2.6.2010   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 143/17

(1)

Στις 26 Απριλίου 2010, το Συμβούλιο εξέτασε το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης της Πολωνίας, που καλύπτει την περίοδο 2009-2012.

(2)

Η Πολωνία ήταν η μόνη χώρα της ΕΕ που είχε θετική ανάπτυξη το 2009, καθώς το πραγματικό ΑΕΠ εκτιμάται ότι αυξήθηκε κατά 1,7 %. Αυτές οι επιδόσεις είναι αποτέλεσμα ενός συνδυασμού ευνοϊκών παραγόντων και ιδίως υγιών βασικών οικονομικών μεγεθών όταν άρχισε η κρίση, του ορθά κεφαλαιοποιημένου και υγιή χρηματοπιστωτικού τομέα, του σχετικά κλειστού χαρακτήρα της οικονομίας, της σημαντικής υποτίμησης του πολωνικού νομίσματος στα αρχικά στάδια της κρίσης καθώς και της έγκαιρης άσκησης συμβιβαστικής νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής.

Παρόλο που ορισμένοι παράγοντες που υποστηρίζουν την ανάπτυξη έχουν προσωρινό χαρακτήρα — το περιθώριο άσκησης δημοσιονομικής πολιτικής υποστηρικτικού χαρακτήρα εξαλείφθηκε κατά μεγάλο μέρος και σημειώθηκε ανατίμηση της συναλλαγματικής ισοτιμίας — οι οικονομικές προοπτικές της Πολωνίας έχουν βελτιωθεί σημαντικά κατά τους τελευταίους μήνες. Οι κυριότερες προκλήσεις για τα επόμενα έτη είναι η ανάκτηση της διατηρησιμότητας των δημόσιων οικονομικών και η διασφάλιση μιας διατηρήσιμης διαδικασίας εξάλειψης της οικονομικής υστέρησης χωρίς να υπονομεύεται η δημοσιονομική και μακροοικονομική σταθερότητα. Καθώς η Πολωνία δεν χρησιμοποίησε τις περιόδους ευνοϊκής οικονομικής συγκυρίας (2006-2008) για την εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών της, το διαρθρωτικό δημόσιο έλλειμμα (δηλ. το κυκλικά προσαρμοσμένο ισοζύγιο μη λαμβανομένων υπόψη των εκτάκτων και λοιπών μέτρων που υπολογίζεται σύμφωνα με την από κοινού συμφωνηθείσα μεθοδολογία βάσει των πληροφοριών του επικαιροποιημένου προγράμματος) προβλέπεται να ανέλθει σε ποσοστό ύψους 7 % του ΑΕΠ το 2009. Βάσει της κοινοποίησης των πολωνικών αρχών τον Απρίλιο του 2009 όσον αφορά την ΔΥΕ, για την ύπαρξη δημοσίου ελλείμματος σε ποσοστό ύψους 3,9 % του ΑΕΠ το 2008, το Συμβούλιο αποφάσισε στις 7 Ιουλίου 2009 για την ύπαρξη υπερβολικού ελλείμματος και συνέστησε τη διόρθωσή του έως το 2012.

(3)

Μολονότι η παρατηρούμενη μείωση του πραγματικού ΑΕΠ στο πλαίσιο της κρίσης είναι σε μεγάλο βαθμό κυκλικού χαρακτήρα, το επίπεδο της δυνητικής παραγωγής επηρεάστηκε επίσης αρνητικά. Επιπλέον, η κρίση μπορεί να επηρεάσει και τη δυνητική ανάπτυξη μεσοπρόθεσμα λόγω χαμηλότερων επενδύσεων, πιστοδοτικών περιορισμών και ανόδου της διαρθρωτικής ανεργίας, ωστόσο οι επιπτώσεις στην Πολωνία πρέπει να είναι πιο ήπιες λόγω του χαμηλότερου βαθμού σπατάλης κεφαλαίου και της ευελιξίας της πολωνικής αγοράς εργασίας. Πέραν αυτού, ο αντίκτυπος της οικονομικής κρίσης επιδεινώνεται με τις αρνητικές επιπτώσεις που θα έχει η δημογραφική γήρανση στη δυνητική παραγωγή και στη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών. Στη βάση αυτή, είναι σημαντικό να επιταχυνθεί ο ρυθμός των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων με σκοπό τη στήριξη της δυνητικής ανάπτυξης. Συγκεκριμένα, λαμβάνοντας υπόψη το χαμηλό ποσοστό απασχόλησης στην Πολωνία και την ανάγκη για μεταρρυθμίσεις που θα στηρίξουν την τρέχουσα διαδικασία εξάλειψης της οικονομικής υστέρησης, κρίνεται σημαντική η λήψη περαιτέρω μέτρων που θα ενισχύσουν τη συμμετοχή στην αγορά εργασίας, θα βελτιώσουν το επιχειρηματικό περιβάλλον και θα τονώσουν τις ιδιωτικές δαπάνες για Ε&Α.

(4)

Οι βασικές μακροοικονομικές παραδοχές των δημοσιονομικών προβλέψεων του προγράμματος κάνουν λόγο για επιτάχυνση στην αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ από 1,7 % το 2009 σε 3 % το 2010, σε 4,5 % το 2011 και σε 4,2 % το 2012. Αν αξιολογηθεί με βάση τις διαθέσιμες επί του παρόντος πληροφορίες (2), η υπόθεση για αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ το 2010 μοιάζει ελαφρώς ευνοϊκή ενώ πιο ευνοϊκές μοιάζουν οι προβλέψεις για το 2011 και το 2012. Το πρόγραμμα παρουσιάζει ένα εναλλακτικό «σενάριο κινδύνου» με χαμηλότερη αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ, σε ποσοστό ύψους 2,7 % το 2010, 3,7 % το 2011 και 3,5 % το 2012, κάτι το οποίο φαίνεται πιο εύλογο. Λαμβάνοντας υπόψη τις πρόσφατες πληροφορίες, οι προβλέψεις του προγράμματος για σταδιακή ανάκαμψη της απασχόλησης κατά την περίοδο 2010-2012 είναι εύλογη, ειδικότερα λόγω του ότι η ταχεία προσαρμογή των πραγματικών μισθών φαίνεται να αμβλύνει τις επιπτώσεις της ύφεσης στον τομέα της απασχόλησης. Οι προβλέψεις του προγράμματος για τον πληθωρισμό, ο οποίος παρουσιάζει μείωση της τάξεως περίπου του 2 % το 2010 έπειτα από την ανατίμηση του νομίσματος και τη συγκράτηση των μισθολογικών πιέσεων, τις οποίες ακολούθησε κατά συνέπεια μια μετριοπαθής αντίδραση, σύμφωνη με τη βελτίωση της οικονομικής κατάστασης, είναι ρεαλιστικές.

(5)

Το πρόγραμμα εκτιμά ότι το έλλειμμα γενικής κυβέρνησης για 2009 θα ανέλθει σε 7,2 % του ΑΕΠ. Η σημαντική χειροτέρευση σε σχέση με το ύψους 3,6 % του ΑΕΠ έλλειμμα το 2008 οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στον αντίκτυπο της κρίσης στα δημόσια οικονομικά, αλλά σε αυτήν συνέβαλαν επίσης και τα μέτρα παροχής κινήτρων ύψους περίπου 2 % του ΑΕΠ, τα οποία εφάρμοσε η κυβέρνηση το 2009, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Σχέδιο για την Ανάκαμψη της Οικονομίας (ΕΣΑΟ). Τα κύρια στοιχεία των μέτρων παροχής κινήτρων ήταν οι περικοπές στον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων (που αποφασίστηκε το 2007), η αύξηση των δημοσίων επενδύσεων και μια τιμαριθμική προσαρμογή των κοινωνικών μεταβιβάσεων. Από την άλλη πλευρά, το αποτέλεσμα για το έλλειμμα το 2009 θα ήταν ακόμη χειρότερο εάν τα εκτιμώμενα σε περίπου 1,5 ποσοστιαία μονάδα μέτρα περιορισμού του ελλείμματος δεν είχαν εφαρμοστεί (μείωση των διοικητικών δαπανών και αύξηση των μερισμάτων κρατικών επιχειρήσεων). Παρά τη λήψη των εν λόγω μέτρων, το διαρθρωτικό ισοζύγιο επιδεινώθηκε περισσότερο από 2 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ το 2009, αντανακλώντας επίσης υπέρβαση δαπανών σε ορισμένους επιμέρους τομείς της γενικής κυβέρνησης (3) και τη δυσμενή σύνθεση της ανάπτυξης.

Παρά το υψηλό επίπεδο του διαρθρωτικού ελλείμματος και την πρόβλεψη για σημαντική αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας, το πρόγραμμα προβλέπει μια στρατηγική σταδιακής εξόδου με περιορισμένη δημοσιονομική εξυγίανση για την περίοδο 2010-2011.

(6)

Το πρόγραμμα προβλέπει ελαφριά μείωση του δημοσίου ελλείμματος σε 6,9 % του ΑΕΠ το 2010. Η μείωση αυτή θα επιτευχθεί μέσω μιας σημαντικής αύξησης του δείκτη των εσόδων (κατά 2,2 ποσοστιαίες μονάδες), η οποία θα αντιστάθμιζε με το παραπάνω την πολύ μεγάλη αύξηση του δείκτη των δαπανών (κατά 1,9 ποσοστιαίες μονάδες), κυρίως λόγω της αύξησης των κεφαλαιουχικών δαπανών (που χρηματοδοτούνται εν μέρει από κοινοτικά κονδύλια). Τα κύρια μέτρα εξυγίανσης που περιλαμβάνονται στον κρατικό υπολογισμό είναι η αύξηση ορισμένων ειδικών και οιονεί ειδικών φόρων κατανάλωσης (περίπου 0,2 % του ΑΕΠ) και η μείωση των μισθολογικών αυξήσεων (0,3 % του ΑΕΠ) συνολικού ύψους 0,5 % του ΑΕΠ. Η βελτίωση του διαρθρωτικού ισοζυγίου εκτιμάται σε 0,8 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ και θα αντανακλά επίσης μια ευνοϊκή σύνθεση της ανάπτυξης οδηγώντας σε μια υψηλότερη από τη συνηθισμένη φορολογική ελαστικότητα. Οι δημοσιονομικές προσπάθειες που συνεπάγονται τα τρέχοντα σχέδια είναι μικρότερες από τον ετήσιο μέσο όρο που συνέστησε το Συμβούλιο τον Ιούλιο του 2009 για την περίοδο 2010-2012 (τουλάχιστον 1,25 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ).

(7)

Κύριος στόχος της μεσοπρόθεσμης δημοσιονομικής στρατηγικής του προγράμματος είναι η μείωση του ελλείμματος κάτω από την τιμή αναφοράς του 3 % του ΑΕΠ έως το 2012, σύμφωνα με τη σύσταση του Συμβουλίου κατ’ εφαρμογή του άρθρου 104 παράγραφος 7 της ΣΕΚ. Ωστόσο, η προγραμματισμένη προσαρμογή σε σημαντικό βαθμό μετατίθεται για το τέλος του προγράμματος: το ονομαστικό ισοζύγιο προβλέπεται να βελτιωθεί κατά 0,3 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ το 2010, 1 ποσοστιαία μονάδα του ΑΕΠ το 2011 και 3 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ το 2012. Το διαρθρωτικό ισοζύγιο αναμένεται να βελτιωθεί κατά 0,8-0,9 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ ετησίως κατά την περίοδο 2010-2011 και κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ το 2012. Η μέση ετήσια διαρθρωτική προσπάθεια για την περίοδο 2010-2012 θα πρέπει να κυμαίνεται σε 1½% του ΑΕΠ, ποσοστό ελαφρώς υψηλότερο από εκείνο που προτείνεται στη σύσταση του Συμβουλίου βάσει της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος, προκειμένου να αντισταθμιστεί η δημοσιονομική θέση του ονομαστικού ελλείμματος το 2009, η οποία ήταν χειρότερη από αυτήν που προβλεπόταν κατά τη σύσταση του Συμβουλίου. Η εξυγίανση για τα έτη 2011-2012 βασίζεται κυρίως στις δαπάνες, δεν υποστηρίζεται όμως από επαρκώς συγκεκριμένα μέτρα. Ο συνολικός καθαρός αντίκτυπος των ανακοινωθέντων μέτρων, δηλαδή των μέτρων που περιλαμβάνονται στο «Σχέδιο για την ανάπτυξη και εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών» της 29ης Ιανουαρίου 2010, στο οποίο αναφέρεται εκτενώς το πρόγραμμα σύγκλισης, δεν υπερβαίνει το 0,5 % του ΑΕΠ για την περίοδο 2011-2012 (4). Το πρόγραμμα επιβεβαιώνει τη δέσμευση επίτευξης του μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού στόχου (ΜΔΣ) για ισοζύγιο γενικής κυβέρνησης στο – 1 % του ΑΕΠ, σε διαρθρωτικούς όρους. Δεδομένων των πλέον πρόσφατων προβλέψεων και του επιπέδου του χρέους, ο ΜΔΣ αντικατοπτρίζει επαρκώς τους στόχους του Συμφώνου. Ωστόσο, το πρόγραμμα δεν προβλέπει επίτευξη του στόχου εντός της προγραμματικής περιόδου.

(8)

Τα δημοσιονομικά αποτελέσματα ενδέχεται να αποδειχτούν χειρότερα από αυτά που προβλέπει το πρόγραμμα καθόλη τη διάρκεια της προγραμματικής περιόδου. Πρώτον, η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ ενδέχεται να αποδειχθεί λιγότερο ευνοϊκή από την προβλεπόμενη, κάτι το οποίο μεταφράζεται σε λιγότερα έσοδα από τα αναμενόμενα. Σύμφωνα με το πρόγραμμα, εάν υλοποιηθεί το εναλλακτικό, πιο προσεκτικό και εύλογο σενάριο, το έλλειμμα το 2012 θα κυμαίνεται κοντά στο 5 % του ΑΕΠ ενώ το υπερβολικό έλλειμμα δεν θα έχει διορθωθεί μέσα στο χρονικό περιθώριο που ορίζει το Συμβούλιο. Δεύτερον, οι δημοσιονομικοί στόχοι για τα έτη 2011 και 2012 δεν στηρίζονται από συγκεκριμένα μέτρα. Το επιβαρυμένο εκλογικό χρονοδιάγραμμα των δύο επόμενων ετών (προεδρικές και δημοτικές εκλογές το φθινόπωρο του 2010, κοινοβουλευτικές εκλογές το φθινόπωρο του 2011) εγείρει ερωτήματα σχετικά με τον χρόνο διευκρίνισης και υλοποίησης των εν λόγω μέτρων. Τρίτον, η Πολωνία παρουσιάζει ανάμεικτο ιστορικό επίτευξης των στόχων της ως προς τις δαπάνες της γενικής κυβέρνησης, που διευκρινίζονται στα μετέπειτα επικαιροποιημένα προγράαμματα σύγκλισης, και οι νέες πρωτοβουλίες για την ενίσχυση του δημοσιονομικού πλαισίου ενδέχεται να μην επαρκούν για να ανατρέψουν αυτήν την κατάσταση στο χρονικό διάστημα που καλύπτει το πρόγραμμα. Ο προτεινόμενος νέος «έκτακτος» κανόνας για τις δαπάνες, που θα εφαρμοσθεί μέχρι να εισαχθεί ο «στοχοθετημένος» κανόνας δαπανών, καλύπτει ένα πολύ μικρό τμήμα των κρατικών δαπανών (κάτω από το 15 %) και θα έχει ως αποτέλεσμα μικρή ετήσια προσαρμογή, ακόμη και αν εφαρμοστεί πλήρως (κάτω από το 0,2 % του ΑΕΠ ετησίως για το διάστημα 2011-2012) (5). Συνολικά, τα δημοσιονομικά αποτελέσματα ενδέχεται να αποδειχθούν χειρότερα από αυτά που προβλέπει το πρόγραμμα.

(9)

Το ακαθάριστο δημόσιο χρέος εκτιμάται ότι θα αγγίξει το 50,7 % του ΑΕΠ το 2009, σημειώνοντας αύξηση σε σχέση με το 47,2 % το 2008. Ο δείκτης αυτός προβλέπεται να σημειώσει αύξηση κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες κατά την προγραμματική περίοδο αγγίζοντας περίπου το 56 % του ΑΕΠ το 2012, παραμένοντας ωστόσο κάτω από την τιμή αναφοράς της Συνθήκης, κυρίως λόγω των υψηλών δημοσιονομικών ελλειμμάτων. Η αύξηση του δείκτη του χρέους προβλέπεται να συγκρατηθεί από σημαντικά έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις οι οποίες προγραμματίζονται για το 2010. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη τις αδυναμίες των συνθηκών της αγοράς και τη χαμηλή επίδοση παλαιότερων σχεδίων ιδιωτικοποίησης, τα έσοδα ενδέχεται να είναι λιγότερα από τα αναμενόμενα. Βάσει ενός διαφορετικού μακροοικονομικού σεναρίου και ενός σεναρίου μη μεταβολής πολιτικών, οι υπηρεσίες της Επιτροπής, στις φθινοπωρινές προβλέψεις του 2009, προέβλεψαν ότι ο δείκτης του χρέους θα υπερβεί το κατώτατο όριο του 60 % του ΑΕΠ. Αν και βάσει των πρόσφατων στοιχείων η εν λόγω πρόβλεψη φαίνεται να είναι μάλλον αισιόδοξη, ο δείκτης του χρέους τα επόμενα χρόνια ενδέχεται να είναι υψηλότερος από αυτόν που προβλέπεται στο πρόγραμμα.

(10)

Από τις μεσοπρόθεσμες προβλέψεις ως προς το χρέος έως το 2020, που λαμβάνουν ως βάση την υπόθεση ότι οι ρυθμοί αύξησης του ΑΕΠ θα επιστρέψουν βαθμιαία στις τιμές που προβλέπονταν πριν από την κρίση, ότι οι δείκτες φορολογικών εσόδων θα επανέλθουν σε προ της κρίσης επίπεδα και που περιλαμβάνουν την προβλεπόμενη αύξηση των δαπανών λόγω γήρανσης του πληθυσμού, προκύπτει ότι η δημοσιονομική εξέλιξη του προγράμματος, εκ πρώτης όψεως και χωρίς περαιτέρω αλλαγή πολιτικής, είναι περισσότερο από επαρκής για τη σταθεροποίηση του χρέους έως το 2020. Το πρόγραμμα αναφέρεται σε μεταρρυθμίσεις που θα στηρίξουν τη μακροπρόθεσμη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών (συμπερίληψη των ένστολων επαγγελμάτων κατά τη μεταρρύθμιση του γενικού νόμου για τις συντάξεις, ηλικία συνταξιοδότησης, ταμείο επικουρικής ασφάλισης για τους αγρότες και μείωση των επιδομάτων αναπηρίας). Αν και τα εν λόγω μέτρα, μακροπρόθεσμα, είναι πολύ σημαντικά για τις εξελίξεις στο ισοζύγιο γενικής κυβέρνησης και την αγορά εργασίας, πρόκειται να εφαρμοστούν σταδιακά, και επομένως δεν θα έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο ισοζύγιο γενικής κυβέρνησης κατά την προγραμματική περίοδο.

(11)

Ο μακροχρόνιος δημοσιονομικός αντίκτυπος της δημογραφικής γήρανσης είναι σημαντικά χαμηλότερος από τον μέσο όρο της ΕΕ, γεγονός που αντανακλά την προβλεπόμενη μείωση των δημόσιων δαπανών για τις συντάξεις. Ωστόσο, η δημοσιονομική κατάσταση το 2009 προκαλεί μακροπρόθεσμα ένα σημαντικό κενό διατηρησιμότητας. Η διασφάλιση υψηλότερων πρωτογενών πλεονασμάτων μεσοπρόθεσμα, όπως προβλέπεται ήδη στο πρόγραμμα, αναμένεται να συμβάλει στη μείωση των κινδύνων που περιβάλλουν τη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών, οι οποίοι στην έκθεση της Επιτροπής του 2009 για τη διατηρησιμότητα (Sustainability Report) (6) αξιολογήθηκαν ως μεσαίας τάξεως.

(12)

Υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης του δημοσιονομικού πλαισίου της Πολωνίας. Η Πολωνία διαθέτει έναν δημοσιονομικό κανόνα, ο οποίος βασίζεται σε τρία κατώτατα όρια για το χρέος (50 %, 55 % και 60 % του ΑΕΠ, με το τελευταίο να θεσπίζεται στο Σύνταγμα), και η ενδεχόμενη παραβίασή του θα ενεργοποιούσε την εφαρμογή εξαιρετικά αυστηρών μέτρων δημοσιονομικής εξυγίανσης. Από πλευράς δαπανών, το θεσμικό πλαίσιο δεν εξασφαλίζει επαρκή έλεγχο των δαπανών με αποτέλεσμα την εμφάνιση αλλεπάλληλων υπερβάσεων όσον αφορά τις δαπάνες. Το 2009, οι πολωνικές αρχές έλαβαν μέτρα για τη βελτίωση του δημοσιονομικού πλαισίου. Ο υφιστάμενος κανόνας για το χρέος έγινε περιοριστικότερος με τη θέσπιση ειδικών συμπληρωματικών διατάξεων για το είδος των μέτρων που πρέπει να εφαρμοστούν όταν το δημόσιο χρέος υπερβεί το 55 % του ΑΕΠ (εθνικός ορισμός, χωρίς προσαρμογές ΕΣΛ 95). Ο ορίζοντας δημοσιονομικού προγραμματισμού για τον προϋπολογισμό της κεντρικής κυβέρνησης επεκτάθηκε από 3 σε 4 έτη. Έγινε κάποια αναδιοργάνωση της γενικής κυβέρνησης, με στόχο την αύξηση της διαφάνειας των δημόσιων λογαριασμών. Τέλος, οι αρχές σχεδιάζουν την ενίσχυση του δημοσιονομικού πλαισίου που συμπεριλαμβάνει την καθιέρωση «έκτακτου» και «στοχοθετημένου» κανόνα για τις δαπάνες. Ωστόσο, ο «έκτακτος» κανόνας θα καλύπτει μόνο το μη δεσμευτικό μέρος του προϋπολογισμού της κεντρικής κυβέρνησης (εκτός των δημοσίων επενδύσεων), το οποίο είναι τώρα μικρότερο από το 15 % των δαπανών γενικής κυβέρνησης. Παρόλο που οι εν λόγω δράσεις θα διευκολύνουν μελλοντικά τις προσπάθειες εξυγίανσης, δεν υποκαθιστούν τα απαιτούμενα για τη στήριξη της πορείας εξυγίανσης μέτρα που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα.

(13)

Όσον αφορά τη σύνθεση των δημόσιων δαπανών, η Πολωνία διαθέτει ένα σχετικά μεγάλο μέρος των εν λόγω δαπανών στον τομέα της κοινωνικής προστασίας, σε αντίθεση με ένα σχετικά μικρό μέρος των δαπανών σε ορισμένες κατηγορίες που προωθούν την ανάπτυξη (καινοτομία, Ε&Α) και την υγειονομική περίθαλψη. Επιπλέον, φαίνεται ότι υπάρχει πεδίο βελτίωσης της αποτελεσματικότητας των δημόσιων δαπανών σε τομείς όπως η υγειονομική περίθαλψη και η εκπαίδευση. Από πλευράς εσόδων, οι φορολογικές επιβαρύνσεις κυμαίνονται κοντά στον μέσο όρο της ΕΕ, ωστόσο το περίπλοκο σύστημα φορολόγησης και είσπραξης φόρων χρήζει περαιτέρω απλούστευσης. Από το 2005, οι πολωνικές αρχές άρχισαν σταδιακά να καταρτίζουν και να εφαρμόζουν προϋπολογισμούς με βάση τις επιδόσεις, γεγονός το οποίο αναμένεται να βελτιώσει τόσο την αποτελεσματικότητα όσο και την αποδοτικότητα των δαπανών γενικής κυβέρνησης κατά τα επόμενα έτη. Ο προϋπολογισμός του 2010 επέκτεινε το πεδίο του προϋπολογισμού με βάση τις επιδόσεις με την κάλυψη πρόσθετων τμημάτων του τομέα γενικής κυβέρνησης και τη συμπερίληψη πρόσθετων κατηγοριών δαπανών. Η υλοποίηση του πρώτου κρατικού προϋπολογισμού που θα καλύπτεται πλήρως από τον προϋπολογισμό με βάση τις επιδόσεις αναμένεται να πραγματοποιηθεί το 2013.

(14)

Συνολικά, το 2010, η δημοσιονομική στρατηγική του προγράμματος είναι εν πολλοίς συνεπής με τις συστάσεις του Συμβουλίου της 7ης Ιουλίου 2009 βάσει του άρθρου 104 παράγραφος 7 της ΣΕΚ. Ωστόσο, από το 2011 και μετά, λαμβάνοντας υπόψη τους κινδύνους, η δημοσιονομική στρατηγική δεν φαίνεται να ανταποκρίνεται στις συστάσεις του Συμβουλίου. Η προγραμματισμένη μέση ετήσια διαρθρωτική προσπάθεια για την περίοδο 2010-2012 ανέρχεται σε 1½% του ΑΕΠ, είναι δηλαδή ελαφρώς υψηλότερη από αυτήν που προτείνεται στη σύσταση του Συμβουλίου βάσει της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος. Ωστόσο, η δημοσιονομική εξυγίανση σε σημαντικό βαθμό μετατίθεται για το τέλος του προγράμματος, οι στόχοι σχετικά με το έλλειμμα στηρίζονται σε ευνοϊκές παραδοχές σχετικά με την ανάπτυξη και η προβλεπόμενη εξοικονόμηση δαπανών δεν στηρίζεται από επαρκώς συγκεκριμένα μέτρα. Λαμβάνοντας υπόψη τις υγιείς οικονομικές επιδόσεις της Πολωνίας κατά τη διάρκεια της κρίσης, τις προβλέψεις των αρχών για ανάκαμψη από το 2010 και μετά, το μεγάλο διαρθρωτικό δημόσιο έλλειμμα και τους στόχους των αρχών για διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος έως το 2012, ενδείκνυται η επίσπευση της εφαρμογής της στρατηγικής δημοσιονομικής εξυγίανσης στις αρχές της περιόδου. Το 2010 θα πρέπει να εκτελεστεί χωρίς παρεκκλίσεις ο προϋπολογισμός, όπου είναι δυνατόν να υστερήσει η εκτέλεση των σχεδίων των τρεχουσών πρωτογενών δαπανών, και τα απροσδόκητα έσοδα να διατεθούν στη μείωση του ελλείμματος. Οι στόχοι για το κρατικό έλλειμμα την περίοδο 2011-2012 θα πρέπει να υποστηρίζονται από σημαντικά πρόσθετα μέτρα, τα οποία θα πρέπει να διασφαλίζουν επίσης ένα επαρκές περιθώριο σε περίπτωση που δεν υλοποιηθούν οι βασικές μακροοικονομικές παραδοχές του προγράμματος.

(15)

Όσον αφορά τις απαιτήσεις περί πληροφοριακών στοιχείων που περιλαμβάνονται στον κώδικα δεοντολογίας για τα προγράμματα σταθερότητας και σύγκλισης, το πρόγραμμα παρέχει όλα τα υποχρεωτικά και τα περισσότερα προαιρετικά στοιχεία (7). Στις συστάσεις που διατύπωσε βάσει του άρθρου 104 παράγραφος 7 της ΣΕΚ της 7ης Ιουλίου 2009, το Συμβούλιο κάλεσε επίσης την Πολωνία να υποβάλει αναφορά σχετικά με την συντελεσθείσα πρόοδο στην εφαρμογή των συστάσεων του Συμβουλίου σε χωριστό κεφάλαιο των επικαιροποιημένων προγραμμάτων σύγκλισης. Η Πολωνία συμμορφώθηκε εν μέρει με τη σύσταση αυτή. Συγκεκριμένα, δεν έχουν προσδιοριστεί επαρκώς με κάθε λεπτομέρεια τα μέτρα που είναι απαραίτητα για τη μείωση του ελλείμματος κάτω από την τιμή αναφοράς μέχρι το 2012, και οι μεταρρυθμίσεις για τη συγκράτηση των τρεχουσών πρωτογενών δαπανών κατά τα επόμενα έτη.

i)

να εφαρμόσει αυστηρά τον προϋπολογισμό του 2010, εκτελώντας με υστέρηση, όπου αυτό είναι δυνατόν, τα τρέχοντα σχέδια όσον αφορά τις πρωτογενείς δαπάνες και διαθέτοντας τυχόν απροσδόκητα έσοδα για τη μείωση του ελλείμματος

ii)

να ενισχύσει τη σχεδιαζόμενη δημοσιονομική προσαρμογή για το 2011, προκειμένου να επιτευχθεί η συνιστώμενη μέση ετήσια δημοσιονομική εξυγίανση σε ποσοστό 1,25 % του ΑΕΠ, σύμφωνα με το άρθ. 104, παρ. 7 της Σύστασης, και να είναι έτοιμη να εγκρίνει πρόσθετα μέτρα εξυγίανσης το 2011 και το 2012 σε περίπτωση που υλοποιηθούν οι κίνδυνοι που συνδέονται με το γεγονός ότι οι παραδοχές του προγράμματος είναι πιο ευνοϊκές από τις παραδοχές που στηρίζει η σύσταση του Συμβουλίου κατ’ εφαρμογή του άρθρου 104 παράγραφος 7 της ΣΕΚ

iii)

να προχωρήσει στην ενίσχυση του δημοσιονομικού πλαισίου, μεταξύ άλλων μέσω της εισαγωγής κανόνα για τις δαπάνες ο οποίος να καλύπτει μεγαλύτερο μέρος των πρωτογενών δαπανών γενικής κυβέρνησης από εκείνον του «έκτακτου» κανόνα που υποβλήθηκε με το Πρόγραμμα σύγκλισης, με κατάλληλους μηχανισμούς παρακολούθησης και επιβολής αυτού του κανόνα. Αυτό θα απαιτήσει μείωση του μεριδίου των υποχρεωτικών δαπανών στο σύνολο των δαπανών.