ΓΝΩΜΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ

της 1ης Ιουνίου 2022

σχετικά με πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 600/2014 όσον αφορά την ενίσχυση της διαφάνειας των δεδομένων της αγοράς, την άρση των εμποδίων στην εμφάνιση ενοποιημένου δελτίου συναλλαγών, τη βελτιστοποίηση των υποχρεώσεων διαπραγμάτευσης και την απαγόρευση είσπραξης πληρωμής για τη διαβίβαση εντολών πελατών

(CON/2022/19)

(2022/C 286/03)

Εισαγωγή και νομική βάση

Στις 3 και στις 4 Φεβρουαρίου 2022 η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) έλαβε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αιτήματα για τη διατύπωση γνώμης σχετικά με πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 600/2014 όσον αφορά την ενίσχυση της διαφάνειας των δεδομένων της αγοράς, την άρση των εμποδίων στην εμφάνιση ενοποιημένου δελτίου συναλλαγών, τη βελτιστοποίηση των υποχρεώσεων διαπραγμάτευσης και την απαγόρευση είσπραξης πληρωμής για τη διαβίβαση εντολών πελατών (1) (εφεξής ο «προτεινόμενος κανονισμός») και σχετικά με την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση της οδηγίας 2014/65/ΕΕ για τις αγορές χρηματοπιστωτικών μέσων (2) (εφεξής η «προτεινόμενη οδηγία»).

Η γνωμοδοτική αρμοδιότητα της ΕΚΤ βασίζεται στο άρθρο 127 παράγραφος 4 και στο άρθρο 282 παράγραφος 5 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεδομένου ότι ο προτεινόμενος κανονισμός και η προτεινόμενη οδηγία περιέχουν διατάξεις που επηρεάζουν α) το βασικό καθήκον του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών (ΕΣΚΤ) σχετικά με τη χάραξη και την εφαρμογή νομισματικής πολιτικής της Ένωσης κατά το άρθρο 127 παράγραφος 2 της Συνθήκης και β) το καθήκον του ΕΣΚΤ σχετικά με τη συμβολή του στην εκ μέρους των αρμόδιων αρχών ομαλή άσκηση πολιτικών που αφορούν τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος κατά την αναφορά του άρθρου 127 παράγραφος 5 της Συνθήκης. Η παρούσα γνώμη εκδόθηκε από το διοικητικό συμβούλιο, σύμφωνα με το άρθρο 17.5 πρώτη πρόταση του εσωτερικού κανονισμού της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Γενικές παρατηρήσεις

1.   Στόχοι του προτεινόμενου κανονισμού

1.1

Η ΕΚΤ επικροτεί τον κύριο στόχο του προτεινόμενου κανονισμού, ήτοι την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 600/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (3) (εφεξής ο «κανονισμός MiFIR») προς ενίσχυση της διαφάνειας των δεδομένων της αγοράς στους τόπους διαπραγμάτευσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) με τη θέσπιση νέου κανονιστικού πλαισίου περί δημιουργίας «ενοποιημένου δελτίου συναλλαγών» για τα δεδομένα συναλλαγών, συμπεριλαμβανομένης της νέας διαδικασίας επιλογής ενιαίου παρόχου ενοποιημένου δελτίου συναλλαγών για κάθε κατηγορία στοιχείων ενεργητικού.

1.2

Ο προτεινόμενος κανονισμός αφορά επίσης σημαντικές αλλαγές στους κανόνες προσυναλλακτικής και μετασυναλλακτικής διαφάνειας της ΕΕ για τα μετοχικά και μη μετοχικά χρηματοπιστωτικά μέσα, όπως είναι η περαιτέρω εναρμόνιση των κανόνων χρονικής μετάθεσης της δημοσίευσης των λεπτομερειών συναλλαγών, οι ενημερώσεις των υποχρεώσεων που αφορούν τη διαπραγμάτευση μετοχών και παραγώγων της ΕΕ, η απαγόρευση πληρωμών για τη ροή εντολών και άλλες αλλαγές στο καθεστώς διαπραγμάτευσης για τις κινητές αξίες και τα παράγωγα της ΕΕ. Οι προτεινόμενες τροποποιήσεις αποσκοπούν στην περαιτέρω στήριξη της ολοκλήρωσης των ευρωπαϊκών κεφαλαιαγορών και στην περαιτέρω εναρμόνιση των συναφών κανόνων εποπτείας των χρηματοπιστωτικών αγορών σε επίπεδο Ένωσης. Η ΕΚΤ υποστηρίζει σθεναρά τον γενικό σκοπό της περαιτέρω στήριξης της ολοκλήρωσης των κεφαλαιαγορών, ιδίως μέσω των προτεινόμενων ενισχύσεων της διαφάνειας των δεδομένων της αγοράς. Οι βαθύτερες και πιο ολοκληρωμένες κεφαλαιαγορές είναι απαραίτητες από διάφορες απόψεις. Όχι μόνον διότι μπορούν να κινητοποιήσουν τους απαιτούμενους πόρους για τη στήριξη της οικονομίας της ζώνης του ευρώ, αλλά και διότι θα ενισχύσουν εν γένει την ανθεκτικότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Περαιτέρω, η ολοκλήρωση των ευρωπαϊκών κεφαλαιαγορών αναμένεται να βελτιώσει τη μετάδοση της ενιαίας νομισματικής πολιτικής σε όλες τις περιοχές της ζώνης του ευρώ και να διευκολύνει την πρόσβαση των συμμετεχόντων στην αγορά στην πράσινη χρηματοδότηση, καθώς και στη χρηματοδότηση για τη μετάβαση προς μια ψηφιακή οικονομία. Προς τον σκοπό αυτόν η ΕΚΤ επαναλαμβάνει τη σημασία της άμεσης θέσπισης των περαιτέρω πρωτοβουλιών σύμφωνα με το σχέδιο δράσης για την Ένωση Κεφαλαιαγορών του 2020 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής καθώς και της πλήρους εφαρμογής τους, όπου αυτό απαιτείται κατά το νόμο, σε εθνικό επίπεδο.

1.3

Η ενίσχυση της διαφάνειας των δεδομένων της αγοράς θα συνεισφέρει στην ανάπτυξη των κεφαλαιαγορών της ΕΕ, ενώ η ευρύτερη θέση των πληροφοριών τιμών και ρευστότητας στη διάθεση των επενδυτών και των εκδοτών θα δημιουργήσει περισσότερες ευκαιρίες επενδύσεων και χρηματοδότησης και θα μειώσει το κόστος άντλησης κεφαλαίων για τους εκδότες. Παράλληλα, υπενθυμίζεται ότι υπό ορισμένες συνθήκες τα υψηλότερα επίπεδα διαφάνειας ενδέχεται να διευκολύνουν ορισμένους διαπραγματευτές στην άντληση περισσότερων οφελών από πληροφορίες σχετικές με υφιστάμενες εντολές στην αγορά μέσω της ικανότητάς τους να διενεργούν ταχύτερα συναλλαγές βάσει αυτών των πληροφοριών κάνοντας χρήση της πλέον σύγχρονης τεχνολογίας.

1.4

Η ΕΚΤ επιδεικνύει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις εν λόγω νομοθετικές προτάσεις ενόψει της συμμετοχής του ΕΣΚΤ στις αγορές μη μετοχικών χρηματοπιστωτικών μέσων (ομολόγων, συμπεριλαμβανομένων των κρατικών ομολόγων) κατά την άσκηση των καθηκόντων του στον τομέα της νομισματικής πολιτικής του ΕΣΚΤ και άλλων καθηκόντων ανατιθέμενων από τις Συνθήκες και ενόψει της ανάγκης διασφάλισης της εμπιστευτικότητας των ευαίσθητων αυτών συναλλαγών. Επομένως, η ΕΚΤ επιθυμεί επιπλέον να διατυπώσει παρατηρήσεις σχετικά με άλλες διατάξεις του κανονισμού MiFIR (4) οι οποίες, παρότι δεν αποτελούν αντικείμενο του προτεινόμενου κανονισμού, επηρεάζουν τις κεντρικές τράπεζες του ΕΣΚΤ και τις συναλλαγές σε χρηματοπιστωτικά μέσα (βλ. σημείο 7).

2.   Στόχοι της προτεινόμενης οδηγίας

Η ΕΚΤ δεν θεωρεί αναγκαία τη διατύπωση γνώμης σχετικά με την προτεινόμενη οδηγία, διότι αυτή προβλέπει μόνον περιορισμένης έκτασης τροποποιήσεις της οδηγίας 2014/65/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5) (εφεξής η «οδηγία MiFID II») οι οποίες απορρέουν σε μεγάλο βαθμό από τις προτεινόμενες αλλαγές στον κανονισμό MiFIR.

Ειδικές παρατηρήσεις

3.   Ενοποιημένο δελτίο συναλλαγών

3.1

Η ΕΚΤ επικροτεί τη θέσπιση του προτεινόμενου ενισχυμένου καθεστώτος για το «ενοποιημένο δελτίο συναλλαγών» (ΕΔΕΣΥ) και τη διαδικασία διαγωνισμού για την επιλογή ενός παρόχου ενοποιημένου δελτίου συναλλαγών (ΠΕΔΕΣΥ) για κάθε κατηγορία στοιχείων ενεργητικού. Όπως έχει επισημάνει στο παρελθόν η ΕΚΤ, η απαραίτητη διαφάνεια μπορεί να εξασφαλισθεί καταλλήλως με τη δημιουργία ενιαίου ΠΕΔΕΣΥ (6) για κάθε κατηγορία στοιχείων ενεργητικού. Το ΕΔΕΣΥ παρέχει πολλά οφέλη για τους επενδυτές τα οποία υποστηρίζουν τους στόχους της Ένωσης Κεφαλαιαγορών σχετικά με τη διευκόλυνση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση από τις κεφαλαιαγορές και τον περιορισμό του κατακερματισμού των κεφαλαιαγορών της ΕΕ. Αναμένεται να συμβάλει στην αύξηση της διαφάνειας και της πρόσβασης των επενδυτών στα δεδομένα της αγοράς, περιορίζοντας έτσι τους κινδύνους ρευστότητας και τους κινδύνους που σχετίζονται με την εκτέλεση των συναλλαγών, καθώς και τον κατακερματισμό της αγοράς. Μπορεί επίσης να μειώσει σημαντικά τα έξοδα συναλλαγών για τους επενδυτές. Η παροχή στους επενδυτές της δυνατότητας επισκόπησης της συναλλακτικής δραστηριότητας σε πραγματικό χρόνο και με εύλογο κόστος αναμένεται να αυξήσει τη χρήση των κεφαλαιαγορών της ΕΕ από εταιρικούς και ιδιώτες επενδυτές για σκοπούς χρηματοδότησης και επενδύσεων.

3.2

Το προτεινόμενο ενισχυμένο καθεστώς είναι περίπλοκο από τεχνική και λειτουργική άποψη και περιλαμβάνει ένα σύστημα αμοιβής με βάση τα έσοδα. Επομένως, για να κατευθύνει ο ΠΕΔΕΣΥ τη στάθμιση μεταξύ της ποιότητας και του επιπέδου της επένδυσής του στην παραγωγή του ενοποιημένου συνόλου δεδομένων για τη δεδομένη κατηγορία στοιχείων ενεργητικού, είναι επομένως πολύ σημαντικό αυτός να μπορεί να βασίζεται στην ποιότητα, την πληρότητα και στην έγκαιρη παροχή των δεδομένων που του παρέχουν οι συνεισφέροντες δεδομένα της αγοράς (επιχειρήσεις επενδύσεων, τόποι διαπραγμάτευσης, εγκεκριμένοι μηχανισμοί δημοσιοποίησης συναλλαγών και συστηματικοί εσωτερικοποιητές). Συναφώς, η ΕΚΤ αντιλαμβάνεται ότι σύμφωνα με την πρόταση ο ΠΕΔΕΣΥ θα είναι αρμόδιος μόνον για την ενοποίηση των βασικών δεδομένων της αγοράς και την εμπορική διανομή τους στην αγορά και ότι η ποιότητα των συνεισφερόμενων δεδομένων, η οποία εξακολουθεί να εμπίπτει στην αποκλειστική αρμοδιότητα των συνεισφερόντων δεδομένα της αγοράς, θα ρυθμίζεται από την Επιτροπή στο πλαίσιο κατ’ εξουσιοδότηση πράξης, βάσει γνωμοδοτήσεων ομάδας εμπειρογνωμόνων των ενδιαφερομένων μερών και της Ευρωπαϊκής Αρχής Κινητών Αξιών και Αγορών (ΕΑΚΑΑ).

3.3

Εάν για οποιονδήποτε λόγο πρέπει να λυθεί από την ΕΑΚΑΑ η σύμβαση παραχώρησης του ΠΕΔΕΣΥ, προκειμένου να είναι αξιόπιστη η επανάληψη του διαγωνισμού για τη σύμβαση, τα τεχνικά πρότυπα που θα καταρτίσει η ΕΑΚΑΑ ενδέχεται να απαιτούν από τον ΠΕΔΕΣΥ τη δημοσιοποίηση των τεχνικών παραμέτρων σύνδεσης για τους συνεισφέροντες δεδομένα της αγοράς και των λεξικών δεδομένων του, προκειμένου αυτά να είναι διαθέσιμα σε άλλες οντότητες που επιθυμούν να συμμετάσχουν στον διαγωνισμό.

3.4

Η ΕΚΤ αντιλαμβάνεται ότι οι προτάσεις σχετικά με το ΕΔΕΣΥ δεν επηρεάζουν την εμπιστευτικότητα των συναλλαγών του ΕΣΚΤ που συνάπτονται «σε εκτέλεση νομισματικής ή συναλλαγματικής πολιτικής ή πολιτικής για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα», οι οποίες εξακολουθούν να εξαιρούνται από την ανακοίνωση κατά το άρθρο 1 παράγραφος 6 του κανονισμού MiFIR. Αντιστοίχως, τα «δεδομένα της αγοράς» που θα καθορίζονται από την Επιτροπή βάσει του προτεινόμενου άρθρου 22β παράγραφος 2 και τα «βασικά δεδομένα της αγοράς» τα οποία οι ΠΕΔΕΣΥ θα πωλούν στους χρήστες δεν θα περιλαμβάνουν δεδομένα συναλλαγών συναπτόμενων σε εκτέλεση πολιτικών του ΕΣΚΤ (όπως δεδομένα αναφορικά με την τιμή, τον όγκο και τον χρόνο σύναψης).

4.   Καθεστώς προσυναλλακτικής διαφάνειας για τις μετοχές: «αδιαφανείς συναλλαγές»

Η ΕΚΤ επικροτεί τον εξορθολογισμό του καθεστώτος προσυναλλακτικής διαφάνειας για τις μετοχές που προβλέπει ο προτεινόμενος κανονισμός με την αντικατάσταση του διπλού μέγιστου ορίου συναλλαγών από ενιαίο μέγιστο όριο συναλλαγών οριζόμενο σε 7 % του συνολικού ύψους των συναλλαγών που καταρτίστηκαν επί του σχετικού χρηματοπιστωτικού μέσου στην Ένωση βάσει της απαλλαγής τιμής αναφοράς ή της απαλλαγής κατ’ ιδίαν διαπραγματευθείσας συναλλαγής (7). Αυτή η διάταξη απλουστεύει το καθεστώς διαφάνειας και καθιστά λιγότερο περίπλοκη την παρακολούθηση των επιπέδων αδιαφανών συναλλαγών. Το προτεινόμενο χαμηλότερο μέγιστο όριο συναλλαγών σε όλη την ΕΕ σκοπεύει να αντισταθμίσει την κατάργηση του ορίου που ίσχυε ειδικά σε κάθε τόπο διαπραγμάτευσης, επομένως η πρόταση στο σύνολό της στοχεύει στην αύξηση του επιπέδου προσυναλλακτικής διαφάνειας για τις μετοχές. Παράλληλα, επισημαίνεται ότι η διάδραση μεταξύ της κατάργησης του ορίου που ίσχυε ειδικά σε κάθε τόπο διαπραγμάτευσης και της μείωσης του μέγιστου ορίου σε όλη την ΕΕ είναι περίπλοκη, καθώς αυτές οι προτεινόμενες αλλαγές αναμένεται να έχουν διαφορετικές επιπτώσεις στη διαφάνεια. Η ΕΚΤ προτείνει, επομένως, την τακτική επανεξέταση του καθεστώτος προσυναλλακτικής διαφάνειας για τις μετοχές, ιδίως της βαθμονόμησης του μέγιστου ορίου συναλλαγών.

5.   Απαγόρευση της πληρωμής για ροή εντολών

Η πρόταση (8) της Επιτροπής περιλαμβάνει έναν περαιτέρω περιορισμό της πληρωμής για ροή εντολών. Η ΕΚΤ θεωρεί ότι η πληρωμή για ροή εντολών μπορεί να παρακωλύσει την αποτελεσματικότητα των αγορών και τη διαφάνεια των ευρωπαϊκών κεφαλαιαγορών.

6.   Κατάργηση μη διακριτικής πρόσβασης για τα χρηματιστηριακά παράγωγα

Παρότι καταρχήν υποστηρίζονται τα μέτρα που ενισχύουν τις αγορές εκκαθάρισης της ΕΕ, είναι σημαντικό να εξεταστούν οι ενδεχόμενες επιπτώσεις της κατάργησης της παροχής μη διακριτικής πρόσβασης στον ανταγωνισμό, την καινοτομία και την ολοκλήρωση των αγορών και να σταθμιστούν προσεκτικά δυνητικά ανταγωνιστικοί στόχοι.

7.   Άλλες διατάξεις του κανονισμού MiFIR και ο αντίκτυπός τους στις συναλλαγές της ΕΚΤ/του ΕΣΚΤ

Οι διατάξεις του κανονισμού MiFIR οι οποίες επηρεάζουν κυρίως τις συναλλαγές της ΕΚΤ/του ΕΣΚΤ δεν αποτελούν αντικείμενο του προτεινόμενου κανονισμού. Εντούτοις, η ΕΚΤ δράττεται της ευκαιρίας αυτής για να προτείνει τη δυνατότητα βελτίωσης της διατύπωσης ορισμένων διατάξεων του κανονισμού MiFIR υπό το πρίσμα της εμπειρίας της ΕΚΤ/του ΕΣΚΤ όσον αφορά τη διενέργεια πράξεων αγοράς σε τόπους διαπραγμάτευσης της ΕΕ.

7.1   Εξαίρεση από τις υποχρεώσεις διαφάνειας του κανονισμού MiFIR για τις συναλλαγές του ΕΣΚΤ που διενεργούνται σύμφωνα με το καταστατικό του ΕΣΚΤ

Η ΕΚΤ θεωρεί ότι η τρέχουσα διατύπωση της εξαίρεσης από τις υποχρεώσεις προσυναλλακτικής και μετασυναλλακτικής διαφάνειας για τις συναλλαγές που συνάπτονται σε εκτέλεση πολιτικής του ΕΣΚΤ (9) σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 6 του κανονισμού MiFIR πρέπει να τροποποιηθεί, έτσι ώστε αντί να αναφέρεται ότι η εξαίρεση εφαρμόζεται στις συναλλαγές των κεντρικών τραπεζών του ΕΣΚΤ «σε εκτέλεση νομισματικής ή συναλλαγματικής πολιτικής ή πολιτικής για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα», το οποίο πρέπει να εξειδικευτεί περαιτέρω στον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2017/583 της Επιτροπής (10), η εξαίρεση να διευρυνθεί και να εφαρμόζεται ρητά σε όλες τις δραστηριότητες που διενεργούνται από τις κεντρικές τράπεζες του Ευρωσυστήματος σύμφωνα με το κεφάλαιο IV του καταστατικού του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (εφεξής το «καταστατικό του ΕΣΚΤ»). Η ΕΚΤ θεωρεί ότι μόνο τα είδη επενδυτικών συναλλαγών που συνάπτουν οι κεντρικές τράπεζες του ΕΣΚΤ κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 15 σημεία α΄ και γ΄ του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 2017/583 πρέπει να ανακοινώνονται από τον αντισυμβαλλόμενο της κεντρικής τράπεζας του ΕΣΚΤ. Αυτά τα είδη συναλλαγών πρέπει να ορίζονται ρητά στο αναθεωρημένο άρθρο 1 παράγραφος 7 του κανονισμού MiFIR, αντί για τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2017/583, όπως συμβαίνει επί του παρόντος.

7.2   Εξουσιοδότηση από την Επιτροπή για επέκταση της εξαίρεσης από τις υποχρεώσεις διαφάνειας του κανονισμού MiFIR σε άλλες κεντρικές τράπεζες

Εάν ενέπιπταν όλες οι συναλλαγές των μελών του Ευρωσυστήματος κατά το κεφάλαιο IV του καταστατικού του ΕΣΚΤ στην πιο πάνω διευρυμένη εξαίρεση του άρθρου 1 παράγραφος 6 του κανονισμού MiFIR, ανεξάρτητα από το ποιες άλλες κεντρικές τράπεζες ή ιδρύματα χρησιμοποιούν αυτές τις υπηρεσίες, η εξουσία της Επιτροπής βάσει του άρθρου 1 παράγραφος 9 του κανονισμού MiFIR να επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής της εξαίρεσης «σε άλλες κεντρικές τράπεζες» θα ήταν περιττή. Περαιτέρω, θα εξέλιπε η ανάγκη να ανατεθεί στην ΕΑΚΑΑ η κατάρτιση σχεδίων ρυθμιστικών τεχνικών προτύπων που να προσδιορίζουν τις «εργασίες νομισματικής ή συναλλαγματικής πολιτικής ή πολιτικής για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα». Αναλόγως, οι διατάξεις του άρθρου 1 παράγραφοι 8 και 9 του κανονισμού MiFIR μπορούν να διαγραφούν.

7.3   Εξαίρεση των συναλλαγών που διενεργούν οι κεντρικές τράπεζες του ΕΣΚΤ από τις υποχρεώσεις γνωστοποίησης των διαχειριστών τόπων διαπραγμάτευσης του άρθρου 26 παράγραφος 5 του κανονισμού MiFIR

Το άρθρο 26 παράγραφος 5 του κανονισμού MiFIR απαιτεί από τους διαχειριστές των τόπων διαπραγμάτευσης να γνωστοποιούν στην αρμόδια αρχή τυχόν συναλλαγές σε χρηματοπιστωτικά μέσα που τελούν υπό διαπραγμάτευση σε τόπο διαπραγμάτευσης που εκείνοι διαχειρίζονται, οι οποίες εκτελούνται μέσω των συστημάτων τους από ορισμένες επιχειρήσεις. Ο υφιστάμενος μηχανισμός γνωστοποίησης για τους τόπους διαπραγμάτευσης βάσει αυτής της διάταξης είναι σαφής και υπάρχουν θεσπισμένες λειτουργικές ρυθμίσεις για την ομαλή γνωστοποίηση των δεδομένων για τις εν λόγω συναλλαγές. Οι τόποι διαπραγμάτευσης τηρούν αρχεία για σκοπούς γνωστοποίησης των αναλυτικών δεδομένων των συναλλαγών του ΕΣΚΤ που εκτελούνται μέσω των συστημάτων τους. Συναφώς, η ΕΚΤ αντιλαμβάνεται ότι οι νομοθέτες της Ένωσης δεν είχαν την πρόθεση να συμπεριλάβουν στην υποχρέωση γνωστοποίησης του άρθρου 26 παράγραφος 5 του κανονισμού MiFIR τις συναλλαγές των κεντρικών τραπεζών του ΕΣΚΤ. Αυτή η διαπίστωση βασίζεται στο γεγονός ότι οι κεντρικές τράπεζες εμπίπτουν σε ρητές εξαιρέσεις από τις υποχρεώσεις γνωστοποίησης του κανονισμού MiFIR και, επιπρόσθετα, δεν αποτελούν «επιχειρήσεις», αλλά μάλλον οντότητες που διενεργούν πράξεις αγοράς βάσει δημόσιων εντολών, συμπεριλαμβανομένης της εντολής βάσει της Συνθήκης. Για λόγους ασφάλειας δικαίου το άρθρο 26 παράγραφος 5 θα πρέπει να αποσαφηνιστεί περαιτέρω ως προς αυτό το ζήτημα.

7.4   Διατήρηση πλήρους απαλλαγής των συναλλαγών χρηματοδότησης τίτλων του ΕΣΚΤ από την υποχρέωση γνωστοποίησης στην εποπτεύουσα αρχή

Η ΕΚΤ παρατηρεί ότι μολονότι οι συναλλαγές χρηματοδότησης τίτλων (ΣΧΤ) του ΕΣΚΤ απαλλάσσονται πλήρως από τον κανονισμό (ΕΕ) 2015/2365 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (11) και τις υποχρεώσεις γνωστοποίησης και υποβολής αναφορών που αυτός ορίζει (12), ο κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2017/590 της Επιτροπής (13) ορίζει ότι οι ΣΧΤ (14) στις οποίες είναι αντισυμβαλλόμενος κεντρική τράπεζα του ΕΣΚΤ πρέπει να θεωρούνται συναλλαγές για τους σκοπούς του άρθρου 26 του κανονισμού MiFIR (15). Συνεπώς, αυτές οι συναλλαγές υπόκεινται στις υποχρεώσεις γνωστοποίησης του άρθρου 26 του κανονισμού MiFIR. Ο κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2017/590 επηρεάζει έτσι τις υποχρεώσεις γνωστοποίησης συναλλαγών διενεργούμενων από τις κεντρικές τράπεζες του ΕΣΚΤ βάσει του κανονισμού MiFIR. Αυτή η ουσιαστική υπαγωγή της νομοθεσίας της Ένωσης πρώτου επιπέδου σε νομοθεσία δεύτερου επιπέδου έρχεται σε αντίθεση με την πάγια αρχή του δικαίου lex superior derogat legi inferiori (16), σύμφωνα με την οποία οι εκτελεστικές και κατ’ εξουσιοδότηση νομοθετικές πράξεις της Ένωσης δεν επιτρέπεται να αντιβαίνουν σε πράξεις παράγωγου δικαίου της Ένωσης. Η ΕΚΤ δράττεται της ευκαιρίας της παρούσας γνώμης για να τονίσει ότι αυτή η αντίθεση πρέπει να διορθωθεί στον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2017/590, παρότι δεν αποτελεί αυτή καθ’ εαυτήν αντικείμενο των προτάσεων για τις οποίες έχει ζητηθεί η γνώμη της ΕΚΤ.

Στις περιπτώσεις που η ΕΚΤ συνιστά την τροποποίηση του προτεινόμενου κανονισμού, συγκεκριμένες προτάσεις διατύπωσης περιλαμβάνονται σε τεχνικό κείμενο εργασίας και συνοδεύονται από τη σχετική αιτιολογία. Το τεχνικό κείμενο εργασίας διατίθεται στην αγγλική γλώσσα στον δικτυακό τόπο EUR-Lex.

---

(1)  COM (2021) 727 final.

(2)  COM (2021) 726 final.

(3)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 600/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Μαΐου 2014, για τις αγορές χρηματοπιστωτικών μέσων και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012 (ΕΕ L 173 της 12.6.2014, σ. 84).

(4)  Βλ. άρθρο 1 παράγραφοι 6, 7 και 9 και άρθρο 26 παράγραφος 5 του κανονισμού MiFIR.

(5)  Οδηγία 2014/65/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Μαΐου 2014, για τις αγορές χρηματοπιστωτικών μέσων και την τροποποίηση της οδηγίας 2002/92/ΕΚ και της οδηγίας 2011/61/ΕΕ (ΕΕ L 173 της 12.6.2014, σ. 349).

(6)  Βλ. σημείο 5.2 της γνώμης CON/2012/21 της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, της 22ας Μαρτίου 2012, σχετικά με i) πρόταση οδηγίας για τις αγορές χρηματοπιστωτικών μέσων και την κατάργηση της οδηγίας 2004/39/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, ii) πρόταση κανονισμού για τις αγορές χρηματοπιστωτικών μέσων και για την τροποποίηση του κανονισμού (EMIR) για τα εξωχρηματιστηριακά παράγωγα, τους κεντρικούς αντισυμβαλλομένους και τα αρχεία καταγραφής συναλλαγών, iii) πρόταση οδηγίας σχετικά με τις ποινικές κυρώσεις για καταχρήσεις εμπιστευτικών πληροφοριών και για χειραγώγηση αγοράς και iv) πρόταση κανονισμού για τις πράξεις προσώπων που κατέχουν εμπιστευτικές πληροφορίες και τις πράξεις χειραγώγησης της αγοράς (κατάχρηση αγοράς) (ΕΕ C 161 της 7.6.2012, σ. 3). Όλες οι γνώμες της ΕΚΤ είναι διαθέσιμες στον δικτυακό τόπο EUR-Lex.

(7)  Άρθρο 1 σημείο 4 του προτεινόμενου κανονισμού το οποίο τροποποιεί το άρθρο 5 του κανονισμού MiFIR.

(8)  Άρθρο 1 σημείο 26 του προτεινόμενου κανονισμού το οποίο εισάγει νέο άρθρο 39α.

(9)  Άρθρα 8, 10, 18 και 21 του κανονισμού MiFIR.

(10)  Κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2017/583 της Επιτροπής, της 14ης Ιουλίου 2016, σχετικά με τη συμπλήρωση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 600/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τις αγορές χρηματοπιστωτικών μέσων όσον αφορά ρυθμιστικά τεχνικά πρότυπα για τις απαιτήσεις διαφάνειας για τους τόπους διαπραγμάτευσης και τις επιχειρήσεις επενδύσεων ως προς τις ομολογίες, τα δομημένα χρηματοπιστωτικά προϊόντα, τα δικαιώματα εκπομπής και τα παράγωγα (ΕΕ L 87 της 31.3.2017, σ. 229).

(11)  Κανονισμός (ΕΕ) 2015/2365 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 25ης Νοεμβρίου 2015 περί διαφάνειας των συναλλαγών χρηματοδότησης τίτλων και επαναχρησιμοποίησης, και περί τροποποιήσεως του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012 (ΕΕ L 337 της 23.12.2015, σ. 1).

(12)  Άρθρο 2 παράγραφος 2 σημείο α΄ και άρθρο 2 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) 2015/2365.

(13)  Κατ' εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2017/590 της Επιτροπής, της 28ης Ιουλίου 2016, για τη συμπλήρωση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 600/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά ρυθμιστικά τεχνικά πρότυπα για την αναφορά των συναλλαγών στις αρμόδιες αρχές (ΕΕ L 87 της 31.3.2017, σ. 449).

(14)  Όπως ορίζεται στο άρθρο 3 σημείο 11 του κανονισμού (ΕΕ) 2015/2365.

(15)  Βλ. άρθρο 2 παράγραφος 5 δεύτερο εδάφιο του κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 2017/590 της Επιτροπής.

(16)  Η αρχή του δικαίου σύμφωνα με την οποία νομική πράξη που βρίσκεται υψηλότερα στην ιεραρχία των κανόνων υπερισχύει νομικής πράξης που βρίσκεται χαμηλότερα στην ίδια ιεραρχία.