7.7.2009   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 176/7

(1)

Την 1η Ιουνίου 2006, οι πολωνικές αρχές κοινοποίησαν ενίσχυση αναδιάρθρωσης υπέρ της Odlewnia Żeliwa «Śrem» (εφεξής «Odlewnia Śrem») κυρίως με τη μορφή διευθετήσεων για την πληρωμή με δόσεις οφειλών έναντι δημόσιων οργανισμών. Διαπιστώθηκε ότι ορισμένα μέτρα ενισχύσεων χορηγήθηκαν μετά την προσχώρηση χωρίς την έγκριση της Επιτροπής. Έτσι κρίθηκαν ως παράνομη ενίσχυση.

(2)

Με επιστολή της 6ης Δεκεμβρίου 2006, η Επιτροπή ενημέρωσε την Πολωνία ότι αποφάσισε να κινήσει τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 88 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ σε σχέση με τα μέτρα αυτά.

(3)

Η απόφαση της Επιτροπής για την κίνηση της διαδικασίας βάσει του άρθρου 88 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Επιτροπή κάλεσε τα ενδιαφερόμενα μέρη να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους σχετικά με την προτεινόμενη ενίσχυση.

(4)

Στις 31 Ιανουαρίου 2007 οι πολωνικές αρχές υπέβαλαν τις παρατηρήσεις τους σχετικά με την κίνηση της διαδικασίας έρευνας. Δεν υποβλήθηκαν παρατηρήσεις από τρίτα μέρη.

(5)

Στις 15 Απριλίου 2008, η Επιτροπή υπέβαλε αίτηση για συμπληρωματικές πληροφορίες στις πολωνικές αρχές.

(6)

Στις 30 Απριλίου 2008, οι πολωνικές αρχές απάντησαν στην Επιτροπή, ενημερώνοντάς την ότι ανακάλεσαν τα προβλεπόμενα μέτρα. Ωστόσο, η Επιτροπή δεν θεώρησε ότι επρόκειτο για ανάκληση της κοινοποίησης κατά την έννοια του άρθρου 8 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 659/99 του Συμβουλίου (1), διότι η αναβολή πληρωμής του χρέους αποτέλεσε σαφές πλεονέκτημα για τη δικαιούχο επιχείρηση σε σχέση με άλλες επιχειρήσεις που είχαν εξοφλήσει εμπρόθεσμα τις οφειλές τους έναντι δημόσιων οργανισμών.

(7)

Η Odlewnia Śrem ξεκίνησε την παραγωγή το 1968. Παράγει κυρίως χυτοσίδηρο για τη ναυπηγική βιομηχανία. Η ιδιωτικοποίηση της επιχείρησης άρχισε το 1999, όταν το Δημόσιο Ταμείο πώλησε το 85 % των μετοχών της στην CENTROZAP (44,9 %), στη BANK PEKAO (25,1 %) και σε μέλη του προσωπικού (15 %). Ένας από τους λόγους για τους οποίους η κατάσταση της δικαιούχου επιδεινώθηκε ήταν η δύσκολη οικονομική κατάσταση της βασικής δικαιούχου, της CENTROZAP, η οποία κάποτε κατείχε το 71,4 % των μεριδίων της Odlewnia Śrem. Σήμερα η Odlewnia Śrem ανήκει στην PIOMA-ODLEWNIA, η οποία κατέχει το 85,1 % των μετοχών. Σύμφωνα με τις πολωνικές αρχές, η Odlewnia Śrem κατέχει το 6-8 % της πολωνικής αγοράς χυτοσιδήρου. Είναι εγκατεστημένη σε περιφέρεια επιλέξιμη για περιφερειακή ενίσχυση βάσει του άρθρου 87 παράγραφος 3 στοιχείο α) της συνθήκης ΕΚ.

(8)

Η διαδικασία αναδιάρθρωσης της Odlewnia Śrem άρχισε το 2003. Το 2004, καταρτίστηκε το πρώτο πρόγραμμα αναδιάρθρωσης και εγκρίθηκε από τον πρόεδρο του Οργανισμού Βιομηχανικής Ανάπτυξης (ARP).

(9)

Σύμφωνα με τις πολωνικές αρχές, η επιχείρηση ήθελε να επωφεληθεί από τις δυνατότητες που προσέφεραν οι τροποποιήσεις του νόμου της 30ής Οκτωβρίου 2002 για τις κρατικές ενισχύσεις υπέρ των επιχειρήσεων που έχουν εξέχουσα σημασία για την αγορά εργασίας. Ο νόμος αυτός επεκτείνει τις δυνατότητες διαγραφής οφειλών έναντι δημοσίων οργανισμών (κεφάλαιο 5α), αλλά επιβάλλει επιπρόσθετες υποχρεώσεις στην επιχείρηση, όπως την υπογραφή συμφωνίας συμβιβασμού και τη μεταβίβαση μέρους στοιχείων του ενεργητικού της σε ανεξάρτητο φορέα. Ο φορέας έπρεπε να είναι επιχείρηση η οποία να ανήκει εξ ολοκλήρου στον ARP ή στο Δημόσιο Ταμείο. Τα έσοδα από την πώληση των στοιχείων ενεργητικού από τον φορέα έπρεπε να καλύψουν τουλάχιστον μέρος των οφειλών της υπό αναδιάρθρωση επιχείρησης έναντι δημοσίων οργανισμών, ενώ οι υπόλοιπες οφειλές έπρεπε να διαγραφούν μετά την ολοκλήρωση της αναδιάρθρωσης. Η προθεσμία για την ολοκλήρωση της διαδικασίας αναδιάρθρωσης βάσει του κεφαλαίου 5α του νόμου της 19ης Μαρτίου 2006 έληξε στις 19 Μαρτίου 2006, χωρίς ο φορέας να έχει πραγματοποιήσει την πώληση των περιουσιακών στοιχείων. Παρ’ όλα αυτά, στις 27 Ιουνίου 2006, ο πρόεδρος του ARP αποφάσισε να περατώσει τη διαδικασία αναδιάρθρωσης της επιχείρησης, δεδομένου ότι η Odlewnia Śrem είχε ανακτήσει τη βιωσιμότητά της και το μόνο που απέμενε πλέον για την οριστική ολοκλήρωση της αναδιάρθρωσης ήταν η συγκατάθεση της Επιτροπής για τη διευθέτηση που δίνει τη δυνατότητα στην επιχείρηση να πληρώσει με δόσεις τις οφειλές της έναντι δημοσίων οργανισμών. Λόγω της μη ικανοποιητικής περάτωσης της διαδικασίας που κινήθηκε βάσει του κεφαλαίου 5α, η επιχείρηση ζήτησε από πέντε πιστωτές του δημόσιου τομέα να δεχθούν να παρατείνουν τις προθεσμίες πληρωμής των οφειλών βάσει των ευρύτερα εφαρμόσιμων διατάξεων της φορολογικής νομοθεσίας, η οποία είναι λιγότερο ευνοϊκή για αυτούς από τις διατάξεις που προβλέπονται στο κεφάλαιο 5α.

(10)

Σύμφωνα με τις πολωνικές αρχές, οι δαπάνες αναδιάρθρωσης ανέρχονται σε 43,6 εκατ. ζλότυ. Η οικονομική αναδιάρθρωση αντιπροσωπεύει περίπου το 75 % των συνολικών δαπανών, ενώ οι υπόλοιπες δαπάνες αφορούν κυρίως τον εκσυγχρονισμό της υποδομής της επιχείρησης.

(11)

Το σχέδιο αναδιάρθρωσης εστιάζεται, πρώτον, στον εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων παραγωγής και στις επενδύσεις για τη βελτίωση της ποιότητας της διαχείρισης της επιχείρησης (κυρίως με την καθιέρωση που προγράμματος πληροφορικής SAP R/3 ως βασικού εργαλείου πληροφορικής της Odlewnia Śrem).

(12)

Δεύτερον, ένα μεγάλο μέρος της αναδιάρθρωσης συνίσταται σε οικονομική αναδιάρθρωση, δηλαδή κυρίως σε διευθετήσεις για πληρωμή με δόσεις και διαγραφές οφειλών έναντι δημόσιων οργανισμών. Επίσης, η συμφωνία συμβιβασμού που υπογράφηκε στις 17 Μαΐου 2005 με πιστωτές προβλέπει τη μερική διαγραφή οφειλών έναντι πιστωτών του ιδιωτικού τομέα, η οποία ανέρχεται σε 1,4 εκατ. ζλότυ.

(13)

Τρίτον, το 2005, η επιχείρηση μείωσε τον αριθμό των υπαλλήλων της σε 1 457 από 1 776 το 2002 και δεν προβλέπει άλλα μέτρα αναδιάρθρωσης στον τομέα της απασχόλησης. Ωστόσο, οι πολωνικές αρχές υποστήριξαν ότι η προσωρινή αναστολή της εφαρμογής της εταιρικής συλλογικής σύμβασης εργασίας συνεπάγεται μείωση του εργατικού κόστους, δεδομένου ότι η επιχείρηση απαλλάχθηκε προσωρινά από την καταβολή εισφορών στο ταμείο κοινωνικών παροχών.

(14)

Η αναδιάρθρωση των στοιχείων ενεργητικού στηρίχθηκε στη μίσθωση στοιχείων ενεργητικού που δεν συνδέονται με την παραγωγή, όπως ένα ξενοδοχείο (Ośrodek Wypoczynkowy στο Ostrowieczno) και άλλων εγκαταστάσεων συνολικής αξίας 0,4 εκατ. ζλότυ. Επίσης, έχει ήδη προγραμματιστεί η πώληση και άλλων στοιχείων ενεργητικού αξίας περίπου 2,6 εκατ. ζλότυ, αλλά δεν έχει ακόμη πραγματοποιηθεί.

(15)

Η Επιτροπή, πριν κινήσει τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 88 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ, ενημερώθηκε ότι η επιχείρηση αναζητούσε νέο επενδυτή από το 2003 και ότι οι πολωνικές αρχές είχαν τονίσει τη σημασία που θα είχε αυτή η ιδιωτικοποίηση για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα της επιχείρησης. Η Πολωνία ενημέρωσε την Επιτροπή ότι ο στόχος αυτός έχει επιτευχθεί, δεδομένου ότι το 85,1 % των μεριδίων της Odlewnia Śrem έχει πωληθεί στην ιδιωτική επιχείρηση Pioma-Odlewnia.

(16)

Η Odlewnia Śrem μείωσε την ικανότητα παραγωγής της από 57 000 σε 55 000 τόνους χυτοσίδηρου ετησίως και δεν προβλέπει άλλη μείωση, ισχυριζόμενη ότι αυτό μπορεί να αποτελέσει κίνδυνο για τη βιωσιμότητά της. Η Πολωνία πρότεινε δύο εναλλακτικά αντισταθμιστικά μέτρα. Πρώτον, η επιχείρηση μείωσε την παραγωγή της σε χυτοσίδηρο για βιομηχανικά εξαρτήματα κατά 50 % (δηλαδή, από περίπου 11 000 τόνους σε 5 500 τόνους). Δεύτερον, η Πολωνία δήλωσε ότι η επιχείρηση θα σταματήσει να παράγει χυτοσίδηρο για σταθμούς αιολικής ενέργειας.

(17)

Η Επιτροπή αποφάσισε να κινήσει την επίσημη διαδικασία έρευνας διότι αμφέβαλε για το κατά πόσον οι ενισχύσεις αναδιάρθρωσης είναι συμβιβάσιμες με την κοινή αγορά. Οι αμφιβολίες βασίζονται σε τέσσερεις παράγοντες.

(18)

Πρώτον, η Επιτροπή εξέφρασε αμφιβολίες για το κατά πόσον η Odlewnia Śrem μπορεί να θεωρηθεί ως «προβληματική επιχείρηση» κατά την έννοια των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις για τη διάσωση και την αναδιάρθρωση προβληματικών επιχειρήσεων (2) (εφεξής «κατευθυντήριες γραμμές 2004») και, επομένως, για το κατά πόσον είναι επιλέξιμη για ενισχύσεις αναδιάρθρωσης, διότι, το 2005, η Odlewnia Śrem σημείωσε καθαρό κέρδος 3,9 ζλότυ.

(19)

Δεύτερον, η Επιτροπή εξέφρασε αμφιβολίες για το κατά πόσον το σχέδιο αναδιάρθρωσης είναι ικανό να αποκαταστήσει τη μακροχρόνια βιωσιμότητα της δικαιούχου επιχείρησης, δεδομένου ότι φαινόταν να εστιάζεται στην εξυπηρέτηση του χρέους και στην κάλυψη των δαπανών λειτουργίας, ενώ η επιχείρηση φαινόταν να αναζητά με κάθε μέσο ιδιώτη επενδυτή.

(20)

Τρίτον, η Επιτροπή εξέφρασε αμφιβολίες για το κατά πόσον η ενίσχυση περιοριζόταν στο ελάχιστο αναγκαίο και για το κατά πόσο η συνεισφορά της ίδιας της επιχείρησης ήταν αρκετά σημαντική και όσο το δυνατό υψηλότερη, κυρίως διότι οι πολωνικές αρχές δεν είχαν προβλέψει συγκεκριμένα σχέδια ιδιωτικοποίησης, στο πλαίσιο των οποίων η δική της συνεισφορά θα ήταν πολύ μεγαλύτερη.

(21)

Τέλος, η Επιτροπή εξέφρασε αμφιβολίες σχετικά με τα αντισταθμιστικά μέτρα, διότι η Πολωνία δεν είχε αποδείξει ότι η μείωση της παραγωγής που αναφέρεται στην αιτιολογική σκέψη 16 ήταν πράγματι αντισταθμιστικά μέτρα και όχι απλώς το αποτέλεσμα εξωτερικών παραγόντων όπως μείωση της ζήτησης ή ανικανότητα της επιχείρησης να αντιμετωπίσει τον ανταγωνισμό στις σχετικές αγορές.

(22)

Η Επιτροπή δέχθηκε παρατηρήσεις μόνο από την Πολωνία.

(23)

Οι πολωνικές αρχές ενημέρωσαν την Επιτροπή για ορισμένες τροποποιήσεις σχετικά με τις ενισχύσεις που χορηγήθηκαν μετά την προσχώρηση, οι οποίες πρέπει τώρα να ανέρχονται σε 24,2 εκατ. ζλότυ. Ο πίνακας που ακολουθεί συνοψίζει τις κρατικές ενισχύσεις αναδιάρθρωσης που έχουν ήδη χορηγηθεί ή προβλέπονται να χορηγηθούν στην Odlewnia Śrem, με βάση τις πληροφορίες που κοινοποίησαν οι πολωνικές αρχές στις παρατηρήσεις τους σχετικά με την κίνηση της διαδικασίας έρευνας.

(24)

Η συνολική ονομαστική αξία της κρατικής ενίσχυσης ανέρχεται σε 43,6 εκατ. ζλότυ. Τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν κρατική εγγύηση, ένα δάνειο που χορηγήθηκε με ευνοϊκούς όρους, άμεσες επιχορηγήσεις και αναβολές πληρωμών, καθώς και διαγραφές οφειλών έναντι δημοσίων οργανισμών. Λεπτομερής περιγραφή των μέτρων κρατικής ενίσχυσης περιλαμβάνεται στον πίνακα που ακολουθεί (στοιχεία ενίσχυσης σύμφωνα με τις πληροφορίες των πολωνικών αρχών).

(25)

Πρώτον, όσον αφορά τη βιωσιμότητα της επιχείρησης, οι πολωνικές αρχές ισχυρίστηκαν ότι η αναδιάρθρωση αποδείχθηκε επιτυχής, δεδομένου ότι η Odlewnia Śrem κατάφερε να βρει ιδιώτη επενδυτή στρατηγικής εμβέλειας, ο οποίος μπορεί να της παράσχει τα απαιτούμενα κεφάλαια και να της δώσει τη δυνατότητα να αποκαταστήσει την αξιοπιστία της στην αγορά.

(26)

Η Πολωνία τόνισε επίσης ότι η επιχείρηση έχει διαφοροποιήσει την παραγωγή της και έχει εστιαστεί στην παραγωγή πιο εξελιγμένων προϊόντων μεγαλύτερης προστιθέμενης αξίας. Η στροφή στην παραγωγή προϊόντων χυτοσιδήρου βάρους άνω των 300 kg αποδείχθηκε εύστοχη, δεδομένου ότι αρκετοί ανταγωνιστές σταμάτησαν την παραγωγή αυτού του τμήματος της αγοράς, πράγμα που έδωσε τη δυνατότητα στην Odlewnia Śrem να δραστηριοποιηθεί στον τομέα αυτό.

(27)

Οι πολωνικές αρχές επιβεβαίωσαν ότι η επιχείρηση δεν είχε πλέον προβλήματα ρευστότητας και ότι ήταν σε θέση να εξοφλεί όλες τις τρέχουσες επιχειρηματικές της υποχρεώσεις εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών.

(28)

Δεύτερον, η πολωνική πλευρά υποστήριξε με πειστικό τρόπο ότι η Odlewnia Śrem μπορούσε να θεωρηθεί ως «προβληματική επιχείρηση» κατά την έννοια των κατευθυντήριων γραμμών του 2004 και, επομένως, ότι ήταν επιλέξιμη για ενισχύσεις αναδιάρθρωσης. Οι πολωνικές αρχές επιβεβαίωσαν ότι η περίοδος αναδιάρθρωσης άρχισε το 2003, όταν η επιχείρηση βρισκόταν σαφώς σε δύσκολη κατάσταση. Το γεγονός ότι η Odlewnia Śrem πραγματοποίησε καθαρό κέρδος 3,9 ζλότυ το 2005, πρέπει να θεωρηθεί ως δείγμα αποκατάστασης της βιωσιμότητάς της μέσω της διαδικασίας αναδιάρθρωσης.

(29)

Τρίτον, η Πολωνία παρείχε κι άλλες πληροφορίες σχετικά με τη συνεισφορά της ίδιας της επιχείρησης σε σχέση με το συνολικό κόστος της αναδιάρθρωσης.

(30)

Σύμφωνα με τις πολωνικές αρχές, η δικαιούχος προέβη σε σημαντική ίδια συνεισφορά. Ενώ οι δαπάνες της αναδιάρθρωσης ανέρχονται συνολικά σε 43,6 εκατ. ζλότυ, οι πηγές χρηματοδότησης για την αναδιάρθρωση, οι οποίες μπορούν να θεωρηθούν ως ιδία συνεισφορά, αποτιμώνται σε 23,7 εκατ. ζλότυ και συνίστανται, μεταξύ άλλων, στο κεφάλαιο που προσκόμισε ο ιδιώτης επενδυτής (16 εκατ. ζλότυ), στα έσοδα από την πώληση ή τη μίσθωση στοιχείων ενεργητικού (0,4 εκατ. ζλότυ) και στην προσωρινή αναστολή της εφαρμογής της εταιρικής συλλογικής σύμβασης εργασίας (7,3 εκατ. ζλότυ). Όσον αφορά το τελευταίο σημείο, οι πολωνικές αρχές υποστηρίζουν ότι η αναστολή συνίσταται σε μείωση του κόστους των ασφαλιστικών εισφορών, δεδομένου ότι η Odlewnia Śrem έχει λάβει προσωρινή απαλλαγή από την υποχρέωση καταβολής εισφορών στο ταμείο κοινωνικών παροχών της επιχείρησης. Το ταμείο αυτό δημιουργήθηκε από την Odlewnia Śrem και τα συνδικάτα της σε εθελοντική βάση, και δεν έχει επιβληθεί από τον νόμο. Ως εκ τούτου, δεν χρησιμοποιούνται κρατικοί πόροι. Διευκρινίστηκε ότι η απόφαση λήφθηκε σε συμφωνία με τα συνδικάτα, τα οποία δέχθηκαν να θυσιάσουν μέρος των παροχών του προσωπικού για τη στήριξη της αναδιάρθρωσης. Για τον λόγο αυτό, το μέτρο μπορεί να θεωρηθεί ως ίδια συνεισφορά.

(31)

Επιπλέον, η Πολωνία επανέλαβε την άποψή της, σύμφωνα με την οποία τα ακόλουθα στοιχεία αποτελούν επίσης ίδια συνεισφορά της επιχείρησης στις δαπάνες αναδιάρθρωσης:

(32)

Τέλος, όσον αφορά την απαίτηση περιορισμού της στρέβλωσης του ανταγωνισμού, οι πολωνικές αρχές αναφέρουν ότι η επιχείρηση μείωσε κατά 50 % την παραγωγή της σε χυτοσίδηρο που προορίζεται για βιομηχανικά εξαρτήματα (δηλαδή μείωση από περίπου 11 000 τόνους σε 5 500 τόνους). Η διακοπή παραγωγής χυτοσιδήρου που προορίζεται για σταθμούς αιολικής ενέργειας από την επιχείρηση πρέπει να θεωρηθεί ως κατάλληλο αντισταθμιστικό μέτρο.

(33)

Η Πολωνία ισχυρίζεται ότι τα τελευταία έτη αυξήθηκε η ζήτηση και για τα δύο είδη προϊόντων και ότι η τάση αυτή αναμένεται να συνεχιστεί. Η Πολωνία υπογράμμισε επίσης ότι η Odlewnia Śrem έχει την τεχνική ικανότητα να παράγει την ίδια ποσότητα προϊόντων που παρήγε πριν από την αναδιάρθρωση, αλλά ότι έχει δεσμευθεί να περιορίσει την παραγωγή βιομηχανικών εξαρτημάτων από χυτοσίδηρο και να σταματήσει τελείως την παραγωγή χυτοσιδήρου που προορίζεται για σταθμούς αιολικής ενέργειας. Έτσι, σύμφωνα με τις πολωνικές αρχές, τα μέτρα αυτά μπορούν να θεωρηθούν ως αντισταθμιστικά.

(34)

Η Επιτροπή αναγκάστηκε να ελέγξει κατά πόσο το τελικό προϊόν της Odlewnia Śrem υπάγεται στον τομέα της χαλυβουργίας δεδομένου ότι, σύμφωνα με την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τις ενισχύσεις για τη διάσωση και την αναδιάρθρωση καθώς και για το κλείσιμο του τομέα της χαλυβουργίας (3)«η Επιτροπή κρίνει ότι οι ενισχύσεις για τη διάσωση και την αναδιάρθρωση προβληματικών επιχειρήσεων στον τομέα της χαλυβουργίας όπως ορίζονται στο παράρτημα Β του πολυτομεακού πλαισίου δεν είναι συμβιβάσιμες με την κοινή αγορά».

(35)

Το παράρτημα Β του πολυτομεακού πλαισίου όσον αφορά τις περιφερειακές ενισχύσεις για επενδυτικά έργα μεγάλης κλίμακας (4) (πολυτομεακό πλαίσιο), το οποίο ήταν σε ισχύ όταν χορηγήθηκε η ενίσχυση, παραπέμπει στον κώδικα της Συνδυασμένης Ονοματολογίας (5) (ΣΟ) για τον προσδιορισμό των προϊόντων που πρέπει να θεωρούνται ως χάλυβας. Τα προϊόντα αυτά υπάγονται σε δύο κεφάλαια της ΣΟ, δηλαδή στο κεφάλαιο 72 («Χυτοσίδηρος, σίδηρος και χάλυβας») και στο κεφάλαιο 73 («Τεχνουργήματα από χυτοσίδηρο, σίδηρο ή χάλυβα».

(36)

Σύμφωνα με το παράρτημα Β του πολυτομεακού πλαισίου, τα ακόλουθα είδη από σίδηρο ή χάλυβα θεωρούνται από χάλυβα:

(37)

Σύμφωνα με τις πληροφορίες των πολωνικών αρχών, η Odlewnia Śrem δεν παράγει κανένα από τα προϊόντα αυτά. Επίσης, δεν παράγει κανένα από τα προϊόντα του κεφαλαίου 72 «Χυτοσίδηρος, σίδηρος και χάλυβας», αλλά χρησιμοποιεί ορισμένα από τα προϊόντα αυτά — για παράδειγμα, τον χυτοσίδηρο — ως υλικά για την παραγωγή των δικών της προϊόντων.

(38)

Η Odlewnia Śrem παράγει ειδικά και εξελιγμένα τελικά προϊόντα που υπάγονται στην κλάση 7325 της ΣΟ, «Άλλα τεχνουργήματα χυτά από χυτοσίδηρο, σίδηρο ή χάλυβα», και στις διακρίσεις 7325 10«Από μη ελατό χυτοσίδηρο» και 7325 99 10«Από ελατό χυτοσίδηρο».

(39)

Σύμφωνα με το παράρτημα Β του πολυτομεακού πλαισίου, αυτά τα είδη από σίδηρο και χάλυβα δεν θεωρούνται προϊόντα χάλυβα.

(40)

Συνεπώς, οι ενισχύσεις αναδιάρθρωσης προς την Odlewnia Śrem εκ πρώτης όψεως δεν απαγορεύονται και το συμβιβάσιμο της ενίσχυσης αυτής πρέπει να αξιολογηθεί από την Επιτροπή βάσει των ισχυουσών κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών του 2004.

(41)

Λόγω του ότι ορισμένα από τα σημαντικά γεγονότα στην υπό εξέταση υπόθεση έλαβαν χώρα πριν από την προσχώρηση της Πολωνίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση την 1η Μαΐου 2004, η Επιτροπή πρέπει να αποφασίσει καταρχάς εάν είναι αρμόδια να αναλάβει δράση έναντι του εν λόγω μέτρου.

(42)

Τα μέτρα ενισχύσεων που τέθηκαν σε εφαρμογή πριν από την προσχώρηση και δεν ισχύουν πλέον μετά από την προσχώρηση, δεν μπορούν να εξεταστούν από τη Επιτροπή ούτε βάσει της λεγόμενης «διαδικασίας προσωρινού μηχανισμού» που προβλέπεται στο παράρτημα IV σημείο 3 της συνθήκης προσχώρησης ούτε βάσει των διαδικασιών που προβλέπονται στο άρθρο 88 της συνθήκης ΕΚ. Ούτε η συνθήκη προσχώρησης ούτε η συνθήκη ΕΚ εξουσιοδοτεί την Επιτροπή ή της επιτρέπει να προβαίνει στην αναθεώρηση τέτοιων μέτρων.

(43)

Ωστόσο, τα μέτρα που τέθηκαν σε ισχύ μετά από την προσχώρηση συνιστούν νέα ενίσχυση και εμπίπτουν στο πεδίο των αρμοδιοτήτων της Επιτροπής βάσει της διαδικασίας που προβλέπεται στο άρθρο 88 της συνθήκης ΕΚ. Για να εκτιμηθεί η χρονική στιγμή κατά την οποία ένα συγκεκριμένο μέτρο τέθηκε σε ισχύ, πρέπει να χρησιμοποιείται ως κριτήριο η νομικά δεσμευτική πράξη με την οποία η αρμόδια εθνική αρχή αποφάσισε να χορηγήσει την ενίσχυση (6).

(44)

Τα μεμονωμένα μέτρα δεν θεωρούνται εφαρμοστέα μετά την προσχώρηση εάν η ακριβής οικονομική δέσμευση του κράτους είναι γνωστή κατά την ημερομηνία χορήγησης της ενίσχυσης.

(45)

Βάσει των πληροφοριών που υπέβαλαν οι πολωνικές αρχές, η Επιτροπή μπόρεσε να εντοπίσει τα μέτρα τα οποία χορηγήθηκαν προ της προσχώρησης και δεν εφαρμόζονται στη συνέχεια. Τα μέτρα αυτά αναφέρονται στο πρώτο μέρος του πίνακα 1 και ανέρχονται σε 19,4 εκατ. ζλότυ. Διαπιστώθηκε ότι τα υπόλοιπα μέτρα ενίσχυσης δεν χορηγήθηκαν πριν από την προσχώρηση. Για τον λόγο αυτό, μέτρα αξίας 24,2 εκατ. ζλότυ θεωρήθηκε ότι χορηγήθηκαν μετά την προσχώρηση όπως εξηγείται στην αιτιολογική σκέψη 23 ανωτέρω.

(46)

Σύμφωνα με το άρθρο 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ, οι ενισχύσεις που χορηγούνται υπό οποιαδήποτε μορφή από τα κράτη μέλη ή με κρατικούς πόρους και που νοθεύουν ή απειλούν να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό διά της ευνοϊκής μεταχειρίσεως ορισμένων επιχειρήσεων ή ορισμένων κλάδων παραγωγής είναι ασυμβίβαστες με την κοινή αγορά.

(47)

Τα κοινοποιηθέντα μέτρα, δηλαδή οι εγγυήσεις, τα δάνεια, οι επιχορηγήσεις, οι διαγραφές, οι αναβολές πληρωμής, καθώς και οι διευθετήσεις για την πληρωμή με δόσεις οφειλών έναντι δημόσιων οργανισμών, συνεπάγονται τη χρησιμοποίηση κρατικών πόρων. Επιπλέον, τα μέτρα αυτά παρέχουν πλεονέκτημα στην επιχείρηση μειώνοντας τις δαπάνες της. Ως προβληματική επιχείρηση, η Odlewnia Śrem δεν θα είχε λάβει τέτοια χρηματοδότηση με ανάλογους όρους από την αγορά. Επομένως, το πλεονέκτημα αυτό νοθεύει τον ανταγωνισμό.

(48)

Το Δημόσιο Ταμείο ήταν έτοιμο να παραιτηθεί από την είσπραξη οφειλόμενων φορολογικών εσόδων και περιβαλλοντικών τελών και, χορηγώντας επιδοτήσεις και εγγυήσεις, να παράσχει πλεονέκτημα στην επιχείρηση εις βάρος των ανταγωνιστών της. Οι πολωνικές αρχές δεν υπέβαλαν κανένα στοιχείο που να αποδεικνύει ότι έδρασαν ως πιστωτές σε συνθήκες οικονομίας της αγοράς και αναγνώρισαν την ύπαρξη κρατικής ενίσχυσης κατά την κοινοποίηση της εν λόγω ενίσχυσης.

(49)

Η δικαιούχος επιχείρηση δραστηριοποιείται στην αγορά χυτοσιδήρου και εξάγει τα προϊόντα της σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ. Επομένως πληρούται το κριτήριο του επηρεασμού του ενδοκοινοτικού εμπορίου.

(50)

Κατά συνέπεια, τα μέτρα που δεν χορηγήθηκαν πριν από την προσχώρηση και που συνιστούν νέα ενίσχυση θεωρήθηκαν επίσης κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ. Οι πολωνικές αρχές δεν αμφισβητούν το συμπέρασμα αυτό.

(51)

Στην παρούσα υπόθεση δεν ισχύουν οι εξαιρέσεις που προβλέπονται στο άρθρο 87 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ. Όσον αφορά τις εξαιρέσεις που προβλέπονται στο άρθρο 87 παράγραφος 3 της συνθήκης ΕΚ, δεδομένου ότι κύριος στόχος της ενίσχυσης είναι η αποκατάσταση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας της επιχείρησης, είναι δυνατόν να εφαρμοστεί μόνον η εξαίρεση που αναφέρεται στο άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συνθήκης ΕΚ, στην οποία επιτρέπεται η χορήγηση κρατικής ενίσχυσης για τη διευκόλυνση της ανάπτυξης ορισμένων οικονομικών δραστηριοτήτων εφόσον δεν αλλοιώνουν τους όρους των συναλλαγών κατά τρόπο που θα αντέκειτο προς το κοινό συμφέρον.

(52)

Η Επιτροπή αποτίμησε τα μέτρα που συνιστούν νέα ενίσχυση καθώς και το πλήρες σχέδιο αναδιάρθρωσης σύμφωνα με τις εφαρμοστέες κατευθυντήριες γραμμές για τη διάσωση και αναδιάρθρωση. Οι ισχύουσες κοινοτικές κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις διάσωσης και αναδιάρθρωσης προβληματικών επιχειρήσεων (εφεξής «κατευθυντήριες γραμμές του 2004») τέθηκαν σε ισχύ στις 10 Οκτωβρίου 2004.

(53)

Όπως αναφέρεται ήδη στην απόφαση της Επιτροπής για την κίνηση της επίσημης διαδικασίας έρευνας, για να εκτιμηθεί το συμβιβάσιμο της νέας ενίσχυσης αναδιάρθρωσης, πρέπει να εξεταστεί η αναδιάρθρωση στο σύνολό της. Όλα τα μέτρα ενίσχυσης, και όχι μόνον η νέα ενίσχυση, πρέπει να ληφθούν υπόψη προκειμένου να προσδιοριστεί, πρώτον, εάν η εφαρμογή του σχεδίου θα έχει ως αποτέλεσμα την αποκατάσταση της βιωσιμότητας της επιχείρησης, δεύτερον, εάν η ενίσχυση περιορίζεται στο ελάχιστο απαραίτητο και, τρίτον, να καθοριστούν τα κατάλληλα αντισταθμιστικά μέτρα.

(54)

Δεδομένου ότι η Odlewnia Śrem σημείωσε καθαρό κέρδος 3,9 εκατ. ζλότυ το 2005, η Επιτροπή εξέφρασε αμφιβολίες για το κατά πόσο μπορούσε να θεωρηθεί ως «προβληματική επιχείρηση» κατά την έννοια των κατευθυντήριων γραμμών του 2004, και έτσι να είναι επιλέξιμη για ενίσχυση αναδιάρθρωσης. Οι αμφιβολίες αυτές προκύπτουν κυρίως λόγω της έλλειψης πληροφοριών σχετικά με την αρχή της περιόδου αναδιάρθρωσης. Αυτό σημαίνει ότι η Επιτροπή δεν ήταν σε θέση να προσδιορίσει σε ποια ακριβώς περίοδο έπρεπε να γίνει η εκτίμηση της επιλεξιμότητας. Οι πολωνικές αρχές διευκρίνισαν ότι η περίοδος αναδιάρθρωσης άρχισε το 2003 και ότι, ως εκ τούτου, το καθαρό κέρδος της Odlewnia Śrem το 2005 πρέπει να θεωρηθεί ως δείγμα αποκατάστασης της βιωσιμότητάς της κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αναδιάρθρωσης.

(55)

Η Επιτροπή διαβεβαιώθηκε ότι στην αρχή της περιόδου αναδιάρθρωσης, το 2003, η επιχείρηση ήταν προβληματική κατά την έννοια των σημείων 9 κ. ε. των κατευθυντήριων γραμμών του 2004 και ότι, ως εκ τούτου, είναι επιλέξιμη για ενίσχυση αναδιάρθρωσης.

(56)

Στις κατευθυντήριες γραμμές του 2004 αναφέρεται ότι «το σχέδιο αναδιάρθρωσης, η διάρκεια του οποίου πρέπει να είναι όσο το δυνατόν βραχύτερη, πρέπει να επιτρέπει την αποκατάσταση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας της επιχείρησης σε εύλογο χρονικό διάστημα και να βασίζεται σε ρεαλιστικές υποθέσεις όσον αφορά τις μελλοντικές συνθήκες λειτουργίας. … Η βελτίωση της βιωσιμότητας πρέπει να προκύπτει κατά κύριο λόγο από τη λήψη εσωτερικών μέτρων …».

(57)

Το πρώτο βασικό πρόβλημα της Odlewnia Śrem ήταν το υψηλό επίπεδο του χρέους της. Η Επιτροπή θεωρεί ότι η οικονομική ανασυγκρότηση της επιχείρησης έχει ολοκληρωθεί.

(58)

Η επιχείρηση δεν αντιμετωπίζει πλέον προβλήματα ρευστότητας και όλες οι τρέχουσες επιχειρηματικές υποχρεώσεις της εξοφλούνται εγκαίρως.

(59)

Στην απόφασή της για την κίνηση της διαδικασίας έρευνας, η Επιτροπή εξέφρασε αμφιβολίες για το κατά πόσον η αναδιάρθρωση ήταν κατά κύριο λόγο οικονομικής φύσεως και κατά πόσον τα στοιχεία της βιομηχανικής αναδιάρθρωσης ήταν επαρκή. Οι πολωνικές αρχές, στις παρατηρήσεις τους μετά την απόφαση για την κίνηση της διαδικασίας έρευνας, υπέβαλαν επαρκή στοιχεία που αποδεικνύουν ότι ο εκσυγχρονισμός του εξοπλισμού και ο αναπροσανατολισμός της παραγωγής λήφθηκαν επαρκώς υπόψη.

(60)

Η Επιτροπή, στην απόφασή της για την κίνηση της διαδικασίας έρευνας, εξέφρασε αμφιβολίες σχετικά με τις προοπτικές εξεύρεσης ιδιώτη επενδυτή. Ωστόσο, η επιχείρηση κατάφερε να πείσει μια ιδιωτική επιχείρηση να επενδύσει σ’ αυτήν, βελτιώνοντας έτσι την αξιοπιστία της στην αγορά.

(61)

Τα περισσότερα κριτήρια οικονομικής ανάλυσης δείχνουν ότι μετά την αναδιάρθρωση η επιχείρηση βρίσκεται σε καλύτερη κατάσταση, διότι βελτιώθηκε η ρευστότητά της, η φερεγγυότητά της και η κερδοφορία της.

(62)

Βάσει των ανωτέρω στοιχείων, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι αίρονται οι αμφιβολίες της για το κατά πόσον το σχέδιο θα οδηγήσει στην αποκατάσταση της βιωσιμότητας της επιχείρησης.

(63)

Η Επιτροπή εξέφρασε αμφιβολίες για το κατά πόσο η κοινοποιηθείσα ενίσχυση αναδιάρθρωσης δεν προκαλεί αδικαιολόγητες στρεβλώσεις στον ανταγωνισμό. Οι πολωνικές αρχές έπρεπε να αποδείξουν ότι η μείωση κατά 50 % της παραγωγής χυτοσιδήρου της επιχείρησης που προορίζεται για βιομηχανικά εξαρτήματα και η παύση της παραγωγής χυτοσιδήρου που προορίζεται για σταθμούς αιολικής ενέργειας ήταν πραγματικά αντισταθμιστικά μέτρα και όχι απλώς το αποτέλεσμα εξωτερικών παραγόντων όπως μείωση της ζήτησης ή η ανικανότητα της επιχείρησης να αντιμετωπίσει τον ανταγωνισμό στην αγορά, και ως εκ τούτου δεν ήταν απαραίτητα για την αποκατάσταση της βιωσιμότητας.

(64)

Οι πολωνικές αρχές απέδειξαν ότι και οι δύο κατηγορίες προϊόντων παρουσίαζαν προοπτικές κέρδους. Οι πολωνικές αρχές απέδειξαν ότι Odlewnia Śrem έχει την τεχνική ικανότητα να παράγει την ίδια ποσότητα προϊόντων που παρήγε πριν από την αναδιάρθρωση. Οι πολωνικές αρχές δεσμεύονται να περιορίσουν την παραγωγή βιομηχανικών εξαρτημάτων από χυτοσίδηρο της Odlewnia Śrem στο 50 % της αρχικής παραγωγής της και να σταματήσουν τελείως την παραγωγή χυτοσιδήρου που προορίζεται για σταθμούς αιολικής ενέργειας. Έτσι, η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι τα μέτρα αυτά μπορούν να θεωρηθούν αντισταθμιστικά, και όχι απλώς ενέργειες αναγκαίες για την αποκατάσταση της βιωσιμότητας της επιχείρησης.

(65)

Οι πολωνικές αρχές υπέβαλαν πολλές λεπτομερείς πληροφορίες για τα ποσά που θεωρούνται ως ίδιες συνεισφορές της δικαιούχου επιχείρησης στις δαπάνες αναδιάρθρωσης.

(66)

Η Επιτροπή δεν υποχρεούται να λάβει θέση ως προς το κατά πόσον τα στοιχεία που αναφέρονται στην αιτιολογική σκέψη (31) μπορούν να θεωρηθούν ως ίδια συνεισφορά στην αναδιάρθρωση, αλλά θεωρεί ότι οι πόροι που αναφέρονται στην αιτιολογική σκέψη (30) μπορούν να θεωρηθούν ως ίδια συνεισφορά.

(67)

Εν κατακλείδι, όσον αφορά τους πόρους χρηματοδότησης της αναδιάρθρωσης, 23,7 εκατ. ζλότυ μπορούν να θεωρηθούν ως συνεισφορά στην αναδιάρθρωση από τους ίδιους πόρους της δικαιούχου επιχείρησης ή από εξωτερικούς πόρους οι οποίοι δεν συνιστούν κρατική ενίσχυση. Οι συνολικές δαπάνες της αναδιάρθρωσης, συμπεριλαμβανομένων των δαπανών πριν από την προσχώρηση, ανέρχονται σε 43,6 εκατ. ζλότυ. Η ίδια συνεισφορά της Odlewnia Śrem στις συνολικές δαπάνες της αναδιάρθρωσης ανέρχεται ως εκ τούτου σε 54 %.

(68)

Οι κατευθυντήριες γραμμές προσδιορίζουν την ελάχιστη ίδια εισφορά στο κόστος αναδιάρθρωσης σε 50 %. Η Επιτροπή θεωρεί, ως εκ τούτου, ότι το ύψος της ίδιας συνεισφοράς είναι σημαντικό και, βάσει των πληροφοριών που υποβλήθηκαν, ότι η ενίσχυση περιορίζεται στο ελάχιστο απαραίτητο.

(69)

Επίσης, η δικαιούχος της ενίσχυσης έχει την έδρα της στη Stalowa Wola, η οποία βρίσκεται σε περιφέρεια επιλέξιμη για κρατική ενίσχυση βάσει του άρθρου 87 παράγραφος 3 στοιχείο α) της συνθήκης ΕΚ. Αυτό μπορεί σαφώς να θεωρηθεί ως συμπληρωματικό στοιχείο υπέρ του συμβιβάσιμου της ενίσχυσης (βλέπε σημείο 56 των κατευθυντήριων γραμμών).

(70)

Η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι η Πολωνία χορήγησε παρανόμως την υπόψη ενίσχυση κατά παράβαση του άρθρου 88 παράγραφος 3 της συνθήκης ΕΚ. Ωστόσο, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η κρατική ενίσχυση είναι συμβιβάσιμη με την κοινή αγορά,