This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 62023CJ0557
Judgment of the Court (Third Chamber) of 12 September 2024.#SPAR Magyarország Kft. v Bács-Kiskun Vármegyei Kormányhivatal.#Request for a preliminary ruling from the Szegedi Törvényszék.#Reference for a preliminary ruling – Common organisation of the markets in agricultural products – Regulation (EU) No 1308/2013 – National legislation laying down regulated prices for certain agricultural products and the obligation to offer for sale a specific quantity of those products – Fines.#Case C-557/23.
Απόφαση του Δικαστηρίου (τρίτο τμήμα) της 12ης Σεπτεμβρίου 2024.
SPAR Magyarország Kft. κατά Bács-Kiskun Vármegyei Kormányhivatal.
Αίτηση του Szegedi Törvényszék για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως.
Προδικαστική παραπομπή – Κοινή οργάνωση των αγορών γεωργικών προϊόντων – Κανονισμός (EE) 1308/2013 – Εθνική ρύθμιση που προβλέπει κανονιστικά ρυθμιζόμενες τιμές για ορισμένα γεωργικά προϊόντα καθώς και υποχρέωση προσφοράς προς πώληση συγκεκριμένης ποσότητας των εν λόγω προϊόντων – Πρόστιμα.
Υπόθεση C-557/23.
Απόφαση του Δικαστηρίου (τρίτο τμήμα) της 12ης Σεπτεμβρίου 2024.
SPAR Magyarország Kft. κατά Bács-Kiskun Vármegyei Kormányhivatal.
Αίτηση του Szegedi Törvényszék για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως.
Προδικαστική παραπομπή – Κοινή οργάνωση των αγορών γεωργικών προϊόντων – Κανονισμός (EE) 1308/2013 – Εθνική ρύθμιση που προβλέπει κανονιστικά ρυθμιζόμενες τιμές για ορισμένα γεωργικά προϊόντα καθώς και υποχρέωση προσφοράς προς πώληση συγκεκριμένης ποσότητας των εν λόγω προϊόντων – Πρόστιμα.
Υπόθεση C-557/23.
ECLI identifier: ECLI:EU:C:2024:737
ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (τρίτο τμήμα)
της 12ης Σεπτεμβρίου 2024 ( *1 )
«Προδικαστική παραπομπή – Κοινή οργάνωση των αγορών γεωργικών προϊόντων – Κανονισμός (ΕΕ) 1308/2013 – Εθνική ρύθμιση που προβλέπει κανονιστικά ρυθμιζόμενες τιμές για ορισμένα γεωργικά προϊόντα καθώς και υποχρέωση προσφοράς προς πώληση συγκεκριμένης ποσότητας των εν λόγω προϊόντων – Πρόστιμα»
Στην υπόθεση C‑557/23,
με αντικείμενο αίτηση προδικαστικής αποφάσεως δυνάμει του άρθρου 267 ΣΛΕΕ, που υπέβαλε το Szegedi Törvényszék (πρωτοδικείο Szeged, Ουγγαρία) με απόφαση της 6ης Σεπτεμβρίου 2023, η οποία περιήλθε στο Δικαστήριο την ίδια ημέρα, στο πλαίσιο της δίκης
SPAR Magyarország Kft.
κατά
Bács-Kiskun Vármegyei Kormányhivatal
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (τρίτο τμήμα),
συγκείμενο από τους K. Jürimäe, πρόεδρο τμήματος, K. Lenaerts, Πρόεδρο του Δικαστηρίου, ασκούντα καθήκοντα δικαστή του τρίτου τμήματος, N. Piçarra, N. Jääskinen (εισηγητή) και M. Gavalec, δικαστές,
γενικός εισαγγελέας: M. Campos Sánchez-Bordona
γραμματέας: A. Calot Escobar
έχοντας υπόψη την έγγραφη διαδικασία,
λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις που υπέβαλαν:
|
– |
η SPAR Magyarország Kft., εκπροσωπούμενη από τους G. Báthory, V. Łuszcz και L. Wallacher, ügyvédek, |
|
– |
η Ουγγρική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από τον M. Z. Fehér καθώς και από τις R. Kissné Berta και K. Szíjjártó, |
|
– |
η Γερμανική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από τους J. Möller και N. Scheffel, |
|
– |
η Αυστριακή Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από τον A. Posch, την J. Schmoll και τον M. Kopetzki, |
|
– |
η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκπροσωπούμενη από τον M. Κωνσταντινίδη και την Zs. Teleki, |
κατόπιν της αποφάσεως που έλαβε, αφού άκουσε τον γενικό εισαγγελέα, να εκδικάσει την υπόθεση χωρίς ανάπτυξη προτάσεων,
εκδίδει την ακόλουθη
Απόφαση
|
1 |
Η αίτηση προδικαστικής αποφάσεως αφορά την ερμηνεία του κανονισμού (ΕΕ) 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης των αγορών γεωργικών προϊόντων και την κατάργηση των κανονισμών (ΕΟΚ) αριθ. 922/72, (ΕΟΚ) αριθ. 234/79, (ΕΚ) αριθ. 1037/2001 και (ΕΚ) αριθ. 1234/2007 του Συμβουλίου (ΕΕ 2013, L 347, σ. 671), όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/2117 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 2ας Δεκεμβρίου 2021 (ΕΕ 2021, L 435, σ. 262) (στο εξής: κανονισμός ΚΟΑ). |
|
2 |
Η αίτηση αυτή υποβλήθηκε στο πλαίσιο ένδικης διαφοράς μεταξύ της SPAR Magyarország Kft και των Bács-Kiskun Vármegyei Kormányhivatal (διοικητικών υπηρεσιών της περιφέρειας Bács-Kiskun, Ουγγαρία, στο εξής: εθνική αρχή), με αντικείμενο την απόφαση της αρχής αυτής να επιβάλει στη SPAR Magyarország πρόστιμο για λόγους προστασίας των καταναλωτών. |
Το νομικό πλαίσιο
Το δίκαιο της Ένωσης
|
3 |
Οι αιτιολογικές σκέψεις 172, 185 και 189 του κανονισμού ΚΟΑ έχουν ως εξής:
[…]
[…]
|
|
4 |
Το άρθρο 1 του εν λόγω κανονισμού έχει ως εξής: «1. Ο παρών κανονισμός θεσπίζει την κοινή οργάνωση των αγορών γεωργικών προϊόντων για όλα τα προϊόντα του παραρτήματος Ι των Συνθηκών, εκτός από τα προϊόντα αλιείας και υδατοκαλλιέργειας ως ορίζονται στην νομοθεσία [της Ευρωπαϊκής Ένωσης] περί κοινής οργάνωσης των αγορών προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιεργείας. 2. Τα γεωργικά προϊόντα που ορίζονται στην παράγραφο 1 υποδιαιρούνται στους ακόλουθους τομείς, όπως αναφέρονται στα αντίστοιχα τμήματα του παραρτήματος Ι:
[…]
[…]
[…]
[…]
|
|
5 |
Το μέρος ΙΙ, τίτλος ΙΙ, κεφάλαιο Ι του εν λόγω κανονισμού περιλαμβάνει το τμήμα 1, το οποίο φέρει τον τίτλο «Πρότυπα εμπορίας» και καλύπτει τα άρθρα 73 έως 91. |
|
6 |
Κατά το άρθρο 73 του κανονισμού ΚΟΑ: «Με την επιφύλαξη άλλων διατάξεων εφαρμοστέων στα γεωργικά προϊόντα, καθώς και των διατάξεων που θεσπίζονται στον κτηνιατρικό και στον φυτοϋγειονομικό τομέα, καθώς και στον τομέα των τροφίμων με σκοπό να διασφαλιστεί η συμμόρφωση των προϊόντων με τα πρότυπα υγιεινής και καταλληλότητας και η προστασία της υγείας των ανθρώπων, των φυτών και των ζώων, το παρόν τμήμα περιλαμβάνει κανόνες που αφορούν τα πρότυπα εμπορίας. Οι κανόνες αυτοί διακρίνονται σε υποχρεωτικούς κανόνες και προαιρετικές αποκλειστικές ενδείξεις, για τα γεωργικά προϊόντα.» |
|
7 |
Το άρθρο 74 του εν λόγω κανονισμού προβλέπει τα εξής: «Τα προϊόντα για τα οποία έχουν θεσπιστεί πρότυπα εμπορίας ανά τομέα ή προϊόν σύμφωνα με το παρόν τμήμα μπορούν να διατίθενται στην αγορά της Ένωσης μόνο εάν ικανοποιούν τα εν λόγω πρότυπα.» |
|
8 |
Το άρθρο 75 του κανονισμού ΚΟΑ προβλέπει τα εξής: «1. Τα πρότυπα εμπορίας μπορούν να εφαρμόζονται σε έναν ή περισσότερους από τους ακόλουθους τομείς και/ή προϊόντα:
[…] 3. Με την επιφύλαξη του άρθρου 26 του [κανονισμού (ΕΕ) 1169/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2011, σχετικά με την παροχή πληροφοριών για τα τρόφιμα στους καταναλωτές, την τροποποίηση των κανονισμών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 1924/2006 και (ΕΚ) αριθ. 1925/2006 και την κατάργηση της οδηγίας 87/250/ΕΟΚ της Επιτροπής, της οδηγίας 90/496/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της οδηγίας 1999/10/ΕΚ της Επιτροπής, της οδηγίας 2000/13/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών της Επιτροπής 2002/67/ΕΚ και 2008/5/ΕΚ και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 608/2004 της Επιτροπής (ΕΕ 2011, L 304, σ. 18)], τα πρότυπα εμπορίας που αναφέρονται στην παράγραφο 1 μπορούν να καλύπτουν ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα, που καθορίζονται ανά τομέα ή προϊόν και βασίζονται στα χαρακτηριστικά κάθε τομέα, την ανάγκη ρύθμισης της διάθεσης στην αγορά και τους όρους της παραγράφου 5 του παρόντος άρθρου:
[…] 5. Τα πρότυπα εμπορίας ανά τομέα ή προϊόν που εγκρίνονται σύμφωνα με την παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου καθορίζονται με την επιφύλαξη των διατάξεων των άρθρων 84 έως 88 και του παραρτήματος ΙΧ και λαμβανομένων υπόψη των εξής:
[…]» |
|
9 |
Το άρθρο 83, παράγραφος 5, του εν λόγω κανονισμού ορίζει τα εξής: «Τα κράτη μέλη μπορούν να εγκρίνουν ή να διατηρούν συμπληρωματικές εθνικές διατάξεις για τα προϊόντα που καλύπτονται από ενωσιακό πρότυπο εμπορίας μόνον εφόσον οι εν λόγω διατάξεις συνάδουν με το ενωσιακό δίκαιο, ιδιαίτερα με την αρχή της ελεύθερης κυκλοφορίας των αγαθών, και με την επιφύλαξη της οδηγίας 98/34/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου[, της 22ας Ιουνίου 1998, για την καθιέρωση μιας διαδικασίας πληροφόρησης στον τομέα των τεχνικών προτύπων και προδιαγραφών και των κανόνων σχετικά με τις υπηρεσίες της κοινωνίας των πληροφοριών (ΕΕ 1998, L 204, σ. 37)].» |
|
10 |
Κατά το άρθρο 90α, παράγραφος 3, του κανονισμού ΚΟΑ: «Τα κράτη μέλη διενεργούν ελέγχους, βασιζόμενους σε ανάλυση κινδύνου, για να εξακριβώσουν κατά πόσον τα προϊόντα που αναφέρονται στο άρθρο 1 παράγραφος 2 συμμορφώνονται προς τις διατάξεις του παρόντος τμήματος και επιβάλλουν διοικητικές κυρώσεις, κατά περίπτωση.» |
|
11 |
Το άρθρο 219 του ίδιου κανονισμού φέρει τον τίτλο «Μέτρα κατά της διατάραξης της αγοράς» και ορίζει στην παράγραφο 1 τα εξής: «Για την ουσιαστική και αποτελεσματική αντιμετώπιση απειλών διατάραξης της αγοράς από σημαντικές αυξομοιώσεις των τιμών σε εσωτερικές ή εξωτερικές αγορές ή άλλων εξαιρετικών γεγονότων και περιστάσεων που διαταράσσουν ή απειλούν να διαταράξουν σε σημαντικό βαθμό την υπό εξέταση αγορά, εφόσον η κατάσταση αυτή ή οι συνέπειές της στην αγορά είναι πιθανόν να συνεχιστούν ή να επιδεινωθούν, ανατίθεται στην Επιτροπή η αρμοδιότητα έκδοσης κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων σύμφωνα με το άρθρο 227 για τη λήψη των μέτρων που είναι αναγκαία για την αντιμετώπιση της εν λόγω κατάστασης στην αγορά, τηρουμένων τυχόν υποχρεώσεων που απορρέουν από τις διεθνείς συμφωνίες που συνάπτονται σύμφωνα με τη ΣΛΕΕ και υπό την προϋπόθεση ότι κάθε άλλο μέτρο του παρόντος κανονισμού φαίνεται ανεπαρκές ή ακατάλληλο. Όταν, στις περιπτώσεις απειλών διατάραξης της αγοράς που αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο της παρούσας παραγράφου, συντρέχουν επιτακτικοί λόγοι επείγουσας ανάγκης, τότε στις κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις που εκδίδονται σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο της παρούσας παραγράφου εφαρμόζεται η διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 228. […]» |
|
12 |
Το άρθρο 221 του εν λόγω κανονισμού φέρει τον τίτλο «Μέτρα για την επίλυση ειδικών προβλημάτων». Οι παράγραφοι 1 και 2 του άρθρου αυτού προβλέπουν τα εξής: «1. Η Επιτροπή εκδίδει εκτελεστικές πράξεις λαμβάνοντας τα αναγκαία και δικαιολογημένα μέτρα έκτακτης ανάγκης για την επίλυση ειδικών προβλημάτων. […] 2. Για την επίλυση ειδικών προβλημάτων, και όταν συντρέχουν δεόντως αιτιολογημένοι επιτακτικοί λόγοι επείγουσας ανάγκης, σχετιζόμενων με καταστάσεις δυνάμενες να προκαλέσουν ταχεία επιδείνωση των συνθηκών της παραγωγής και της αγοράς που θα ήταν δύσκολο να αντιμετωπιστούν εάν καθυστερούσε η λήψη μέτρων, η Επιτροπή εκδίδει εκτελεστικές πράξεις που έχουν άμεση εφαρμογή […]». |
Το ουγγρικό δίκαιο
|
13 |
Το az árak megállapításáról szóló 1990. évi LXXXVII. törvény veszélyhelyzet ideje alatt történő eltérő alkalmazásáról szóló 6/2022 (I. 14.) Korm. rendelet [κυβερνητικό διάταγμα 6/2022 (Ι.14.) για τη θέσπιση προσωρινών εξαιρέσεων από την εφαρμογή, σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης, του νόμου LXXXVII του 1990 περί καθορισμού των τιμών], της 14ης Ιανουαρίου 2022 (Magyar Közlöny 2022/5., στο εξής: επίδικο κυβερνητικό διάταγμα), τέθηκε σε ισχύ την 1η Φεβρουαρίου 2022 για αρχική περίοδο τριών μηνών. Λόγω διαδοχικών παρατάσεων, παρέμεινε σε ισχύ μέχρι τις 31 Ιουλίου 2023. Επιπλέον, τροποποιήθηκε δύο φορές, στις 10 Νοεμβρίου 2022 και στις 12 Ιανουαρίου 2023. |
|
14 |
Οι διατάξεις του επίδικου κυβερνητικού διατάγματος οι οποίες έχουν εφαρμογή στη διαφορά της κύριας δίκης παρατίθενται στις σκέψεις 15 έως 20 της παρούσας αποφάσεως και αντιστοιχούν σε εκείνες που ίσχυαν μεταξύ της 12ης Ιανουαρίου 2023 και της 31ης Ιουλίου 2023. |
|
15 |
Δυνάμει του άρθρου 1 του επίδικου κυβερνητικού διατάγματος: «(1) Προκειμένου να προληφθούν οι επιζήμιες συνέπειες των δυσλειτουργιών της αγοράς, τα προϊόντα που απαριθμούνται στο παράρτημα 1 προστίθενται, για την περίοδο μεταξύ 1ης Φεβρουαρίου 2022 και 31ης Ιουλίου 2023, στον κατάλογο των προϊόντων υπό κανονιστικά ρυθμιζόμενη τιμή ο οποίος περιλαμβάνεται στο σημείο I, στοιχείο A, του παραρτήματος του az árak megállapításáról szóló 1990. évi LXXXVII. törvény [(νόμου LXXXVII του 1990 περί καθορισμού των τιμών)]. (2) Η μικτή τιμή λιανικής πώλησης των προϊόντων που απαριθμούνται στο παράρτημα 1 και πωλούνται σε κατάστημα ή σε εμπορικό κέντρο καθώς και δι’ αλληλογραφίας δεν μπορεί να είναι υψηλότερη από την μικτή τιμή λιανικής πώλησης που εφαρμόζει στις 15 Οκτωβρίου 2021 διανομέας ο οποίος πωλεί αγαθά τρέχουσας κατανάλωσης κατά την έννοια του a kereskedelemről 2005. évi CLXIV. törvény [(νόμου CLXIV του 2005 περί εμπορίου)] (στο εξής: διανομέας). […]» |
|
16 |
Το άρθρο 1/A του επίδικου κυβερνητικού διατάγματος όριζε: «(1) Για την περίοδο από την έναρξη ισχύος του az árak megállapításáról szóló 1990. évi LXXXVII. törvény veszélyhelyzet ideje alatt történő eltérő alkalmazásáról szóló 6/2022 (I. 14.) Korm. rendelet módosításáról szóló 451/2022 (XI. 9.) Korm. rendelet [(κυβερνητικού διατάγματος 451/2022 [XI. 9.] περί τροποποιήσεως του κυβερνητικού διατάγματος 6/2022 [I. 14.] για τη θέσπιση προσωρινών εξαιρέσεων από την εφαρμογή, σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης, του νόμου LXXXVII του 1990 περί καθορισμού των τιμών)], και μέχρι τις 31 Ιουλίου 2023, τα προϊόντα του παραρτήματος 2 προστίθενται στα προϊόντα υπό κανονιστικά ρυθμιζόμενη τιμή που απαριθμούνται στο άρθρο 1, παράγραφος 1. (2) Η μικτή τιμή λιανικής πώλησης για τα προϊόντα που απαριθμούνται στο παράρτημα 2 και διατίθενται σε κατάστημα ή σε εμπορικό κέντρο καθώς και δι’ αλληλογραφίας δεν μπορεί να είναι υψηλότερη από την μικτή τιμή λιανικής πώλησης που εφαρμόζει ο διανομέας στις 30 Σεπτεμβρίου 2022. (3) Αντί της μικτής τιμής λιανικής πώλησης που ίσχυε στις 30 Σεπτεμβρίου 2022,
[…] (6) Κατά τον καθορισμό των τιμών σύμφωνα με την παράγραφο 2 δεν επιτρέπεται να χρεώνονται άλλα έξοδα ή επιβαρύνσεις.» |
|
17 |
Κατά το άρθρο 2 του επίδικου κυβερνητικού διατάγματος: «(1) Ο διανομέας υποχρεούται
(2) Ο διανομέας υποχρεούται να αναρτά τις πληροφορίες που συνδέονται με το άρθρο 1, παράγραφος 1, υπό τη μορφή και με το περιεχόμενο που καθορίζει ο Υπουργός Συντονισμού των Γενικών Πολιτικών, σε εμφανές σημείο του καταστήματος και, σε περίπτωση πωλήσεως δι’ αλληλογραφίας, να τις δημοσιεύει στην αρχική σελίδα.» |
|
18 |
Το άρθρο 2/A του επίδικου κυβερνητικού διατάγματος προέβλεπε: «(1) Ο διανομέας υποχρεούται
(2) Ο διανομέας υποχρεούται να αναρτά τις πληροφορίες που συνδέονται με το άρθρο 1/A., παράγραφος 1, υπό τη μορφή και με το περιεχόμενο που καθορίζει ο Υπουργός Συντονισμού των Γενικών Πολιτικών, σε εμφανές σημείο του καταστήματος και, σε περίπτωση πωλήσεως δι’ αλληλογραφίας, να τις δημοσιεύει στην αρχική σελίδα.» |
|
19 |
Το άρθρο 3, παράγραφοι 1 έως 4, του επίδικου κυβερνητικού διατάγματος προέβλεπε τα εξής: «(1) Στις διοικητικές υποθέσεις που εμπίπτουν στο άρθρο 16 του [νόμου LXXXVII του 1990 περί καθορισμού των τιμών] και έχουν ως αντικείμενο την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος κυβερνητικού διατάγματος, η γενική αρχή προστασίας των καταναλωτών που έχει οριστεί με την κυβερνητική απόφαση περί ορισμού γενικής αρχής προστασίας των καταναλωτών (στο εξής: αρχή) ενεργεί αυτεπαγγέλτως, με τη συμμετοχή της Nemzeti Élelmiszerlánc-biztonsági Hivatal [(εθνικής υπηρεσίας ασφάλειας της τροφικής αλυσίδας, Ουγγαρία)], λαμβανομένων υπόψη του άρθρου 1, παράγραφος 5, και του άρθρου 1/A, παράγραφος 5. (2) Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 16 του [νόμου LXXXVII του 1990 περί καθορισμού των τιμών] και το άρθρο 38/Β του a Magyarország gazdasági stabilitásáról szóló 2011. évi CXCIV. törvény [(νόμου CXCIV του 2011 σχετικά με την οικονομική σταθερότητα της Ουγγαρίας)], η αρχή η οποία, κατά τη διάρκεια του ελέγχου που διενεργεί, λαμβάνει γνώση της παράβασης των υποχρεώσεων που προβλέπονται στα άρθρα 1 και 2,
(3) Η κύρωση που προβλέπεται στην παράγραφο 2, στοιχείο a, μπορεί να επιβληθεί κατ’ επανάληψη, σε περίπτωση παραβάσεων που αποκαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια πλειόνων διαδοχικών ελέγχων, έστω και αν έλαβαν χώρα την ίδια ημέρα και στο ίδιο κατάστημα, με αποτέλεσμα, όταν επιβάλλεται νέο πρόστιμο, το ύψος του να είναι τουλάχιστον διπλάσιο από το ποσό του προστίμου που επιβλήθηκε για την προηγούμενη παράβαση, χωρίς να χρειάζεται να ληφθεί υπόψη η διάταξη σχετικά με το ανώτατο ποσό του προστίμου. (4) Σε περίπτωση επαναλαμβανόμενων παραβάσεων, οι κυρώσεις που προβλέπονται στην παράγραφο 2, στοιχεία a και b, μπορούν να επιβάλλονται από κοινού.» |
|
20 |
Το παράρτημα 1 του επίδικου κυβερνητικού διατάγματος προέβλεπε τα εξής: «Προϊόντα υπό κανονιστικά ρυθμιζόμενη τιμή
|
|
21 |
Το παράρτημα 2 του επίδικου κυβερνητικού διατάγματος προέβλεπε τα εξής: «Προϊόντα υπό κανονιστικά ρυθμιζόμενη τιμή
|
Η διαφορά της κύριας δίκης και τα προδικαστικά ερωτήματα
|
22 |
Από την απόφαση περί παραπομπής προκύπτει ότι, προκειμένου να προληφθούν οι επιζήμιες συνέπειες των δυσλειτουργιών της αγοράς στο πλαίσιο της κατάστασης έκτακτης ανάγκης που συνδέθηκε με την πανδημία COVID‑19, η Ουγγρική Κυβέρνηση εξέδωσε, στις αρχές του 2022, το επίδικο κυβερνητικό διάταγμα δυνάμει του οποίου ορισμένα βασικά γεωργικά προϊόντα, απαριθμούμενα στο παράρτημα 1 του διατάγματος αυτού, ήτοι ορισμένα είδη ζάχαρης, αλεύρου σίτου, ηλιέλαιου, χοιρινού κρέατος, πουλερικών και γάλακτος, διατίθεντο στο εμπόριο σε κανονιστικά ρυθμιζόμενες τιμές. Σύμφωνα με το επίδικο κυβερνητικό διάταγμα, η μικτή τιμή λιανικής πώλησης των ως άνω προϊόντων, την οποία εφάρμοζαν οι διανομείς που πωλούσαν αγαθά τρέχουσας κατανάλωσης, δεν μπορούσε να είναι υψηλότερη από τη μικτή τιμή λιανικής πώλησης που ίσχυε στις 15 Οκτωβρίου 2021. Επιπλέον, αν οι διανομείς αυτοί διέθεταν στο εμπόριο τα ίδια προϊόντα κατά την εν λόγω ημερομηνία, ήταν υποχρεωμένοι να τα διαθέτουν σε ημερήσια ποσότητα που να αντιστοιχεί τουλάχιστον στη μέση ημερήσια ποσότητα που είχε προσφερθεί προς πώληση την αντίστοιχη ημέρα της εβδομάδας του έτους 2021. |
|
23 |
Λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, η Ουγγρική Κυβέρνηση τροποποίησε το επίδικο κυβερνητικό διάταγμα υπό την έννοια ότι, από τις 10 Νοεμβρίου 2022, η ποσότητα αναφοράς που έπρεπε να ληφθεί υπόψη δεν ήταν πλέον η μέση ημερήσια ποσότητα προς πώληση του έτους 2021, αλλά η μέση ημερήσια ποσότητα που ο οικείος διανομέας είχε σε απόθεμα την αντίστοιχη ημέρα της εβδομάδας κατά τη διάρκεια του έτους αυτού. |
|
24 |
Από την ίδια ημερομηνία, η Ουγγρική Κυβέρνηση επέκτεινε επίσης την εφαρμογή των κανονιστικά ρυθμιζόμενων τιμών σε άλλα δύο προϊόντα, ήτοι στα αυγά και στις πατάτες. Οι διανομείς που πωλούσαν τα εν λόγω προϊόντα ήταν υποχρεωμένοι να τα διαθέτουν στο εμπόριο σε ποσότητες που να αντιστοιχούν στις μέσες ημερήσιες ποσότητες που είχαν σε απόθεμα την αντίστοιχη ημέρα της εβδομάδας του έτους 2022, η δε τιμή των προϊόντων αυτών δεν μπορούσε να είναι υψηλότερη από εκείνη που ίσχυε στις 30 Σεπτεμβρίου 2022. Το επίδικο κυβερνητικό διάταγμα παρέμεινε σε ισχύ μέχρι τις 31 Ιουλίου 2023, αφότου είχε τροποποιηθεί για τελευταία φορά στις 12 Ιανουαρίου 2023. |
|
25 |
Η εθνική αρχή, κατόπιν ελέγχου που διενήργησε την 1η Φεβρουαρίου 2023 σε έναν από τους χώρους πωλήσεων της SPAR Magyarország στην Ουγγαρία, διαπίστωσε ότι, για πέντε από τα γεωργικά προϊόντα τα οποία αφορούσε το επίδικο κυβερνητικό διάταγμα, οι μέσες ημερήσιες ποσότητες προς πώληση ήταν μικρότερες από τις μέσες ημερήσιες ποσότητες σε απόθεμα την αντίστοιχη ημέρα της εβδομάδας κατά τη διάρκεια του έτους 2021 ή 2022. Με απόφαση της 9ης Μαΐου 2023, η εν λόγω αρχή διαπίστωσε παράβαση των διατάξεων του επίδικου κυβερνητικού διατάγματος και επέβαλε στη SPAR Magyarország πρόστιμο για λόγους προστασίας των καταναλωτών. Στο πλαίσιο του καθορισμού του ύψους του προστίμου, η ίδια αρχή έλαβε, μεταξύ άλλων, υπόψη τον μη αναστρέψιμο χαρακτήρα της ζημίας που προκλήθηκε από την παράβαση, τον μεγάλο αριθμό καταναλωτών τους οποίους αφορούσε η παράβαση αυτή λαμβανομένης υπόψη της τοποθεσίας του επίμαχου χώρου πωλήσεων, τη διάρκεια της παράβασης, την επανάληψη και τη συχνότητα της παραβατικής συμπεριφοράς, τη σοβαρότητά της λαμβανομένης υπόψη της σημασίας της SPAR Magyarország και των νομικών υποχρεώσεων που φέρεται ότι παρέβη, αλλά και τη διάθεση συνεργασίας που επέδειξε ο εν λόγω διανομέας. |
|
26 |
Η SPAR Magyarország άσκησε προσφυγή ακυρώσεως κατά της απόφασης της εθνικής αρχής ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου, με την οποία αμφισβήτησε τη νομική βάση της ως άνω απόφασης και το ποσό του προστίμου που της επιβλήθηκε. Προς στήριξη της προσφυγής της υποστηρίζει ότι, σύμφωνα με τη δική της ερμηνεία, το επίδικο κυβερνητικό διάταγμα δεν είχε ως σκοπό τη θέσπιση γενικής υποχρέωσης εφοδιασμού, δεδομένου ότι ο τελικός σκοπός ήταν οι διανομείς να ανταποκρίνονται πλήρως στη ζήτηση των καταναλωτών. Ακόμη και αν η ίδια δεν προσέφερε προς πώληση τις προβλεπόμενες από το διάταγμα αυτό ποσότητες, ισχυρίζεται ωστόσο ότι, σε κάθε περίπτωση, ανταποκρίθηκε στο σύνολο των αιτημάτων των καταναλωτών και ότι διέθετε, κατά την ημέρα του ελέγχου, τελικό απόθεμα για καθένα από τα οικεία προϊόντα. Ως εκ τούτου, κατά την άποψή της, δεν διέπραξε παράβαση. |
|
27 |
Η εθνική αρχή ζητεί την απόρριψη της προσφυγής. Υπογραμμίζει ότι παράβαση διαπράττεται όταν ο έμπορος δεν τηρεί την υποχρέωσή του να προσφέρει προς πώληση τις ποσότητες που προβλέπει το επίδικο κυβερνητικό διάταγμα. Συναφώς υφίσταται αντικειμενική ευθύνη, όπως επιβεβαίωσε το Kúria (Ανώτατο Δικαστήριο, Ουγγαρία). Το Kúria έκρινε, μεταξύ άλλων, ότι, προς τον σκοπό πρόληψης των επιζήμιων συνεπειών των δυσλειτουργιών της αγοράς και της αυξημένης προστασίας των καταναλωτών ως σκοπού γενικού συμφέροντος, οι επίμαχες διατάξεις θεμελιώνουν αντικειμενική ευθύνη. Συνεπώς, ο διανομέας υποχρεούται να εξασφαλίζει τις ποσότητες των εμπορευμάτων που καθορίζονται στο εν λόγω διάταγμα σε κανονιστικά ρυθμιζόμενες τιμές. |
|
28 |
Το αιτούν δικαστήριο διατηρεί αμφιβολίες ως προς το αν είναι συμβατό με το δίκαιο της Ένωσης το επίδικο κυβερνητικό διάταγμα, το οποίο επιβάλλει επ’ απειλή προστίμου υποχρέωση προσφοράς προς πώληση, σε κανονιστικά ρυθμιζόμενη τιμή λιανικής πώλησης, ορισμένης ποσότητας γεωργικών προϊόντων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού ΚΟΑ, στο μέτρο που μια τέτοια ρύθμιση παραβιάζει την αρχή του ελεύθερου καθορισμού των τιμών πώλησης των γεωργικών προϊόντων βάσει του ελεύθερου ανταγωνισμού και δεν συνάδει με την αρχή της αναλογικότητας. |
|
29 |
Υπό τις συνθήκες αυτές, το Szegedi Törvényszék (πρωτοδικείο Szeged, Ουγγαρία) αποφάσισε να αναστείλει την ενώπιόν του διαδικασία και να υποβάλει στο Δικαστήριο τα ακόλουθα προδικαστικά ερωτήματα:
|
Επί των προδικαστικών ερωτημάτων
|
30 |
Προκαταρκτικώς, πρέπει να εξεταστεί το εκτιθέμενο στις γραπτές παρατηρήσεις της Αυστριακής Κυβέρνησης και της Επιτροπής επιχείρημα ότι οι διατάξεις των οποίων κάνει μνεία το αιτούν δικαστήριο, ήτοι το άρθρο 83, παράγραφος 5, και το άρθρο 90α, παράγραφος 3, του κανονισμού ΚΟΑ, δεν εφαρμόζονται ούτε στην πλειονότητα των προϊόντων τα οποία αφορά το επίδικο κυβερνητικό διάταγμα ούτε στις απαιτήσεις που θέτει το διάταγμα αυτό. |
|
31 |
Σύμφωνα με το άρθρο 83, παράγραφος 5, του κανονισμού ΚΟΑ, τα κράτη μέλη μπορούν να θεσπίζουν ή να διατηρούν συμπληρωματικές εθνικές διατάξεις για τα προϊόντα που καλύπτονται από ενωσιακό πρότυπο εμπορίας, εφόσον οι διατάξεις αυτές συνάδουν με το δίκαιο της Ένωσης, ιδιαίτερα με την αρχή της ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων. Το άρθρο 90α, παράγραφος 3, του κανονισμού ΚΟΑ προβλέπει την υποχρέωση των κρατών μελών να διενεργούν ελέγχους σχετικά με τους κανόνες εμπορίας των εν λόγω προϊόντων και να επιβάλλουν κυρώσεις σε περίπτωση μη συμβατότητας των προϊόντων με τους ως άνω κανόνες. Δεδομένου ότι οι δύο ως άνω διατάξεις εμπίπτουν στο μέρος ΙΙ, τίτλος ΙΙ, κεφάλαιο Ι, τμήμα 1, του κανονισμού αυτού, το οποίο διέπει τα πρότυπα εμπορίας, έχουν εφαρμογή μόνο στην περίπτωση παρουσίας τέτοιων προτύπων τα οποία αφορούν τα στοιχεία που απαριθμούνται στο άρθρο 75, παράγραφος 3, του ίδιου κανονισμού. |
|
32 |
Αφενός, ο καθορισμός ανώτατης τιμής για ορισμένα προϊόντα και η υποχρέωση προσφοράς προς πώληση συγκεκριμένης ποσότητας των προϊόντων αυτών δεν εμπίπτουν στα ειδικά στοιχεία για τα οποία κάνει λόγο το άρθρο 75, παράγραφος 3, του κανονισμού ΚΟΑ ή στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που αναφέρονται στην παράγραφο 5 του ίδιου άρθρου. Αφετέρου, από την παράγραφο 1 του εν λόγω άρθρου προκύπτει ότι, μεταξύ των οκτώ προϊόντων τα οποία αφορά το επίδικο κυβερνητικό διάταγμα, μόνον τα αυγά και το κρέας πουλερικών μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο προτύπου εμπορίας. Συναφώς, ούτε ο κανονισμός (ΕΚ) 589/2008 της Επιτροπής, της 23ης Ιουνίου 2008, για τον καθορισμό λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1234/2007 του Συμβουλίου σχετικά με τις προδιαγραφές εμπορίας των αυγών (ΕΕ 2008, L 163, σ. 6), ούτε ο κανονισμός (ΕΚ) 543/2008 της Επιτροπής, της 16ης Ιουνίου 2008, για τον καθορισμό λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1234/2007 του Συμβουλίου σχετικά με τους κανόνες εμπορίας για το κρέας πουλερικών (ΕΕ 2008, L 157, σ. 46), περιέχουν πρότυπα εμπορίας σχετικά, αφενός, με τον καθορισμό ανώτατης τιμής και, αφετέρου, με την υποχρέωση των διανομέων να προσφέρουν προς πώληση συγκεκριμένη ποσότητα των δύο αυτών προϊόντων. Ως εκ τούτου, από κανένα στοιχείο δεν μπορεί να συναχθεί ότι, όσον αφορά τα εν λόγω δύο προϊόντα, υφίσταται πρότυπο εμπορίας που να δικαιολογεί την εφαρμογή των διατάξεων που μνημονεύθηκαν στη σκέψη 30 της παρούσας απόφασης. |
|
33 |
Επομένως, πρέπει να γίνει δεκτό ότι οι διατάξεις τις οποίες αφορούν τα ερωτήματα του αιτούντος δικαστηρίου δεν είναι κρίσιμες, αυτές καθεαυτές, για την εκτίμηση της συμβατότητας του επίδικου κυβερνητικού διατάγματος με τον κανονισμό ΚΟΑ. Εντούτοις, λαμβανομένου υπόψη ότι αποστολή του Δικαστηρίου είναι να ερμηνεύει όλες τις διατάξεις του δικαίου της Ένωσης τις οποίες έχουν ανάγκη τα εθνικά δικαστήρια προκειμένου να αποφανθούν επί των διαφορών των οποίων έχουν επιληφθεί, ακόμη και όταν οι εν λόγω διατάξεις δεν μνημονεύονται ρητώς στα ερωτήματα τα οποία του υποβάλλουν τα δικαστήρια αυτά (απόφαση της 22ας Φεβρουαρίου 2024, Deutsche Rentenversicherung Bund,C‑283/21, EU:C:2024:144, σκέψη 39 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία), η ως άνω διαπίστωση δεν εμποδίζει την εξέταση της συμβατότητας του εν λόγω διατάγματος με το δίκαιο της Ένωσης και, ειδικότερα, με τις διατάξεις του κανονισμού ΚΟΑ, εφόσον το συγκεκριμένο διάταγμα αφορά προϊόντα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού αυτού. |
|
34 |
Υπό τις συνθήκες αυτές, πρέπει να νοηθεί ότι με τα προδικαστικά ερωτήματα, τα οποία πρέπει να εξεταστούν από κοινού, ζητείται, κατ’ ουσίαν, να διευκρινιστεί αν ο κανονισμός ΚΟΑ έχει την έννοια ότι αντιτίθεται σε εθνικό μέτρο το οποίο, λόγω κατάστασης έκτακτης ανάγκης, αφενός, επιβάλλει σε διανομέα την υποχρέωση να προσφέρει προς πώληση γεωργικά προϊόντα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού αυτού σε κανονιστικά ρυθμιζόμενη τιμή και σε ποσότητα που αντιστοιχεί στη μέση ημερήσια ποσότητα που είχε στο απόθεμά του ο διανομέας κατά τη διάρκεια ενός έτους αναφοράς, και, αφετέρου, προβλέπει την υποχρεωτική επιβολή προστίμου σε περίπτωση παράβασης των υποχρεώσεων που απορρέουν από το εν λόγω εθνικό μέτρο. |
|
35 |
Συναφώς, υπενθυμίζεται ότι, στο πλαίσιο της κοινής γεωργικής πολιτικής (ΚΓΠ), η οποία, κατά το άρθρο 4, παράγραφος 2, στοιχείο δʹ, ΣΛΕΕ, συνιστά συντρέχουσα αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών, τα κράτη μέλη διαθέτουν νομοθετική εξουσία διά της οποίας δύνανται, όπως προκύπτει από το άρθρο 2, παράγραφος 2, ΣΛΕΕ, να ασκούν την αρμοδιότητά τους κατά το μέτρο που η Ένωση δεν έχει ασκήσει τη δική της [απόφαση της 11ης Μαρτίου 2021, Επιτροπή κατά Ουγγαρίας (Περιθώρια κέρδους),C‑400/19, EU:C:2021:194, σκέψη 34 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία]. |
|
36 |
Ωστόσο, κατά πάγια νομολογία, όταν υπάρχει κανονισμός με τον οποίο θεσμοθετείται κοινή οργάνωση της αγοράς (στο εξής: ΚΟΑ) σε συγκεκριμένο τομέα, τα κράτη μέλη οφείλουν να απέχουν από κάθε μέτρο ικανό να εισαγάγει παρέκκλιση από αυτή την κοινή οργάνωση ή να τη θίξει. Ασύμβατες με ΚΟΑ είναι και οι ρυθμίσεις οι οποίες εμποδίζουν την εύρυθμη λειτουργία της, ακόμη και αν το σχετικό ζήτημα δεν ρυθμίζεται εξαντλητικά από τη σχετική ΚΟΑ [απόφαση της 11ης Μαρτίου 2021, Επιτροπή κατά Ουγγαρίας (Περιθώρια κέρδους),C‑400/19, EU:C:2021:194, σκέψη 35 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία]. |
|
37 |
Ελλείψει μηχανισμού καθορισμού των τιμών, ο ελεύθερος καθορισμός των τιμών πωλήσεως στο πλαίσιο ελεύθερου ανταγωνισμού αποτελεί συστατικό στοιχείο του κανονισμού ΚΟΑ και συνιστά έκφραση της αρχής της ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων υπό συνθήκες αποτελεσματικού ανταγωνισμού [πρβλ. απόφαση της 11ης Μαρτίου 2021, Επιτροπή κατά Ουγγαρίας (Περιθώρια κέρδους),C‑400/19, EU:C:2021:194, σκέψη 36 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία]. |
|
38 |
Εντούτοις, η θέσπιση ΚΟΑ δεν εμποδίζει τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν εθνικούς κανόνες που αποσκοπούν στην επίτευξη σκοπού γενικού συμφέροντος πέραν των σκοπών που επιδιώκει η ΚΟΑ, ακόμη και αν οι κανόνες αυτοί ενδέχεται να επηρεάσουν τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς στον οικείο κλάδο, υπό την επιφύλαξη ότι οι εν λόγω κανόνες είναι πρόσφοροι για την επίτευξη του επιδιωκόμενου σκοπού και δεν υπερβαίνουν το αναγκαίο για την επίτευξη του σκοπού αυτού μέτρο [απόφαση της 11ης Μαρτίου 2021, Επιτροπή κατά Ουγγαρίας (Περιθώρια κέρδους),C‑400/19, EU:C:2021:194, σκέψη 37 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία]. |
|
39 |
Πρώτον, όπως προκύπτει τόσο από τις διαπιστώσεις του αιτούντος δικαστηρίου όσο και από τις γραπτές παρατηρήσεις της SPAR Magyarország, της Αυστριακής Κυβέρνησης και της Επιτροπής, το επίδικο κυβερνητικό διάταγμα θίγει τον ελεύθερο ανταγωνισμό, ο οποίος, όπως υπομνήσθηκε στη σκέψη 37 της παρούσας απόφασης, αποτελεί συστατικό στοιχείο του κανονισμού ΚΟΑ. Ειδικότερα, η υποχρέωση προσφοράς προς πώληση γεωργικών προϊόντων σε κανονιστικά ρυθμιζόμενες τιμές και σε συγκεκριμένες ποσότητες εμποδίζει τους διανομείς να καθορίζουν ελεύθερα τις τιμές πώλησης και τις ποσότητες που επιθυμούν να πωλήσουν βάσει οικονομικών εκτιμήσεων στηριζόμενων στον ελεύθερο ανταγωνισμό. |
|
40 |
Δεύτερον, σύμφωνα με τη νομολογία που υπομνήσθηκε στη σκέψη 38 της παρούσας απόφασης, το επίδικο κυβερνητικό διάταγμα πρέπει να δικαιολογείται από την επιδίωξη σκοπού γενικού συμφέροντος διαφορετικού από εκείνους που καλύπτονται από την ΚΟΑ. |
|
41 |
Εν προκειμένω, κατά την Ουγγρική Κυβέρνηση, το κυβερνητικό αυτό διάταγμα επιδίωκε διττό σκοπό, ήτοι την καταπολέμηση του πληθωρισμού και την προστασία των μειονεκτούντων καταναλωτών μέσω της εγγυημένης προμήθειας βασικών τροφίμων σε προσιτές τιμές. |
|
42 |
Συναφώς, επισημαίνεται βεβαίως ότι η Επιτροπή έχει, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, την εξουσία, δυνάμει των άρθρων 219 και 221 του κανονισμού ΚΟΑ, να λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα, αφενός, για την αντιμετώπιση των απειλών διατάραξης της αγοράς που προκαλούνται από σημαντικές αυξομειώσεις των τιμών στις εσωτερικές ή εξωτερικές αγορές ή από άλλα γεγονότα και περιστάσεις, συμπεριλαμβανομένων των καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, και, αφετέρου, για την αντιμετώπιση ειδικών προβλημάτων σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Εντούτοις, οι ως άνω διατάξεις δεν μπορούν, λαμβανομένων υπόψη των ειδικών καταστάσεων που διέπουν, να ερμηνευθούν διασταλτικώς, ώστε να γίνει δεκτό ότι ο κανονισμός ΚΟΑ στο σύνολό του καλύπτει τους σκοπούς γενικού συμφέροντος που επιδιώκει το επίδικο κυβερνητικό διάταγμα, ήτοι την καταπολέμηση του πληθωρισμού και την προστασία των μειονεκτούντων καταναλωτών μέσω της εγγυημένης προμήθειας βασικών τροφίμων σε προσιτές τιμές. |
|
43 |
Υπό τις συνθήκες αυτές, ένα κράτος μέλος μπορεί να επικαλεστεί τον σκοπό της καταπολέμησης του πληθωρισμού ή της προστασίας των καταναλωτών, προκειμένου να δικαιολογήσει μέτρα, όπως εκείνα που προβλέπει το επίδικο κυβερνητικό διάταγμα, τα οποία υπονομεύουν το σύστημα του καθορισμού των τιμών υπό συνθήκες αποτελεσματικού ανταγωνισμού, στο οποίο στηρίζεται ο κανονισμός ΚΟΑ. |
|
44 |
Εντούτοις, τα μέτρα καθορισμού ανώτατης τιμής καθώς και η υποχρέωση προσφοράς προς πώληση συγκεκριμένης ποσότητας προϊόντων, όπως προβλέπονται από το επίδικο κυβερνητικό διάταγμα, πρέπει να πληρούν τις προϋποθέσεις που απορρέουν από τη νομολογία του Δικαστηρίου όσον αφορά τον αναλογικό χαρακτήρα τους, να είναι δηλαδή πρόσφορα για την επίτευξη του επιδιωκόμενου σκοπού και να μην υπερβαίνουν το αναγκαίο για την επίτευξη του σκοπού αυτού μέτρο. Συναφώς, για την εξέταση της αναλογικότητας πρέπει να ληφθούν υπόψη οι σκοποί της ΚΓΠ και η εύρυθμη λειτουργία της ΚΟΑ και, ως εκ τούτου, απαιτείται στάθμιση μεταξύ των εν λόγω σκοπών και των επιδιωκόμενων με το επίδικο κυβερνητικό διάταγμα σκοπών (πρβλ. απόφαση της 23ης Δεκεμβρίου 2015, Scotch Whisky Association κ.λπ.,C‑333/14, EU:C:2015:845, σκέψη 28). |
|
45 |
Επιπροσθέτως, όσον αφορά το ζήτημα αν το επίμαχο μέτρο είναι κατάλληλο να εξασφαλίσει την επίτευξη των επιδιωκόμενων με αυτό σκοπών, επισημαίνεται ότι, κατά πάγια νομολογία, εθνική νομοθεσία είναι πρόσφορη να εξασφαλίσει την επίτευξη του επιδιωκόμενου σκοπού μόνον εφόσον επιδιώκει πράγματι τον σκοπό αυτόν κατά τρόπο συνεπή και συστηματικό (απόφαση της 23ης Δεκεμβρίου 2015, Scotch Whisky Association κ.λπ.,C‑333/14, EU:C:2015:845, σκέψη 37). |
|
46 |
Εν προκειμένω, διαπιστώνεται ότι το επίδικο κυβερνητικό διάταγμα, ακόμη και αν υποτεθεί ότι είναι ικανό να προστατεύσει τους μειονεκτούντες καταναλωτές μέσω του εγγυημένου εφοδιασμού με βασικά τρόφιμα σε προσιτές τιμές και να καταπολεμήσει τον πληθωρισμό, βαίνει πέραν του αναγκαίου για την επίτευξη των σκοπών αυτών μέτρου [βλ., κατ’ αναλογίαν, απόφαση της 11ης Μαρτίου 2021, Επιτροπή κατά Ουγγαρίας (Περιθώρια κέρδους),C‑400/19, EU:C:2021:194, σκέψη 37 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία]. |
|
47 |
Πράγματι, όπως υποστήριξαν κατ’ ουσίαν η Γερμανική Κυβέρνηση και η Επιτροπή με τις γραπτές παρατηρήσεις τους, ο περιορισμός της ελεύθερης πρόσβασης των διανομέων στην αγορά υπό συνθήκες αποτελεσματικού ανταγωνισμού, η οποία διασφαλίζεται μέσω του κανονισμού ΚΟΑ, καθώς και, συνεπεία τούτου, οι διαταράξεις στο σύνολο της αλυσίδας εφοδιασμού που προκαλούνται από τις επιβαλλόμενες στους διανομείς κανονιστικά ρυθμιζόμενες τιμές και από την υποχρέωση των τελευταίων να προσφέρουν προς πώληση τις απαιτούμενες ποσότητες των οικείων προϊόντων βαίνουν πέραν του αναγκαίου μέτρου για την επίτευξη των σκοπών που επιδιώκει το εν λόγω διάταγμα. |
|
48 |
Κατόπιν όλων των ανωτέρω, στα υποβληθέντα προδικαστικά ερωτήματα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι ο κανονισμός ΚΟΑ έχει την έννοια ότι αντιτίθεται σε εθνικό μέτρο το οποίο, λόγω κατάστασης έκτακτης ανάγκης, αφενός, επιβάλλει σε διανομέα την υποχρέωση να προσφέρει προς πώληση γεωργικά προϊόντα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού αυτού σε κανονιστικά ρυθμιζόμενη τιμή και σε μέση ημερήσια ποσότητα την οποία ο διανομέας είχε σε απόθεμα κατά τη διάρκεια του έτους αναφοράς και, αφετέρου, προβλέπει την υποχρεωτική επιβολή προστίμου σε περίπτωση παράβασης των υποχρεώσεων που απορρέουν από το εν λόγω εθνικό μέτρο. |
Επί των δικαστικών εξόδων
|
49 |
Δεδομένου ότι η παρούσα διαδικασία έχει ως προς τους διαδίκους της κύριας δίκης τον χαρακτήρα παρεμπίπτοντος που ανέκυψε ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου, σ’ αυτό εναπόκειται να αποφανθεί επί των δικαστικών εξόδων. Τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν όσοι υπέβαλαν παρατηρήσεις στο Δικαστήριο, πλην των ως άνω διαδίκων, δεν αποδίδονται. |
|
Για τους λόγους αυτούς, το Δικαστήριο (τρίτο τμήμα) αποφαίνεται: |
|
Ο κανονισμός (ΕΕ) 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης των αγορών γεωργικών προϊόντων και την κατάργηση των κανονισμών (ΕΟΚ) αριθ. 922/72, (ΕΟΚ) αριθ. 234/79, (ΕΚ) αριθ. 1037/2001 και (ΕΚ) αριθ. 1234/2007 του Συμβουλίου, όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/2117 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 2ας Δεκεμβρίου 2021, |
|
έχει την έννοια ότι: |
|
αντιτίθεται σε εθνικό μέτρο το οποίο, λόγω κατάστασης έκτακτης ανάγκης, αφενός, επιβάλλει σε διανομέα την υποχρέωση να προσφέρει προς πώληση γεωργικά προϊόντα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού αυτού σε κανονιστικά ρυθμιζόμενη τιμή και σε μέση ημερήσια ποσότητα την οποία ο διανομέας είχε σε απόθεμα κατά τη διάρκεια του έτους αναφοράς και, αφετέρου, προβλέπει την υποχρεωτική επιβολή προστίμου σε περίπτωση παράβασης των υποχρεώσεων που απορρέουν από το εν λόγω εθνικό μέτρο. |
|
(υπογραφές) |
( *1 ) Γλώσσα διαδικασίας: η ουγγρική.