(2004/C 84 E/0926)

ΓΡΑΠΤΗ ΕΡΩΤΗΣΗ Ρ-0654/04

υποβολή: Reinhold Messner (Verts/ALE) προς την Επιτροπή

(2 Μαρτίου 2004)

Θέμα:   Άξονας του Brenner

Γνωρίζει η Επιτροπή, ότι η κατάσταση κατά μήκος του άξονα του Brenner (ρύπανση της ατμόσφαιρας, λεπτή σκόνη, ηχητική επιβάρυνση) μεταξύ του Kufstein και της Βερόνας έχει καταστεί αφόρητη για τους κατοίκους των ενεχομένων περιοχών στις κοιλάδες των Αλπεων; Οι αντίστοιχες τιμές αυξάνουν συχνά πολύ περισσότερο από το επιτρεπόμενο όριο και το αποτέλεσμα είναι βλάβες στην υγεία των ατόμων. Με την απόφαση της Ελβετίας (δημοψήφισμα), να μην υπάρξει δεύτερη σήραγγα κάτω από το Gotthard και τη διεύρυνση της ΕΕ, θα αυξηθεί για άλλη μια φορά σημαντικά η ροή των μεταφορών υπό μορφήν διαμετακόμισης στον άξονα του Brenner.

Έχοντας υπόψη τα ανωτέρω στοιχεία δεν είναι άμεσα αναγκαία η λήψη μέτρων;

Ως βραχυπρόθεσμη λύση προσφέρει ο τομέας των δαπανών. Για να μειωθούν οι διαδρομές που πραγματοποιούνται με κενά φορτηγά οχήματα καθώς και οι μεταφορές αποβλήτων, μπορεί να αυξηθεί το τέλος που καταβάλλεται σε αυτήν την ευαίσθητη ζώνη για όλες τις μεταφορές με βαρέα οχήματα. Διότι εδώ βρίσκεται αντιμέτωπη η υγεία των ατόμων κατά το μήκος της διαδρομής διαμετακόμισης με την αδίστακτη και υπερβολική μεταφορά εμπορευμάτων.

Μακροπρόθεσμα αυτή η ανεύθυνη κατάσταση θα πρέπει να διορθωθεί με μια προσαρμοσμένη στο μέλλον προσέγγιση (σήραγγα βάσεως, σύγχρονη διοικητική μέριμνα), και με μια απαγόρευση για διαμετακόμιση που θα εκδοθεί από την Επιτροπή, ώστε να υποχρεώσει τη μεταφορά όλων των εμπορευμάτων από τον αυτοκινητόδρομο του Brenner να πραγματοποιείται κάτω από το βουνό ή με τους σιδηροδρόμους. Στο πλαίσιο αυτό θα ήθελα να παραπέμψω για άλλη μια φορά στο σχέδιο ΑΤΤ3 και να θέσω το ερώτημα, για ποιο λόγο η Επιτροπή δεν εκδίδει γι' αυτή την ευαίσθητη ζώνη άμεσα ρυθμίσεις εξαίρεσης σε ό,τι αφορά τα τέλη μεταξύ Kufstein και Βερόνας. Για ποιο λόγο τμήματα από τα κέρδη που προέκυψαν βορείως και νοτίως του Brenner δεν διοχετεύθηκαν στην κατασκευή μιας σήραγγας βάσεως που προβλεπόταν στις κατευθυντήριες γραμμές TEN που εγκρίθηκαν το 1996 και για ποιο λόγο το εν λόγω σχέδιο του 21ου αιώνα, βασίζεται ακόμη σε διοικητική μέριμνα από τον 19ο αιώνα;

Απάντηση της κας de Palacio εξ ονόματος της Επιτροπής

(6 Απριλίου 2004)

Η Επιτροπή έχει υπόψη της τα προβλήματα που εμφανίζονται στον άξονα του Brenner και τα οποία υπογραμμίζει το Αξιότιμο Μέλος του Κοινοβουλίού. Εις ό,τι αφορά τις χερσαίες μεταφορές στις ευπαθείς ζώνες, η Επιτροπή υιοθετεί μία συντονισμένη προσέγγιση. Η προσέγγιση αυτή συνίσταται σε σειρά μέτρων, ιδίως δε στη θέσπιση νέων τελών για τις οδικές μεταφορές, στην απελευθέρωση και στον ανταγωνισμό του σιδηροδρομικού τομέα, στην προαγωγή των διατροπικών μεταφορών (πρόγραμμα Marco Polo) καθώς και στην ανάπτυξη των σιδηροδρομικών υποδομών. Εις ό,τι αφορά το τελευταίο ζήτημα, σημειωτέον ότι, από τα μέσα της δεκαετίας του '90, η Επιτροπή επέμεινε ώστε η σήραγγα βάσεως του Brenner να θεωρηθεί ως έργο υποδομής προτεραιότητας και ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος και ώστε τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη να υλοποιήσουν το συντομότερο δυνατό το εν λόγω έργο.

Εις ό,τι αφορά τα οδικά τέλη, υπενθυμίζεται ότι η οδηγία 1999/62/ΕΚ (1) δεν επιτρέπει στην Επιτροπή τη θέσπιση μέτρων παρεκκλίσεων όσον αφορά τα διόδια μεταξύ Kufstein και Βερόνας, ενώ το ύψος των διοδίων πρέπει να είναι ανάλογο με το κόστος κατασκευής, εκμετάλλευσης και ανάπτυξης του συγκεκριμένου δικτύου υποδομών. Αντιθέτως, η εν λόγω οδηγία επιτρέπει στα κράτη μέλη, εν προκειμένω δε στην Ιταλία και στην Αυστρία, να αποδώσουν ένα ποσοστό των διοδίων στη χρηματοδότηση άλλων υποδομών μεταφοράς, λόγου χάριν της σήραγγας βάσεως του Brenner.

Η πρόταση της Επιτροπής (2) που αποβλέπει στην τροποποίηση της οδηγίας για την «Ευρωβινιέτα» προβλέπει ειδικά μέτρα στις λεγόμενες «ιδιαίτερα ευπαθείς» ζώνες. Προκειμένου να καλύψουν μία διασταυρούμενη χρηματοδότηση του κόστους επενδύσεων άλλων υποδομών μεταφοράς υψηλού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος στον ίδιο διάδρομο (σήραγγα βάσεως του Brenner, λόγου χάριν), τα κράτη μέλη δύνανται να επιβάλουν στις εν λόγω ζώνες αύξηση κατά 25 % των διοδίων. Ειδικός στόχος είναι η περίπτωση των ορεινών περιοχών — που περιλαμβάνει τις Άλπεις. Πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι η πρόταση οδηγίας προβλέπει ότι το ύψος των διοδίων κυμαίνεται βάσει διαφόρων κριτηρίων, τα οποία θα επιτρέψουν, ειδικότερα, στα κράτη μέλη να αντικατοπτρίζουν, στην εφαρμογή των οδικών τελών, τον προβληματισμό τους εις ό,τι αφορά τη συμφόρηση και το περιβάλλον. Κατ' αυτόν τον τρόπο, τα κράτη μέλη θα είναι σε θέση να υιοθετούν ένα αρκετά ευρύ φάσμα διοδίων, ανάλογα με τον συγκεκριμένο άξονα του οδικού δικτύου, και σε συνάρτηση με την περιβαλλοντική ευαισθησία της ζώνης και τον κίνδυνο ατυχημάτων. Όλα αυτά τα μέτρα αναμένεται να επιτρέψουν στην Αυστρία, ιδίως δε στο Τυρόλο, τη θέσπιση συστήματος, διοδίων το οποίο θα αντανακλά το κόστος της χρήσεως των υποδομών και θα συμβάλλει σε μία αποδοτική και αειφόρο πολιτική μεταφορών.

Ανεξαρτήτως των αποφάσεων εις ό,τι αφορά τους τρόπους μεταφοράς, από τις οδικές στις σιδηροδρομικές, αυτές θα πρέπει να συνεκτιμούν τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων και από την ελεύθερη παροχή υπηρεσιών, καθώς και τις δυνατότητες των φορέων εκμετάλλευσης από πλευράς σιδηροδρομικής δυναμικότητας.

(1)  Οδηγία 1999/62/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Ιουνίου 1999, περί επιβολής τελών στα βαρέα φορτηγά οχήματα που χρησιμοποιούν ορισμένα έργα υποδομής, ΕΕ L 187 της 20.7.1999.

(2)  COM(2003)448 τελικό.