(1)

Με επιστολή της 17ης Απριλίου 1997 η Επιτροπή έλαβε εμπεριστατωμένη καταγγελία από εταιρεία δικηγόρων που αντιπροσώπευε την αυστριακή εταιρεία Lenzing AG, τη μεγαλύτερη εταιρεία παραγωγής ινών βισκόζης στην ΕΕ, σχετικά με διάφορα στοιχεία εικαζόμενης ενίσχυσης που χορηγήθηκε στην ανταγωνιστική της ισπανική εταιρεία «Sociedad Nacional de Industrias y Aplicaciones de Celulosa Española» SA (στο εξής «SNIACE»). Η καταγγελία περιείχε νέα πληροφοριακά στοιχεία που δεν είχαν περιληφθεί στην αρχική της καταγγελία της 4ης Ιουλίου 1996, σχετικά με την οποία η Επιτροπή είχε αποφανθεί ότι δεν παρείχε επαρκή στοιχεία για την ύπαρξη κρατικής ενίσχυσης. Μεταξύ των νέων πληροφοριακών στοιχείων που υποβλήθηκαν στην Επιτροπή συγκαταλέγεται ένα πρόγραμμα βιωσιμότητας της SNIACE που κατήρτισε μια ιδιωτική εταιρεία συμβούλων. Η καταγγέλλουσα υποστήριξε ότι η SNIACE λάμβανε σημαντικές κρατικές ενισχύσεις επί αρκετά χρόνια, αρχής γενομένης από το τέλος της δεκαετίας του 1980. Η ενίσχυση αυτή δεν είχε κοινοποιηθεί στην Επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 93 παράγραφος 3 της συνθήκης ΕΚ και τον κώδικα ενισχύσεων στη βιομηχανία συνθετικών ινών. Η ενίσχυση στρέβλωσε τον ανταγωνισμό σε έναν τομέα που πλήττεται από διαρθρωτική πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα και χρησίμευσε για να διατηρηθεί τεχνητά σε λειτουργία η SNIACE.

(2)

Ακολούθησε μια μακρά προκαταρκτική έρευνα, κατά την οποία πραγματοποιήθηκαν συσκέψεις μεταξύ της ΓΔ IV και της καταγγέλλουσας και των ισπανικών αρχών στις 17 Μαΐου 1997 και στις 16 Ιουνίου 1997 αντίστοιχα. Η καταγγελία καταχωρίστηκε ως μη κοινοποιηθείσα ενίσχυση με αριθμό ΝΝ 118/97 στις 17 Ιουλίου 1997.

(3)

Με επιστολή της 7ης Νοεμβρίου 1997 η Επιτροπή γνωστοποίησε στην ισπανική κυβέρνηση την απόφασή της να κινήσει τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 93 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ σχετικά με διάφορα στοιχεία τεκμαιρόμενης ενίσχυσης (βλέπε κατωτέρω).

(4)

Η απόφαση της Επιτροπής για την κίνηση της διαδικασίας δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων ( 2 ). Η Επιτροπή κάλεσε τους ενδιαφερόμενους να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους σχετικά με την τεκμαιρόμενη ενίσχυση.

(5)

Με επιστολή της 19ης Δεκεμβρίου 1997, η ισπανική κυβέρνηση απάντησε στην επιστολή της Επιτροπής σχετικά με την κίνηση της διαδικασίας, παρέχοντας περαιτέρω πληροφοριακά στοιχεία εις επίρρωση της άποψής της ότι κανένα από τα υπό έρευνα θέματα δεν αποτελούσε ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 92 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ.

(6)

Με επιστολή της 23ης Φεβρουαρίου 1998 η Επιτροπή ζήτησε διευκρινίσεις σχετικά με ορισμένα σημεία. Η ισπανική κυβέρνηση απάντησε με επιστολή της 16ης Απριλίου 1998.

(7)

Η Επιτροπή έλαβε παρατηρήσεις από ενδιαφερόμενους. Τις διαβίβασε στις ισπανικές αρχές, παρέχοντάς τους την ευκαιρία να απαντήσουν. Οι παρατηρήσεις των ισπανικών αρχών ελήφθησαν με επιστολή της 24ης Ιουνίου 1998.

(8)

Η SNIACE ιδρύθηκε το 1939 και παράγει κυτταρίνη, χαρτί, ίνες βισκόζης, συνθετικές ίνες και θειικό νάτριο. Εδρεύει στην Torrelavega της Κανταβρίας, η οποία από το Σεπτέμβριο του 1995 είναι περιφέρεια επιλέξιμη για τη χορήγηση ενισχύσεων βάσει του άρθρου 92 παράγραφος 3 στοιχείο α). Πριν από την ανωτέρω ημερομηνία ήταν περιφέρεια επιλέξιμη για τη χορήγηση ενισχύσεων βάσει του άρθρου 92 παράγραφος 3 στοιχείο γ).

(9)

Η SNIACE απασχολεί σήμερα περίπου 600 εργαζομένους. Είναι μια από τις πέντε επιχειρήσεις παραγωγής ινών βισκόζης στην ΕΕ, με παραγωγική ικανότητα περίπου 32 000 τόνων (περίπου 9 % της παραγωγικής ικανότητας της ΕΕ). Η SNIACE παράγει επίσης συνθετικές ίνες, συγκεκριμένα δε συνεχείς ίνες πολυαμιδίου. Τα αποτελέσματά της είχαν ως εξής κατά τα τελευταία χρόνια:

(10)

Κατά την κίνηση της διαδικασίας του άρθρου 93, παράγραφος 2, η Επιτροπή επεσήμανε ότι η εταιρεία αντιμετώπιζε οικονομικά προβλήματα επί αρκετά χρόνια, τα οποία είχαν σχολιαστεί σε πολυάριθμα δημοσιεύματα του τύπου. Κατόπιν αίτησης που υπέβαλε η εταιρεία το 1992, τα ισπανικά δικαστήρια διέταξαν αναστολή πληρωμών το Μάρτιο του 1993, η οποία ήρθη κατόπιν συμφωνίας των πιστωτών τον Οκτώβριο του 1996, όταν οι ιδιώτες πιστωτές της SNIACE συμφώνησαν να μετατραπεί σε μετοχές το 40 % των χρεών της προς αυτές. Οι πιστωτές από το δημόσιο τομέα δεν συμμετείχαν στη συμφωνία.

(11)

Στο τέλος του 1997, οι συνολικές τρέχουσες υποχρεώσεις της εταιρείας ανήλθαν σε 8,37 δισεκατομμύρια ισπανικές πεσέτες έναντι κυκλοφορούντος ενεργητικού ύψους 4,54 δισεκατομμυρίων ισπανικών πεσετών, ενώ η καθαρή θέση της ανήλθε σε -1,73 δισεκατομμύρια ισπανικές πεσέτες. Τα τελευταία χρόνια τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η εταιρεία, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και εργασιακές διενέξεις, οδήγησαν σε περιοδικές διακοπές της παραγωγής. Η εταιρεία διέκοψε την παραγωγή της για μεγάλο μέρος του 1993. Η παραγωγή διεκόπη και πάλι για μεγάλο μέρος του 1996 κατά τις αρχές του 1997. Η παραγωγή ξεκίνησε και πάλι εν μέρει το Φεβρουάριο του 1997 και σήμερα η εταιρεία ασκεί κανονικά τις δραστηριότητές της.

(12)

Η Επιτροπή κίνησε τη διαδικασία του άρθρου 93 παράγραφος 2 σχετικά με τα ακόλουθα στοιχεία τεκμαιρόμενης ενίσχυσης:

(13)

Η Επιτροπή διατύπωσε αμφιβολίες σχετικά με το κατά πόσον οι ανωτέρω όροι και προϋποθέσεις ανταποκρίνονται στους όρους της αγοράς.

(14)

Ελήφθησαν οι παρατηρήσεις ενός κράτους μέλους (του Ηνωμένου Βασιλείου), αρκετών ανταγωνιστών της SNIACE από την ΕΕ και της διεθνούς επιτροπής ρεγιόν και συνθετικών ινών (International Rayon & Synthetic Fibres Committee-CIRFS). Οι παρατηρήσεις του βαυαρικού Υπουργείου Οικονομίας, Μεταφορών και Τεχνολογίας υποβλήθηκαν πολύ μετά τη λήξη της προθεσμίας και, συνεπώς, δεν μπορούν να ληφθούν υπόψη στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας.

(15)

Η Säteri, εταιρεία παραγωγής ασυνεχών ινών βισκόζης, δήλωσε ότι αντιμετώπισε τον αθέμιτο ανταγωνισμό της SNIACE, ιδιαίτερα στην Ιταλία, στο Ηνωμένο Βασίλειο, στη Γερμανία και στη Γαλλία. χάρη στην παράνομη ενίσχυση, η SNIACE μπόρεσε να ορίσει τις τιμές της σε επίπεδα 10-20 % χαμηλότερα από ό,τι η Säteri. Η Svenska Rayon, εταιρεία παραγωγής ασυνεχών ινών βισκόζης, δήλωσε ότι η SNIACE προκαλούσε επί σειρά ετών αναστάτωση στην αγορά ασυνεχών ινών βισκόζης πωλώντας τα προϊόντα της σε τεχνητά χαμηλές τιμές. Το γεγονός αυτό επηρέασε τη Svenska Rayon, ιδίως στην ιταλική αγορά.

(16)

Η Nylstar εξέφρασε την ανησυχία της για τη στρέβλωση του ανταγωνισμού από τη SNIACE στον τομέα των συνεχών υφαντουργικών ινών πολυαμιδίου, ιδίως στην ισπανική αγορά. Η Textil Finanz, η οποία ανήκει στον όμιλο Radici, εξέφρασε και αυτή την έντονη ανησυχία της για τις ενδεχόμενες συνέπειες την παράνομης ενίσχυσης υπέρ της SNIACE στον τομέα των συνεχών υφαντουργικών ινών πολυαμιδίου. Η Bemberg αναφέρθηκε στον αθέμιτο ανταγωνισμό εκ μέρους της SNIACE στον τομέα των συνεχών υφαντουργικών ινών πολυαμιδίου που αντιμετώπισε ιδίως στην Ιταλία, στη Γερμανία, στη Μεγάλη Βρετανία, στην Ισπανία, στη Γαλλία και στην Ελβετία, λόγω της απώλειας μεριδίου αγοράς/συμβάσεων συνεπεία του επιπέδου των τιμών των νημάτων της SNIACE που δεν ανταποκρίνονταν στους τρέχοντες όρους της αγοράς.

(17)

Η Courtaulds plc, η δεύτερη σε μέγεθος εταιρεία παραγωγής ασυνεχών ινών βισκόζης στην Ευρώπη, αναφέρθηκε στην πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα του τομέα και στις ενέργειες στις οποίες προέβη κατά τα προηγούμενα δέκα χρόνια για να μειώσει την παραγωγική ικανότητα και το κόστος της, με αποτέλεσμα την απώλεια θέσεων εργασίας στο Ηνωμένο Βασίλειο, στη Γερμανία και στη Γαλλία. Ανέφερε ότι η μετεγκατάσταση κλωστοϋφαντουργικών βιομηχανιών σε χώρες με χαμηλότερο κόστος εργασίας οδήγησε στη μείωση της βιομηχανικής κατανάλωσης στην Ευρώπη κατά 1,5 % έως 2 % το χρόνο. Η βιομηχανική κατανάλωση αντικαταστάθηκε από εισαγωγές νημάτων, υφασμάτων και ενδυμάτων κυρίως από την Ασία και την Ινδία. Τούτο οδήγησε σε μείωση της παραγωγικής ικανότητας στην Ευρώπη από 687 000 τόνους το 1980 σε 355 000 τόνους το 1998. Μόνο η Courtaulds μείωσε την παραγωγική της ικανότητα κατά 195 000 τόνους τα τελευταία 20 χρόνια, συμπεριλαμβανομένης μείωσης κατά 30 000 τόνους το 1997 στη μονάδα της στο Grimsby. Η Courtaulds δήλωσε ότι από τα δεδομένα της αγοράς προκύπτουν σαφείς ενδείξεις ότι η SNIACE εφάρμοζε τιμές χαμηλότερες από τους ανταγωνιστές της. Δήλωσε ότι οι τιμές της SNIACE ήταν χαμηλότερες κατά 20 % τουλάχιστον από τις μέσες τιμές της Courtaulds στο Ηνωμένο Βασίλειο, στη Γερμανία, στην Ιταλία, στην Ισπανία, στη Γαλλία και στο Βέλγιο. Επιπλέον, ανέφερε ότι κατά την εκτίμησή της η μονάδα της SNIACE ήταν ασύμφορη οικονομικά.

(18)

Η εταιρεία δικηγόρων που αντιπροσωπεύει τη Lenzing AG, της οποίας η αρχική καταγγελία οδήγησε στην κίνηση της διαδικασίας, επανέλαβε την άποψή της ότι τα διάφορα στοιχεία ενίσχυσης ήταν παράνομα και ασυμβίβαστα με την κοινή αγορά. Τόνισε ιδιαίτερα ότι επρόκειτο για μέτρα που εμπίπτουν στη διακριτική ευχέρεια των αρχών και όχι για γενικά μέτρα, όπως υποστήριξε η ισπανική κυβέρνηση. Επανέλαβε επίσης την άποψή της ότι τα μέτρα ενίσχυσης χρησίμευσαν για να διατηρηθεί τεχνητά η λειτουργία της εταιρείας.

(19)

Η CIRFS ανέφερε ότι αποτελεί το φορέα αντιπροσώπευσης της ευρωπαϊκής βιομηχανίας συνθετικών ινών. Τα μέλη της παράγουν το 92 % των ασυνεχών ινών βισκόζης και το 76 % των συνεχών υφαντουργικών ινών πολυαμιδίου (τα δύο βασικά είδη ινών που παράγει η SNIACE). Εξέφρασε τη στήριξή της για την αυστηρή εφαρμογή των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις από την Επιτροπή. Υπογράμμισε το γεγονός ότι η αγορά ασυνεχών ινών βισκόζης της Κοινότητας είναι ώριμη αγορά, όπου η κατανάλωση ακολουθεί μακροπρόθεσμα φθίνουσα τροχιά. Προέβλεψε περαιτέρω μείωση της κατανάλωσης κατά 7 % μέχρι το 2002. Ανέφερε ότι οι Ευρωπαίοι παραγωγοί εξακολουθούν να μειώνουν την παραγωγική ικανότητα, προκειμένου να την προσαρμόσουν στη ζήτηση. Προσέθεσε ότι η χρησιμοποίηση της παραγωγικής ικανότητας ήταν περίπου 81 % και 84 % το 1996 και το 1997 αντίστοιχα, ποσοστά που δεν θεωρούνται ικανοποιητικά για έναν τομέα υψηλής εντάσεως κεφαλαίου. Οι παραγωγοί ασυνεχών ινών βισκόζης στοχεύουν συνήθως σε χρησιμοποίηση της παραγωγικής ικανότητας ύψους 90 % τουλάχιστον, προκειμένου να επιτύχουν λογική απόδοση κεφαλαίου. Επίσης, κατά την άποψή της, το 1997 και οι πέντε παραγωγοί της Ευρωπαϊκής Κοινότητας είχαν υποστεί ζημίες στον τομέα της παραγωγής βισκόζης. Όσον αφορά τον τομέα των συνεχών υφαντουργικών ινών πολυαμιδίου, η CIFRS ανέφερε ότι η επικρατούσα τάση οδηγεί μακροπρόθεσμα και τον εν λόγω τομέα σε προοδευτικά φθίνουσα πορεία. Η παραγωγική ικανότητα στην Κοινότητα μειώνεται σταδιακά, μέσω μιας διαδικασίας εξορθολογισμού και αναδιάρθρωσης που υπαγορεύεται από την αγορά, προκειμένου να προσαρμοσθεί περισσότερο στη ζήτηση. Η χρησιμοποίηση της παραγωγικής ικανότητας παραμένει σε επίπεδα χαμηλότερα του 90 %, ποσοστού που απαιτείται για να επιτευχθεί ικανοποιητική κερδοφορία.

(20)

Η Αντιπροσωπεία του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ευρωπαϊκή Ένωση υποστήριξε την άποψη ότι η ενίσχυση χρησιμοποιήθηκε για να μπορέσει η SNIACE να παραμείνει σε λειτουργία και ότι τούτο θα οδηγούσε αναπόφευκτα σε ανεργία σε άλλες χώρες της Ευρώπης, λόγω της υφιστάμενης πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας του τομέα των συνθετικών ινών.

(21)

Επιπλέον, η Lenzing και η Courtaulds εξέφρασαν την ανησυχία τους, βασιζόμενες σε δημοσιεύματα του τύπου, ότι χορηγήθηκε στη SNIACE μία ακόμη νέα ενίσχυση από την υπό κρατικό έλεγχο τράπεζα καταθέσεων ταμιευτηρίου Caja de Cantabria υπό μορφή δανείου με συμμετοχή στα κέρδη, ύψους 2 000 εκατομμυρίων ισπανικών πεσετών που δεν είναι σύμφωνο με τους συνήθεις όρους της αγορας.

(22)

Εν γένει η ισπανική κυβέρνηση επανέλαβε τις απόψεις που είχε εκφράσει πριν από την κίνηση της διαδικασίας, ιδίως ότι οι διάφορες ενεχόμενες δημόσιες αρχές είχαν ακολουθήσει τις συνήθεις διαδικασίες που προβλέπονται στο ισπανικό δίκαιο για τη διαχείριση των φορολογικών χρεών, καθώς και των χρεών κοινωνικής ασφάλισης και ότι επ' ουδενί δεν επεφύλαξαν στην εταιρεία προνομιακή μεταχείριση.

(23)

Η ισπανική κυβέρνηση δήλωσε ότι, σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου περί ύδρευσης (νόμος 29/1985 της 2ας Αυγούστου 1985) και τους κανονισμούς εφαρμογής του, η Confederación Hidrográfica del Norte άρχισε το 1988 να εκδίδει εκκαθαριστικά σημειώματα σχετικά με το ύψος της οφειλόμενης εισφοράς για την παροχέτευση λυμάτων από το 1987 και εξής από ιδιώτες και επιχειρήσεις που παροχετεύουν λύματα στην περιοχή αρμοδιότητάς της. Το 1988 εξέδωσε το εκκαθαριστικό σημείωμα αριθ. 282/1988 για τη SNIACE, όπου υπολογίστηκε ότι η εταιρεία ήταν υπόχρεη φόρου ύψους 210 εκατομμυρίων ισπανικών πεσετών για τα λύματα που προκλήθηκαν από τις παραγωγικές διαδικασίες της κατά το 1987.

(24)

Η εταιρεία υπέβαλε προσφυγή οικονομικού/διοικητικού χαρακτήρα κατά του ανωτέρω εκκαθαριστικού σημειώματος ενώπιον του περιφερειακού οικονομικού διοικητικού δικαστηρίου της Asturias (ΤΕΑRA), αμφισβητώντας τη νομιμότητά της.

(25)

Το άρθρο 81 των δικονομικών κανόνων σχετικά με τις προσφυγές οικονομικού/διοικητικού χαρακτήρα, οι οποίοι εγκρίθηκαν με το διάταγμα 1999/1981 της 20ής Αυγούστου 1981 και ίσχυαν το 1988, προβλέπει ότι η εκτέλεση αποφάσεων που έχουν προσβληθεί αναστέλλεται, εφόσον ο προσφεύγων καταθέσει στο οικονομικό δικαστήριο τραπεζική εγγύηση που καλύπτει την πληρωμή του χρέους. Σύμφωνα με την εν λόγω διάταξη, η SNIACE κατέθεσε στο ΤΕΑRA εγγύηση ύψους 210 εκατομμυρίων ισπανικών πεσετών που εκδόθηκε από την Banco Español de Crédito και κάλυπτε το εκκαθαριστικό σημείωμα αριθ. 282/1988. Το ΤΕΑRA θεώρησε επαρκή την εγγύηση αυτή και ανέστειλε την εκτέλεση του εκκαθαριστικού σημειώματος του οφειλόμενου φόρου μέχρι την έκδοση της απόφασής του επί της προσφυγής. Εν τέλει εξέδωσε απόφαση με την οποία έκανε δεκτή την προσφυγή της SNIACE και ήρε και ακύρωσε τις συνέπειες του εκκαθαριστικού σημειώματος, επιστρέφοντας την τραπεζική εγγύηση που είχε καταθέσει η εταιρεία. Η Confederación Hidrográfica del Norte δεν δέχθηκε την απόφαση αυτή και άσκησε έφεση ενώπιον του κεντρικού οικονομικού διοικητικού δικαστηρίου (TEAC).

(26)

Το 1989 η Confederación Hidrográfica del Norte εξέδωσε εκκαθαριστικό σημείωμα για το 1988, βάσει του οποίου η SNIACE κρίθηκε υπόχρεη φόρου ύψους 315 εκατομμυρίων ισπανικών πεσετών για το ίδιο έτος (εκκαθαριστικό σημείωμα αριθ. 271/89) και η SNIACE, όπως έπραξε και για το φόρο του προηγούμενου έτους, υπέβαλε προσφυγή στο ΤΕΑRA και κατέθεσε τραπεζική εγγύηση που εξέδωσε η Banco Español de Crédito. Κατόπιν τούτου ανεστάλη η εκτέλεση, σύμφωνα με τους ανωτέρω δικονομικούς κανόνες. Βάσει των ίδιων νομικών επιχειρημάτων, το TEARA έκανε δεκτή την προσφυγή της SNIACE και ήρε και ακύρωσε τις συνέπειες του εκκαθαριστικού σημειώματος αριθ. 271/89 και, όπως και στην προηγούμενη περίπτωση, επέστρεψε την τραπεζική εγγύηση που είχε καταθέσει η SNIACE. Η Confederación Hidrográfica del Norte με τη σειρά της άσκησε έφεση κατά της δεύτερης αυτής απόφασης ενώπιον του TEAC.

(27)

Το TEAC εκδίκασε από κοινού τις δύο εφέσεις και αποφάνθηκε επί αυτών εκδίδοντας μια ενιαία απόφαση στις 28 Νοεμβρίου 1990, με την οποία επικύρωσε και επιβεβαίωσε τη νομιμότητα των εκκαθαριστικών σημειωμάτων για το 1987 και το 1988 (εκκαθαριστικά σημειώματα αριθ. 282/88 και 271/89). Δεδομένου ότι οι τραπεζικές εγγυήσεις είχαν επιστραφεί στη SNIACE βάσει των προηγούμενων αποφάσεων του TEARA, η Confederaciόn Hidrográfica del Norte παρέδωσε τα δύο εκκαθαριστικά σημειώματα στη δημόσια φορολογική υπηρεσία (Agencia Tributaria del Estado) προκειμένου να εισπραχθεί ο φόρος μέσω της διαδικασίας εκτέλεσης.

(28)

Τον Απρίλιο του 1990 εκδόθηκε το εκκαθαριστικό σημείωμα εισφοράς για την παροχέτευση λυμάτων αριθ. 421/90 από τη SNIACE, βάσει του οποίου η εταιρεία κρίθηκε υπόχρεη 525 εκατομμυρίων ισπανικών πεσετών για το 1989 και κατά του οποίου, όπως και στην περίπτωση των εκκαθαριστικών σημειωμάτων για το 1987 και το 1988, η εταιρεία υπέβαλε προσφυγή στο TEARA και κατέθεσε τραπεζική εγγύηση που εκδόθηκε από την Banco Español de Crédito.

(29)

Βάσει της απόφασης του TEAC της 28ης Νοεμβρίου 1990, το TEARA απέρριψε την προσφυγή της εταιρείας (στις 8 Μαρτίου 1991) και επιβεβαίωσε τη νομιμότητα του εκκαθαριστικού σημειώματος αριθ. 421/90, παρακρατώντας την τραπεζική εγγύηση μέχρι να εκδικασθεί η έφεση που άσκησε η SNIACE. Καθότι η κατατεθείσα τραπεζική εγγύηση είχε παρακρατηθεί, όταν το Δικαστήριο απέρριψε την έφεση της SNIACE, η Banco Español de Crédito κατέβαλε στην Confederación Hidrográfica del Norte το ποσό των 525 εκατομμυρίων ισπανικών πεσετών που κάλυπτε η εγγύηση και τους αντίστοιχους τόκους υπερημερίας.

(30)

Η ισπανική κυβέρνηση υπογράμμισε ότι κατά τους δικονομικούς κανόνες για τις οικονομικές/διοικητικές διαφορές, που εγκρίθηκαν με το διάταγμα 1999/1981 της 20ής Αυγούστου 1981, η απόφαση σχετικά με την παροχή εγγύησης εμπίπτει στη διακριτική ευχέρεια του καταγγέλλοντος. Το πλεονέκτημα που παρέχει η εγγύηση είναι ότι, εφόσον αυτή γίνει δεκτή, η εκτέλεση της προσβληθείσας απόφασης αναστέλλεται μέχρι την έκδοση της απόφασης του δικαστηρίου σχετικά με την προσφυγή.

(31)

Ούτως εχόντων των πραγμάτων, κατά την άποψη της ισπανικής κυβέρνησης ήταν εύλογο, από νομική άποψη, να παράσχει η SNIACE τραπεζικές εγγυήσεις, όταν προσέβαλε τα εκκαθαριστικά σημειώματα της εισφοράς για την παροχέτευση λυμάτων που εκδόθηκαν το 1988, το 1989 και το 1990, εφόσον δεν υπήρχε ομοφωνία ως προς τη νομιμότητά τους. Ωστόσο, μετά την απόφαση του TEAC της 28ης Νοεμβρίου 1990 που έκρινε νόμιμα τα εκκαθαριστικά σημειώματα και αφού η Confederación Hidrográfica απαίτησε την εξόφληση της εγγύησης που κάλυπτε το εκκαθαριστικό σημείωμα αριθ. 421/90 (ύψους 525 εκατομμυρίων ισπανικών πεσετών, πλέον των τόκων), η οποία ήταν η μόνη εγγύηση που μπορούσε να χρησιμοποιηθεί, καθότι, όπως προαναφέρεται, οι εγγυήσεις για τα έτη 1987 και 1988 είχαν επιστραφεί από το TEARA, συνάγεται ότι η SNIACE θα δυσκολευόταν να πείσει τις τράπεζες να εκδώσουν εγγυήσεις σχετικά με καταγγελίες που κατά πάσα πιθανότητα θα απορρίπτονταν.

(32)

Ως εκ τούτου, τα εκκαθαριστικά σημειώματα που εκδόθηκαν το 1991 και έκτοτε, μολονότι προσβλήθηκαν ενώπιον του TEARA, δεν καλύφθηκαν από εγγύηση ούτε ανεστάλη η διαδικασία εκτέλεσης: μετά τη λήξη της προθεσμίας εθελούσιας πληρωμής, τα εκάστοτε εκκαθαριστικά σημειώματα παραδόθηκαν στη δημόσια φορολογική υπηρεσία για να εισπραχθούν μέσω της διαδικασίας εκτέλεσης.

(33)

Σύμφωνα με τις ισπανικές αρχές, οι σωρευθείσες οφειλές της SNIACE έχουν ως εξής:

(34)

Οι τόκοι υπερημερίας έχουν υπολογιστεί μέχρι την 1η Μαρτίου 1998. Οι τόκοι αυτοί υπολογίζονται από την ημερομηνία κατά την οποία η οφειλή καθίσταται πληρωτέα με το επίσημο επιτόκιο κάθε έτους. Οι τόκοι είναι πληρωτέοι κατά την αποπληρωμή της οφειλής.

(35)

Όλα τα χρέη για εισφορές διάθεσης λυμάτων που πρέπει να πληρωθούν από τη SNIACE και των οποίων η είσπραξη έχει ανατεθεί στη δημόσια φορολογική υπηρεσία αποτελούν σήμερα αντικείμενο της διαδικασίας αναγκαστικής είσπραξης, σύμφωνα με το 3ο βιβλίο των γενικών κανονισμών είσπραξης (βασιλικό διάταγμα 1684/1990 της 20ής Δεκεμβρίου, όπως τροποποιήθηκε από το βασιλικό διάταγμα 448/1995 της 24ης Μαρτίου 1995).

(36)

Η διαδικασία αναγκαστικής πληρωμής έχει εισέλθει τώρα στο στάδιο της κατάσχεσης (embargo). Τούτο σημαίνει ότι έχουν εφαρμοστεί μέτρα με τα οποία διατάσσεται η κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων και τίτλων που ανήκουν στον οφειλέτη, μέχρι του ποσού που απαιτείται για να καλυφθεί πλήρως το οφειλόμενο ποσό που πρέπει να εισπραχθεί.

(37)

Τα έσοδα από την κατάσχεση χρηματικών ποσών και βραχυπρόθεσμων πιστώσεων έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί για την εξόφληση των χρεών και περιλαμβάνονται στη στήλη του ανωτέρω πίνακα χρεών που επιγράφεται «Εισπράχθηκαν». Το επόμενο στάδιο της διαδικασίας αναγκαστικής πληρωμής είναι η εκτέλεση, μέσω δημόσιας δημοπρασίας, ακίνητων περιουσιακών στοιχείων, συμπεριλαμβανομένου του εργοστασίου, των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού που ανήκουν στη SNIACE και αποτελούν αντικείμενο της κατάσχεσης.

(38)

Οι ισπανικές αρχές δήλωσαν ότι η εκτέλεση κατασχεθέντων ακίνητων περιουσιακών στοιχείων που ανήκουν στη SNIACE δημιουργεί προβλήματα που οφείλονται τόσο στην κατάσταση της εταιρείας, όσο και στη φύση των κατασχεθέντων περιουσιακών στοιχείων:

(39)

Σύμφωνα με τις ισπανικές αρχές, τα προβλήματα που ανέκυψαν κατά τη διαδικασία εκτέλεσης για την είσπραξη των χρεών οδήγησαν σε συζητήσεις με την εταιρεία και την Confederación Hidrográfica del Norte, το φορέα που είναι υπεύθυνος για την εξόφληση των εισφορών διάθεσης λυμάτων που οφείλει η SNIACE, προκειμένου να εξευρεθεί κατόπιν διαπραγματεύσεων ένας διακανονισμός για την εξόφληση του χρέους σύμφωνα με τις διατάξεις των γενικών κανονισμών είσπραξης σχετικά με τις προθεσμιακές πληρωμές και τις πληρωμές με δόσεις. Οι όροι και οι προϋποθέσεις της πληρωμής με δόσεις και οι εγγυήσεις που θα πρέπει να καταθέσει η SNIACE τελούν υπό συζήτηση.

(40)

Οι ισπανικές αρχές υπογράμμισαν ότι το γεγονός πως συζητείται με την εταιρεία η πληρωμή με δόσεις δεν σημαίνει κατ' ανάγκη ότι θα υιοθετηθεί αυτή η λύση. Το αποτέλεσμα θα εξαρτηθεί από το κατά πόσον η λύση που θα εξευρεθεί είναι σύμφωνη με τις εκ του νόμου υποχρεώσεις, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τις εγγυήσεις.

(41)

Η ισπανική κυβέρνηση δήλωσε ότι υπεγράφη μία ακόμη συμφωνία ρύθμισης του ανεξόφλητου χρέους προς το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 40 και εξής των γενικών κανονισμών είσπραξης των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, που εγκρίθηκαν με το βασιλικό διάταγμα 1637/1995 της 6ης Οκτωβρίου (Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της 24/10/95). Συγκεκριμένα, υπεγράφη συμφωνία στις 30 Σεπτεμβρίου 1997 που αφορά τη ρύθμιση χρεών συνολικού ύψους 3 510 387 323 ισπανικών πεσετών για την περίοδο από το Φεβρουάριο του 1991 έως το Φεβρουάριο του 1997, πλέον επιπρόσθετων επιβαρύνσεων ύψους 615 056 349 ισπανικών πεσετών, η οποία προβλέπει 120 μηνιαίες δόσεις με καταβολή τόκων με το νόμιμο επιτόκιο 7,5 % μόνο κατά το πρώτο και δεύτερο έτος και στη συνέχεια αποπληρωμή κεφαλαίου και τόκων από το τρίτο μέχρι το δέκατο έτος με αυξανόμενο ετήσιο επιτόκιο, ύψους 5 %, 5 %, 10 %, 10 %, 15 %, 15 %, 20 % και 20 % αντίστοιχα.

(42)

Μέχρι τον Απρίλιο του 1998 η SNIACE SA είχε καταβάλει 216 118 863 ισπανικές πεσέτες στην κοινωνική ασφάλιση στο πλαίσιο της νέας συμφωνίας παράτασης.

(43)

Η ισπανική κυβέρνηση δήλωσε ότι η νέα παράταση της εξόφλησης του χρέους καλύπτει και το χρέος που ρυθμίστηκε με την προαναφερθείσα συμφωνία της 8ης Μαρτίου 1996, όπως τροποποιήθηκε από την παράταση που χορηγήθηκε στις 7 Μαΐου 1996, που ακυρώθηκε λόγω μη καταβολής των δόσεων που προέβλεπε το χρονοδιάγραμμα εξόφλησης, καθότι η εταιρεία δεν κατέθεσε κανένα σχετικό ποσό.

(44)

Η ισπανική κυβέρνηση επανέλαβε ότι το γενικό ταμείο κοινωνικής ασφάλισης ενήργησε σύμφωνα με τους εφαρμοστέους κανόνες και κανονισμούς και ότι η συμπεριφορά του δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι εμπεριέχει στοιχεία κρατικής ενίσχυσης. Οι εν λόγω κανόνες και κανονισμοί έχουν εφαρμογή σε όλες τις επιχειρήσεις που βρίσκονται στην κατάσταση που ορίζεται σε αυτούς και δεν αφορούν συγκεκριμένες εταιρείες ή τομείς. Οι ενέργειες στις οποίες προέβησαν οι αρχές κοινωνικής ασφάλισης για την είσπραξη των χρηματικών ποσών που οφείλει η SNIAC υπήρξαν ανέκαθεν σύμφωνες με τη διαδικασία που προβλέπεται στους γενικούς κανονισμούς είσπραξης των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης.

(45)

Η ισπανική κυβέρνηση υπογράμμισε ότι η αναβολή της εξόφλησης χρεών προβλέπεται ως γενικό μέτρο και δεν εμπίπτει στη διακριτική ευχέρεια των αρχών. Η διαδικασία αναβολής προβλέπεται στα άρθρα 40 έως 43 των γενικών κανονισμών είσπραξης των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, που εγκρίθηκαν με το βασιλικό διάταγμα αριθ. 1637/1995 της 6ης Οκτωβρίου 1995. Σύμφωνα με τους εν λόγω κανονισμούς, τα χρέη προς τις αρχές κοινωνικής ασφάλισης μπορούν να αναβληθούν ή να πληρωθούν με δόσεις, κατόπιν αίτησης του υπόχρεου πληρωμής, όταν αυτός αδυνατεί να πληρώσει τα χρέη του λόγω της οικονομικής του κατάστασης (άρθρο 40). Άλλως ειπείν, χορηγείται αναβολή όταν αυτή ζητείται από μια εταιρεία που πληροί τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στους κανονισμούς. Η χορήγηση αναβολής αποφασίζεται για να εξασφαλιστεί η είσπραξη των χρεών προς το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, εφόσον οποιαδήποτε άλλη ενέργεια θα οδηγούσε στο κλείσιμο της οφειλέτιδος επιχείρησης, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει καμία πιθανότητα πληρωμής του χρέους.

(46)

Η ισπανική κυβέρνηση προσέθεσε ότι η εταιρεία προσφέρθηκε να εγγράψει πρώτη υποθήκη, ως εγγύηση για την εξόφληση του χρέους, επί του εργοστασίου, των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού της στην Torrelavega υπέρ του γενικού ταμείου κοινωνικής ασφάλισης και του ταμείου εγγύησης των μισθών (Fogasa), από κοινού. Σύμφωνα με αποτίμηση που πραγματοποίησε η American Appraisal España SA στις 31 Δεκεμβρίου 1996, η πραγματική αξία των σχετικών περιουσιακών στοιχείων ήταν 25 580 000 000 ισπανικές πεσέτες. Ωστόσο, λόγω της πολυπλοκότητας και της δυσχέρειας των μέτρων που απαιτούντο για να εξασφαλιστεί η πλήρης νομική ισχύς της προσφερθείσας εμπράγματης ασφάλειας, η SNIACE ζήτησε παράταση της προθεσμίας σύστασης της εγγύησης. Στις 19 Δεκεμβρίου 1997 ο γενικός διεθυντής του γενικού ταμείου κοινωνικής ασφάλισης χορήγησε παράταση για περίοδο έξι μηνών κατ' ανώτατο όριο, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 21 του διατάγματος της 22ας Φεβρουαρίου 1996. Κατά την περίοδο αυτή δεν επρόκειτο να εκτελεστούν οι αναγγελίες κατάσχεσης που είχαν εκδοθεί από το γενικό ταμείο κοινωνικής ασφάλισης.

(47)

Κατά την περίοδο παράτασης, καθότι οι προαναφερθείσες δυσχέρειες εξακολούθησαν να υφίστανται και η επιχείρηση δεν μπόρεσε να προσδιορίσει την οριστική ημερομηνία της τελικής διευθέτησης, η εταιρεία ζήτησε «υποκατάσταση της εμπράγματης ασφάλειας» για να εξασφαλίσει τη μη εκτέλεση των αναγγελιών κατάσχεσης. Σύμφωνα με τις ισπανικές αρχές, επί του παρόντος εξετάζεται το κατά πόσον η νέα εμπράγματη ασφάλεια αρκεί για την κάλυψη του χρέους που θα εξοφληθεί μελλοντικά.

(48)

Σύμφωνα με τις ισπανικές αρχές, η αναβολή αυτή δεν μπορεί να θεωρηθεί ως κρατική ενίσχυση προς την εν λόγω εταιρεία, δεδομένου ότι οι όροι αποπληρωμής του χρέους, συμπεριλαμβανομένης της καταβολής τόκου με το νόμιμο επιτόκιο που ίσχυε κατά την ημερομηνία χορήγησης της αναβολής, είναι σύμφωνοι με τους υποχρεωτικούς κανόνες που προβλέπονται στην ισπανική νομοθεσία και έχουν γενική εφαρμογή.

(49)

Ωστόσο, με επιστολή της 24ης Ιουνίου 1998, οι ισπανικές αρχές δήλωσαν ότι η θέση τους δεν έρχεται σε αντίφαση με την άποψη της καταγγέλλουσας ότι η παράταση του χρέους αποτελεί μέτρο που εμπίπτει στη διακριτική ευχέρεια της κυβέρνησης και εφαρμόζεται κατόπιν εξέτασης κάθε μεμονωμένης υπόθεσης. Η ισπανική κυβέρνηση δέχεται μεν ότι το άρθρο 20 του γενικού νόμου περί κοινωνικής ασφάλισης χρησιμοποιεί τη λέξη «podrán» (είναι δυνατό) σχετικά με την εξουσία της αρχής να χορηγήσει παράταση της πληρωμής χρεών στον τομέα της κοινωνικής ασφάλισης, ωστόσο υποστηρίζει ότι μόνο βάσει μιας απόλυτα κατά λέξη ερμηνείας μπορεί να θεωρηθεί ότι η αρχή διαθέτει διακριτική ευχέρεια. Προσέθεσε δε ότι η διακριτική ευχέρεια δεν μπορεί να ταυτιστεί με την αυθαιρεσία, που συνεπάγεται την κατά το δοκούν και μη ομοιόμορφη εφαρμογή του νόμου σε παρόμοιες καταστάσεις. Στην πραγματικότητα όποτε μια επιχείρηση ζητά παράταση διότι αδυνατεί να πληρώσει τα χρέη της λόγω της οικονομικής της κατάστασης και, εφόσον πληροί τις προϋποθέσεις της ισχύουσας νομοθεσίας (γεγονός που ασφαλώς απαιτεί τη μεμονωμένη εξέταση της υπόθεσης), η παράταση χορηγείται. Στο πλαίσιο αυτό, οι ισπανικές αρχές υποστηρίζουν ότι το μέτρο αυτό αποτελεί πάγια πρακτική και ότι τα ίδια κριτήρια εφαρμόζονται σε όλες τις περιπτώσεις.

(50)

Τέλος, η ισπανική κυβέρνηση επανέλαβε το επιχείρημά της ότι η χορήγηση παράτασης προστατεύει τα συμφέροντα του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, όσον αφορά την είσπραξη χρεών, καλύτερα από οποιοδήποτε άλλο μέτρο που θα είχε ως αποτέλεσμα το κλείσιμο μιας επιχείρησης, γεγονός που καθιστά αδύνατη την είσπραξη των χρεών της εν όλω ή εν μέρει. Συνεπώς, προτιμάται η ευνοϊκότερη μέθοδος για το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης.

(51)

Η ισπανική κυβέρνηση επανέλαβε την άποψή της ότι δεν υφίσταται ενίσχυση, εφόσον η εγγύηση δανείου δεν επισημοποιήθηκε ποτέ. Υποστήριξε και πάλι ότι το άρθρο 2 του νόμου 7/1993 της 16ης Σεπτεμβρίου 1993 επέτρεψε απλώς στην περιφερειακή κυβέρνηση να χορηγήσει στη SNIACE εγγύηση δανείου ύψους 1 δισεκατομμυρίου ισπανικών πεσετών. Στην πραγματικότητα τούτο δεν πραγματοποιήθηκε, καθότι ο νόμος προβλέπει διάφορες αυστηρές προϋποθέσεις που έπρεπε να πληρούνται ώστε να μπορέσει η περιφερειακή κυβέρνηση να χορηγήσει πράγματι την εγγύηση και οι οποίες μέχρι τώρα δεν έχουν εκπληρωθεί. Ως εκ τούτου, η εγγύηση δεν έχει χορηγηθεί ούτε έχει τεθεί σε εφαρμογή. Επιπλέον, ακόμη και η ίδια η εταιρεία δεν την ζήτησε. Η ισπανική κυβέρνηση επανέλαβε ότι πριν από την ενδεχόμενη επισημοποίηση της εγγύησης, θα ειδοποιήσει εκ των προτέρων την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

(52)

Η ισπανική κυβέρνηση προσέθεσε ότι βάσει του ισπανικού ιδιωτικού δικαίου (άρθρο 440 του εμπορικού κώδικα και άρθρα 1822 έως 1856 του αστικού κώδικα) η εγγύηση ορίζεται ως επίσημη πράξη: τούτο σημαίνει ότι, εάν δεν υποβληθεί εγγυητικό έγγραφο στο φορέα που πρόκειται να αναλάβει τον κίνδυνο, η εγγύηση δεν υφίσταται και δεν δημιουργούνται δικαιώματα ή υποχρεώσεις εξ αυτής. Η εγγύηση δεν είναι μια απλή δήλωση προθέσεων. Για να εφαρμοστεί η εν λόγω εγγύηση, πρέπει να πληρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

(53)

Η ισπανική κυβέρνηση δήλωσε ότι η κατασκευή εγκαταστάσεων επεξεργασίας σχεδιάζεται στο πλαίσιο του ολοκληρωμένου προγράμματος επεξεργασίας λυμάτων που παροχετεύονται στον ποταμό Besaya και δεν προορίζεται για αποκλειστική χρήση από τη SNIACE. Προσέθεσε δε ότι το έργο βρίσκεται στο στάδιο του σχεδιασμού.

(54)

Η εταιρεία ετοιμάζεται επί του παρόντος να εγκαταστήσει μια μονάδα ανάκτησης αποβλήτων. Κάθε ενέργεια της εταιρείας σχετιζόμενη με την επεξεργασία των λυμάτων που παροχετεύει στον ποταμό Besaya συνδέεται με μέτρα που λαμβάνονται στο πλαίσιο του γενικού προγράμματος επεξεργασίας λυμάτων στην κοιλάδα Saja/Besaya, το οποίο έχει χαρακτηριστεί ως πρόγραμμα εθνικού συμφέροντος και βρίσκεται στο στάδιο της τεχνικής αξιολόγησης. Μέχρι την ολοκλήρωση του σταδίου αυτού δεν είναι δυνατό να προβλεφθούν τα μέτρα που θα πρέπει εν τέλει να λάβουν οι επιχειρήσεις που παροχετεύουν λύματα στον ποταμό Besaya.

(55)

Σύμφωνα με τις τεχνικές μελέτες που έχουν εκπονηθεί μέχρι σήμερα στο πλαίσιο του γενικού προγράμματος επεξεργασίας λυμάτων στην κοιλάδα Saja/Besaya, τα λύματα που παροχετεύονται από τις βιομηχανίες της περιοχής, συμπεριλαμβανομένης της SNIACE, πρέπει να υφίστανται επεξεργασία εν τη γενέσει τους από τις ίδιες τις επιχειρήσεις, τα δε λύματα κατόπιν της επεξεργασίας τους θα μπορούν να διοχετεύονται στο σύστημα λυμάτων, τηρουμένων των ορίων που προβλέπονται στους κανονισμούς σχετικά με την παροχέτευση λυμάτων και εφόσον καταβληθεί τέλος χρησιμοποίησης του συστήματος, το οποίο διαμορφώνεται ανάλογα με το επιτρεπόμενο φορτίο ρύπων. Το ενδεχόμενο επεξεργασίας όλων των βιομηχανικών λυμάτων σε μια συγκεκριμένη γραμμή επεξεργασίας, παράλληλα με τη δημοτική μονάδα επεξεργασίας υδάτων απορρίφθηκε λόγω της περιπλοκότητας αυτής της λύσης.

(56)

Με επιστολή της 16ης Απριλίου 1998 οι ισπανικές αρχές προσέθεσαν ότι η SNIACE είχε ήδη αποκτήσει το βασικό εξοπλισμό της μονάδας επεξεργασίας λυμάτων χωρίς καμία μορφή δημόσιας ενίσχυσης και ότι, συνεπώς, δεν υπάρχουν συγκεκριμένα σχέδια για τη χορήγηση ενίσχυσης αυτού του είδους.

(57)

Οι ισπανικές αρχές δήλωσαν ότι ο δήμος της Torrelavega ενήργησε από πάσης απόψεως στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του και ότι η «απαλλαγή» από το ανωτέρω ποσό φόρων δεν αποτελεί κατά το ισπανικό δίκαιο «διαγραφή» χρέους.

(58)

Το δημοτικό συμβούλιο της Torrelavega δεν συμμετείχε στη συμφωνία πιστωτών του Οκτωβρίου 1996 στο πλαίσιο της διαδικασίας αναστολής πληρωμών, αλλά αντίθετα συνήψε ιδιαίτερη συμφωνία βάσει των διατάξεων της ισπανικής νομοθεσίας περί «απαλλαγής» («quita») και «αναβολής» («espera»), διά της οποίας έκανε τις ίδιες υποχωρήσεις με τους ιδιώτες πιστωτές. Δηλαδή, δέχτηκε τη μείωση του ποσού του χρέους και την παράταση της προθεσμίας πληρωμής που προβλέπεται στη συμφωνία πιστωτών, καθώς και την τμηματική αποπληρωμή του χρέους εντός περιόδου πέντε ετών, με την περίοδο χάριτος και το επιτόκιο που προβλέπονται στη συμφωνία πιστωτών. Ο μόνος λόγος για τον οποίο υπεγράφη ιδιαίτερη συμφωνία ήταν η ανάγκη να εξασφαλιστεί η είσπραξη των φορολογικών οφειλών της SNIACE στις δημοτικές αρχές, καθότι τα ποσά για τα οποία χορηγήθηκε «απαλλαγή» δεν καλύπτονταν από οποιαδήποτε εγγύηση και δεν υπήρχαν περιουσιακά στοιχεία ελεύθερα βαρών. Η συμφωνία ήταν απόλυτα σύμφωνη με το άρθρο 129 παράγραφος 4 του γενικού φορολογικού νόμου.

(59)

Σύμφωνα με τις ισπανικές αρχές, ο ισπανικός νόμος για την πτώχευση διαχωρίζει σαφώς την έννοια της διαγραφής από την έννοια της μείωσης του χρέους και της παράτασης της προθεσμίας πληρωμής. Η διαγραφή μπορεί να χορηγηθεί μόνο μέσω νόμου και αφορά συνήθως περιπτώσεις θεομηνίας που δικαιολογούν την παραίτηση από την είσπραξη φόρων. Οι μειώσεις χρέους και οι παρατάσεις της προθεσμίας πληρωμής χορηγούνται με μοναδικό στόχο την είσπραξη ή τη δυνατότητα απαίτησης της πληρωμής τουλάχιστον ενός μέρους του χρέους και χορηγούνται στο πλαίσιο διαδικασιών πτώχευσης, κατά τις οποίες, όπως στην προκειμένη περίπτωση, η αναμφισβήτητη προτεραιότητα των ενυπόθηκων πιστωτών (Banco Español de Crédito) με εμπράγματο δικαίωμα (ασφάλεια) επί οικοπέδων και κτηρίων καθιστά αδύνατη την εφαρμογή μέτρων είσπραξης.

(60)

Οι ισπανικές αρχές υπέβαλαν στην Επιτροπή αντίγραφο της απόφασης του δημοτικού συμβουλίου της Torrelavega αριθ. 4358/97 της 15ης Δεκεμβρίου 1997, όπου αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι ο φόρος που όφειλε η SNIACE ανερχόταν, κατά την ανωτέρω ημερομηνία, σε κεφάλαιο 216 245 424 ισπανικών πεσετών πλέον του φόρου εταιρειών για το 1996 ύψους 37 532 859 ισπανικών πεσετών, ποσά στα οποία μπορούν να προστεθούν πρόσθετες επιβαρύνσεις και ο νόμιμος τόκος. Ποσό 101 093 800 ισπανικών πεσετών εξασφαλίστηκε μέσω κατάσχεσης, ενώ περίπου 45 000 000 ισπανικές πεσέτες αποτελούν εκκρεμή αποζημίωση. Βάσει του άρθρου 73 του γενικού φορολογικού νόμου, οι απαιτήσεις από φόρο περιουσίας έχουν ειδικό προνόμιο στο πλαίσιο υποθήκης εκ του νόμου.

(61)

Οι ισπανικές αρχές υπογράμμισαν ότι η «απαλλαγή» από χρέη αφορά τα εκκαθαριστικά σημειώματα οφειλόμενων φόρων που δεν καλύπτονται από αξιώσεις με προτεραιότητα ή από προηγούμενες κατασχέσεις και εκείνες που, όπως ο φόρος εταιρειών (Impuesto sobre Actividades Economicos — ΙΑΕ) θα μπορούσαν και θα έπρεπε να είχαν ακυρωθεί, εφόσον βασίζονται στη δραστηριότητα ενός ολόκληρου έτους (προϋπόθεση που δεν ισχύει για το 1995 και το 1996, όταν η εταιρεία είχε κλείσει επί πολλούς μήνες):

(62)

Σύμφωνα με την ισπανική κυβέρνηση, η απαλλαγή από χρέη ύψους 116 εκκατομμυρίων ισπανικών πεσετών δεν μπορεί να θεωρηθεί ως άμεση ή έμμεση ενίσχυση, διότι η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου περιορίστηκε στην εξάλειψη, ούτως ειπείν, των χρεών εκείνων που δεν μπορούσαν να εισπραχθούν, εκ των οποίων ορισμένα (όπως τα εκκαθαριστικά σημειώματα του οφειλόμενου φόρου εταιρειών για το 1995 και το 1996 και οι επιπρόσθετες επιβαρύνσεις για αναγκαστική είσπραξη) πρέπει να ακυρωθούν εν μέρει, καθότι ο φόρος υπολογίστηκε βάσει της πλήρους δραστηριότητας ενός έτους, ενώ η εταιρεία λειτούργησε ελάχιστα το 1995 και το 1996. Ο συντελεστής του φόρου εταιρειών καθορίζεται από την κεντρική κυβέρνηση και βασίζεται στην πλήρη οικονομική δραστηριότητα. Λαμβάνεται δηλαδή ως δεδομένο ότι χρησιμοποιείται πλήρως το εργατικό δυναμικό και ότι καταναλώνεται ενέργεια ανάλογη προς το σύνηθες επίπεδο δραστηριότητας της επιχείρησης. Στην πραγματικότητα, η παραγωγή ανεστάλη κατά την εν λόγω περίοδο και τα ποσά για τα δύο έτη θα έπρεπε να ακυρωθούν αυτοδικαίως.

(63)

Συνεπώς, επί του συνολικού ποσού που καλύπτεται από τη συμφωνία «απαλλαγής» από χρέη, 100 216 447 ισπανικές πεσέτες αντιστοιχούν σε μη εκτελεστές απαιτήσεις- δηλαδή στο ποσό του φόρου εταιρειών, λόγω της ακυρότητας της επιβολής του, και στις επιπρόσθετες επιβαρύνσεις που αποτελούσαν λογιστικό στοιχείο σχετιζόμενο με την πραγματική φορολογική οφειλή που αφορούσε η απαλλαγή, με αποτέλεσμα το ποσό αυτού του στοιχείου να πρέπει να νοηθεί ως απλή λογιστική πληροφορία χωρίς καμία πρακτική συνέπεια.

(64)

Σοβαρό λάθος έγινε και στον υπολογισμό των υπόλοιπων ποσών, δηλαδή των τελών ύδρευσης και συλλογής απορριμμάτων, καθότι τα τέλη συλλογής απορριμμάτων, τουλάχιστον, βασίστηκαν στην υπόθεση ότι η οικονομική δραστηριότητα ήταν πλήρης, γεγονός που δεν ίσχυε κατά τα έτη 1994, 1995 και 1996. Συνεπώς, τα αντίστοιχα ποσά των εκκαθαριστικών σημειωμάτων πρέπει να υπολογιστούν εκ νέου, ώστε να ανταποκρίνονται στο πραγματικό επίπεδο δραστηριότητας. Τα εκκαθαριστικά σημειώματα του οφειλόμενου φόρου εταιρειών για τα έτη 1995 και 1996 ύψους 79 497 353 ισπανικών πεσετών διόλου δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα και πρέπει, συνεπώς, να ακυρωθούν εν μέρει.

(65)

Το υπόλοιπο ποσό του χρέους που καλύπτεται από την απόφαση δεν μπορούσε να εισπραχθεί σε καμία περίπτωση μέσω διαδικασιών εκτέλεσης, καθότι δεν έχει καμία προτεραιότητα. Συνεπώς, η απόφαση του δημοτικού συμβουλίου δεν έχει πρακτικές επιπτώσεις στην εταιρεία, εφόσον αφορά ποσά που δεν μπορούν να εισπραχθούν και ποσά που έπρεπε να ακυρωθούν, δεδομένου ότι η εταιρεία δεν ασκούσε στην πραγματικότητα οικονομική δραστηριότητα.

(66)

Οι ισπανικές αρχές συμπέραναν ότι οι ενέργειες των δημοτικών αρχών της Torrelavega αποσκοπούσαν στην πραγματική και αποτελεσματική προστασία των οικονομικών τους συμφερόντων, πράττοντας ό,τι ήταν δυνατό για την είσπραξη των χρεών της SNIACE. Οι ενέργειές τους ήταν απόλυτα σύμφωνες με το νόμο και δεν είχαν σε καμία περίπτωση ως αποτέλεσμα τη συρρίκνωση των πόρων του δήμου της Torrelavega, ούτε μπορούν να θεωρηθούν ότι εμπεριέχουν άμεση ή έμμεση ενίσχυση προς τη SNIACE, καθότι η απαλλαγή από χρέη περιορίστηκε σε ποσά τα οποία για διάφορους λόγους δεν μπορούσαν στην πραγματικότητα να εισπραχθούν.

(67)

Η ισπανική κυβέρνηση επανέλαβε ότι το Fogasa καταβάλλει στους εργαζομένους τα ποσά που τους οφείλουν για μισθούς και αποζημιώσεις επιχειρήσεις που είτε είναι αφερέγγυες είτε υπόκεινται σε διαδικασίες πτώχευσης. Τα ποσά αυτά καταβάλλονται στους εργαζομένους, γεγονός που σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι είναι οι αποκλειστικοί δικαιούχοι της εγγύησης των μισθών, ενώ ποτέ δεν χορηγούνται ενισχύσεις ή δάνεια σε επιχειρήσεις που έχουν οφειλές έναντι των εργαζομένων τους. Το υπουργικό διάταγμα της 20ής Αυγούστου 1985 διέπει τη σύναψη συμφωνιών για την εξόφληση των ποσών που καταβάλλει το ταμείο εγγύησης των μισθών και ρητά προβλέπει τη δυνατότητα να συμφωνηθεί η παράταση και η τμηματική εξόφληση των χρεών. Παρόμοιες συμφωνίες μπορούν να συναφθούν από το ταμείο εγγύησης των μισθών, εφόσον πληρούνται οι κανονισμοί που προβλέπονται στο διάταγμα.

(68)

Σύμφωνα με το διάταγμα της 20ής Αυγούστου 1985, το οποίο εφαρμόζει το άρθρο 32 του βασιλικού διατάγματος 505/85 της 6ης Μαρτίου 1985, το Fogasa υπέγραψε δύο συμφωνίες εξόφλησης με τη SNIACE:

(69)

Το ποσό που είχε εξοφλήσει η επιχείρηση στο πλαίσιο των δύο συμφωνιών μέχρι τον Ιούνιο του 1998 ανερχόταν σε 186 963 594 ισπανικές πεσέτες.

(70)

Σύμφωνα με τις ισπανικές αρχές, οι συμφωνίες δεν εμπεριέχουν ενίσχυση ή χορήγηση επιδότησης από το κράτος, όπως ορίζονται στο άρθρο 81 του αναθεωρημένου κειμένου του γενικού προϋπολογισμού, δηλαδή δεν εμπεριέχουν τη χωρίς επιβάρυνση χορήγηση δημόσιων πόρων από το κράτος ή από τα ανεξάρτητα όργανά του σε δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς ή άτομα για την προώθηση δραστηριότητας που εξυπηρετεί το κοινωνικό συμφέρον ή για τη διευκόλυνση της επίτευξης ενός δημόσιου στόχου ή, γενικότερα, οποιαδήποτε μορφή ενίσχυσης που χορηγείται και καταλογίζεται στον κρατικό προϋπολογισμό ή στον προϋπολογισμό οποιουδήποτε αυτόνομου κρατικού φορέα, καθώς και επιδοτήσεις ή ενισχύσεις που χρηματοδοτούνται εν όλω ή εν μέρει από πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αντίθετα, αφορούν πιστώσεις που δικαιούται ο εν λόγω φορέας σε σχέση με επιχειρήσεις λόγω υποκατάστασης δικαιωμάτων και ενεργειών των εργαζομένων που έχουν επωφεληθεί.

(71)

Τέλος, η ισπανική κυβέρνηση υποστήριξε ότι οι εν λόγω κανόνες και κανονισμοί έχουν γενική εφαρμογή σε όλες τις επιχειρήσεις που βρίσκονται στην κατάσταση που ορίζεται σε αυτούς και δεν αφορούν συγκεκριμένες εταιρείες ή τομείς. Το Fogasa καταβάλλει στους εργαζομένους τα ποσά που τους οφείλονται, ενώ ποτέ δεν καταβάλλει πληρωμές στις ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις. Τούτο απαγορεύεται από την ισχύουσα νομοθεσία.

(72)

Εκτός από τις παρατηρήσεις της επί των υπό έρευνα θεμάτων στο πλαίσιο της διαδικασίας, η ισπανική κυβέρνηση απάντησε επίσης στις παρατηρήσεις τρίτων που υποστήριξαν ότι το αναφερθέν δάνειο 2 000 εκατομμυρίων ισπανικών πεσετών που χορήγησε η Caja Cantabria στη SNIACE περιείχε κρατική ενίσχυση. Απέρριψε τους ισχυρισμούς αυτούς και δήλωσε μεταξύ άλλων ότι η Caja είναι πιστωτικό ίδρυμα ιδιωτικού δικαίου που πρέπει να λαμβάνει επενδυτικές αποφάσεις βάσει κριτηρίων κερδοφορίας και φερεγγυότητας. Βάσει των μέχρι σήμερα διαθέσιμων πληροφοριών, η Επιτροπή δέχεται ότι η προβαλλόμενη ενίσχυση εκ μέρους της Caja Cantabria δεν εμπίπτει στο πεδίο της παρούσας διαδικασίας. Ωστόσο, δεν μπορεί κατά κανένα τρόπο να αποκλείσει το ενδεχόμενο να υφίσταται κρατική ενίσχυση και επιφυλάσσεται του δικαιώματός της να συνεχίσει την έρευνα επί του εν λόγω θέματος εκτός του πλαισίου της παρούσας διαδικασίας.

(73)

Η Επιτροπή οφείλει κατ' αρχάς να διαπιστώσει κατά πόσον τα διάφορα μέτρα που αποτελούν αντικείμενο της διαδικασίας περιέχουν στοιχεία κρατικής ενίσχυσης κατά την έννοια του άρθρου 92 παράγραφος 1 της συνθήκης και του άρθρου 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας ΕΟΧ. Βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών, η αξιολόγηση της Επιτροπής έχει ως ακολούθως:

(74)

Η SNIACE είναι μια από τις πέντε επιχειρήσεις παραγωγής ινών βισκόζης στην ΕΕ. Τα προϊόντα της διατίθενται στο εμπόριο των κρατών μελών και υφίσταται ανταγωνισμός μεταξύ των παραγωγών. Οι ενδοκοινοτικές συναλλαγές στον τομέα των ινών βισκόζης (αριθμός συνδυασμένης ονοματολογίας: 5504 10 00) ανήλθαν σε 101 000 τόνους περίπου το 1997. Η SNIACE ασκεί δραστηριότητες σε έναν τομέα που ακολουθεί φθίνουσα πορεία, γεγονός που οδήγησε ορισμένους ανταγωνιστές της να προβούν σε εξορθολογισμό της παραγωγικής ικανότητας. Η παραγωγή των εν λόγω ινών στον ΕΟΧ μειώθηκε από 760 000 τόνους το 1992 σε 684 000 τόνους το 1997 (μείωση κατά 10 %), η δε κατανάλωση κατά την ίδια περίοδο μειώθηκε κατά 11 %. Το μέσο ποσοστό χρησιμοποίησης της παραγωγικής ικανότητας κατά την εν λόγω περίοδο ήταν περίπου 84 %, ποσοστό που είναι χαμηλό για έναν τομέα υψηλής εντάσεως κεφαλαίου. Εκτός από την ισπανική αγορά, η SNIACE διαθέτει κατά παράδοση τα προϊόντα της και σε άλλες ευρωπαϊκές αγορές, κυρίως στις αγορές της Ιταλίας και της Γαλλίας. Επιπλέον, η SNIACE παράγει συνθετικές ίνες, συγκεκριμένα δε συνεχείς ίνες πολυαμιδίου. Πρόκειται για έναν τομέα που επίσης πλήττεται από σημαντική πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα, με μέσο ποσοστό χρησιμοποίησης της παραγωγικής ικανότητας κατά την περίοδο 1995-1997 μόλις 76 %.

(75)

Μέχρι την 1η Μαρτίου 1998, συνάγεται ότι η συνολική αξία των ανεξόφλητων χρεών της εταιρείας από περιβαλλοντικές εισφορές για απόβλητα, συμπεριλαμβανομένων των επιπρόσθετων επιβαρύνσεων και των τόκων για την περίοδο 1987-1995, είχε ανέλθει σε 6 268 766 095 ισπανικές πεσέτες περίπου (αντί των 6 354 149 834 ισπανικών πεσετών που είχαν δηλώσει οι ισπανικές αρχές, μη λαμβάνοντας υπόψη τα ποσά που είχαν ήδη εισπραχθεί το 1987 και το 1988). Ωστόσο, η διαδικασία εκτέλεσης για την είσπραξη των χρεών αυτών είχε κινηθεί, όπως συνάγεται, περίπου οκτώ χρόνια πριν, μετά την απόφαση που εξέδωσε στις 28 Νοεμβρίου 1990 το κεντρικό οικονομικό διοικητικό δικαστήριο σχετικά με τη νομιμότητα των εκκαθαριστικών σημειωμάτων οφειλομένων φόρων για το 1987 και το 1988. Όπως παραδέχονται οι ίδιες οι ισπανικές αρχές, η διαδικασία εκτέλεσης δεν έχει ανασταλτικό αποτέλεσμα εν προκειμένω, καθότι η SNIACE δεν είχε εξασφαλίσει τραπεζικές εγγυήσεις κατά των επίμαχων εκκαθαριστικών σημειωμάτων των περιβαλλοντικών εισφορών (εκτός από το 1988).

(76)

Ωστόσο, η Επιτροπή δέχεται ότι κατά το ισπανικό δίκαιο αρμόδιος φορέας για τη διαχείριση της είσπραξης αυτών των χρεών από τη SNIACE είναι η φορολογική αρχή και όχι η Confederación Hidrográfica del Norte. Μέχρι τον Ιούνιο του 1998 είχαν εισπραχθεί 85 383 739 ισπανικές πεσέτες, δηλαδή ποσοστό κατά τι μεγαλύτερο από μόλις το 1 % της συνολικής αξίωσης. Στο μεταξύ, το ύψος των χρεών, συνυπολογιζομένων των τόκων με το νόμιμο επιτόκιο και των επιπρόσθετων επιβαρύνσεων, εξακολουθεί να αυξάνεται.

(77)

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι η εκτέλεση της είσπραξης των χρεών αποδείχθηκε δύσκολη, κυρίως λόγω των σοβαρών οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η SNIACE και των νομικών προσφυγών ενώπιον της δικαιοσύνης που άσκησε η SNIACE κατά των ετήσιων εκκαθαριστικών σημειωμάτων. Μη προβαίνοντας μέχρι σήμερα στην εκτέλεση, ώστε να αποφευχθεί το ενδεχόμενο εκκαθάρισης της εταιρείας, η αρμόδια για τη φορολογία αρχή ενήργησε ενδεχομένως κατά τρόπο ώστε να μεγιστοποιήσει τις πιθανότητές της να εισπράξει ένα μέρος τουλάχιστον των περιβαλλοντικών εισφορών, γεγονός που διαφορετικά θα ήταν αδύνατο λόγω της ύπαρξης άλλων πιστωτών των οποίων η ικανοποίηση είχε προτεραιότητα σε σχέση με την ίδια.

(78)

Εν κατακλείδι, η έρευνα που διεξήγαγε η Επιτροπή δεν οδηγεί στο παρόν στάδιο στο συμπέρασμα ότι η μη καταβολή περιβαλλοντικών εισφορών αποτελεί αναμφίβολα κρατική ενίσχυση. Λόγω των περίπλοκων νομικών θεμάτων που ανακύπτουν από το ερώτημα κατά πόσον οι δημόσιες αρχές επεφύλαξαν προνομιακή μεταχείριση στη SNIACE δια της μη είσπραξης των οφειλόμενων εισφορών, η Επιτροπή προτίθεται να αναβάλει για το μέλλον την απόφασή της επί του εν λόγω σημείου.

(79)

Η Επιτροπή δεν αμφισβητεί το επιχείρημα των ισπανικών αρχών ότι ταμείο κοινωνικής αφάλισης ενήργησε κατά τρόπον ώστε να προστατεύσει τις αξιώσεις του. Η Επιτροπή οφείλει επίσης να υπογραμμίσει ότι δεν έχει καμία πρόθεση να θίξει το γενικό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης της Ισπανίας.

(80)

Ωστόσο, οι ισπανικές αρχές αναγνώρισαν ότι εάν το ταμείο κοινωνικής ασφάλισης είχε προβεί στην εκτέλεση των αξιώσεών του, τούτο θα μπορούσε να οδηγήσει στο κλείσιμο της εταιρείας. Συνεπώς, είναι φανερό ότι το γεγονός πως το ταμείο κοινωνικής αφάλισης δέχθηκε την προθεσμιακή πληρωμή των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης από τη SNIACE επί πολλά χρόνια, παρέσχε στην εταιρεία ένα σημαντικό πλεονέκτημα.

(81)

Είναι επίσης φανερό ότι οι ισχύοντες κανονισμοί στον τομέα της κοινωνικής ασφάλισης παρέχουν στις αρχές ένα περιθώριο διακριτικής ευχέρειας ως προς τη μεταχείριση μεμονωμένων περιπτώσεων και ότι τούτο ακριβώς συνέβη εν προκειμένω. Η Επιτροπή οφείλει να υπογραμμίσει ότι ο βαθμός διακριτικής ευχέρειας που μπορούσε να ασκήσει το ταμείο κοινωνικής ασφάλισης στην προκειμένη περίπτωση και μάλιστα έναντι μιας εταιρείας που εμφάνιζε προβλήματα βιωσιμότητας είναι το στοιχείο που οδηγεί την Επιτροπή στην απόρριψη του ισχυρισμού των ισπανικών αρχών ότι οι ενέργειες του ταμείου κοινωνικής ασφάλισης έναντι της SNIACE αποτελούν γενικά μέτρα ( 3 ).

(82)

Ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι το ταμείο κοινωνικής ασφάλισης ενήργησε σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, η αντιμετώπιση των χρεών της SNIACE μέσω των διαφόρων συμφωνιών ρύθμισης δεν εμφανίζεται σύμφωνη με τους επικρατούντες όρους της αγοράς. Η συνήθης πρακτική της Επιτροπής είναι να πραγματοποιεί σύγκριση με την τιμή στην οποία έχει καθοριστεί το επιτόκιο αναφοράς κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα στο εκάστοτε κράτος μέλος. Ωστόσο, δεν είχε οριστεί επιτόκιο αναφοράς για την Ισπανία μέχρι τον Αύγουστο του 1996. Ως εκ τούτου, για να διαπιστωθεί εάν το εν λόγω επιτόκιο ανταποκρίνεται στους όρους της αγοράς σε προηγούμενες υποθέσεις στις οποίες υπεισέρχονταν ρυθμίσεις χρεών στον τομέα της κοινωνικής ασφάλισης ( 4 ), η Επιτροπή προέβη σε σύγκριση με το σύνηθες μέσο επιτόκιο που εφαρμόζουν οι ιδιωτικές τράπεζες στην Ισπανία επί δανείων διάρκειας μεγαλύτερης των τριών ετών. Στην προκειμένη περίπτωση, σύμφωνα με τις στατιστικές που δημοσιεύει η ισπανική κεντρική τράπεζα, το μέσο επιτόκιο που εφάρμοζαν οι ιδιωτικές τράπεζες επί δανείων διάρκειας μεγαλύτερης των τριών ετών κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα είχε ως εξής: 1991: 18,24 %, 1992: 17,28 %, 1993: 16,19 %, 1994: 12,51 %, 1995: 13,09 %, 1996: 11,06 % ( 5 ). Οι υπόλοιποι όροι των συμφωνιών ρύθμισης, όπου προβλέπεται ότι το μεγαλύτερο μέρος του κεφαλαίου και των τόκων αποπληρώνεται προς το τέλος της περιόδου πληρωμής (προφανώς για να διευκολυνθεί η ανάκαμψη της εταιρείας), επίσης δεν ανταποκρίνονται στη χορήγηση πιστώσεων υπό τους συνήθεις όρους της αγοράς.

(83)

Συνεπώς, συνάγεται ότι οι συμφωνίες περιείχαν κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 92, παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ, η οποία ήταν παράνομη, καθότι δεν κοινοποιήθηκε στην Επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 93 παράγραφος 3 της συνθήκης ΕΚ. Είναι δύσκολο να αποτιμηθεί το ακριβές ποσό της παράνομης ενίσχυσης, αλλά είναι τουλάχιστον ίσο με το οικονομικό πλεονέκτημα που προκύπτει από την εφαρμογή χαμηλότερου επιτοκίου και τούτο από τη στιγμή που δημιουργήθηκαν τα χρέη.

(84)

Είναι μεν αποδοκιμαστέο το γεγονός ότι οι ισπανικές αρχές δεν γνωστοποίησαν στην Επιτροπή την πρόθεση του περιφερειακού κοινοβουλίου της Κανταβρίας να επιτρέψει τη χορήγηση της εν λόγω εγγύησης, ιδίως λαμβάνοντας υπόψη ότι η εταιρεία παράγει, μεταξύ άλλων, ίνες πολυαμιδίου, προϊόν που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του κώδικα ενισχύσεων στον τομέα των συνθετικών ινών, ωστόσο η Επιτροπή δέχεται ότι το ίδιο το περιφερειακό κοινοβούλιο δεν χορηγεί εγγυήσεις και ότι για να τεθεί σε ισχύ η εγγύηση απαιτούντο διάφορα πρόσθετα διοικητικά μέτρα. Επιπλέον, δεν έχουν περιέλθει στην αντίληψη της Επιτροπής στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι η ψήφιση του νόμου παραχώρησε εμπορικά πλεονεκτήματα στη SNIACE. Συνεπώς, υπό την προϋπόθεση ότι η ισπανική κυβέρνηση θα κοινοποιήσει εκ των προτέρων στην Επιτροπή οποιαδήποτε πρόταση επισημοποίησης της εγγύησης, η Επιτροπή συμπεραίνει ότι ο νόμος 7/93 καθαυτός δεν παρέχει κανένα ιδιαίτερο πλεονέκτημα στη SNIACE και επομένως δεν αποτελεί κρατική ενίσχυση.

(85)

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι, σύμφωνα με τις πληροφορίες που της διέθεσε η ισπανική κυβέρνηση, η εφαρμογή του περιφερειακού προγράμματος επεξεργασίας λυμάτων στην κοιλάδα Saja/Besaya βρίσκεται στο στάδιο τεχνικής αξιολόγησης και μέχρι την ολοκλήρωση αυτού του σταδίου δεν θα είναι γνωστά τα μέτρα που θα πρέπει ενδεχομένως να ληφθούν εν τέλει σε σχέση με την παροχέτευση λυμάτων από επιχειρήσεις (συμπεριλαμβανομένης της Sniace) στον ποταμό Besaya. Η Επιτροπή επισημαίνει επίσης τις διαβεβαιώσεις της ισπανικής κυβέρνησης ότι οι ενέργειες στις οποίες έχει ήδη προβεί η SNIACE σχετικά με την κατασκευή εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων έγιναν χωρίς καμία δημόσια παρέμβαση οποιασδήποτε μορφής και επιπλέον δεν προβλέπεται παρόμοια δημόσια ενίσχυση. Συνεπώς, η έρευνα της Επιτροπής δεν έφερε στο φως αποδείξεις για την ύπαρξη στοιχείων κρατικής ενίσχυσης σχετικά με το εν λόγω θέμα.

(86)

Βάσει των πληροφοριών που παρέσχε η ισπανική κυβέρνηση, συνάγεται ότι το δημοτικό συμβούλιο της Torrelavega ενήργησε κατά τρόπον ώστε να προστατεύσει όλες τις αξιώσεις του κατά της SNIACE που είναι νόμιμα απαιτητές βάσει του ισπανικού δικαίου. Η Επιτροπή εξέτασε επίσης το κατά πόσον η συμπεριφορά του πιστωτή από το δημόσιο τομέα καθορίστηκε εν προκειμένω από την πρόθεσή του να μεγιστοποιήσει τις πιθανότητας είσπραξης των οφειλόμενων φόρων και το κατά πόσον οι ενέργειές του ήταν ανάλογες των ενεργειών των ιδιωτών πιστωτών. Όπως αναγνώρισε η Επιτροπή κατά την κίνηση της διαδικασίας, το γεγονός ότι οι δημόσιες αρχές δεν υπέγραψαν τη συμφωνία των ιδιωτών πιστωτών του Οκτωβρίου του 1996 (η οποία προέβλεπε μεταξύ άλλων τη μετατροπή του 40 % των χρεών σε μετοχές) στο πλαίσιο της διαδικασίας αναστολής πληρωμών, τους επέτρεψε, καταρχήν, να προστατεύσουν το σύνολο των αξιώσεών τους. Επιπλέον, η Επιτροπή δέχεται ότι η αυτοτελής συμφωνία που υπεγράφη μεταξύ του δημοτικού συμβουλίου της Torrelavega και της SNIACE, η οποία στην πραγματικότητα ήταν ανάλογη με τη συμφωνία των πιστωτών, δεν διαπιστώνεται να έχει επιφυλάξει ευνοϊκότερη μεταχείριση στη SNIACE από ό,τι η συμφωνία των ιδιωτών πιστωτών. Αντίθετα, η «απαλλαγή» από χρέη περιορίστηκε βασικά σε ποσά που δεν μπορούσαν να εισπραχθούν στην πραγματικότητα, ιδίως καθότι η εταιρεία δεν ήταν οικονομικά ενεργή για μεγάλο διάστημα του 1995 και του 1996 και, συνεπώς, τα οφειλόμενα ποσά πρέπει να προσδιορισθούν εκ νέου, μολονότι δεν έχουν ακόμη διαβιβασθεί στην Επιτροπή λεπτομέρειες σχετικά με το νέο αυτό προσδιορισμό.

(87)

Συνεπώς, βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών, η Επιτροπή δέχεται ότι οι ενέργειες των δημοτικών αρχών της Torrelavega που εμπίπτουν στο αντικείμενο της παρούσας διαδικασίας, δεν παραχώρησαν αδικαιολόγητα πλεονεκτήματα στη SNIACE ούτε είχαν ως αποτέλεσμα τη διαγραφή χρεών και, επομένως, δεν αποτελούν κρατική ενίσχυση.

(88)

Επιτροπή επαναλαμβάνει, όπως δήλωσε κατά την κίνηση της διαδικασίας, ότι δεν αντιτίθεται στην παρέμβαση του Fogasa, κατά το μέτρο που το εν λόγω ταμείο ρύθμισε εκ μέρους της εταιρείας, σύμφωνα με τους κανονισμούς του (του Fogasa), τις ισχυρές αξιώσεις των εργαζομένων της SNIACE που δεν θα πορούσαν να ικανοποιηθούν διαφορετικά. Ωστόσο, σύμφωνα με την πάγια πρακτική της Επιτροπής, οποιαδήποτε συνεισφορά του κράτους σε παρόμοια έξοδα μέσω της άσκησης διακριτικής ευχέρειας πρέπει να θεωρείται ως ενίσχυση και όχι ως γενικό μέτρο, εφόσον παραχωρεί οικονομικά πλεονεκτήματα στην εταιρεία, ανεξαρτήτως εάν οι πληρωμές καταβάλλονται άμεσα στην εταιρεία ή χορηγούνται στους εργαζομένους μέσω μιας κυβερνητικής υπηρεσίας.

(89)

Εξ όσων γνωρίζει η Επιτροπή σχετικά με τις εν λόγω ρυθμίσεις, το Fogasa έχει τη διακριτική ευχέρεια να αναβάλει ή να επιμερίσει τις πληρωμές για χρονικό διάστημα μέχρι οκτώ ετών. Επί των οφειλόμενων πληρωμών λογίζεται τόκος με το νόμιμο επιτόκιο. Ανεξαρτήτως εάν οι εν λόγω ρυθμίσεις είναι σύμφωνες με την ισχύουσα νομοθεσία, δεν φαίνεται να ανταποκρίνονται στους επικρατούντες όρους της αγοράς. Για τους ίδιους λόγους που αναφέρονται ανωτέρω σχετικά με τα χρέη προς το ταμείο κοινωνικής ασφάλισης (το γεγονός ότι δεν είχε οριστεί επιτόκιο αναφοράς για την Ισπανία μέχρι τον Αύγουστο του 1996), η Επιτροπή προέβη σε σύγκριση με τα επιτόκια που εφάρμοζαν οι ιδιωτικές τράπεζες επί δανείων διάρκειας μεγαλύτερης των τριών ετών κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα, τα οποία είχαν ως εξής: 1993: 16,19 %, 1994: 12,51 %, 1995: 13,09 %, 1996: 11,06 %. Τα επιτόκια αυτά υπερβαίνουν κατά πολύ τα επιτόκια που προβλέπονται στις συμφωνίες. Επιπλέον, η Επιτροπή εξακολουθεί να αμφιβάλλει σχετικά με το κατά πόσον μπορεί η εταιρεία να ανταποκριθεί στους όρους των συμφωνιών, λαμβανομένων υπόψη των οικονομικών της προβλημάτων. Παρά τα επανειλημμένα αιτήματα, η ισπανική κυβέρνηση δεν διαβίβασε λεπτομερή στοιχεία σχετικά με τη φύση της υποθήκης που χρησιμοποιήθηκε ως εμπράγματη ασφάλεια προς το Fogasa.

(90)

Ως εκ τούτου, βάσει της προσέγγισης που υιοθετήθηκε ανωτέρω σχετικά με τις οφειλόμενες εισφορές κοινωνικές ασφάλισης, εξάγεται το συμπέρασμα ότι οι συμφωνίες ρύθμισης χρεών με το Fogasa περιείχαν κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 92 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ, η οποία ήταν παράνομη, καθότι δεν κοινοποιήθηκε στην Επιτροπή. Όπως και στην περίπτωση των οφειλόμενων εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, είναι δύσκολο να αποτιμηθεί το ακριβές ποσό της παράνομης ενίσχυσης, το οποίο όμως είναι τουλάχιστον ίσο με το οικονομικό πλεονέκτημα που απορρέει από το γεγονός ότι το πληρωτέο επιτόκιο βάσει των συμφωνιών ρύθμισης χρεών ήταν μόλις 10 % και 9 % αντίστοιχα.

(91)

Αφού αποδείχθηκε ότι η μη καταβολή περιβαλλοντικών εισφορών, η ρύθμιση χρεών προς το ταμείο κοινωνικής ασφάλισης και οι συμφωνίες εξόφλησης του Fogasa περιέχουν στοιχεία κρατικής ενίσχυσης, πρέπει να εξεταστεί κατά πόσον η εν λόγω ενίσχυση συμβιβάζεται με την κοινή αγορά.

(92)

Στο άρθρο 92 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ θεσπίζεται η αρχή ότι οι ενισχύσεις που χαρακτηρίζονται από τα στοιχεία που αναφέρονται σε αυτό είναι ασυμβίβαστες με την κοινή αγορά. Οι παρεκκλίσεις από την ανωτέρω αρχή που προβλέπονται στο άρθρο 92 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ δεν έχουν εφαρμογή στην προκειμένη περίπτωση, λόγω του χαρακτήρα και των στόχων της ενίσχυσης.

(93)

Όσον αφορά τις εξαιρέσεις που προβλέπονται στο άρθρο 92 παράγραφος 3 στοιχεία α) και γ) σχετικά με τις ενισχύσεις που προωθούν ή διευκολύνουν την ανάπτυξη ορισμένων περιοχών, η Επιτροπή επισημαίνει ότι η περιφέρεια στην οποία βρίσκεται η SNIACE είναι επιλέξιμη για περιφερειακή ενίσχυση από το Σεπτέμβριο του 1995, δυνάμει του άρθρου 92 παράγραφος 3 στοιχείο α) και πριν από την ανωτέρω ημερομηνία ήταν επιλέξιμη για περιφερειακή ενίσχυση δυνάμει του άρθρου 92 παράγραφος 3 στοιχείο γ). Ωστόσο, η ενίσχυση που χορηγήθηκε στη SNIACE δεν πληροί τις προϋποθέσεις που θα επέτρεπαν την προώθηση της ανάπτυξης ορισμένων οικονομικών περιοχών κατά την έννοια του εν λόγω άρθρου, δεδομένου ότι χορηγήθηκε υπό μορφή ενίσχυσης λειτουργίας, δηλαδή χωρίς να τεθούν ως προϋποθέσεις η πραγματοποίηση επενδύσεων ή η δημιουργία θέσεων εργασίας. Επιπλέον, οι ενισχύσεις λειτουργίας σε περιοχές που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 92 παράγραφος 3 στοιχείο α) μπορούν μόνο κατ' εξαίρεση να καλυφθούν από την εν λόγω παρέκκλιση, συγκεκριμένα δε όταν χορηγούνται υπό αυστηρούς και ελεγχόμενους όρους σε προβληματικές επιχειρήσεις (βλέπε κατωτέρω).

(94)

Όσον αφορά την παρέκκλιση που προβλέπεται στο άρθρο 92 παράγραφος 3 στοιχείο β), είναι σαφές ότι η ενίσχυση δεν είχε ως στόχο την προώθηση ενός σχεδίου κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος ή την άρση σοβαρής διαταραχής της ισπανικής οικονομίας. Επιπλέον, ούτε η ισπανική κυβέρνηση επιχείρησε να δικαιολογήσει την ενίσχυση επικαλούμενη τους ανωτέρω λόγους.

(95)

Όσον αφορά την παρέκκλιση που προβλέπεται στο άρθρο 92 παράγραφος 3 στοιχείο δ) της συνθήκης, είναι σαφές ότι η ενίσχυση δεν αποσκοπούσε στην προώθηση του πολιτισμού και τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς.

(96)

Ως εκ τούτου, η αξιολόγηση της Επιτροπής σχετικά με τα μέτρα υπέρ της SNIACE επικεντρώνεται στο μη συνδεόμενο με περιφέρειες στοιχείο του άρθρου 92 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συνθήκης, όπου προβλέπεται εξαίρεση για τις «ενισχύσεις για την προώθηση της αναπτύξεως ορισμένων οικονομικών δραστηριοτήτων» εφόσον αυτές δεν αλλοιώνουν τους όρους των συναλλαγών κατά τρόπο που θα αντέκειτο στο κοινό συμφέρον. Η ενίσχυση προς τη SNIACE μπορεί να χαρακτηριστεί ως ενίσχυση προς προβληματική επιχείρηση, λαμβανομένης υπόψη της οικονομικής της κατάστασης όταν της χορηγήθηκε η ενίσχυση.

(97)

Η Επιτροπή θεωρεί ότι οι ενισχύσεις προς προβληματικές επιχειρήσεις εμπεριέχουν το μεγαλύτερο κίνδυνο μετατόπισης της ανεργίας και των βιομηχανικών προβλημάτων από το ένα κράτος μέλος στο άλλο. Λειτουργούν ως μέσο διατήρησης της καθεστηκυίας κατάστασης, αναστέλλοντας τις φυσικές συνέπειες των δυνάμεων που δρουν στην οικονομία της αγοράς, παρεμποδίζοντας δηλαδή την εξαφάνιση των μη ανταγωνιστικών επιχειρήσεων που δεν μπορούν να προσαρμοστούν στις μεταβαλλόμενες συνθήκες ανταγωνισμού. Ταυτόχρονα, οι ενισχύσεις αυτές ενδέχεται να προκαλέσουν διαταραχές στον ανταγωνισμό και στις συναλλαγές, καθότι επηρεάζουν την τιμολογιακή πολιτική των δικαιούχων, παρέχοντάς τους τη δυνατότητα να εφαρμόσουν στρατηγική χαμηλών τιμών σε σχέση με τους ανταγωνιστές τους για να παραμείνουν στην αγορά.

(98)

Για το λόγο αυτόν, η Επιτροπή ανέπτυξε με την πάροδο των ετών μια ιδιαίτερη προσέγγιση για την αξιολόγηση των ενισχύσεων προς προβληματικές επιχειρήσεις. Το κοινοτικό πλαίσιο κανόνων σχετικά με τις ενισχύσεις διάσωσης και αναδιάρθρωσης προβληματικών επιχειρήσεων ( 6 ) προβλέπει ορισμένες προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούν οι εν λόγω ενισχύσεις. Γίνεται διάκριση μεταξύ των ενισχύσεων διάσωσης και των ενισχύσεων αναδιάρθρωσης:

(99)

Οι ενισχύσεις διάσωσης, δηλαδή οι ενισχύσεις που χορηγούνται απλώς για να διατηρηθεί σε λειτουργία μια επιχείρηση ενόσω διερευνώνται τα αίτια των προβλημάτων της και αναζητούνται τρόποι επίλυσής τους, μπορούν να εγκριθούν ως συμβιβάσιμες με την κοινή αγορά εφόσον:

(100)

Η γενική αρχή που εφαρμόζεται για τις ενισχύσεις αναδιάρθρωσης είναι ότι αυτές επιτρέπονται μόνον εφόσον εξυπηρετούν το συμφέρον της Κοινότητας και συνδέονται με βιώσιμο πρόγραμμα αναδιάρθρωσης/εξυγίανσης που έχει υποβληθεί λεπτομερώς στην Επιτροπή. Ένα πρόγραμμα αναδιάρθρωσης πρέπει να πληροί όλες τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

(101)

Τέλος, από το 1977 η ελευθερία των κρατών μελών να χορηγούν ενισχύσεις στη βιομηχανία συνθετικών ινών υπόκειται σε περιορισμούς, οι οποίοι θεσπίστηκαν προκειμένου να συγκρατηθεί η παροχή ενισχύσεων που θα οδηγούσαν σε αύξηση της ικανότητας παραγωγής των κυριότερων συνθετικών ινών. Επειδή η SNIACE παράγει συνθετικές ίνες και η υπό εξέταση ενίσχυση φαίνεται να αφορά εν μέρει τη στήριξη παρόμοιων δραστηριοτήτων, τα υπό εξέταση μέτρα θα μπορούσαν να θεωρηθούν συμβιβάσιμα με την κοινή αγορά μόνον εφόσον είναι σύμφωνα και με το πλαίσιο κανόνων για τις ενισχύσεις στη βιομηχανία συνθετικών ινών. Παρότι η ενίσχυση ανάγεται στο παρελθόν, επιβάλλεται η εξέτασή της βάσει των διατάξεων του πλαισίου κανόνων που ισχύει σήμερα. Το πλαίσιο κανόνων καλύπτει μεταξύ άλλων τις επενδυτικές ενισχύσεις για την εξώθηση και υφασματοποίηση τεσσάρων ινών: του πολυεστέρα, του πολυαμιδίου, του ακρυλικού και του πολυπροπυλενίου. Το πλαίσιο κανόνων ορίζει σαφώς ότι, όσον αφορά τις μεγάλες επιχειρήσεις (δηλαδή τις επιχειρήσεις που δεν είναι μικρές και μεσαίες), η Επιτροπή εγκρίνει παρόμοιες ενισχύσεις (ύψους μέχρι 50 % του εφαρμοστέου ανώτατου ορίου ενίσχυσης) μόνον εφόσον η ενίσχυση οδηγεί σε σημαντική μείωση της σχετικής παραγωγικής ικανότητας ή εφόσον η αγορά των σχετικών προϊόντων χαρακτηρίζεται από διαρθρωτική ανεπάρκεια στο σκέλος της προσφοράς και η ενίσχυση δεν οδηγεί σε σημαντική αύξηση της παραγωγικής ικανότητας.

(102)

Στην παρούσα υπόθεση οι ισπανικές αρχές δεν προέβαλαν το επιχείρημα ότι τα υπό εξέταση μέτρα αποτελούσαν ενίσχυση διάσωσης ή αναδιάρθρωσης. Ούτε προσκόμισαν στοιχεία τα οποία να αποδεικνύουν την ύπαρξη κάποιου αξιόπιστου προγράμματος αναδιάρθρωσης ή σχεδίων για τη μείωση της παρουσίας της SNIACE στην αγορά. Τούτο επιβεβαιώνει την άποψη ότι στόχος της ενίσχυσης ήταν απλώς να επιτραπεί στην εταιρεία να παραμείνει σε λειτουργία.

(103)

Όσον αφορά το πρόγραμμα βιωσιμότητας που υπέβαλε στην Επιτροπή η καταγγέλλουσα πριν από την κίνηση της διαδικασίας, η ισπανική κυβέρνηση επαναβεβαίωσε απλώς της άποψή της ότι το συμπέρασμα του συμβούλου ότι «η βιωσιμότητα της SNIACE είναι δυνατή μόνο μέσω της χορήγησης επιχορηγήσεων που θα επέτρεπαν την υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων και την επαναδιαπραγμάτευση των χρεών» ήταν απλώς μια γνώμη ενός ιδιωτικού φορέα που διατυπώνεται στην αντίστοιχη μελέτη και δεν εκφράζει κατ' ανάγκη τις απόψεις των ισπανικών αρχών.

(104)

Επιπλέον, όσον αφορά τις δραστηριότητες της SNIACE στον τομέα των συνθετικών ινών, η Επιτροπή δεν γνωρίζει κανένα σχέδιο το οποίο θα συνεπάγετο σημαντική μείωση της παραγωγικής ικανότητας. Επιπλέον, ο βαθμός χρησιμοποίησης της παραγωγικής ικανότητας στον εν λόγω τομέα, όπου πραγματοποιούνται σημαντικές ενδοκοινοτικές συναλλαγές, παραμένει μη ικανοποιητικός.

(105)

Συνεπώς, η Επιτροπή διαπιστώνει ότι η Ισπανία χορήγησε παράνομα ενίσχυση υπό μορφή ρύθμισης χρεών προς το Ταμείο κοινωνικής αφάλισης και δύο συμφωνιών εξόφλησης του Fogasa κατά παράβαση του άρθρου 93 παράγραφος 3 της συνθήκης, η οποία είναι ασυμβίβαστη με την κοινή αγορά και τη λειτουργία της συμφωνίας ΕΟΧ.

(106)

Εφόσον η ενίσχυση είναι παράνομη και ασυμβίβαστη με την κοινή αγορά, πρέπει να ανακτηθεί και να αρθούν οι οικονομικές της συνέπειες,