52009DC0200

[pic] | ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ |

Βρυξέλλες, 27.4.2009

COM(2009) 200 τελικό

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

Μια στρατηγική της ΕΕ για τη νεολαία – Επένδυση και ενδυνάμωση Μια ανανεωμένη ανοιχτή μέθοδος συντονισμού για την αντιμετώπιση των προκλήσεων και των ευκαιριών της νεολαίας {SEC(2009) 545}{SEC(2009) 546}{SEC(2009) 548}{SEC(2009) 549}

1. Εισαγωγή

«Το μέλλον της Ευρώπης εξαρτάται από τους νέους της[1].. Ωστόσο, οι δυνατότητες πολλών νέων χάνονται άδικα». Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγει η ανακοίνωση της Επιτροπής για την «Ανανεωμένη κοινωνική ατζέντα»[2] η οποία επιδιώκει τη δημιουργία περισσότερων ευκαιριών για τους πολίτες της ΕΕ, τη βελτίωση της πρόσβασης όλων σε ευκαιρίες και την έκφραση αλληλεγγύης.

Οι νέοι αποτελούν προτεραιότητα του κοινωνικού οράματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η τρέχουσα κρίση ενισχύει την ανάγκη για καλλιέργεια του ανθρώπινου δυναμικού που αντιπροσωπεύουν οι νέοι. Η ανακοίνωση ανταποκρίνεται στην ανάγκη αυτή καθορίζοντας τη στρατηγική για τις μελλοντικές πολιτικές της Ευρώπης για τους νέους. Προτείνει μια νέα, ισχυρότερη ανοιχτή μέθοδο συντονισμού (ΑΜΣ) η οποία είναι ευέλικτη και απλουστευμένη ως προς τις διαδικασίες υποβολής αναφοράς και ενισχύει τις σχέσεις με τους τομείς πολιτικής που καλύπτει το ευρωπαϊκό σύμφωνο για τη νεολαία το οποίο περιέχεται στη στρατηγική της Λισαβόνας για την απασχόληση και την ανάπτυξη. Υιοθετώντας μια διατομεακή προσέγγιση, εντάσσει ορισμένες βραχυπρόθεσμες λύσεις σε μια μακροχρόνια προσπάθεια για την ενδυνάμωση των νέων. Η στρατηγική αυτή θα δημιουργούσε ευνοϊκές συνθήκες υπό τις οποίες οι νέοι θα μπορούσαν να αναπτύξουν τις δεξιότητές τους, να αξιοποιήσουν το δυναμικό τους, να συμμετάσχουν δυναμικά στην κοινωνία και να αναλάβουν ενεργητικότερο ρόλο στην οικοδόμηση της ΕΕ. Οι νέοι δεν αποτελούν μια επαχθή ευθύνη αλλά ένα ζωτικό πόρο για την κοινωνία, που μπορεί να αξιοποιηθεί για την επίτευξη υψηλότερων κοινωνικών στόχων.

2. Οι προκλησεισ και οι ευκαιριεσ για τουσ νεουσ σημερα

Οι Ευρωπαίοι ζουν περισσότερο, αποκτούν παιδιά σε μεγαλύτερη ηλικία και ο αριθμός των νέων είναι μικρότερος. Προβλέπεται ότι το 2050 η ηλικιακή ομάδα 15-29 ετών θα αντιστοιχεί στο 15,3% του πληθυσμού της Ευρώπης, ενώ σήμερα αντιστοιχεί στο 19,3%[3]. Αυτές οι δημογραφικές αλλαγές επηρεάζουν τις οικογένειες, την αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών και την οικονομική μεγέθυνση. Η παγκοσμιοποίηση μπορεί να φέρει ανάπτυξη και θέσεις εργασίας, αλλά μπορεί επίσης να δημιουργήσει συγκεκριμένες προκλήσεις για τους ευπαθείς εργαζομένους, όπως είναι οι νέοι, όπως άλλωστε αποδεικνύει και η κρίση[4]. Θέματα όπως η κλιματική αλλαγή και η ενεργειακή ασφάλεια απαιτούν αλλαγές στη συμπεριφορά και στον τρόπο ζωής των μελλοντικών γενεών. Είναι ουσιαστικό να υπάρχουν βασικές ικανότητες αρκετά ευέλικτες ώστε να επιτρέπουν τη διά βίου ανάπτυξη κατάλληλων δεξιοτήτων, ενώ η πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου εξακολουθεί να αποτελεί βασικό θέμα.

Οι νέοι εκτιμούν τη φιλία, το σεβασμό, την ανοχή και την αλληλεγγύη, ενώ η σημερινή γενιά χαρακτηρίζεται από υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο, πιο προηγμένες τεχνολογικές γνώσεις και μεγαλύτερη κινητικότητα από κάθε άλλη φορά στο παρελθόν. Ωστόσο, όπως και η υπόλοιπη κοινωνία, οι νέοι βρίσκονται αντιμέτωποι με μεγαλύτερο ατομικισμό και ανταγωνιστικές πιέσεις, ενώ δεν διαθέτουν όλοι τις ίδιες ευκαιρίες.

Ύστερα από εκτεταμένες διαβουλεύσεις σε όλη την Ευρώπη[5], διαπιστώθηκε ότι οι ακόλουθες συγκεκριμένες προκλήσεις αποτελούν τις πρωταρχικές ανησυχίες των νέων: εκπαίδευση, απασχόληση, κοινωνική ένταξη και υγεία. Οι νέοι της Ευρώπης πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν ευκαιρίες όπως η συμμετοχή στην κοινωνία των πολιτών και στον πολιτικό βίο, ο εθελοντισμός, η δημιουργικότητα, η επιχειρηματικότητα, ο αθλητισμός και η ανάληψη δράσης σε παγκόσμιο επίπεδο.

Δυσκολίες όσον αφορά την εκπαίδευση, την απασχόληση, την ένταξη και την υγεία, σε συνδυασμό με προβλήματα οικονομικής φύσης ή προβλήματα που αφορούν τη στέγαση ή τις μεταφορές, δεν επιτρέπουν στους νέους να κατακτήσουν την αυτονομία τους, δηλαδή να αποκτήσουν ους πόρους και τις ικανότητες να διαχειρίζονται τη ζωή τους, να συμμετέχουν πλήρως στην κοινωνία και να λαμβάνουν ανεξάρτητες αποφάσεις.

3. Η ανάγκη για ένα νεο πλαίσιο

3.1. Συνεργασία στο πλαίσιο της ΕΕ

Η συνεργασία των νέων αποτελεί έναν καλά διαρθρωμένο και αναπτυγμένο τομέα πολιτικής της ΕΕ. Προγράμματα της ΕΕ για τους νέους εφαρμόζονται από το 1988. Η διαδικασία πολιτικής αναπτύχθηκε με το λευκό βιβλίο του 2001[6] και βασίζεται σήμερα σε τρεις άξονες:

- ενεργός ρόλος των νέων ως πολιτών μέσω της ΑΜΣ με τέσσερις προτεραιότητες (συμμετοχή, ενημέρωση, εθελοντισμός και καλύτερη γνώση των νέων), κοινοί στόχοι, εκθέσεις των κρατών μελών και διαρθρωμένος διάλογος με τους νέους·

- κοινωνική και επαγγελματική ένταξη μέσω της εφαρμογής του ευρωπαϊκού συμφώνου για τη νεολαία[7] στο πλαίσιο της στρατηγικής της Λισαβόνας, με τρεις προτεραιότητες (απασχόληση/κοινωνική ένταξη, εκπαίδευση/κατάρτιση, συνδυασμός επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής). Η ανακοίνωση της Επιτροπής «Για την προαγωγή της πλήρους συμμετοχής των νέων στην εκπαίδευση, την απασχόληση και την κοινωνία»[8] προχώρησε περισσότερο προτείνοντας συμπληρωματικές ενέργειες·

- ενσωμάτωση των νέων σε όλες πολιτικές (όπως η καταπολέμηση των διακρίσεων και η υγεία).

3.2. Αξιολόγηση των πολιτικών για τη νεολαία

Τα κράτη μέλη κλήθηκαν να εκφράσουν την άποψή τους σχετικά με το ισχύον πλαίσιο για τις πιθανές μελλοντικές ενέργειες. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διοργάνωσε ακρόαση για τους νέους το Φεβρουάριο του 2009. Στο πλαίσιο του διαρθρωμένου διαλόγου, πραγματοποιήθηκαν συζητήσεις με χιλιάδες νέων σε όλη την Ευρώπη. Διοργανώθηκαν συναντήσεις με το Ευρωπαϊκό Φόρουμ Νεολαίας όπως και με Εθνικά Συμβούλια Νεολαίας. Στο πλαίσιο μιας ηλεκτρονικής διαβούλευσης δόθηκαν περισσότερες από 5000 απαντήσεις. Ερευνητές και διαχειριστές του προγράμματος «Νεολαία εν δράση» κατέθεσαν επίσης τις απόψεις τους.

Συνολικά, η ΑΜΣ θεωρείται κατάλληλο εργαλείο για συνεργασία και οι προτεραιότητες της εξακολουθούν να είναι επίκαιρες. Το πλαίσιο αυτό έχει εμπνεύσει νομοθεσία ή στρατηγικές για τους νέους σε εθνικό επίπεδο. Περισσότερες χώρες προβλέπουν τη συμμετοχή ενώσεων νέων στη διαδικασία τους για τη χάραξη πολιτικής Το ευρωπαϊκό σύμφωνο νεολαίας ενίσχυσε το ρόλο της νεολαίας στο πλαίσιο της στρατηγικής της Λισαβόνας, ιδιαίτερα όσον αφορά την εκπαίδευση και την απασχόληση, ενώ, παράλληλα, σημειώθηκε πρόοδος στους τομείς της καταπολέμησης των διακρίσεων και της υγείας.

Ωστόσο, το πλαίσιο – που λήγει το 2009 - δεν αποδείχθηκε πάντα αποτελεσματικό και ικανό να αποφέρει αποτελέσματα. Δεν είναι αρκετά συντονισμένο για να αντιμετωπίσει όλες τις προκλήσεις. Υπάρχει συναίνεση για ενισχυμένη διατομεακή προσέγγιση, όπως ζητήθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε δήλωση του 2008 για την ενδυνάμωση των νέων. Ο διαρθρωμένος διάλογος πρέπει επίσης να μπορεί να οργανώνεται καλύτερα και να διευκολύνει περισσότερο την προσέγγιση της μη οργανωμένης νεολαίας, ιδιαίτερα των νέων με τις λιγότερες ευκαιρίες.

4. επενδυση στη νεολαια και ενδυναμωση τησ

4.1. Το όραμα της ΕΕ για τους νέους

Οι νέοι πρέπει να αξιοποιήσουν στο έπακρο το δυναμικό τους. Το όραμα αυτό αφορά τους πάντες, αλλά οι ενέργειες πρέπει να επικεντρώνονται σε όσους διαθέτουν λιγότερες ευκαιρίες. Βασίζεται σε μια διττή προσέγγιση:

- Επένδυση στη νεολαία: διάθεση περισσότερων πόρων για την ανάπτυξη τομέων πολιτικής που επηρεάζουν τους νέους στην καθημερινή τους ζωή και βελτιώνουν τις συνθήκες ζωής τους.

- Ενδυνάμωση της νεολαίας: προαγωγή του δυναμικού των νέων για την ανανέωση της κοινωνίας και τη συμβολή στις αξίες και τους στόχους της ΕΕ.

Πρέπει να αναπτυχθεί μεγαλύτερη συνεργασία μεταξύ των πολιτικών για τους νέους και άλλων τομέων πολιτικής όπως η εκπαίδευση, η απασχόληση, η κοινωνική ένταξη και η υγεία, δίνοντας σημαντικό υποστηρικτικό ρόλο στις δραστηριότητες και στην εργασία των νέων. Η ανανεωμένη ΑΜΣ για τη νεολαία θα ενθαρρύνει την «από κοινού» χάραξη πολιτικής, τροφοδοτώντας τις άλλες διαδικασίες συντονισμού πολιτικής με τη συγκεκριμένη εμπειρογνωμοσύνη της και παρέχοντας στους νέους την ευκαιρία να πάρουν το λόγο και να κάνουν τη φωνή τους να ακουστεί. Η ΕΕ συμβάλλει βοηθώντας τα κράτη μέλη, που είναι αρμόδια για τις πολιτικές για τη νεολαία, να συνεργάζονται καλύτερα.

4.2. Μια μακροπρόθεσμη στρατηγική για τους νέους με βραχυπρόθεσμες προτεραιότητες

Με βάση τις σημερινές γνώσεις για την κατάσταση των νέων[9], προτείνεται μια νέα στρατηγική με τρεις πρωταρχικούς και αλληλένδετους στόχους που συνδέονται στενά με τους στόχους της ανανεωμένης κοινωνικής ατζέντας:

- δημιουργία περισσότερων ευκαιριών για τους νέους στην εκπαίδευση και την απασχόληση

- βελτίωση της πρόσβασης και πλήρης συμμετοχή όλων των νέων στην κοινωνία

- προαγωγή της αμοιβαίας αλληλεγγύης μεταξύ της κοινωνίας και των νέων

Στο πλαίσιο κάθε στόχου, προτείνονται δύο έως τρεις «τομείς δράσης» με επιμέρους στόχους για τα πρώτα τρία έτη, 2010-2012. Σε κάθε τομέα υπάρχει ένας κατάλογος πιθανών ειδικών ενεργειών που μπορούν να υλοποιήσουν τα κράτη μέλη και/ή η Επιτροπή. Οι προκλήσεις και οι ευκαιρίες που αντιμετωπίζουν οι σημερινοί νέοι θα αξιολογούνται σε τακτική βάση και θα ταξινομούνται κατά σειρά προτεραιότητας ανά τριετία για να διασφαλίζεται ότι υπάρχει ευελιξία και ότι οι τομείς δράσης αντανακλούν τις μεταβαλλόμενες ανάγκες των νεότερων γενιών. Είναι επίσης δυνατόν να γίνουν προσαρμογές αφότου οριστεί η συνέχεια που θα δοθεί στη στρατηγική της ΕΕ για την ανάπτυξη και την απασχόληση μετά το 2010.

4.2.1. Δημιουργία περισσοτέρων ευκαιριών για τη νεολαία

Τομέας δράσης 1 – Εκπαίδευση

Το 80% περίπου των νέων ηλικίας μεταξύ 20 και 24 ετών στην Ευρώπη έχουν ολοκληρώσει την ανώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ωστόσο, ένα τέταρτο των νέων ηλικίας 15 ετών παρουσιάζουν χαμηλές επιδόσεις στον αναγνωστικό αλφαβητισμό[10] και έξι εκατομμύρια νέοι εγκαταλείπουν το σχολείο χωρίς τίτλους σπουδών. Η αύξηση της κινητικότητας μεταμορφώνει την ΕΕ σε ανοιχτό χώρο για την ανάπτυξη του ταλέντου και των δυνατοτήτων των νέων[11], αλλά είναι ακόμη περιορισμένη.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει νέα ΑΜΣ για την εκπαίδευση[12] η οποία θα ασχολείται με τις ακόλουθες μακροπρόθεσμες στρατηγικές προκλήσεις: διά βίου μάθηση και κινητικότητα, ποιότητα και αποτελεσματικότητα, ισότητα και ρόλος του πολίτη, καινοτομία και δημιουργικότητα, καθώς και μια νέα προσέγγιση για την αντιστοίχιση των αναγκών της αγοράς εργασίας και των δεξιοτήτων τον 21ο αιώνα[13]. Η ενίσχυση της επίσημης εκπαίδευσης αποτελεί βασική προτεραιότητα, αλλά οι δεξιότητες μπορούν να αποκτώνται εκτός των αιθουσών διδασκαλίας, με τη διοργάνωση δραστηριοτήτων για νέους και με τη χρήση νέων τεχνολογιών.

Στόχος

Η ανεπίσημη εκπαίδευση των νέων, που αποτελεί συμπλήρωμα της επίσημης εκπαίδευσης, πρέπει να υποστηριχθεί ούτως ώστε να συμβάλει στη διά βίου μάθηση στην Ευρώπη, με την αναβάθμιση της ποιότητάς της, την αναγνώριση των αποτελεσμάτων της και την καλύτερη ενσωμάτωσή της στην επίσημη εκπαίδευση

Ενέργειες των κρατών μελών και της Επιτροπής στο πλαίσιο των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων τους

- να αναπτύξουν ευκαιρίες για ανεπίσημη μάθηση, η οποία αποτελεί μία απο τις πολλές ενέργειες για την αντιμετώπιση της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου

- να χρησιμοποιήσουν πλήρως το φάσμα των εργαλείων που δημιουργήθηκαν σε επίπεδο ΕΕ για την επικύρωση των προσόντων και την αναγνώριση των τίτλων[14]

- να ενθαρρύνουν τη μαθησιακή κινητικότητα όλων των νέων

- να ενθαρρύνουν τη συνεργασία μεταξύ των αρμόδιων για τη χάραξη της εκπαιδευτικής πολιτικής και των αρμόδιων για την πολιτική για τους νέους

- να αντιμετωπίσουν τα στερεότυπα που συνδέονται με τα φύλα μέσω των εκπαιδευτικών συστημάτων τόσο της επίσημης όσο και ανεπίσημης εκπαίδευσης

- να παρέχουν στους νέους ποιοτικές υπηρεσίες προσανατολισμού και παροχής συμβουλών

- να αναπτύξουν συμμετοχικές δομές στο πλαίσιο των εκπαιδευτικών συστημάτων καθώς και τη συνεργασία μεταξύ των σχολείων, των οικογενειών και των τοπικών κοινοτήτων.

Η Επιτροπή θα αναπτύξει περαιτέρω τη διαδικασία αυτοαξιολόγησης του Europass, ιδιαίτερα για τα προσόντα που αποκτώνται στο πλαίσιο ανεπίσημης εκπαίδευσης, και θα παρέχει πιστοποιητικά όπως το Youthpass.

Τομέας δράσης 2 – Απασχόληση

Οι περίοδοι μετάβασης των νέων από την εκπαίδευση στην απασχόληση έχουν γίνει πολύ μεγαλύτερες και πολύπλοκες. Η ανεργία των νέων είναι κατά μέσο όρο τουλάχιστον διπλάσια από ό,τι για το σύνολο του εργατικού δυναμικού· η τρέχουσα οικονομική κρίση ασκεί περισσότερη πίεση στις ευκαιρίες που προσφέρει η αγορά εργασίας στους νέους. Συχνά οι νέοι απασχολούνται σε χαμηλής ποιότητας, προσωρινές θέσεις εργασίας και αμείβονται ανεπαρκώς. Η ανεργία των νέων είναι συχνά αποτέλεσμα της έλλειψης δεξιοτήτων ή της αναντιστοιχίας των δεξιοτήτων. Χρειάζονται συστήματα προσανατολισμού και παροχής συμβουλών σχετικά με τις διάφορες δυνατότητες απόκτησης προσόντων και τις μελλοντικές ευκαιρίες απασχόλησης.

Η διευκόλυνση της πρόσβασης στην αγορά εργασίας και σε ποιοτική απασχόληση αποτελεί βασική προτεραιότητα της στρατηγικής της Λισαβόνας για την ανάπτυξη και την απασχόληση και του ευρωπαϊκού συμφώνου για τη νεολαία. Η δυναμική αυτή πρέπει να διατηρηθεί. Ο αντίκτυπος της χρηματοοικονομικής κρίσης στις αγορές εργασίες καθιστά ακόμα πιο επιτακτική την ανάγκη να αντιμετωπιστεί η ανεργία των νέων τόσο σε βραχυπρόθεσμο όσο και σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Η ελεύθερη κυκλοφορία του εργατικού δυναμικού, που αφορά ιδιαίτερα τους νέους στην αρχή της σταδιοδρομίας τους, αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της ενιαίας αγοράς.

Στόχοι

Η δράση στο πλαίσιο της πολιτικής για την απασχόληση, τόσο στα κράτη μέλη όσο και σε επίπεδο ΕΕ, πρέπει να συντονιστεί με βάση τα τέσσερα συστατικά στοιχεία της «ευελιξίας σε συνδυασμό με την ασφάλεια» ώστε να διευκολυνθεί η μετάβαση από το σχολείο στην εργασία ή από την αεργία και την ανεργία στην εργασία. Οι νέοι, μετά την έναρξη του επαγγελματικού τους βίου, πρέπει να μπορούν να προχωρούν ανοδικά.

Πρέπει να αυξηθούν και να βελτιωθούν οι επενδύσεις στην εξασφάλιση των κατάλληλων δεξιοτήτων για τα επαγγέλματα για τα οποία υπάρχει ζήτηση στην αγορά εργασίας, με καλύτερη αντιστοίχιση δεξιοτήτων και αναγκών στο εγγύς μέλλον και καλύτερη μακροπρόθεσμή πρόβλεψη της ανάγκης δεξιοτήτων.

Ενέργειες των κρατών μελών και της Επιτροπής στο πλαίσιο των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων τους

- να εξασφαλιστεί ότι η απασχόληση των νέων θα εξακολουθήσει να αποτελεί προτεραιότητα

- να αναπτυχθούν οι επαγγελματικές και εκπαιδευτικές ευκαιρίες που παρέχονται στους νέους σε διασυνοριακό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένης της εξοικείωσης τους, από νεαρή ηλικία, με τον κόσμο της εργασίας

- να αναπτυχθούν οι δραστηριότητες που αφορούν τη νεολαία ως μέσο για την υποστήριξη της απασχολησιμότητας των νέων

- να ενθαρρυνθεί η συνεργασία μεταξύ των αρμοδίων για τη χάραξη της πολιτικής απασχόλησης και των αρμοδίων για τη χάραξη της πολιτικής για τους νέους καθώς και η συμμετοχή των νέων στην πολιτική απασχόλησης

- να εξασφαλιστεί η αποτελεσματική χρήση των κονδυλίων της ΕΕ που διατίθεται για την προαγωγή της απασχόλησης των νέων, ιδιαίτερα στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου.

- να αναπτύξουν βραχυπρόθεσμα μέτρα στο πλαίσιο των σχεδίων τους για την οικονομική ανάκαμψη με στόχο την ενίσχυση της απασχόλησης των νέων, καθώς και διαρθρωτικά μέτρα υπέρ της νεολαίας

- να αναπτύξουν υπηρεσίες επαγγελματικού προσανατολισμού και παροχής συμβουλών

- να περιορίσουν τα εμπόδια στην ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων στην ΕΕ

- να προαγάγουν την ποιοτική μαθητεία στο πλαίσιο των προγραμμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης και/ή απασχόλησης

- να βελτιώσουν τις υπηρεσίες παιδικής φροντίδας, ούτως ώστε να συμβάλουν στο συνδυασμό επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής των νέων ενηλίκων

Τομέας δράσης 3 – Δημιουργικότητα και Επιχειρηματικότητα

Η τεχνολογία προσφέρει στη σημερινή «γενιά του Διαδικτύου» νέες ευκαιρίες για μάθηση, δημιουργία και συμμετοχή, ενώ, παράλληλα, δημιουργεί προβλήματα που αφορούν την ιδιωτικότητα, την ασφάλεια του Διαδικτύου και την παιδεία στα μέσα.

Η προαγωγή της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας των νέων αποτελεί μέρος του προγράμματος πλαισίου για την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία 2007-2013 και του ευρωπαϊκού πλαισίου αναφοράς για τις βασικές ικανότητες - που περιλαμβάνει τον πολιτισμό. Η δημιουργικότητα και η καινοτομία αποτελούν τα θέματα στα οποία είναι αφιερωμένο το Ευρωπαϊκό Έτος 2009 και μία από τις στρατηγικές προκλήσεις που εντοπίστηκαν κατά τη νέα ΑΜΣ στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης.

Οι νέοι πρέπει να ενθαρρύνονται να σκέφτονται και να δρουν με τρόπο καινοτομικό και το ταλέντο τους πρέπει να αναγνωρίζεται. Ο πολιτισμός δίνει ώθηση στη δημιουργικότητα ενώ η εκπαίδευση που προάγει το επιχειρηματικό πνεύμα πρέπει να θεωρείται ως μέσο για την ενίσχυση της οικονομικής μεγέθυνσης και της δημιουργίας απασχόλησης καθώς και ως πηγή δεξιοτήτων, συμμετοχής των πολιτών στα κοινά, αυτονομίας και αυτοεκτίμησης.

Στόχος

Σε όλους τους νέους πρέπει να ενθαρρύνεται η ανάπτυξη του ταλέντου τους, οι δημιουργικές, ικανότητες, η επιχειρηματική αντίληψη και πολιτιστική έκφρασή τους.

Ενέργειες των κρατών μελών και της Επιτροπής στο πλαίσιο των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων τους

- να προωθήσουν την ανάπτυξη των κεφαλαίων «επιχειρηματικής εκκίνησης» και να ενθαρρύνουν την αναγνώριση των νέων επιχειρήσεων

- να διευκολύνουν την πρόσβαση στις νέες τεχνολογίες για να ενισχύσουν το ταλέντο των νέων και να προσελκύσουν το ενδιαφέρουν στις τέχνες και τις επιστήμες

- να προαγάγουν τη συμβολή των δραστηριοτήτων που αναπτύσσονται στον τομέα της νεολαίας στη δημιουργικότητα και το επιχειρηματικό πνεύμα των νέων

- να διευρύνουν την πρόσβαση σε δημιουργικά εργαλεία, κυρίως αυτά που αφορούν τη χρήση νέων τεχνολογιών

4.2.2. Βελτίωση της πρόσβασης και της πλήρους συμμετοχή όλων των νέων στην κοινωνία

Τομέας δράσης 4 – Υγεία και Αθλητισμός

Η στρατηγική της ΕΕ για την υγεία (2008-2013) αναγνωρίζει την υγεία των παιδιών και των νέων ως προτεραιότητα δράσης και αυτό επιβεβαιώθηκε με ψήφισμα του Συμβουλίου[15]. Η υγεία πολλών νέων διατρέχει κίνδυνο εξαιτίας του άγχους, της κακής διατροφής, της έλλειψης σωματικής άσκησης, του σεξ χωρίς προφυλάξεις, του καπνίσματος, της κατάχρησης αλκοόλ και των ναρκωτικών. Ευρύτεροι περιβαλλοντικοί και κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες επίσης επηρεάζουν την κακή υγεία που μπορεί, στη συνέχεια, να αποτελέσει εμπόδιο στην ενεργό συμμετοχή. Η ιδιαιτερότητα των νέων όσον αφορά τα θέματα υγείας πρέπει να αντιμετωπιστεί σε διατομεακή βάση. Εκτός από τη βελτίωση της σωματικής υγείας και της ψυχολογικής ευεξίας των νέων πολιτών, ο αθλητισμός έχει μια εκπαιδευτική διάσταση και διαδραματίζει σημαντικό κοινωνικό ρόλο[16].

Στόχος

Προαγωγή του υγιεινού τρόπου ζωής των νέων και της φυσικής αγωγής, της αθλητικής δραστηριότητας και της συνεργασίας μεταξύ των εργαζομένων στον τομέα της νεολαίας, των επαγγελματιών της υγείας και των αθλητικών οργανώσεων με έμφαση στην πρόληψη και την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, των τραυματισμών, των διαφόρων μορφών εθισμού και κατάχρησης ουσιών και στη διατήρηση της ψυχικής υγείας και της υγείας όσον αφορά τη σεξουαλική ζωή.

Ενέργειες των κρατών μελών και της Επιτροπής στο πλαίσιο των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων τους

- να εφαρμόσουν το ψήφισμα του Συμβουλίου σχετικά με την υγεία και την ευημερία των νέων και να ενθαρρύνουν την καλή φυσική κατάσταση των νέων και τον αθλητισμό με την εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών της ΕΕ για τη σωματική άσκηση[17]

- να προωθήσουν τις ευκαιρίες κατάρτισης σε θέματα υγείας των διοργανωτών δραστηριοτήτων για νέους και των υπευθύνων για θέματα νεολαίας

- να ενθαρρύνουν τη συνεργασία μεταξύ των αρμοδίων για τη χάραξη της πολιτικής απασχόλησης και των αρμοδίων για τη χάραξη της πολιτικής για τους νέους καθώς και τη συμμετοχή των νέων στην πολιτική απασχόλησης

- να κινητοποιήσουν όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη σε τοπικό επίπεδο για τον εντοπισμό των νέων που διατρέχουν κίνδυνο και τη παροχή βοήθειας σε αυτούς

- να αναπτύξουν ειδικά σχεδιασμένη ενημέρωση σε θέματα υγείας για τους νέους, ιδιαίτερα για αυτούς που αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο του κοινωνικού αποκλεισμού, και να κινητοποιήσουν τα δίκτυα ενημέρωσης νέων

- να προαγάγουν τη διαπαιδαγώγηση σε θέματα υγείας από συνομηλίκους στο σχολείο και σε οργανώσεις νέων

Τομέας δράσης 5 – Συμμετοχή

Η πλήρης συμμετοχή των νέων στην κοινωνία των πολιτικών και στον πολιτικό βίο αποτελεί όλο και μεγαλύτερη πρόκληση, εξαιτίας του χάσματος μεταξύ των νέων και των θεσμών. Η εφαρμογή των σημερινών κοινών στόχων σχετικά με τη συμμετοχή και την ενημέρωση δείχνει ότι υπάρχει ακόμα περιθώριο βελτίωσης, ιδιαίτερα όσον αφορά την υποστήριξη των οργανώσεων νέων, τη συμμετοχή στην αντιπροσωπευτική δημοκρατία ή την «εκμάθηση της συμμετοχής». Οι αρμόδιοι για τη χάραξη πολιτικής πρέπει να προσαρμοστούν σε τρόπους επικοινωνίας δεκτικούς από τους νέους – μεταξύ άλλων, και για πολιτικά και ευρωπαϊκά θέματα - κυρίως για να προσελκύσουν τους νέους που δεν ανήκουν σε οργανώσεις ή βρίσκονται σε μειονεκτική θέση.

Στόχος

Να διασφαλιστεί η πλήρης συμμετοχή των νέων στην κοινωνία, με την αύξηση της συμμετοχής των νέων στην πολιτική ζωή των τοπικών κοινοτήτων και στην αντιπροσωπευτική δημοκρατία, με την υποστήριξη των οργανώσεων νέων καθώς και διαφόρων μορφών «εκμάθησης της συμμετοχής», με την ενθάρρυνση της συμμετοχής των μη οργανωμένων νέων και με την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών ενημέρωσης.

Ενέργειες των κρατών μελών και της Επιτροπής στο πλαίσιο των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων τους

- να αναπτύξουν ποιοτικά πρότυπα όσον αφορά τη συμμετοχή των νέων, την ενημέρωσή τους και τη διαβούλευση με αυτούς

- να υποστηρίξουν περαιτέρω με πολιτικά και οικονομικά μέσα τις οργανώσεις νέων, καθώς και τα εθνικά και τοπικά συμβούλια νέων

- να προωθήσουν την ηλεκτρονική δημοκρατία (e-democracy) για να προσεγγίσουν περισσότερους μη οργανωμένους νέους

- να αναπτύξουν περαιτέρω ευκαιρίες για διάλογο μεταξύ των ευρωπαϊκών/εθνικών θεσμικών οργάνων και των νέων

Η Επιτροπή θα αναδιαμορφώσει την ευρωπαϊκή δικτυακή πύλη της νεολαίας (European Youth Portal) και θα επιδιώξει την μεγαλύτερη προσέγγιση των νέων

4.2.3. Προαγωγή της αμοιβαίας κατανόησης μεταξύ της κοινωνίας και των νέων

Τομέας δράσης 6 – Κοινωνική ένταξη

Η κοινωνία πρέπει να επιδείξει αλληλεγγύη στους νέους, ιδιαίτερα στους μη προνομιούχους. Το ένα πέμπτο των νέων ηλικίας μεταξύ 16 και 24 ετών αντιμετώπισαν κίνδυνο φτώχειας το 2006. Ο αποκλεισμός μπορεί να οφείλεται στην ανεργία, την αναπηρία, τις κοινωνικές και ατομικές στάσεις έναντι της μετανάστευσης, στις διακρίσεις, στη σωματική και/ή ψυχική υγεία, στον εθισμό, στην κακοποίηση, στην οικογενειακή βία και στο ποινικό μητρώο. Μπορεί επίσης να οδηγήσει σε ριζοσπαστικοποίηση και σε βία.

Η διακοπή της μεταβίβασης της φτώχειας και του αποκλεισμού από γενιά σε γενιά αποτελεί βασική προτεραιότητα της πολιτικής ατζέντας της κοινωνικής ΑΜΣ[18]. Η αντιμετώπιση των νέων που διατρέχουν κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού αφορά ένα ευρύ φάσμα τομέων πολιτικής και απαιτεί ολοκληρωμένη δράση. Στο πλαίσιο αυτό, οι πολιτικές για το παιδί, την οικογένεια και τη νεολαία είναι αλληλένδετες και η παρούσα ανακοίνωση συμπληρώνει την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Προς μια ευρωπαϊκή στρατηγική για τα δικαιώματα του παιδιού»[19].

Στόχος

Η πρόληψη της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού στις ομάδες νέων που βρίσκονται σε μειονεκτική θέση και η διακοπή της μεταβίβασής των φαινομένων αυτών από γενιά σε γενιά με την κινητοποίηση όλων των παραγόντων που εμπλέκονται στη ζωή των νέων (γονείς, εκπαιδευτικοί, κοινωνικοί λειτουργοί, επαγγελματίες του κλάδου της υγείας, διοργανωτές δραστηριοτήτων για νέους, οι ίδιοι οι νέοι, αστυνομία και δικαιοσύνη, εργοδότες κ.ά.)

Ενέργειες των κρατών μελών και της Επιτροπής στο πλαίσιο των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων τους

- να αντιμετωπίσουν θέματα που αφορούν τους εφήβους και τους νέους ενηλίκους, ιδιαίτερα αυτούς που έχουν λιγότερες ευκαιρίες, στο πλαίσιο των πολιτικών κοινωνικής προστασίας και ένταξης

- να βελτιστοποιήσουν τη χρήση των κονδυλίων της ΕΕ και των πειραματικών προγραμμάτων για τη στήριξη της κοινωνικής ένταξης των νέων

- να αξιοποιήσουν πλήρως το δυναμικό των υπευθύνων για τη διοργάνωση δραστηριοτήτων για νέους και των κοινοτήτων νεολαίας ως μέσων ένταξης

- να αναπτύξουν τη διαπολιτισμική ευαισθητοποίηση και τις διαπολιτισμικές ικανότητες όλων των νέων

- να ενθαρρύνουν τη συμμετοχή των νέων στην πολιτική ένταξης και τη συνεργασία μεταξύ των αρμοδίων για τη χάραξη πολιτικής

- να αναγνωρίσουν τις περιπτώσεις νέων από μη προνομιούχα περιβάλλοντα που αντιμετώπισαν επιτυχώς τις προκλήσεις, μεταξύ άλλων, και μέσω ειδικών βραβείων

- να αντιμετωπίσουν το φαινόμενο των αστέγων, της στέγασης και του οικονομικού αποκλεισμού

- να προαγάγουν την πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες – π.χ. μεταφορές, ηλεκτρονική ένταξη (e-inclusion), υγεία, κοινωνικές υπηρεσίες.

- να δώσουν ειδική υποστήριξη στις νέες οικογένειες

Τομέας δράσης 7 – Εθελοντισμός

Η έκφραση αλληλεγγύης προς το κοινωνικό σύνολο μέσω του εθελοντισμού είναι σημαντική για τους νέους και αποτελεί μέσο ατομικής ανάπτυξης, μαθησιακής κινητικότητας, ανταγωνιστικότητας, κοινωνικής συνοχής και ανάπτυξης της ιδιότητας του πολίτη. Ο εθελοντισμός των νέων συμβάλλει επίσης σημαντικά στην αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών. Στην πρόσφατη σύστασή του, το Συμβούλιο ζήτησε την άρση των εμποδίων στη διασυνοριακή κινητικότητα των νέων εθελοντών.[20]

Στόχος

Υποστήριξη των νέων εθελοντών, με την ανάπτυξη περισσότερων ευκαιριών για εθελοντισμό των νέων, διευκόλυνση του εθελοντισμού με την άρση των εμποδίων, ευαισθητοποίηση σχετικά με την αξία του εθελοντισμού, αναγνώριση του εθελοντισμού ως σημαντικής μορφής ανεπίσημης εκπαίδευσης και ενίσχυση της διασυνοριακής κινητικότητας των νέων εθελοντών

Ενέργειες των κρατών μελών και της Επιτροπής

- να προωθήσουν την αναγνώριση των προσόντων μέσω του Europass και του Youthpass

- να να αναγνωρίσουν τη συνεισφορά των οργανώσεων νέων και των μη διαρθρωμένων μορφών εθελοντισμού

- να εξετάσουν τρόπους για την καλύτερη προστασία των δικαιωμάτων των εθελοντών και να διασφαλίσουν την ποιότητα του εθελοντισμού και να προωθήσουν τη συμμετοχή των νέων και των οργανώσεών τους στο Ευρωπαϊκό Έτος Εθελοντισμού (2011)

Ενέργειες των κρατών μελών

- να αναπτύξουν εθνικές προσεγγίσεις για τη διασυνοριακή κινητικότητα των νέων εθελοντών

- να αναπτύξουν εθνικές προσεγγίσεις για την προαγωγή της αλληλεγγύης μεταξύ των γενεών μέσω του εθελοντισμού

Τομέας δράσης 8 – Οι νέοι και ο κόσμος

Οι νέοι Ευρωπαίοι ανησυχούν ιδιαίτερα για τις παγκόσμιες προκλήσεις, όπως η καταπάτηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων, οι οικονομικές ανισότητες και η υποβάθμιση του περιβάλλοντος. Επιθυμούν να εκφράσουν την αλληλεγγύη τους για τον υπόλοιπο κόσμο μέσω της καταπολέμησης των διακρίσεων, της αρωγής των άλλων και της προστασίας του περιβάλλοντος.

Στόχος

Κινητοποίηση των νέων στο πλαίσιο της παγκόσμιας χάραξης πολιτικών σε όλα τα επίπεδα (τοπικό, εθνικό και διεθνές) με τη χρήση των υφιστάμενων δικτύων και εργαλείων νέων (π.χ. διαρθρωμένος διάλογος) και αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων της χιλιετίας των Ηνωμένων Εθνών

Ενέργειες των κρατών μελών και της Επιτροπής στο πλαίσιο των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων τους

- να ενθαρρύνουν «οικολογικές» μορφές κατανάλωσης και παραγωγής από τους νέους (π.χ. ανακύκλωση, εξοικονόμηση ενέργειας, υβριδικά οχήματα κ.τ.λ.)

- να προωθήσουν τις ευκαιρίες για επιχειρηματικότητα και εθελοντισμό σε περιφέρειες εκτός της Ευρώπης

- να υποστηρίξουν την ανάπτυξη δραστηριοτήτων για τη νεολαία σε άλλες ηπείρους

- να ευαισθητοποιήσουν τους νέους σχετικά με τα θεμελιώδη δικαιώματα και τα θέματα ανάπτυξης σε παγκόσμιο επίπεδο

4.3. Ένας νέος ρόλος για τη διοργάνωση δραστηριοτήτων για νέους

Η διοργάνωση δραστηριοτήτων για νέους[21] αποτελεί μορφή εξωσχολικής εκπαίδευσης την οποία διαχειρίζονται επαγγελματίες ή εθελοντές διοργανωτές τέτοιων δραστηριοτήτων στο πλαίσιο οργανώσεων νεολαίας, δημαρχείων, κέντρων νεότητας, εκκλησιών κτλ, η οποία συμβάλλει στην ανάπτυξη των νέων. Σε συνεργασία με τις οικογένειες και άλλους επαγγελματίες, οι διοργανωτές δραστηριοτήτων για νέους μπορούν να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της ανεργίας, της σχολικής αποτυχίας και του κοινωνικού αποκλεισμού, αλλά και να παρέχουν ψυχαγωγία στον ελεύθερο χρόνο. Η διοργάνωση τέτοιων δραστηριοτήτων μπορεί επίσης να βελτιώσει τις δεξιότητες και να βοηθήσει στη μετάβαση από τη εφηβεία στην ενηλικίωση. Μολονότι η εργασία αυτή δεν είναι «επίσημη», πρέπει να καταστεί περισσότερο επαγγελματική. Η διοργάνωση δραστηριοτήτων για νέους συμβάλλει σε όλους τους τομείς δράσης και στους καθορισμένους στόχους τους.

Στόχος

Η διοργάνωση δραστηριοτήτων για τους νέους πρέπει να υποστηριχθεί, να αναγνωριστεί για την οικονομική και κοινωνική της συμβολή και να καταστεί πιο επαγγελματική.

Ενέργειες των κρατών μελών και της Επιτροπής στο πλαίσιο των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων τους

- να εξασφαλίσουν στους διοργανωτές δραστηριοτήτων για νέους επαγγελματικά προσόντα και να προαγάγουν την επικύρωση αυτών των προσόντων μέσω των κατάλληλων ευρωπαϊκών εργαλείων (Europass, ΕΠΕΠ, ECVET)

- να προωθήσουν τη διοργάνωση δραστηριοτήτων για νέους μέσω, μεταξύ άλλων, των Διαρθρωτικών Ταμείων

- να αναπτύξουν την κινητικότητα των διοργανωτών δραστηριοτήτων για νέους, όπως ορίζεται στη συνθήκη της ΕΚ

- να αναπτύξουν καινοτομικές υπηρεσίες, παιδαγωγικές μεθόδους και πρακτικές για τη διοργάνωση δραστηριοτήτων για νέους

Η Επιτροπή θα προωθήσει την ανάλυση του οικονομικού και κοινωνικού αντίκτυπου της διοργάνωσης τέτοιων δραστηριοτήτων.

5. πραγματοποιηση του οραματοσ σε ένα νέο ολοκληρωμενο πλαισιο συνεργασιασ

5.1. Μια διατομεακή προσέγγιση

Το φάσμα των θεμάτων που επηρεάζουν τους νέους απαιτεί διατομεακές προσεγγίσεις πολιτικής σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο. Η πολιτική για τη νεολαία δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς αποτελεσματικό συντονισμό με άλλους τομείς. Οι πολιτικές για τους νέους μπορούν, από τη μεριά τους, να επιφέρουν αποτελέσματα σε τομείς όπως οι πολιτικές για το παιδί και την οικογένεια, την εκπαίδευση, την ισότητα των φύλων, την απασχόληση, τη στέγαση και την υγειονομική περίθαλψη.

Τα κράτη μέλη πρέπει να εξετάσουν τη δυνατότητα να εφαρμόσουν σε εθνικό επίπεδο τη χάραξη διατομεακής πολιτικής. Η διατομεακή συνεργασία πρέπει επίσης να αναπτυχθεί με τοπικούς και περιφερειακούς παράγοντες, οι οποίοι διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην υλοποίηση των στρατηγικών για τη νεολαία. Το Συμβούλιο θα μπορούσε να εξετάσει το ενδεχόμενο να θεσπίσει τη συνεργασία μεταξύ των διαφόρων σχηματισμών του Συμβουλίου και η Επιτροπή θα ενισχύει τον εσωτερικό συντονισμό μέσω διυπηρεσιακών ομάδων. Προσοχή θα δοθεί στην αποφυγή της επικάλυψης με υπάρχοντες μηχανισμούς. Απαιτείται επίσης βελτίωση των γνώσεων και αποτελεσματική διάδοση των βέλτιστων πρακτικών.

5.2. Διάλογος με τη νεολαία

Ο διαρθρωμένος διάλογος παρατηρεί την υλοποίηση της στρατηγικής και αποτελεί πεδίο για κοινό προβληματισμό σχετικά με τις προτεραιότητες. Στο πλαίσιο των εθνικών τους πολιτικών για τη νεολαία, τα κράτη μέλη καλούνται να διοργανώσουν ένα μόνιμο και τακτικό διάλογο με τους νέους. Με τη συνεργασία των Αντιπροσωπειών της Επιτροπής, ο διάλογος αυτός θα μπορούσε να περιλαμβάνει θέματα που αφορούν την ΕΕ.

Μια ομάδα εργασίας με τα κράτη μέλη και το Ευρωπαϊκό Φόρουμ Νεολαίας θα συγκροτηθεί το 2010 για την αναθεώρηση του διαρθρωμένου διαλόγου (συμμετοχή των τοπικών, περιφερειακών και εθνικών συμβουλίων νέων, συμμετοχή μη οργανωμένων νέων, ρόλος των εκδηλώσεων της ΕΕ, παρακολούθηση κ.τ.λ.) Οι κοινωνικοί εταίροι και οι νεοεμφανιζόμενοι ενδιαφερόμενοι για την πολιτική για τους νέους (όπως βιομηχανία, ιδρύματα, φιλανθρωπικές οργανώσεις και μέσα που απευθύνονται στους νέους) θα συμμετέχουν, όταν κρίνεται σκόπιμο.

Προτείνεται να πραγματοποιείται σε ετήσια βάση ένας κύκλος διαρθρωμένου διαλόγου με τους νέους. Τα θέματα για τη νέα περίοδο θα καθοριστούν από κοινού με τους συμμετέχοντες στο διάλογο και μπορούν να είναι τα εξής:

- απασχόληση των νέων (2010)

- οι νέοι και ο κόσμος (2011)

5.3. Αλληλοδιδαχή από ομολόγους για καλύτερη χάραξη πολιτικής

Προτείνονται δύο διαδικασίες αλληλοδιδαχής μεταξύ των κρατών μελών: «σεμινάρια υψηλού επιπέδου», όταν η πολιτική συνεργασία είναι ουσιαστική, και «δημιουργία ομάδων», όταν απαιτείται τεχνική εμπειρογνωμοσύνη. Τα ενδιαφερόμενα μέρη πρέπει να συμμετέχουν σε αυτές τις δραστηριότητες αλληλοδιδαχής.

Προτάσεις για την επόμενη περίοδο

- σεμινάριο υψηλού επιπέδου για τη διατομεακή συνεργασία (2010)

- ομάδα σχετικά με τη διοργάνωση δραστηριοτήτων για νέους (2011)

- σεμινάριο υψηλού επιπέδου για τον εθελοντισμό των νέων (2011)

- ομάδα σχετικά με την υγεία των νέων (2012)

- σεμινάριο υψηλού επιπέδου για τη δημιουργικότητα (2012)

5.4. Εφαρμογή

Τα κράτη μέλη αποτελούν την κινητήρια δύναμη για την εφαρμογή της παρούσας στρατηγικής. Η διατομεακή προσέγγιση καθώς και η ενίσχυση των εργαλείων ΑΜΣ αναμένεται να προσφέρουν μεγάλη βοήθεια. Πρέπει να διοργανωθούν εναρκτήριες συνεδριάσεις για τις προτεραιότητες σε εθνικό επίπεδο με τη συμμετοχή των ενδιαφερόμενων μερών και άλλων υπουργείων. Στη διαδικασία αυτή πρέπει να συμμετέχουν και οι περιφερειακές και τοπικές αρχές. Ο συντονισμός και η συμμετοχή των αρμόδιων φορέων σε όλη τη διάρκεια του κύκλου πολιτικής είναι καθοριστικοί παράγοντες.

Οι συναντήσεις με τους γενικούς διευθυντές που είναι αρμόδιοι για τη νεολαία πρέπει να έχουν σημαντικό ρόλο στην εφαρμογή του νέου πλαισίου συνεργασίας.

5.5. Τεκμηριωμένη χάραξη πολιτικής

Η καλύτερη γνώση αποτελεί προαπαιτούμενο της ορθής πολιτικής. Τα σημερινά εργαλεία (π.χ. στοιχεία της Eurostat, εθνικές εκθέσεις, Ευρωπαϊκό Κέντρο Γνώσης για την Πολιτική για τη Νεολαία (ΕΚΓΠΝ), πρόγραμμα πλαίσιο της ΕΕ για την έρευνα) αποτελούν ένα πρώτο βήμα, όπως και η τριετής έκθεση για τη νεολαία στην Ευρώπη. Υπάρχει αντίστοιχη ανάγκη για ανταλλαγή των αποτελεσμάτων των ερευνών και για δικτύωση των ερευνητών σε όλη την Ευρώπη. Η Επιτροπή προτείνει:

- να εδραιωθεί το ΕΚΓΠΝ με την ολοκλήρωση του προφίλ των χωρών

- να επανεξεταστούν οι ισχύουσες τάσεις όσον αφορά τις προτεραιότητες μέσω του Eurydice

- να καταρτιστεί πίνακας των υφιστάμενων δεικτών και των κριτηρίων συγκριτικής αξιολόγησης όσον αφορά τη νεολαία στην εκπαίδευση, την απασχόληση, την κοινωνική ένταξη και την υγεία

- να συγκροτηθεί ομάδα εργασίας για να συζητήσει τους πιθανούς «περιγραφείς» (απλοί δείκτες) για τις προτεραιότητες που αφορούν τη συμμετοχή, τον εθελοντισμό, τη δημιουργικότητα και τη νεολαία στον κόσμο, καθώς και για τους νέους που δεν βρίσκονται στην εκπαίδευση, σε απασχόληση ή σε κατάρτιση.

- να διενεργηθούν μελέτες σχετικά με τα εξής θέματα:

- «Baby Bonds» - η χρήση των κεφαλαίων που διατηρούνται σε καταπίστευμα για να υποστηριχθεί η αυτονομία των νέων αργότερα στη ζωή τους (2010)

- κοινωνικός και οικονομικός αντίκτυπος των δραστηριοτήτων που διοργανώνονται για τους νέους (2011)

- ηλεκτρονική συμμετοχή των νέων και κοινωνία της πληροφορίας (2012)

- να καταρτίζονται τακτικά ευρωβαρόμετρα για τη νεολαία

- να προαχθεί η χρήση του προγράμματος πλαισίου για την έρευνα στην ΕΕ όσον αφορά την έρευνα για θέματα νεολαίας και τη συνέχεια που θα δίνεται στα πορίσματά της.

5.6. Απλουστευμένες διαδικασίες υποβολής εκθέσεων

Θα υποβάλλεται, κάθε τριετία, κοινή έκθεση του Συμβουλίου και της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή των προαναφερόμενων προτεραιοτήτων. Η έκθεση αυτή θα βασίζεται σε αντίστοιχες εκθέσεις των κρατών μελών και θα συνοδεύεται από το «Οι νέοι σε αριθμούς» (Youth in Figures), μια επισκόπηση της ΕΕ για την κατάσταση των νέων που εκπονείται σε συνεργασία με τα κράτη μέλη και τις οργανώσεις νέων. Η Επιτροπή συνιστά τη δημοσίευση των εθνικών εκθέσεων.

5.7. Κινητοποίηση των προγραμμάτων και των ταμείων της ΕΕ

Το πρόγραμμα «Νεολαία σε δράση» υποστηρίζει την πολιτική για τη νεολαία και τις προτεραιότητές της, ιδιαίτερα τη διασυνοριακή κινητικότητα, τον εθελοντισμό, τη συμμετοχή, τη διοργάνωση δραστηριοτήτων για νέους και την πολιτική συνεργασία (π.χ. αλληλοδιδαχή, διαρθρωμένος διάλογος, μελέτες, ευρωβαρόμετρα και καλύτερα γνωστικά εργαλεία). Άλλα προγράμματα και κονδύλια παρέχουν επίσης πολλές ευκαιρίες για όλους τους νέους και πρέπει να γίνουν ευρύτερα γνωστά σε αυτούς, όπως το πρόγραμμα «Πολιτισμός», το πρόγραμμα για τη διά βίου μάθηση, τα προγράμματα PROGRESS, MEDIA, το Erasmus για νέους επιχειρηματίες, το πρόγραμμα Ανταγωνιστικότητα & Καινοτομία και τα Διαρθρωτικά Ταμεία.

5.8. Συνεργασία με άλλα θεσμικά όργανα της ΕΕ και διεθνείς οργανισμούς

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συμβάλλει τακτικά στην πολιτική για τη νεολαία. Η Επιτροπή καλεί το Κοινοβούλιο να αντιδράσει στην παρούσα ανακοίνωση και προτίθεται να το τηρεί ενήμερο σχετικά με την υλοποίησή της. Η Επιτροπή προτίθεται επίσης να συνεργαστεί με την Ευρωπαϊκή Οικονομική και την Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών στους αντίστοιχους τομείς αρμοδιότητάς τους.

Η Επιτροπή θα συνεχίσει τη συνεργασία με το Συμβούλιο της Ευρώπης στους τομείς κοινού ενδιαφέροντος, όπως η συμμετοχή των νέων, η διοργάνωση δραστηριοτήτων για νέους και η καλύτερη γνώση της νεολαίας.

[1] Ο όρος καλύπτει γενικά τους εφήβους και τους νέους ενήλικους ηλικίας 13 έως·30 ετών. Για στατιστικούς σκοπούς δεν χρησιμοποιείται το ίδιο ηλικιακό φάσμα σε όλο το κείμενο.

[2] COM(2008) 412.

[3] Πηγή: Eurostat

[4] COM(2009) 34.

[5] Βλ. τη συνοδευτική εκτίμηση αντικτύπου και τις εκθέσεις σχετικά με τις διαβουλεύσεις

[6] COM(2001) 681.

[7] Συμπεράσματα της προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Μαρτίου 2005 (7619/05).

[8] COM(2007) 498.

[9] Έκθεση της ΕΕ για τη νεολαία 2009

[10] COM(2008) 425.

[11] Όπως τα προγράμματα Erasmus και Νεολαία εν δράσει.

[12] COM(2008) 865.

[13] COM(2008) 868.

[14] Το πρώτο διασφαλίζεται με εργαλεία όπως το Europass, το EQF ή ECVET και το δεύτερο με την οδηγία 2005/36/ΕΚ.

[15] 2008/C 319

[16] COM(2007) 391.

[17] Προτεινόμενες ενέργειες πολιτικής για την υποστήριξη της σωματικής άσκησης για τη βελτίωση της υγείας, 2008

[18] COM (2008) 418, COM (2005) 706.

[19] COM(2006) 367.

[20] 2008/C 319

[21] Όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει την εργασία με νέους- «οργανωτές κοινωνικομορφωτικών δραστηριοτήτων» είναι ο νομικός όρος για τους «διοργανωτές δραστηριοτήτων για νέους», όπως αναφέρεται στο άρθρο 149 παράγραφος 2 της Συνθήκης.