ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 2.6.2017

COM(2017) 314 final

2017/0129(NLE)

Πρόταση

EKTEΛΕΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την τροποποίηση της εκτελεστικής απόφασης 2015/1411/ΕΕ περί εγκρίσεως του προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής της Ελλάδας

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Κατόπιν αιτήματος που υποβλήθηκε στις 8 Ιουλίου 2015 από την Ελληνική Δημοκρατία στον Πρόεδρο του Συμβουλίου των Διοικητών του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕΜΣ) για τη χορήγηση στήριξης σταθερότητας με τη μορφή δανείου τριετούς περιόδου διαθεσιμότητας, το Συμβούλιο των Διοικητών του ΕΜΣ ζήτησε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε συνεννόηση με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, να συμφωνήσουν σε Μνημόνιο Συνεννόησης στο οποίο αναλύονται λεπτομερώς οι όροι μιας χρηματοδοτικής διευκόλυνσης που καλύπτει την περίοδο 2015-2018, σύμφωνα με το άρθρο 13 παράγραφος 3 της Συνθήκης ΕΜΣ, καθώς και σε πρόγραμμα μακροοικονομικής προσαρμογής για την Ελλάδα. Το πρόγραμμα καταρτίστηκε σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 7 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 472/2013. Στις 11 Αυγούστου 2015 τα εν λόγω θεσμικά όργανα και οργανισμοί κατέληξαν σε συμφωνία με την ελληνική κυβέρνηση, σε τεχνικό επίπεδο, σχετικά με ένα πρόγραμμα μακροοικονομικής προσαρμογής (το «πρόγραμμα»).

Κατόπιν προτάσεως της Επιτροπής, το Συμβούλιο εξέδωσε την εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2015/1411 περί εγκρίσεως του προγράμματος.

Σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 2 της απόφασης 2015/1411/ΕΕ, η Επιτροπή, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και, κατά περίπτωση, με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), διενήργησε δεύτερη επανεξέταση για να αξιολογήσει την πρόοδο της εφαρμογής των συμφωνηθέντων μέτρων, καθώς και την αποτελεσματικότητα και τις κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις τους. Η εν λόγω επανεξέταση είχε ως αποτέλεσμα την επικαιροποίηση του υφιστάμενου προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής, η οποία αντανακλά τα μέτρα που έλαβαν οι ελληνικές αρχές έως το τέλος του πρώτου τριμήνου του 2017.

Μετά από συζητήσεις μεταξύ των εκπροσώπων των εν λόγω θεσμικών οργάνων και της ελληνικής κυβέρνησης, σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 7 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 472/2013, και μετά τον καθορισμό των όρων που διέπουν το πρόγραμμα, η Επιτροπή ενέκρινε πρόταση εκτελεστικής απόφασης του Συμβουλίου για την τροποποίηση της εκτελεστικής απόφασης 2015/1411/ΕΕ περί εγκρίσεως του προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής της Ελλάδας βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 472/2013.

2017/0129 (NLE)

Πρόταση

EKTEΛΕΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την τροποποίηση της εκτελεστικής απόφασης 2015/1411/ΕΕ περί εγκρίσεως του προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής της Ελλάδας

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

Έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 472/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Μαΐου 2013, για την ενίσχυση της οικονομικής και δημοσιονομικής εποπτείας των κρατών μελών στη ζώνη του ευρώ τα οποία αντιμετωπίζουν ή απειλούνται από σοβαρές δυσκολίες αναφορικά με τη χρηματοοικονομική τους σταθερότητα 1 , και ιδίως το άρθρο 7 παράγραφος 5,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)Στις 16 Ιουλίου 2015, το Συμβούλιο των Διοικητών του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕΜΣ) κάλεσε την Επιτροπή, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), τον ΕΜΣ, τις ελληνικές αρχές και, κατά περίπτωση, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), να συμφωνήσουν επί ενός προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής για την Ελλάδα με τη μορφή δανείου. Το πρόγραμμα καταρτίστηκε σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 7 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 472/2013. Στις 11 Αυγούστου 2015 τα εν λόγω θεσμικά όργανα και οργανισμοί κατέληξαν σε συμφωνία με την ελληνική κυβέρνηση, σε τεχνικό επίπεδο, σχετικά με ένα πρόγραμμα μακροοικονομικής προσαρμογής (το «πρόγραμμα»). Κατόπιν προτάσεως της Επιτροπής, το πρόγραμμα εγκρίθηκε από το Συμβούλιο υπό τη μορφή εκτελεστικής απόφασης του Συμβουλίου( 2 ).

(2)Κατόπιν την εν λόγω συμφωνίας, η Ελλάδα θέσπισε μια συνολική δέσμη μέτρων πολιτικής τα οποία έπρεπε να εφαρμοστούν στο πλαίσιο τριετούς προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής του ΕΜΣ, που θα καλύπτει την περίοδο από το τρίτο τρίμηνο του 2015 έως το τρίτο τρίμηνο του 2018.

(3)Η συνολική δέσμη μέτρων πολιτικής, τα οποία επρόκειτο καθοριστούν σε μνημόνιο κατανόησης του ΕΜΣ για τους ειδικούς όρους της οικονομικής πολιτικής («μνημόνιο κατανόησης»), αποσκοπεί στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των χρηματοπιστωτικών αγορών, στην επαναφορά υγιών μακροοικονομικών μεγεθών, προκειμένου να δοθεί στην οικονομία η δυνατότητα να επανέλθει σε πορεία βιώσιμης ανάπτυξης. Διαρθρώνεται σε τέσσερις πυλώνες: αποκατάσταση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας, διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της ανάπτυξης, και εκσυγχρονισμός του κράτους και της δημόσιας διοίκησης.

(4)Μετά την ολοκλήρωση μιας πρώτης εξέτασης του προγράμματος και σύμφωνα με τη δήλωση της Ευρωομάδας, της 25 Μαΐου 2016, τη θετική αξιολόγηση από την Επιτροπή και την ΕΚΤ σχετικά με την υλοποίηση του προγράμματος και την έγκριση του ΕΜΣ, η Ελλάδα και η Επιτροπή εξ ονόματος του ΕΜΣ υπέγραψαν, στις 16 Ιουνίου 2016, Συμπληρωματικό Μνημόνιο Κατανόησης. Το Συμπληρωματικό Μνημόνιο Κατανόησης επικαιροποιεί τους όρους πολιτικής που καθορίζονται στο Μνημόνιο Κατανόησης, ώστε να αντικατοπτρίζεται η πρόοδος που επιτεύχθηκε όσον αφορά στην υλοποίηση του προγράμματος.

(5)Η Ευρωομάδα εξέτασε επίσης στις 25 Μαΐου 2016 τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. Συμφώνησε σε δέσμη μέτρων για το χρέος τα οποία θα εφαρμόζονται σταδιακά, στο βαθμό που απαιτείται ώστε να τηρείται το συμφωνηθέν επίπεδο αναφοράς για τις ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες (ήτοι τις δανειακές ανάγκες εξυπηρέτησης του χρέους). Συμφώνησε ότι η πρώτη δέσμη μέτρων θα μπορούσε να τεθεί σε εφαρμογή βραχυπρόθεσμα, δηλαδή μετά την περάτωση της πρώτης επανεξέτασης (αξιολόγησης) και έως το τέλος του προγράμματος. Στις 23 Ιανουαρίου 2017, τα Συμβούλια των Διευθυντών του ΕΜΣ και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας ενέκριναν τους κανόνες εφαρμογής των βραχυπρόθεσμων μέτρων ελάφρυνσης του χρέους για την Ελλάδα, η εφαρμογή των οποίων έχει αρχίσει. Η Ευρωομάδα της 25ης Μαΐου 2016 συμφώνησε επίσης ότι μετά την επιτυχή εφαρμογή του προγράμματος μέχρι τα μέσα του 2018, η Ευρωομάδα προσδοκούσε την εφαρμογή πιθανής δεύτερης δέσμης μέτρων, εφόσον απαιτείται για την επίτευξη των συμφωνημένων κριτηρίων αναφοράς ως προς τη βιωσιμότητα του χρέους.

(6)Στις 25 Μαΐου 2016, η Ευρωομάδα εξέφρασε ικανοποίηση για την πρόθεση της διοίκησης του ΔΝΤ να συστήσει στο Εκτελεστικό Συμβούλιο του Ταμείου να εγκρίνει συμφωνία χρηματοδότησης για την Ελλάδα. Η Ευρωομάδα επιβεβαίωσε τη θέση αυτή στις 5 Δεκεμβρίου 2016 και υπογράμμισε επίσης την ανάγκη για κοινές προαπαιτούμενες ενέργειες (προαπαιτούμενα), που θα έχουν συμφωνηθεί μεταξύ όλων των θεσμικών οργάνων και της Ελλάδας 3 . Στις 5 Δεκεμβρίου 2016, η Ευρωομάδα ζήτησε επίσης από τα θεσμικά όργανα και την Ελλάδα την ταχεία επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, προκειμένου να καταλήξουν σε συμφωνία σε υπηρεσιακό επίπεδο (το συντομότερο δυνατόν, με βάση κοινές προϋποθέσεις) και ανέθεσε στην ομάδα εργασίας της Ευρωομάδας να αξιολογήσει την εν λόγω συμφωνία σε υπηρεσιακό επίπεδο. Οι εν λόγω προϋποθέσεις περιλαμβάνουν την έγκριση εκ των προτέρων νομοθετημένης δέσμης δημοσιονομικών μέτρων για τη διευκόλυνση της διασφάλισης πρωτογενούς πλεονάσματος της τάξης του 3,5 % του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα.

(7)Η ελληνική οικονομία εμφανίζει υψηλό βαθμό ανθεκτικότητας στις συνθήκες αυξημένης αβεβαιότητας και στην επιβολή ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων, με το ΑΕΠ να έχει συρρικνωθεί μόνο κατά 0,2 % το 2015. Το 2016, η ελληνική οικονομία παρέμεινε στάσιμη, καθώς η διαφαινόμενη άνοδος στην ιδιωτική κατανάλωση αντισταθμίστηκε από μείωση της δημόσιας κατανάλωσης και των καθαρών εξαγωγών. Σύμφωνα με τις εαρινές προβλέψεις της Επιτροπής του 2017, η ελληνική οικονομία αναμένεται να εμφανίσει ρυθμούς ανάπτυξης 2,1 % και 2,5 % το 2017 και το 2018, αντίστοιχα, χάρη στη βελτίωση του οικονομικού κλίματος η οποία ευνοεί τις επενδύσεις και τη κατανάλωση.

(8)Στο πλαίσιο των προβλέψεων αυτών, ο δείκτης χρέους προς το ΑΕΠ θα ανέλθει σε 179,0 % το 2016, 178,8 % το 2017, 174,6 % το 2018 και 165,2 % το 2019. Συνεπώς, ο δείκτης χρέους προς το ΑΕΠ θα κινηθεί πτωτικά από το 2017. Η Ελλάδα πέτυχε πρωτογενή πλεονάσματα 0,5 % του ΑΕΠ το 2015 και 4,2 % του ΑΕΠ το 2016, υπερβαίνοντας τους στόχους του -0,25 % και 0,5 % του ΑΕΠ, αντίστοιχα, βάσει του προγράμματός της. Οι αρχές θα ακολουθήσουν δημοσιονομική πορεία βασισμένη στην επίτευξη στόχων πρωτογενούς πλεονάσματος 1,75% του ΑΕΠ το 2017, και 3,5% του ΑΕΠ το 2018 και μεσοπρόθεσμα. Η πορεία των δημοσιονομικών στόχων είναι σύμφωνη με τους αναμενόμενους ρυθμούς ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, καθώς αυτή ανακάμπτει από τη βαθύτερη ύφεσή της στα χρονικά.

(9)Σύμφωνα με τις επικαιροποιημένες προβλέψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής και τα αποτελέσματα της δεύτερης ανασκόπησης που πραγματοποιήθηκε από την Επιτροπή, σε συνεργασία με την ΕΚΤ και, κατά περίπτωση, με το ΔΝΤ, θα πρέπει να γίνει επικαιροποίηση του υφιστάμενου προγράμματος, ώστε να αποτυπώνονται οι μεταρρυθμίσεις που έχουν αναληφθεί από τις ελληνικές αρχές μέχρι το τέλος του πρώτου τριμήνου του 2017. Σε αυτή τη βάση, οι επικαιροποιημένες προβλέψεις θα πρέπει να σκιαγραφούν το φάσμα των πολιτικών που απαιτούνται για την επιτυχή υλοποίηση του προγράμματος στο μέλλον, προκειμένου να επανέλθει η ελληνική οικονομία σε βιώσιμη ανάπτυξη. Είναι, ως εκ τούτου, σκόπιμο να τροποποιηθεί η εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2015/1411 του Συμβουλίου.

(10)Κάθε μορφή χρηματοδοτικής συνδρομής που λαμβάνει η Ελλάδα με στόχο να βοηθηθεί στην εφαρμογή των πολιτικών στο πλαίσιο του προγράμματός της θα πρέπει να είναι σύμφωνη με τις νομικές απαιτήσεις και τις πολιτικές της Ένωσης, ιδίως με το ενωσιακό πλαίσιο οικονομικής διακυβέρνησης και τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων. Στον βαθμό που οποιαδήποτε από τα μέτρα που προβλέπονται στο πρόγραμμα μακροοικονομικής προσαρμογής περιορίζει την άσκηση των δικαιωμάτων και ελευθεριών που αναγνωρίζονται από τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, οι σχετικοί περιορισμοί θα πρέπει να συνάδουν με το άρθρο 52 παράγραφος 1 του Χάρτη. Οι παρεμβάσεις για τη στήριξη χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων θα πρέπει να διενεργούνται σύμφωνα με τους κανόνες ανταγωνισμού της Ένωσης. Η Επιτροπή θα πρέπει να διασφαλίζει ότι οιαδήποτε μέτρα καθορίζονται σε Μνημόνιο Συνεννόησης στο πλαίσιο αιτούμενης χρηματοδοτικής συνδρομής του ΕΜΣ είναι πλήρως σύμφωνα με την παρούσα απόφαση,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Το άρθρο 2 της εκτελεστικής απόφασης (ΕΕ) 2015/1411 του Συμβουλίου αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

1.Η Ελλάδα επιδιώκει τη δημοσιονομική εξυγίανση με υψηλής ποιότητας μόνιμα μέτρα, ελαχιστοποιώντας ταυτόχρονα τις επιπτώσεις για τα μειονεκτούντα άτομα. Οι ελληνικές αρχές δεσμεύονται να διασφαλίζουν τον βιώσιμο χαρακτήρα των δημόσιων οικονομικών και να επιτυγχάνουν σημαντικά και βιώσιμα πρωτογενή πλεονάσματα μεσοπρόθεσμα, τα οποία θα μειώνουν σταθερά τον δείκτη χρέους προς το ΑΕΠ. Η Ελλάδα θα ακολουθήσει δημοσιονομική πορεία βασισμένη στην επίτευξη στόχων πρωτογενούς πλεονάσματος 1,75% του ΑΕΠ το 2017 και 3,5% του ΑΕΠ το 2018 και μεσοπρόθεσμα. Οι αρχές δεσμεύονται να λάβουν περαιτέρω διαρθρωτικά μέτρα ύψους 0,3 % του ΑΕΠ έως το 2018, προκειμένου να διασφαλιστεί η επιδιωκόμενη πορεία ως προς τα πρωτογενή πλεονάσματα. Τα μέτρα για την επίτευξη αυτών των στόχων του πρωτογενούς πλεονάσματος, και τα οποία συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο της δεύτερης επανεξέτασης του προγράμματος, περιλαμβάνουν: τον εξορθολογισμό των κοινωνικών παροχών και την κατάργηση των φορολογικών δαπανών με βάση τις συστάσεις της έκθεσης της Παγκόσμιας Τράπεζας για την επανεξέταση του συστήματος κοινωνικής πρόνοιας· τον εξορθολογισμό των δαπανών ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης μέσω της διεύρυνσης του πεδίου εφαρμογής του πλαισίου κλειστού προϋπολογισμού και της περικοπή των ανώτατων ορίων αυτόματων επιστροφών (claw-back ceilings)· την επιβολή φόρου στις βραχυπρόθεσμες μισθώσεις τουριστικών καταλυμάτων· και τον εξορθολογισμό ορισμένων κινήτρων επιδόσεων και επιδομάτων στον δημόσιο τομέα.

2.Για τη στήριξη της επανεξισορρόπησης του προϋπολογισμού προς την κατεύθυνση περισσότερο φιλικών προς την ανάπτυξη και διανεμητικά δίκαιων πολιτικών, διασφαλίζοντας παράλληλα την τήρηση των μεσοπρόθεσμων δημοσιονομικών στόχων, οι αρχές νομοθετούν τις ακόλουθες δράσεις:

i.μεσοπρόθεσμη δημοσιονομική στρατηγική για την περίοδο 2018-2021 με βάση τους συμφωνημένους μεσοπρόθεσμους στόχους, οι οποίοι θα πρέπει να επιτευχθούν χωρίς επιζήμια για την ανάπτυξη μέτρα·

iiμεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος που θα αποφέρει καθαρές οικονομίες της τάξης του 1 % του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα και μεταρρύθμιση του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων που πρέπει να εφαρμοστεί και θα αποφέρει καθαρή εξοικονόμηση πόρων της τάξης του 1 % του ΑΕΠ το 2020 και σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα·

iiiδέσμη φορολογικών μέτρων φιλικών προς την ανάπτυξη που αντιστοιχούν, σε καθαρούς όρους, στα έσοδα από την μεταρρύθμιση του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων, που θα περιλαμβάνει: i) μείωση των συντελεστών του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων και της εισφοράς αλληλεγγύης με μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό αντίκτυπο 0,8 % του ΑΕΠ· ii) τη μείωση των συντελεστών φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων, με μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό αντίκτυπο 0,1 % του ΑΕΠ, και iii) μείωση του φόρου ακίνητης περιουσίας (ΕΝΦΙΑ) με επίπτωση 0,1 % του ΑΕΠ·

ivστοχοθετημένη δέσμη δαπανών που αντιστοιχούν, σε καθαρούς όρους, στο προϊόν της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος, και περιλαμβάνει: i) αύξηση των δαπανών για στοχοθετημένες κοινωνικές παροχές (επίδομα στέγασης· παροχές για τα παιδιά· σχολικά γεύματα· νηπιακή εκπαίδευση και μέριμνα/προσχολική εκπαίδευση· μείωση της συμμετοχής στην ιατροφαρμακευτική δαπάνη εξαρτώμενη από το εισόδημα του ασφαλισμένου) με επίπτωση 0,7 % του ΑΕΠ, ii) επενδύσεις σε υψηλής ποιότητας δημόσιες υποδομές ύψους 0,15 % του ΑΕΠ, και iii) ενεργητικές πολιτικές στην αγορά εργασίας της τάξης του 0,15 % του ΑΕΠ·

vτα μέτρα για τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων θα εφαρμοστούν το 2019 εάν, με βάση μια προοπτική αξιολόγηση στο πλαίσιο της τελικής αξιολόγησης του προγράμματος, χρειαστεί εμπροσθοβαρής εφαρμογή προκειμένου να επιτευχθεί ο συμφωνηθείς ο δημοσιονομικός στόχος πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5 % του ΑΕΠ το 2019, χωρίς επιζήμια για την ανάπτυξη μέτρα·

viτα επεκτατικά μέτρα θα τεθούν σε εφαρμογή από το 2019, υπό την προϋπόθεση αξιολόγησης και συμφωνίας κατά την τελική επανεξέταση του προγράμματος, βάσει διαφανούς διαδικασίας, μαζί με το ποσό που θα είναι διαθέσιμο σύμφωνα με την προβλεπόμενη από τα θεσμικά όργανα υπέρβαση σε σχέση με τους συμφωνηθέντες μεσοπρόθεσμους στόχους, προκειμένου να διασφαλιστεί η επίτευξη των στόχων αυτών.

3.Οι αρχές συμπληρώνουν το πλαίσιο που είναι αναγκαίο για την πλήρη υλοποίηση της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων και για την αποτελεσματική της λειτουργία. Λαμβάνουν περαιτέρω μέτρα για τη βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης, συμπεριλαμβανομένης της νομοθεσίας για την προώθηση και τη διευκόλυνση της χρήσης ηλεκτρονικών πληρωμών. Μέτρα για την ενίσχυση της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής τα οποία, μεταξύ άλλων, αποσκοπούν στη βελτίωση του μοντέλου συνεργασίας μεταξύ των δικαστικών και των φορολογικών διοικήσεων.

4.Οι αρχές λαμβάνουν μέτρα για την περαιτέρω ενίσχυση της διαδικασίας του προϋπολογισμού και της διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών. Διασφαλίζουν ότι η εθνική νομοθεσία είναι πλήρως ευθυγραμμισμένη με τη Συνθήκη για τη Σταθερότητα, τον Συντονισμό και τη Διακυβέρνηση στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση (Δημοσιονομικό Σύμφωνο). Οι αρχές παρουσιάζουν επίσης ένα μεσοπρόθεσμο σχέδιο δράσης προκειμένου να διασφαλίσουν ότι οι πληρωμές διενεργούνται σύμφωνα με την οδηγία 2011/7/ΕΕ της 16 Φεβρουαρίου 2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την καταπολέμηση των καθυστερήσεων πληρωμών στις εμπορικές συναλλαγές 4 . Ενισχύουν το πλαίσιο των δημοσίων συμβάσεων, συμπεριλαμβανομένης της προώθησης του συστήματος των κεντρικών προμηθειών.

5.Οι αρχές εφαρμόζουν πλήρως τις νέες νομοθετικές διατάξεις για τη διεξοδική αναμόρφωση του συνταξιοδοτικού συστήματος το 2016. Για τον εξορθολογισμό των δημόσιων δαπανών για την υγεία, οι αρχές λαμβάνουν διαρθρωτικά μέτρα με στόχο την αύξηση της απόδοσης, συμπεριλαμβανομένου κλειστού προϋπολογισμού (ανώτατα όρια αυτόματων επιστροφών) για την υπαγωγή στοιχείων που δεν περιλαμβάνονταν προηγουμένως στις αυτόματες επιστροφές (clawback). Τα κράτη μέλη δημοσιεύουν επικαιροποιημένο δελτίο τιμών προκειμένου να μειωθούν οι τιμές των φαρμάκων, επικαιροποιούν και δημοσιεύουν σε τακτική βάση θετικούς και αρνητικούς καταλόγους και να λαμβάνουν περαιτέρω μέτρα για τη βελτίωση της διείσδυσης των γενόσημων.

6.Οι αρχές εξασφαλίζουν την ομαλή ανάπτυξη και εφαρμογή του νέου συστήματος Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης. Προβαίνουν σε μείζονα μεταρρύθμιση του συστήματος κοινωνικής πρόνοιας, με βάση τις σχετικές συστάσεις από την ανασκόπηση των συστημάτων κοινωνικής πρόνοιας εκ μέρους της Παγκόσμιας Τράπεζας. Η εν λόγω μεταρρύθμιση αποσκοπεί στον εξορθολογισμό του συστήματος και την καλύτερη στόχευση στις ανάγκες των πλέον ευάλωτων, συμπεριλαμβανόμενης της ανακατεύθυνσης των πόρων, για τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης του νέου συστήματος Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης.

7.Για τη διαφύλαξη της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, οι αρχές δημοσιεύουν ένα χάρτη πορείας για τη χαλάρωση των κεφαλαιακών ελέγχων, αποφεύγοντας τις αδικαιολόγητες καθυστερήσεις, χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Αξιολογούν και αντιμετωπίζουν τα εμπόδια για τη δευτερογενή αγορά για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια που επισημαίνονται στην έκθεση σχετικά με την επανεξέταση της εφαρμογής του νόμου 4354/2015, προκειμένου να καταστεί αποτελεσματικότερη η διαδικασία αδειοδότησης για διαχειριστές των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Οι αρχές καθιερώνουν ένα σύστημα εξωδικαστικής ρύθμισης για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και διασφαλίζουν την απρόσκοπτη εφαρμογή του, επιτρέποντας τόσο σε μεγάλους όσο και σε μικρότερους οφειλέτες με οφειλή που υπερβαίνει ένα ελάχιστο κατώτατο όριο να ενταχθούν στον εν λόγω μηχανισμό, και υποβάλλοντας όλα τα στοιχεία του χρέους, περιλαμβανομένων του ιδιωτικού και δημοσίου χρέους, με εξαίρεση τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης και τους παρακρατούμενους φόρους, στον μηχανισμό αναδιάρθρωσης του χρέους. Οι αρχές εκσυγχρονίζουν επίσης το πλαίσιο αφερεγγυότητας των επιχειρήσεων και εξασφαλίζουν την αποτελεσματική εφαρμογή του, με ειδική έμφαση στο ρόλο των συνδίκων πτωχεύσεως. Αναθεωρούν τις διατάξεις του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, προκειμένου να τις ευθυγραμμίσουν με τις ενωσιακές βέλτιστες πρακτικές.

8.Για την προώθηση της ανάπτυξης, της ανταγωνιστικότητας και των επενδύσεων, οι αρχές συνεχίζουν να σχεδιάζουν και να υλοποιούν ευρύ φάσμα μεταρρυθμίσεων στις αγορές προϊόντων οι οποίες αποσκοπούν στην επίτευξη ενωσιακών βέλτιστων πρακτικών. Οι μεταρρυθμίσεις περιλαμβάνουν: περαιτέρω εφαρμογή των συστάσεων της εργαλειοθήκης του ΟΟΣΑ για την εξάλειψη των εμποδίων στον ανταγωνισμό σε ένα ευρύ φάσμα τομέων· μεταρρυθμίσεις για την απελευθέρωση της αδειοδότησης των επενδύσεων και τη μείωση του διοικητικού φόρτου που συνεπάγεται η έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας· περαιτέρω μέτρα για την ελευθέρωση των νομοθετικά κατοχυρωμένων επαγγελμάτων· μεταρρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό του πλαισίου για τη χρήση της γης, συμπεριλαμβανομένου του χωροταξικού σχεδιασμού και του κτηματολογίου· και μέτρα για τη βελτίωση της λειτουργίας των τομέων της ύδρευσης και των μεταφορών.

9.Όσον αφορά τις αγορές εργασίας, η Ελλάδα θεσπίζει νομοθεσία για να διευκρινιστεί ότι οι μεταρρυθμίσεις στις συλλογικές διαπραγματεύσεις του 2011 θα παραταθούν μέχρι το τέλος του προγράμματος. Οι αρχές αντικαθιστούν τα τρέχοντα διοικητικά πλαίσια για τις ομαδικές απολύσεις με μια διαδικασία ειδοποίησης όχι μεγαλύτερης των τριών μηνών, η οποία δεν συνεπάγεται εκ των προτέρων έγκριση, και τροποποιούν τη νομοθεσία σχετικά με τις εργατικές κινητοποιήσεις. Λαμβάνουν επίσης περαιτέρω μέτρα για την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας, ενισχύουν την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, και υλοποιούν τριετές σχέδιο δράσης για την εκπαίδευση.

10.Οι αρχές συνεχίζουν την εφαρμογή ευρείας κλίμακας μεταρρυθμίσεων στις αγορές ενέργειας, προκειμένου να ευθυγραμμιστούν με τη νομοθεσία και τις πολιτικές της Ένωσης, να τις καταστήσουν πιο σύγχρονες και ανταγωνιστικές, να μειωθούν οι μονοπωλιακές πρόσοδοι και οι ανεπάρκειες, να προωθηθεί η καινοτομία, να δημιουργηθούν ευνοϊκές συνθήκες για την ευρύτερη υιοθέτηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και του φυσικού αερίου και να διασφαλιστεί η μετακύλιση στους καταναλωτές των οφελών που θα προκύψουν από όλες αυτές τις αλλαγές. Στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, προκειμένου να ευθυγραμμιστεί το μερίδιο αγοράς του κατεστημένου φορέα με τους συμφωνηθέντες στόχους, οι αρχές συνεχίζουν την εκτέλεση των πλειστηριασμών ηλεκτρικής ενέργειας και να προτείνουν διαρθρωτικά μέτρα άνευ όρων για την εκχώρηση ενός μέρους της δυναμικότητας παραγωγής του κατεστημένου φορέα, σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής 5 . Οι αρχές συνεχίζουν επίσης τη διαδικασία που θα οδηγήσει στον πλήρη ιδιοκτησιακό διαχωρισμό του διαχειριστή συστήματος μεταφοράς από τον κατεστημένο φορέα, συνεχίζουν την υλοποίηση της μεταρρύθμισης των κινήτρων για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και εξασφαλίζουν την έγκαιρη υλοποίηση άλλων μεταρρυθμίσεων στην αγορά. Στην αγορά αερίου, η συνεχιζόμενη εφαρμογή των υφιστάμενων μεταρρυθμίσεων οδηγεί, μεταξύ άλλων, στην πλήρη δυνατότητα αλλαγής προμηθευτή για όλους τους καταναλωτές έως το 2018, όπως έχει προγραμματιστεί. Οι αρχές λαμβάνουν περαιτέρω μέτρα για την άρση των εναπομενόντων εμποδίων στον αποτελεσματικό ανταγωνισμό στις αγορές χονδρικής και λιανικής πώλησης φυσικού αερίου, και την προώθηση των διασυνδέσεων, καθώς και τη διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού.

11.Οι αρχές καταρτίζουν φιλόδοξο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων, καθώς και πολιτικές για τη στήριξη των επενδύσεων. Οι αρχές δεσμεύονται να διευκολύνουν τη διαδικασία ιδιωτικοποίησης και να ολοκληρώσουν όλεςo-payment τις απαιτούμενες κρατικές δράσεις που θα επιτρέπουν την επιτυχή διενέργεια των διαγωνισμών. Ως προς αυτό, οι αρχές ολοκληρώνουν όλες τις δράσεις που απαιτούνται βάσει των συμφωνηθέντων σε τριμηνιαία βάση μεταξύ του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου («ΤΑΙΠΕΔ»), των θεσμικών οργάνων και οργανισμών και της κυβέρνησης. Ο κατάλογος κρατικών δράσεων σε εκκρεμότητα έχει εγκριθεί από το διοικητικό συμβούλιο του ΤΑΙΠΕΔ. Μετά τη σύσταση της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας (ΕΕΣΠ), η οποία κατέχει σημαντικής αξίας περιουσιακά στοιχεία της Ελλάδας, οι αρχές εξασφαλίζουν ότι η διαχείριση και οι εσωτερικοί κανόνες της ΕΕΣΠ συμμορφώνεται με τα διεθνή πρότυπα και τις βέλτιστες πρακτικές, καθώς και τις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ σχετικά με τη διακυβέρνηση των κρατικών επιχειρήσεων. Πρωταρχικός στόχος της ΕΕΣΠ είναι να διαχειρίζεται ελληνικά περιουσιακά στοιχεία σημαντικής αξίας, να προστατεύει, να δημιουργεί και εν τέλει να μεγιστοποιεί την αξία τους την οποία ρευστοποιεί με ιδιωτικοποιήσεις και άλλα μέσα.

12.Ένα σύγχρονο κράτος και μια σύγχρονη δημόσια διοίκηση εξακολουθούν να αποτελούν βασική προτεραιότητα του προγράμματος. Οι αρχές πρέπει να αποδίδουν ιδιαίτερη προσοχή στην εφαρμογή των μέτρων που έχουν ήδη ληφθεί στο πλαίσιο του προγράμματος για την ενίσχυση της αποδοτικότητας του δημόσιου τομέα κατά την παροχή ουσιωδών δημόσιων αγαθών και υπηρεσιών, με ιδιαίτερη αναφορά στις προσλήψεις και αποπολιτικοποίηση των διευθυντών, την αξιολόγηση των επιδόσεων και την κινητικότητα. Λαμβάνονται μέτρα για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του δικαστικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένης της εφαρμογής των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών και για την αναβάθμιση της καταπολέμησης της διαφθοράς. Η θεσμική και λειτουργική ανεξαρτησία βασικών θεσμών, η φορολογική διοίκηση και η στατιστική υπηρεσία (ΕΛΣΤΑΤ), πρέπει να ενισχυθεί με την περαιτέρω εφαρμογή των θεσπισμένων μεταρρυθμίσεων.»

Άρθρο 2

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στην Ελληνική Δημοκρατία.

Βρυξέλλες,

(1)    ΕΕ L 140 της 27.5.2013, σ. 1

(2)    Εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2015/1411 του Συμβουλίου, της 19ης Αυγούστου 2015, περί εγκρίσεως του προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής της Ελλάδας (ΕΕ L 219 της 20.8.2015, σ. 12).

(3)     http://www.consilium.europa.eu/en/press/press-releases/2016/12/05-eurogroup-statement-greece/

(4)    ΕΕ L 48 της 23.2.2011, σ. 1.

(5)    Αποφάσεις C(2008) 824 τελικό και C(2009) 6244 τελικό, οι οποίες έγιναν δεκτές από τις αποφάσεις του Γενικού Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 15ης Δεκεμβρίου 2016, T-169/08 RENV και T-421/09 RENV, αντιστοίχως.