EUR-Lex Access to European Union law
This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 32020R0461
Regulation (EU) 2020/461 of the European Parliament and of the Council of 30 March 2020 amending Council Regulation (EC) No 2012/2002 in order to provide financial assistance to Member States and to countries negotiating their accession to the Union that are seriously affected by a major public health emergency
Κανονισμός (ΕΕ) 2020/461 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 30ής Μαρτίου 2020 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2012/2002 του Συμβουλίου με σκοπό την παροχή χρηματοδοτικής ενίσχυσης σε κράτη μέλη και σε χώρες που διαπραγματεύονται την προσχώρησή τους στην Ένωση και που έχουν πληγεί σημαντικά από σοβαρή κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας
Κανονισμός (ΕΕ) 2020/461 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 30ής Μαρτίου 2020 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2012/2002 του Συμβουλίου με σκοπό την παροχή χρηματοδοτικής ενίσχυσης σε κράτη μέλη και σε χώρες που διαπραγματεύονται την προσχώρησή τους στην Ένωση και που έχουν πληγεί σημαντικά από σοβαρή κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας
PE/6/2020/REV/1
ΕΕ L 99 της 31.3.2020, p. 9–12
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, GA, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
In force: This act has been changed. Current consolidated version: 31/03/2020
|
31.3.2020 |
EL |
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
L 99/9 |
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) 2020/461 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
της 30ής Μαρτίου 2020
για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2012/2002 του Συμβουλίου με σκοπό την παροχή χρηματοδοτικής ενίσχυσης σε κράτη μέλη και σε χώρες που διαπραγματεύονται την προσχώρησή τους στην Ένωση και που έχουν πληγεί σημαντικά από σοβαρή κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας
ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,
Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 175 τρίτο εδάφιο και το άρθρο 212 παράγραφος 2,
Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,
Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,
Αφού ζήτησαν τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής,
Αφού ζήτησαν τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών,
Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία (1),
Εκτιμώντας τα ακόλουθα:
|
(1) |
Το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (το Ταμείο) ιδρύθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 2012/2002 του Συμβουλίου (2). Το Ταμείο δημιουργήθηκε για να παρέχει χρηματοδοτική ενίσχυση σε κράτη μέλη έπειτα από μείζονες καταστροφές, ως απτό δείγμα ευρωπαϊκής αλληλεγγύης σε καταστάσεις κινδύνου. |
|
(2) |
Στην περίπτωση σοβαρών καταστάσεων έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας, η Ένωση θα πρέπει να δείχνει την αλληλεγγύη της προς τα κράτη μέλη και τον οικείο πληθυσμό, παρέχοντας χρηματοδοτική ενίσχυση για να βοηθήσει τον πληττόμενο πληθυσμό, να διευκολύνει την ταχεία επιστροφή των πληττόμενων περιοχών σε κανονικές συνθήκες διαβίωσης και να περιορίσει την εξάπλωση λοιμωδών νόσων. |
|
(3) |
Στην περίπτωση σοβαρών καταστάσεων έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας, η Ένωση θα πρέπει επίσης να επιδεικνύει αλληλεγγύη προς τις χώρες που διαπραγματεύονται την προσχώρησή τους στην Ένωση. |
|
(4) |
Μια σοβαρή κατάσταση κρίσης μπορεί να προκύψει από καταστάσεις έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας, ιδίως από επισήμως δηλωμένη πανδημία ιού. Το Ταμείο δίνει τη δυνατότητα στην Ένωση να βοηθά στην κινητοποίηση των υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης με σκοπό την αντιμετώπιση των άμεσων αναγκών του πληθυσμού και να συμβάλλει στη βραχυπρόθεσμη αποκατάσταση των βασικών υποδομών που έχουν υποστεί ζημιές, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται η επανεκκίνηση της οικονομικής δραστηριότητας στις περιοχές που έχουν πληγεί από την καταστροφή. Ωστόσο, το Ταμείο περιορίζεται προς το παρόν σε φυσικές καταστροφές που προκαλούν υλικές ζημίες και δεν περιλαμβάνει μείζονες καταστροφές από βιολογικές πηγές κινδύνου. Θα πρέπει να προβλεφθεί η δυνατότητα παρέμβασης της Ένωσης στην περίπτωση σοβαρών καταστάσεων έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας. |
|
(5) |
Η παρούσα δράση προτείνεται ως συμπλήρωμα των προσπαθειών που καταβάλλουν τα οικεία κράτη σε περιπτώσεις κατά τις οποίες οι συνέπειες μιας κατάστασης κρίσης είναι τόσο δριμείες, ώστε τα κράτη αυτά να μην μπορούν να αντιμετωπίσουν την κατάσταση αποκλειστικά και μόνο με τα μέσα που διαθέτουν. Δεδομένου ότι αυτός ο στόχος δεν μπορεί να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη μπορεί όμως, λόγω της κλίμακας και των αποτελεσμάτων της δράσης, να επιτευχθεί καλύτερα σε ενωσιακό επίπεδο, η Ένωση μπορεί να λάβει μέτρα, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας όπως ορίζεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ). Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, που ορίζεται στο ίδιο άρθρο, ο παρών κανονισμός δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη του στόχου αυτού. |
|
(6) |
Σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, η δράση στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού θα πρέπει να περιορίζεται σε σοβαρές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας. Οι εν λόγω καταστάσεις έκτακτης ανάγκης θα πρέπει να καθορίζονται με βάση τις δημόσιες δαπάνες που είναι αναγκαίες για την αντιμετώπισή τους. |
|
(7) |
Η ενωσιακή ενίσχυση θα πρέπει να λειτουργεί συμπληρωματικά προς τις προσπάθειες των οικείων κρατών και να χρησιμοποιείται για την κάλυψη μέρους των δημοσίων δαπανών που προορίζονται για τη χρηματοδότηση των πλέον ουσιωδών ενεργειών που επιβάλλονται λόγω της κατάστασης έκτακτης ανάγκης. |
|
(8) |
Σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, η ενωσιακή ενίσχυση θα πρέπει να χορηγείται μόνο κατόπιν αίτησης από το πληγέν κράτος. Η Επιτροπή θα πρέπει να εξασφαλίζει την ισότιμη εξέταση των αιτήσεων που υποβάλλονται από τα κράτη. |
|
(9) |
Η Επιτροπή θα πρέπει να είναι σε θέση να λαμβάνει ταχύτατα αποφάσεις για τη δέσμευση ειδικών χρηματοδοτικών πόρων και να τους κινητοποιεί το συντομότερο δυνατόν. Ως εκ τούτου, οι υφιστάμενες διατάξεις για τη χορήγηση προκαταβολών θα πρέπει να ενισχυθούν με την αύξηση του ύψους των προκαταβολών. |
|
(10) |
Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να αρχίσει να ισχύει επειγόντως την επομένη της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. |
|
(11) |
Έχοντας υπόψη την επιδημική έκρηξη της COVID-19 και του επείγοντος χαρακτήρα της αντιμετώπισης της συνδεόμενης κρίσης στον τομέα της δημόσιας υγείας, θα πρέπει να προβλεφθεί παρέκκλιση από την προθεσμία των οκτώ εβδομάδων που προβλέπεται στο άρθρο 4 του πρωτοκόλλου αριθ. 1 σχετικά με τον ρόλο των εθνικών κοινοβουλίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που επισυνάπτεται στη ΣΕΕ, στη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στη Συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητος Ατομικής Ενεργείας. |
|
(12) |
Κατά συνέπεια, ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2012/2002 θα πρέπει να τροποποιηθεί αναλόγως, |
ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:
Άρθρο 1
Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2012/2002 τροποποιείται ως εξής:
|
1) |
Το άρθρο 2 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «Άρθρο 2 1. Κατόπιν αιτήματος κράτους μέλους ή χώρας που συμμετέχει σε διαπραγματεύσεις προσχώρησης με την Ένωση, στο εξής «επιλέξιμο κράτος», μπορεί να κινητοποιηθεί ενίσχυση από το Ταμείο, όταν μία ή περισσότερες περιοχές του εν λόγω επιλέξιμου κράτους υφίστανται σοβαρές συνέπειες στις συνθήκες διαβίωσης, την ανθρώπινη υγεία, το φυσικό περιβάλλον ή την οικονομία από:
Άμεση ζημία προκληθείσα ως άμεση συνέπεια φυσικής καταστροφής θεωρείται μέρος της ζημίας που προκαλεί η συγκεκριμένη φυσική καταστροφή. 2. Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, ως «μείζων φυσική καταστροφή» νοείται κάθε φυσική καταστροφή που προκαλεί, σε επιλέξιμο κράτος, άμεση ζημία που εκτιμάται ότι υπερβαίνει το ποσό των 3 000 000 000 EUR σε τιμές του 2011 ή το 0,6 % του ΑΕΕ του εν λόγω κράτους. 2α. Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, ως «σοβαρή κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας» νοείται κάθε κίνδυνος που απειλεί τη ζωή ή άλλος σοβαρός κίνδυνος για την υγεία βιολογικής προέλευσης σε επιλέξιμο κράτος ο οποίος θέτει σε σοβαρό κίνδυνο την ανθρώπινη υγεία και απαιτεί αποφασιστική δράση για την ανάσχεση της περαιτέρω εξάπλωσής του και ο οποίος, για την αντιμετώπιση της έκτακτης ανάγκης, καθιστά αναγκαία τη λήψη μέτρων που συνεπάγονται δημοσιονομική επιβάρυνση του επιλέξιμου κράτους η οποία εκτιμάται ότι υπερβαίνει το ποσό των 1 500 000 000 EUR σε τιμές του 2011 ή το 0,3 % του ΑΕΕ του εν λόγω κράτους. 3. Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, ως «περιφερειακή φυσική καταστροφή» νοείται κάθε φυσική καταστροφή που προκαλεί άμεση ζημία σε μία περιοχή επιπέδου NUTS 2 σε επιλέξιμο κράτος και η οποία υπερβαίνει το 1,5 % του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) της εν λόγω περιοχής. Κατά παρέκκλιση από το πρώτο εδάφιο, όταν η οικεία περιοχή, η οποία έχει πληγεί από φυσική καταστροφή, είναι εξόχως απόκεντρη περιοχή κατά την έννοια του άρθρου 349 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ως «περιφερειακή φυσική καταστροφή» νοείται κάθε φυσική καταστροφή που προκαλεί άμεση ζημία η οποία υπερβαίνει το 1 % του ΑΕΠ της οικείας περιοχής. Όταν η φυσική καταστροφή αφορά διάφορες περιοχές επιπέδου NUTS 2, το ανώτατο όριο εφαρμόζεται στο μέσο ΑΕΠ των περιοχών αυτών, σταθμισμένο με βάση το μερίδιο της συνολικής ζημίας κάθε περιοχής. 4. Ενίσχυση από το Ταμείο μπορεί επίσης να κινητοποιηθεί για οποιαδήποτε φυσική καταστροφή σε επιλέξιμο κράτος η οποία είναι επίσης μείζων φυσική καταστροφή σε γειτονικό επιλέξιμο κράτος. 5. Για τον σκοπό του παρόντος άρθρου, χρησιμοποιούνται εναρμονισμένα στατιστικά στοιχεία που παρέχονται από την Eurostat.». |
|
2) |
Στο άρθρο 3, οι παράγραφοι 1 και 2 αντικαθίστανται από το ακόλουθο κείμενο: «1. Η βοήθεια λαμβάνει τη μορφή οικονομικής ενίσχυσης από το Ταμείο. Για κάθε φυσική καταστροφή ή έκτακτη ανάγκη, χορηγείται μία μόνο οικονομική ενίσχυση σε επιλέξιμο κράτος. 2. Σκοπός του Ταμείου είναι να συμπληρώνει τις προσπάθειες των οικείων κρατών και να καλύπτει ένα μέρος των κρατικών δαπανών τους, προκειμένου να βοηθά το επιλέξιμο κράτος να προβαίνει, ανάλογα με το είδος της επιλέξιμης φυσικής καταστροφής ή έκτακτης ανάγκης, στις ακόλουθες ουσιώδεις ενέργειες έκτακτης ανάγκης και ανάκαμψης:
Για τους σκοπούς του στοιχείου α) του πρώτου εδαφίου, ως «αποκατάσταση λειτουργίας» νοείται η επαναφορά των υποδομών και των εγκαταστάσεων στην κατάσταση υπό την οποία τελούσαν πριν από την επέλευση της φυσικής καταστροφής. Όταν η επαναφορά στην κατάσταση που ίσχυε πριν από τη φυσική καταστροφή δεν είναι νομικώς εφικτή ή οικονομικώς αιτιολογημένη ή όταν το κράτος δικαιούχος αποφασίζει να μετεγκαταστήσει ή να αναβαθμίσει τις πληγείσες υποδομές ή εγκαταστάσεις προκειμένου να ενισχύσει την ανθεκτικότητά του έναντι μελλοντικών φυσικών καταστροφών, το Ταμείο μπορεί να αναλάβει μέρος του κόστους της αποκατάστασης μόνο έως το εκτιμώμενο κόστος επαναφοράς στην πρότερη κατάσταση. Το κόστος που υπερβαίνει το επίπεδο του κόστους που αναφέρεται στο δεύτερο εδάφιο καλύπτεται από το κράτος δικαιούχο με ίδια κονδύλια ή, όπου είναι δυνατόν, με άλλα ενωσιακά κονδύλια. Για τους σκοπούς του στοιχείου β) του πρώτου εδαφίου, ως «προσωρινή στέγαση» νοείται η στέγαση που διαρκεί έως ότου τα σχετικά άτομα να είναι σε θέση να επιστρέψουν στις αρχικές οικίες τους μετά την επισκευή ή την ανακατασκευή τους.». |
|
3) |
Στο άρθρο 4α, η παράγραφος 2 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «2. Το ποσό της προκαταβολής δεν υπερβαίνει το 25 % του ποσού της αναμενόμενης οικονομικής ενίσχυσης και, σε καμία περίπτωση, δεν υπερβαίνει τα 100 000 000 EUR. Μόλις προσδιοριστεί το οριστικό ποσό της οικονομικής ενίσχυσης, η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη το ποσό της προκαταβολής πριν από την καταβολή του υπολοίπου της οικονομικής ενίσχυσης. Η Επιτροπή ανακτά τυχόν αχρεωστήτως καταβληθείσες προκαταβολές.». |
|
4) |
Στο άρθρο 8 η παράγραφος 3 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «3. Το αργότερο έξι μήνες μετά την εκπνοή της δεκαοκτάμηνης περιόδου που αναφέρεται στην παράγραφο 1, το κράτος δικαιούχος υποβάλλει έκθεση σχετικά με την υλοποίηση της οικονομικής ενίσχυσης από το Ταμείο σε συνδυασμό με δήλωση που δικαιολογεί τις δαπάνες και αναφέρει κάθε άλλη πηγή χρηματοδότησης που έλαβε για τις σχετικές ενέργειες, συμπεριλαμβανομένων των ασφαλιστικών διακανονισμών και των αποζημιώσεων από τρίτους. Η έκθεση υλοποίησης αναφέρει λεπτομερώς, ανάλογα με τη φύση της επιλέξιμης καταστροφής ή έκτακτης ανάγκης, τα εξής:
Η έκθεση υλοποίησης συνοδεύεται από γνώμη ανεξάρτητου ελεγκτικού οργάνου, η οποία καταρτίζεται σύμφωνα με διεθνώς αποδεκτά πρότυπα ελέγχου και στην οποία εκτίθεται έαν η δήλωση αιτιολόγησης των δαπανών αποτυπώνει την πραγματική και ακριβή εικόνα της κατάστασης και εάν η οικονομική ενίσχυση από το Ταμείο είναι νόμιμη και κανονική, σύμφωνα με τα άρθρα 59 παράγραφος 5 και 60 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012. Κατά το πέρας της διαδικασίας που αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο, η Επιτροπή προχωρεί στο κλείσιμο της ενίσχυσης του Ταμείου.». |
Άρθρο 2
Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την επόμενη της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.
Βρυξέλλες, 30 Μαρτίου 2020.
Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Ο Πρόεδρος
D. M. SASSOLI
Για το Συμβούλιο
Ο Πρόεδρος
G. GRLIĆ RADMAN
(1) Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 26ης Μαρτίου 2020 (δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα) και απόφαση του Συμβουλίου της 30ής Μαρτίου 2020.
(2) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2012/2002 του Συμβουλίου, της 11ης Νοεμβρίου 2002, για την ίδρυση του Ταμείου Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ L 311 της 14.11.2002, σ. 3).