19.3.2010

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 70/31

---

Δημοσίευση αίτησης τροποποίησης σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 510/2006 του Συμβουλίου για την προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων και των ονομασιών προέλευσης των γεωργικών προϊόντων και των τροφίμων

2010/C 70/09

Η παρούσα δημοσίευση παρέχει το δικαίωμα ένστασης κατά την έννοια του άρθρου 7 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 510/2006 του Συμβουλίου (1). Η δήλωση ένστασης υποβάλλεται στην Επιτροπή εντός εξαμήνου από την ημερομηνία της παρούσας δημοσίευσης.

ΑΙΤΗΣΗ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗΣ

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 510/2006 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Αίτηση τροποποίησης κατά την έννοια του άρθρου 9

«AGNELLO DI SARDEGNA»

Αριθ. ΕΚ: IT-PGI-0105-0097-08.04.2008

ΠΓΕ ( Χ ) ΠΟΠ ( )

1.   Κεφάλαιο των προδιαγραφών προϊόντος που αφορά η τροποποίηση:

—		Ονομασία του προϊόντος
—		Περιγραφή του προϊόντος
—		Γεωγραφική περιοχή
—		Απόδειξη προέλευσης
—		Μέθοδος παραγωγής
—		Δεσμός
—		Επισήμανση
—		Εθνικές απαιτήσεις
—		Άλλο — Νέες αναφορές στον οργανισμό ελέγχου

2.   Τύπος τροποποίησης:

—		Τροποποίηση του ενιαίου εγγράφου ή της σύνοψης
—		Τροποποίηση των προδιαγραφών της καταχωρισθείσας ΠΟΠ ή ΠΓΕ για την οποία δεν έχει δημοσιευθεί ούτε ενιαίο έγγραφο ούτε σύνοψη
—		Τροποποίηση των προδιαγραφών που δεν απαιτεί τροποποίηση του δημοσιευμένου ενιαίου εγγράφου (άρθρο 9 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 510/2006)
—		Προσωρινή τροποποίηση των προδιαγραφών λόγω της επιβολής υποχρεωτικών υγειονομικών ή φυτοϋγειονομικών μέτρων από τις δημόσιες αρχές (άρθρο 9 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 510/2006)

3.   Τροποποίηση(-εις):

3.1.   Περιγραφή του προϊόντος:

—

Στο άρθρο 4 των ισχυουσών προδιαγραφών απαλείφθηκε ο υφιστάμενος πίνακας που αφορά τα φυσικοχημικά χαρακτηριστικά του κρέατος «Agnello di Sardegna» και ορίστηκαν τρεις σημαντικές παράμετροι. Πράγματι, τα στοιχεία που περιέχονται στον υφιστάμενο πίνακα αναφέρονται και σε άλλους τύπους κρέατος (όπως χοίρειο και βόειο), όπως προκύπτει από μελέτη του πανεπιστημίου του Sassari και επομένως δεν είναι χαρακτηριστικά για το προϊόν «Agnello di Sardegna» ΠΓΕ, ενώ οι παράμετροι που περιλαμβάνονται στη νέα έκδοση αφορούν χαρακτηριστικά ειδικά για το «Agnello di Sardegna». Σκοπός της παρούσας τροποποίησης είναι να δοθεί η δυνατότητα να επαληθεύονται οι ποιοτικές παράμετροι που αφορούν τα κρέατα, μέσω της μέτρησης των τιμών του pH, και να αποφεύγονται οι άσκοπες αναλύσεις προϊόντος σε χαρακτηριστικά που δεν «χαρακτηρίζουν», αφήνοντας δύο ενδεικτικά στοιχεία της ποιότητας του προϊόντος, όπως είναι οι πρωτεΐνες και τα λιπίδια.

3.2.   Μέθοδος παραγωγής:

—

Στο άρθρο 3 παράγραφος 2 των ισχυουσών προδιαγραφών, όσον αφορά το χώρο διαβίωσης των ζώων, οι λέξεις «πρέπει να είναι» αντικαθίστανται από τις λέξεις «μπορούν να είναι», ώστε να προσδιοριστεί ότι δεν είναι υποχρεωτικό να διαβιώνουν τα αρνιά σε κλειστό χώρο τη νύχτα κατά τη χειμερινή περίοδο. Πράγματι, οι ήπιοι χειμώνες στη διάρκεια των οποίων δεν είναι απαραίτητο να διανυκτερεύουν τα ζώα σε κλειστό χώρο δεν είναι σπάνιοι στη Σαρδηνία.

—

Στην 5η παράγραφο του άρθρου 3 το τμήμα που αφορά το σύστημα ταυτοποίησης των προβάτων τροποποιήθηκε λαμβάνοντας υπόψη όχι μόνον το χειρωνακτικό σύστημα που προβλεπόταν ήδη από την ισχύουσα νομοθεσία αλλά και τα οπτικά ή ηλεκτρονικά συστήματα, ώστε να προσαρμοστούν οι προδιαγραφές στην εξέλιξη της κοινοτικής και εθνικής νομοθεσίας που αφορά την ταυτοποίηση των κοπαδιών. Πράγματι, ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 21/2004 του Συμβουλίου της 17ης Δεκεμβρίου 2003, που μεταφέρθηκε στην ιταλική νομοθεσία το 2005, προβλέπει πιο συγκεκριμένους και αυστηρούς κανόνες σε θέματα ταυτοποίησης και ταξινόμησης των αιγοπροβάτων και τροποποιεί την οδηγία 92/102/ΕΟΚ.

—

Στο άρθρο 3 στοιχείο α) ενσωματώθηκε το ελάχιστο βάρος (5 kg) για το «Agnello di Sardegna»«γάλακτος», το οποίο δεν προβλεπόταν στην ισχύουσα νομοθεσία, η οποία καθόριζε μόνον το μέγιστο βάρος. Η προσθήκη του ελάχιστου βάρους είναι αναγκαία προκειμένου να αποφεύγεται η σφαγή ζώων πολύ μικρής ηλικίας και όχι τέλεια σχηματισμένων, των οποίων το κρέας δεν παρουσιάζει τα χαρακτηριστικά που προβλέπονται από τις προδιαγραφές. Το ελάχιστο βάρος 5 kg εγγυάται ότι τα αρνιά έχουν φτάσει σε ηλικία (30 περίπου ημερών) και επομένως μια φυσική ανάπτυξη που επιτρέπει στο προϊόν να διαθέτει τα απαιτούμενα χαρακτηριστικά όσον αφορά τη μυϊκή ανάπτυξη, το λίπος και το χρώμα του κρέατος που απαιτείται για την παραγωγή του «Agnello di Sardegna» ΠΓΕ.

—	Στο ίδιο άρθρο 3 για τους τρεις τύπους αρνιού, «γάλακτος», «ελαφρύ» και «για τεμαχισμό», αναφέρθηκε το βάρος για το σφάγιο «εν ψυχρώ, χωρίς το δέρμα, με την κεφαλή και τη συκωταριά», στοιχείο το οποίο δεν αναφερόταν στις ισχύουσες προδιαγραφές.

—

Ομοίως στο ίδιο άρθρο 3, απαλείφθηκαν οι ενδείξεις «καθαρόαιμο/χωρίς διασταύρωση» οι οποίες περιέχονταν στην πρώτη παράγραφο των στοιχείων α), β) και γ). Η ερμηνεία που δίνεται σε αυτόν τον «ορισμό» είναι εκείνη του νόμου αριθ. 280 της 3ης Αυγούστου 1999, η οποία ορίζει το καθαρόαιμο ζώο αναπαραγωγής για τα πρόβατα ως «ζώο εγγεγραμμένο σε βιβλίο γενεαλογίας ή ικανό να εγγραφεί του οποίου οι πρόγονοι πρώτου και δεύτερου βαθμού είναι εγγεγραμμένοι σε βιβλίο γενεαλογίας της ίδιας φυλής». Πράγματι, αυτό δεν είναι δυνατόν λόγω της πραγματικής κατάστασης του αναπαραγωγικού συστήματος της Σαρδηνίας: ο πληθυσμός προβάτων της Σαρδηνίας, που υπερβαίνει τα τρία εκατομμύρια, αποτελείται αποκλειστικά από ζώα της φυλής της Σαρδηνίας. Στη Σαρδηνία επομένως, όπως και στην υπόλοιπη Ιταλία, η εγγραφή στο γενεαλογικό βιβλίο των φυλών προβάτων περιορίζεται σε ένα πολύ μικρό ποσοστό των ζώων (3 έως 5 % για τις σημαντικότερες φυλές) δεδομένου ότι με το γενεαλογικό βιβλίο επιδιώκεται να επιτευχθεί γενετική βελτίωση της φυλής και επομένως εγγράφονται σε αυτό τα ζώα που προορίζονται για αναπαραγωγή και όχι τα ζώα για σφαγή όπως οι προβατίνες της φυλής της Σαρδηνίας.

—

Τέλος, στα στοιχεία β) και γ) του άρθρου 3, που αφορούν τη διατροφή των προβάτων, προστέθηκαν οι λέξεις «μητρικό γάλα και να συμπληρώνεται με» ώστε να διευκρινιστεί ο ρόλος του μητρικού γάλακτος στη διατροφή του αρνιού. Πράγματι, στην ισχύουσα έκδοση των προδιαγραφών φαίνεται ότι το αρνί τύπου «ελαφρύ» (7/10 kg) και το αρνί «για τεμαχισμό» (10/13 kg) δεν τρέφονται με μητρικό γάλα αλλά αποκλειστικά με φυσικές τροφές, νωπές ή/και αποξηραμένες. Είναι αντιθέτως προφανές ότι η διατροφή του αρνιού συνίσταται κυρίως στο μητρικό γάλα κατά την πρώτη φάση (30-35 ημέρες), ενώ κατά τη δεύτερη φάση προστίθενται φυσικές τροφές, χορτονομές και νωπά ή αποξηραμένα σιτηρά, αρχικά μόνον περιστασιακά και ως συμπλήρωμα και στη συνέχεια σε μεγαλύτερο βαθμό. Συνεπώς, με την προσθήκη των λέξεων «μητρικό γάλα και να συμπληρώνεται με» στόχος ήταν να διευκρινιστεί η έννοια αυτή, αποφεύγοντας τυχόν σφάλματα ερμηνείας.

3.3.   Επισήμανση:

—	Στο άρθρο 6 προστέθηκε διευκρίνιση σχετικά με τον τρόπο τεμαχισμού που αναφέρεται στο σημείο 3 των στοιχείων α) και β), με την προσθήκη των λέξεων «ακέραιο ή σε φέτες»

—

Επίσης στο άρθρο 6, προστέθηκαν δύο νέοι τύποι τεμαχισμού: «ωμοπλάτη, μηρός, καρέ» και «μικτή συσκευασία» που αντιπροσωπεύουν τους πιο τυπικούς τρόπους τεμαχισμού της παράδοσης της Σαρδηνίας· αυτοί προστίθενται στους πιο βιομηχανικούς που προβλέπονται ήδη στις προδιαγραφές. Πράγματι, ορισμένοι τύποι τεμαχισμού (όπως ωμοπλάτη, μηρός, καρέ) είναι εξαιρετικά χαρακτηριστικοί για ένα αρνί που θεωρείται από τον καταναλωτή, σχεδόν εξ ορισμού, ως το «αρνάκι», εντελώς διαφορετικό από τα αρνιά κρεατοπαραγωγής σημαντικά μεγαλύτερου βάρους που είναι περισσότερο παρόντα σε άλλες αγορές.

—	Στο άρθρο 8 εισάγεται η λεπτομερής περιγραφή του λογότυπου καθώς και ο ίδιος ο λογότυπος ο οποίος προηγουμένως περιλαμβανόταν σε παράρτημα.

Με την εισαγωγή του λογότυπου η ένδειξη «τυχόν» που περιλαμβανόταν στο άρθρο 8 παράγραφος 3 αντικαθίσταται από το άρθρο «ο».

3.4.   Απόδειξη προέλευσης:

—	Δεδομένου ότι οι προδιαγραφές δεν περιείχαν ακόμη αναφορά στην απόειξη προέλευσης, κρίθηκε σκόπιμο να προστεθεί στις ισχύουσες προδιαγραφές το άρθρο 9 και να προστεθεί συγκεκριμένα η «απόδειξη προέλευσης».

—	Τέλος, ενημερώθηκαν οι αναφορές στη νομοθεσία με την τροποποίηση του άρθρου 7 με θέμα «Έλεγχοι» και αναφορά στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 510/2006.

Η ίδια ενημέρωση έγινε στην πρώτη παράγραφο του άρθρου 4.

ΕΝΙΑΙΟ ΕΓΓΡΑΦΟ

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 510/2006 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

«AGNELLO DI SARDEGNA»

Αριθ. ΕΚ: IT-PGI-0105-0097-08.04.2008

ΠΓΕ ( Χ ) ΠΟΠ ( )

1.   Ονομασία:

«Agnello di Sardegna»

2.   Κράτος μέλος ή τρίτη χώρα:

Ιταλία

3.   Περιγραφή του γεωργικού προϊόντος ή του τροφίμου:

3.1.   Τύπος προϊόντος (Παράρτημα III):

Κλάση 1.1.

Κρέατα (και βρώσιμα παραπροϊόντα σφαγείων)

3.2.   Περιγραφή του προϊόντος για το οποίο ισχύει η ονομασία υπό 1.:

Κατά τη στιγμή της διάθεσης στην κατανάλωση το «Agnello di Sardegna» ΠΓΕ διαθέτει τα ακόλουθα ορατά χαρακτηριστικά: λευκό κρέας, με λεπτή υφή, συμπαγές αλλά μαλακό στο ψήσιμο με ελαφριά διήθηση λίπους με όχι πολύ σημαντική μυϊκή μάζα και σωστή ισορροπία μεταξύ σκελετού και μυών.

Από την οργανοληπτική εξέταση πρέπει να καθίστανται εμφανή χαρακτηριστικά όπως η τρυφερότητα, το χυμώδες, το λεπτό άρωμα και η παρουσία ιδιαίτερων οσμών τυπικών του νεαρού και νωπού κρέατος.

Πρέπει επίσης να διαθέτει τα ακόλουθα φυσικοχημικά χαρακτηριστικά:

pH	μεγαλύτερο από 6
Πρωτεΐνες (στο προϊόν ως έχει)	μεταξύ 13-20 %
Ξηρό εκχύλισμα (στο προϊόν ως έχει)	κάτω του 3 %.

Το προϊόν «Agnello di Sardegna» ΠΓΕ είναι κρέας αρνιών που έχουν γεννηθεί και εκτραφεί στη Σαρδηνία, προερχόμενα από προβατίνες της φυλής της Σαρδηνίας ή διασταυρώσεις της πρώτης γενιάς με τις φυλές κρεατοπαραγωγής Ile De France και Berrichon Du Cher, ή άλλες φυλές κρεατοπαραγωγής πολύ εξειδικευμένες και δοκιμασμένες.

3.3.   Πρώτες ύλες (μόνο για μεταποιημένα προϊόντα):

—

3.4.   Ζωοτροφές (μόνο για προϊόντα ζωικής προέλευσης):

Τα αρνιά πρέπει να διατρέφονται μόνο με μητρικό γάλα (φυσικός θηλασμός) όσο ανήκουν στον τύπο «γάλακτος» (5-7 Kg) και η διατροφή τους να συμπληρώνεται με φυσικές τροφές (χορτονομές και σιτηρά), νωπές ή/και αποξηραμένες, καθώς και με αυτοφυή είδη χαρακτηριστικά του ενδιαιτήματος της νήσου Σαρδηνίας όταν ανήκουν στον τύπο «ελαφρύ» (7-10 kg) και «για τεμαχισμό» (10-13 Kg).

3.5.   Ειδικές φάσεις της παραγωγής που πρέπει να εκτελούνται εντός της οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής:

Η Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη «Agnello di Sardegna» αφορά μόνον τα αρνιά που έχουν γεννηθεί αποκλειστικά, έχουν εκτραφεί και σφαγεί στη Σαρδηνία.

3.6.   Ειδικοί κανόνες σχετικά με τον τεμαχισμό, το τρίψιμο, τη συσκευασία κ.λπ.:

Οι εργασίες προετοιμασίας και συσκευασίας των τεμαχίων του «Agnello di Sardegna» πρέπει να εκτελούνται εντός της περιοχής.

Για την πώληση των ακέραιων σφαγίων αρνιών, καταρχήν εντός της περιοχής παραγωγής, δεν προτείνεται καμία ιδιαίτερη συσκευασία· τα σφάγια μπορούν να διατίθενται στο εμπόριο ακέραια, με την τήρηση των ισχυουσών υγειονομικών διατάξεων και τη χρησιμοποίηση των κατάλληλων ψυκτικών μεταφορικών μέσων.

Το «Agnello di Sardegna» ΠΓΕ μπορεί να διατεθεί στην κατανάλωση ακέραιο ή/και τεμαχισμένο σύμφωνα με τον ακόλουθο τρόπο τεμαχισμού:

α)

Agnello di Sardegna «γάλακτος» (5-7 kg): 1) ακέραιο· 2) ημισφάγιο: προέρχεται από την οβελιαία τομή του σφαγίου σε δύο συμμετρικά μέρη· 3) τέταρτο πρόσθιο και οπίσθιο (ακέραιο ή σε φέτες)· 4) κεφαλή και συκωταριά· 5) ωμοπλάτη, μηρός, καρέ (ανατομικά μέρη, ακέραια ή σε φέτες)· 6) μικτή συσκευασία (μικτή σύσταση προερχόμενη από ανατομικά τμήματα που περιγράφηκαν προηγουμένως).

β)

Agnello di Sardegna «ελαφρύ» (7-10 Kg) και Agnello di Sardegna «για τεμαχισμό» (10-13 Kg): 1) ακέραιο· 2) ημισφάγιο: προέρχεται από την οβελιαία τομή του σφαγίου σε δύο συμμετρικά μέρη· 3) τέταρτο πρόσθιο και οπίσθιο (ακέραιο ή σε φέτες)· 4) κεφαλή και συκωταριά· 5) κιλότο: περιλαμβάνει τους δύο μηρούς ακέραιους, συμπεριλαμβανόμενης της σέλλας (δεξιάς και αριστερής)· 6) αγγλική σέλλα: αποτελείται από το ανώτερο ραχιαίο τμήμα και περιλαμβάνει τα δύο τελευταία πλευρά και τα κοιλιακά τοιχώματα· 7) καρέ: περιλαμβάνει το ανώτερο – οπίσθιο ραχιαίο τμήμα· 8) groppa: περιλαμβάνει τα δύο μισά ροσμπίφ· 9) casco: περιλαμβάνει τις ωμοπλάτες, τα χαμηλά πλευρά, τον λαιμό και τις άνω κοτολέτες του πρόσθιου τμήματος· 10) farfalla: περιλαμβάνει τις δύο ωμοπλάτες που συνδέονται στο ύψος του λαιμού· 11) άκρο με το πόδι: περιλαμβάνει το πόδι, τον μηρό, την περιοχή του λαγόνιου και ιερού οστού και το οπίσθιο τμήμα των οσφύων· 12) άκρο χωρίς το πόδι: περιλαμβάνει τα οπίσθια μέλη της περιοχής του λαγόνιου και ιερού οστού και το οπίσθιο τμήμα των οσφύων. Λοιπά τεμάχια: 13) σέλλα· περιλαμβάνει την περιοχή του λαγόνιου και ιερού οστού με ή χωρίς τον τελευταίο οσφυϊκό σπόνδυλο· 14) φιλέτο: περιλαμβάνει την οσφυϊκή χώρα· 15) καρέ καλυμμένο: ανώτερο ραχιαίο τμήμα που περιλαμβάνει τις πρώτες και τις δεύτερες πλευρές· 16) καρέ ακάλυπτο: πρόσθιο τμήμα αποτελούμενο από τους πρώτους πέντε ραχιαίους σπονδύλους· 17) ωμοπλάτη: ακέραιο· 18) colletto· περιλαμβάνει την περιοχή του λαιμού· 19) άνω πλευρές· περιλαμβάνει την κατώτερη θωρακική χώρα· 20) ωμοπλάτη, μηρός, καρέ (ανατομικά μέρη, ακέραια ή σε φέτες)· 21) μικτή συσκευασία (μικτή σύσταση προερχόμενη από ανατομικά τμήματα που περιγράφηκαν προηγουμένως).

3.7.   Ειδικοί κανόνες επισήμανσης:

Το προϊόν «Agnello di Sardegna» ΠΓΕ πρέπει να διατίθεται στην κατανάλωση ακέραιο ή/και σε τεμάχια και στις συσκευασίες των ακέραιων ή/και τεμαχισμένων σφαγίων που έχουν επισημανθεί με την ΠΓΕ ή στις ετικέτες που έχουν τοποθετηθεί σε αυτές πρέπει να αναγράφονται, με καθαρούς και ανεξίτηλους χαρακτήρες, οι ενδείξεις που προβλέπονται από τους σχετικούς κανόνες.

Ειδικότερα, οι συσκευασίες υπό κενό ή με άλλα συστήματα επιτρεπόμενα από την νομοθεσία πρέπει να φέρουν:

α)	την ένδειξη «I.G.P. “Agnello di Sardegna”» και τον λογότυπο·

β)	τον τύπο κρέατος·

γ)	την ονομασία του τεμαχίου ανάλογα με τον τύπο κοπής.

Ο λογότυπος της ονομασίας αποτελείται από σχηματοποιημένο αρνί του οποίου εμφαίνεται καθαρά το κεφάλι και ένα πόδι. Το εξωτερικό περίγραμμα έχει το σχήμα της Σαρδηνίας. Για τον λογότυπο «Agnello di Sardegna» χρησιμοποιείται η γραμματοσειρά Block.

Το περίγραμμα του ίδιου του σήματος και του αρνιού είναι σε Pantone 350 (κυανό 63 % — κίτρινο 90 % — μαύρο 63 %)· το φόντο του σήματος είναι σε Pantone 5763 (κυανό 14 % — κίτρινο 54 % — μαύρο 50 %).

Απαγορεύεται η προσθήκη στην προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη κάθε χαρακτηρισμού ο οποίος δεν προβλέπεται ρητά, συμπεριλαμβανόμενων των επιθέτων: fine, scelto, selezionato, superiore, genuino (εκλεκτό, επιλογής, επιλεγμένο, ανώτερο, αγνό).

Επιτρέπεται ωστόσο η χρήση πρόσθετων γεωγραφικών ενδείξεων που είναι αληθείς, όπως ιστορικο-γεωγραφικά ονόματα, ονόματα κοινοτήτων, κτημάτων, αγροκτημάτων και κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων, που αναφέρονται στην εκτροφή, τη σφαγή και τη συσκευασία του προϊόντος, εφόσον δεν έχουν εγκωμιαστικό περιεχόμενο και δεν παραπλανούν τον καταναλωτή. Αυτές οι ενδεχόμενες αναφορές πρέπει να αναγράφονται στην ετικέτα με τυπογραφικούς χαρακτήρες μεγέθους ενός τρίτου αυτού των χαρακτήρων που χρησιμοποιούνται για την αναγραφή της ΠΓΕ.

4.   Συνοπτική οριοθέτηση της γεωγραφικής περιοχής:

Η περιοχή που προορίζεται για την εκτροφή του Agnello di Sardegna περιλαμβάνει όλο το έδαφος της Περιφέρειας Σαρδηνίας.

5.   Δεσμός με τη γεωγραφική περιοχή:

5.1.   Ιδιαιτερότητα της γεωγραφικής περιοχής:

Η περιφέρεια Σαρδηνίας είναι νήσος με κλίμα κυρίως μεσογειακό χαρακτηριζόμενο από ήπιους και σχετικά βροχερούς χειμώνες και από θερμά και ξηρά καλοκαίρια.

Η θάλασσα επηρεάζει πρακτικά όλη τη νήσο και επομένως οι θερμοκρασίες, που μετριάζονται από τη θάλασσα, παρουσιάζουν αρκετά μέτριους μέσους όρους: η μέση ετήσια θερμοκρασία κυμαίνεται μεταξύ 14 και 18 °C. Οι βροχοπτώσεις είναι έντονες μεταξύ Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου ενώ είναι σχεδόν ανύπαρκτες τον Ιούλιο και Αύγουστο· κατά τους υπόλοιπους μήνες του έτους είναι απρόβλεπτες. Οι ετήσιες βροχοπτώσεις συνολικά δεν είναι πολύ αραιές (μέσες τιμές περιλαμβανόμενες μεταξύ 500 και 800 mm/έτος).

Μεταξύ των κλιματικών στοιχείων που αφορούν τη Σαρδηνία περιλαμβάνονται κυρίως οι ισχυροί άνεμοι: Συχνότερα τον χειμώνα, αλλά ενίοτε και τις άλλες εποχές, είναι έντονος ο μαΐστρος, άνεμος, ψυχρός άνεμος προερχόμενος από βορειοδυτικά. Ενώ στο τέλος του φθινοπώρου κυριαρχούν ήπιοι και υγροί άνεμοι προερχόμενοι από τον Ατλαντικό, στην αρχή της άνοιξης πνέουν θερμοί και στεγνοί άνεμοι προερχόμενοι από την Αφρική, δηλαδή από τον νοτο.

Η Σαρδηνία, ιδίως επειδή είναι αραιοκατοικημένη και έχει νησιωτικό χαρακτήρα, που τον ευνόησε η απόστασή της από τον περίγυρό της, έχει διατηρήσει έως σήμερα πολυάριθμα από τα αρχικά φυσικά της στοιχεία, μερικά από τα οποία είναι εντελώς ξεχωριστά. Συχνά, το τοπίο μοιάζει άγριο, γυμνό και χωρίς ανθρώπινη παρουσία· σε ορισμένα σημεία το τοπίο έχει μια ομορφιά και γοητεία που σπάνια απαντώνται σε άλλα σημεία της περιοχής της Μεσογείου. Για το λόγο αυτό η χλωρίδα της Σαρδηνίας σε μεγάλο μέρος ακέραια ορισμένα φυτικά είδη πολύ παλαιά, τα οποία αλλού έχουν μεταβληθεί ή έχουν εξαφανιστεί. Το μεγαλύτερο τμήμα της νήσου, όπου η μετακίνηση των κοπαδιών για λόγους βόσκησης αποτελεί παραδοσιακά την κυριότερη δραστηριότητα, καλύπτεται από βοσκοτόπους, αποτελούμενους από εκτάσεις είτε στεπώδεις με αγρωστώδη είτε θαμνώδεις. Ο πλουσιότερος, πιο εκτεταμένος και ισχυρότερος φυτικός σχηματισμός είναι σαφώς η μεσογειακή μακία (λόχμες), που χαρακτηρίζει το τοπίο της Σαρδηνίας έως υψόμετρο 800 μέτρων, σχηματίζοντας ορισμένες φορές γραφικές θαμνοστοιχίες απομονωμένες στις γυμνές και ερημικές παράκτιες βραχώδεις εκτάσεις. Η μακία αποτελεί τον τυπικό συνδυασμό θάμνων που εξασφαλίζει τη συνεχή βλάστηση και περιλαμβάνει ακόμη και υψηλούς θάμνους — στην περίπτωση αυτή ονομάζεται «macchia alta», όταν οι θάμνοι φθάνουν σε ύψος 4 έως 5 μέτρων στα βαθύτερα και υγρότερα εδάφη — μεταξύ των οποίων απαντώνται «oleastri» (αγριελιές), μαστιχοφόροι σχίνοι, χαρουπιές, μύρτα, δάφνες, άρκευθοι και κίστοι. Στις όχθες των χειμάρρων συχνά απαντάται πυκνή βλάστηση από πικροδάφνες. Απαντάται κατόπιν αραιή μακία, με θάμνους ύψους 50 cm, συνήθως καλούμενη garriga, που περιλαμβάνει το φασκόμηλο, δεντρολίβανο, ερίκη, θυμάρι, σπάρτο κλπ· είναι ενδιαφέροντες οι σχηματισμοί που δημιουργούν τα φοινικόδενδρα νάνοι.

5.2.   Ιδιοτυπία του προϊόντος:

Το «Agnello di Sardegna» ΠΓΕ χαρακτηρίζεται ιδίως από τις περιορισμένες διαστάσεις του: είναι σαφής η διαφορά μεταξύ του κρέατος που προορίζεται για το «Agnello di Sardegna» ΠΓΕ και των πρόβειων κρεάτων ζώων μεγαλύτερου βάρους και πολλαπλού προορισμού, που χαρακτηρίζονται από έντονη γεύση που δεν είναι πάντοτε ευχάριστη στον καταναλωτή. Σε σύγκριση με αυτά τα κρέατα το «Agnello di Sardegna» ΠΓΕ διακρίνεται από την ευχάριστη γεύση του που οφείλεται στη χαμηλή περιεκτικότητα του λιπώδους ιστού σε κορεσμένα λίπη και την επικράτηση των ακόρεστων αλυσίδων (που συνδέονται με τη διατροφή με μητρικό γάλα των ζώων που εκτρέφονται σε φυσικούς βοσκοτόπους) που καθιστούν το κρέας πιο εύπεπτο και εύγευστο.

Το λίπος των σφαγίων αποτελεί το φυσικό συμπλήρωμα του κρεάτινου τμήματος και το μεγαλύτερο τμήμα του χάνεται κατά το ψήσιμο, προσδίδοντας στο κρέας την παχύρευστη υφή και την ευχάριστη γεύση, αλλά ιδίως καθιστώντας το πιο τρυφερό και χυμώδες. Το «Agnello di Sardegna» ΠΓΕ ξεχωρίζει πράγματι, επειδή το κρέας του είναι λευκό και τρυφερό, έχει έντονο άρωμα, είναι εξαιρετικά εύπεπτο και άπαχο.

Το «Agnello di Sardegna» ΠΓΕ είναι ένα ιδανικό τρόφιμο όχι μόνον από γευστική αλλά και από διατροφική άποψη, καθότι είναι πλούσιο σε ευγενείς πρωτεΐνες. Τα χαρακτηριστικά αυτά το καθιστούν κρέας ιδιαιτέρως κατάλληλο για τα άτομα σε δίαιτα που έχουν ανάγκη από ένα ελαφρύ τρόφιμο με υψηλή ενεργειακή αξία.

Το «Agnello di Sardegna» ΠΓΕ είναι βιολογικά υγιεινό, εντελώς απαλλαγμένο από ρυπογόνες ουσίες χημικής ή βιοτικής φύσης. Λόγω της νεαρής του ηλικίας δεν έχει υποβληθεί σε εξαναγκασμένη διατροφή, περιβαλλοντικό στρες ή χορήγηση ορμονών, καθώς εκτρέφεται στο ύπαιθρο, σε εντελώς φυσικό περιβάλλον.

5.3.   Αιτιώδης σχέση που συνδέει τη γεωγραφική περιοχή με την ποιότητα ή τα χαρακτηριστικά του προϊόντος (για τις ΠΟΠ) ή με συγκεκριμένη ποιότητα, με τη φήμη ή άλλα χαρακτηριστικά του προϊόντος (για τις ΠΓΕ):

Τα χαρακτηριστικά του «Agnello di Sardegna» αντανακλούν με απόλυτο τρόπο τον δεσμό με την περιοχή προέλευσης.

Η έντονη και «άγρια» γεύση χαρακτηρίζει το αρνί που διατρέφεται με μητρικό γάλα και φυσικά τρόφιμα σε πλήρη ελευθερία. Πράγματι, το «Agnello di Sardegna» εκτρέφεται σύμφωνα με μέθοδο εκτατικής εκτροφής και ελεύθερου σταβλισμού επομένως σε περιβάλλον τελείως φυσικό, χαρακτηριζόμενο από μεγάλες εκτάσεις με έντονη ηλιοφάνεια, εκτεθειμένες στους ανέμους και στο κλίμα της Σαρδηνίας.

Η εκτροφή στο ύπαιθρο επηρεάζει σχεδόν αποκλειστικά τη διατροφή του αρνιού της Σαρδηνίας: στον τύπο «γάλακτος» το ζώο διατρέφεται μόνο με μητρικό γάλα και κατόπιν, όταν μεγαλώνει, ακολουθώντας τη μητέρα του στον αγρό, η διατροφή του πλουτίζεται με φυσικά τρόφιμα, καλλιεργημένα αγρωστώδη, αυτοφυή είδη και αρωματικά φυτά χαρακτηριστικά της νήσου. Το πρόβατο της Σαρδηνίας προσάρμοσε με την πάροδο των ετών τον βιολογικό και αναπαραγωγικό του κύκλο στις συνθήκες του περιβάλλοντος στο οποίο διαβιώνει. Συνεπώς, τα αρνιά γεννιούνται στο τέλος του φθινοπώρου, όταν ξεκινούν τα πρωτοβρόχια και επομένως αφυπνίζεται η βλάστηση. Για τους λόγους αυτούς, το κρέας του εκτιμάται ιδιαιτέρως για τις οργανοληπτικές του ιδιότητες. Εξάλλου, η διατροφή με μητρικό γάλα δεν επηρεάζει μόνο την ποσότητα λίπους αλλά καθορίζει και την ποιότητά του. Πράγματι, τα λίπη που καταναλώνονται κατά την περίοδο θηλασμού καθορίζουν τη σύσταση των σωματικών λιπιδίων καθ όλη τη διάρκεια της ανάπτυξης του ζώου.

Επιπλέον, η εκτροφή στο ύπαιθρο αποτελεί εγγύηση για την υγειονομική ποιότητα και τη λειτουργική σωματική άσκηση, ιδίως σε ένα φυσικό περιβάλλον όπως αυτό της Σαρδηνίας, το οποίο χαρακτηρίζεται από μεγάλες εκτάσεις, απουσία σημαντικών βιομηχανικών εγκαταστάσεων και χαμηλή ανθρωποκάλυψη του εδάφους. Το έδαφος της Σαρδηνίας έχει ένα κοινό χαρακτηριστικό που του προσδίδει απίστευτη ομοιομορφία: τον γυμνό ορίζοντα –λόγω απουσίας καλλιεργημένων δέντρων– που θυμίζει συνεχώς την επικράτηση της ποιμενικής ζωής. Αυτή η εμφάνιση δεν ξεγελάει: η Σαρδηνία είναι πράγματι η νήσος των ποιμένων· η αγροτική οικονομία είναι σαφέστατα ο σημαντικότερος πόρος του νησιού. Η Σαρδηνία διαθέτει το 40 % του συνολικού ζωικού κεφαλαίου της Ιταλίας, με 16 410 κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις διάσπαρτες σε όλο το νησί, στις οποίες εκτρέφονται 3 294 044 ζώα.

Ακόμη και σήμερα η Σαρδηνία αποτελεί τη νήσο των ποιμένων όπως ήταν γνωστή επί αιώνες. Η ποιμενική δραστηριότητα ανάγεται στην περίοδο πριν από την εποχή των nuraghi (κατασκευές από ξερολιθιά) καθώς στο εσωτερικό των κατασκευών αυτών έχουν βρεθεί υπολείμματα από τα πρώτα αντικείμενα επεξεργασίας του γάλακτος. Πολυάριθμες είναι οι αναφορές στη ρωμαϊκή εποχή. Η φυλή προβάτου της Σαρδηνίας αναφέρεται σε πολλές γραπτές πηγές της ρωμαϊκής εποχής. Καρπός της εμπειρίας αιώνων των κτηνοτρόφων, αποτελεί ουσιαστικά το αποτέλεσμα μιας μακρόχρονης διαδικασίας προσαρμογής μεταξύ ανθρώπων και περιοχής καθώς και μεταξύ ανθρώπων, περιοχής και φυλών ζώων.

Σήμερα, όπως πριν από αιώνες, δεν έχει μεταβληθεί η φροντίδα και η προσοχή των βοσκών. Με τη διαιώνιση των αρχαίων πρακτικών εξασφαλίζεται ότι η καθαρότητα και η ποιότητα του «Agnello di Sardegna» διατηρούνται στο ακέραιο και παραμένουν απαράμιλλες. Σήμερα, όπως και στο παρελθόν.

Παραπομπή στη δημοσίευση των προδιαγραφών:

Η εθνική διαδικασία ένστασης ενεργοποιήθηκε με τη δημοσίευση της πρότασης αναγνώρισης της προστατευόμενης γεωγραφικής ένδειξης «Agnello di Sardegna» στην Gazzetta Ufficiale della Repubblica Italiana αριθ. 2 της 3ης Ιανουαρίου 2008.

Το κείμενο των προδιαγραφών μπορεί να αναζητηθεί στο Διαδίκτυο στην ιστοσελίδα:

http://www.politicheagricole.it/DocumentiPubblicazioni/Search_Documenti_Elenco.htm?txtTipoDocumento=Disciplinare%20in%20esame%20UE&txtDocArgomento=Prodotti%20di%20Qualit%E0>Prodotti%20Dop,%20Igp%20e%20Stg ή

απευθείας στην αρχική σελίδα του δικτυακού τόπου του υπουργείου (http://www.politicheagricole.it) — επιλογή «Prodotti di Qualità» (στα αριστερά της οθόνης) και κατόπιν «Disciplinari di Produzione all’esame dell’UE [regolamento (CE) n. 510/2006]».

---

(1)  EE L της 93, 31.3.2006, σ. 12.

---