EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52011IP0494

Κρατικές ενισχύσεις στις υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 15ης Νοεμβρίου 2011 σχετικά με μεταρρύθμιση των κανόνων της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις στις υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος (2011/2146(INI))

ΕΕ C 153E της 31.5.2013, p. 51–57 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

31.5.2013   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 153/51


Τρίτη 15 Νοεμβρίου 2011
Κρατικές ενισχύσεις στις υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος

P7_TA(2011)0494

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 15ης Νοεμβρίου 2011 σχετικά με μεταρρύθμιση των κανόνων της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις στις υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος (2011/2146(INI))

2013/C 153 E/07

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη το άρθρο 14 και το άρθρο 106 καθώς και το Πρωτόκολλο αριθ. 26 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 23ης Μαρτίου 2011 σχετικά με μεταρρύθμιση των κανόνων της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις στις υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος (COM(2011)0146),

έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής της 23ης Μαρτίου 2011 σχετικά με τη χρησιμοποίηση των κανόνων της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις στις υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος από το 2005 και τα αποτελέσματα της δημόσιας διαβούλευσης (SEC(2011)0397),

έχοντας υπόψη τη δημόσια διαβούλευση που οργανώθηκε από την Επιτροπή το 2010 σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις στις υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος,

έχοντας υπόψη το έγγραφο της 7ης Δεκεμβρίου 2010 με τίτλο «Οδηγός για την εφαρμογή των κανόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις κρατικές ενισχύσεις, τις δημόσιες συμβάσεις και την εσωτερική αγορά στις υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος, και ειδικότερα σε κοινωνικές υπηρεσίες γενικού συμφέροντος» (SΕC(2010)1545),

έχοντας υπόψη την οδηγία 2006/111/ΕΚ της Επιτροπής της 16ης Νοεμβρίου 2006 για τη διαφάνεια των χρηματοοικονομικών σχέσεων μεταξύ των κρατών μελών και των δημοσίων επιχειρήσεων καθώς και για τη χρηματοοικονομική διαφάνεια εντός ορισμένων επιχειρήσεων (1),

έχοντας υπόψη την απόφαση 2005/842/ΕΚ της Επιτροπής της 28ης Νοεμβρίου 2005 για την εφαρμογή του άρθρου 86 παράγραφος 2 της Συνθήκης ΕΚ στις κρατικές ενισχύσεις, που χορηγούνται υπό μορφή αντιστάθμισης για την παροχή δημόσιας υπηρεσίας σε ορισμένες επιχειρήσεις επιφορτισμένες με τη διαχείριση υπηρεσιών γενικού οικονομικού συμφέροντος (2),

έχοντας υπόψη το κοινοτικό πλαίσιο για τις κρατικές ενισχύσεις οι οποίες χορηγούνται υπό μορφή αντιστάθμισης για την παροχή δημόσιας υπηρεσίας (3),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 19ης Ιανουαρίου 2001 σχετικά με τις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας στην Ευρώπη (4),

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 26ης Σεπτεμβρίου 1996 σχετικά με τις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας στην Ευρώπη (5),

έχοντας υπόψη την γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών της 1ης Ιουλίου 2011 σχετικά με μεταρρύθμιση των κανόνων της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις στις υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος (6),

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής της 15ης Ιουνίου 2011 σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών σχετικά με τη μεταρρύθμιση των κανόνων της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις στις υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος (7),

έχοντας υπόψη την απόφαση του Δικαστηρίου της 24ης Ιουλίου 2003 στην υπόθεση Altmark Trans GmbH και Regierungspräsidium Magdeburg κατά Nahverkehresgesellschaft Altmark GmbH (8),

έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του της 5ης Ιουλίου 2011 σχετικά με μέλλον των κοινωνικών υπηρεσιών γενικού συμφέροντος (9), 14ης Μαρτίου 2007 σχετικά με τις κοινωνικές υπηρεσίες κοινής ωφελείας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (10), 27ης Σεπτεμβρίου 2006 σχετικά με το Λευκό Βιβλίο της Επιτροπής για τις υπηρεσίες κοινής ωφελείας (11), της 14ης Ιανουαρίου 2004 σχετικά με το Πράσινο Βιβλίο για τις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας (12), 13ης Νοεμβρίου 2001 σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Υπηρεσίες κοινής ωφέλειας στην Ευρώπη» (13), και 17ης Δεκεμβρίου 1997 σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Υπηρεσίες κοινής ωφέλειας στην Ευρώπη» (14),

έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού,

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Θεμάτων και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας και της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών (A7-0371/2011),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη, ότι οι υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος (υπηρεσίες ΓΟΣ) καταλαμβάνουν ιδιαίτερα υψηλή θέση από πλευράς σημασίας στο πλαίσιο των κοινών αξιών της Ένωσης και ενισχύουν τα θεμελιώδη δικαιώματα και την κοινωνική, οικονομική και εδαφική συνοχή και ότι, για το λόγο αυτό, αποτελούν σημαντικό παράγοντα στην καταπολέμηση των κοινωνικών ανισοτήτων και, ολοένα και περισσότερο, στη βιώσιμη ανάπτυξη·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υπηρεσίες ΓΟΣ συμβάλλουν σημαντικά στην οικονομική επίδοση και ανταγωνιστικότητα των κρατών μελών και ως εκ τούτου όχι μόνο βοηθούν στην πρόληψη και αντιμετώπιση των οικονομικών κρίσεων αλλά και υπηρετούν την γενική οικονομική ευημερία·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η επιτυχής εφαρμογή της στρατηγικής Ευρώπη 2020 θα ενισχυθεί από την παροχή υπηρεσιών ΓΟΣ και λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υπηρεσίες αυτές μπορούν κυρίως να βοηθήσουν στην επίτευξη στόχων αύξησης της οικονομίας στους τομείς συγκεκριμένα της απασχόλησης, της εκπαίδευσης και της κοινωνικής ολοκλήρωσης, ώστε στο τέλος να καταστεί δυνατό να επιτευχθεί το υψηλό επίπεδο παραγωγικότητας, απασχόλησης και κοινωνικής συνοχής που έχει ορισθεί·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αποδοτικές ως προς το κόστος λύσεις ανταγωνιζόμενων ιδιωτικών επιχειρήσεων είναι αναγκαίες προς όφελος των πολιτών και σημαντικές δεδομένης της δημοσιονομικής κατάστασης·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υπηρεσίες ΓΟΣ είναι υπηρεσίες οι οποίες δεν είναι δυνατόν να παρέχονται πάντοτε, ή δεν είναι δυνατόν να παρέχονται επαρκώς, χωρίς την παρέμβαση του δημοσίου·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κοινωνικές υπηρεσίες γενικού συμφέροντος διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο για τη διασφάλιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ότι έχουν καθοριστική συμβολή στην ισότητα των ευκαιριών·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ισχύουσα νομοθεσία της ΕΕ προβλέπει την εξαίρεση των νοσοκομείων και των υπηρεσιών κοινωνικής στέγασης, δηλαδή υπηρεσιών ΓΟΣ που καλύπτουν βασικές κοινωνικές ανάγκες, από την υποχρέωση κοινοποίησης·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα άρθρα 106 και 107 της ΣΛΕΕ παρέχουν την νομική βάση για τη μεταρρύθμιση των κανόνων που διέπουν τις κρατικές ενισχύσεις για τις υπηρεσίες ΓΟΣ και ότι με το άρθρο 14 της ΣΛΕΕ παρέχει τη δυνατότητα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο, ενεργώντας μέσω κανονισμών σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία, να θεσπίσουν τις αρχές και τις προϋποθέσεις για τη λειτουργία των υπηρεσιών ΓΟΣ, ιδίως κάθε οικονομική και χρηματοδοτική πτυχή, με την επιφύλαξη των αρμοδιοτήτων των κρατών μελών·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι με το Πρωτόκολλο αριθ. 26 της ΣΛΕΕ καθορίζεται ένα υψηλό επίπεδο υπηρεσιών ΓΟΣ σε σχέση με την ποιότητα, ασφάλεια και οικονομική προσιτότητα, την ίση μεταχείριση και την προώθηση της καθολικής πρόσβασης και των δικαιωμάτων των χρηστών και ότι αναγνωρίζεται ρητά ο θεμελιώδης ρόλος τους·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη και οι δημόσιες αρχές τους είναι οι πλέον αρμόζοντες φορείς για να υπηρετούν δεόντως του πολίτες τους και ούτως ο καθορισμός της ακριβούς έκτασης και του τρόπου παροχής των υπηρεσιών ΓΟΣ αποτελεί δική τους ευθύνη, και λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 1 του Πρωτοκόλλου αριθ. 26 της Συνθήκης της Λισαβόνας αναγνωρίζει ρητά τις ευρείες διακριτικές εξουσίες που έχουν οι σε επίπεδο κράτους μέλους, περιφέρειας και τοπικής αυτοδιοίκησης αρχές να διαχειρίζονται, να επιφορτίζουν με έργο και να οργανώνουν τις υπηρεσίες ΓΟΣ,

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αντισταθμιστικές πληρωμές περιλαμβάνουν όλα τα πλεονεκτήματα που χορηγούνται από το κράτος ή μέσω κρατικών πόρων σε οποιαδήποτε μορφή·

1.

σημειώνει τους στόχους μεταρρύθμισης την οποία προτείνει η Επιτροπή επιδιώκοντας να αποσαφηνίσει την εφαρμογή των κανόνων σχετικά με τις ενισχύσεις προς τις υπηρεσίες ΓΟΣ, λαμβάνοντας υπόψη τους διάφορους τύπους·

2.

ζητεί από την Επιτροπή να καταστήσει σαφή τη σχέση μεταξύ των κανόνων της εσωτερικής αγοράς και της παροχής δημόσιων υπηρεσιών και να εξασφαλίσει ότι η αρχή της επικουρικότητας εφαρμόζεται στον ορισμό, την οργάνωση και τη χρηματοδότηση των δημόσιων υπηρεσιών·

3.

υπογραμμίζει τις βελτιώσεις που κατέστη δυνατό να επιτευχθούν με τα μέτρα που ελήφθησαν το 2005, γνωστά ως δέσμη μέτρων Altmark σε ό,τι αφορά την εφαρμογή και τη σαφήνεια· επισημαίνει ότι οι δημόσιες διαβουλεύσεις έχουν, ωστόσο, δείξει ότι τα νομικά μέσα πρέπει να καταστούν ακόμη πιο σαφή και απλά, αναλογικά και αποτελεσματικά·

4.

υπογραμμίζει ότι τα αποτελέσματα της δημόσιας διαβούλευσης υποδεικνύουν ότι πέραν του διοικητικού βάρους, άλλοι παράγοντες που ίσως συνηγορούν κατά της εφαρμογής των κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων στις υπηρεσίες ΓΟΣ είναι οι αβεβαιότητες και οι παρανοήσεις όσον αφορά κυρίως κάποιες κομβικές έννοιες των κανόνων, όπως είναι οι έννοιες «πράξη ανάθεσης», «εύλογο κέρδος», «επιχειρήσεις», «οικονομικές και μη οικονομικές υπηρεσίες» και «σημασία για την εσωτερική αγορά»·

5.

χαιρετίζει την πρόθεση της Επιτροπής να διασαφηνίσει περαιτέρω τον διαχωρισμό μεταξύ των μη οικονομικών και των οικονομικών δραστηριοτήτων στο πλαίσιο των υπηρεσιών ΓΟΣ, προκειμένου να επιτύχει μεγαλύτερη ασφάλεια δικαίου συνολικά και να αποφύγει προσφυγές στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και κίνηση διαδικασιών επί παραβάσει από την Επιτροπή· καλεί την Επιτροπή να αποσαφηνίσει περαιτέρω το τέταρτο κριτήριο που περιέχεται στην απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου στην υπόθεση Altmark και να εξασφαλίσει ότι η μέθοδος υπολογισμού του εύλογου κέρδους είναι επαρκώς σαφής και συνάδει με την ποικιλομορφία των υπηρεσιών ΓΟΣ· καλεί συνεπώς την Επιτροπή να αποφύγει τον ορισμό κλειστού καταλόγου· προτείνει, εν προκειμένω, να μην περιοριστεί η Επιτροπή στην επανάληψη της νομολογίας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, αλλά να θέσει καθοριστικά κριτήρια για να συμβάλει στην κατανόηση και εφαρμογή των χρησιμοποιούμενων εννοιών· ζητεί από την Επιτροπή να αναπτύξει λεπτομερώς το πώς κατανοεί μία αυθεντική υπηρεσία ΓΟΣ·

6.

εκφράζει την ανησυχία του για τις πρόσθετες απαιτήσεις που επιθυμεί η Επιτροπή να εισαγάγει για να εξασφαλίσει ότι η ανάπτυξη του εμπορίου δεν πλήττεται σε βαθμό που να αντιβαίνει στα συμφέροντα της Ένωσης και πιστεύει ότι αυτές οι απαιτήσεις θα φέρουν έλλειψη ασφάλειας δικαίου·

7.

τονίζει ότι η «πράξη ανάθεσης» είναι μεν μια εγγύηση διαφάνειας που πρέπει να διατηρηθεί, προκειμένου να υπάρξει μεγαλύτερη προβολή για τους πολίτες, το περιθώριο ανάθεσης εντολών όμως (πράξη ανάθεσης) θα πρέπει να ενισχυθεί, ειδικότερα μέσω μιας πιο ευέλικτης εφαρμογής των κανόνων· ζητεί το έργο που συνοδεύεται από «σύμβαση στόχων» να θεωρείται επιλέξιμη πράξη ανάθεσης·

8.

τονίζει ότι οιαδήποτε μεταρρύθμιση των κανόνων της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις πρέπει να λαμβάνει υπόψη τον ιδιαίτερο σκοπό των υπηρεσιών ΓΟΣ και σέβεται αυστηρά την αρχή της επικουρικότητας, δεδομένου ότι σύμφωνα με το Πρωτόκολλο 26 της ΣΛΕΕ, εναπόκειται στα κράτη μέλη και στις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές τους, που διαθέτουν σχετικά μεγάλη διακριτική ευχέρεια και ελευθερία επιλογής, η πρωταρχική αρμοδιότητα στον τομέα της διάθεσης, παροχής, χρηματοδότησης και οργάνωσης των υπηρεσιών ΓΟΣ·

9.

υπογραμμίζει ότι κατά την επανεξέταση των κανόνων θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στο να εξασφαλισθεί ότι οι έννοιες και οι όροι της Κοινότητας που χρησιμοποιούνται προσαρμόζονται σαφώς στη φύση των δημόσιων υπηρεσιών και στην πολυμορφία της οργάνωσης και των ενδιαφερομένων μερών που εμπλέκονται, και ότι λαμβάνουν δεόντως υπόψη τον πραγματικό κίνδυνο ενός αντίκτυπου στο εμπόριο μεταξύ των κρατών μελών·

10.

εφιστά την προσοχή στην ιδιαίτερη φύση των υπηρεσιών ΓΟΣ σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, η οποία δεν επηρεάζει τον ανταγωνισμό στην εσωτερική αγορά και όπου πρέπει να είναι δυνατή μία απλοποιημένη και διάφανη διαδικασία που ενθαρρύνει την καινοτομία και τη συμμετοχή των μικρών και μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεων (ΜΜΕ)·

11.

υποστηρίζει την προσέγγιση των οριακών τιμών για την εξαίρεση από την υποχρέωση κοινοποίησης σε περίπτωση αντισταθμιστικών πληρωμών του κράτους για τις υπηρεσίες ΓΟΣ και τη μείωση των διοικητικών βαρών που αυτό έχει ως αποτέλεσμα· προτείνει, στη βάση των αποτελεσμάτων της διαβούλευσης που πραγματοποιήθηκε, να αυξηθούν οι οριακές τιμές που καθορίζουν την εφαρμογή της απόφασης για τις υπηρεσίες ΓΟΣ·

12.

τονίζει ότι στο άρθρο 14 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στο συνημμένο πρωτόκολλο αριθ. 26 της Συνθήκης της Λισαβόνας αναγνωρίζεται ο ειδικός χαρακτήρας των υπηρεσιών ΓΟΣ και αναγνωρίζει τον ειδικό ρόλο των εθνικών, περιφερειακών και τοπικών αρχών επί του θέματος· τονίζει ότι η μεταρρύθμιση των κανόνων της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις στις υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος αποτελεί απλά ένα τμήμα της αναγκαίας διασαφήνισης των νομικών διατάξεων που ισχύουν για τις υπηρεσίες ΓΟΣ μέσω ενός ευρωπαϊκού συνεπούς νομικού πλαισίου· επισημαίνει ότι οιοδήποτε νομικό μέσον θα πρέπει να εξασφαλίζει ικανοποιητική ασφάλεια δικαίου· καλεί την Επιτροπή να υποβάλει έως τα τέλη 2011 ανακοίνωση με μέτρα που να αποσκοπούν στο να υπάρχει για τις υπηρεσίες ΓΟΣ και τις κοινωνικές υπηρεσίες γενικού συμφέροντος πλαίσιο που να τους επιτρέπει να επιτελούν τα καθήκοντά τους, όπως ανέλαβε να το πράξει στην πράξη για την ενιαία αγορά·

13.

υπογραμμίζει, ότι σύμφωνα με το άρθρο 106, παράγραφος 2 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης οι επιχειρήσεις στις οποίες έχει ανατεθεί η λειτουργία υπηρεσιών γενικού συμφέροντος υπόκεινται στους κανόνες που απαγορεύουν και ελέγχουν τις κρατικές ενισχύσεις μόνο στο μέτρο όπου η εφαρμογή των εν λόγω κανόνων δεν εμποδίζει από πραγματικής ή νομικής απόψεως, την επιτέλεση των ιδιαίτερων καθηκόντων που τους έχουν ανατεθεί από τις εθνικές, περιφερειακές ή τοπικές αρχές· υπογραμμίζει επ' αυτού ότι το άρθρο 14 της Συνθήκης ΣΛΕΕ καθορίζει σαφώς ότι η Ένωση και τα κράτη μέλη μεριμνούν στο πλαίσιο των εκάστοτε αρμοδιοτήτων τους και εντός του πεδίου εφαρμογής της Συνθήκης ώστε αυτές οι υπηρεσίες να λειτουργούν βάσει αρχών και προϋποθέσεων για να μπορούν να επιτελούν την αποστολή τους· ζητεί ως εκ τούτου η μεταρρύθμιση των κανόνων της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις να λαμβάνει υπόψη τα εν λόγω δύο άρθρα και να εξασφαλίζει ότι οι αντισταθμιστικές πληρωμές που χορηγούνται στις υπηρεσίες ΓΟΣ δεν συνεπάγονται υπερβολικό κόστος για τα δημόσια οικονομικά ή την χαμηλής ποιότητας παροχή υπηρεσιών·

14.

κρίνει ότι η επικείμενη στο πλαίσιο της Στρατηγικής "Ευρώπη 2020" πρόταση της Επιτροπής σχετικά με τα ομόλογα έργου μπορεί και πρέπει να αποτελέσει σημαντικό φορέα ανάπτυξης των υπηρεσιών γενικού συμφέροντος στα κράτη μέλη, καθώς και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης· υπογραμμίζει ότι οι διαδικασίες που θα θεσπιστούν για τον σκοπό αυτόν θα πρέπει να καθορισθούν ρητά σε ένα πλαίσιο επιλεξιμότητας έργων που πρέπει να οριστεί ακολουθώντας τη συνήθη νομοθετική διαδικασία·

15.

θεωρεί εξαιρετικά σημαντικό οι αντισταθμιστικές πληρωμές προς υπηρεσίες ΓΟΣ να μην στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό ή να μην ζημιώνουν άλλες χωρίς αντιστάθμιση εταιρείες που δραστηριοποιούνται στους ίδιους τομείς ή στις ίδιες αγορές·

16.

επισημαίνει ότι η πρόσβαση σε αντισταθμίσεις του καθαρού κόστους εκτέλεσης δημόσιων υπηρεσιών συγκαταλέγεται στις απαραίτητες οικονομικές και χρηματοδοτικές προϋποθέσεις για να επιτελούν οι εταιρείες στις οποίες ανατίθεται η λειτουργία δημοσίων υπηρεσιών κατά τρόπο ορθό τα ιδιαίτερα καθήκοντα με τα οποία τις επιφορτίζουν οι δημόσιες αρχές, κατά μείζονα λόγο στην παρούσα περίοδο κρίσης στην οποία οι δημόσιες υπηρεσίες διαδραματίζουν βασικό ρόλο αυτόματου σταθεροποιητή που παρέχει προστασία στις πλέον ευάλωτες ομάδες του κοινού, βοηθώντας έτσι στον μετριασμό του κοινωνικού αντίκτυπου της κρίσης·

17.

θα ήθελε εν προκειμένω να υπογραμμίσει ότι η ανάπτυξη της συνεργασίας δημόσιου-δημόσιου με τη συγκέντρωση πόρων παρέχει σημαντικό δυναμικό για την αύξηση της αποτελεσματικότητας των δημοσίων πόρων και τον εκσυγχρονισμό των δημόσιων υπηρεσιών προς ικανοποίηση των νέων αναγκών που έχει το κοινό σε τοπικό επίπεδο· τονίζει επίσης τη σημασία της διασυνοριακής συνεργασίας·

18.

υπογραμμίζει με έμφαση ότι οι δημόσιες υπηρεσίες θα πρέπει να είναι υψηλής ποιότητας και να έχουν σε αυτές πρόσβαση όλα τα στρώματα του πληθυσμού· εκφράζει επ' αυτού την ανησυχία του για την περιοριστική στάση της Επιτροπής, η οποία σε σχέση με τις κρατικές ενισχύσεις προς τους οργανισμούς κοινωνικής κατοικίας κατατάσσει τις υπηρεσίες που αυτοί παρέχουν ως κοινωνικές υπηρεσίες γενικού συμφέροντος μόνο όταν προορίζονται αποκλειστικά για πολίτες σε μειονεκτική κατάσταση ή κοινωνικά ευπαθείς ομάδες, με αυτή την περιοριστική ερμηνεία να έρχεται σε αντίθεση με τον πρωταρχικό στόχο της ενθάρρυνσης της κοινωνικής σύμμειξης και καθολικής πρόσβασης·

19.

είναι της άποψης ότι οι υπηρεσίες καλής ποιότητας βασίζονται στα ανθρώπινα δικαιώματα των ευρωπαίων πολιτών· και ότι αυτή η προσέγγιση που βασίζεται στο σεβασμό των δικαιωμάτων πρέπει να ενισχυθεί·

20.

υπενθυμίζει τις σημαντικές επενδύσεις που χρειάζονται για την αναβάθμιση της υποδομής, ειδικά στις περιφέρειες όπου παρουσιάζεται μεγαλύτερη έλλειψη συγκεκριμένα στους τομείς της ενέργειας, των τηλεπικοινωνιών και των δημοσίων μεταφορών, και τούτο για να καταστεί δυνατή στο μέλλον η παροχή έξυπνης ενέργειας ή υπηρεσιών ευρυζωνικού φάσματος·

21.

καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει τις επενδύσεις στις υποδομές που είναι απαραίτητες για τη λειτουργία των υπηρεσιών ΓΟΣ στο κόστος που μπορεί να καλύπτουν οι αντισταθμίσεις· υπενθυμίζει στην Επιτροπή ότι κάποιες φορές η παροχή υπηρεσιών ΓΟΣ βασίζεται σε δημόσιες ενισχύσεις για μακροπρόθεσμες επενδύσεις, και όχι σε ετήσιες καταβολές αντιστάθμισης·

22.

καλεί την Επιτροπή, όταν διαπραγματεύεται διμερείς εμπορικές συμφωνίες, να δέχεται στις χώρες εταίρους την παροχή υπηρεσιών ΓΟΣ και κοινωνικών υπηρεσιών γενικού συμφέροντος από τον δημόσιο τομέα·

Απλοποίηση/Αναλογικότητα

23.

χαιρετίζει την πρόθεση της Επιτροπής να εξασφαλίσει μέσω μιας περισσότερο διαφοροποιημένης προσέγγισης της εφαρμογής των κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων ότι η διοικητική επιβάρυνση των δημοσίων αρχών και των φορέων παροχής υπηρεσιών είναι ανάλογη προς τον δυνάμει αντίκτυπο του συγκεκριμένου μέτρου στον ανταγωνισμό εντός της εσωτερικής αγοράς·

24.

ζητεί ως εκ τούτου οι διατάξεις να διατυπωθούν κατά τρόπο ώστε να εξασφαλίζουν την ορθή εφαρμογή, να μην επιβαρύνουν άσκοπα τις δημόσιες αρχές και επιχειρήσεις στις οποίες έχει ανατεθεί η διαχείριση υπηρεσιών γενικού συμφέροντος παρέχοντάς τους τη δυνατότητα να επιτελούν πλήρως τα ειδικά καθήκοντα που τους έχουν ανατεθεί· ζητεί από την Επιτροπή εν προκειμένω να καταστήσει ευκολότερη την κατανόηση των κανόνων και να προβλέψει τις υποχρεώσεις που αφορούν την καταβολή αποζημιώσεων από το δημόσιο σε υπηρεσίες ΓΟΣ και με τον τρόπο αυτόν να επιτύχει μεγαλύτερη ασφάλεια δικαίου για τις δημόσιες αρχές και παρόχους υπηρεσιών·

25.

καλεί την Επιτροπή, στο πλαίσιο της αναγγελθείσας απλοποίησης των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις, να διαμορφώσει τις ρυθμίσεις για την παρακολούθηση της υπεραντιστάθμισης κατά τρόπο πλέον ευέλικτο και διαφανή, ειδικότερα να βελτιώσει τα μέτρα πρόληψης της υπεραντιστάθμισης· προς το σκοπό αυτό προτείνει για τις πολυετείς συμβάσεις η εξέταση της υπεραντιστάθμισης να πραγματοποιείται μόνον στο τέλος της διάρκειας της σύμβασης, και, εν πάση περιπτώσει, ανά διαστήματα που να μην υπερβαίνουν την τριετία, και να ορίζονται διαφανή κριτήρια για τον υπολογισμό των πληρωμών αντιστάθμισης στις υπηρεσίες ΓΟΣ, επειδή με τον τρόπο αυτό θα εξοικονομούνται σημαντικός χρόνος και δαπάνες τόσο για τους παρόχους υπηρεσιών όσο και για τις δημόσιες αρχές·

26.

καλεί την Επιτροπή να επιβεβαιώσει από τις δημόσιες αρχές και φορείς εάν ο "Οδηγός για την εφαρμογή των κανόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις κρατικές ενισχύσεις, τις δημόσιες συμβάσεις και την εσωτερική αγορά στις υπηρεσίες γενικού οικονομικού συμφέροντος, και ειδικότερα σε κοινωνικές υπηρεσίες γενικού συμφέροντος" της 7ης Δεκεμβρίου 2010 πληροί τις απαιτήσεις του σκοπού για τον οποίο εκπονήθηκε· καλεί την Επιτροπή, εφόσον κριθεί αναγκαίο, να θέσει στη διάθεση των δημόσιων αρχών και των φορέων εκμετάλλευσης μια διδακτική μεθοδολογία που θα παρέχει καθοδήγηση για την ορθή εφαρμογή αυτών των κανόνων·

27.

ζητεί από την Επιτροπή να απλοποιήσει τους κανόνες ανάθεσης· ζητεί η πρόσκληση υποβολής προτάσεων συνοδευόμενη από σύμβαση στη βάση στόχου να αποτελεί πράξη ανάθεσης·

Κοινωνικές υπηρεσίες

28.

καλεί την Επιτροπή να εξεύρει μια ειδική de minimis ρύθμιση για τις κοινωνικές υπηρεσίες οικονομικού συμφέροντος η οποία να θεωρείται ότι δεν αποβαίνει ουσιαστικά εις βάρος του εμπορίου μεταξύ των κρατών μελών· προτείνει προς τούτο γι’ αυτού του είδους τις κοινωνικές υπηρεσίες να οριστούν υψηλότερες οριακές τιμές·

29.

τάσσεται υπέρ της διατήρησης της υφιστάμενης εξαίρεσης χωρίς οριακές τιμές για τα νοσοκομεία και τις υπηρεσίες κοινωνικής στέγασης· χαιρετίζει την αναγγελία της Επιτροπής να εξαιρέσει και άλλους τομείς των κοινωνικών υπηρεσιών γενικού συμφέροντος από την υποχρέωση κοινοποίησης της ενίσχυσης· καλεί την Επιτροπή να εξασφαλίσει ότι οι καταβολές αντιστάθμισης προς όλες τις υπηρεσίες ΓΟΣ που καλύπτουν κοινωνικές ανάγκες όπως ορίζονται από τα κράτη μέλη, όπως είναι η παροχή μέριμνας για τους ηλικιωμένους και τα άτομα με αναπηρίες, μέριμνας και κοινωνικής ένταξης ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού, πρόνοιας υπέρ των παιδιών και των νέων, μέριμνας για την υγεία και πρόσβασης στην αγορά εργασίας, εξαιρούνται από την απαίτηση για κοινοποίηση·

30.

πιστεύει, ότι τα ιδιαίτερα καθήκοντα και ο χαρακτήρας των κοινωνικών υπηρεσιών γενικού συμφέροντος θα πρέπει να προστατευθούν και να ορίζονται με σαφήνεια· καλεί, επομένως, την Επιτροπή να αποτιμήσει ποίος θα ήταν ο αποτελεσματικότερος τρόπος επίτευξης αυτού του στόχου, λαμβάνοντας υπόψη τη δυνατότητα ειδικών τομεακών κανόνων·

Τοπικές υπηρεσίες

31.

χαιρετίζει την πρόθεση της Επιτροπής να θεσπίσει κανόνα de minimis για τις κρατικές ενισχύσεις στις επιχειρήσεις στις οποίες έχει ανατεθεί να παρέχουν υπηρεσίες ΓΟΣ οσάκις η τοπικά περιορισμένη κλίμακα της δραστηριότητας σημαίνει ότι αναμένονται μόνον αμελητέες επιπτώσεις στο εμπόριο μεταξύ των κρατών μελών και είναι σαφές ότι η αντιστάθμιση χρησιμοποιείται αποκλειστικά για την λειτουργία των συγκεκριμένων υπηρεσιών ΓΟΣ· ζητεί από την Επιτροπή να αξιολογήσει εάν οι υπηρεσίες ΓΟΣ στον τομέα του πολιτισμού και της παιδείας θα πρέπει να αποτελούν επίσης αντικείμενο ειδικής ρύθμισης·

32.

καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει κατάλληλες οριακές τιμές για μια de minimis ρύθμιση για αντισταθμιστικές πληρωμές σε επιχειρήσεις στις οποίες έχουν ανατεθεί υπηρεσίες ΓΟΣ, ώστε να απλοποιηθεί η διαδικασία για αυτές τις υπηρεσίες και να μειωθεί σημαντικά το μεγάλο διοικητικό άχθος που επιβαρύνει τους παρόχους υπηρεσιών χωρίς αρνητικές επιπτώσεις στην ενιαία αγορά· προτείνει επ' αυτού ως πιθανή προσέγγιση το συνδυασμό ύψους της αντισταθμιστικής πληρωμής και κύκλο εργασιών της επιχείρησης στην οποία έχει ανατεθεί από την τοπική αρχή να παράσχει υπηρεσίες· θεωρεί πέραν τούτων ότι ο ορισμός οριακής τιμής για περίοδο τριών οικονομικών ετών θα ήταν πλέον κατάλληλος για να εξασφαλίζεται η απαραίτητη ευελιξία·

33.

υπενθυμίζει ότι οι πάροχοι υπηρεσιών ΓΟΣ έχουν ποικίλα και διαφορετικά καθεστώτα, όπως ενώσεις, ιδρύματα, εθελοντικές και κοινοτικές οργανώσεις, μη κερδοσκοπικές οργανώσεις και κοινωνικές επιχειρήσεις· υπενθυμίζει ότι ορισμένοι από αυτούς δραστηριοποιούνται αποκλειστικά σε τοπικό επίπεδο, δεν αναπτύσσουν εμπορικές δραστηριότητες και επανεπενδύουν σε τοπικό επίπεδο οιαδήποτε κέρδη τους από υπηρεσίες γενικού συμφέροντος·

Πτυχές που αφορούν την ποιότητα και την αποδοτικότητα

34.

υπογραμμίζει πόσο σημαντικό είναι οι υπηρεσίες ΓΟΣ να είναι υψηλής ποιότητας και πόσο αναγκαίο είναι η πρόσβαση σε αυτές να είναι καθολική· επισημαίνει επ' αυτού ότι η αρμοδιότητα της Επιτροπής δυνάμει των κανόνων περί ανταγωνισμού της ΣΛΕΕ περιορίζεται στον έλεγχο των κρατικών ενισχύσεων που χορηγούνται για την παροχή υπηρεσιών ΓΟΣ και ότι οι ως άνω κανόνες δεν παρέχουν νομική βάση για τον καθορισμό κριτηρίων ποιότητας και αποδοτικότητας σε ευρωπαϊκό επίπεδο· πιστεύει ότι η ποιότητα και η αποδοτικότητα των υπηρεσιών ΓΟΣ θα πρέπει να ορισθούν λαμβάνοντας δεόντως υπόψη την αρχή της επικουρικότητας·

*

* *

35.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή.


(1)  ΕΕ L 318 της 17.11.2006, σ. 17.

(2)  ΕΕ L 312 της 29.11.2005, σ. 67.

(3)  ΕΕ C 297 της 29.11.2005, σ. 4.

(4)  ΕΕ C 17 της 19.1.2001, σ. 4.

(5)  ΕΕ C 281 της 26.9.1996, σ. 3.

(6)  ΕΕ C 259 της 2.9.2011, σ. 40.

(7)  ΕΕ C 248 της 25.8.2011, σ. 149.

(8)  Υπόθεση C-280/00, Συλλογή 2004, Ι-07747.

(9)  Κείμενα που εγκρίθηκαν Ρ7_ΤΑ(2011)0319.

(10)  ΕΕ C 301 Ε της 13.12.2007, σ. 140.

(11)  ΕΕ C 306 Ε της 15.12.2006, σ. 277.

(12)  ΕΕ C 92 Ε της 16.4.2004, σ. 294.

(13)  ΕΕ C 140 Ε της 13.6.2002, σ. 153.

(14)  ΕΕ C 14 της 19.1.1998, σ. 74.


Top