(1)

Η σύμβαση της Οικονομικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την Ευρώπη (ΟΕΕ/HE) για την πρόσβαση σε πληροφορίες, τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για θέματα περιβάλλοντος (στο εξής: σύμβαση του Aarhus) (1) εγκρίθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2005, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, με την απόφαση 2005/370/ΕΚ του Συμβουλίου (2).

(2)

Η Ένωση εφάρμοσε τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη σύμβαση του Aarhus όσον αφορά τα όργανα και τους οργανισμούς της ΕΕ, κυρίως με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1367/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (3).

(3)

Σύμφωνα με το άρθρο 15 της σύμβασης του Aarhus, δημιουργήθηκε η επιτροπή συμμόρφωσης της σύμβασης του Aarhus («η επιτροπή συμμόρφωσης»). Η επιτροπή συμμόρφωσης είναι αρμόδια να εξετάζει τη συμμόρφωση των μερών της σύμβασης του Aarhus με τις υποχρεώσεις τους που πηγάζουν από την εν λόγω σύμβαση.

(4)

Κατά την έβδομη σύνοδό της στις 18-20 Οκτωβρίου 2021, η σύνοδος των μερών στη σύμβαση του Aarhus («η σύνοδος των μερών»), πρόκειται να εκδώσει την απόφαση VII/8f σχετικά με τη συμμόρφωση της Ένωσης με τις υποχρεώσεις της δυνάμει της σύμβασης του Aarhus («απόφαση VII/8f»), που θα περιλαμβάνει ιδίως τα πορίσματα και τις συστάσεις της επιτροπής συμμόρφωσης σχετικά με τις υποθέσεις ACCC/C/2008/32 και ACCC/C/2015/128. Η απόφαση VII/8f καλύπτει επίσης τα πορίσματα της επιτροπής συμμόρφωσης στις υποθέσεις ACCC/C/2013/96 και ACCC/C/2014/121 και στην έκθεση σχετικά με την εφαρμογή της αίτησης ACCC/M/2017/3 όσον αφορά την απόφαση V/9g (υπόθεση ACCC/C/2010/54).

(5)

Τα πορίσματα στις υποθέσεις ACCC/C/2008/32, ACCC/C/2015/128, ACCC/C/2013/96 και ACCC/C/2014/121 θα υποβληθούν στη σύνοδο των μερών της σύμβασης με την απόφαση VII/8f και έτσι θα αποκτήσουν καθεστώς επίσημης ερμηνείας της σύμβασης του Aarhus και θα είναι δεσμευτικά για τα μέρη της σύμβασης του Aarhus και για τα όργανα της σύμβασης του Aarhus.

(6)

Στις 17 Μαρτίου 2017 η επιτροπή συμμόρφωσης υπέβαλλε στην Ένωση τα πορίσματά της για την υπόθεση ACCC/C/2008/32 σχετικά με την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε ενωσιακό επίπεδο. Στην παράγραφο 123 των πορισμάτων της, η επιτροπή συμμόρφωσης υποστήριξε ότι «το ενδιαφερόμενο μέρος δεν συμμορφώνεται με το άρθρο 9 παράγραφοι 3 και 4 της σύμβασης του Aarhus όσον αφορά την πρόσβαση στη δικαιοσύνη από το ευρύ κοινό, επειδή ούτε ο κανονισμός του Aarhus ούτε η νομολογία του ΔΕΕ εφαρμόζουν ή συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τις εν λόγω παραγράφους».

(7)

Τα όργανα της σύμβασης του Aarhus ενημερώθηκαν από τη δήλωση που εξέδωσε η ΕΕ κατά την υπογραφή της σύμβασης και την οποία επανέλαβε κατά την έγκριση της σύμβασης του Aarhus, ότι «στο θεσμικό και το νομικό πλαίσιο της Κοινότητας […] τα κοινοτικά όργανα θα εφαρμόζουν τη σύμβαση στο πλαίσιο των ισχυόντων και μελλοντικών κανόνων σχετικά με την πρόσβαση στα έγγραφα και άλλων συναφών κανόνων κοινοτικού δικαίου στον τομέα που καλύπτει η σύμβαση».

(8)

Η διαδικασία διοικητικής επανεξέτασης δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1367/2006 συμπληρώνει το συνολικό σύστημα δικαστικού ελέγχου της Ένωσης που δίνει στο κοινό τη δυνατότητα να ελέγχει διοικητικές πράξεις μέσω άμεσων ένδικων προσφυγών σε επίπεδο Ένωσης, συγκεκριμένα δυνάμει του άρθρου 263 της Συνθήκης για την Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), και, σύμφωνα με το άρθρο 267 ΣΛΕΕ, μέσω αιτήσεων για έκδοση προδικαστικής αποφάσεως που έχουν υποβληθεί από εθνικά δικαστήρια, τα οποία αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του συστήματος της Ένωσης δυνάμει των Συνθηκών. Η εξουσία των εθνικών δικαστηρίων να υποβάλλουν αίτηση για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης δυνάμει του άρθρου 267 ΣΛΕΕ διαδραματίζει ουσιώδη ρόλο σε αυτό το σύστημα. Δυνάμει του άρθρου 267 ΣΛΕΕ, τα εθνικά δικαστήρια των κρατών μελών αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του συστήματος δικαστικής προστασίας της Ένωσης ως δικαστήρια «κοινού δικαίου» της έννομης τάξεως της Ένωσης (4).

(9)

Η Επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη τις ανησυχίες που εξέφρασε η επιτροπή συμμόρφωσης στην υπόθεση ACCC/C/2008/32, υπέβαλε στις 14 Οκτωβρίου 2020 πρόταση για κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1367/2006 («η τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1367/2006»). Οι συννομοθέτες κατέληξαν σε πολιτική συμφωνία όσον αφορά την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1367/2006 στις 12 Ιουλίου 2021. Η τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1367/2006 θα διασφαλίσει ότι το δίκαιο της Ένωσης συμμορφώνεται με τις διατάξεις της σύμβασης του Aarhus για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε θέματα περιβάλλοντος με τρόπο που συνάδει με τις θεμελιώδεις αρχές του ενωσιακού δικαίου και με το ενωσιακό σύστημα δικαστικού ελέγχου.

(10)

Η Επιτροπή ενημέρωσε την επιτροπή συμμόρφωσης σχετικά με τις λεπτομέρειες της πολιτικής συμφωνίας όσον αφορά την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ 1367/2006 και της διαβίβασε την ενοποιημένη έκδοση του κειμένου της εν λόγω τροποποίησης. Επιπλέον, η Επιτροπή έχει ενημερώσει την επιτροπή συμμόρφωσης σχετικά με τα επόμενα στάδια της νομοθετικής διαδικασίας και της γνωστοποίησε ότι η τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1367/2006 αναμένεται να τεθεί σε ισχύ το αργότερο στις αρχές Νοεμβρίου του 2021. Ως εκ τούτου, η απόφαση VII/8f θα πρέπει να χαιρετίζει τα νέα μέτρα που εισάγει η τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1367/2006 και θα πρέπει να σημειώνει ότι, μόλις η τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1367/2006 τεθεί σε ισχύ, θα ανταποκρίνεται πλήρως στα πορίσματα της επιτροπής συμμόρφωσης στην υπόθεση ACCC/C/2008/32.

(11)

Στις 17 Μαρτίου 2021 η επιτροπή συμμόρφωσης υπέβαλε στην Ένωση τα πορίσματά της στην υπόθεση ACCC/C/2015/128. Η επιτροπή συμμόρφωσης διαπίστωσε ότι η Ένωση παραβίαζε τη σύμβαση του Aarhus, καθώς δεν παρείχε στους πολίτες πρόσβαση σε διοικητικές ή δικαστικές διαδικασίες, προκειμένου να προσβάλουν αποφάσεις που λαμβάνει η Επιτροπή σχετικά με μέτρα κρατικών ενισχύσεων.

(12)

Αναγνωρίζοντας τις ανησυχίες και τα πορίσματα της επιτροπής συμμόρφωσης στην υπόθεση ACCC/C/2015/128 η Επιτροπή εξέδωσε δήλωση, ως μέρος της συμβιβαστικής λύσης που οδήγησε στην πολιτική συμφωνία όσον αφορά την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1367/2006, αναλαμβάνοντας τη δέσμευση «να αναλύσει τις επιπτώσεις των πορισμάτων και να αξιολογήσει τις διαθέσιμες επιλογές. Η Επιτροπή θα ολοκληρώσει και θα δημοσιεύσει αυτή την αξιολόγηση έως το τέλος του 2022. Εάν κριθεί αναγκαίο, έως το τέλος του 2023, η Επιτροπή θα προτείνει μέτρα για την αντιμετώπιση του ζητήματος, υπό το πρίσμα των υποχρεώσεων της ΕΕ και των κρατών μελών της δυνάμει της σύμβασης του Aarhus και λαμβάνοντας υπόψη τους κανόνες του δικαίου της Ένωσης σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις».

(13)

Η Ένωση θα πρέπει να δηλώσει ότι η Επιτροπή έχει δεσμευτεί να αναλύσει τις επιπτώσεις των πορισμάτων της επιτροπής συμμόρφωσης και να αξιολογήσει τις διαθέσιμες επιλογές, να ολοκληρώσει και να δημοσιεύσει την αξιολόγηση και να προτείνει μέτρα, εφόσον κριθεί αναγκαίο, για να αντιμετωπισθεί το ζήτημα που έθεσε η επιτροπή συμμόρφωσης, εντός των χρονικών περιθωρίων που αναφέρονται στη δήλωση και λαμβάνοντας υπόψη τους κανόνες του δικαίου της Ένωσης σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις. Επομένως, η Ένωση θα πρέπει να αναγνωρίσει τα πορίσματα της επιτροπής συμμόρφωσης στην υπόθεση ACCC/C/2015/128 και, αντί να προσυπογράψει τα εν λόγω πορίσματα, να προτείνει στη σύνοδο των μερών να αναβάλει την έγκριση της θέσης της επί των πορισμάτων έως την προσεχή σύνοδο των μερών. Σε περίπτωση που τα άλλα μέρη της σύμβασης του Aarhus δεν δεχθούν τη θέση της Ένωσης να αναγνωρίσει τα πορίσματα της επιτροπής συμμόρφωσης στην υπόθεση ACCC/C/2015/128, η Ένωση θα πρέπει να προτείνει να αποφασιστεί χωριστά το μέρος της απόφασης VII/8f που αφορά την υπόθεση ACCC/C/2015/128 και η Ένωση θα πρέπει να απορρίψει την έγκρισή του εν λόγω μέρους της απόφασης VII/8f, με σκοπό την αναβολή της λήψης αποφάσεως σχετικά με τα εν λόγω πορίσματα της επιτροπής συμμόρφωσης. Εάν δεν καταστεί δυνατό να ληφθεί χωριστά απόφαση για το μέρος του σχεδίου απόφασης VII/8f, η θέση που θα πρέπει να λάβει η Ένωση, αφού εξαντλήσει όλα τα διαθέσιμα προς τον σκοπό αυτό μέσα, και ως έσχατη λύση, είναι να αναβληθεί η έγκριση της απόφασης VII/8f στο σύνολό της έως την επόμενη σύνοδο των μερών.

(14)

Τα πορίσματα της επιτροπής συμμόρφωσης στην υπόθεση ACCC/C/2013/96 αφορούν τη συμμόρφωση της Ένωσης ως προς την έγκριση καταλόγου «Έργων κοινού ενδιαφέροντος» από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

(15)

Τα πορίσματα της επιτροπής συμμόρφωσης στην υπόθεση ACCC/C/2014/121 αφορούν τη συμμόρφωση της Ένωσης ως προς την επανεξέταση ή την επικαιροποίηση αδειών βάσει της οδηγίας 2010/75/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τις βιομηχανικές εκπομπές (5).

(16)

Τα πορίσματα της έκθεσης της επιτροπής συμμόρφωσης σχετικά με την εφαρμογή της αίτησης ACCC/M/2017/3 αφορούν την επακολούθηση στην απόφαση V/9g (υπόθεση ACCC/C/2010/54, που προσυπέγραψε η σύνοδος των μερών το 2014).

(17)

Ενδείκνυται να καθοριστεί η θέση που πρέπει να ληφθεί εξ ονόματος της Ένωσης στην έβδομη σύνοδο των μερών καθώς η απόφαση VII/8f θα είναι δεσμευτική για την Ένωση,

—

η απόφαση VII/8f θα χαιρετίζει το γεγονός ότι η Ένωση έχει λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για να εξασφαλίσει τη συμμόρφωση με τα πορίσματα της επιτροπής συμμόρφωσης· και

—

η απόφαση VII/8f θα επιβεβαιώνει ότι η Ένωση θα έχει συμμορφωθεί πλήρως με τις συστάσεις της επιτροπής συμμόρφωσης όσον αφορά την υπόθεση ACCC/C/2008/32 αφού τεθούν σε ισχύ οι τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1367/2006.