16.5.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 115/56

1.1

θεωρεί ότι ο θεσμός της ΕΠΠ αποτελεί ένα ισχυρό μέσο για την ανάδειξη, τη στήριξη τον εμπλουτισμό και την αξιοποίηση του ευρωπαϊκού και του τοπικού πολιτισμού, και φρονεί ότι η ΕΠΠ έχει για τις πόλεις πολύ θετικό αντίκτυπο, όχι μόνο στον πολιτιστικό τομέα αλλά και στη δημιουργία ευκαιριών και θέσεων απασχόλησης στους τομείς της οικονομίας, του τουρισμού, της ψυχαγωγίας και του αθλητισμού ενώ ταυτόχρονα λειτουργεί ως καταλύτης για την αναζωογόνηση των πόλεων·

1.2

αναγνωρίζει ότι ο αντίκτυπος του θεσμού της ΕΠΠ μπορεί να ενισχυθεί εφόσον η εν λόγω εκδήλωση αποτελέσει αναπόσπαστο μέρος της μακροπρόθεσμης στρατηγικής για την πολιτιστική ανάπτυξη μιας πόλης και πιστεύει ότι ο θεσμός της ΕΠΠ πρέπει να προωθήσει περισσότερο βιώσιμες προσεγγίσεις για την πολιτιστική ανάπτυξη. Επιπλέον, η ΕΤΠ αναγνωρίζει ότι ο θεσμός της ΕΠΠ αποκτά μια πιο ισχυρή περιφερειακή διάσταση, στο πλαίσιο της οποίας οι πόλεις προωθούν τη συμμετοχή των αστικών περιχώρων στην ανάπτυξη και εφαρμογή των πολιτιστικών τους προγραμμάτων·

1.3

θεωρεί ότι η αξία και το δυναμικό του θεσμού της ΕΠΠ δεν εκτιμήθηκε δεόντως μέχρι σήμερα, κυρίως ως αποτέλεσμα του χαμηλού επιπέδου της κοινοτικής χρηματοδοτικής βοήθειας, της μη επικέντρωσης των δράσεων στην ανάπτυξη της ευρωπαϊκής διάστασης της ΕΠΠ και την προβολή των πόλεων, και λόγω μη υποστήριξης των πόλεων στην προετοιμασία και εφαρμογή των πολιτιστικών τους προγραμμάτων·

1.4

κρίνει ότι κατά το παρελθόν η Ευρωπαϊκή Ένωση έχασε την ευκαιρία να αξιοποιήσει την πρωτοβουλία ΕΠΠ, προκειμένου να συμβάλλει στην προώθηση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και ταυτότητας, έχοντας κατά νου το υψηλό επίπεδο προβολής της ΕΠΠ και την ευρεία ενημέρωση σχετικά με τον εν λόγω θεσμό. Η ΕΤΠ πιστεύει ότι ο θεσμός της ΕΠΠ μπορεί να βοηθήσει τους πολίτες να ταυτιστούν σε θετικό πνεύμα με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

1.5

επικροτεί την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για αναθεώρηση της διαδικασίας επιλογής της ΕΠΠ και την υιοθέτηση μιας διαδικασίας παρακολούθησης για τις ορισθείσες πόλεις κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας των πολιτιστικών τους προγραμμάτων·

1.6

θεωρεί ότι η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επισημαίνει πολλές από τις αδυναμίες της ισχύουσας διαδικασίας επιλογής και συμφωνεί ότι η προτεινόμενη προσέγγιση εξισορροπεί δεόντως τις ανάγκες για την εξασφάλιση γνήσιου ανταγωνισμού μεταξύ των πόλεων, την ενίσχυση του ρόλου της κριτικής επιτροπής, την προαγωγή της ευρωπαϊκής διάστασης του θεσμού της ΕΠΠ και την αναγνώριση της συμβολής των κρατών μελών και του ρόλου του Συμβουλίου στη διαδικασία υποβολής υποψηφιοτήτων και ορισμού των πόλεων·

1.7

επικροτεί και υποστηρίζει τις ακόλουθες πτυχές της προτεινόμενης διαδικασίας επιλογής και παρακολούθησης:

1.8

ζητεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να λάβει πλήρως υπόψη το βασικό ρόλο που θα διαδραματίσουν οι πόλεις κατά την επιλογή και την παρακολούθηση της διαδικασίας και θεωρεί σχετικά ότι η πρόταση όπως έχει σήμερα διατυπωθεί, είναι και ασαφής αλλά και επιτακτική και δημιουργεί αβεβαιότητα για τις πόλεις που επιθυμούν φιλοξενήσουν το θεσμό της ΕΠΠ.

1.9

εκφράζει ορισμένες επιφυλάξεις σχετικά με τις εξής πτυχές της προτεινόμενης διαδικασίας επιλογής και παρακολούθησης:

1.10

φρονεί ότι απαιτείται περαιτέρω αποσαφήνιση ορισμένων πτυχών της προτεινόμενης διαδικασίας επιλογής και παρακολούθησης και κυρίως:

1.11

επικροτεί τη σύνθεση της κριτικής επιτροπής (όπως ορίζεται στο άρθρο 5), η οποία συγκροτείται από 13 μέλη, 7 προερχόμενα από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και 6 οριζόμενα από τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη. Ωστόσο, ζητεί από τα κράτη μέλη να συμπεριλάβουν έναν υποψήφιο από την ενδιαφερόμενη εθνική ένωση, ο οποίος θα εκπροσωπεί την αυτοδιοίκηση σε τοπικό ή αστικό επίπεδο·

1.12

επικροτεί τα κριτήρια που προβλέπουν την ενίσχυση της σύνδεσης των προγραμμάτων των δύο πόλεων που έχουν ορισθεί ως πολιτιστικές πρωτεύουσες, η οποία προτείνεται στην προηγούμενη γνωμοδότηση της ΕΤΠ (CdR 393/2003fin), και πιστεύει ότι η επιτροπή παρακολούθησης θα διαδραματίσει κεντρικό ρόλο ώστε αυτές οι συνέργιες να αναπτύσσονται στο προκαταρκτικό στάδιο του προγράμματος·

1.13

υπογραμμίζει με ιδιαίτερη έμφαση ότι όλα τα κράτη μέλη θα πρέπει να τυγχάνουν ίσης μεταχείρισης στην πρωτοβουλία ΕΠΠ ανεξάρτητα από την ημερομηνία προσχώρησής τους. Η ΕΤΠ εκφράζει την απογοήτευσή της για το ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για άλλη μια φορά, δεν προβλέπει καμία διάταξη για περαιτέρω διευρύνσεις της Ένωσης και της ζητεί να αποσαφηνίσει την εν λόγω κατάσταση για τις χώρες που διαπραγματεύονται επί του παρόντος την υποψηφιότητά τους.

1.14

επικροτεί την πρόταση που διατυπώνεται στο πρόγραμμα «Πολιτισμός 2007» όσον αφορά τον τριπλασιασμό της συνεισφοράς της Κοινότητας σε κάθε Πολιτιστική Πρωτεύουσα σε σύγκριση με το τρέχον πρόγραμμα, καθότι θεωρεί ότι αυτό θα συμβάλει στη μεγιστοποίηση της προβολής της συμμετοχής της ΕΕ, θα ανταποκριθεί στη νέα έμφαση που δίνεται στην ευρωπαϊκή διάσταση των πολιτιστικών προγραμμάτων των διαφόρων πόλεων και θα βοηθήσει στην καλύτερη εκπλήρωση των προσδοκιών των ορισθεισών πόλεων·

1.15

διατυπώνει τις επιφυλάξεις της σχετικά με οποιαδήποτε μείωση του προϋπολογισμού κατά τις τρέχουσες διαπραγματεύσεις για τις δημοσιονομικές προοπτικές «2007-2013 για την Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, στο πλαίσιο του προγράμματος Πολιτισμός 2007»·

1.16

φρονεί ότι χρειάζεται να διασαφηνίσει αμέσως η Επιτροπή την πρόταση της για το πως επιθυμεί να υποστηριχθούν οικονομικά οι ορισθείσες πόλεις μέσω ενός «βραβείου» και να εξηγήσει τα πιθανά οφέλη που παρέχει μια παρόμοια διαδικασία στις ορισθείσες πόλεις σε σύγκριση με την παρούσα πρακτική. Επιπλέον, η ΕΤΠ θα ζητούσε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να χρησιμοποιήσει άλλον όρο αντί του «βραβείου» για την παροχή παρόμοιας βοήθειας, εφόσον με τον όρο βραβείο αντιλαμβάνεται κανείς την επιβράβευση ή την τιμή για νίκη σε διαγωνισμό πράγμα που είναι αντίθετο προς την πληρωμή λόγω εκπλήρωσης των κριτηρίων του προγράμματος·

1.17

ανησυχεί λόγω των καθυστερήσεων που συχνά υφίστανται οι πόλεις στην διεκπεραίωση των πληρωμών εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς τις Πολιτιστικές Πρωτεύουσες, με αποτέλεσμα να μην λαμβάνουν σημαντική χρηματοδότηση παρά μόνο αφότου ολοκληρωθεί το έτος ορισμού·

1.18

επικροτεί την υποβολή περαιτέρω προτάσεων σχετικά με εναλλακτικούς τρόπους που θα μπορούσε να εφαρμόσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να στηρίξει και να συνδράμει τις ορισθείσες πόλεις στην προετοιμασία και εφαρμογή των πολιτιστικών τους προγραμμάτων·

1.19

επιπλέον, διάκειται ευνοϊκά έναντι της παροχής στήριξης στις πόλεις εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μετά την παρέλευση του έτους ορισμού, προκειμένου να διατηρείται για μεγαλύτερο διάστημα ο αντίκτυπος του θεσμού της ΕΠΠ και η πολιτιστική κληρονομιά μιας πόλης να ενισχύεται. Η επιτροπή παρακολούθησης θα μπορούσε να διαδραματίσει κεντρικό ρόλο ώστε η βιωσιμότητα των δράσεων στον πολιτιστικό τομέα να ενσωματωθεί στα προγράμματα των πόλεων, αλλά η κοινοτική χρηματοδοτική βοήθεια μπορεί να συνδράμει στην επίτευξη αυτού του στόχου.

1.20

υποστηρίζει τη γενική πρόταση της Επιτροπής όσον αφορά τη συμπερίληψη των τρίτων χωρών στον θεσμό της ΕΠΠ μέσω της επανάληψης της πρωτοβουλίας «Πολιτιστικός μήνας», αντί να εισαχθεί συμπληρωματικός θεσμός ΕΠΠ για τις τρίτες χώρες. Πάντως, η ΕτΠ θα επιθυμούσε να αποσαφηνισθεί ο τρόπος με τον οποίο θα υποστηριχθεί οικονομικά από την Ε.Ε. η πρωτοβουλία «Πολιτιστικός μήνας»·

1.21

θεωρεί ότι πρέπει να αναπτυχθούν συνέργιες μεταξύ της ορισθείσας ΕΠΠ και των πόλεων (τουλάχιστον δύο) που φιλοξενούν την πρωτοβουλία «Πολιτιστικός μήνας»· οι εν λόγω δεσμοί πρέπει πρωτίστως να εστιασθούν στη διασυνοριακή και διαπεριφερειακή συνεργασία. Αυτές οι δράσεις και η σύνδεση με τον θεσμό «Πολιτιστικός μήνας» πρέπει να αποτελέσουν κεντρικό στοιχείο των πολιτιστικών προγραμμάτων της ΕΠΠ, καθότι η ΕΤΠ κρίνει ότι μια τέτοια προσέγγιση μπορεί να τονώσει την ευρωπαϊκή διάσταση του θεσμού της ΕΠΠ·

1.22

ως εκ τούτου, πιστεύει ότι η η πρόταση για τη μελλοντική συμμετοχή τρίτων χωρών θα έπρεπε να έχει αναπτυχθεί σε συνδυασμό με την τρέχουσα πρόταση για την ΕΠΠ, προκειμένου η διαδικασία ορισμού να υλοποιηθεί ταυτόχρονα για την ΕΠΠ και την πρωτοβουλία «Πολιτιστικός μήνας».

1.23

παραμένει προσηλωμένη στη δέσμευσή της να συμμετέχει στη δράση ΕΠΠ και προτίθεται να αποτελέσει ενεργό μέλος στη διαδικασία επιλογής και παρακολούθησης που προτείνεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή·

1.24

επιθυμεί τη διασαφήνιση της διατύπωσης όσον αφορά τον ορισμό των μελών στην κριτική επιτροπή (όπως ορίζεται στο άρθρο 5), προκειμένου να διασφαλιστεί ότι ένα από τα εκλεγμένα μέλη της εξακολουθεί να εκπροσωπεί την ΕΤΠ στη διαδικασία ορισμού. Η ΕΤΠ εκφράζει επίσης την επιθυμία να συνεχιστεί η πρακτική του ορισμού ενός αναπληρωτή σε προσωποπαγή βάση ούτως ώστε να διατηρηθεί η ενεργός συμμετοχή της σε περίπτωση που ο κύριος εκπρόσωπός της αδυνατεί να συμμετέχει στις συνεδριάσεις της επιτροπής·

2.1

συνιστά στις πόλεις να αξιοποιήσουν τον θεσμό της ΕΠΠ ως μέρους της μακροπρόθεσμης στρατηγικής για την πολιτιστική ανάπτυξη, με στόχο την προώθηση πιο βιώσιμων προσεγγίσεων όσον αφορά την πολιτιστική ανάπτυξη και την ενίσχυση του αντίκτυπου και της κληρονομιάς που αφήνει ο θεσμός ΕΠΠ στις πόλεις·

2.2

ζητεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συγκρατήσουν σε ελάχιστο επίπεδο ενδεχόμενες καθυστερήσεις μεταξύ του χρόνου υποβολής της υποψηφιότητας των πόλεων από τα κράτη μέλη και του χρόνου ορισμού από το Συμβούλιο, προκειμένου να εξασφαλίσουν για τις πόλεις το μέγιστο χρόνο προετοιμασίας των προγραμμάτων τους·

2.3

ζητεί από τα κράτη μέλη να συμπεριλαμβάνουν έναν υποψήφιο από την εκάστοτε ενδιαφερόμενη εθνική ένωση, που εκπροσωπεί την τοπική ή/και αστική διακυβέρνηση, μεταξύ των έξι υποψηφίων μελών της κριτικής επιτροπής της ΕΠΠ.

2.4

ζητεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να περιορίσει το διοικητικό φόρτο που βαρύνει τις ορισθείσες πόλεις κατά τη διαδικασία προετοιμασίας μέσω της εφαρμογής νέων ρυθμίσεων παρακολούθησης·

2.5

ζητεί οι ορισθείσες πόλεις να ενημερώνονται αρκετά έγκαιρα σχετικά με την εφαρμογή του προγράμματός τους και το σύνολο της κοινοτικής χρηματοδοτικής συνδρομής που θα λάβουν για την στήριξη της διαδικασίας σχεδιασμού. Η ΕΤΠ ενθαρρύνεται από την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να απονέμεται «το βραβείο» στις πόλεις που ανταποκρίνονται στα κριτήρια, 6 μήνες πριν από την έναρξη του ορισθέντος έτους, θα επιθυμούσε όμως περισσότερη ενημέρωση για τον τρόπο και τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες θα γινόταν η απονομή του «βραβείου»·

2.6

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εκσυγχρονίσει άμεσα τις διαδικασίες που εφαρμόζονται για τη χρήση των πόρων και να επιταχύνει τη διεκπεραίωση της διάθεσης των πόρων αυτών στις Πολιτιστικές Πρωτεύουσες·

2.7

ζητεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στα πλαίσια της διαδικασίας παρακολούθησης, να εξασφαλίσει για τις ορισθείσες πόλεις άμεση πρόσβαση σε πρακτική εμπειρία και εμπειρογνωμοσύνη, με την υποστήριξη της δημιουργίας ειδικής υπηρεσίας καθοδήγησης. Η υπηρεσία αυτή θα ανταποκρινόταν και προσαρμοζόταν στις ανάγκες των πόλεων και θα ήταν συμπληρωματική για όλες τις πληροφορίες που θα παρέχονται στις πόλεις μέσω της ιστοσελίδας της Επιτροπής και θα μπορούσε να παρέχεται είτε:

2.8

ζητεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διατυπώσει περαιτέρω προτάσεις όσον αφορά εναλλακτικούς τρόπους με τους οποίους θα μπορούσε να στηρίξει και να συνδράμει τις ορισθείσες πόλεις στην προετοιμασία και εφαρμογή των πολιτιστικών τους προγραμμάτων, ειδικά μέσω:

2.9

ζητεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παράσχει στις πόλεις χρηματοδοτική και άλλου είδους υποστήριξη, μετά την ολοκλήρωση του σχετικού πολιτιστικού έτους, ούτως ώστε να διασφαλιστεί η διατήρηση του αντίκτυπου του θεσμού των ΕΠΠ για μεγαλύτερη χρονική περίοδο και η πολιτιστική κληρονομιά για τις ορισθείσες πόλεις·

2.11

ζητεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αποσαφηνίσει, χωρίς καθυστέρηση, τις διατάξεις όσον αφορά τον θεσμό των ΕΠΠ για τις περαιτέρω διευρύνσεις της Ένωσης·

2.12

συνιστά να φιλοξενήσουν δύο πόλεις από τρίτες χώρες την πρωτοβουλία «Πολιτιστικός μήνας» και ο ορισμός τους να πραγματοποιηθεί ταυτόχρονα με τον αντίστοιχο των ΕΠΠ, προκειμένου να καταστεί δυνατή η ανάπτυξη συνεργιών μεταξύ τους σε πρώιμο στάδιο των προετοιμασιών και να ενισχυθεί η ευρωπαϊκή διάσταση των πολιτιστικών προγραμμάτων των ΕΠΠ.

2.13

υπογραμμίζει ότι ο εκπρόσωπος της ΕΤΠ στην κριτική επιτροπή πρέπει να εξακολουθήσει να είναι ένα από τα εκλεγμένα μέλη της, όπως ίσχυε μέχρι σήμερα και, για τη διευκόλυνση του εσωτερικού συντονισμού, ζητεί τον διορισμό του εν λόγω εκπροσώπου για διετή αντί τριετή θητεία.

2.14

ζητεί την επιβεβαίωση του ρόλου της Επιτροπής των Περιφερειών στην επιτροπή παρακολούθησης στο πλαίσιο της παρούσας πρότασης απόφασης και συνιστά η ως άνω επιτροπή να αναλάβει και να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στη διασφάλιση της ανάπτυξης συνεργιών μεταξύ των πολιτιστικών προγραμμάτων των ορισθεισών πόλεων κατά το στάδιο προετοιμασίας.