EUR-Lex Access to European Union law
This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52018AE6204
Opinion of the European Economic and Social Committee on ‘Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions — A sustainable bioeconomy for Europe: Strengthening the connection between economy, society and the environment’(COM(2018) 673 final)
Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Βιώσιμη βιοοικονομία για την Ευρώπη: ενίσχυση της σύνδεσης οικονομίας, κοινωνίας και περιβάλλοντος»[COM(2018) 673 final]
Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Βιώσιμη βιοοικονομία για την Ευρώπη: ενίσχυση της σύνδεσης οικονομίας, κοινωνίας και περιβάλλοντος»[COM(2018) 673 final]
EESC 2018/06204
ΕΕ C 240 της 16.7.2019, p. 37–40
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
|
16.7.2019 |
EL |
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
C 240/37 |
Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Βιώσιμη βιοοικονομία για την Ευρώπη: ενίσχυση της σύνδεσης οικονομίας, κοινωνίας και περιβάλλοντος»
[COM(2018) 673 final]
(2019/C 240/09)
Εισηγητής: ο κ. Mindaugas MACIULEVIČIUS
Συνεισηγητής: ο κ. Udo HEMMERLING
|
Αίτηση γνωμοδότησης |
Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 14.12.2018 |
|
Νομική βάση |
Άρθρα 29 παράγραφος 1 και 304 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
|
Απόφαση του Προεδρείου |
16.10.2018 |
|
Αρμόδιο τμήμα |
Γεωργία, αγροτική ανάπτυξη και περιβάλλον |
|
Υιοθετήθηκε από το τμήμα |
25.4.2019 |
|
Υιοθετήθηκε από την ολομέλεια |
15.5.2019 |
|
Σύνοδος ολομέλειας αριθ. |
543 |
|
Αποτέλεσμα της ψηφοφορίας (υπέρ/κατά/αποχές) |
203/1/4 |
1. Συμπεράσματα και συστάσεις
|
1.1. |
Υπάρχει σήμερα μια αίσθηση παγκόσμιας επείγουσας ανάγκης: παγκόσμιες προκλήσεις όπως η κλιματική αλλαγή και η αύξηση του πληθυσμού μάς πιέζουν να βρούμε επειγόντως υποκατάστατα των ορυκτών καυσίμων και να χρησιμοποιούμε αποτελεσματικότερα τους βιολογικούς πόρους. Η γεωργία και ο δασικός τομέας είναι σημαντικότατοι παραγωγοί βιομάζας για χρήσεις άλλες από τα τρόφιμα ή τις ζωοτροφές και, ως εκ τούτου, αποτελούν σημαντικούς συντελεστές της βιοοικονομίας. Οι νέες αλυσίδες αξιών προσφέρουν πρόσθετες ευκαιρίες για δραστηριότητες στην αγροτική οικονομία ώστε να μετατραπεί από βασισμένη στα ορυκτά υλικά οικονομία σε οικονομία βιολογικής βάσης. |
|
1.2. |
Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην αυξημένη ευαισθητοποίηση όσον αφορά την κατανάλωση των βιολογικών μας πόρων σύμφωνα με τους κλιματικούς στόχους της συμφωνίας του Παρισιού. Πέραν της καλύτερης κατανόησης, οι δραστηριότητες της βιοοικονομίας θα πρέπει να ενθαρρύνουν τη συμμετοχή των καταναλωτών παρέχοντάς τους, σε τακτική βάση, συμβουλές και πληροφορίες, ώστε να διευκολυνθούν οι απαραίτητες αλλαγές και να προετοιμαστεί το έδαφος για τη θέσπιση μέτρων δημιουργίας αγορών με σκοπό την περαιτέρω ενίσχυση της αποδοχής των προϊόντων βιολογικής προέλευσης που παράγονται στην ΕΕ από καταναλωτές και φορείς ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων. |
|
1.3. |
Υπάρχουν ευκαιρίες στους τομείς της βιοποικιλότητας, της βιομηχανίας, της οικονομικής ανάπτυξης και της απασχόλησης. Η ΕΟΚΕ επιδοκιμάζει την επικαιροποίηση της στρατηγικής του 2012 για τη βιοοικονομία, η οποία αποτελεί σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Υπάρχει παγκόσμια ζήτηση για αειφόρα και αποδοτικά ως προς τη χρήση των πόρων προϊόντα βιολογικής προέλευσης. Ωστόσο, παρά τη σημαντική πρόοδο που σημειώνεται στη νέα εκδοχή, ορισμένα από τα μέτρα που περιλαμβάνει δεν έχουν ακόμη εφαρμοστεί: |
|
1.3.1. |
Εκτός από την πρόσβαση σε χρηματοπιστωτικά μέσα, είναι απαραίτητο να καθιερωθούν επιμέρους ευέλικτες συμβουλευτικές υπηρεσίες που θα βοηθήσουν τις ΜΜΕ του τομέα γεωργικών προϊόντων διατροφής να δρομολογήσουν μακροπρόθεσμα καινοτόμα έργα. Συχνά, για πολλούς λόγους, αυτές οι υπηρεσίες δεν διαθέτουν εσωτερικά την αναγκαία εμπειρογνωμοσύνη ή γνώση, συμπεριλαμβανομένων των ανθρωπίνων και χρηματοοικονομικών πόρων και των αναγκαίων υποδομών. |
|
1.3.2. |
Η συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα θα πρέπει να δίδει τη δέουσα προσοχή στους πρωτογενείς παραγωγούς. Το μοντέλο αυτό θα μπορούσε να υποστηριχθεί από μια σειρά μέτρων και μέσων στο πλαίσιο της κοινής γεωργικής πολιτικής (ΚΓΠ). |
|
1.3.3. |
Η ενσωμάτωση δραστηριοτήτων έρευνας, καινοτομίας και βιοοικονομίας σε μια μακροπρόθεσμη στρατηγική θα διευκολύνει την υποστήριξη της ανάπτυξης και της αναπαραγωγής. |
|
1.3.4. |
Ζωτικής σημασίας είναι η συνέχιση της εκπαίδευσης και κατάρτισης των εργαζομένων και των πρωτογενών παραγωγών. Είναι σημαντικό να διευκολυνθεί η ανταλλαγή γνώσεων, να παρασχεθεί στήριξη για τα διακρατικά δίκτυα και οι εξελίξεις να συμβαδίζουν με τις κοινωνικές και τεχνολογικές αλλαγές. Οι προσεγγίσεις της εκπαίδευσης, της συμμετοχής και της επικοινωνίας που ενθαρρύνουν τη συμμετοχή των παραγόντων της αγροτικής βιοοικονομίας είναι ζωτικής σημασίας. |
|
1.3.5. |
Είναι σημαντικό να προωθηθούν η κυκλική οικονομία και οι διατομεακές και οι εδαφικές διασυνδέσεις στην ΕΕ και πέρα από αυτήν, ιδίως όσον αφορά την τήρηση των δεσμεύσεων στο πλαίσιο των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) και των στόχων της COP21. |
|
1.3.6. |
Όλα τα κράτη μέλη θα πρέπει να ενσωματώσουν μια ολοκληρωμένη στρατηγική για τη βιοοικονομία στις πολιτικές και τα προγράμματά τους, με τη συμμετοχή και των αρμόδιων τοπικών αρχών και των ενδιαφερόμενων φορέων (πρωτογενών παραγωγών, φορέων έρευνας και εκπαίδευσης, της βιομηχανίας, της κοινωνίας των πολιτών και των κοινωνικών εταίρων κ.λπ.). |
|
1.3.7. |
Η ΕΕ θα πρέπει να καταβάλει προσπάθειες για ένα παγκόσμιο σύστημα τιμολόγησης των ανθρακούχων εκπομπών, το οποίο θα αποτελεί έναν ουδέτερο και αποτελεσματικό τρόπο προώθησης της βιοοικονομίας και θα συμπεριλαμβάνει όλους τους παράγοντες της αγοράς για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής. |
|
1.4. |
Η τήρηση των αρχών της βιωσιμότητας είναι απαραίτητη για μια «νέα»βιοοικονομία· οι φυσικοί πόροι πρέπει να διαφυλαχθούν προκειμένου να παραμείνουν παραγωγικοί. Εν προκειμένω, η βιοοικονομία πρέπει να τηρεί τα κριτήρια βιωσιμότητας. Για την αποφυγή στρεβλώσεων εις βάρος του περιβάλλοντος, της οικονομίας και της κοινωνίας, ισχύουν οι ίδιοι κανόνες για τη βιομάζα, είτε προέρχεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, είτε από το εξωτερικό. |
2. Γενικές παρατηρήσεις
Η βιοοικονομία περιλαμβάνει την παραγωγή ανανεώσιμων βιολογικών πόρων και τη μετατροπή τους σε τρόφιμα, ζωοτροφές, προϊόντα βιολογικής προέλευσης και βιοενέργεια. Αφορά τη γεωργία, τη δασοκομία, την αλιεία, την παραγωγή τροφίμων, χαρτοπολτού και χάρτου, καθώς και τμήματα της χημικής, της βιοτεχνολογικής και της ενεργειακής βιομηχανίας.
|
2.1. |
Η ενωσιακή στρατηγική του 2012 για τη βιοοικονομία είχε ως στόχο «[…] να προετοιμάσει το έδαφος για μια κοινωνία περισσότερο καινοτόμο και ανταγωνιστική, με αποδοτικότερη αξιοποίηση των πόρων, που συμβιβάζει την επισιτιστική ασφάλεια με τη βιώσιμη χρήση των ανανεώσιμων πόρων για βιομηχανικούς σκοπούς, διασφαλίζοντας παράλληλα την προστασία του περιβάλλοντος». Το 2017 η Επιτροπή επανεξέτασε την ενωσιακή στρατηγική του 2012 για τη βιοοικονομία, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι η στρατηγική έχει αποδείξει τη συνάφεια των στόχων της και ότι η σημασία των ευκαιριών που προσφέρει η βιοοικονομία αναγνωρίζεται ολοένα και περισσότερο στην Ευρώπη και στον υπόλοιπο κόσμο. Τον Οκτώβριο του 2018, η Επιτροπή υπέβαλε σχέδιο δράσης για την ανάπτυξη βιώσιμης και κυκλικής βιοοικονομίας, στόχος της οποίας «είναι να βελτιώσει και να ενισχύσει τη βιώσιμη χρήση των ανανεώσιμων πόρων με σκοπό την αντιμετώπιση παγκόσμιων και τοπικών προκλήσεων, όπως η κλιματική αλλαγή και η βιώσιμη ανάπτυξη» (1). |
|
2.2. |
Ο παγκόσμιος πληθυσμός αναμένεται να αυξηθεί αγγίζοντας σχεδόν τα 10 δισεκατομμύρια άτομα μέχρι το 2050 (2) και απαιτείται επειγόντως αποδοτικότερη χρήση των βιολογικών πόρων, ώστε να μπορούν να υπάρχουν ασφαλή, θρεπτικά, υψηλής ποιότητας και οικονομικά προσιτά τρόφιμα για περισσότερους ανθρώπους με λιγότερες περιβαλλοντικές και κλιματικές επιπτώσεις ανά παραγόμενη μονάδα, καθώς και επαρκείς ανανεώσιμες βιολογικές πρώτες ύλες για την παραγωγή σημαντικού μέρους όσων αντλούμε επί του παρόντος από το ορυκτό αργό πετρέλαιο, σε συνδυασμό με την αιολική, την ηλιακή και άλλες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ήταν, συνεπώς, αναγκαία η επανεστίαση των δράσεων και η επικαιροποίηση της στρατηγικής για τη βιοοικονομία υπό το πρίσμα των πρόσφατων εξελίξεων πολιτικής, συμπεριλαμβανομένων των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) (3) των Ηνωμένων Εθνών και της σύμβασης για την κλιματική αλλαγή (δεσμεύσεις της COP21). |
|
2.3. |
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δηλώνει ότι, μέσω της επικαιροποιημένης στρατηγικής για τη βιοοικονομία (4), θα δρομολογήσει 14 μέτρα το 2019, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται τα εξής:
|
|
2.4. |
Η βιοοικονομία έχει τη δυνατότητα να παράσχει επιλογές που μπορούν να συμβάλλουν στη μείωση των εκπομπών CO2 αλλά και στη μείωση της εξάρτησης από εισαγόμενους ορυκτούς πόρους. Για παράδειγμα, τα δάση της ΕΕ δεσμεύουν ποσότητα άνθρακα που αντιστοιχεί στο 10 % των ετήσιων εκπομπών της ΕΕ, παρέχοντας παράλληλα μια βιώσιμη και σταθερή παροχή βιομάζας για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Επιπλέον, εκτιμήσεις καταδεικνύουν ότι 100 000 χημικά προϊόντα που παράγονται σήμερα μπορούν, θεωρητικά, να προέλθουν από ανανεώσιμες πρώτες ύλες. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να προέρχονται όλα από ανανεώσιμες πρώτες ύλες, είναι όμως θεωρητικά δυνατόν. Έτσι, όχι μόνο θα προσφέρεται η δυνατότητα παραγωγής των καθημερινών αντικειμένων που χρειάζεται το νοικοκυριό μας σε τοπικό επίπεδο και με ανανεώσιμους τρόπους, αλλά θα δημιουργηθούν και θέσεις εργασίας, ιδιαίτερα σε παράκτιες και σε αγροτικές περιοχές, και ανάπτυξη στην Ευρώπη, σε τομείς με έντονη ακόμη τεχνολογική πρωτοπορία. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του κλάδου, θα μπορούσαν να δημιουργηθούν ένα εκατομμύριο νέες θέσεις εργασίας έως το 2030 στις βιομηχανίες βιολογικής βάσης. |
|
2.5. |
Εντούτοις, εξακολουθούν να υπάρχουν μείζονα εμπόδια για την επίτευξη μεγαλύτερης καινοτομίας στη βιοοικονομία της ΕΕ. Ένα σημαντικό εμπόδιο σχετίζεται με την ανταγωνιστικότητα κόστους των προϊόντων, τόσο έναντι των ορυκτών εναλλακτικών όσο και έναντι των ισοδύναμων προϊόντων που προέρχονται από άλλα μέρη του κόσμου. Η ανταγωνιστικότητα ως προς το κόστος επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες, μεταξύ άλλων από το επίπεδο ετοιμότητας της τεχνολογίας, το κόστος εργασίας, τις επιδοτήσεις και τις αποσβέσεις ορυκτών καυσίμων, καθώς και από το χαμηλό επίπεδο στήριξης της αγοράς για βιοπροϊόντα. Το ζήτημα αυτό ως προς την ανταγωνιστικότητα επιτείνεται ακόμη περισσότερο αφενός μεν από τις δυσκολίες που έχουν να κάνουν με την πρόσβαση σε χρηματοδότηση για καινοτόμα έργα και εγκαταστάσεις παραγωγής και, συχνά, τη σημερινή ελλιπή ενημέρωση των τελικών χρηστών ως προς τα βιοπροϊόντα, αφετέρου δε από την έλλειψη δεξιοτήτων και επιχειρησιακών σχέσεων για την προώθηση του τομέα. Επιπλέον, οι διαδικασίες αδειοδότησης για τα νέα βιοπροϊόντα καθίστανται χρονοβόρες και επαχθείς, με αποτέλεσμα να υπάρχουν σημαντικές νομικές αβεβαιότητες και οικονομικοί κίνδυνοι για τους οικονομικούς φορείς. |
3. Ειδικές παρατηρήσεις
Η ΕΟΚΕ εκφράζει την ικανοποίησή της για την ανακοίνωση σχετικά με την επικαιροποίηση της στρατηγικής του 2012 για τη βιοοικονομία. Χρειάζεται μια μακροπρόθεσμη, συνεπής και αποτελεσματική πολιτική για την προώθηση της βιοοικονομίας. Ωστόσο, η σύνδεση μεταξύ αυτής της συνολικής στρατηγικής για τη βιοοικονομία και άλλων υφιστάμενων μέσων πολιτικής δεν είναι ακόμη αυτόματη. Επομένως, το κλειδί για μια αποτελεσματική χάραξη πολιτικής στη βιοοικονομία εξακολουθεί να είναι ο εντοπισμός συνεργειών μεταξύ τομέων πολιτικής κατά τρόπο ώστε να συνυπολογίζονται οι στόχοι της βιώσιμης παραγωγής τροφίμων, της βιώσιμης διαχείρισης των φυσικών πόρων, της ισορροπημένης εδαφικής ανάπτυξης στις αγροτικές περιοχές και της εξασφάλισης αξιοπρεπών συνθηκών διαβίωσης.
|
3.1. |
Ενώ η επικαιροποίηση αποσκοπεί στο να αξιοποιηθούν οι επενδύσεις της ΕΕ και δίδει ιδιαίτερη έμφαση στην ενίσχυση και την κλιμάκωση του τομέα των προϊόντων βιολογικής προέλευσης μέσω της απελευθέρωσης των επενδύσεων και των αγορών, εξακολουθεί να υπάρχει ένα χάσμα (πέραν των δραστηριοτήτων έρευνας και ανάπτυξης) ως προς την παροχή βοήθειας στις εταιρείες της βιοοικονομίας για την άντληση κεφαλαίων, τη στρατηγική εισόδου στην αγορά, την οργανωτική ανάπτυξη και την ωρίμανση των προϊόντων. Οι επενδυτές στα πρώτα στάδια ανάπτυξης σε εθνικό και σε περιφερειακό επίπεδο με την παροχή εξατομικευμένων συμβουλών σε βιομηχανικούς κλάδους και σε νεοσύστατες επιχειρήσεις πολύ μικρής έως μικρής κλίμακας είναι εξίσου απαραίτητοι με την κινητοποίηση επενδύσεων της ΕΕ για τα μεγάλα έργα. Απαιτείται μια ολοκληρωμένη προσέγγιση χρηματοδότησης για την εμπορική εκμετάλλευση νέων προϊόντων. |
|
3.2. |
Η επικαιροποίηση προβάλλει επίσης το γεγονός ότι οι συνέργειες μεταξύ του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα μπορούν να αξιοποιήσουν με τον καλύτερο τρόπο τις διάφορες πηγές επενδύσεων. Στο πλαίσιο αυτό, η κοινή επιχείρηση βιομηχανιών βιοπροϊόντων (Bio-based Industries Joint Undertaking) αποδεικνύεται καίριας σημασίας προκειμένου να στηριχθεί η ανάπτυξη ευρωπαϊκών βιομηχανικών υποδομών για τη βιοοικονομία και αλυσίδων αξίας με επίκεντρο τη χρήση ανανεώσιμων πόρων — συμπεριλαμβανομένων των αποβλήτων. |
|
3.3. |
Ωστόσο, δεν δίδεται αρκετή έμφαση στον ιδιωτικό τομέα, και ιδίως στους πρωτογενείς παραγωγούς, δηλαδή στους αγρότες, στους ιδιοκτήτες δασών και στους συνεταιρισμούς τους που πρέπει να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη μιας βιώσιμης βιοοικονομίας, ενώ πρέπει επίσης να δοθεί η δέουσα προσοχή στις ΜΜΕ, οι οποίες αποτελούν σημαντικό τμήμα της αλυσίδας γεωργικών προϊόντων διατροφής. Σε αυτό το πλαίσιο, η ΚΓΠ θα μπορούσε να αποτελέσει ένα ενδιαφέρον εργαλείο που θα βοηθήσει τους αγρότες, τους ιδιοκτήτες δασών και τους συνεταιρισμούς τους να επενδύσουν περισσότερο στην παραγωγή τους και να την καταστήσουν πιο βιώσιμη. |
|
3.4. |
Υπό αυτό το πρίσμα, η δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών στην αγορά είναι ζωτικής σημασίας και συμβαδίζει με το επίπεδο εμπιστοσύνης των καταναλωτών στις πληροφορίες που τους παρέχονται σχετικά με τα προϊόντα που προτίθενται να αγοράσουν. Κρίνεται σκόπιμο να εξεταστεί η προοπτική θέσπισης προτύπων πληροφόρησης, και ένα σημαντικό πρώτο βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση υπήρξε η θέσπιση σαφών προτύπων σε επίπεδο ΕΕ για τα προϊόντα βιολογικής προέλευσης, προκειμένου να προστατευθεί καλύτερα η αξιοπιστία των προτύπων που έχουν συμφωνηθεί από τον βιομηχανικό κλάδο και, ταυτόχρονα, να αποφευχθεί η σύγχυση των καταναλωτών και να παρασχεθεί εμπιστοσύνη στους βιομηχανικούς πελάτες και στους αγοραστές του δημοσίου. Απομένει να γίνουν ακόμη πολλά για να βοηθηθούν οι καταναλωτές να κάνουν ενημερωμένες επιλογές μέσω έξυπνων στρατηγικών επικοινωνίας. |
|
3.5. |
Η επικαιροποιημένη στρατηγική αποσκοπεί επίσης στην ενδυνάμωση της ιδέας της «αναβάθμισης»(«upscaling»), παραλείπει όμως την έννοια της «αναπαραγωγής»(«replication»). Υπάρχει και ο τομέας της έρευνας και οι μακροπρόθεσμες στρατηγικές για την καινοτομία και τη βιοοικονομία πρέπει να συμβαδίζουν. Η βασική και η εφαρμοσμένη έρευνα θα πρέπει να είναι επαρκώς συγχρονισμένες και να συμβάλλουν στην επίτευξη κοινών στρατηγικών στόχων. Θα πρέπει επίσης να δοθεί προσοχή στην ανάπτυξη, πρόσβαση και διατήρηση υψηλής ποιότητας υποδομών και συνεργατικών σχηματισμών στον τομέα της έρευνας και καινοτομίας. Για παράδειγμα, η δημιουργία κέντρων παγκόσμιας κλάσης για εφαρμοσμένη έρευνα στον τομέα της πλήρους κλίμακας μεταποίησης μέσω βιολογικών διεργασιών θα μπορούσε να βοηθήσει τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) να εκμεταλλευτούν ένα πλήρες φάσμα γνώσεων, δημιουργώντας καινοτόμες και βιώσιμες λύσεις. Η μεταφορά γνώσης μπορεί να βοηθηθεί μέσω επιδείξεων και παραδειγμάτων. Οι επιδείξεις θα προσφέρουν στις ΜΜΕ μια ολοκληρωμένη εικόνα των διαθέσιμων τεχνολογιών στον συγκεκριμένο τομέα της βιοοικονομίας. |
|
3.6. |
Οι αγροτικές περιοχές διανύουν περίοδο βαθιάς οικονομικής, δημογραφικής και θεσμικής μεταρρύθμισης στην ΕΕ. Ως εκ τούτου, χρειάζεται επίσης να δοθεί η δέουσα προσοχή στις υποδομές και στις υλικοτεχνικές βελτιώσεις, ούτως ώστε να προωθηθούν οι υφιστάμενες και οι νέες αλυσίδες εφοδιασμού βιομάζας, με παράλληλη βελτιστοποίηση της βιώσιμης διαχείρισης των φυσικών πόρων και της δημιουργίας θέσεων εργασίας και προστιθέμενης αξίας στις αγροτικές περιοχές. |
|
3.7. |
Δεν μπορεί ποτέ να είναι επαρκής η έμφαση στο πραγματικό γεγονός ότι η εισαγωγή τεχνολογικά προηγμένων μηχανημάτων στη βιοοικονομία απαιτεί βελτίωση των δεξιοτήτων χειρισμού και συντήρησης, μεταξύ άλλων περαιτέρω δεξιότητες στις τεχνολογίες των πληροφοριών και των ηλεκτρονικών υπολογιστών (ΤΠΕ), νέα προγράμματα κατάρτισης σε θέματα υγείας και ασφάλειας, καθώς και καλύτερη κατανόηση και προσοχή στις πτυχές της διατήρησης του περιβάλλοντος. Η διασφάλιση της συνεχούς ανάπτυξης και της προσαρμογής των δεξιοτήτων των ατόμων κατά τη διάρκεια ολόκληρης της ζωής τους είναι υψίστης σημασίας, όπως και η αντιμετώπιση των ελλείψεων δεξιοτήτων σε αυτόν τον αναδυόμενο τομέα της βιοοικονομίας. Οι ανταλλαγές μεταξύ ομοτίμων, οι κοινές δραστηριότητες ερευνητών, οι υπηρεσίες στήριξης της καινοτομίας, οι αγρότες, οι δασοκαλλιεργητές, οι συνεταιρισμοί τους και άλλοι ιδιωτικοί φορείς δεν προβάλλονται στην επικαιροποιημένη στρατηγική, θα ήταν όμως ζωτικής σημασίας για τη διευκόλυνση της ανταλλαγής γνώσεων. |
|
3.8. |
Δεν μπορούμε να ανταποκριθούμε στους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) των Ηνωμένων Εθνών (5) και να μετριάσουμε την αλλαγή του κλίματος χωρίς να αναβαθμίσουμε τα κατάλοιπα, τα υποπροϊόντα και τα απόβλητα και να προωθήσουμε την κυκλική οικονομία. Η συνεργασία σε διάφορους τομείς (συστήματα εδώδιμων και μη προϊόντων και αγροτικά εδάφη) και ηπείρους είναι επιτακτική ως προς το θέμα αυτό. Είναι αναγκαίο να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στις εδαφικές και τις τοπικές διασυνδέσεις (αστικές-αγροτικές περιοχές, αγροτικές-αγροτικές περιοχές, ζώνες ξηράς-θάλασσας) και στη συμβολή τους στις αλυσίδες αξίας στον κλάδο της βιοοικονομίας και στους συνεργατικούς σχηματισμούς στις αγροτικές περιοχές. Η ανάπτυξη αυτών των διασυνδέσεων στην Κεντρική και στην Ανατολική Ευρώπη θα μπορούσαν να είναι καθοριστικής σημασίας για να βοηθηθούν οι χώρες αυτές να καθορίσουν τους στρατηγικούς στόχους τους για την καλύτερη επεξεργασία της βιομάζας. Οι περιοχές της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης είναι πλούσιες σε βιομάζα χάρη στις εκτεταμένες δραστηριότητές τους στους τομείς της γεωργίας, της δασοκομίας και της αλιείας, με υψηλή αλλά αναξιοποίητη ή ανεπαρκώς χρησιμοποιούμενη δυναμικότητα βιομάζας ως προς τα τρόφιμα, τις ζωοτροφές, τις βιομηχανικές πρώτες ύλες, τα βιοκαύσιμα και τη χρήση της ενέργειας. Επιπλέον, η επικαιροποιημένη στρατηγική δεν έχει προωθήσει επαρκώς την ιδέα ότι είναι απαραίτητη η διεθνής συνεργασία για τον συνδυασμό, με τον αποτελεσματικότερο τρόπο, των υφιστάμενων γνώσεων και ικανοτήτων και την ενίσχυση των συνεργειών με τα ερευνητικά προγράμματα των κρατών μελών και χωρών εκτός της ΕΕ. Οι διεθνείς συνεργασίες είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τη δοκιμή και την αναπαραγωγή λύσεων. |
|
3.9. |
Τέλος, κατά την εφαρμογή των στόχων της συμφωνίας του Παρισιού, θα πρέπει να αξιοποιηθούν στον μέγιστο βαθμό οι μηχανισμοί της αγοράς. Ένα παγκόσμιο σύστημα τιμολόγησης για τις ανθρακούχες εκπομπές θα αποτελούσε έναν ουδέτερο και αποτελεσματικό τρόπο εξασφάλισης της συμμετοχής όλων των φορέων της αγοράς. Η ΕΟΚΕ προτρέπει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ερευνήσει ενεργά διάφορους τρόπους και βήματα και να συνεργαστεί με άλλες χώρες στην πρόοδο προς ένα παγκόσμιο σύστημα τιμολόγησης των ανθρακούχων εκπομπών. Ένα αποτελεσματικό και δίκαιο παγκόσμιο σύστημα τιμολόγησης των ανθρακούχων εκπομπών θα δημιουργήσει ίσους όρους ανταγωνισμού για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις στις παγκόσμιες αγορές και άρα θα μειώσει τον κίνδυνο διαρροής επενδύσεων και θέσεων εργασίας. Επιπλέον, θα εξαλείψει το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα εισαγόμενων αγαθών με χαμηλότερη τιμή λόγω χαμηλότερων κλιματικών απαιτήσεων. |
Βρυξέλλες, 15 Μαΐου 2019.
Ο Πρόεδρος
της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής
Luca JAHIER
(1) https://ec.europa.eu/research/bioeconomy/pdf/ec_bioeconomy_strategy_2018.pdf
(2) https://www.un.org/development/desa/en/news/population/world-population-prospects-2017.html
(3) https://sustainabledevelopment.un.org/?menu=1300
(4) https://ec.europa.eu/research/bioeconomy/index.cfm?pg=policy&lib=strategy