(1)

Τα στατιστικά δεδομένα και οι δείκτες αποτελούν τον θεμέλιο λίθο των υπεύθυνων πολιτικών οι οποίες στηρίζονται σε τεκμηριωμένα στοιχεία. Στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» και της ενίσχυσης της οικονομικής διακυβέρνησης, οι κοινωνικοί δείκτες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην ενημέρωση και τη στήριξη των βασικών προτεραιοτήτων της Ένωσης. Οι προτεραιότητες αυτές σχετίζονται ειδικότερα με τη συμμετοχική και βιώσιμη ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας, την κοινωνική συνοχή, τη μείωση της φτώχειας, των ανισοτήτων και του κοινωνικού αποκλεισμού, τη συμπερίληψη των ατόμων με αναπηρίες και την ίση μεταχείριση, όπως επίσης και με τις δεξιότητες, την κινητικότητα και την ψηφιακή οικονομία. Ειδικότερα, οι κοινωνικοί δείκτες είναι αναγκαίοι για να παρέχεται έγκυρη στατιστική βάση για την ανάπτυξη και την παρακολούθηση των πολιτικών που θεσπίζονται από την Ένωση και τα κράτη μέλη για την προώθηση αυτών των προτεραιοτήτων. Οι κοινωνικές στατιστικές υψηλής ποιότητας είναι αναγκαίες για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας της Ένωσης και των στόχων συνοχής της, καθώς και για τη διατήρηση των επιπέδων ευημερίας της. Τα έγκυρα δεδομένα έχουν επίσης υψίστη σημασία για αποφυγή της παραπληροφόρησης.

(2)

Για την ενίσχυση των κοινωνικών στόχων που τέθηκαν στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, οι κοινωνικές στατιστικές διαδραματίζουν καίριο ρόλο και είναι εξαιρετικά σημαντικό να βελτιωθεί η διαθεσιμότητα των κοινωνικών δεικτών προκειμένου να διασφαλιστεί ότι παρέχονται εγκαίρως για τη διαμόρφωση των σχετικών πλαισίων πολιτικής. Η ενίσχυση της κοινωνικής διάστασης του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου θα βελτιώσει την ανθεκτικότητα της Ένωσης και των στόχων συνοχής της και θα διασφαλίσει τη διατήρηση των επιπέδων ευημερίας.

(3)

Σύμφωνα με την πρωτοβουλία «Πέραν του ΑΕΠ», είναι σημαντικό να ληφθούν υπόψη οι κοινωνικές πτυχές της προόδου χρησιμοποιώντας ισχυρούς δείκτες που δίνουν έμφαση στην κατάσταση που βρίσκονται οι πολίτες, που περιγράφουν την κατανομή των υλικών συνθηκών διαβίωσης και τις ανισότητες και που διερευνούν καλύτερα τις επιμέρους διαστάσεις της ποιότητας ζωής.

(4)

Οι ευρωπαϊκές κοινωνικές στατιστικές θα πρέπει να παρέχονται στη βάση της ίσης μεταχείρισης όλων των τύπων των χρηστών, όπως είναι οι φορείς χάραξης πολιτικής, οι δημόσιες διοικήσεις, οι ερευνητές, οι συνδικαλιστικές οργανώσεις, οι φοιτητές, οι εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των μη κυβερνητικών οργανώσεων, και οι πολίτες, οι οποίοι θα πρέπει να μπορούν να έχουν ελεύθερη και εύκολη πρόσβαση στις στατιστικές μέσω των βάσεων δεδομένων της Επιτροπής (Eurostat) από τον ιστότοπό της και τις δημοσιεύσεις της. Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να βελτιωθεί περαιτέρω ο ιστότοπος της Επιτροπής (Eurostat) ως προς την εγκαιρότητα των δεδομένων και τη φιλικότητα προς τον χρήστη.

(5)

Έχει επομένως καθοριστική σημασία οι κοινωνικοί δείκτες να έχουν την απαιτούμενη υψηλή ποιότητα, κυρίως ως προς την ακρίβειά τους, την εγκαιρότητά τους, την ευχρηστία και την προσβασιμότητά τους, τη συνάφειά τους, την προσαρμοστικότητά τους σε νέα αιτήματα από τους χρήστες, καθώς και ως προς τη συγκρισιμότητα, τη συνοχή και την αποδοτικότητά τους. Συγκεκριμένα, είναι απαραίτητο να βελτιωθεί η εγκαιρότητα των κοινωνικών δεικτών, ώστε να είναι έγκαιρα διαθέσιμοι για τη διαμόρφωση των σχετικών πλαισίων πολιτικής, περιλαμβανομένου του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Επιπλέον, η κατάρτιση δεικτών με μεγαλύτερη ακρίβεια και εγκαιρότητα θα μπορούσε να ωφελήσει σε σημαντικό βαθμό την παρακολούθηση των στόχων των Ηνωμένων Εθνών για τη βιώσιμη ανάπτυξη.

(6)

Προκειμένου να αξιολογηθεί η κατάσταση των νοικοκυριών και των ατόμων, είναι σημαντικό να μετρηθεί το εισόδημα και να εκτιμηθεί το ελάχιστο επίπεδο πόρων που απαιτούνται για την επαρκή συμμετοχή στην κοινωνία. Ως εκ τούτου, είναι απαραίτητο να βελτιωθεί η συλλογή δεδομένων και η μεθοδολογία των τυποποιημένων δεικτών για να γίνει δυνατή η εκτίμηση του προϋπολογισμού αναφοράς σε περιφερειακή βάση, καθώς και να επιδιώκεται η διασφάλιση καλύτερης κάλυψης των υπό μελέτη πληθυσμών. Τα στατιστικά στοιχεία θα πρέπει να παρέχουν μια στέρεη βάση για τη δημιουργία δεικτών προσαρμοσμένων σε διάφορους πιθανούς χρήστες.

(7)

Το εισόδημα είναι μια παράμετρος που χρησιμοποιείται ευρέως κατά την αξιολόγηση της κατάστασης των νοικοκυριών. Ωστόσο, είναι επίσης σημαντικό να μετρηθούν η κατανάλωση, ο πλούτος και τα χρέη, συμπεριλαμβανομένων των ενδεχόμενων χρεών σε ξένο νόμισμα, τόσο από τη σκοπιά των νοικοκυριών, όσο και από μακροοικονομική σκοπιά. Επίσης, η φτώχεια, ιδίως η παιδική φτώχεια, αποτελεί ένα πολυδιάστατο φαινόμενο που δεν περιλαμβάνει μόνο υλικές συνθήκες διαβίωσης όπως το εισόδημα, η κατανάλωση, ο πλούτος και τα χρέη, αλλά και την υγεία, την παιδεία, την πρόσβαση σε υπηρεσίες και τη χρήση τους. Επιπλέον, για την επαρκή αντιμετώπιση της ανεργίας, ιδίως της ανεργίας των νέων, καθώς και των νέων τάσεων στην απασχόληση, ειδικότερα στο πλαίσιο της ψηφιακής οικονομίας, είναι σημαντικό να υπάρχουν εκτενή, έγκυρα και συγκρίσιμα στατιστικά δεδομένα.

(8)

Οι ευρωπαϊκές στατιστικές που αφορούν άτομα και νοικοκυριά συλλέγονται επί του παρόντος με βάση μια σειρά νομοθετικών πράξεων που καλύπτουν έρευνες σε άτομα και νοικοκυριά, δημογραφικές στατιστικές, απογραφές πληθυσμού και στέγασης και δεδομένα που συλλέγονται κυρίως από διοικητικές πηγές. Ορισμένα δεδομένα συγκεντρώνονται επίσης από έρευνες σε επιχειρήσεις. Παρά τις σημαντικές βελτιώσεις κατά τα τελευταία χρόνια, είναι αναγκαία η περαιτέρω ενοποίηση και ο εξορθολογισμός της συλλογής δεδομένων για στατιστικές με πιο ολιστικό τρόπο, στο πλαίσιο των ερευνών που διενεργούνται στα άτομα και τα νοικοκυριά σε ολόκληρη την Ένωση. Προκειμένου να αποκτηθούν έγκυρα δεδομένα για την έρευνα και τη χάραξη πολιτικής, είναι απαραίτητο να ενισχυθούν οι επενδύσεις σε υψηλής ποιότητας, ακριβέστερη και πιο ολιστική συλλογή δεδομένων, εφόσον τα έγκυρα δεδομένα αποτελούν προϋπόθεση για την υπεύθυνη χάραξη πολιτικής.

(9)

Για τη βελτίωση της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας των δεδομένων, θα πρέπει να υποστηριχθεί στον μέγιστο δυνατό βαθμό η χρήση διοικητικών αρχείων. Η δυνατότητα χρήσης διοικητικών πηγών για στατιστικούς σκοπούς έχει ήδη διευρυνθεί σημαντικά, χάρη στις τεχνολογικές εξελίξεις. Η χρήση διοικητικών πηγών θα πρέπει να προωθηθεί με πιο ενεργό τρόπο στον τομέα των κοινωνικών στατιστικών, ενώ παράλληλα θα πρέπει να διασφαλίζεται σε κάθε περίπτωση η ποιότητα, ιδίως η ακρίβεια, η εγκαιρότητα και η συγκρισιμότητα των εν λόγω στατιστικών. Θα πρέπει επίσης να διατηρούνται και άλλες πηγές δεδομένων ειδικά προσαρμοσμένες σε άτομα ή σε σχετικά θέματα στα οποία η πρόσβαση μέσω διοικητικών αρχείων είναι αδύνατη, με παράλληλη διασφάλιση του δικαιώματος στην προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

(10)

Στην ανακοίνωση της Επιτροπής της 10ης Αυγούστου 2009 σχετικά με τη μέθοδο παραγωγής των στατιστικών της ΕΕ: Ένα όραμα για την επόμενη δεκαετία, υπογραμμίστηκε η αυξανόμενη χρήση πολλαπλών πηγών δεδομένων και καινοτόμων μεθόδων συλλογής δεδομένων, καθώς και η όλο και μεγαλύτερη σημασία της εναρμόνισης των στατιστικών εννοιών και μεθόδων μεταξύ τομέων. Προτάθηκε μια νέα γενιά στατιστικού δικαίου το οποίο θα καλύπτει ευρύτερους τομείς.

(11)

Το 2011, η επιτροπή Ευρωπαϊκού Στατιστικού Συστήματος (ΕΕΣΣ) που θεσπίστηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 223/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (2) ενέκρινε το Μνημόνιο του Wiesbaden για ένα νέο εννοιολογικό σχεδιασμό για τις στατιστικές στα νοικοκυριά και τις κοινωνικές στατιστικές, σύμφωνα με το οποίο οι ευρωπαϊκές έρευνες που παρέχουν δεδομένα σχετικά με τα άτομα και τα νοικοκυριά θα πρέπει να εξορθολογιστούν, ενώ επιπλέον θα πρέπει να διεξάγεται με μικρότερη συχνότητα η συλλογή μικροδεδομένων για τη συμπλήρωση των εν λόγω βασικών κοινωνικών ερευνών. Επιπλέον, θα πρέπει να ενισχυθεί η πρόσβαση σε διοικητικά δεδομένα, ενώ επίσης θα πρέπει να αναπτυχθεί σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο η δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης των υφιστάμενων πηγών δεδομένων και η πρόσβαση σε νέες πηγές δεδομένων.

(12)

Το Ευρωπαϊκό Στατιστικό Σύστημα (ΕΣΣ) έχει δεσμευτεί να συνεργαστεί με όλους τους χρήστες με έγκαιρο τρόπο εκπληρώνοντας τις απαιτήσεις τους κατά ανταποκρινόμενο στις ανάγκες τρόπο και να ενισχύσει τη συνεργασία μεταξύ της Επιτροπής (Eurostat), των εθνικών στατιστικών υπηρεσιών (ΕΣΥ), των εθνικών κεντρικών τραπεζών, της ευρωπαϊκής στατιστικής συμβουλευτικής επιτροπής και των οργανισμών της Ένωσης. Έχει συνεπώς καίρια σημασία να λαμβάνεται δεόντως υπόψη η συμβολή όλων των συμφεροντούχων, συμπεριλαμβανομένων των φορέων χάραξης πολιτικής, των ερευνητών και των ακαδημαϊκών, των φορέων παραγωγής δεδομένων, της κοινωνίας των πολιτών και άλλων ομάδων συμφερόντων κατά την προσαρμογή και τον εκσυγχρονισμό των κοινωνικών ερευνών.

(13)

Οι εν λόγω εξελίξεις χρειάζεται να εξορθολογιστούν σταδιακά, όπως επίσης και να εκσυγχρονιστεί το στατιστικό δίκαιο στον τομέα των κοινωνικών στατιστικών, ώστε να διασφαλίζεται ο καταρτισμός κοινωνικών δεικτών υψηλής ποιότητας, κατά τρόπο πιο ολοκληρωμένο, πιο προσαρμόσιμο, πιο ευέλικτο, πιο αποτελεσματικό και πιο έγκαιρο, με στόχο την ανταπόκριση στις κοινωνικές εξελίξεις. Παράλληλα, πρέπει να δοθεί δέουσα προσοχή στις ανάγκες των χρηστών, στην επιβάρυνση των ερωτωμένων, στις ικανότητες και τους πόρους των κρατών μελών, στην αξιοπιστία και την ακρίβεια των χρησιμοποιούμενων μεθόδων, στην εφικτότητα από τεχνικής πλευράς της παραγωγής των στατιστικών, στο χρονικό διάστημα εντός του οποίου μπορούν να είναι διαθέσιμες οι στατιστικές, καθώς και στην αξιοπιστία των αποτελεσμάτων.

(14)

Ειδικότερα, κανένα από τα μέτρα που λαμβάνονται για την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού δεν θα πρέπει να επιβάλει σημαντικό πρόσθετο κόστος το οποίο να οδηγεί σε δυσανάλογη ή αδικαιολόγητη επιβάρυνση για τους ερωτωμένους και τα κράτη μέλη.

(15)

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 223/2009 ορίζει το γενικό νομικό πλαίσιο για τις ευρωπαϊκές στατιστικές και το άρθρο 13 αυτού θεσπίζει το ευρωπαϊκό στατιστικό πρόγραμμα. Ο παρών κανονισμός θεσπίζει ένα ειδικό πλαίσιο για τις ευρωπαϊκές στατιστικές σχετικά με τα άτομα και τα νοικοκυριά, με βάση τα δεδομένα που συλλέγονται από δείγματα σε ατομικό επίπεδο. Προσδιορίζει τα δεδομένα και τις πληροφορίες που πρέπει να συλλέγονται από τα κράτη μέλη και να διαβιβάζονται στην Επιτροπή (Eurostat) και τις βασικές απαιτήσεις ποιότητας που πρέπει να πληρούνται. Προβλέπει την παροχή λεπτομερέστερων τεχνικών προδιαγραφών με κατ’ εξουσιοδότηση και εκτελεστικές πράξεις. Επιτρέπει στις διάφορες συλλογές δεδομένων να ενοποιούνται μεταξύ τους καθώς και με τη χρήση διοικητικών αρχείων, ενώ παράλληλα ενοποιεί και απλουστεύει το ισχύον δίκαιο, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό στατιστικό πρόγραμμα.

(16)

Το ενωσιακό δίκαιο σχετικά με τα δεδομένα που βασίζονται σε στατιστικές σε ατομικό επίπεδο θεσπίστηκε με στόχο την αντιμετώπιση συγκεκριμένων αναγκών χάραξης πολιτικής που υπήρχαν εκείνη την περίοδο. Ο κοινωνικός τομέας χαρακτηρίζεται, ωστόσο, από νέες και ταχέως μεταβαλλόμενες συνθήκες. Η εμφάνιση νέων κοινωνικών συνθηκών και φαινομένων καθιστά αναγκαία την επικαιροποίηση του υφιστάμενου νομικού πλαισίου σε ενωσιακό επίπεδο. Ο παρών κανονισμός θα πρέπει επομένως να προβλέπει μια πλούσια στατιστική βάση η οποία θα καλύπτει επαρκώς και θα ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες, ενώ παράλληλα θα επιτρέπει την ανάπτυξη και παραγωγή στατιστικών στοιχείων που συνεκτιμούν τις μελλοντικές ανάγκες των φορέων χάραξης πολιτικής, των χρηστών και του κοινού γενικότερα, λαμβάνοντας υπόψη τη συγκρισιμότητα των στατιστικών σε διεθνές επίπεδο. Ο παρών κανονισμός θα πρέπει, ιδίως, να παρέχει μεγάλη ευελιξία προσαρμογής σε περαιτέρω εξελίξεις στον τομέα της στατιστικής που αφορά άτομα και νοικοκυριά. Είναι επίσης απαραίτητο η συλλογή δεδομένων να διεξάγεται με τη χρήση των τελευταίων τεχνολογικών αλλαγών.

(17)

Για τον καλύτερο εκσυγχρονισμό και εξορθολογισμό του πλαισίου αναφοράς για τις ευρωπαϊκές κοινωνικές στατιστικές που βασίζονται σε δεδομένα που συλλέγονται από δείγματα, οι υφιστάμενες ευρωπαϊκές στατιστικές σχετικά με άτομα και νοικοκυριά βάσει δεδομένων που συλλέγονται σε ατομικό επίπεδο θα πρέπει να συγκεντρωθούν σε ένα ενιαίο πλαίσιο. Αυτό θα διασφαλίζει ότι οι ευρωπαϊκές κοινωνικές στατιστικές που βασίζονται σε δεδομένα που συλλέγονται από δείγματα, περιλαμβανομένων των τομέων του εργατικού δυναμικού, του εισοδήματος και των συνθηκών διαβίωσης, της υγείας, της εκπαίδευσης και κατάρτισης, της χρήσης τεχνολογιών πληροφόρησης και επικοινωνίας, της χρήσης χρόνου και κατανάλωσης, θα καταρτίζονται κατά τρόπο πιο συνεπή και συντονισμένο.

(18)

Σύμφωνα με τους στόχους του παρόντος κανονισμού, η Επιτροπή θα πρέπει να καταρτίσει μελέτες σκοπιμότητας και πιλοτικές μελέτες με στόχο να βελτιωθεί η ποιότητα των συνόλων δεδομένων και των κοινωνικών δεικτών. Οι μελέτες αυτές θα πρέπει να καλύπτουν τη συγκρισιμότητα των δεδομένων, την ανάπτυξη νέων μεθοδολογιών, τον εκσυγχρονισμό της συλλογής δεδομένων και την ικανοποίηση των νέων αναγκών των χρηστών, ιδίως τη συνεκτίμηση των πληθυσμών που είναι δύσκολο να καλυφθούν, τα δεδομένα για ειδικές υποκατηγορίες πληθυσμών, ιδίως των πιο ευάλωτων, τη διάθεση στατιστικών σε εδαφικό επίπεδο NUTS 2 και την παραγωγή δεδομένων σε τοπικό επίπεδο κατά οικονομικά αποδοτικό και ανταποκρινόμενο στις ανάγκες τρόπο. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να συνεργάζονται στις εν λόγω μελέτες σκοπιμότητας και πιλοτικές μελέτες, ενώ η Επιτροπή θα πρέπει να είναι σε θέση να παρέχει χρηματοδοτική στήριξη για την υλοποίησή τους.

(19)

Σε ό,τι αφορά τους τομείς του εργατικού δυναμικού και του εισοδήματος και συνθηκών διαβίωσης, προκειμένου τα δεδομένα να προσαρμόζονται στις ανάγκες και στις νέες προσδοκίες των χρηστών, θα πρέπει να είναι δυνατό να συλλέγονται για συγκεκριμένα θέματα σε συγκεκριμένη χρονική στιγμή, ώστε να είναι δυνατό οι μεταβλητές που συλλέγονται σε τακτική βάση να συμπληρώνονται με πρόσθετες μεταβλητές και να αναδεικνύονται αδιερεύνητες πτυχές του εργατικού δυναμικού και του εισοδήματος και των συνθηκών διαβίωσης. Σε δικαιολογημένες περιπτώσεις, τα εν λόγω δεδομένα θα πρέπει να μπορούν επίσης να καλύπτουν θέματα που δεν προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό.

(20)

Για κάθε τομέα θα πρέπει να προβλέπεται ένα βασικό σύνολο εναρμονισμένων μεταβλητών, με σκοπό την καλύτερη αξιοποίηση και διάδοση των δεδομένων που έχει στη διάθεσή της η Επιτροπή (Eurostat), και, ιδίως, ως προϋπόθεση για την αντιστοίχιση των δεδομένων και τη διενέργεια οριζόντιων αναλύσεων. Με τον τρόπο αυτό, ενδέχεται να διευκολυνθεί η αύξηση των δυνατοτήτων ανάλυσης που προσφέρουν τα σύνολα δεδομένων μέσω της εφαρμογής τεχνικών μοντελοποίησης και η επίτευξη οικονομιών κλίμακας.

(21)

Η συλλογή δεδομένων στους τομείς της χρήσης χρόνου και κατανάλωσης σε επίπεδο Ένωσης παρέχει σημαντικά δεδομένα πολλαπλών χρήσεων για πολιτικές της Ένωσης που επηρεάζουν τις ζωές των πολιτών. Τα δεδομένα σχετικά με τη χρήση χρόνου έχουν αποδειχτεί εξέχουσας σημασίας κατά την αξιολόγηση, μεταξύ άλλων, της ισότητας των φύλων όσον αφορά τον καταμερισμό της εργασίας και την ευθύνη φροντίδας άλλων ατόμων ή κατά τη μέτρηση της μη αμειβόμενης εργασίας. Η κατανάλωση αποτελεί επίσης σημαντικό στοιχείο των υλικών συνθηκών διαβίωσης των πολιτών. Η συλλογή δεδομένων, που διενεργείται και στους δυο τομείς οικειοθελώς από πολλά κράτη μέλη, με βάση συμφωνίες και γενικές κατευθυντήριες γραμμές, θα πρέπει να αναπτυχθεί και να εκσυγχρονιστεί περαιτέρω. Η συλλογή δεδομένων θα πρέπει να είναι υποχρεωτική για τον τομέα της κατανάλωσης και προαιρετική για τον τομέα της χρήσης χρόνου. Όπου εφαρμοστεί, η συλλογή αυτή θα πρέπει, ωστόσο, να γίνεται σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό, ώστε να διασφαλίζεται η συγκρισιμότητα. Μακροπρόθεσμα, όλα τα κράτη μέλη θα πρέπει να επιδιώξουν τη συμμετοχή τους στη συλλογή δεδομένων για τον τομέα της χρήσης χρόνου. Όπου αυτό είναι δυνατό, θα πρέπει να παρέχεται ενωσιακή χρηματοδοτική στήριξη για τον εκσυγχρονισμό και την υλοποίηση της συλλογής δεδομένων στους τομείς της χρήσης χρόνου και κατανάλωσης.

(22)

Λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τους, οι δημογραφικές στατιστικές κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1260/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (3), οι απογραφές πληθυσμού και στέγασης κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 763/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4), οι έρευνες στις επιχειρήσεις, καθώς και οι στατιστικές που βασίζονται κυρίως σε διοικητικές πηγές, δεν καλύπτονται από τον παρόντα κανονισμό και θα πρέπει να ρυθμίζονται χωριστά από ειδικά πλαίσια προσαρμοσμένα στα χαρακτηριστικά τους.

(23)

Τα στατιστικά στοιχεία δεν θεωρούνται πλέον ως απλώς μία από τις πολλές πηγές πληροφοριών για σκοπούς χάραξης πολιτικής, αλλά, αντιθέτως, διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Η λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων απαιτεί στατιστικές οι οποίες πληρούν τα κριτήρια υψηλής ποιότητας, όπως ορίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 223/2009, ανάλογα με τους σκοπούς που εξυπηρετούν.

(24)

Τα υψηλής ποιότητας κοινωνικά δεδομένα δεν είναι απαραίτητα μόνο για σκοπούς πολιτικής αλλά και για την έρευνα, καθώς και ως συστατικό μέρος μιας έγκυρης υποδομής πληροφοριών. Οι ερευνητές που αποκτούν πρόσβαση στα μικροδεδομένα για επιστημονικούς σκοπούς, η οποία χορηγείται βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 557/2013 της Επιτροπής (5), όσον αφορά την πρόσβαση σε εμπιστευτικά δεδομένα χωρίς άμεσα αναγνωριστικά στοιχεία για επιστημονικούς σκοπούς, θα ωφεληθούν σε μεγάλο βαθμό από την ύπαρξη καλύτερα συνδεδεμένων στατιστικών συνόλων δεδομένων.

(25)

Το εισόδημα, η κατανάλωση και ο πλούτος αποτελούν τρεις διαστάσεις που καθορίζουν την υλική ευημερία των νοικοκυριών. Είναι σημαντικό να επιδιώκεται, σε όλες τις υφιστάμενες πηγές δεδομένων, να περιγράφονται καλύτερα οι εν λόγω διαστάσεις, η κατανομή της καθεμίας και η συνδυασμένη κατανομή τους μεταξύ των νοικοκυριών, στο πλαίσιο δε αυτό να λαμβάνεται υπόψη ακριβέστερα η ύπαρξη διάφορων πηγών δεδομένων και να επιδιώκεται η ενίσχυση της συνδυασμένης χρήσης τους. Ως εκ τούτου, στον παρόντα κανονισμό θα πρέπει να συμπεριληφθεί και να ενισχυθεί ο τομέας της κατανάλωσης και να βελτιωθεί η σύνδεση των εν λόγω τριών διαστάσεων.

(26)

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 223/2009 επιβάλλει στα κράτη μέλη την υποχρέωση συμμόρφωσης με τις στατιστικές αρχές και τα κριτήρια ποιότητας που καθορίζονται στον εν λόγω κανονισμό. Οι εκθέσεις ποιότητας είναι ουσιώδεις για την αξιολόγηση, τη βελτίωση και την πληροφόρηση σχετικά με την ποιότητα των ευρωπαϊκών στατιστικών. Η ΕΕΣΣ έχει εγκρίνει τυποποίηση του ΕΣΣ για τη δομή των εκθέσεων ποιότητας, σύμφωνα με το άρθρο 12 του εν λόγω κανονισμού. Ο Κώδικας Ορθής Πρακτικής για τις Ευρωπαϊκές Στατιστικές αποτελεί τον θεμέλιο λίθο του κοινού πλαισίου ποιότητας ΕΣΣ, καθορίζοντας τα πρότυπα για την ανάπτυξη, την παραγωγή και τη διάδοση των ευρωπαϊκών στατιστικών. Αυτό αναμένεται να συμβάλει στην εναρμόνιση της υποβολής εκθέσεων ποιότητας δυνάμει του παρόντος κανονισμού.

(27)

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 223/2009 περιλαμβάνει κανόνες σχετικά με τη διαβίβαση δεδομένων από τα κράτη μέλη προς την Επιτροπή (Eurostat), και τη χρήση τους από αυτήν, περιλαμβανομένης της διαβίβασης και προστασίας απόρρητων στοιχείων. Τα μέτρα που λαμβάνονται σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι τα εμπιστευτικά δεδομένα διαβιβάζονται και χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για στατιστικούς σκοπούς, σύμφωνα με τα άρθρα 21 και 22 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 223/2009.

(28)

Στα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που καλύπτονται από τον παρόντα κανονισμό εφαρμόζονται οι κανονισμοί (ΕΕ) 2016/679 (6) και (ΕΕ) 2018/1725 (7) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και η οδηγία 2002/58/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (8). Ειδικότερα, τα στατιστικά δεδομένα που απαιτούνται για την ανάπτυξη και την παρακολούθηση των ενωσιακών και εθνικών δράσεων και στρατηγικών στους τομείς της δημόσιας υγείας και της υγείας και ασφάλειας στην εργασία θα πρέπει να θεωρούνται στοιχεία που υποβάλλονται σε επεξεργασία για λόγους ουσιώδους δημόσιου συμφέροντος.

(29)

Οι αξιόπιστες στατιστικές είναι αναγκαίες σε εθνικό αλλά και σε περιφερειακό επίπεδο, όπου απαιτείται καλύτερη συγκρισιμότητα. Είναι σημαντικό να διατίθενται συγκεντρωτικά δεδομένα για συγκρίσιμες εδαφικές μονάδες, όπως σε επίπεδο NUTS 2, και παράλληλα να λαμβάνεται υπόψη το κόστος και να παρέχονται στα κράτη μέλη οι κατάλληλοι οικονομικοί πόροι. Σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1059/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (9), όλες οι στατιστικές των κρατών μελών που διαβιβάζονται στην Επιτροπή (Eurostat) και οι οποίες πρέπει να κατανέμονται ανά εδαφική μονάδα θα πρέπει να χρησιμοποιούν την ονοματολογία NUTS. Συνεπώς, για την κατάρτιση συγκρίσιμων περιφερειακών στατιστικών, τα δεδομένα των εδαφικών μονάδων θα πρέπει να παρέχονται σύμφωνα με την ονοματολογία NUTS. Μακροπρόθεσμα, θα πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες για την επίτευξη πιο λεπτομερών τοπικών δεδομένων, με βάση την υποδομή που δημιουργήθηκε με την οδηγία 2007/2/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (10).

(30)

Για να ληφθούν υπόψη οι οικονομικές, κοινωνικές και τεχνικές εξελίξεις, η εξουσία έκδοσης πράξεων σύμφωνα με το άρθρο 290 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) θα πρέπει να ανατεθεί στην Επιτροπή προκειμένου να τροποποιεί τα λεπτομερή θέματα που παρατίθενται στο παράρτημα Ι, να θέτει σε εφαρμογή ή να προσαρμόζει τον οκταετή πολυετή κυλιόμενο σχεδιασμό για τη συλλογή δεδομένων που καλύπτονται από τον παρόντα κανονισμό, σύμφωνα με την περιοδικότητα που καθορίζεται στο παράρτημα IV, και να καθορίζει τον αριθμό και τον τίτλο των μεταβλητών. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό η Επιτροπή να διεξάγει, κατά τις προπαρασκευαστικές της εργασίες, τις κατάλληλες διαβουλεύσεις, μεταξύ άλλων σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων, οι οποίες να πραγματοποιούνται σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στη διοργανική συμφωνία της 13ης Απριλίου 2016 για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου (11). Πιο συγκεκριμένα, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ίση συμμετοχή στην προετοιμασία των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο λαμβάνουν όλα τα έγγραφα κατά τον ίδιο χρόνο με τους εμπειρογνώμονες των κρατών μελών, και οι εμπειρογνώμονές τους έχουν συστηματική πρόσβαση στις συνεδριάσεις των ομάδων εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής που ασχολούνται με την προετοιμασία των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων.

(31)

Προκειμένου να εξασφαλισθούν ενιαίες προϋποθέσεις για την εκτέλεση του παρόντος κανονισμού, θα πρέπει να ανατεθούν στην Επιτροπή εκτελεστικές αρμοδιότητες όσον αφορά την περιγραφή των μεταβλητών, τις τεχνικές προδιαγραφές των συγκεκριμένων συνόλων δεδομένων, τα τεχνικά στοιχεία όταν αυτά είναι κοινά σε διάφορα σύνολα δεδομένων, τους τεχνικούς μορφότυπους που απαιτούνται για τη διευκόλυνση της διαβίβασης πληροφοριών από τα κράτη μέλη στην Επιτροπή (Eurostat), τα δειγματοληπτικά πλαίσια, ιδίως τον καθορισμό των ελάχιστων απαιτήσεων που πρέπει να τηρούν τα δειγματοληπτικά πλαίσια, τις ρυθμίσεις και το περιεχόμενο των εκθέσεων ποιότητας, καθώς και τυχόν παρεκκλίσεις. Οι εν λόγω αρμοδιότητες θα πρέπει να ασκούνται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (12).

(32)

Εάν η εφαρμογή του παρόντος κανονισμού απαιτήσει σημαντικές προσαρμογές στο εθνικό στατιστικό σύστημα κράτους μέλους, η Επιτροπή θα πρέπει να είναι σε θέση, σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις και για περιορισμένη χρονική περίοδο, να χορηγήσει παρεκκλίσεις στα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη. Οι εν λόγω μείζονες προσαρμογές μπορούν να προκύψουν ιδίως από την ανάγκη να βελτιωθεί η επικαιροποίηση των δεδομένων, να προσαρμοστεί ο σχεδιασμός της συλλογής δεδομένων, περιλαμβανομένης της πρόσβασης σε διοικητικές πηγές, ή να αναπτυχθούν νέα καινοτόμα εργαλεία για την παραγωγή δεδομένων. Κατά περίπτωση, θα πρέπει επίσης να παρέχεται ενωσιακή χρηματοδοτική στήριξη στα κράτη μέλη, υπό μορφή επιχορηγήσεων, ιδίως για σκοπούς δημιουργίας ικανοτήτων, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (13).

(33)

Θα πρέπει να ενισχυθούν η συνεργασία και ο συντονισμός μεταξύ των αρχών στο πλαίσιο του ΕΣΣ προκειμένου να διασφαλιστούν η συνοχή και η συγκρισιμότητα των ευρωπαϊκών κοινωνικών στατιστικών που παράγονται σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στο άρθρο 338 παράγραφος 2 ΣΛΕΕ. Δεδομένα συλλέγονται επίσης από άλλους οργανισμούς της Ένωσης, ιδίως από όργανα της Ένωσης, καθώς και από την πανεπιστημιακή κοινότητα, πέραν των φορέων που αναφέρονται στον παρόντα κανονισμό. Η συνεργασία μεταξύ αυτών των παραγόντων και εκείνων που συμμετέχουν στο ΕΣΣ θα πρέπει, συνεπώς, να ενισχυθεί προκειμένου να αξιοποιηθούν τυχόν συνέργειες.

(34)

Δεδομένου ότι ο στόχος του παρόντος κανονισμού, δηλαδή η θέσπιση κοινού πλαισίου για τις ευρωπαϊκές στατιστικές σχετικά με άτομα και νοικοκυριά, με βάση στοιχεία σε ατομικό επίπεδο που συλλέγονται από δείγματα, δεν μπορεί να επιτευχθεί ικανοποιητικά από τα κράτη μέλη, μπορεί όμως, για λόγους εναρμόνισης, ποιότητας δεδομένων και συγκρισιμότητας, να επιτευχθεί καλύτερα σε επίπεδο Ένωσης, και δεδομένου ότι οι στατιστικές υψηλής ποιότητας που συλλέγονται με εναρμονισμένο τρόπο παρέχουν σημαντική προστιθέμενη αξία στη διαδικασία χάραξης πολιτικής σε επίπεδο Ένωσης και κρατών μελών, η Ένωση δύναται να λάβει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας του άρθρου 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας όπως διατυπώνεται στο ίδιο άρθρο, ο παρών κανονισμός δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη του στόχου αυτού.

(35)

Οι ευρωπαϊκές κοινωνικές στατιστικές που βασίζονται σε δεδομένα που συλλέγονται από δείγματα και η διαδικασία συλλογής δεδομένων θα πρέπει να καταστούν αποτελεσματικότερες και συναφέστερες. Οι ευρωπαϊκές στατιστικές σχετικά με άτομα και νοικοκυριά, βάσει δεδομένων σε ατομικό επίπεδο που συλλέγονται από δείγματα, ρυθμίζονται επί του παρόντος σε μια σειρά χωριστών νομοθετικών πράξεων, οι οποίες θα πρέπει να αντικατασταθούν από τον παρόντα κανονισμό. Επομένως, είναι αναγκαία η κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 577/98 του Συμβουλίου (14) και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1177/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (15) και η τροποποίηση των σχετικών μερών των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 808/2004 (16), (ΕΚ) αριθ. 452/2008 (17) και (ΕΚ) αριθ. 1338/2008 (18) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου.

(36)

Ζητήθηκε, σύμφωνα με το άρθρο 28 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 45/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (19), η γνώμη του Ευρωπαίου Επόπτη Προστασίας Δεδομένων ο οποίος και γνωμοδότησε την 1η Μαρτίου 2017 (20).

(37)

Ζητήθηκε η γνώμη της ΕΕΣΣ,