52000PC0884

Πρόταση για ΟΔΗΓΙΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την προαγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές στην εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας

(υποβληθείσα από την Επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 250, παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ)

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

A. Βασικές αρχές

1. Τον Μάιο του 2000, η Επιτροπή υπέβαλε πρόταση για οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την προαγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές στην εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας (COM (2000) 279 τελικό - 2000/0116 (COD)), για να εγκριθεί σύμφωνα με τη διαδικασία συναπόφασης που ορίζεται στο άρθρο 251 της συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας.

Στις 16 Νοεμβρίου 2000, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε σειρά τροπολογιών, σε πρώτη ανάγνωση. Με την ευκαιρία αυτή η Επιτροπή διατύπωσε τη θέση της επί κάθε τροπολογίας, δηλώνοντας τις τροπολογίες που θα μπορούσε να αποδεχθεί συνολικώς ή εν μέρει και τις τροπολογίες που δεν θα μπορούσαν να γίνουν αποδεκτές.

Κατόπιν τούτου η Επιτροπή κατάρτισε την τροποποιημένη πρότασή της.

2. Η Επιτροπή επέφερε δύο ειδών τροποποιήσεις.

Πρώτον, μετά την πρώτη ανάγνωση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έκανε αποδεκτές ορισμένες νέες διατάξεις, με σκοπό να αναπτύξει τις βασικές ιδέες της βασικής πρότασης.

Δεύτερον, η Επιτροπή επέφερε ελάχιστες αναδιατυπώσεις και διορθώσεις για να εξασφαλίσει την συνοχή μεταξύ του παρόντος κειμένου και άλλης κοινοτικής νομοθεσίας και να εξασφαλίσει την εσωτερική συνοχή του κειμένου.

B. Ερμηνεία των τροποποιήσεων

1. Άρθρο 2 παράγραφος 1

Η Επιτροπή προσάρμοσε τον ορισμό των ανανεώσιμων ενεργειακών πηγών σύμφωνα με την τροπολογία 27, δεν περιέλαβε όμως την τύρφη επειδή πρόκειται σαφώς για ορυκτό καύσιμο. Η κύρια αλλαγή εν προκειμένω αφορά τον ευρύτερο ορισμό της βιομάζας στο πλαίσιο του ορισμού των ανανεώσιμων ενεργειακών πηγών. Ο ευρύτερος αυτός ορισμός παρέχει στα κράτη μέλη μεγαλύτερες δυνατότητες επιλογής ανανεώσιμων ενεργειακών πηγών όταν λαμβάνουν μέτρα για να εκπληρώσουν τους εθνικούς τους στόχους αύξησης του μεριδίου της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στην εσωτερική αγορά χωρίς να υποσκάπτονται οι απαιτήσεις της κοινοτικής πολιτικής στον τομέα των αποβλήτων.

2. Άρθρο 4

Η Επιτροπή τροποποίησε την διάταξη σχετικά με τα συστήματα στήριξης διατυπώνοντας λεπτομερέστερα τα κύρια ζητήματα που θα πρέπει να καλύπτει η έκθεσή της σχετικά με τα υπάρχοντα συστήματα στήριξης. Προς τούτο ενσωμάτωσε την τροπολογία 56 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Επιπλέον, τροποποιήθηκαν τα κριτήρια για τα πιθανά μελλοντικά συστήματα στήριξης, έτσι ώστε να αποτελούν ένα πλέον εξισορροπημένο πλαίσιο μεταξύ της εσωτερικής αγοράς και των θεμάτων προώθησης. Πρόκειται για την εν μέρει ενσωμάτωση των τροπολογιών 37 - 40 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

3. Άρθρο 8

Προστέθηκε νέα παράγραφος στο άρθρο 8 σύμφωνα με την οποία υποχρεούται η Επιτροπή να διατυπώσει προβλέψεις και εθνικούς στόχους για την περίοδο 2010 - 2020. Έτσι ενσωματώνονται εν μέρει οι τροπολογίες 48 και 66.

4. Ανάπτυξη ή διασαφήνιση των αιτιολογικών σκέψεων

Τα ποικίλα πλεονεκτήματα των ανανεώσιμων ενεργειακών πηγών επισημαίνονται στις αιτιολογικές σκέψεις 2 και 24. Ενσωματώνονται έτσι οι τροπολογίες 2, 20 και 21 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Η ανάγκη για σταθερό νομοθετικό πλαίσιο επισημαίνεται στις αιτιολογικές σκέψεις 1 και 2, με την ενσωμάτωση της τροπολογίας 1 και εν μέρει της τροπολογίας 3 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Παρεμβάλλεται νέα αιτιολογική σκέψη 4 με την οποία επισημαίνονται οι υφιστάμενες στρεβλώσεις στην εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Έτσι ενσωματώνεται εν μέρει η τροπολογία 4 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Με βάση την νέα αιτιολογική σκέψη 7 απαιτείται η έκδοση περαιτέρω οδηγίας για τα βιολογικά καύσιμα που προέρχονται από ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές, ενσωματώνεται δηλαδή η τροπολογία 5 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Με την αιτιολογική σκέψη 14 διασαφηνίζονται οι προϋποθέσεις οι οποίες πρέπει να πληρούνται προκειμένου να χορηγείται επενδυτική ενίσχυση για μεγάλους υδροηλεκτρικούς σταθμούς. Έτσι ενσωματώνεται η τροπολογία 59 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Στην αιτιολογική σκέψη 20, παρότι διατηρείται η αναφορά στους κανόνες σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις, διασαφηνίζεται πλέον ότι κατά την εφαρμογή των κανόνων αυτών πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η εσωτερικοποίηση του εξωτερικού κόστους για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Έτσι λαμβάνεται εν μέρει υπόψη η τροπολογία 62.

Στην αιτιολογική σκέψη 21 αναφέρεται η καταβολή αποζημίωσης για την αποφυγή εξωτερικού κόστους, ενσωματώνεται δηλαδή η τροπολογία 16 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Στις αιτιολογικές σκέψεις 23 και 25 επισημαίνεται πλέον σαφέστερα η σημασία των δυνάμεων της αγοράς για την ανάπτυξη ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές. Επιπλέον, στην αιτιολογική σκέψη 25 επισημαίνεται η ανάγκη να προβλεφθούν μεταβατικά καθεστώτα το πού δεκαετούς διάρκειας για να διατηρηθεί η εμπιστοσύνη των επενδυτών. Με τις αλλαγές αυτές ενσωματώνεται η τροπολογία 22 και εν μέρει οι τροπολογίες 17, 18 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Παρεμβάλλεται νέα αιτιολογική σκέψη 27 με την οποία αποσαφηνίζεται ότι με την παρούσα οδηγία δεν υπάρχει πρόθεση υπέρμετρης παρέμβασης για την συνήθη χρήση της βιομάζας. Έτσι ενσωματώνεται η τροπολογία 24 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Πρόταση για ΟΔΗΓΙΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την προαγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές στην εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 95,

την πρόταση της Επιτροπής [1] ,

[1] EE C

τη γνώμη της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής [2] ,

[2] EE C

τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών [3] ,

[3] EE C

αποφασίζοντας σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 251 της Συνθήκης,

Εκτιμώντας τα εξής:

(1) Υπάρχει επείγουσα ανάγκη να δημιουργηθεί σταθερό νομοθετικό πλαίσιο για την αγορά ανανεώσιμων μορφών ενέργειας.

(2) Σήμερα οι δυνατότητες εκμετάλλευσης των ανανεώσιμων ενεργειακών πηγών δεν αξιοποιούνται επαρκώς στην Κοινότητα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη συμφωνούν ότι είναι ανάγκη να προωθηθούν κατά προτεραιότητα οι ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές, διότι συμβάλλουν στην προστασία του περιβάλλοντος, δημιουργούν θέσεις εργασίας και κοινωνική ευημερία σε τοπικό επίπεδο, εξασφαλίζουν τη συνέχεια του εφοδιασμού, επιταχύνουν την επίτευξη των στόχων του Κιότο, συνιστούν σημαντικό παράγοντα ειρήνης και προκαλούν περαιτέρω φαινόμενα συνέργειας. Επομένως επιβάλλεται να ληφθούν μέτρα για να εξασφαλιστεί η ικανοποιητικότερη αξιοποίηση των δυνατοτήτων κάθε μορφής ενέργειας που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές στο πλαίσιο της εσωτερικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

(3) Η οδηγία 96/92/EK του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 19ης Δεκεμβρίου 1996 σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας [4] αποτελεί σημαντικό βήμα για την ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Απαιτείται, συνεπώς, η έκδοση συμπληρωματικής οδηγίας που να καλύπτει τις ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές και να αποδίδει ίση βαρύτητα στις περιβαλλοντικές πτυχές της Συνθήκης.

[4] EE L 27, 30.1.1997, σ. 20.

(4) Επειδή τα κράτη μέλη προωθούν άμεσα και έμμεσα την πυρηνική ενέργεια και τα ορυκτά καύσιμα χωρίς να λαμβάνουν υπόψη το εξωτερικό τους κόστος, η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας υφίσταται στρέβλωση προς όφελος των συγκεκριμένων πηγών ενέργειας. Το άρθρο 3 της οδηγίας 96/92/ΕΚ επιτρέπει, προς το γενικότερο οικονομικό συμφέρον, τη λήψη μέτρων που αφορούν την προστασία του περιβάλλοντος, και το άρθρο 8 παρ. 3 καθώς επίσης το άρθρο 11 παρ. 3 της οδηγίας επιτρέπουν να δοθεί προτεραιότητα στην ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές.

(5) Το άρθρο 6 της Συνθήκης ορίζει ότι οι απαιτήσεις της περιβαλλοντικής προστασίας πρέπει να ενταχθούν στην χάραξη και την εφαρμογή των κοινοτικών πολιτικών και δράσεων.

(6) Η προώθηση της ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές αποτελεί υψηλή προτεραιότητα για την Κοινότητα, όπως αναφέρεται στην Λευκή Βίβλο για τις ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές ( εφεξής "Η Λευκή Βίβλος") [5] για λόγους ασφάλειας και διαφοροποίησης των πηγών εφοδιασμού, για λόγους προστασίας του περιβάλλοντος και για λόγους κοινωνικής και οικονομικής συνοχής. Αυτό υιοθετήθηκε από το Συμβούλιο στο ψήφισμά του της 8ης Ιουνίου 1998 σχετικά με τις ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές [6] καθώς και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο ψήφισμά του σχετικά με τη Λευκή Βίβλο [7].

[5] COM (97) 599 τελικό.

[6] EE C 198, 24.6.1998, σ. 1.

[7] A4-0207/98.

(7) Ειδικότερα, το Συμβούλιο, στο ψήφισμά του της 8ης Ιουνίου 1998, υιοθέτησε τον στόχο του 12% της μεικτής εσωτερικής κατανάλωσης ηλεκτρισμού, συμπεριλαμβανομένης της ηλεκτρικής ενέργειας, της θερμότητας και των βιοκαυσίμων από ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές για την Κοινότητα στο σύνολό της, ως το 2010, όπως υποδεικνύεται στην Λευκή Βίβλο και απηύθυνε έκκληση για την εντατικοποίηση των προσπαθειών σε επίπεδο τόσο της Κοινότητας όσο και των κρατών μελών, συνεκτιμώντας την ανάγκη προσαρμογής στις ιδιαίτερες εθνικές περιστάσεις. Κατά συνέπεια, η παρούσα οδηγία είναι άκρως ενδεδειγμένη. Επίσης αναγκαία θα ήταν η έκδοση, στο μέλλον, άλλης οδηγίας για τα βιολογικά καύσιμα από ανανεώσιμες πηγές.

(8) Στην Λευκή Βίβλο ο ενδεικτικός στόχος 12% εκφράστηκε σε ειδικό μερίδιο της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος από ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές. Με βάση ένα επικαιροποιημένο σενάριο ηλεκτρικής κατανάλωσης, ο ενδεικτικός αυτός στόχος του 12% εκφράζεται σε μερίδιο της ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, της τάξεως του 22,1%.

(9) Ένα εναρμονισμένο πλαίσιο για την ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές εντάσσεται στο σχέδιο δράσης το οποίο αναφέρεται στην Λευκή Βίβλο για τις ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές.

(10) Η αυξημένη χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές αποτελεί σημαντικό μέρος της δέσμης μέτρων που απαιτούνται για τη συμμόρφωση με το πρωτόκολλο του Κιότο, και, ενδεχομένως, της δέσμης πολιτικών για την τήρηση των τυχόν περαιτέρω δεσμεύσεων. κατά την εφαρμογή των διαφόρων μέτρων θα ληφθούν υπόψη οι «καθαρές» περιβαλλοντικές επιπτώσεις των διαφόρων ανανεώσιμων ενεργειακών πηγών

(11) Η αυξημένη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές δεν είναι αναγκαία μόνο για τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, αλλά και για τη μείωση άλλων επιβλαβών εκπομπών, όπως SO2 και NOx.

(12) Το Συμβούλιο στα συμπεράσματά του της 11ης Μαΐου 1999 [8] και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο ψήφισμά του της 26ης Μαΐου 1998, για την ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές [9], κάλεσαν την Επιτροπή να υποβάλει συγκεκριμένη πρόταση για ένα κοινοτικό πλαίσιο σχετικά με την πρόσβαση της ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στην εσωτερική αγορά. Εξάλλου, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο ψήφισμά του της 30ής Μαρτίου 2000, για την ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές και την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας [10], υπογράμμισε ότι η θέσπιση δεσμευτικών και φιλόδοξων στόχων για τις ανανεώσιμες μορφές ενέργειας σε εθνικό επίπεδο, είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη αποτελεσμάτων και των κοινοτικών στόχων.

[8] 8013/99

[9] A4-0199/98

[10] Α5-0078/2000

(13) Σύμφωνα με τις αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας, που παρατίθενται στο άρθρο 5 της Συνθήκης, πρέπει να θεσπιστούν γενικές αρχές για την σύσταση πλαισίου και στόχων σε κοινοτικό επίπεδο, αλλά οι λεπτομέρειες εφαρμογής του πρέπει να ανατεθούν στα κράτη μέλη, πράγμα που θα επιτρέψει σε κάθε κράτος μέλος να επιλέξει το καθεστώς που αντιστοιχεί καλύτερα στην ιδιαίτερη κατάστασή του. Η παρούσα οδηγία περιορίζεται στο ελάχιστο αναγκαίο για την επίτευξη αυτών των στόχων και δεν υπερβαίνει ότι είναι απαραίτητο για το σκοπό αυτό.

(14) Η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από μεγάλους υδροηλεκτρικούς σταθμούς είναι, σε γενικές γραμμές, ανταγωνιστική, μολονότι αποτελεί σήμερα την σημαντικότερη μορφή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, με την ηλεκτρική ενέργεια από συμβατικές πηγές και, ως εκ τούτου, αποκλείεται από το πεδίο εφαρμογής της παρούσας οδηγίας, με την εξαίρεση όσων αφορούν τις διατάξεις για τους εθνικούς στόχους και την πιστοποίηση προέλευσης. Πάντως, πρέπει να υπάρχει περιθώριο για χορήγηση επενδυτικής ενίσχυσης με σκοπό τον εκσυγχρονισμό και τη διεύρυνση των μεγάλων, τεχνολογικώς απηρχαιωμένων υδροηλεκτρικών σταθμών, ώστε να μπορεί να αυξηθεί σημαντικά η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές χωρίς να αυξάνονται οι επιπτώσεις στο περιβάλλον.

(15) Για να εξασφαλισθεί η αυξημένη διείσδυση της ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στην αγορά, σε μεσοπρόθεσμη βάση, είναι απαραίτητο να κληθούν όλα τα κράτη μέλη να θεσπίσουν εθνικούς στόχους για την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, καθώς και λεπτομερή προγράμματα για την επίτευξη αυτών των στόχων.

(16) Είναι απαραίτητο οι εν λόγω εθνικοί στόχοι διπλασιασμού της συμμετοχής των ανανεώσιμων ενεργειακών πηγών στην ακαθάριστη ενεργειακή κατανάλωση στην Κοινότητα, το 2010, μεμονωμένα και συλλογικά, να είναι σύμφωνοι με τους στόχους όπως ορίζονται στην Λευκή Βίβλο και με τις δεσμεύσεις στο θέμα της κλιματικής αλλαγής τις οποίες ανέλαβε η Κοινότητα στο Κιότο, καθώς και με όσες εθνικές δεσμεύσεις σχετικά με την κλιματική αλλαγή έχουν γίνει αποδεκτές σε αυτό το πλαίσιο. Πρέπει να θεσπιστεί ένα πλαίσιο βασισμένο σε εδραιωμένες και διαφανείς μεθοδολογίες διαμόρφωσης τέτοιων εθνικών στόχων.

(17) Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τους εθνικούς στόχους και τις πολιτικές των κρατών μελών, ειδικότερα δε την συμμόρφωσή τους με την Λευκή Βίβλο και τις δεσμεύσεις της Κοινότητας για την αλλαγή του κλίματος και, εφόσον είναι αναγκαίο, θα υποβάλει προτάσεις προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο όσον αφορά τους μεμονωμένους και υποχρεωτικούς εθνικούς στόχους για την επίτευξη της εν λόγω συμμόρφωσης

(18) Οι αυξημένες δυνατότητες εμπορίας και ανταγωνισμού θα συμβάλουν στην αύξηση του μεριδίου της ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στην Κοινότητα, μειώνοντας το κόστος και διευκολύνοντας την πλήρη εκμετάλλευση του δυναμικού για ανάπτυξη των ανανεώσιμων ενεργειακών πηγών στην Κοινότητα, σε συνάρτηση, μεταξύ άλλων, και με τις γεωγραφικές συνθήκες.

(19) Προκειμένου να διευκολυνθεί το εμπόριο ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και να αυξηθεί η διαφάνεια κατά την επιλογή των καταναλωτών μεταξύ συμβατικά παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας και ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, είναι αναγκαία η πιστοποίηση της εγγύησης προέλευσης της εν λόγω ηλεκτρικής ενέργειας. είναι σημαντικό να καλύπτονται από την εγγύηση προέλευσης όλες οι μορφές ηλεκτρικής ενέργειας που παράγονται από ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές. Κατά συνέπεια, είναι σημαντικό να εφαρμόζονται, στις υδροηλεκτρικές εγκαταστάσεις, οι διατάξεις για την εγγύηση προέλευσης.

(20) Η δημόσια ενίσχυση της ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στηρίζεται στην υπόθεση ότι, μακροπρόθεσμα, αυτή είναι σε θέση να ανταγωνιστεί την συμβατικά παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια. Προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της Κοινότητας όσον αφορά την ανάπτυξη της εν λόγω ενέργειας, είναι αναγκαία μια τέτοια στήριξη, ιδίως ενόσω οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος στην εσωτερική αγορά δεν αντανακλούν το πλήρες κοινωνικό και περιβαλλοντικό κόστος και τα οφέλη των χρησιμοποιούμενων πηγών ενέργειας. Η ανάγκη της δημόσιας υποστήριξης, των ανανεώσιμων ενεργειακών πηγών αναγνωρίζεται στους κοινοτικούς κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις υπέρ της προστασίας του περιβάλλοντος [11]. Ωστόσο, οι διατάξεις της συνθήκης και ιδίως τα άρθρα 87 και 88, θα εξακολουθήσουν να εφαρμόζονται σ' αυτή τη στήριξη από τον δημόσιο τομέα. Κατά την εφαρμογή των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η ανάγκη εσωτερικοποίησης του εξωτερικού κόστους της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

[11] ΕΕ C 72, 10.3.1994, σ. 3.

(21) Τα κράτη μέλη υιοθετούν διάφορους μηχανισμούς στήριξης των ανανεώσιμων ενεργειακών πηγών σε εθνικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων των ενισχύσεων για επενδύσεις, των φορολογικών απαλλαγών ή μειώσεων, των επιστροφών φόρων και των άμεσων αντισταθμίσεων για την αποφυγή του εξωτερικού κόστους και άλλων στρεβλώσεων του ανταγωνισμού.

(22) Είναι πολύ νωρίς να αποφασισθεί κοινοτικό πλαίσιο όσον αφορά τα συστήματα στήριξης των τιμών, δεδομένου ότι είναι περιορισμένη η πείρα από εθνικά συστήματα και ότι σήμερα είναι σχετικά χαμηλό στην Κοινότητα το μερίδιο της ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές με στήριξη τιμών.

(23) Ωστόσο, είναι αναγκαίο, παράλληλα με την εξάλειψη στρεβλώσεων της αγοράς που είναι δυσμενείς για τις ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές, να προσαρμοστούν, σε μεσοπρόθεσμη βάση, τα συστήματα στήριξης στις αρχές της αναπτυσσόμενης εσωτερικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, έχοντας υπόψη την ιδιαίτερη συνάφειά τους με τους κοινωνικοοικονομικούς και περιβαλλοντικούς στόχους και αρχές της Συνθήκης. Η επαρκής ανάπτυξη της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές είναι δυνατόν να προωθηθεί μόνον εάν δημιουργηθεί αγορά για αυτήν την ενέργεια εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τούτο θα καταστήσει την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές ανταγωνιστική με τις συμβατικές πηγές ενέργειας, θα περιορίσει το κόστος για τους καταναλωτές και μεσοπρόθεσμα θα περιορίσει την ανάγκη δημόσιας ενίσχυσης. Ως εκ τούτου, είναι σκόπιμο η Επιτροπή να παρακολουθεί την κατάσταση και, να υποβάλει έκθεση για την κτηθείσα από την εφαρμογή των εθνικών συστημάτων πείρα. Εφόσον παρίσταται ανάγκη, η Επιτροπή, με βάση τα συμπεράσματα της εν λόγω έκθεσης, πρέπει να υποβάλει πρόταση για κοινοτικό πλαίσιο όσον αφορά τα συστήματα στήριξης για την ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές. Η πρόταση αυτή πρέπει να συμβιβάζεται με τις αρχές της εσωτερικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, να λαμβάνει υπόψη τα χαρακτηριστικά των διαφόρων τεχνολογιών, να είναι αποτελεσματική και απλή και να προβλέπει επαρκή μεταβατικά καθεστώτα, το πολύ δεκαετούς διάρκειας, για την διατήρηση της εμπιστοσύνης των επενδυτών και για την αποφυγή άσκοπων δαπανών.

(24) Στο πλαίσιο της ενθάρρυνσης της ανάπτυξης της αγοράς για την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, είναι αναγκαίο να λαμβάνεται υπόψη ο θετικός αντίκτυπος στην απασχόληση και στην κοινωνική συνοχή, στις περιφερειακές και τοπικές δυνατότητες ανάπτυξης, στις προοπτικές εξαγωγών, στην ανάπτυξη των τρίτων χωρών καθώς και στην αειφόρο ανάπτυξη και την ειρήνη.

(25) Η αυξανόμενη διείσδυση της ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στην αγορά θα επιτρέψει να επιτευχθούν οικονομίες κλίμακας, γεγονός που θα μειώσει το κόστος. Έχει σημασία να αξιοποιηθεί η ισχύς των δυνάμεων της αγοράς και της εσωτερικής αγοράς ώστε η ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές να καταστεί ανταγωνιστική και ελκυστική στους ευρωπαίους πολίτες.

(26) Οι μικρού και μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεις και οι ανεξάρτητοι παραγωγοί ενέργειας διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην παραγωγή ηλεκτρισμού από ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές, η δε πρόσβασή τους στην αγορά «ανανεώσιμης» ηλεκτρικής ενέργειας πρέπει να ενθαρρυνθεί μέσω της εφαρμογής της παρούσας οδηγίας, πράγμα που θα οδηγήσει στην αύξηση των ευκαιριών απασχόλησης στις επιχειρήσεις του κλάδου.

(27) Μολονότι η παρούσα οδηγία αυτή προορίζεται να ενθαρρύνει, μεταξύ άλλων, τη χρήση της βιομάζας ως ανανεώσιμης πηγής ενέργειας, δεν υπάρχει πρόθεση υπέρμετρης παρέμβασης για την συνήθη χρήση της βιομάζας.

(28) Πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η ειδική δομή του κλάδου των ανανεώσιμων ενεργειακών πηγών που περιλαμβάνει πολλές μικρού και μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεις, ιδίως κατά την επανεξέταση των διοικητικών διαδικασιών για την έκδοση αδειών εγκατάστασης σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.

(29) Οι δαπάνες σύνδεσης νέων παραγωγών ηλεκτρισμού από ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές πρέπει να υπολογίζονται με διαφανείς μεθόδους και χωρίς να δημιουργούνται διακρίσεις, λαμβανομένων υπόψη και των πλεονεκτημάτων που προσφέρουν στο δίκτυο οι συνδεδεμένοι παραγωγοί,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΟΔΗΓΙΑ:

Κεφάλαιο Ι Πεδίο εφαρμογής και Ορισμοί

Άρθρο 1

Σκοπός της παρούσας οδηγίας είναι η δημιουργία κοινού πλαισίου για την προαγωγή της αύξησης της συμμετοχής των ανανεώσιμων ενεργειακών πηγών στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στην εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.

Άρθρο 2

Για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας εφαρμόζονται οι ορισμοί της οδηγίας 96/92/ΕΚ.

Εφαρμόζονται επίσης οι ακόλουθοι ορισμοί:

(1) Ως "ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές" νοούνται οι ανανεώσιμες μη ορυκτές πηγές - αιολική -ενέργεια της ηλιακής ακτινοβολίας, -γεωθερμική ενέργεια, -ενέργεια κυμάτων, - θαλάσσια ρεύματα, - παλιρροϊκή και υδροηλεκτρική ενέργεια από σταθμούς ισχύος κάτω των 10 MW, -βιομάζα, με αμελητέες προσμίξεις, δηλαδή το βιοαποικοδομήσιμο κλάσμα των υλικών που προέρχονται από τη γεωργία και τη δασοκομία, απόβλητα ξυλείας και απόβλητα φελλού, καθώς και βιοαποικοδομήσιμα παραπροϊόντα της βιομηχανίας χαρτοπολτού και της χαρτοβιομηχανίας και η αποσύνθεση του βιοαποικοδομήσιμου κλάσματος ξεχωριστών αστικών αποβλήτων, -αέρια από χώρους υγειονομικής ταφής.

(2) Ως "ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές" νοείται η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από εγκαταστάσεις που χρησιμοποιούν μόνο ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές. Το μέρος της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές σε υβριδικούς σταθμούς που χρησιμοποιούν συμβατικές πηγές ενέργειας, ειδικότερα ως εφεδρεία παραγωγής, μπορεί να περιληφθεί στον ως άνω ορισμό.

(3) Ως "σύστημα στήριξης" νοείται ένας μηχανισμός σύμφωνα με τον οποίο ένας παραγωγός ηλεκτρικής ενέργειας τυγχάνει, βάσει κρατικών κανονιστικών ρυθμίσεων, άμεσα ή έμμεσα, δημόσιας οικονομικής ενίσχυσης, συμπεριλαμβανομένης, ιδίως, άμεσης στήριξης των τιμών υπό μορφή επιχορηγήσεως ανά παραγόμενη και πωλούμενη kWh (π.χ. τα συστήματα ποσοστώσεων για τις προσκλήσεις υποβολής προσφορών ή τα πράσινα πιστοποιητικά, τα σταθερά τιμολόγια τροφοδότησης και τα συστήματα σταθερής πριμοδότησης), ενισχύσεων των επενδύσεων και φοροαπαλλαγών

(4) κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας", η εγχώρια παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας συν οι εισαγωγές μείον οι εξαγωγές (ακαθάριστη κατανάλωση).

Κεφάλαιο II Εθνικοί στόχοι για την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές

Άρθρο 3

1. Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για να εξασφαλίσουν ότι η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές αναπτύσσεται σύμφωνα με τους καθορισθέντες στόχους, όπως αυτοί ορίζονται στην παράγραφο 2. Για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου, οι υδροηλεκτρικές εγκαταστάσεις δυναμικότητας άνω των 10 MW θεωρούνται ως ανανεώσιμη πηγή ενέργειας.

2. Το αργότερο εντός έτους από της θέσεως της παρούσας οδηγίας σε ισχύ και, στη συνέχεια, ανά πέντε έτη, τα κράτη μέλη εκδίδουν και δημοσιεύουν, σε ετήσια βάση, έκθεση που ορίζει τους εθνικούς στόχους για την μελλοντική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Οι στόχοι αυτοί προσδιορίζουν τον εθνικό στόχο για τα μελλοντικά επίπεδα κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές ως kWh που καταναλώνονται ή ως ποσοστό κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, σε ετήσια βάση για τα επόμενα 10 έτη. Οι στόχοι αυτοί συμβιβάζονται με τον στόχο του 12% της ακαθάριστης εγχώριας ενεργειακής κατανάλωσης μέχρι το 2010 που ορίζει η Λευκή Βίβλος για τις ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές, και ειδικότερα με το μερίδιο του 22.1% της ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στη συνολική κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος της Κοινότητας το 2010, όπως αναφέρεται στο παράρτημα της παρούσας οδηγίας. Συμβιβάζονται επίσης και με τις τυχόν εθνικές δεσμεύσεις για την κλιματική αλλαγή που έχουν αναληφθεί στο πλαίσιο των δεσμεύσεων για την κλιματική αλλαγή που αποδέχθηκε η Κοινότητα στο Κιότο, καθώς και στη συνέχεια. Η έκθεση θα σκιαγραφεί τα σε εθνικό επίπεδο ληφθέντα και ληπτέα μέτρα για την επίτευξη των εν λόγω στόχων.

Τα κράτη μέλη θα δημοσιεύουν ανά έτος έκθεση που θα περιλαμβάνει ανάλυση της επιτυχούς εκπλήρωσης των εθνικών στόχων το προηγούμενο έτος και θα αναφέρει τον βαθμό στον οποίο τα ληφθέντα μέτρα είναι σύμφωνα με τις εθνικές δεσμεύσεις για την κλιματική αλλαγή.

3. Η Επιτροπή, βάσει των εκθέσεων των κρατών μελών, που αναφέρονται στην παράγραφο 2, αξιολογεί σε ετήσια βάση τον βαθμό στον οποίο οι εθνικοί στόχοι, μεμονωμένα και συλλογικά, είναι σύμφωνοι με τους εδραιωμένους στόχους που αναφέρονται στην παράγραφο 2 και δημοσιεύει τα συμπεράσματά της σε μία έκθεση.

4. Σε περίπτωση που η έκθεση που αναφέρεται στην παράγραφο 3 συμπεραίνει ότι είναι αμφίβολο αν οι εθνικοί στόχοι συμβαδίζουν με τους εδραιωμένους στόχους που αναφέρονται στην παράγραφο 2, η Επιτροπή υποβάλλει πρόταση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο σχετικά με τους μεμονωμένους και υποχρεωτικούς εθνικούς στόχους.

Κεφάλαιο ΙΙΙ Πρόσβαση της ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές στην εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας

Άρθρο 4 Συστήματα στήριξης

Η Επιτροπή παρακολουθεί την εφαρμογή των συστημάτων στήριξης στα κράτη μέλη και, το αργότερο εντός πέντε ετών από της ενάρξεως ισχύος της παρούσας οδηγίας, υποβάλλει έκθεση με βάση

- την πείρα που θα έχει αποκτηθεί από την εφαρμογή και την συνύπαρξη διαφορετικών εθνικών συστημάτων στήριξης στα κράτη μέλη

- την επιτυχία των επιμέρους συστημάτων στήριξης ως προς την επίτευξη των στόχων που καθορίζονται στην παρούσα οδηγία.

- την ανταγωνιστικότητα των ανανεώσιμων ενεργειακών πηγών στην αγορά ενέργειας και την πρόοδο που έχει επιτευχθεί όσον αφορά την εσωτερικοποίηση του εξωτερικού κόστους.

- την προοπτική για την υποβολή πρότασης σχετικά με εναρμονισμένο σύστημα στήριξης σκοπός του οποίου θα είναι να οδηγήσει σε μεγαλύτερο βαθμό χρήσης της ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, χαμηλότερες τιμές για το κοινό, ισότιμες συνθήκες για όλους τους κύκλους της αγοράς και το οποίο να είναι ικανό να αποτελέσει μέρος της ολοκληρωμένης αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

Υπό το φως των συμπερασμάτων της έκθεσης αυτής, η Επιτροπή υποβάλλει, εφόσον αυτό κριθεί αναγκαίο, πρόταση για κοινοτικό πλαίσιο όσον αφορά τα συστήματα στήριξης για την ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές. Η πρόταση αυτή:

(α) συμβιβάζεται με τις αρχές της εσωτερικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, και τους περιβαλλοντικούς στόχους, σύμφωνα με το άρθρο 6 της Συνθήκης ΕΚ,

(β) λαμβάνει υπόψη τα χαρακτηριστικά των διαφόρων τεχνολογιών ανανεώσιμης ενέργειας, καθώς και τις γεωγραφικές συνθήκες,

(γ) προωθεί την χρήση ανανεώσιμων ενεργειακών πηγών με αποτελεσματικό τρόπο, και είναι απλή και ταυτόχρονα όσο το δυνατόν αποτελεσματική, ιδίως ως προς το κόστος

(δ) θα περιλαμβάνει επαρκή μεταβατικά καθεστώτα ούτως ώστε να διατηρηθεί η εμπιστοσύνη των επενδυτών.

Οι διατάξεις της συνθήκης και ιδίως των άρθρων 87 και 88, εφαρμόζονται στα συστήματα στήριξης.

Άρθρο 5 Εγγύηση προέλευσης της ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές

1. Εντός δύο ετών από της ενάρξεως ισχύος της παρούσας οδηγίας, τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι είναι εγγυημένη η καθαυτή προέλευση της ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές κατά την έννοια της παρούσας οδηγίας και με βάση αμερόληπτα κριτήρια που καθορίζονται από κάθε κράτος μέλος. Προς τον σκοπό αυτόν, τα κράτη μέλη εκδίδουν πιστοποιητικά. Για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου, οι υδροηλεκτρικές εγκαταστάσεις δυναμικότητας άνω των 10 MW θεωρούνται ως ανανεώσιμη πηγή ενέργειας. Στα πιστοποιητικά αυτά θα προσδιορίζεται η ενεργειακή πηγή από την οποία παράγεται η ηλεκτρική ενέργεια, και, στην περίπτωση των υδροηλεκτρικών εγκαταστάσεων, το κατά πόσον η δυναμικότητα υπερβαίνει τα 10 MW.

2. Η πιστοποίηση της εγγύησης χρησιμεύει στους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές για να αποδεικνύουν το γεγονός ότι η ηλεκτρική ενέργεια που διαθέτουν προς πώληση παράγεται σύμφωνα με τον ορισμό για την ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές κατά της έννοια της παρούσας οδηγίας. Για τον σκοπό αυτόν, τα πιστοποιητικά αναγνωρίζονται αμοιβαία από τα κράτη μέλη. Η τυχόν άρνηση αναγνώρισης πιστοποιητικού, ιδίως για λόγους πρόληψης της απάτης, πρέπει να αιτιολογείται με βάση αντικειμενικά, διαφανή και αμερόληπτα κριτήρια. Οι τυχόν διενέξεις επιλύονται από την Επιτροπή.

3. Τα κράτη μέλη ορίζουν ένα αρμόδιο φορέα, μη έχοντα σχέση με την παραγωγή και διανομή ηλεκτρικής ενέργειας, για να εκδώσει τέτοια πιστοποιητικά εγγυημένης προέλευσης, το έτος που ακολουθεί τη θέση της παρούσας οδηγίας σε ισχύ.

4. Τα κράτη μέλη εγκαθιστούν τους κατάλληλους μηχανισμούς για να εξασφαλιστεί ότι η πιστοποίηση πραγματοποιείται με τρόπο αποτελεσματικό και αξιόπιστο και περιγράφουν, στην έκθεση που αναφέρεται στο άρθρο 3 παράγραφος 2, τα μέτρα που έλαβαν για να εξασφαλιστεί η αξιοπιστία του συστήματος πιστοποίησης.

5. Κατόπιν διαβουλεύσεων με τους εθνικούς εμπειρογνώμονες η Επιτροπή, στην έκθεση που αναφέρεται στο άρθρο 8, εξετάζει το τυπικό και τις διατυπώσεις που κάθε κράτος μέλος ακολουθεί για την πιστοποίηση της ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Εάν παρίσταται ανάγκη, η Επιτροπή προτείνει στο Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την θέσπιση κοινών κανόνων για τον σκοπό αυτόν.

Κεφάλαιο IV Διοικητικές διαδικασίες

Άρθρο 6

1. Τα κράτη μέλη προβαίνουν σε ανασκόπηση του ισχύοντος νομοθετικού και κανονιστικού πλαισίου σε ό,τι αφορά τις διατυπώσεις έγκρισης που εφαρμόζονται στις εγκαταστάσεις παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές με σκοπό την εναρμόνιση και τη διεκπεραίωση των διαδικασιών στο ενδεδειγμένο διοικητικό επίπεδο και για να εξασφαλίζεται η αντικειμενικότητα, η διαφάνεια και η αμεροληψία των κανονισμών, καθώς και για να λαμβάνονται δεόντως υπόψη οι ιδιαιτερότητες των διαφόρων ανανεώσιμων τεχνολογιών.

2. Τα κράτη μέλη δημοσιεύουν έκθεση αναφορικά με την παραπάνω ανασκόπηση, στην οποία προσδιορίζουν την δράση η οποία θα αναληφθεί για τον περιορισμό των κανονιστικών και μη κανονιστικών φραγμών που ορθώνονται στην αύξηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές. Τα κράτη μέλη δημοσιεύουν την εν λόγω έκθεση εντός δύο ετών από της ενάρξεως ισχύος της παρούσας οδηγίας. Στην έκθεση θα εξετάζονται, ειδικότερα, τα εξής θέματα:

(α) ο συντονισμός μεταξύ των διαφόρων διοικητικών φορέων που συμμετέχουν στην διαδικασία έγκρισης λειτουργίας εγκαταστάσεων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές.

(β) οι εύλογες προθεσμίες για την εξέταση των αιτήσεων έγκρισης τέτοιων εγκαταστάσεων.

(γ) η εκπόνηση μιας ταχείας διαδικασίας σχεδιασμού για παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές.

(δ) στις περιπτώσεις όπου αυτό είναι εφαρμόσιμο, η δυνατότητα καθιέρωσης μηχανισμών με τους οποίους η έλλειψη απάντησης των αρμόδιων οργάνων σε αίτημα έγκρισης, σε ορισμένο χρόνο, συνεπάγεται αυτόματα την έγκριση του αιτήματος.

(ε) ο καθορισμός αποκλειστικών σημείων παραλαβής, στο ενδεδειγμένο διοικητικό επίπεδο, των αιτήσεων έγκρισης της εγκατάστασης σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές.

(στ) ο εντοπισμός σε εθνικό, περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο, κατάλληλων περιοχών για τη δημιουργία νέας δυναμικότητας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές.

(ζ) ειδικές οδηγίες κατάρτισης σχεδίων για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές.

(η) ο διορισμός μιας αρχής (δημόσιου ή ιδιωτικού φορέα) η οποία θα ενεργεί ως διαμεσολαβητής μεταξύ των αρμόδιων αρχών για τη χορήγηση αδειών και των υποψηφίων που αιτούνται έγκριση λειτουργίας, σε περιπτώσεις διαφωνίας μεταξύ των ως άνω μερών.

(θ) ο σχεδιασμός διεξοδικών ενημερωτικών και επιμορφωτικών προγραμμάτων για τις τεχνολογίες χρησιμοποίησης των ανανεώσιμων ενεργειακών πηγών, που θα απευθύνονται στο αρμόδιο για τις διαδικασίες έγκρισης προσωπικό.

3. Η Επιτροπή, με βάση την έκθεση που αναφέρεται στο άρθρο 8 και τις εκθέσεις των κρατών μελών, αξιολογεί τις βέλτιστες πρακτικές αναφορικά με την άρση των κανονιστικών και μη κανονιστικών φραγμών, προκειμένου να αυξηθεί η διείσδυση της ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές.

Κεφάλαιο V Θέματα δικτύων

Άρθρο 7

1. Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα μέτρα που είναι αναγκαία ώστε οι φορείς εκμετάλλευσης συστημάτων μεταφοράς και οι φορείς εκμετάλλευσης συστημάτων διανομής, στην επικράτειά τους, να εξασφαλίζουν πρόσβαση υψηλής προτεραιότητας στη μεταφορά και διανομή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές.

2. Τα κράτη μέλη θα ζητήσουν από τους φορείς εκμετάλλευσης των συστημάτων μεταφοράς και διανομής να εκπονήσουν και να δημοσιεύσουν βασικούς κανόνες σχετικά με την ανάλυση του κόστους των τεχνικών προσαρμογών, όπως των συνδέσεων δικτύου και ενισχύσεων δικτύου που απαιτούνται για την ένταξη νέων παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στο διασυνδεδεμένο δίκτυο.

Οι κανόνες αυτοί πρέπει να βασίζονται σε αντικειμενικά, διαφανή και αμερόληπτα κριτήρια τα οποία λαμβάνουν ιδιαίτερα υπόψη όλο το μελλοντικό κόστος και τα μελλοντικά πλεονεκτήματα που θα προκύψουν για το σύστημα από τις νέες εγκαταστάσεις ανανεώσιμης ενέργειας.

3. Οι φορείς εκμετάλλευσης των συστημάτων μεταφοράς και διανομής υποχρεούνται να παρέχουν στους νέους παραγωγούς που επιθυμούν να συνδεθούν με το σύστημα, τη συνολική και λεπτομερή πρόβλεψη των δαπανών που συνεπάγεται η εν λόγω σύνδεση.

4. Τα κράτη μέλη θα ζητήσουν από τους φορείς εκμετάλλευσης των συστημάτων μεταφοράς και διανομής να εκπονήσουν και δημοσιεύσουν βασικούς κανόνες σχετικά με τον επιμερισμό των δαπανών των εγκαταστάσεων, όπως συνδέσεις και ενισχύσεις δικτύου, ανάμεσα σε όλους τους παραγωγούς που αποκομίζουν οφέλη από αυτές.

Ο επιμερισμός των δαπανών θα επιβληθεί με κάποιον κατάλληλο μηχανισμό αντιστάθμισης και θα βασίζεται σε αντικειμενικά, διαφανή και αμερόληπτα κριτήρια, λαμβάνοντας υπόψη τα πλεονεκτήματα που αποκομίζουν από τις εν λόγω συνδέσεις οι αρχικά και μετέπειτα συνδεόμενοι παραγωγοί, καθώς επίσης και οι φορείς εκμετάλλευσης συστημάτων μεταφοράς και διανομής.

5. Στην έκθεση που αναφέρεται στην παράγραφο 2 του άρθρου 6, τα κράτη μέλη θα εξετάζουν επίσης τα μέτρα που ελήφθησαν για να διευκολύνουν την πρόσβαση στο δίκτυο της ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές. Ειδικότερα, η έκθεση αυτή θα εξετάζει την ανάγκη θέσπισης της αμφίδρομης μέτρησης.

Κεφάλαιο VI Τελικές διατάξεις

Άρθρο 8

Εφόσον παρίσταται ανάγκη, η Επιτροπή εντός δύο ετών από της ενάρξεως ισχύος της παρούσας οδηγίας και εν πάση περιπτώσει έως τις 31 Δεκεμβρίου 2004 το αργότερο, αφού λάβει υπόψη, μεταξύ άλλων, την πρόοδο που έχει συντελεστεί στην Κοινότητα έως την 1η Ιανουαρίου 2004 στο πλαίσιο της οδηγίας 96/92/EK, καθώς και την επιτευχθείσα πρόοδο σε ό,τι αφορά την συμμόρφωση με τις δεσμεύσεις για την κλιματική αλλαγή και βάσει των εκθέσεων που υποβάλλουν τα κράτη μέλη δυνάμει του άρθρου 3, παράγραφος 2 και του άρθρου 6, παράγραφος 2, υποβάλλει ενδιάμεση έκθεση σχετικά με την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.

Η τελική έκθεση υποβάλλεται από την Επιτροπή το αργότερο την 1η Ιανουαρίου 2009. Στην πρώτη έκθεση η Επιτροπή διατυπώνει προβλέψεις και στόχους για την χρονική περίοδο από το 2010 έως το 2020.

Οι εκθέσεις αυτές εξετάζουν την πρόοδο στην αντανάκλαση του εξωτερικού κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας που δεν παράγεται από ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές, καθώς και τον αντίκτυπο των κρατικών ενισχύσεων προς την ηλεκτρική ενέργεια που δεν παράγεται από ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές.

Ειδικότερα, η τελική έκθεση θα λαμβάνει υπόψη την δυνατότητα των κρατών μελών για την κάλυψη των στόχων που ορίζονται στο άρθρο 3 καθώς και την ύπαρξη διακρίσεων μεταξύ διαφορετικών ενεργειακών πηγών.

Εάν κρίνεται σκόπιμο, η Επιτροπή συνοδεύει τις εκθέσεις με περαιτέρω προτάσεις προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.

Άρθρο 9

Τα κράτη μέλη θέτουν σε ισχύ τις αναγκαίες νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις για να συμμορφωθούν με την παρούσα οδηγία το αργότερο έως την 31η Μαΐου 2001. Ενημερώνουν αμέσως την Επιτροπή σχετικά.

Όταν τα κράτη μέλη θεσπίζουν τις εν λόγω διατάξεις, αναφέρουν ότι παραπέμπουν στην παρούσα οδηγία ή τις συνοδεύουν με την εν λόγω παραπομπή κατά την επίσημη δημοσίευσή τους. Τα κράτη μέλη αποφασίζουν περί του τρόπου με τον οποίο θα διατυπώσουν την εν λόγω παραπομπή.

Άρθρο 10

Η παρούσα οδηγία τίθεται σε ισχύ την εικοστή ημέρα από της δημοσιεύσεώς της στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

Άρθρο 11

Η παρούσα οδηγία απευθύνεται στα κράτη μέλη.

Βρυξέλλες,

Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Για το Συμβούλιο

Η Πρόεδρος Ο Πρόεδρος

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Ενδεικτικά αριθμητικά στοιχεία για τους στόχους των κρατών μελών

Το παρόν παράρτημα παραθέτει ενδεικτικούς εθνικούς στόχους για την ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές (ΗΕ-ΑΕΠ), που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφος 2.

1. Βάση ανάλυσης

Τα στοιχεία που χρησιμοποιήθηκαν για την ανάλυση των υπολογισμών των αριθμητικών στοιχείων του πίνακα στο τμήμα 3 είναι τα ακόλουθα:

* Επικαιροποίηση του σεναρίου των βέλτιστων πρακτικών της μελέτης TERES II [12] λαμβάνοντας υπόψη τις πρόσφατες εξελίξεις όσον αφορά τις ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές (ΑΕΠ).

[12] TERES II-Ευρωπαϊκή μελέτη για τις ανανεώσιμες ενεργειακές μορφές, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 1997. Με την βοήθεια διαφόρων σεναρίων, η μελέτη TERES II αναλύει την έκταση και το βάθος της πολιτικής δράσης που είναι αναγκαία για την επίτευξη των κοινοτικών στόχων ανάπτυξης των ανανεώσιμων ενεργειακών πηγών. Η μελέτη TERES II, η οποία εκπονήθηκε για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Κοινότητας στο πλαίσιο του προγράμματος ALTENER, αποτελεί την κυριότερη βάση ανάλυσης για την σύνταξη της Λευκής Βίβλου.

* Τα επίσημα δεδομένα της EUROSTAT για το 1997 όσον αφορά την κατανάλωση ΑΕΠ ανά κράτος μέλος.

* Η ακαθάριστη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας ανά κράτος μέλος, με στοιχεία που έχουν αντληθεί από το βασικό σενάριο που προβλέπεται στο "Energy in Europe - European Union Energy Outlook to 2020", δημοσίευση του Νοεμβρίου 1999 [13]..

[13] Energy in Europe-European Union Energy Outlook to 2020, ειδικό τεύχος Νοεμβρίου 1999, Ευρωπαϊκή Επιτροπή - «the Shared Analysis Project» (σχέδιο από κοινού ανάλυσης).

* Σχέδια δράσης, στρατηγικές, Λευκές Βίβλοι, κ.λπ. που δημοσιεύθηκαν από τα κράτη μέλη, καθώς και διάφορες τομεακές μελέτες και πρόσφατες εκθέσεις όπου αναλύονται το δυναμικό και οι τάσεις των ανανεώσιμων ενεργειακών πηγών που χρησιμοποιήθηκαν στην ανάλυση.

2. Μεθοδολογία

Ο καθορισμός ενδεικτικών εθνικών στόχων για την ΗΕ-ΑΕΠ ξεκινά από την αρχή της συμβατότητας του συνόλου των εν λόγω στόχων με τον στόχο της Λευκής Βίβλου, που συνίσταται στον διπλασιασμό της συμμετοχής των ΑΕΠ, ούτως ώστε αυτές να αντιστοιχούν στο 12% της ακαθάριστης εσωτερικής κατανάλωσης μέχρι το έτος 2010 το αποτέλεσμα αυτό πρέπει να επιτευχθεί με κοινές προσπάθειες στηριγμένες στο τεχνολογικό και οικονομικό δυναμικό κάθε κράτους μέλους.

Στη Λευκή Βίβλο, το εν λόγω μερίδιο του 12% των συνολικών ανανεώσιμων ενεργειακών πηγών στην ακαθάριστη εσωτερική ενεργειακή κατανάλωση, εκφράστηκε σε ειδικό μερίδιο για την κατανάλωση ηλεκτρισμού από ανανεώσιμες ενεργειακές πηγές. Με άλλα λόγια, η Λευκή Βίβλος περιέχει προβολές για την ανάπτυξη της ΗΕ-ΑΕΠ που είναι αναγκαία για την επίτευξη του συνολικού στόχου του 12%. Τα αποτελέσματα των προβολών αυτών απαιτούν τον διπλασιασμό της ΗΕ-ΑΕΠ, από 337 TWh (14.3%) το 1995, σε 675 TWh (23.5%) το 2010. Οι προβολές αυτές χρησιμοποιήθηκαν ως αφετηρία της ανάλυσης.

Από μια εξέταση των υφιστάμενων στόχων των κρατών μελών, προκύπτει ότι οι τελευταίοι δεν είναι αρκετά φιλόδοξοι ώστε να επιτευχθεί συλλογικά ο συνολικός στόχος του 12%, ή το ειδικό μερίδιο ΗΕ-ΑΕΠ που προβάλλεται στην Λευκή Βίβλο.

Για τον καθορισμό δέσμης ενδεικτικών στόχων των κρατών μελών, συμβατών με τον στόχο της Λευκής Βίβλου, χρησιμοποιήθηκε ως κυριότερη αναλυτική βάση μια επικαιροποιημένη εκδοχή του ενεργειακού μοντέλου που χρησιμοποιήθηκε για την κατάρτιση της Λευκής Βίβλου, λαμβανομένων υπόψη των πλέον πρόσφατων αριθμητικών στοιχείων (στη διαδικασία κατάρτισης μοντέλου χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία της EUROSTAT του 1997, μαζί με αριθμητικά στοιχεία για την ακαθάριστη εσωτερική ηλεκτρική κατανάλωση από το βασικό σενάριο [14]. επιπλέον, συμπεριελήφθησαν στον υπολογισμό πρόσφατες τεχνολογικές εξελίξεις, όπως η πρόοδος στις τεχνολογίες της αιολικής ενέργειας, οι καμπύλες διείσδυσης στην αγορά κ.λπ.).

[14] Βλ. υποσημείωση 14.

Το χρησιμοποιηθέν ενεργειακό μοντέλο είναι το SAFIRE (Strategic Assessment Framework for the Implementation of Rational Energy), που χρησιμοποιήθηκε ήδη στην μελέτη TERES II και αναπτύχθηκε αρχικά στο πλαίσιο του προγράμματος Joule II [15].

[15] SAFIRE, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Γενική Διεύθυνση XII, Επιστήμη, Έρευνα και Ανάπτυξη, 1995.

Το SAFIRE αποτελεί μια εξαιρετικά εξελιγμένη βάση δεδομένων και μοντέλο πληροφορικής που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, βάσεις δεδομένων ανά χώρα με πληροφορίες για την ενεργειακή ζήτηση ανά τομέα, για τις τιμές της ενέργειας, για το κόστος της τεχνολογίας και για τους διαθέσιμους ανανεώσιμους ενεργειακούς πόρους. Στην προκειμένη περίπτωση, το SAFIRE εφαρμόστηκε ξεχωριστά για κάθε μία από τις 15 χώρες της ΕΕ, βάσει του σεναρίου των βέλτιστων πρακτικών της μελέτης TERES II, που αποτελεί το σενάριο στο οποίο βασίζεται ο στόχος του 12% της Λευκής Βίβλου.

Οι πλέον πρόσφατοι στόχοι και πολιτικές των κρατών μελών χρησίμευσαν ως αναφορά για την επαλήθευση των αποτελεσμάτων των υπολογισμών για την επικαιροποίηση του TERES II, καθώς και για τον έλεγχο της ενδεχόμενης συμμόρφωσης μεταξύ των προβολών του μοντέλου και των τρεχόντων στόχων στα κράτη μέλη.

3. Ενδεικτικά αριθμητικά στοιχεία για τους στόχους των κρατών μελών

Τα επί τοις εκατό ποσοστά και οι ποσότητες σε TWh ανά κράτος μέλος που παρατίθενται στον παρακάτω πίνακα, είναι αποτέλεσμα της προαναφερθείσας ανάλυσης. Στο σύνολό τους, οι ενδεικτικοί στόχοι των κρατών μελών είναι συμβατοί με τον στόχο της Λευκής Βίβλου και οδηγούν, στην επικαιροποιημένη ανάλυση, σε ένα συνολικό μερίδιο 22% της ΗΕ-ΑΕΠ στο σύνολο της ηλεκτρικής κατανάλωσης στην ΕΕ, το έτος 2010 [16]. Οι ενδεικτικοί στόχοι ανά κράτος μέλος εκφράζονται ως επί τοις εκατό ποσοστό της ακαθάριστης κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας το έτος 2010 [17]. Τα αριθμητικά στοιχεία σε TWh αναφέρονται ενδεικτικά.

[16] Οι προβολές της Λευκής Βίβλου στηρίζονταν σε παλαιότερο σενάριο ηλεκτρικής κατανάλωσης. Για τους σκοπούς των εν προκειμένω υπολογισμών, χρησιμοποιήθηκε το νέο σενάριο κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας του 1999, μετατρέποντας το εκ 23,5% μερίδιο ΗΕ-ΑΕΠ ηλεκτρικής κατανάλωσης στη Λευκή Βίβλο, σε 22,1%. Ως εκ τούτου, μια κατανάλωση 675 TWh, όπως προβάλλεται στην Λευκή Βίβλο προκειμένου να συμβάλει στο στόχο του 12% για όλες τις μορφές ΑΕΠ, θα οδηγήσει σε μερίδιο 22,1% της ηλεκτρικής ενέργειας

[17] Για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας, στο άρθρο 2 ορίσθηκε η «κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας» ως η εγχώρια παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, συν τις εισαγωγές, πλην τις εξαγωγές (ακαθάριστη κατανάλωση).

Τα αριθμητικά στοιχεία που αφορούν την ακαθάριστη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας κάθε χώρας έχουν ληφθεί από το βασικό σενάριο του "Energy in Europe". Το βασικό αυτό σενάριο προβλέπει μια κατά 1,2% αύξηση της τελικής ενεργειακής ζήτησης στο διάστημα 1995-2010. Σε περίπτωση που τα κράτη μέλη επιτύχουν μια χαμηλότερη ακαθάριστη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας απ' ό,τι προβλέπει το βασικό σενάριο, ο ίδιος ποσοστιαίος στόχος θα οδηγούσε σε μικρότερη κατανάλωση ΗΕ-ΑΕΠ σε TWh.

Ενδεικτικά αριθμητικά στοιχεία για τους στόχους των κρατών μελών όσον αφορά τη συμμετοχή της ΗΕ-ΑΕΠ στην ακαθάριστη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας το 2010

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

* Κατανάλωση ΗΕ-ΑΕΠ ως % της συνολικής ακαθάριστης κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας ύψους 3.058 TWh, όπως προβλέπεται στο βασικό σενάριο.

4. Επίσημα δεδομένα της EUROSTAT για την ΗΕ-ΑΕΠ στα κράτη μέλη το 1997 σε σχέση με τους ενδεικτικούς στόχους για το 2010

>ΘΕΣΗ ΠIΝΑΚΑ>

Οι δυνατότητες αξιοποίησης μεγάλων υδροηλεκτρικών εγκαταστάσεων εξαρτώνται, σε μεγάλο βαθμό, από τις γεωγραφικές συνθήκες. Προκειμένου να ληφθεί υπόψη το στοιχείο αυτό, οι ανωτέρω συγκρίσεις παρουσιάζουν στοιχεία στα οποία περιλαμβάνονται και αποκλείονται, ταυτοχρόνως, οι μεγάλες υδροηλεκτρικές εγκαταστάσεις. Οι διαφορές στα στοιχεία των χωρών όσον αφορά την τρέχουσα διείσδυση της ΗΕ-ΑΕΠ - χωρίς τις μεγάλες υδροηλεκτρικές εγκαταστάσεις - υποδηλώνουν, σε κάποιο βαθμό, την επιτυχή υιοθέτηση πολιτικών όσον αφορά τις ΑΕΠ.

Σημειωτέον ότι οι μετά το 1997 εξελίξεις - διάστημα για το οποίο δεν υπάρχουν ακόμη επίσημα στοιχεία της EUROSTAT για την ΗΕ-ΑΕΠ - υποδηλώνουν την ύπαρξη θετικών τάσεων και ισχυρών πολιτικών προαγωγής σε πολλές χώρες.