EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52010IP0401

Εφαρμογή των προγραμμάτων-πλαισίων έρευνας Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 11ης Νοεμβρίου 2010 σχετικά με την απλοποίηση της εκτέλεσης των προγραμμάτων-πλαισίων έρευνας (2010/2079(INI))

ΕΕ C 74E της 13.3.2012, p. 34–42 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

13.3.2012   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 74/34


Πέμπτη 11 Νοεμβρίου 2010
Εφαρμογή των προγραμμάτων-πλαισίων έρευνας

P7_TA(2010)0401

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 11ης Νοεμβρίου 2010 σχετικά με την απλοποίηση της εκτέλεσης των προγραμμάτων-πλαισίων έρευνας (2010/2079(INI))

2012/C 74 E/06

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την απλούστευση της εφαρμογής των προγραμμάτων πλαισίων έρευνας (COM(2010)0187),

έχοντας υπόψη την απόφαση της Επιτροπής της 23ης Ιουνίου 2009 σχετικά με τα κριτήρια αποδοχής για μεθοδολογίες βασιζόμενες σε μέση δαπάνη προσωπικού (C(2009)4705),

έχοντας υπόψη την έκθεση της ομάδας εμπειρογνωμόνων με θέμα «Εκ των υστέρων αξιολόγηση των έκτων προγραμμάτων-πλαισίων (2002-2006)» («έκθεση Rietschel») και την επακόλουθη ανακοίνωση της Επιτροπής (COM(2009)0210),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 26ης Μαΐου 2010 με θέμα «Περισσότεροι ή λιγότεροι έλεγχοι; Επίτευξη της σωστής ισορροπίας μεταξύ διοικητικού κόστους των ελέγχων και κινδύνου σφαλμάτων» (COM(2010)0261),

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με τις «Κατευθυντήριες γραμμές για τις μελλοντικές προτεραιότητες της ευρωπαϊκής έρευνας και της καινοτομίας βάσει της έρευνας στη στρατηγική της Λισαβόνας μετά το 2010», που εγκρίθηκαν στις 3 Δεκεμβρίου 2009, και τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Ανταγωνιστικότητας σχετικά με «Απλουστευμένα και αποτελεσματικότερα προγράμματα για τη στήριξη της έρευνας και καινοτομίας στην Ευρώπη», που εγκρίθηκαν στις 26 Μαΐου 2010,

έχοντας υπόψη τη Δήλωση του Βερολίνου σχετικά με την ανοιχτή πρόσβαση στη γνώση στις θετικές και ανθρωπιστικές επιστήμες,

έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Ελέγχου του Προϋπολογισμού και της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης (A7-0274/2010),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το έβδομο πρόγραμμα πλαίσιο (ΠΠ7) είναι το μεγαλύτερο διεθνικό πρόγραμμα Ε&Α παγκοσμίως και ουσιαστικό στοιχείο για την υλοποίηση του ευρωπαϊκού χώρου έρευνας και την επίτευξη των στόχων της στρατηγικής ΕΕ 2020,

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμβολή της έρευνας στην οικονομική ανάπτυξη, τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης καθώς και την πράσινη και βιώσιμη ενέργεια είναι θεμελιώδης,

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το ΠΠ απαιτεί τα υψηλότερα πρότυπα αριστείας, αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας στην έρευνα, προκειμένου να προσελκύσει και να συγκρατήσει τους καλύτερους επιστήμονες στην Ευρώπη και να ενισχύσει μια πιο καινοτόμο ευρωπαϊκή οικονομία της γνώσης που θα είναι ικανή να ανταγωνιστεί στην παγκόσμια οικονομία,

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι εξακολουθεί να είναι περιορισμένος ο συντονισμός μεταξύ εθνικών, περιφερειακών και ευρωπαϊκών πολιτικών έρευνας, ο οποίος βάζει πολύ μεγάλα εμπόδια στην επίτευξη οικονομικών λύσεων,

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά τις βελτιώσεις σε σχέση με το ΠΠ6, η σημερινή διαχείριση του ΠΠ7 εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από υπερβολική γραφειοκρατία, μικρή ανοχή στους κινδύνους, ελάχιστη αποτελεσματικότητα και αδικαιολόγητες καθυστερήσεις, που λειτουργούν σαφώς ως αντικίνητρο για τη συμμετοχή της ερευνητικής και πανεπιστημιακής κοινότητας, των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, των επιχειρήσεων και της βιομηχανίας (ιδίως μικρότερων ερευνητικών φορέων, συμπεριλαμβανομένων των ΜΜΕ),

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι όλοι οι ενδιαφερόμενοι ζητούν περαιτέρω απλούστευση και εναρμόνιση των κανόνων και των διαδικασιών, με την απλούστευση να μην αποτελεί αυτοσκοπό, αλλά μέσο για τη διασφάλιση της ελκυστικότητας και της προσβασιμότητας της κοινοτικής χρηματοδότησης της έρευνας, καθώς και της μείωσης του χρόνου που πρέπει να αφιερώσουν οι ερευνητές στην ίδια την έρευνα,

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρηματοδότηση με βάση το αποτέλεσμα θα μπορούσε να περιορίσει το εύρος των ερευνητικών έργων σε λιγότερο ριψοκίνδυνα έργα και έρευνα προσανατολισμένη στην αγορά, κάτι που θα εμπόδιζε την ΕΕ στην επιδίωξη της αριστείας, της έρευνας αιχμής και της καινοτομίας,

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να γίνεται σαφής διάκριση μεταξύ έρευνας και καινοτομίας ως δύο διαφορετικών διαδικασιών (η έρευνα μετατρέπει τις επενδύσεις σε γνώση, και η καινοτομία μετατρέπει τη γνώση σε επενδύσεις),

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η τρέχουσα διαδικασία απλούστευσης έρχεται σε κρίσιμη στιγμή, δίνοντας ώθηση στην ενδιάμεση αναθεώρηση του ΠΠ7 και στην προετοιμασία του επερχόμενου ΠΠ8,

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο σχεδιασμός και η εφαρμογή του τρέχοντος ΠΠ7 και μελλοντικών προγραμμάτων πλαισίων πρέπει να βασίζονται στις αρχές της απλότητας, της σταθερότητας, της διαφάνειας, της ασφάλειας δικαίου, της συνέπειας, της αριστείας και της εμπιστοσύνης,

1.

στηρίζει την πρωτοβουλία της ανακοίνωσης της Επιτροπής για την απλούστευση της εφαρμογής των προγραμμάτων πλαισίων έρευνας, με τη διάθεση σοβαρών και δημιουργικών μέτρων για την αντιμετώπιση των φραγμών που αντιμετωπίζουν οι συμμετέχοντες στο ΠΠ·

2.

εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι, παρά τη σπουδαιότητα της διαδικασίας απλούστευσης, αυτή αποτελεί μία μόνο από τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για τη βελτίωση της χρηματοδότησης της έρευνας από πλευράς ΕΕ·

3.

επισημαίνει την ανάγκη να ορισθεί, για κάθε μεμονωμένο μέτρο απλούστευσης, εάν τίθεται σε ισχύ σύμφωνα με το σημερινό νομικό πλαίσιο, ή εάν απαιτούνται αλλαγές στους κανόνες του δημοσιονομικού κανονισμού, τους κανόνες συμμετοχής ή τους ειδικούς κανόνες που διέπουν τα προγράμματα πλαίσια·

4.

καλεί την Επιτροπή να συμβάλει στην τρέχουσα μεταρρύθμιση του Δημοσιονομικού Κανονισμού, η οποία επιδιώκει τους ακόλουθους στόχους: αύξηση της συνοχής στο παρόν νομικό πλαίσιο· μείωση των κανόνων· σαφήνεια σε συνδυασμό με εξάλειψη της αμφισημίας και διαχειρισιμότητα· γι’ αυτό τον σκοπό ζητεί την ενσωμάτωση των κανόνων συμμετοχής στον Δημοσιονομικό Κανονισμό·

5.

υπογραμμίζει ότι, παράλληλα με τις απλουστεύσεις που προτείνει η Επιτροπή, θα πρέπει να εκπονηθεί ένα λεπτομερές σχέδιο ανάπτυξης των ερευνητικών υποδομών στα νέα κράτη μέλη, ούτως ώστε να δημιουργηθούν ίσες ευκαιρίες πρόσβασης στα κονδύλια του ΠΠ7 και του μελλοντικού όγδοου προγράμματος πλαισίου για όλα τα κράτη μέλη·

6.

επισημαίνει ότι η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στο πρόγραμμα πλαίσιο παραμένει χαμηλή εξαιτίας των πολύπλοκων και χρονοβόρων κανόνων που διέπουν τη συμμετοχή, τις υψηλές δαπάνες προσωπικού και την υπερβολική γραφειοκρατία·

Ρεαλιστική στροφή προς διοικητική και δημοσιονομική απλούστευση

7.

επικροτεί τις αυξανόμενες προσπάθειες για τη διοικητική και δημοσιονομική απλούστευση των κανόνων για τα ΠΠ καθ’ όλη την περίοδο εφαρμογής προγραμμάτων και έργων (εφαρμογή, αξιολόγηση και διαχείριση), κάτι που αναμένεται να ωφελήσει πρωτίστως τους ενδιαφερόμενους·

8.

επισημαίνει ότι η όποια διαδικασία απλούστευσης πρέπει να εφαρμοστεί με προσοχή εντός του τρέχοντος ΠΠ7, προκειμένου να διατηρηθεί η σταθερότητα, η συνέπεια και η ασφάλεια δικαίου, διασφαλίζοντας αμοιβαία εμπιστοσύνη μεταξύ όλων των ενδιαφερομένων· σε αυτό το πλαίσιο τονίζει ότι, αν και η ενιαία ερμηνεία των υπαρχόντων κανόνων πρέπει να επιδιωχθεί επειγόντως, η εφαρμογή κατευθυντήριων γραμμών μετά τη σύναψη πρέπει να αποφευχθεί για ισχύουσες συμβάσεις·

9.

εκφράζει την ανησυχία του ότι το σημερινό σύστημα και η πρακτική διαχείρισης του ΠΠ7 είναι υπερβολικά προσανατολισμένα στους ελέγχους, οδηγώντας έτσι σε σπατάλη πόρων, μικρότερη συμμετοχή και λιγότερο ελκυστικά ερευνητικά τοπία· επισημαίνει με ανησυχία ότι το σημερινό σύστημα διαχείρισης «μηδενικής ανοχής στους κινδύνους» φαίνεται πως αποφεύγει αντί να διαχειρίζεται τους κινδύνους· συνεπώς, ζητεί την αναθεώρηση και/ή την διασταλτική ερμηνεία του κανονισμού υπηρεσιακής κατάστασης της ΕΕ στο θέμα της προσωπικής ευθύνης, καθώς και την παρουσίαση συγκεκριμένων προτάσεων στην εν εξελίξει μεταρρύθμιση του Δημοσιονομικού Κανονισμού (ασφάλιση ή σύστημα συγκέντρωσης των κινδύνων)·

10.

θεωρεί ότι η παρακολούθηση και ο δημοσιονομικός έλεγχος της ΕΕ που διεξάγονται από την Επιτροπή και την OLAF πρέπει να επιδιώκουν πρωτίστως τη διασφάλιση των δημόσιων πόρων και την καταπολέμηση της απάτης, κάνοντας ταυτόχρονα σαφή διάκριση μεταξύ απάτης και σφαλμάτων· σε αυτό το πλαίσιο θεωρεί αναγκαίο, σε όλα τα νομικώς δεσμευτικά κείμενα, να διατυπωθεί σαφέστερος ορισμός των «σφαλμάτων», συμπεριλαμβανομένων των μηχανισμών για τον εντοπισμό σφαλμάτων έναντι διαφορετικών ερμηνειών· ζητεί, ως εκ τούτου, μια εις βάθος ανάλυση σφαλμάτων και αντίστοιχες ενέργειες επανόρθωσης·

11.

θεωρεί ότι η διαχείριση της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης της έρευνας πρέπει να βασίζεται περισσότερο στην εμπιστοσύνη και να έχει μεγαλύτερη ανοχή στους κινδύνους έναντι των συμμετεχόντων σε όλα τα στάδια, με ευέλικτους ενωσιακούς κανόνες, ώστε να γίνεται καλύτερη εναρμόνιση, όπου είναι δυνατόν, με διάφορους εθνικούς κανονισμούς και αναγνωρισμένες λογιστικές πρακτικές·

12.

στηρίζει πλήρως την υιοθέτηση υψηλότερου ποσοστού ανεκτών κινδύνων σφάλματος (ΑΚΣ), κάτι που μειώνει τόσο την πολυπλοκότητα όσο και τους εκ των υστέρων ελέγχους, διασφαλίζοντας σωστή ισορροπία μεταξύ υγιούς δημοσιονομικής διαχείρισης και κατάλληλων ελέγχων· τονίζει ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί η ομοιόμορφή ερμηνεία και εφαρμογή των κανόνων συμμετοχής, οδηγώντας σε μείωση του ποσοστού σφάλματος·

13.

ζητεί οι λήπτες που λαμβάνουν ενισχύσεις στο πλαίσιο του ΠΠ να ενημερώνονται σχετικά με τις σχετικές ελεγκτικές στρατηγικές της Επιτροπής· συνιστά τη διάδοση αυτών των στρατηγικών μέσω των εθνικών σημείων επαφής και την ενσωμάτωσή τους στο Cordis·

14.

συμφωνεί και συνιστά ευρύτερη αποδοχή των συνήθων λογιστικών πρακτικών για τις επιλέξιμες δαπάνες των συμμετεχόντων, από τη στιγμή που έχουν οριστεί σαφώς και έχουν συμφωνηθεί, ιδίως για τις μεθοδολογίες που βασίζονται σε μέση δαπάνη προσωπικού, υπό την προϋπόθεση ότι αυτές οι διαδικασίες συνάδουν με τους εθνικούς κανόνες και πιστοποιούνται από τις αρμόδιες αρχές, αφήνοντας αρκετή ευελιξία σε κάθε δικαιούχο να χρησιμοποιήσει είτε μεθοδολογία βασιζόμενη σε πραγματικές δαπάνες προσωπικού είτε μεθοδολογία βασιζόμενη σε μέση δαπάνη προσωπικού·

15.

καλεί μετ’ επιτάσεως την Επιτροπή να ανταποκριθεί ενεργά στα αιτήματα του Κοινοβουλίου, όπως έχουν τεθεί στις αποφάσεις απαλλαγής για τα έτη 2007 και 2008, και ειδικότερα να προβεί σε συγκεκριμένες προτάσεις για να απλοποιηθεί ο υπολογισμός της μέσης δαπάνης προσωπικού και να εφαρμοστούν αυτές οι προτάσεις·

16.

επιπλέον, θεωρεί ότι στην περίπτωση των δημόσιων φορέων, οι δηλώσεις αξιοπιστίας σχετικά με την αξιοπιστία των ετήσιων λογαριασμών του οργανισμού καθώς και σχετικά με τη νομιμότητα και την κανονικότητα των υποκείμενων συναλλαγών που εκδίδονται από το εθνικό Ελεγκτικό Συνέδριο ή/και τους εθνικούς ελεγκτές πρέπει να γίνονται δεκτές από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα κατά τον έλεγχο ολόκληρης της μεθοδολογίας δαπανών·

17.

στηρίζει τη μείωση των συνδυασμών των ποσοστών χρηματοδότησης και των μεθόδων καθορισμού έμμεσων δαπανών μεταξύ των διαφόρων μέσων και μεταξύ δραστηριοτήτων (διαχείριση, έρευνα, επίδειξη και διάδοση) χωρίς να διακυβεύεται το υφιστάμενο επίπεδο των ποσοστών χρηματοδότησης· αναγνωρίζει, εν τούτοις, ότι η σημερινή διαφοροποίηση μεταξύ πανεπιστημίων/ερευνητικών κέντρων, βιομηχανίας, μη κερδοσκοπικών οργανισμών και ΜΜΕ πρέπει να διατηρηθεί· καλεί την Επιτροπή να διατηρήσει τη χρήση των πραγματικών δαπανών ως μίας από τις μεθόδους συνδυασμού ποσοστών χρηματοδότησης και ορισμού έμμεσων δαπανών·

18.

είναι της άποψης ότι τα κατ’ αποκοπή ποσά και οι κατ’ αποκοπή συντελεστές πρέπει να είναι προαιρετικοί και να χρησιμοποιούνται όπου δει· καλεί την Επιτροπή να αποσαφηνίσει περαιτέρω την ορολογία σχετικά με τη χρήση κατ’ αποκοπή συντελεστών και κατ’ αποκοπή ποσών·

19.

ευνοεί την εισαγωγή κατ’ αποκοπή ποσών για την κάλυψη «άλλων άμεσων δαπανών», υπό τον όρο ότι θα παραμείνει η επιλογή των πραγματικών δαπανών· καλεί σθεναρά την Επιτροπή να αξιολογήσει τη χρήση κατ’ αποκοπή ποσών για δαπάνες προσωπικού· τονίζει ότι τα κατ’ αποκοπή ποσά είναι η αποτελεσματικότερη εναλλακτική επιλογή για χώρες εταίρους της διεθνούς συνεργασίας στο πλαίσιο του ΠΠ·

20.

αναγνωρίζει ότι η μείωση του μεγέθους ώστε οι όμιλοι να είναι μικρότεροι, όποτε είναι εφικτό, συμβάλλει στην απλούστευση της διαδικασίας, στη συντόμευση του χρονοδιαγράμματος των έργων και στη μείωση των διοικητικών δαπανών·

21.

πιστεύει ότι δικαιολογείται η ύπαρξη μεγαλύτερων ομάδων από την πολυκλαδική φύση του προς εκτέλεση έργου·

22.

προτείνει, επί παραδείγματι μέσω μιας διαδικασίας σιωπηρής έγκρισης, να διευκολυνθεί η τροποποίηση της συμφωνίας περί επιχορηγήσεων, ώστε να λαμβάνονται ιδίως υπόψη οι αλλαγές στη σύνθεση των κοινοπραξιών ή στη διοικητική και οικονομική τους δομή·

23.

τάσσεται υπέρ της πλήρους κατάργησης των μηχανισμών καταγραφής χρόνου, όπως τα δελτία χρόνου εργασίας (η κατάργηση αυτή δεν πρέπει να περιοριστεί στη χρήση των κατ’ αποκοπή ποσών)·

24.

επικροτεί την άμεση άρση της υποχρέωσης ανάκτησης των τόκων προχρηματοδότησης·

25.

συμφωνεί ότι η χρήση βραβείων πρέπει να ενθαρρυνθεί, αλλά όχι ως υποκατάστατο της σωστά διαρθρωμένης χρηματοδότησης.

26.

καλεί την Επιτροπή να επιτρέψει την επιστροφή των δαπανών που προέκυψαν μετά την παρουσίαση του έργου, για να διευκολυνθεί η συμμετοχή των βιομηχανικών εταίρων, και ιδίως των ΜΜΕ·

27.

ζητεί απλοποιημένη ερμηνεία και περαιτέρω αποσαφήνιση του ορισμού των επιλέξιμων δαπανών (όπως φόροι και χρεώσεις στις δαπάνες προσωπικού, τις αναρρωτικές άδειες και τις άδειες μητρότητας), καθώς και του κατά πόσον ο ΦΠΑ μπορεί να καλυφθεί από τις επιλέξιμες δαπάνες· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τη δυνατότητα να εξαιρεθούν αγορές που χρηματοδοτήθηκαν με ενωσιακές πιστώσεις από το ΦΠΑ στα κράτη μέλη· ζητεί περαιτέρω αποσαφήνιση των διαδικασιών που αφορούν τις συναλλαγματικές ισοτιμίες για εταίρους που χρησιμοποιούν διαφορετικά νομίσματα·

28.

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η καθιέρωση του κώδικα αναγνώρισης συμμετοχής (ΚΑΣ) δεν μείωσε τα επανειλημμένα αιτήματα για νομική και οικονομική ενημέρωση (και υποστηρικτική τεκμηρίωση) και η υποδοχή του ΚΑΣ κατά τη διαδικασία εφαρμογής δεν ακολουθείται πάντα από διαδικασία επικύρωσης· ζητεί, ως εκ τούτου, από τους ενδιαφερόμενους παράγοντες να βελτιώσουν τον ΚΑΣ και να καταστήσουν τη χρήση του πιο αποτελεσματική·

29.

ζητεί από την Επιτροπή να παρουσιάσει ακριβέστερους, συνεπέστερους και διαφανέστερους κανονισμούς ελέγχων, συμπεριλαμβανομένων των κανόνων και αρχών που διασφαλίζουν τον σεβασμό των δικαιωμάτων του ελεγχόμενου φορέα και την ακρόαση όλων των πλευρών, και να υποβάλει έκθεση σχετικά με την αναλογία κόστους/ωφέλειας των ελέγχων·

30.

καλεί μετ’ επιτάσεως την Επιτροπή να εφαρμόσει την «προσέγγιση του ενός ελέγχου» και να στραφεί προς τη διενέργεια ελέγχων σε πραγματικό χρόνο από έναν μόνο φορέα, επιτρέποντας έτσι στους δικαιούχους να διορθώσουν τα όποια συστημικά σφάλματα και να υποβάλουν βελτιωμένες καταστάσεις δαπανών το επόμενο έτος· πιστεύει ότι η εν λόγω προσέγγιση του ενός ελέγχου πρέπει να διασφαλίζει επίσης ότι τα περατωμένα έργα δεν θα ελεγχθούν πάνω από μία φορά από τους διάφορους ελεγκτές, ώστε η γνώμη του ανεξάρτητου ελεγκτή που ορίζεται πρώτος να χαίρει της εμπιστοσύνης της Επιτροπής και τα έγγραφα να διαβιβάζονται μόνο μία φορά, ανεξαρτήτως του αριθμού των διενεργουμένων ελέγχων·

31.

καλεί την Επιτροπή να παράσχει ασφάλεια δικαίου απέχοντας από το να ζητήσει από τους δικαιούχους την εφαρμογή αυστηρότερης ερμηνείας των οποιωνδήποτε κανόνων συμμετοχής αναδρομικά και απέχοντας από τον εκ νέου υπολογισμό ήδη εγκεκριμένων από υπηρεσίες της Επιτροπής ισολογισμών, μειώνοντας έτσι την ανάγκη για εκ των υστέρων ελέγχους και αναδρομικές διορθώσεις· ζητεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διευθετήσει ταχέως προηγούμενες καταστάσεις που προέκυψαν από ελέγχους που βρίσκονται σε εξέλιξη, με διακριτικό τρόπο και σεβόμενη τις αρχές της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης· προτείνει όπως οι αντιδικίες που αφορούν παρελθοντικές καταστάσεις διευθετηθούν με μια κατ’ αντιμωλίαν συμφωνία, η οποία θα βασίζεται, για παράδειγμα, σε έναν ανεξάρτητο επανέλεγχο και/ή με την παρέμβαση ενός ανεξάρτητου ειδικού διαμεσολαβητή·

32.

προτείνει να καθιερωθεί μια διαδικασία απάντησης σύμφωνα με την οποία, εάν δεν υπάρχει αντίδραση της Επιτροπής στις ληφθείσες πληροφορίες εντός μιας προθεσμίας που απομένει να καθοριστεί, τότε οι πληροφορίες αυτές θεωρούνται επικυρωθείσες από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή·

33.

καλεί την Επιτροπή να υποβάλλει τακτικά εκθέσεις στο Κοινοβούλιο σχετικά με τις διοικητικές δαπάνες του ΠΠ7, περιλαμβανομένων των δαπανών διαχείρισης τόσο της Επιτροπής όσο και των συμμετεχόντων, καθώς και σχετικά με τα μέτρα που έχουν ληφθεί ή σχεδιάζονται για τη μείωση αυτών των δαπανών·

Ριζική στροφή προς τη βελτίωση της ποιότητας, της προσβασιμότητας και της διαφάνειας

Στροφή προς μια προσέγγιση με βάση την επιστήμη

34.

υπενθυμίζει στην Επιτροπή ότι από τους δικαιούχους των ενωσιακών προγραμμάτων αναμένεται να ασκούν χρηματοδοτούμενες δραστηριότητες καλή τη πίστει και καταβάλλοντας τα μέγιστα, προκειμένου να επιτύχουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα·

35.

συνεπώς, ανησυχεί για την τωρινή γενική τάση της Επιτροπής για χρηματοδότηση με βάση το αποτέλεσμα (που ουσιαστικά δικαιολογείται από τις αρχές της ορθής λογοδοσίας) και ανησυχεί έντονα για τις πιθανές επιπτώσεις της χρηματοδότησης με βάση το αποτέλεσμα στην ποιότητα και τη φύση της έρευνας που ενδεχομένως περιορίζει την επιστημονική έρευνα και επηρεάζει αρνητικά τα έργα που δεν έχουν μετρήσιμους στόχους ή έχουν στόχο που αποτιμάται με βάση παραμέτρους πέραν αυτού της άμεσης ωφέλειας· ανησυχεί ομοίως για το πιθανό αποτέλεσμα όσον αφορά περαιτέρω εκ των προτέρων και εκ των υστέρων αξιολόγηση της έκβασης/αποτελεσμάτων των έργων και τον ακριβή προσδιορισμό των κριτηρίων που είναι αναγκαία για τον καθορισμό τους·

36.

θεωρεί ανεπαρκή, εκτός εξαιρετικών, δεόντως αιτιολογημένων περιπτώσεων, τη γενική χρήση κατ’ αποκοπή ποσών όπως κατ’ αποκοπή ποσών ίδιων έργου με διαπραγμάτευση ή προκαθορισμένων κατ’ αποκοπή ποσών ανά έργο· αντίθετα, ευνοεί την προσέγγιση με «υψηλό επίπεδο εμπιστοσύνης», η οποία είναι προσαρμοσμένη στην έρευνα αιχμής· συνιστά την έναρξη πιλοτικών δοκιμών της «χρηματοδότησης με βάση το αποτέλεσμα» με την καταβολή κατ’ αποκοπή ποσών έναντι συμφωνημένων εκβάσεων/αποτελεσμάτων για έργα έρευνας και επίδειξης σε τομείς που αποτελούν ειδικές προκλήσεις·

37.

αντίθετα, ευνοεί ένα σύστημα χρηματοδότησης «με βάση την επιστήμη», με έμφαση σε επιστημονικά/τεχνικά κριτήρια και αξιολόγηση από ομοτίμους με βάση την αριστεία, τη σπουδαιότητα και τις επιπτώσεις, και απλουστευμένο, αποτελεσματικό και σεβόμενο το δικαίωμα της κατ’ αντιμωλίαν εξέτασης, δημοσιονομικό έλεγχο· θεωρεί ότι αυτή η προσέγγιση με βάση την επιστήμη θα έχει ως αποτέλεσμα τη σημαντική στροφή από το δημοσιονομικό στο επιστημονικό/τεχνικό σκέλος όσον αφορά τους μηχανισμούς ελέγχου· θεωρεί ότι η προσέγγιση αυτή επιτρέπει στους ενδιαφερόμενους να επικεντρώσουν τις προσπάθειές τους στις βασικές ικανότητές τους, σε επιστημονικά θέματα και στην οικοδόμηση του ΕΧΕ·

Βελτιστοποίηση του χρόνου

38.

επικροτεί τη γενική τάση προς τη συντόμευση του μέσου χρόνου μέχρι την επιχορήγηση και χρόνου μέχρι την πληρωμή, στηρίζει δε τη γενικευμένη χρήση προτάσεων με ευρύτερα θέματα και προτάσεων με απολύτως συγκεκριμένες ημερομηνίες ως μέσο μείωσης της αβεβαιότητας για τις ευκαιρίες χρηματοδότησης για τα ΜΜΕ και ενθάρρυνσης της περαιτέρω συμμετοχής·

39.

εκφράζει την ανησυχία του ότι ο σημερινός μέσος χρόνος από την προθεσμία υποβολής προτάσεων έως την υπογραφή της σύμβασης (χρόνος μέχρι την υπογραφή της σύμβασης) παραμένει υπερβολικά μεγάλος, με ασυμφωνίες στο εσωτερικό διαφόρων υπηρεσιών της Επιτροπής· καλεί την Επιτροπή να συντομεύσει τον χρόνο μέχρι την υπογραφή της σύμβασης στους 6 μήνες το μέγιστο και να ορίσει κατάλληλες προθεσμίες για την αξιολόγηση και τη διαπραγμάτευση της σύμβασης, βάσει συστήματος συγκριτικής αξιολόγησης·

40.

καλεί την Επιτροπή να επεκτείνει το μέσο χρόνο από τη δημοσίευση της πρόσκλησης υποβολής προτάσεων ως την προθεσμία για την υποβολή αιτήσεων·

41.

εκφράζει έντονες επιφυλάξεις σχετικά με τις επιπτώσεις της κατάργησης της νομικής υποχρέωσης για γνωμοδότηση από επιτροπές εκπροσώπων των κρατών μελών όσον αφορά τις αποφάσεις επιλογής, ιδίως στην περίπτωση της έρευνας στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας και στην περίπτωση δεοντολογικής αξιολόγησης έργων·

42.

πιστεύει ότι η προσέγγιση που αποσκοπεί στον ευκολότερο καθορισμό κοινών βασικών αρχών δεν πρέπει να θέτει σε κίνδυνο τις εθνικές δεοντολογικές επιλογές και ιδιαιτερότητες στον τομέα της έρευνας·

43.

στηρίζει τη γενική τάση προς μια διαδικασία υποβολής αίτησης σε «δύο φάσεις», ιδίως σε περιπτώσεις όπου το αναμενόμενο πλήθος προτάσεων είναι υπερβολικά υψηλό, υπό τον όρο ότι η αξιολόγηση πραγματοποιείται εξ ολοκλήρου στην πρώτη φάση (στόχοι, επιστημονική προσέγγιση, ικανότητες συμμετεχόντων, προστιθέμενη αξία επιστημονικής συνεργασίας και γενικός προϋπολογισμός)· τονίζει ότι αυτό αυξάνει τις πιθανότητες επιτυχίας στη δεύτερη φάση, υπό τον όρο ότι δεν έχει ως συνέπεια την επιμήκυνση του χρόνου μέχρι την υπογραφή της σύμβασης ή την επιχορήγηση· θεωρεί ότι η προσέγγιση αυτή μειώνει τις δαπάνες υποβολής αίτησης·

Στροφή προς μια προσέγγιση «με επίκεντρο τον χρήστη» από άποψη πρόσβασης

44.

υπογραμμίζει ότι η διαχείριση του ΠΠ πρέπει να θέτει τους δικαιούχους στο επίκεντρο των αποστολών της και να παρέχει καλύτερη πρόσβαση στο ΠΠ·

45.

ζητεί ουσιαστική βελτίωση της σαφήνειας και της προσβασιμότητας των εγγράφων οδηγιών, τα οποία πρέπει να ενοποιηθούν σε ένα εγχειρίδιο και να μεταφραστούν στις επίσημες γλώσσες της ΕΕ·

46.

τονίζει την ανάγκη να αυξηθεί η συμμετοχή των νέων κρατών μελών σε έργα ΠΠ με απλοποίηση της εφαρμογής και των συμβατικών διαδικασιών, στοιχεία που συνιστούν σημαντικά εμπόδια εισόδου στο στάδιο πρότασης, ιδίως για όσους υποβάλλουν αίτηση για πρώτη φορά·

47.

συνιστά βελτίωση της σταθερότητας που παρέχεται στους ενδιαφερόμενους με την ύπαρξη, στο μέτρο του δυνατού, ενός μόνο υπεύθυνου έργου της Επιτροπής, ο οποίος θα παρέχει εξατομικευμένη στήριξη καθ’ όλη την περίοδο εφαρμογής ενός έργου με συνεπή τήρηση των κανόνων· συνιστά επίσης την προσέγγιση «ένα πρόσωπο προς τον καταναλωτή», κατά την οποία θα είναι δυνατή η λήψη συμβουλών για πολλαπλά προγράμματα από ένα μόνο σημείο επαφής·

48.

ζητεί καθένα από τα έγγραφα που προέρχονται από την Επιτροπή και τις υπηρεσίες της να καθορίζει με σαφήνεια το νομικό τους καθεστώς, αποσαφηνίζοντας αφενός ποιος δεσμεύεται από το περιεχόμενό τους και, αφετέρου, ο τρόπος με τον οποίο αναλαμβάνεται αυτή η δέσμευση·

49.

στηρίζει την εισαγωγή ευρύτερης ηλεκτρονικής διοίκησης και εργαλείων τεχνολογίας της πληροφορίας και, ειδικότερα, την ανάπτυξη πύλης για τους συμμετέχοντες σε έρευνα και την καθιέρωση της ηλεκτρονικής υπογραφής· καλεί την Επιτροπή να θεσπίσει ολοκληρωμένο και φιλικό προς τον χρήστη επιγραμμικό σύστημα· στηρίζει τη διάθεση κάθε ηλεκτρονικής πληροφορίας σχετικά με τη διαχείριση του προγράμματος (ταυτοποίηση, αίτηση, διαπραγμάτευση και υποβολή εκθέσεων)· στηρίζει τη διάθεση του εν λόγω επιγραμμικού συστήματος από την πρώτη ημέρα του προγράμματος, το οποίο θα είναι προσβάσιμο σε όλες τις φάσεις· είναι της άποψης ότι πρέπει να προωθηθεί η βιντεοδιάσκεψη για την αντικατάσταση των προσωπικών συναντήσεων· συνιστά να χρησιμοποιούν οι υπηρεσίες ηλεκτρονικής διοίκησης ανοικτά πρωτόκολλα και μορφοτύπους κατά την επικοινωνία με τους πολίτες, για να διασφαλιστεί η προσβασιμότητα και η διαλειτουργικότητα·

50.

συνιστά στην Επιτροπή την έναρξη εκστρατείας ενημέρωσης και αύξησης της συνειδητοποίησης για τα διατιθέμενα μέσα στον τομέα της τεχνολογίας της πληροφορίας στο πλαίσιο του προγράμματος·

51.

επικροτεί το πιλοτικό έργο ανοικτής πρόσβασης της Επιτροπής, το οποίο αποσκοπεί στη βελτίωση της πρόσβασης σε πορίσματα ερευνών τόσο μέσω του συστήματος Cordis όσο και μέσω της ενθαρρύνσεως επιστημόνων να καταθέτουν την έρευνά τους σε ένα χώρο αποθήκευσης·

52.

υπογραμμίζει ότι για την πρόσβαση των δικαιούχων στα έργα στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας απαιτούνται υψηλές τεχνικές δεξιότητες και καλή γνώση των διαχειριστικών και οικονομικών διαδικασιών, με αποτέλεσμα η πρόσβαση να είναι εξαιρετικά δυσχερής για αιτούντες μικρότερου μεγέθους, όπως είναι οι ΜΜΕ και τα μικρά ερευνητικά ινστιτούτα που βρίσκονται σε περιφερειακές περιοχές· υπενθυμίζει ότι οι ΜΜΕ αντιπροσωπεύουν το 90 % περίπου του ευρωπαϊκού επιχειρηματικού ιστού και ότι απαιτείται να διασφαλισθεί η πλήρης και ουσιαστική συμμετοχή τους στη χρήση των πόρων του ΠΠ7·

53.

τονίζει την ανάγκη για αυξημένη διαφάνεια όσον αφορά τη διαδικασία θεματικής επιλογής για προσκλήσεις, η οποία πρέπει να διασφαλίζει αντίστοιχη συμμετοχή των ενδιαφερομένων·

54.

συνιστά τη δημιουργία ενός πιο συνεκτικού, διαφανούς και εναρμονισμένου συστήματος αξιολόγησης από ομοτίμους με βάση την αριστεία·

Συνέργειες προγραμμάτων και μέσων

55.

ζητεί μετ’ επιτάσεως να μειωθεί η πολυπλοκότητα των κοινοτικών προγραμμάτων (π.χ. ΠΠ, Πρόγραμμα για την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία, διαρθρωτικά ταμεία) και των συναφών μέσων (μικτές τεχνολογικές πρωτοβουλίες, πρωτοβουλίες του άρθρου 187, συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα, έργα του άρθρου 185, κοινότητες γνώσης και καινοτομίας, Era-net κ.λπ.)· τονίζει ότι αυτό θα οδηγήσει σε πλήρη αξιοποίηση των συνεργειών που απορρέουν από τη συνδυασμένη δράση τους·

56.

εκφράζει τη λύπη του για την υπερβολική αύξηση του αριθμού των οργανισμών έρευνας, των προτύπων συνεργασίας και των μηχανισμών διαχείρισης, καθώς και για την απορρέουσα πολυπλοκότητα, που δημιουργεί προβλήματα διαφάνειας έναντι των αρχών του προϋπολογισμού καθώς και διαφορετική μεταχείριση των δικαιούχων·

57.

συνιστά τη συρρίκνωση της δέσμης κανόνων και κοινών αρχών χρηματοδότησης που θα διέπουν την κοινοτική χρηματοδότηση της Ε&Α και ζητεί συνεκτικότητα και εναρμόνιση στην εφαρμογή και ερμηνεία των κανόνων και των διαδικασιών· τονίζει την ανάγκη εφαρμογής αυτής της κοινής δέσμης κανόνων σε όλο το εύρος του ΠΠ, τα συναφή μέσα και το εσωτερικό της Επιτροπής, ανεξάρτητα από τον φορέα ή τον εκτελεστικό οργανισμό που είναι αρμόδιο για την εφαρμογή·

58.

συνιστά τη θέσπιση μηχανισμών για την παροχή κοινής καθοδήγησης στο εσωτερικό της Επιτροπής και τη δρομολόγηση κατάρτισης για τους υπεύθυνους έργων και τους εσωτερικούς ελεγκτές· ζητεί μετ’ επιτάσεως τη δημιουργία μηχανισμού προσφυγής όπως ενός «διαμεσολαβητή για το ΠΠ» για τους συμμετέχοντες σε περιπτώσεις ασυνάρτητης και ασυνεπούς ερμηνείας των κανόνων και των διαδικασιών· πιστεύει ότι οι αποφάσεις που θα λαμβάνει αυτός ο διαμεσολαβητής πρέπει να είναι οριστικές και δεσμευτικές·

59.

θεωρεί ότι το περιφερειακό επίπεδο είναι το καταλληλότερο για την τόνωση της έρευνας και της καινοτομίας, λόγω της εγγύτητας μεταξύ των πανεπιστημίων, των κρατικών οργανισμών έρευνας, των μεγάλων επιχειρήσεων, των ΜΜΕ και των περιφερειακών και τοπικών δημόσιων αρχών, ιδίως στο πλαίσιο των δικτυώσεων ομοειδών ή συμπληρωματικών επιχειρήσεων· σημειώνει επίσης ότι η τόνωση της έρευνας και της καινοτομίας σε περιφερειακό επίπεδο μπορεί να συμβάλει στον περιορισμό των κοινωνικών και περιφερειακών ανισοτήτων· προτρέπει, ωστόσο, τα διάφορα επίπεδα (περιφερειακό, εθνικό και κοινοτικό) να συντονίσουν καλύτερα τις προσπάθειές τους για τον προγραμματισμό των δραστηριοτήτων έρευνας και ανάπτυξης σε ευρωπαϊκό επίπεδο· τονίζει επίσης την ανάγκη βελτίωσης της σύνδεσης μεταξύ πανεπιστημίων και βιομηχανίας·

Διδάγματα που πρέπει να αντληθούν για το μελλοντικό ΠΠ8

60.

θεωρεί ότι η ριζική επανεξέταση της διαχείρισης του ΠΠ αποτελεί μια από τις κορυφαίες προτεραιότητες που πρέπει να τεθούν κατά τον σχεδιασμό του επερχόμενου ΠΠ·

61.

θεωρεί ότι η αναθεώρηση του Δημοσιονομικού Κανονισμού, του Κανονισμού Υπηρεσιακής Κατάστασης και η εφαρμογή ανεκτού κινδύνου σφάλματος όσον αφορά την έρευνα διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην αναδιάρθρωση του πλαισίου χρηματοδότησης της έρευνας και στην επίτευξη περαιτέρω προόδου στην απλούστευση της χρηματοδότησης της έρευνας·

62.

καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει την αποτελεσματικότητα κάθε μεμονωμένου μέσου, στο πλαίσιο κάθε προγράμματος, με κατεύθυνση την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων και ζητεί να περιοριστεί η ποικιλία μέσων όποτε η αποτελεσματικότητα ή η διακριτή εισφορά δεν τεκμηριώνεται σαφώς, ενώ θα διατηρείται αρκετή ευελιξία για να καλύπτονται οι ιδιαιτερότητες των έργων·

63.

στηρίζει ένα σύστημα χρηματοδότησης με βάση την επιστήμη και ένα ισόρροπο διαχωρισμό μεταξύ έρευνας από την κορυφή προς τη βάση, με βάση το αποτέλεσμα, και έρευνας από τη βάση προς την κορυφή, με βάση την επιστήμη, ως βάση για το ΠΠ8·

64.

θεωρεί ότι το ΠΠ8 πρέπει να εστιάζεται στην έρευνα αιχμής, ενώ παράλληλα θα λαμβάνει υπόψη όλη την αλυσίδα καινοτομίας, από την έρευνα αιχμής, την τεχνολογική ανάπτυξη, την επίδειξη, τη διάδοση και την αξιοποίηση των αποτελεσμάτων έως την άμεση ενσωμάτωση των αποτελεσμάτων της έρευνας στις αγορές·

65.

πιστεύει ότι το ΠΠ8 πρέπει να ενθαρρύνει τη συνεργασία μεταξύ ευρωπαίων ερευνητών με την καθιέρωση ενός συστήματος δελτίων έρευνας που θα εξασφαλίζουν ερευνητικά κονδύλια για ερευνητές που μετακινούνται σε πανεπιστήμια σε όλα τα κράτη μέλη, συμβάλλοντας στη δημιουργία κέντρων αριστείας, ανεξάρτητων πανεπιστημιακών ιδρυμάτων καθώς και στην αύξηση της κινητικότητας μεταξύ των ερευνητών·

66.

καλεί την Επιτροπή να δημοσιεύσει μια ανάλυση των επιπέδων συμμετοχής διαφόρων κρατών μελών στο ΠΠ7 και να λάβει υπόψη τα συμπεράσματα, ώστε να διασφαλίσει μια ισορροπημένη ανάπτυξη της έρευνας στο σύνολο των κρατών μελών εντός του ΠΠ8·

67.

πιστεύει ότι κατά τη χάραξη των προτεραιοτήτων για το ΠΠ8 πρέπει να δίνεται προτεραιότητα σε ευρύτερες, ανεξάρτητες επιχορηγήσεων εναλλακτικές χρηματοδοτήσεις για καινοτομία, όπως σε δημόσια-ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια και δανειακά επενδυτικά κεφάλαια·

68.

συνιστά την περαιτέρω διεθνοποίηση του ΠΠ8 μέσω της συνεργασίας με τρίτες χώρες, περιλαμβανομένων αναπτυσσόμενων χωρών, κατά την οποία θα τους παρέχονται απλοί και συγκεκριμένοι κανόνες διαχείρισης· ενόψει των επικείμενων προετοιμασιών για το ΠΠ8, ενθαρρύνει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και προδιαγραφών με όλους τους άλλους διεθνείς εταίρους·

69.

στηρίζει τον ρόλο της Επιτροπής ως επόπτη, όταν απαιτείται χρηματοδότηση από εθνικές ή περιφερειακές αρχές·

70.

επικροτεί τη συγκρότηση της υποομάδας καινοτομίας από την Επιτροπή και τις συζητήσεις που διεξάγει σχετικά με τον τρόπο μέτρησης της αποτελεσματικότητας της πολιτικής Ε&Α καθώς και των σχετικών δαπανών σε έργα Ε&Α·

*

* *

71.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή.


Top