22.2.2008   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 49/1

(1)

Στις 12 Φεβρουαρίου 2008 το Συμβούλιο εξέτασε το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σταθερότητας του Λουξεμβούργου, που καλύπτει την περίοδο 2007-2010.

(2)

Μετά την οικονομική επιβράδυνση που παρατηρήθηκε την περίοδο 2001-2003, το Λουξεμβούργο διέρχεται μια νέα περίοδο έντονης ανάπτυξης. Κατά μέσο όρο, το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 5,25 % και η εγχώρια απασχόληση κατά περισσότερο από 3 % ετησίως την περίοδο 2004-2007. Στο πλαίσιο αυτό, το Λουξεμβούργο κατόρθωσε να επιτύχει και πάλι πλεόνασμα στα δημόσια οικονομικά του. Η ανάπτυξη προβλέπεται ότι θα παραμείνει εύρωστη κατά την περίοδο αναφοράς παρά την αναμενόμενη ελαφρά επιβράδυνση τα επόμενα έτη. Ωστόσο, μολονότι η κατάσταση της οικονομίας και ιδίως των δημόσιων οικονομικών είναι καλή επί του παρόντος, το πρόβλημα της δημογραφικής γήρανσης θα είναι ιδιαίτερα σοβαρό για το Λουξεμβούργο με αποτέλεσμα η μακροπρόθεσμη διατηρησιμότητα να αποτελεί μεγάλη πρόκληση.

(3)

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει δύο διαφορετικά σενάρια για τις μακροοικονομικές και τις δημοσιονομικές προβλέψεις: ένα κεντρικό σενάριο και μια παραλλαγή αυτού. Το κεντρικό σενάριο αποτελεί το σενάριο αναφοράς του προγράμματος όσον αφορά τις δημοσιονομικές προβλέψεις. Με βάση τις σήμερα διαθέσιμες πληροφορίες (2) το σενάριο στηρίζεται σε ευλογοφανείς αναπτυξιακές παραδοχές. Προβλέπει ότι η ανάπτυξη του πραγματικού ΑΕΠ θα μειωθεί από 6 % το 2007 σε 4,5 % κατά μέσο όρο την περίοδο 2008-2010. Οι προβλέψεις του προγράμματος για τον πληθωρισμό το 2008 φαίνονται μάλλον χαμηλές αν ληφθούν υπόψη η επιτάχυνση που παρατηρήθηκε στις τιμές καταναλωτή στα τέλη του 2007 και η πρόσφατη άνοδος των τιμών ενέργειας. Η αύξηση του εργατικού κόστους στο Λουξεμβούργο υπερέβη αισθητά τον μέσο όρο της ΕΕ από τις αρχές της δεκαετίας του 2000 και το πρόγραμμα προβλέπει ότι θα διατηρηθεί σε μάλλον υψηλά επίπεδα κατά την περίοδο αναφοράς, πράγμα το οποίο μπορεί να μειώσει προοδευτικά την ανταγωνιστικότητα της χώρας.

(4)

Για το 2007, το πλεόνασμα γενικής κυβέρνησης εκτιμάται σε 1,2 % του ΑΕΠ στις φθινοπωρινές προβλέψεις των υπηρεσιών της Επιτροπής του 2007 και σε 1,0 % του ΑΕΠ στο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σταθερότητας του 2007, έναντι ελλείμματος 0,9 % του ΑΕΠ που αποτελούσε τον στόχο του προηγούμενου επικαιροποιημένου προγράμματος. Κύριος λόγος για την αισθητή αυτή απόκλιση από τον στόχο είναι η σημαντική αναθεώρηση των στοιχείων για τα δημόσια οικονομικά των τελευταίων ετών, που οδήγησε σε μεγάλη προς τα πάνω διόρθωση των σειρών για τα κρατικά ισοζύγια από το 2005 και μετά. Η διόρθωση αυτή σημαίνει ότι το Λουξεμβούργο τα τελευταία χρόνια επετύγχανε σταθερά τον μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό στόχο (ΜΔΣ) του, ο οποίος συνίσταται στην επίτευξη εκτιμώμενου διαρθρωτικού ελλείμματος (ήτοι κυκλικά προσαρμοσμένο έλλειμμα μείον έκτακτα και λοιπά προσωρινά μέτρα) ίσου προς 0,75 % του ΑΕΠ. Πρόκειται για πολύ καλύτερο αποτέλεσμα σε σχέση με το επικαιροποιημένο πρόγραμμα του 2006 που προέβλεπε την επίτευξη του ΜΔΣ από το 2007 και μετά. Μολονότι η βελτίωση του ισοζυγίου γενικής κυβέρνησης το 2007 έφθασε μόνον στο ήμισυ της προγραμματιζόμενης στο επικαιροποιημένο πρόγραμμα του 2006 και παρά το ότι το καλύτερο από το αναμενόμενο αποτέλεσμα οφείλεται σχεδόν εξ ολοκλήρου στη σημαντική αναθεώρηση των στοιχείων για τα δημόσια οικονομικά, η εκτέλεση του προϋπολογισμού το 2007 επέτυχε τους στόχους που είχαν εγκριθεί με τη γνώμη που εξέδωσε στις 27 Φεβρουαρίου 2007 το Συμβούλιο για το επικαιροποιημένο πρόγραμμα του 2006 (3). To Συμβούλιο σημειώνει ότι ακολουθεί επίσης τους προσανατολισμούς που εξέδωσε η ευρωομάδα τον Απρίλιο του 2007 για τις δημοσιονομικές πολιτικές.

(5)

Λόγω των αναθεωρημένων αυτών στοιχείων το τρέχον πρόγραμμα δεν προβλέπει πλέον δημοσιονομική εξυγίανση όπως το προηγούμενο. Κύριος στόχος της μεσοπρόθεσμης δημοσιονομικής στρατηγικής είναι πλέον να διατηρηθεί ένα ονομαστικό πλεόνασμα της τάξεως του 1 % του ΑΕΠ κατά μέσο όρο και να συνεχιστεί η τήρηση του ΜΔΣ με ικανοποιητικό περιθώριο καθ' όλη τη διάρκεια του προγράμματος. Το ονομαστικό πλεόνασμα προβλέπεται ότι θα μειωθεί από 1,0 % του ΑΕΠ το 2007 σε 0,8 % του ΑΕΠ το 2008 λόγω των περικοπών στον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων και ότι κατόπιν θα αυξηθεί βαθμιαία. Το πρωτογενές πλεόνασμα θα ακολουθήσει ανάλογη πορεία. Η αύξηση του πλεονάσματος μεταξύ 2007 και 2010 προγραμματίζεται να επιτευχθεί με μείωση του δείκτη δαπανών κατά 0,9 εκατοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ η οποία θα είναι υπεραρκετή για να αντισταθμίσει τη μείωση του δείκτη εσόδων κατά 0,7 εκατοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ. Με εξαίρεση το 2008 για το οποίο λαμβάνονται υπόψη τα μέτρα που περιέχονται στον προϋπολογισμό, τα στοιχεία αυτά αντιπροσωπεύουν μάλλον προβλέψεις βάσει ενός σεναρίου αμετάβλητων πολιτικών παρά στόχους που αντικατοπτρίζουν την εκτέλεση μέτρων πολιτικής.

(6)

Οι κίνδυνοι για τις δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος κρίνονται σε γενικές γραμμές ισορροπημένοι. Αυτές βασίζονται σε ένα ευλογοφανές μακροοικονομικό σενάριο και θεωρούνται εφικτές. Μάλιστα, τα αποτελέσματα μπορεί να είναι και κάπως καλύτερα από ό,τι προβλέπει το πρόγραμμα κυρίως εξαιτίας των συνετών προβλέψεων ως προς τα έσοδα και του καλού ιστορικού της χώρας από άποψη δημοσιονομικών επιδόσεων.

(7)

Λαμβάνοντας υπόψη αυτήν την αξιολόγηση των κινδύνων, ο δημοσιονομικός προσανατολισμός του προγράμματος θεωρείται επαρκής για τη διατήρηση του ΜΔΣ με μεγάλο περιθώριο καθ' όλη τη διάρκειά του, όπως προβλέπεται σε αυτό. Ο προσανατολισμός της δημοσιονομικής πολιτικής που απορρέει από το πρόγραμμα συνάδει τόσο με το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης καθ' όλη τη διάρκεια του προγράμματος. To Συμβούλιο σημειώνει ότι ακολουθεί επίσης τους προσανατολισμούς που εξέδωσε η ευρωομάδα τον Απρίλιο του 2007.

(8)

Εκτιμάται ότι το Λουξεμβούργο αντιμετωπίζει μέτριο κίνδυνο ως προς τη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών. Ο μακροπρόθεσμος δημοσιονομικός αντίκτυπος της δημογραφικής γήρανσης είναι μεταξύ των υψηλότερων της ΕΕ, καθώς επηρεάζεται ιδίως από μια πολύ σημαντική προβλεπόμενη αύξηση των συνταξιοδοτικών δαπανών. Η δημοσιονομική κατάσταση το 2007, όπως εκτιμάται στο πρόγραμμα, η οποία είναι καλύτερη από εκείνη στην οποία βασίσθηκε το προηγούμενο πρόγραμμα, ο χαμηλός δείκτης χρέους, τα σημαντικά περιουσιακά στοιχεία που συσσωρεύθηκαν στον τομέα της κοινωνικής ασφάλισης και το διαρθρωτικό πρωτογενές πλεόνασμα συμβάλλουν στην αντιστάθμιση του προβλεπόμενου μακροπρόθεσμου δημοσιονομικού αντίκτυπου της γήρανσης του πληθυσμού. Ωστόσο, αυτό δεν αρκεί για την κάλυψη της σημαντικής αύξησης των δαπανών που σχετίζονται με τη δημογραφική γήρανση. Η επίτευξη μεγάλων πρωτογενών πλεονασμάτων μεσοπρόθεσμα και, όπως αναγνωρίζουν οι αρχές της χώρας, η εφαρμογή μέτρων για τον περιορισμό της σημαντικής αύξησης των δαπανών που σχετίζονται με τη δημογραφική γήρανση θα συνέβαλλε στη μείωση των κινδύνων ως προς τη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών.

(9)

Το πρόγραμμα σταθερότητας κρίνεται εν πολλοίς συνεπές με την έκθεση εφαρμογής του εθνικού προγράμματος μεταρρυθμίσεων που υποβλήθηκε τον Οκτώβριο του 2007. Συγκεκριμένα, τα μέτρα του προγράμματος σταθερότητας ανταποκρίνονται στο εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του 2005 και στη σχετική έκθεση εφαρμογής που υποβλήθηκε τον Οκτώβριο του 2007, όπως π.χ. η προβλεπόμενη αύξηση των δαπανών για E & A και τα νέα επενδυτικά σχέδια για σιδηροδρομικές και οδικές υποδομές. Οι δημοσιονομικές επιπτώσεις των μεταρρυθμίσεων του εθνικού προγράμματος που έχουν άμεσο δημοσιονομικό αντίκτυπο αντικατοπτρίζονται στις δημοσιονομικές προβλέψεις του προγράμματος σταθερότητας.

(10)

Η στρατηγική του προγράμματος συμβαδίζει εν μέρει με τους ειδικούς κατά χώρα γενικούς προσανατολισμούς των οικονομικών πολιτικών, που περιλαμβάνονται στις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές, καθώς και με τις κατευθυντήριες γραμμές για τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ στον τομέα των δημοσιονομικών πολιτικών, που εκδόθηκαν στο πλαίσιο της στρατηγικής της Λισαβόνας. Συγκεκριμένα, δεν έχει μέχρι σήμερα επέλθει καμία μεταρρύθμιση στο σύστημα συντάξεων προκειμένου να αυξηθεί η διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών.

(11)

Όσον αφορά τις απαιτήσεις περί πληροφοριακών στοιχείων που περιλαμβάνονται στον κώδικα δεοντολογίας για τα προγράμματα σταθερότητας και σύγκλισης, το πρόγραμμα παρουσιάζει ορισμένα κενά όσον αφορά τόσο τα υποχρεωτικά όσο και τα προαιρετικά στοιχεία (4).