοινοποίησης παρά μόνον εφόσον πληρούν τουλάχιστον ένα από τα τρία κριτήρια που ορίζονται στο σημείο 9. Οι ενισχύσεις σε επιχειρήσεις που δεν πληρούν κανένα από αυτά τα τρία κριτήρια πρέπει να κοινοποιούνται μεμονωμένα στην αρχή, ώστε αυτή να εκτιμήσει κατά πόσο διαθέτουν τα χαρακτηριστικά προβληματικής επιχείρησης. Οι ενισχύσεις σε επιχειρήσεις που δρουν σε αγορά που παρουσιάζει μακροπρόθεσμη διαρθρωτική πλεονάζουσα ικανότητα, ανεξάρτητα από το μέγεθος της δικαιούχου επιχείρησης, πρέπει επίσης να ανακοινώνονται μεμονωμένα στην αρχή ώστε να αξιολογήσει την εφαρμογή του σημείου 41.

(79)

Για να εγκριθούν από την αρχή, τα καθεστώτα ενισχύσεων διάσωσης πρέπει να πληρούν τους όρους που θεσπίζονται στα στοιχεία α), β), δ) και ε) του σημείου 24. Εξάλλου, ενίσχυση διάσωσης δεν μπορεί να χορηγείται για διάστημα μεγαλύτερο των έξι μηνών, κατά το οποίο πρέπει να γίνει ανάλυση της κατάστασης της επιχείρησης. Πριν από τη λήξη της περιόδου αυτής, το κράτος της ΕΖΕΣ πρέπει είτε να έχει εγκρίνει ένα σχέδιο αναδιάρθρωσης ή σχέδιο εκκαθάρισης είτε να έχει απαιτήσει από τη δικαιούχο την αποπληρωμή του δανείου και της ενίσχυσης που αντιστοιχεί στην προσαύξηση του επιτοκίου λόγω υψηλού κινδύνου.

(80)

Κάθε ενίσχυση διάσωσης που χορηγείται για διάστημα μεγαλύτερο των έξι μηνών ή δεν επιστρέφεται μετά την πάροδο έξι μηνών, πρέπει να κοινοποιείται μεμονωμένα στην Αρχή.

(81)

Η αρχή θα εγκρίνει καθεστώτα ενισχύσεων αναδιάρθρωσης μόνο εφόσον η χορήγηση των ενισχύσεων συνοδεύεται από τον όρο της πλήρους εφαρμογής εκ μέρους του δικαιούχου ενός σχεδίου αναδιάρθρωσης το οποίο έχει προηγουμένως εγκριθεί από το κράτος της ΕΖΕΣ και πληροί τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

(82)

Τα καθεστώτα πρέπει να προσδιορίζουν το ανώτατο ποσό ενίσχυσης που επιτρέπεται να χορηγηθεί στην ίδια επιχείρηση στο πλαίσιο της χορήγησης ενίσχυσης διάσωσης ή/και αναδιάρθρωσης, ακόμη και όταν πρόκειται για την τροποποίηση του σχετικού σχεδίου. Οι ενισχύσεις που υπερβαίνουν το ποσό αυτό πρέπει να κοινοποιούνται μεμονωμένα στην αρχή. Το μέγιστο ποσό ενίσχυσης που χορηγείται για συνδυασμένη ενίσχυση διάσωσης και ενίσχυση αναδιάρθρωσης που χορηγείται στην ίδια εταιρεία δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 10 εκατ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένης οποιασδήποτε ενίσχυσης από άλλες πηγές ή σύμφωνα με άλλα καθεστώτα.

(83)

Επιπλέον πρέπει να τηρείται η αρχή της “εφάπαξ ενίσχυσης”: εφαρμόζεται ο κανόνας που περιλαμβάνεται στο τμήμα 16.3.3.

(84)

Τα κράτη της ΕΖΕΣ πρέπει επίσης να προβαίνουν σε επιμέρους κοινοποίηση μέτρων στην αρχή, όταν μία επιχείρηση αποκτά στοιχεία του ενεργητικού μιας άλλης επιχείρησης η οποία έχει ήδη λάβει ενίσχυση διάσωσης ή αναδιάρθρωσης.

(85)

Τα σημεία 48, 49 και 50 δεν εφαρμόζονται στα καθεστώτα ενισχύσεων. Ωστόσο, η έγκριση του καθεστώτος συνοδεύεται από υποχρέωση υποβολής, κατά κανόνα σε ετήσια βάση, εκθέσεων σχετικά με την εφαρμογή του καθεστώτος οι οποίες περιέχουν τις πληροφορίες που προβλέπονται στις σχετικές οδηγίες της αρχής για τις τυποποιημένες εκθέσεις (22). Οι εκθέσεις πρέπει επίσης να περιλαμβάνουν κατάλογο όλων των δικαιούχων επιχειρήσεων και να διευκρινίζουν για καθεμιά από αυτές:

(86)

Η αρχή θα προτείνει στα κράτη μέλη, με χωριστή επιστολή, σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 1 του μέρους Ι του πρωτοκόλλου 3 της συμφωνίας περί εποπτείας και δικαστηρίου, να υιοθετήσουν κατάλληλα μέτρα όπως αναφέρονται στα σημεία 87-88 σχετικά με τα υφιστάμενα καθεστώτα ενισχύσεων. Η αρχή προτίθεται να εξαρτά στο μέλλον την έγκριση κάθε καθεστώτος από την τήρηση των κατωτέρω διατάξεων.

(87)

Τα κράτη της ΕΖΕΣ που έχουν δεχθεί την πρόταση της αρχής πρέπει να προσαρμόσουν, εντός έξι μηνών, τα υφιστάμενα καθεστώτα ενισχύσεων που πρόκειται να παραμείνουν σε ισχύ μετά την έγκριση ώστε να τα ευθυγραμμίσουν με τις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές.

(88)

Τα κράτη της ΕΖΕΣ πρέπει να δηλώσουν ότι αποδέχονται αυτά τα κατάλληλα μέτρα εντός μηνός από την παραλαβή της εν λόγω επιστολής προτείνοντας κατάλληλα μέτρα.

(89)

Οι παρούσες κατευθυντήριες γραμμές αρχίζουν να ισχύουν από την ημερομηνία έγκρισης. Με την επιφύλαξη τυχόν νέας απόφασης, θα παραμείνουν σε ισχύ επί πέντε έτη.

(90)

Οι κοινοποιήσεις που έχουν καταγραφεί από την αρχή πριν από την ημερομηνία αυτή θα εξεταστούν σύμφωνα με τα κριτήρια που ίσχυαν κατά το χρόνο της κοινοποίησης.

(91)

Η αρχή θα εξετάζει κατά πόσον συμβιβάζεται με τη συμφωνία για τον ΕΟΧ κάθε ενίσχυση διάσωσης ή αναδιάρθρωσης η οποία χορηγείται χωρίς την άδεια της και, επομένως, κατά παράβαση του άρθρου 1 παράγραφος 3 του μέρους Ι του πρωτοκόλλου 3 της συμφωνίας περί εποπτείας και δικαστηρίου με βάση τις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές, εάν η ενίσχυση ή μέρος αυτής χορηγήθηκε μετά τη δημοσίευσή τους στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το συμπλήρωμα για τον ΕΟΧ. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις, θα διενεργήσουν την εξέταση με βάση τις κατευθυντήριες γραμμές που ισχύουν κατά το χρόνο χορήγησης της ενίσχυσης.