Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52014IP0131

    Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 25ης Φεβρουαρίου 2014 σχετικά με τη βελτίωση των φυτών: ποιες δυνατότητες υπάρχουν για βελτίωση της ποιότητας και μεγαλύτερη απόδοση; (2013/2099(INI))

    ΕΕ C 285 της 29.8.2017, p. 47–51 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

    29.8.2017   

    EL

    Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

    C 285/47


    P7_TA(2014)0131

    Βελτίωση των φυτών

    Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 25ης Φεβρουαρίου 2014 σχετικά με τη βελτίωση των φυτών: ποιες δυνατότητες υπάρχουν για βελτίωση της ποιότητας και μεγαλύτερη απόδοση; (2013/2099(INI))

    (2017/C 285/06)

    Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

    έχοντας υπόψη την έκθεση του Οργανισμού Επισιτισμού και Γεωργίας (FAO) των Ηνωμένων Εθνών του 2009, με θέμα «Η παγκόσμια σίτιση το 2050»,

    έχοντας υπόψη τη διεθνή σύμβαση για την προστασία των νέων ποικιλιών φυτών (σύμβαση UPOV),

    έχοντας υπόψη τη διεθνή συνθήκη του FAO σχετικά με τους φυτογενετικούς πόρους για τη διατροφή και τη γεωργία,

    έχοντας υπόψη την έκθεση του Απριλίου 2013 με τίτλο «Προσεγγίζοντας τα 9 δισεκατομμύρια- Μπορεί η Ευρώπη να αφήσει ανεκμετάλλευτες τις δυνατότητες που προσφέρουν οι γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες» του Ivar Virgin/Περιβαλλοντικό Ινστιτούτο της Στοκχόλμης, Timbro,

    έχοντας υπόψη την έκθεση του 1993 του Οργανισμού Επισιτισμού και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO) με τίτλο «Αποκομίζοντας οφέλη από την ποικιλότητα της φύσης»,

    έχοντας υπόψη τον ιστότοπο της Παγκόσμιας Τράπεζας Σπόρων Σβάλμπαρντ (1),

    έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 27ης Μαρτίου 2001 με τίτλο «Σχέδιο δράσης για τη βιοποικιλότητα: Διατήρηση των Φυσικών Πόρων» (COM(2001)0162),

    έχοντας υπόψη τον κανονισμό (EΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 22ας Σεπτεμβρίου 2003 για τα γενετικώς τροποποιημένα τρόφιμα και ζωοτροφές (2),

    έχοντας υπόψη τις οδηγίες του Συμβουλίου 2002/53/ΕΚ της 13ης Ιουνίου 2002, περί του κοινού καταλόγου ποικιλιών καλλιεργούμενων φυτικών ειδών (3) και 2002/55/ΕΚ της 13ης Ιουνίου 2002 περί εμπορίας σπόρων προς σπορά κηπευτικών (4),

    έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1830/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 22ας Σεπτεμβρίου 2003 σχετικά με την ιχνηλασιμότητα και την επισήμανση γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών και την ιχνηλασιμότητα τροφίμων και ζωοτροφών που παράγονται από γενετικώς τροποποιημένους οργανισμούς, και για την τροποποίηση της οδηγίας 2001/18/ΕΚ (5),

    έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 2100/94 του Συμβουλίου της 27ης Ιουλίου 1994 για τα κοινοτικά δικαιώματα επί φυτικών ποικιλιών (6),

    έχοντας υπόψη το υπόμνημα του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών με τίτλο «Το δικαίωμα στην τροφή- Πολιτικές για τους σπόρους και το δικαίωμα στην τροφή: ενίσχυση της αγροβιοποικιλότητας και ενθάρρυνση της καινοτομίας», (A/64/170, Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, 2009),

    έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της Διεθνούς αξιολόγησης της γεωργικής γνώσης, επιστήμης και τεχνολογίας για την ανάπτυξη (IAASTD), μιας διακυβερνητικής διαδικασίας που στηρίζεται από τον FAO, το Παγκόσμιο Περιβαλλοντικό Ταμείο (GEF), το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών (UNDP), το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το περιβάλλον (UNEP), την UNESCO, την Παγκόσμια Τράπεζα και τον ΠΟΥ,

    έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

    έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου (A7-0044/2014),

    Α.

    εκτιμώντας ότι στόχος της παρούσας έκθεσης της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου είναι η έναρξη ενός διεξοδικού διαλόγου και διερεύνησης της συνολικής κατάστασης όσον αφορά την βελτίωση των φυτών στον γεωργικό τομέα τόσο στην Ευρώπη όσο και παγκοσμίως·

    Β.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τομέας βελτίωσης των φυτών είναι θεμελιώδους σημασίας όσον αφορά την παραγωγικότητα, την ποικιλομορφία, την υγεία και την ποιότητα της γεωργίας, της φυτοκομίας, της παραγωγής τροφίμων και ζωοτροφών και του περιβάλλοντος·

    Γ.

    εκτιμώντας ότι, σύμφωνα με εκθέσεις κυρίως του Οργανισμού Επισιτισμού και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών και του ΠΟΥ, καθώς και της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή των Ηνωμένων Εθνών, ο παγκόσμιος πληθυσμός αναμένεται να αυξηθεί από τα 7 δισεκατομμύρια που είναι σήμερα στα περίπου 9 δισεκατομμύρια μεταξύ 2040 και 2050· υπάρχει δε η πιθανότητα να φθάσει και τα 10-11 δισεκατομμύρια·

    Δ.

    εκτιμώντας ότι η εν λόγω αύξηση του πληθυσμού θα συνεπάγεται εξαιρετικές πιέσεις στη γεωργία, κυρίως όσον αφορά την αύξηση της παραγωγικότητας που θα χρειασθεί ώστε να καλυφθεί η σημαντική αύξηση της ζήτησης για τρόφιμα, και ότι σύμφωνα με εκτιμήσεις του FAO, η επισιτιστική ασφάλεια θα πρέπει να αυξηθεί κατά 70 % τα επόμενα 30-40 έτη·

    Ε.

    εκτιμώντας ότι, λόγω του ότι το ποσοστό σπατάλης των τροφίμων που παράγονται στην ΕΕ κυμαίνεται μεταξύ 30 % και 50 %, με έναν μέσο όρο που ανέρχεται στο 30 % σε παγκόσμιο επίπεδο, μεγάλο μέρος της αυξημένης επισιτιστικής ασφάλειας που απαιτείται μπορεί να καλυφθεί μέσω καλύτερων, πιο αποτελεσματικών και βιώσιμων πρακτικών παραγωγής τροφίμων στις ανεπτυγμένες χώρες σε συνδυασμό με βελτιωμένα συστήματα αποθήκευσης και διανομής τροφίμων στις αναπτυσσόμενες χώρες·

    ΣΤ.

    εκτιμώντας, ωστόσο, ότι το πρόβλημα εξακολουθεί να υφίσταται σχετικά με το πώς θα μπορέσουν οι πληθυσμοί στα διάφορα μέρη του κόσμου να εξασφαλίσουν τη σίτισή τους εφόσον οι αρόσιμες γαίες μειώνονται λόγω της ακατάλληλης χρήσης της γης, συμπεριλαμβανομένων των ανεπαρκών γεωργικών πρακτικών, ένα πρόβλημα που έχει οξυνθεί από την κλιματική αλλαγή, και ότι οι δυνατότητες για την αύξηση των αρόσιμων γαιών είναι εξαιρετικά περιορισμένες, δεδομένου ότι στα περισσότερα μέρη του κόσμου θεωρείται παντελώς μη ρεαλιστική η αξιοποίηση νέων αρόσιμων γαιών·

    Ζ.

    εκτιμώντας ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις του FAO, θα μπορούσε να επιτευχθεί αύξηση της γεωργικής παραγωγής κατά 10 % περίπου με την καλλιέργεια νέων αρόσιμων γαιών, πράγμα που σημαίνει ότι περίπου το 90 % θα πρέπει να εξασφαλισθεί μέσω αύξησης της απόδοσης από την καλλιέργεια των υφιστάμενων γεωργικών γαιών, και ότι τα προϊόντα θα πρέπει να διατηρήσουν την υψηλή τους ποιότητα·

    Η.

    εκτιμώντας ότι η υπερεκμετάλλευση των γεωργικών γαιών μπορεί να επιφέρει εξάντληση του εδάφους και στη χειρότερη περίπτωση διάβρωση και ερημοποίηση· εκτιμώντας ότι το ίδιο ισχύει για τις δασικές εκτάσεις, διότι η μετατροπή δασικών εκτάσεων σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις θα είχε τέτοιο σοβαρό αντίκτυπο στο κλίμα, την διαχείριση των υδάτων και στην βιοποικιλότητα ώστε να αποτελεί αδιανόητη επιλογή για την αύξηση της παραγωγής τροφίμων·

    Θ.

    εκτιμώντας ότι, παράλληλα με την μείωση της έκτασης της αγροτικής γης, η γεωργική παραγωγή έχει παραμείνει στάσιμη, ενώ έχουν επισημανθεί ανησυχητικές τάσεις, συμπεριλαμβανόμενης της πτώσης της παραγωγικότητας, που θα έχουν σοβαρές αρνητικές συνέπειες στην γεωργία στο μέλλον και στις ανάγκες για τροφή του πληθυσμού·

    Ι.

    εκτιμώντας ότι η παραγωγή τροφίμων δεν εξαρτάται μόνο από την ύπαρξη επαρκών γεωργικών εκτάσεων αλλά και από παράγοντες όπως το κλίμα, οι υδάτινοι πόροι, η ενέργεια και η πρόσβαση σε θρεπτικά στοιχεία· εκτιμώντας ότι μελλοντικά αυτοί οι βασικοί πόροι θα είναι πιο περιορισμένοι, και αυτή η έλλειψη πόρων είναι πιθανό να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην αυξημένη ζήτηση για χρήση αρόσιμης γης, στην παραγωγή και στη βιωσιμότητα·

    ΙΑ.

    εκτιμώντας ότι αναμένεται να συνεχιστούν και στο μέλλον μεγάλες αλλαγές στο κλίμα· ότι για την Ευρώπη αυτό σημαίνει σημαντικά ξηρότερο κλίμα στις νότιες περιφέρειες, οι οποίες είναι περιοχές με τεράστια σημασία για την παραγωγή οπωροκηπευτικών· ότι εν τω μεταξύ στην κεντρική και στην βόρεια Ευρώπη αναμένονται ηπιότεροι χειμώνες και καλοκαίρια με αξιοσημείωτα περισσότερες βροχοπτώσεις από ό,τι σήμερα· ότι οι συνέπειες θα είναι κατά πάσα πιθανότητα μεταξύ άλλων η αύξηση των ασθενειών των φυτών και των ζώων και η ανάγκη για νέες καλλιεργητικές τεχνικές·

    ΙΒ.

    εκτιμώντας ότι αναμφίβολα η ευρωπαϊκή γεωργία θα πρέπει να αντιμετωπίσει τεράστιες προκλήσεις, και ότι με πιο ακραίες καιρικές συνθήκες, όπως ξηρασίες, πλημμύρες και άλλες φυσικές καταστροφές, η γεωργία θα πρέπει να προσαρμοσθεί για να προστατεύσει την παραγωγή· ότι τα είδη που καλλιεργούνται σήμερα δεν μπορούν να παραμείνουν τα ίδια στο μέλλον εάν θέλουμε να ανταποκριθούμε στις αυξανόμενες επισιτιστικές ανάγκες·

    ΙΓ.

    εκτιμώντας ότι η χρονική περίοδος προστασίας των δικαιωμάτων επί ποικιλιών για τα φυτά εκείνα για τα οποία απαιτείται μεγαλύτερη περίοδος ανάπτυξης πριν από την εμπορική τους διάθεση δεν επαρκεί για την ενθάρρυνση των εμπορικών επενδύσεων στην έρευνα και την ανάπτυξή τους·

    1.

    τονίζει ότι, προκειμένου να ανταποκριθούμε στις επικείμενες προκλήσεις όπως οι μελλοντικές ανάγκες για επισιτιστική ασφάλεια και η κλιματική αλλαγή, είναι εξαιρετικά σημαντικό ο τομέας βελτίωσης των φυτών να λειτουργεί αποτελεσματικά και ανταγωνιστικά·

    2.

    παρά την πρωταρχική σημασία της υγείας και της ποικιλότητας του εδάφους όσον αφορά την εξασφάλιση της ανθεκτικότητας των αγροοικοσυστημάτων, τονίζει τη σημασία της καλλιέργειας ειδών, τα οποία θα μπορούν να ανταποκριθούν στις καταστάσεις που αναμένονται στο μέλλον, όπως για παράδειγμα η αύξηση των βροχοπτώσεων και η εκτιμώμενη αυξημένη εμφάνιση ασθενειών· επισημαίνει ότι είναι επίσης σημαντικό να διατηρηθεί και να αναπτυχθεί η υφιστάμενη βιοποικιλότητα στην Ευρώπη, τόσο σε ολόκληρο το αγροοικοσύστημα όσο και όσον αφορά τη γενετική ποικιλότητα εντός των ποικιλιών και τον απόλυτο αριθμό των διαφόρων ειδών και τοπικών ποικιλιών, δεδομένου ότι όλα αυτά είναι απαραίτητα για να διασφαλιστεί η δυνατότητα προσαρμογής μας στις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής·

    3.

    επισημαίνει την ανάγκη για καλλιέργειες που, για παράδειγμα, θα απορροφούν αποτελεσματικά το άζωτο και τον φώσφορο, θα αντέχουν καλύτερα την ξηρασία ή τις εντονότερες βροχοπτώσεις, θα είναι ανθεκτικότερες στους επιβλαβείς οργανισμούς και στις μεταβολές της θερμοκρασίας· υπογραμμίζει το γεγονός ότι είναι επίσης απαραίτητο να αναπτυχθούν μόνιμες καλλιέργειες, δηλαδή πολυετείς καλλιέργειες· επισημαίνει ότι, με τις πολυετείς καλλιέργειες, η γη δεν χρειάζεται να οργώνεται κάθε χρόνο, καθιστώντας την γεωργία πιο φιλική προς το περιβάλλον·

    4.

    τονίζει ότι, δεδομένου ότι χρειάζονται περίπου δέκα έτη για την εξέλιξη μιας νέας ποικιλίας, από το στάδιο της έρευνας έως τον έτοιμο σπόρο, καθώς και επιπλέον χρόνος για τις δοκιμές και τον πολλαπλασιασμό για εμπορικούς σκοπούς της εν λόγω ποικιλίας, ήδη τώρα απαιτείται η ενθάρρυνση της διεξαγωγής ακόμη περισσότερων ερευνών για την κάλυψη των μελλοντικών επισιτιστικών αναγκών και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής·

    5.

    υπογραμμίζει ότι, εφόσον οι δυνατότητες εξασφάλισης νέων αρόσιμων γαιών είναι εξαιρετικά περιορισμένες, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να ενισχυθεί η διαδικασία εξέλιξης νέων ειδών που θα χαρακτηρίζονται από την προσαρμοστικότητά τους στις περιβαλλοντικές συνθήκες, θα είναι κατάλληλα όσον αφορά την απαίτηση της σπανιότητας των πόρων, θα στηρίζουν τους στόχους της βιωσιμότητας και θα παρέχουν επαρκή παραγωγικότητα και υψηλή ποιότητα, και υπογραμμίζει το γεγονός ότι είναι εξίσου σημαντικό να αναπτυχθούν καλλιέργειες που χρησιμοποιούνται ήδη ευρέως, προκειμένου να υπάρχει ευελιξία στις μελλοντικές τεχνικές και επιστημονικές εξελίξεις στον τομέα της φυτικής παραγωγής·

    6.

    σημειώνει ότι η συνεχής απώλεια ειδικών φυτοπροστατευτικών προϊόντων για ήσσονος σημασίας χρήσεις έχει πολύ σοβαρό αντίκτυπο στην ποιότητα και στην απόδοση των οπωροκηπευτικών και θέτει σε κίνδυνο την παραγωγή ορισμένων ειδικών καλλιεργειών· τονίζει την ανάγκη εξεύρεσης τόσο βραχυπρόθεσμων όσο και μακροπρόθεσμων λύσεων για τις εν λόγω καλλιέργειες·

    7.

    επισημαίνει ότι μπορεί να χρειαστούν κατά μέσον όρο 10 χρόνια για να αναπτυχθεί μια νέα ποικιλία σιταριού, κράμβης ή οιασδήποτε άλλης καλλιέργειας, και ότι είναι συνεπώς σημαντικό να αναπτυχθούν και να χρησιμοποιηθούν νέες τεχνικές βελτίωσης των φυτών που να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της κοινωνίας και της γεωργίας και να είναι ανοικτές στις διαθέσιμες τεχνολογίες για την κάλυψη αυτών των αναγκών και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του τομέα της γεωργίας και της φυτοκομίας· εκφράζει την ανησυχία του διότι η Επιτροπή καθυστερεί την αξιολόγηση νέων αναπαραγωγικών τεχνικών, και ζητεί από την Επιτροπή να διευκρινίσει κατεπειγόντως το κανονιστικό τους καθεστώς·

    8.

    καλεί την Επιτροπή να χρησιμοποιήσει το πρόγραμμα-πλαίσιο για την έρευνα και την καινοτομία «Ορίζοντας 2020» για τη χρηματοδότηση της εφαρμοσμένης έρευνας που στηρίζει την ανάπτυξη νέων και καινοτόμων τεχνικών βελτίωσης των φυτών, όπως η τεχνική επιταχυμένης βελτίωσης·

    9.

    σημειώνει ότι σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του FAO μειώθηκε κατά 75 % η ποικιλία των καλλιεργούμενων ειδών κατά την διάρκεια του 20ού αιώνα και ότι το ένα τρίτο των σημερινών ποικιλιών θα μπορούσε να εξαφανισθεί έως το 2050· τονίζει ότι προκειμένου να εξασφαλισθεί μακροπρόθεσμη επισιτιστική ασφάλεια για έναν αυξανόμενο παγκόσμιο πληθυσμό και ανθεκτικότητα στα συστήματα παραγωγής τροφίμων, έχει κρίσιμη σημασία να προστατευθεί και να διαφυλαχθεί η ευρωπαϊκή βιολογική και γενετική ποικιλία· πιστεύει ως εκ τούτου ότι έχει ζωτική σημασία η προστασία της μεγάλης πλειονότητας τοπικών και περιφερειακών ποικιλιών επί τόπου και στο αγρόκτημα, προκειμένου να διατηρηθεί και να αυξηθεί η γενετική και πολιτιστική ποικιλία τόσο εντός των ποικιλιών και των ειδών όσο και ο απόλυτος αριθμός τους·

    10.

    τονίζει ότι, προκειμένου να καταστεί δυνατή η εξέλιξη νέων ειδών, είναι καίριας σημασίας να υπάρχει πρόσβαση σε πληθώρα γενετικών ποικιλιών· θεωρεί, ως εκ τούτου, ότι η ταχεία μείωση της ποικιλίας είναι πηγή σοβαρής ανησυχίας·

    11.

    επιδοκιμάζει τόσο την ανάπτυξη συμπράξεων μεταξύ διοικήσεων, του κλάδου και ερευνητικών οργανώσεων, για παράδειγμα στον τομέα της συμμετοχικής βελτίωσης των φυτών, που αποσκοπούν στην προώθηση της έρευνας στο προκαταρκτικό στάδιο της βελτίωσης, και στο κύριο στάδιο της βελτίωσης, και τον χαρακτηρισμό και τη διατήρηση των γενετικών πόρων· υπογραμμίζει τα οφέλη που προκύπτουν από την ενίσχυση και την επέκταση αυτών των συμπράξεων καθώς και των διεθνών πρωτοβουλιών στον τομέα αυτό, και τονίζει την ανάγκη να εξασφαλισθεί ότι τα συστήματα για τη στήριξη των εν λόγω συμπράξεων είναι διαρθρωμένα κατά τρόπο που να μεγιστοποιείται ο αντίκτυπος και η συνοχή των επενδύσεων συνολικά·

    12.

    πιστεύει ότι είναι ζωτικής σημασίας για το μέλλον της Ευρώπης να καταβληθούν σοβαρές προσπάθειες για τη διατήρηση της γενετικής μας κληρονομιάς, και ότι ιδιαίτερα σημαντική είναι η καλλιέργεια και η διατήρηση τοπικών και περιφερειακών ειδών, για τη διατήρηση τόσο της γενετικής όσο και της πολιτισμικής ποικιλότητας·

    13.

    σημειώνει ότι, στο πλαίσιο της προσπάθειας για την προστασία και τη διατήρηση της γενετικής ποικιλότητας στη γεωργία και στη βελτίωση των φυτών, συλλέγονται σπόροι και φυτικό υλικό σε διάφορες τράπεζες γονιδίων σε ολόκληρο τον κόσμο· επισημαίνει ειδικότερα ότι στη νήσο Σβάλμπαρντ υπάρχει μια τράπεζα γονιδίων που περιέχει γενετικό υλικό από ολόκληρο τον κόσμο, και τονίζει το γεγονός ότι πρόκειται για ένα εξαιρετικά σημαντικό και φιλόδοξο έργο για τη διασφάλιση της γενετικής ποικιλότητας για το μέλλον·

    14.

    πιστεύει ότι είναι σημαντικό να διατηρηθεί η μεγάλη πλειονότητα των ειδών και των φυτογενετικών πόρων τόσο επιτόπου όσο και στο αγρόκτημα· εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι τα δημόσια ιδρύματα δεν καταβάλλουν αρκετές προσπάθειες ή δεν παρέχουν ικανοποιητική στήριξη για την επίτευξη του στόχου αυτού·

    15.

    τονίζει ότι η ανωτέρω και άλλες παρεμφερείς δράσεις είναι καθοριστικής σημασίας για τη βελτίωση των φυτών, τη γεωργική παραγωγή και την επισιτιστική ασφάλεια στο μέλλον·

    16.

    υπογραμμίζει το γεγονός ότι η έρευνα και η πρακτική στον τομέα της βελτίωσης των φυτών είναι καίρια για το μέλλον της γεωργικής παραγωγής, ιδίως οι εργασίες για την ανάπτυξη των υφιστάμενων και νέων ειδών, ώστε να είναι εφικτή η επισιτιστική ασφάλεια στο μέλλον·

    17.

    αναγνωρίζει τη σημασία της εξασφάλισης πρόσβασης σε γενετικούς πόρους ως βάση για τη βελτίωση των φυτών· υπερασπίζεται ιδίως τη θεμελιώδη αρχή του διεθνούς συστήματος για τα δικαιώματα φυτοκαλλιέργειας που προβλέπεται στη σύμβαση UPOV, και τονίζει ότι η χρήση προστατευόμενου είδους για περαιτέρω βελτίωση και η εκμετάλλευση του βελτιωμένου είδους δεν μπορεί να παρεμποδίζεται από τον κάτοχο των δικαιωμάτων φυτοκαλλέργειας· σημειώνει ότι η εν λόγω θεμελιώδης αρχή αναγνωρίζεται επίσης στο άρθρο 13 παράγραφος 2 στοιχείο δ) σημείο ii) της διεθνούς συνθήκης του FAO σχετικά με τους φυτογενετικούς πόρους για τη διατροφή και τη γεωργία·

    18.

    κατανοεί ότι η εξέλιξη νέων βελτιωμένων ειδών είναι τόσο υπέρμετρα δαπανηρή όσο και υπέρμετρα χρονοβόρα, αλλά τονίζει ότι αυτό είναι αναγκαίο για τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης στον εν λόγω τομέα· προτείνει ότι το εν λόγω κόστος θα μπορούσε να αντισταθμίζεται με την επέκταση της διάρκειας ισχύος των δικαιωμάτων προστασίας επί φυτικών ποικιλιών κατόπιν κατάλληλης εκτίμησης επιπτώσεων·

    19.

    εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η παγκόσμια αγορά στον τομέα της βελτίωσης των φυτών κυριαρχείται σήμερα από λίγες μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες, οι οποίες επενδύουν σε μικρό αριθμό ειδών, ενώ στην Ευρώπη η αγορά στον τομέα της βελτίωσης των φυτών εξακολουθεί να πιο διαφοροποιημένη σε σύγκριση με την κατάσταση παγκοσμίως, με μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις να καταλαμβάνουν σημαντικό μέρος του τομέα· τονίζει ότι η ευρωπαϊκή αγορά στον τομέα της βελτίωσης των φυτών πρέπει να αναπτυχθεί περαιτέρω χάριν του υγιούς ανταγωνισμού·

    20.

    πιστεύει ότι οι μεγάλες διεθνείς επιχειρήσεις στον τομέα της βελτίωσης των φυτών έχουν αποκτήσει ανησυχητικά μεγάλη επιρροή στην παγκόσμια γεωργία και γεωργική πολιτική· τονίζει τον ρόλο της διεξαγωγής δημόσια χρηματοδοτούμενης ανεξάρτητης επιστημονικής έρευνας προς όφελος του μακροπρόθεσμου δημοσίου συμφέροντος όσον αφορά την εξασφάλιση μακροπρόθεσμης επισιτιστικής ασφάλειας·

    21.

    πιστεύει επίσης ότι οι μεγάλες επιχειρήσεις θα πρέπει να αξιοποιούν καλύτερα και να ανταλλάσσουν τις τεχνικές βελτίωσης των φυτών που εφαρμόζουν, οι οποίες, εάν χρησιμοποιηθούν σωστά, μπορούν να συμβάλλουν στην επίλυση των προβλημάτων που σχετίζονται με το περιβάλλον, το κλίμα και την επισιτιστική ασφάλεια·

    22.

    διαπιστώνει ότι οι ΜΜΕ διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην αγορά σπόρων και στον τομέα βελτίωσης των φυτών στην ΕΕ δεδομένης της σημαντικής συμβολής τους στη βελτίωση των φυτών για εμπορικούς σκοπούς και επισημαίνει την ικανότητά τους να μετουσιώνουν την έρευνα και τη γνώση σε νέα εμπορικά προϊόντα· επισημαίνει εντούτοις ότι, καθώς η βελτίωση των φυτών εξελίσσεται σε τομέα ολοένα μεγαλύτερης έντασης έρευνας και υψηλής τεχνολογίας, το κόστος και τα μέσα που απαιτούνται για την ανάπτυξη και στη συνέχεια την εμπορική διάθεση ενός νέου είδους μπορεί να αποτελέσουν εμπόδιο για τις μικρότερες εταιρείες· φρονεί ότι μια επαρκής περίοδος προστασίας των δικαιωμάτων τους επί των φυτικών ποικιλιών και η πλήρης πρόσβαση στα αποτελέσματα των ερευνών θα μπορούσε να συμβάλει σημαντικά στην εξασφάλιση ισότιμων όρων ανταγωνισμού· τονίζει δε ότι είναι ζωτικής σημασίας να συνεχιστούν και στο μέλλον οι επενδύσεις σε παρόμοιες εταιρείες στην ΕΕ·

    23.

    υπογραμμίζει πόσο σημαντικό είναι η Ευρώπη να επανακτήσει και να αναπτύξει περαιτέρω την ευρωπαϊκή έρευνα και πρακτική στον τομέα της βελτίωσης των φυτών·

    24.

    τονίζει τη σημασία της ποικιλομορφίας των ειδών στην Ευρώπη και τη σημασία μιας ευρωπαϊκής έρευνας στον τομέα της βελτίωσης των φυτών που εστιάζει στις ευρωπαϊκές ανάγκες, συμπεριλαμβανομένων των φυτών, των σιτηρών και των καρπών που ταιριάζουν στις τοπικές και περιφερειακές συνθήκες επισημαίνει ότι οποιεσδήποτε εξελίξεις στον εν λόγω τομέα θα βοηθήσουν τους ευρωπαίους γεωργούς να βελτιώσουν την ποσότητα και την ποιότητα της παραγωγής τους σε τρόφιμα και ζωοτροφές·

    25.

    υπογραμμίζει ότι η Ευρώπη έχει ανάγκη ένα ευρύ φάσμα παραγόντων στον τομέα της βελτίωσης των φυτών και επισημαίνει ότι πρέπει να δίνεται η δυνατότητα σε περισσότερες επιχειρήσεις και ερευνητικά κέντρα για να πραγματοποιούν ερευνητικό έργο και να δραστηριοποιούνται στον τομέα της βελτίωσης των φυτών·

    26.

    φρονεί ότι η έρευνα στον τομέα της βελτίωσης των φυτών, για να συνεχίσει να λειτουργεί, χρειάζεται μακρόπνοη οικονομική στήριξη και ότι δεν είναι αποδοτική η βραχυπρόθεσμη χρηματοδότηση ερευνητικού έργου στον τομέα της βελτίωσης των φυτών, δεδομένου ότι απαιτούνται κατά μέσο όρο δέκα έτη για την εξέλιξη ενός νέου είδους·

    27.

    υπογραμμίζει ότι η ΕΕ, στο πλαίσιο της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής της, οφείλει να αναλάβει την ευθύνη για την αντιμετώπιση των μελλοντικών προκλήσεων στον τομέα της γεωργίας και της βελτίωσης των φυτών στην Ευρώπη· θεωρεί σημαντικό να διαδραματίσει η ΕΕ πρωταγωνιστικό ρόλο στην προσπάθεια διαμόρφωσης βιώσιμων τεχνικών βελτίωσης των φυτών και στην προώθηση της έρευνας και της πρακτικής στον τομέα της γεωργίας και της βελτίωσης των φυτών·

    28.

    υπογραμμίζει ότι η βασική έρευνα στον τομέα της βελτίωσης των φυτών στην ΕΕ θα πρέπει να λαμβάνει χρηματοδότηση από την ΕΕ και τα κράτη μέλη της· φρονεί ότι είναι αδύνατον οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις στον τομέα της βελτίωσης των φυτών στην ΕΕ να χρηματοδοτούν οι ίδιες μεγάλο μέρος του ερευνητικού τους έργου και παράλληλα να διατηρούν την ανταγωνιστικότητά τους·

    29.

    καλεί την Επιτροπή να διαθέσει χρηματοδοτικούς πόρους και να διαμορφώσει μια συνεκτική δομή για την έρευνα και την πρακτική στον τομέα της βελτίωσης των φυτών στο πλαίσιο ερευνητικών προγραμμάτων και λοιπών κατάλληλων μέσων πολιτικής, ούτως ώστε να μπορέσει να διατηρηθεί και να αναπτυχθεί η ευρωπαϊκή ποικιλομορφία· θεωρεί ότι είναι εξίσου σημαντικό να διατίθενται επαρκής χρόνος και χρηματοδοτικοί πόροι στα ερευνητικά έργα ώστε να αποδώσουν καρπούς· επισημαίνει επίσης ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό να έχουν απεριόριστη πρόσβαση οι εταιρείες βελτίωσης των φυτών στα αποτελέσματα των ερευνών και τονίζει ότι πρέπει να υπάρχει ευρύ φάσμα ερευνητικών έργων, προκειμένου να είναι μικρότερος ο αντίκτυπος της αποτυχίας·

    30.

    επισημαίνει το γεγονός της διαρκούς ζήτησης για θέσεις εργασίας υψηλής εξειδίκευσης για την κάλυψη των μελλοντικών αναγκών της έρευνας στον τομέα της βελτίωσης των φυτών και εκτιμά ότι η επιστήμη των φυτών και η βελτίωση των φυτών θα πρέπει να τύχουν καλύτερης προώθησης στα σχολεία και στα πανεπιστήμια, καθώς και στο ευρύ κοινό· επισημαίνει ιδίως την επιτυχία της «Ημέρας της Μαγείας των Φυτών» που πραγματοποιήθηκε στις 18 Μαΐου 2013·

    31.

    τονίζει ότι απώτερος στόχος της νομοθεσίας στον τομέα της βελτίωσης των φυτών θα πρέπει να είναι η διευκόλυνση τόσο της εφαρμογής των τεχνικών βελτίωσης των φυτών όσο και των προσπαθειών ενίσχυσης της έρευνας στον τομέα της γεωργίας και της βελτίωσης των φυτών, φρονεί ότι κάτι τέτοιο θα οδηγήσει σε προϊόντα καλύτερα προσαρμοσμένα στις τοπικές κλιματικές και γεωγραφικές συνθήκες και, συνεπώς, μεγαλύτερης αποδοτικότητας και ασφαλέστερα για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον·

    32.

    παρατηρεί ότι με την ισχύουσα σήμερα, βασισμένη στη τεχνολογία, νομοθεσία που διέπει τον τομέα της βελτίωσης των φυτών, είναι αποδεδειγμένα δύσκολος ο προσδιορισμός εκ των υστέρων των τεχνικών που εφαρμόστηκαν κατά τις προσπάθειες γενετικής βελτίωσης, γεγονός που επιβεβαιώνει το μειονέκτημα της νομοθεσίας που βασίζεται σε τεχνικές πτυχές·

    33.

    προτρέπει την Επιτροπή, δεδομένων των προκλήσεων και των συνθηκών που επικρατούν σήμερα στον τομέα της βελτίωσης των φυτών σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο και σύμφωνα με όσα ελέχθησαν προηγουμένως, να εξετάσει και να αναλύσει προσεκτικά την κατάσταση προκειμένου να προτείνει αποτελεσματικά και συγκεκριμένα μέτρα για την αντιμετώπιση αυτών των τεράστιων προκλήσεων με τις οποίες είναι αντιμέτωποι οι ευρωπαίοι δημιουργοί ποικιλιών και αγρότες·

    34.

    παροτρύνει την Επιτροπή να εκπονήσει συνολική στρατηγική για τις γεωργικές εισροές, ιδίως όσον αφορά τη βελτίωση των φυτών· παροτρύνει την Επιτροπή να διαμορφώσει ένα πλαίσιο πολιτικής που θα στηρίζει τον τομέα των γεωργικών εισροών ως έναν από τους βασικούς τομείς για την ανάπτυξη της γεωργικής παραγωγικότητας και βιωσιμότητας·

    35.

    αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή.


    (1)  http://www.regjeringen.no/en/dep/lmd/campain/svalbard-global-seed-vault.html?id=462220.

    (2)  ΕΕ L 268 της 18.10.2003, σ. 1.

    (3)  ΕΕ L 193 της 20.7.2002, σ. 1.

    (4)  ΕΕ L 193 της 20.7.2002, σ. 33.

    (5)  ΕΕ L 268 της 18.10.2003, σ. 24.

    (6)  ΕΕ L 227 της 1.9.1994, σ. 1.


    Top