Ανακοίνωση σύμφωνα με το άρθρο 27 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1/2003 του Συμβουλίου στην υπόθεση COMP 37.749 — Συμφωνία συνεργασίας Austrian Airlines/SAS

(2005/C 233/08)

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

1.   ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Σύμφωνα με το άρθρο 9 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1/2003 (1), όταν η Επιτροπή σκοπεύει να εκδώσει απόφαση με την οποία να απαιτεί την παύση μιας παράβασης και οι εμπλεκόμενες επιχειρήσεις προσφέρονται να αναλάβουν ορισμένες δεσμεύσεις για να ανταποκριθούν στις αντιρρήσεις της Επιτροπής κατά την προκαταρκτική της εκτίμηση, τότε η Επιτροπή δύναται με απόφασή της να καταστήσει αυτές τις δεσμεύσεις υποχρεωτικές για τις επιχειρήσεις. Η απόφαση της Επιτροπής δύναται να εκδοθεί για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και πρέπει να συμπεραίνει ότι δεν συντρέχουν πλέον λόγοι να αναλάβει δράση η Επιτροπή. Σύμφωνα με το άρθρο 24 παρ. 4 του ίδιου κανονισμού, η Επιτροπή δημοσιεύει συνοπτική παρουσίαση της υπόθεσης και τα κυριότερα στοιχεία των δεσμεύσεων. Τα ενδιαφερόμενα μέρη μπορούν να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους εντός χρονικού διαστήματος που καθορίζεται από την Επιτροπή.

2.   ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΘΕΣΗΣ

Στις 30 Δεκεμβρίου 1999, οι εταιρείες Scandinavian Airlines System (SAS) και Austrian Airlines (AuA) κοινοποίησαν στην Επιτροπή συμφωνία συνεργασίας, με σκοπό την εξασφάλιση ατομικής εξαίρεσης δυνάμει του άρθρου 5 παρ. 1 του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 3975/87, του άρθρου 81 παρ. 3 της Συνθήκης και του άρθρου 53 παρ. 3 της Συμφωνίας ΕΟΧ. Βάσει της συμφωνίας αυτής, τα μέρη συνεργάζονται σε όλες τα δρομολόγια, σε παγκόσμια κλίμακα, μέσω κοινού σχεδιασμού των ωραρίων, συντονισμού των τιμολογιακών πολιτικών και προγραμματισμού των δρομολογίων και της μεταφορικής ικανότητας. Η πλέον εκτεταμένη συνεργασία αφορούσε τα δρομολόγια μεταξύ Αυστρίας και των σκανδιναβικών χωρών (Νορβηγίας, Σουηδίας και Φινλανδίας), όπου θα εφαρμοζόταν ένα κοινό σύστημα αερομεταφορών (Joint Traffic System — JTS) σε όλες τις μεταφορές με αποκλειστικότητα και με καταμερισμό των δαπανών και των εσόδων. Σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ. 3 του κανονισμού 3975/87, στις 10 Ιουλίου 2000 η Επιτροπή δημοσίευσε ανακοίνωση με την οποία καλούσε τα ενδιαφερόμενα μέρη να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους επί της ως άνω συμφωνίας.

Στις 4 Οκτωβρίου 2000, η Επιτροπή εξέδωσε επιστολή με την οποία διατύπωνε σοβαρές αμφιβολίες ως προς την επίπτωση της ως άνω συμφωνίας στον ανταγωνισμό. Πιο συγκεκριμένα, το σύστημα Joint Traffic System ήταν πιθανό να καταργήσει τον ανταγωνισμό σε σημαντικό μέρος της αγοράς των αερομεταφορών στις σκανδιναβικές χώρες και στην Αυστρία, οπότε θα μπορούσε να καταστήσει το άρθρο 81 παρ. 3 της Συνθήκης ανεφάρμοστο, ιδίως στις γραμμές Βιέννη-Κοπεγχάγη και Βιέννη-Στοκχόλμη.

Ως αποτέλεσμα της προαναφερόμενης επιστολής, τα μέρη αποφάσισαν να αντιμετωπίσουν τις ανησυχίες της Επιτροπής ως προς τις διμερείς μεταφορές μέσω της τροποποίησης της συμφωνίας συνεργασίας τους και της αντικατάστασης αυτής με μια «περιορισμένη συμφωνία συνεργασίας», καθώς και με μια συμφωνία διάθεσης στην αγορά και πωλήσεων, στις 31 Δεκεμβρίου 2001. Στη νέα συμφωνία είχαν απαλειφθεί όλα τα περί συνεργασίας στις διμερείς μεταφορές μεταξύ Αυστρίας και σκανδιναβικών χωρών. Έτσι, η συμφωνία αντιμετώπιζε τις βασικές ανησυχίες για τον ανταγωνισμό που περιλαμβάνονταν στην επιστολή της Επιτροπής. Ωστόσο, στην πράξη η λύση αυτή δεν μπορούσε να εφαρμοσθεί.

Μετά από περαιτέρω συζητήσεις με τις υπηρεσίες της Επιτροπής, τα μέρη εγκατέλειψαν την απάλειψη των επίμαχων τμημάτων της πρώτης συμφωνίας και συνήψαν την «τροποποιημένη συμφωνία συνεργασίας», στις 24 Οκτωβρίου 2002. Το πεδίο εφαρμογής της νέας συμφωνίας περιλαμβάνει και πάλι τη συνεργασία στις διμερείς μεταφορές μεταξύ Αυστρίας και σκανδιναβικών χωρών. Σε αντίθεση με την αρχικά κοινοποιηθείσα συμφωνία συνεργασίας, η νέα αυτή συμφωνία δεν οδηγεί στη σύσταση κοινής επιχείρησης για τη διαχείριση των διμερών μεταφορών. Τα βασικά στοιχεία της νέας συμφωνίας έχουν ως εξής:

α)   Πρότυπα υπηρεσιών γενικής εφαρμογής

Οι υπηρεσίες παρέχονται επί ίσοις όροις στους επιβάτες πτήσεων με κοινό κωδικό.

β)   Χρήση κοινών κωδικών και συνεργασία στα δίκτυα

Η συμφωνία για τη χρήση κοινών κωδικών καλύπτει όλες τις πτήσεις σε παγκόσμια κλίμακα στο πλαίσιο της συμφωνίας αυτής, και κατά την από κοινού επιλογή των μερών. Τα μέρη προσπαθούν να συντονίζουν καλύτερα τις ανταποκρίσεις και τη μεταφορική ικανότητα των αντίστοιχων αεροπορικών δικτύων, έτσι ώστε να επιτυγχάνουν καλύτερες ανταποκρίσεις μεταξύ και πέραν των εσωτερικών τους αγορών, και να ελαχιστοποιούν τους χρόνους ανταπόκρισης για τις υπηρεσίες μέσω των συνδυασμένων δικτύων τους. Είναι δυνατόν να συμφωνούνται αρχές και κανόνες για τις έμμεσες μεταφορές και πέραν των κόμβων διακίνησης που διαθέτουν τα μέρη.

γ)   Συντονισμός των κομίστρων και ειδικός επιμερισμός δαπανών και εσόδων

Τα μέρη επεξεργάζονται μια εναρμονισμένη τιμολογιακή πολιτική, και συντονίζουν τα προγράμματα δρομολογίων και μεταφορικής ικανότητας. Τα κόμιστρα για τις αερομεταφορές υπολογίζονται και κατανέμονται μεταξύ των μερών όπως καθορίζεται σε συμφωνία εφαρμογής.

δ)   Διάθεση στην αγορά και πωλήσεις

Ο συντονισμός των πωλήσεων αναλαμβάνεται από τον αντίστοιχο εσωτερικό μεταφορέα, με βάση την εναρμονισμένη πολιτική διάθεσης στην αγορά και πωλήσεων. Τα μέρη συμφωνούν την αμοιβαία ενσωμάτωσή τους στα προγράμματα πωλήσεων στην εσωτερική αγορά του εκάστοτε μέρους. Ακόμη, κάθε μέρος προσπαθεί για την προσφορά υπηρεσιών τηλεφωνικών κέντρου στο άλλο μέρος.

ε)   Προγράμματα τακτικών πελατών (Frequent Flyer Programs — FFP)

Τα μέρη έχουν συνάψει και μια συμφωνία FFP, η οποία επιτρέπει στα μέλη των προγραμμάτων FFP του ενός από τα μέρη να προσαυξάνουν και να εξαργυρώνουν τους βαθμούς τους όταν ταξιδεύουν με το άλλο μέρος.

Σύμφωνα με τα μέρη, η τροποποιημένη συμφωνία συνεργασίας θα επέτρεπε την επίτευξη σημαντικών βελτιώσεων στην παραγωγή και παροχή των υπηρεσιών τους, με αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση των εξόδων. Τα μέρη υποστηρίζουν επίσης ότι, χάρη στην αύξηση της αποτελεσματικότητας, τα κόμιστρα μεταξύ Κοπεγχάγης και Βιέννης μειώθηκαν κατά την περίοδο 2002-2004. Ακόμη, ο καταναλωτής επρόκειτο να επωφεληθεί από τον συντονισμό των ωραρίων των πτήσεων, τον αυξημένο αριθμό των άμεσων και των έμμεσων πτήσεων, κατά την επικύρωση των εισιτηρίων και μέσω άλλων πλεονεκτημάτων από τη συνεργασία.

Παρά το γεγονός ότι η αρχικά προβλεπόμενη κοινή επιχείρηση αντικαταστάθηκε με μια συμφωνία πολύ στενής συνεργασίας, η τροποποιημένη αυτή συμφωνία εξακολουθεί να δημιουργεί ορισμένες ανησυχίες ως προς τον ανταγωνισμό όσον αφορά τις συνδέσεις Βιέννη — Κοπεγχάγη και Βιέννη — Στοκχόλμη. Επειδή δε ένας σημαντικός αριθμός επιβατών εξαρτώνται από τη χρήση απευθείας πτήσεων και δεν υπάρχουν υποκατάστατα των απευθείας πτήσεων μεταξύ Αυστρίας και σκανδιναβικών χωρών, η συνεργασία μεταξύ AuA και SAS είναι δυνατόν να συνεχίσει να περιορίζει τον ανταγωνισμό εις βάρος των επιβατών που δεν διαθέτουν άνεση χρόνου. Η σύνδεση Βιέννη — Κοπεγχάγη είναι η μόνη στην οποία και τα δύο μέρη εκτελούσαν πτήσεις πριν από τη συνεργασία τους, οπότε η συνεργασία αυτή έχει καταργήσει τον ουσιαστικό ανταγωνισμό μεταξύ των μερών. Στις υπόλοιπες συνδέσεις, η συνεργασία τους καταργεί μόνο τις δυνατότητες ανταγωνισμού. Ακόμη, από την προκαταρκτική διερεύνηση της αγοράς δεν προέκυψε ότι υπάρχουν και άλλοι αερομεταφορείς που να ενδιαφέρονται για πτήσεις στις συνδέσεις αυτές.

3.   ΤΑ ΚΥΡΙΟΤΕΡΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΩΝ ΔΕΜΕΥΣΕΩΝ

Τα μέρη που αποτελούν το αντικείμενο της διαδικασίας πρότειναν να αναλάβουν δεσμεύσεις που να ανταποκρίνονται στις ανησυχίες της Επιτροπής ως προς τον ανταγωνισμό. Τα κυριότερα σημεία των δεσμεύσεων αυτών έχουν ως εξής:

—   Δεσμεύσεις ως προς τους διαθέσιμους χρόνους χρήσης των αεροδρομίων (slots):

Τα μέρη θα διαθέτουν σε κάθε νεοεισερχόμενο στην αντίστοιχη αγορά τους αναγκαίους χρόνους απογείωσης και προσγείωσης:

—   Δεσμεύσεις αναφερόμενες στη διασύνδεση πτήσεων:

Τα μέρη συμφωνούν να συνάπτουν με κάθε νεοεισερχόμενο στην αγορά συμφωνία MITA (Multilateral Interline Traffic Agreement) της IATA, εφόσον αυτός δεν μετέχει ήδη σε συμφωνία διασύνδεσης. Η συμφωνία θα συνάπτεται σύμφωνα με τις ισχύουσες αρχές της IATA.

—   Ειδική συμφωνία επιμερισμού:

Εφόσον ζητηθεί, τα μέρη θα συνάπτουν ειδική συμφωνία επιμερισμού με κάθε νεοεισερχόμενο, εφόσον μέρος της πτήσης θα ανήκει σε μία από τις εμπλεκόμενες διαδρομές. Οι όροι θα είναι παρόμοιοι με εκείνους που ισχύουν για τις συμφωνίες με τους τρίτους μεταφορείς που δεν συνεργάζονται ή συνεργάζονται με άλλους, και που εκτελούν πτήσεις στις ίδιες διαδρομές.

—   Δεσμεύσεις αναφερόμενες στα προγράμματα τακτικών πελατών (FFP):

Εφόσον ζητηθεί, τα μέρη θα επιτρέπουν σε κάθε νεοεισερχόμενο να συμμετάσχει σε κάποιο από τα προγράμματά τους για τους τακτικούς πελάτες.

—   Μείωση του αριθμού των πτήσεων:

Τα μέρη επιθυμούν να παγώσουν τον αριθμό των καθημερινών τους πτήσεων για μια περιορισμένη χρονική περίοδο.

—   Δέσμευση για τη διευκόλυνση των υπηρεσιών προς επιβάτες συνδυασμένων μεταφορών

Εφόσον ζητηθεί από εταιρεία σιδηροδρόμων ή άλλου επίγειου μεταφορικού μέσου που πραγματοποιεί δρομολόγια μεταξύ Αυστρίας και Δανίας/Νορβηγίας/Σουηδίας, τα μέρη θα συνάπτουν συμφωνία συνδυασμένων μεταφορών, βάσει της οποίας θα παρέχουν στους επιβάτες υπηρεσίες αερομεταφορών σε οποιαδήποτε από τις συμφωνημένες διαδρομές μεταξύ ευρωπαϊκών πόλεων, στο πλαίσιο μεταφοράς που θα περιλαμβάνει και επίγειο τμήμα καλυπτόμενο από την εκάστοτε συνεργαζόμενη εταιρεία.

4.   ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΒΟΛΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΩΝ

Με βάση τα προαναφερθέντα, η Επιτροπή προτίθεται να λάβει απόφαση σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1/2003, με την οποία κηρύσσονται δεσμευτικές οι υποχρεώσεις που αναφέρονται συνοπτικά ανωτέρω και δημοσιεύονται πλήρως στο .ιαδίκτυο στο δικτυακότό πο της Γενικής. ιεύθυνσης Ανταγωνισμού. Σύμφωνα με το άρθρο 27 παρ. 4 του κανονισμού 1/2003, η Επιτροπή καλεί τους ενδιαφερόμενους τρίτους να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους επί των προτεινόμενων δεσμεύσεων. Οι παρατηρήσεις αυτές πρέπει να φθάσουν στην Επιτροπή το αργότερο έναν μήνα από τη δημοσίευση της παρούσας ανακοίνωσης.

Οι παρατηρήσεις μπορούν να αποσταλούν στην Επιτροπή με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (προς Maria-Jose.Bicho@cec.eu.int ή Fabrizia.Benini@cec.eu.int), με φαξ [στον αριθμό (32-2) 296 29 11] ή ταχυδρομικώς, με τον αριθμό αναφοράς «COMP/37.749 — Austrian Airlines/SAS co-operation agreement», στην ακόλουθη διεύθυνση:

Στα επόμενα στάδια της διαδικασίας είναι δυνατόν να καταστεί αναγκαία ή ενδεδειγμένη η έκδοση περίληψης των παρατηρήσεων που θα διατυπωθούν μετά την παρούσα ανακοίνωση και η διάθεσή της στα μέρη που προτείνουν τις δεσμεύσεις. Ως προς αυτό, σας ζητούμε να προσδιορίσετε τις τυχόν εμπιστευτικές πληροφορίες ή τα επαγγελματικά μυστικά που θα περιέχονται στις παρατηρήσεις σας. Τα τεκμηριωμένα αιτήματα θα γίνουν σεβαστά.

(1)  Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1/2003 του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2002, για την εφαρμογή των κανόνων ανταγωνισμού που προβλέπονται στα άρθρα 81 και 82 της Συνθήκης (ΕΕ L 1 της 4.1.2003, σελίδες 1-25).